Katalog

10 14 NİSAN 2019 PAZAR TASARIM: SERPİL ÜNAY BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Müzedeki Hayalet” ,“Anna Karenina” gibi filmleriyle tanınmış Fransız sinema oyuncusu... Besteci. 2 Uranüs gezegeninin bir uydusu... Reçeli yapılan yabani incir... Bulunan, olan... Halk dilinde babanın kız kardeşine verilen ad. 3 Üzerine yazı yazılan tabaklanmış ceylan derisi... Altay Türklerinin inanışında denizde yaşayan, timsaha benzer bir canavar... Nohut ve etle yapılan bir yemek... Kırgızistan’da bir kent. 4 Satrançta bir taş... Yavaş, ağır... “Akşam, yine akşam, yine akşam / Göllerde bu bir kamış olsam” (Ahmet Haşim)... En iri kanguru türlerinden biri. 5 Üç ya da dört kişiyle oynanan bir iskambil oyunu... Doğu Anadolu’da bir dağ... Bir cins kurabiye. 6 Kadınların takındıkları süs iğnesi... Uzaklık işareti... İran ve Uygur mutfaklarına özgü bir tür pilav... Okyanusların çok derin kesimlerine verilen ad... Y.K. Beyatlı’nın hece ölçüsüyle yazdığı tek şiiri. 7 Fiil... Önü işlemeli bir tür kısa yelek... Rütbesiz asker... Kalıtımın maddi temeli olan ve kromozomları oluşturan maddenin kısa yazılışı. 8 “Göl Tilkisi” olarak da anılan ve II. Dünya Savaşı sırasında Afrika ordusunun komutanı olarak kazandığı zaferlerle tanınan Alman mareşali... Bir nota... Burun hastalıklarıyla uğraşan tıp dalı. 9 Budacı felsefede, iç organlardan durmaksızın yayılan yanılsamaya verilen ad... Türkiye’nin Akdeniz kıyısındaki en büyük adası... Boru sesi 10 Alan ölçüsü hektarın kısa yazılışı... Bir gıda maddesi... Tüberküloza karşı kullanılan ilaç... Kars’ın Digor ilçesinde, 7. yüzyıldan kalma bir Ermeni kilisesi. 11 Abide... Artvin’in Borçka ilçesinde bir kaplıca... “Biz de oynatırız dur hele meydan olsun” (Sait Paşa)... Şık, lüks ve gösterişli giyim tarzı. 12 Antil Adaları’nda, özellikle Jamaika’da yaygın olan ve siyahların anayurt Afrika’ya dönüp özgürlüğe kavuşmalarını amaçlayan mistik, kültürel ve siyasal akım... Satranca benzer bir strateji oyunu... Bahçıvan tulumuna benzer, askılı bir pantolon. 13 Danimarka’nın plaka imi... Keskin... Önü kapalı bir tür uzun ceket... Bu haftaki bulmaca ödülü Batı Diye Diye Daniela Dahn Yordam Kitap 31 MART 2019 1722 KAZANANLAR: Cengiz Şıklı, BARTIN, Mustafa Kabakçı, ESKİŞEHİR, Müjgan Mert, ANTALYA, Ümit Sönmez Talaslı, Filiz Talaslı, Sükuti Çene, Ahmet Yılmaz, Necip Urucu, Fazlı Öveç, İSTANBUL, Çağla Mavi, SAMSUN, Ada Özer, Ahmet Tahir Helvacı, Taylar Özgür Taptık, ANKARA, Şükrü Kıysüren, ADANA, Cemil Belli, MERSİN, Rıza Özcan Öztürk, AYDIN, Volkan Işık, Kadir Tunalı, Seray Çelikel, İZMİR, İsmail Müldür, BURSA, İ. Muzaffer Baloğlu, GAZİANEP, Gülten Sezer, KOCAELİ, Sermet Öten, KONYA, Veysel Sarıkaya, MALATYA, Ömer Attila Işık, DENİZLİ Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle bulmaca@cumhuriyet.com. tr veya (0212) 343 72 64 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 31.03.2019 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Mihail Şolohov’un Durgun Don3 (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 AY TAÇARMAN ME S K E T L E R 2 LA İ KA AR Ş E V E K ARROYO 3 E R OLAY İ VET İ MG E L EM 4 CDN AD OYA HEBE M İ RA 5 GAGA DU B A TUŞ E DOK N 6 UNUTMAB E N İ S E RVAL AP 7 İ GLO KE Ş S T E L OROZCO 8N TLOS ENT E L EKYA LAL 9 NAR P K B E L AKUN KORA 10 E B U C E H İ L L EH S UBATAN 11 S A M İ R A M İ N M İ SKEM İ S 12 S N M A Y O O M E R T A M A O K 13 M A İ A N A E C A R B O N A R İ 14 B A K L A H O R A N İ MA 15 A K S RA AL SK İ 16 M U L U Y Ö R Ü K A Y A 17 B A N A Z R O M A N E R 18 U L A H PETEREK P 19 L A OPAK TABUL E 20 A N O R O J E N T İ R A J İsveç İşçi Sendikası’nın simgesi. 14 Yelkenli bir yarış teknesi... Bir tavır olarak endüstriden bağımsız müzik yapan gruplara verilen ad. 15 Bir nota... Kırım hanlarına ve prenslerine verilen san... Bir konuda birinin inanmasını sağlama. 16 Taban suyunun yüzeye kadar yükseldiği gür ve sık bataklık ormanlarına verilen ad... Gogol’ün ünlü bir uzun öyküsü. 17 “Mesele düşmekte değil / teslim olmamakta bütün mesele” (Nâzım Hikmet)... Divan edebiyatında gazel ve kasidenin ilk beyti... Tuzak, kapan. 18 Kısa yazı... Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası... Küçük bayrak. 19 Müzikte durak işareti... Aydın ve Muğla yöresine özgü bir halk oyunu... Kumaş üzerine yapılan bir tür işleme. 20 Artvin’in Arhavi ilçesinde bir vadi... Doğu Karadeniz yöresinde hem ısınmak hem de yemek pişirmekte kullanılan sobaya verilen ad. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 Sahne tarihinin en tanınmış adlarından biri olan ve İstanbul’da da temsiller veren Fransız tiyatro oyuncusu... Kadınların verev katlayarak başlarına bağladıkları kare biçiminde örtü. 2 En büyük temsilcisi Handel olan dinsel müzik türü... Sıkıntı, üzüntü, keder... Nazi partisinin hücum kıtasını simgeleyen harfler. 3 İskambildeki maça rengine verilen bir başka ad... Trabzon’un Maçka ilçesinde bir yayla... Sahip... Efendisiz samuray. 4 Asaf Halet Çelebi’nin bir şiir kitabı... Etkili konuşmalarıyla askeri yüreklendirerek İstanbul’un fethinde rol oynamış Osmanlı din bilgini... Rakibinin yumruklarıyla çok sarsılmış boksörler için kullanılan sözcük. 5 Tekke edebiyatı şiir türlerinden biri... Kırklareli ilinde, birçok kuş türünü barındıran bir göl... Japon inanışında, kentleri yangına karşı koruduğuna inanılan tanrı... “Taramış gerdana dökmüş / ibrişim saçlarını” (Karacaoğlan). 6 Bir şiirin belirli sayıda dizelerden oluşan bölümlerinden her biri... Lantan elementinin simgesi... Yılan zehirlenmesi... Bir nota. 7 Derisi, dişi ve yağı için avlanan bir deniz memelisi... Bağışlama... Denizcilikte, halatın makaralar arasında işleyen bölümüne verilen ad... Önü hendekli siper... İhsan Oktay Anar’ın bir romanı. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... 8 Brahmanizm’de, bir tanrıyı ya da kişiyi onurlandırmaya yönelik tapınma hareketi... Mitolojik... Alık, ahmak. 9 Radon elementinin simgesi... İnce anlamlı ve şakalı söz... Bir adın ya da sözcüğün baş harfi... Kalın bükülmüş sicim. 10 Bolu yöresine özgü, pancar ve pestille yapılan bir tür hoşaf... Bir topu raketle ya da sopayla belli bir yere atmaya dayanan oyun... İri boylu çeşitli köpek ırklarına verilen ad... Tunus’un plaka imi... “Beyhude ile menzil alınmaz” (Emrah). 11 Güneydoğu Anadolu, Irak ve Suriye’de yaşayan dinsel bir topluluk... Artvin’in Arhavi ilçesinde bir yayla ve göl... Divan edebiyatında sevgilinin dudağı için kullanılan mazmun. 12 “Yavşanotu” da denen ve mavi ya da beyaz renkte çiçekler açan bir bitki... Daha çok çocuklarda görülen tırnak kemirme saplantısı. 13 Judo, aikido gibi dövüş sporlarında yere düşme tekniği... Kulak yıkama aygıtı... Kuşun yavrusuna taşıdığı yem... Eller üzerinde havaya yükselmeye verilen ad. 14 Kamer... Güney Afrika Cumhuriyeti’nin plaka imi... Eylül ayı başında olgunlaşan bir mandalina cinsi... Y.K. Karaosmanoğlu’nun bir romanı. 15 Kızılderililer tarafından tek bir okaliptüs yaprağının sarılması suretiyle yapılan küçük sigara... 32 kâğıtla oynanan bir iskambil oyunu... “O gül endam bir şâle bürünsün yürüsün” (Enderunlu Vasıf). 16 Kars’ın doğusundaki ünlü eskiçağ kenti... Rusya’da bir kent... Orhan Hançerlioğlu’nun bir romanı. 17 Yunan mitolojisinde en büyük tanrı... Tütsüleme, kurutma ve salamuralama işlemlerinden geçirilmiş domuz budu ya da dana eti. 18 Adın durum eklerinden biri... “Birleşik Krallık” anlamında kullanılan kısaltma... Çin müziğine özgü bir tür flüt... Yüzeni içeriye çeken deniz akıntısı. 19 Afyonkarahisar’ın Emirdağı ilçesinde bir eskiçağ kenti... Seyrek ve eğreti dikiş. 20 Yemekleri sıcak tutmakta kullanılan servis kapları... Küçük ispirto ocağı. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com Basit (!) Skuiz SATRANÇ Tehlike GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Geçen Haftaki Problemin Çözümü (201914) ikili zonsuz ¦ A1064 ¦5 ¦ AD74 ¦ D654 Tüm Şanslarınızı Kullanın imp KG zonda ¦ R842 ¦ R105 ¦ ADV102 ¦A ¦ D73 ¦ A9 ¦ R5 ¦ ARV1083 Güney’de 7¦ oynuyorsunuz. Atak ¦5’li. Nasıl oynarsınız? Doğu 1¦ ile araya girse oyununuz değişir miydi? Analiz ve çözüm: İki pik bir kör kaybımız var. Kör kaybımızı yere çaktırabiliyoruz. Pik kaybımızın birini de Dam karoya atabiliyoruz. Geriye bir pik kaybımız kalıyor. Eğer Batı Rua altından çıkmışsa atağı ele çekersek bu kaybımızdan kurtuluruz, ancak granşleme karşı Rua altından çıkan rakip pek görülmedi. Bu yüzden çözümü ¦Rua ile dörtlü karonun aynı rakipte olması olasılığında aramakta yarar var. Varsayalım ki Batı grandşlemimize normalinde olduğu gibi koz çıksın. O zaman ne yapacaktık? Bu yüzden ¦Ası koyuyoruz, kozları topluyoruz, ¦Ası çekip köre çakıyoruz, ¦Rua ile gelip kozları çekiyoruz. ¦ 10 ¦ ¦ AD7 ¦ ¦R ¦ ¦ V86 ¦ ¦ D7 ¦ ¦5 ¦3 Şimdi son kozu çekip yerden piki atıyoruz. Doğu çaresizdir. Bu oyun pikler ve karolar Batıda olsa da çalışır. Skuizde kâğıt saymanın zor olduğu sanılır. Ancak bu elde her şey çok basittir. Takip etmemiz gereken tek kart ¦Ruadır. Eğer ¦Ruayı görmezsek kozlardan sonra karoları çekeriz. Skuiz oluyorsa ¦Rua ve dörtlü karo aynı eldeyseotomatik olmuştur! İşte savunmanın dağılımı: ¦5 ¦ V87632 ¦ 1093 ¦ 972 ¦ RV982 ¦ RD104 ¦ V862 ¦ ¦3 ¦ ADV97643 ¦ 98 ¦ 104 Birinci koltukta 4¦ açtınız. Ortağınız KC sorup 6¦’ü ilan etti. Atak ¦R. Oyunu planlayın. İki kaybınız var: Bir pik ve bir karo. Bunlardan kurtulmak için iki şansınız var. Karo empası atabilirsiniz. Eğer kazanırsa bir fazla yaparsınız; kaybederse bir elde ¦Asına verip bir batarsınız. Başka bir seçenek ¦Ruasını uçurmaktır. As Batıdaysa ve pik oynandığında Batı Ası koyarsa karo empasına ihtiyaç kalmaz, karo kaybı ¦Asına gider; küçük koyarsa yerden Ruayı koymalısınız. Rua kazanırsa bu kez bir fazla için karo empasını yaparsınız. Eğer Doğu ¦ Ruasını Asla alırsa hala karo empası şansımız durmaktadır. Diğer eller: ¦ A965 ¦ DV107 ¦2 ¦8 ¦ 7643 ¦ R5 ¦ RDV9 ¦ 876532 Haftanın Problemi (201915 ) imp herkes zonda ¦ 8732 ¦ D742 ¦ A7 ¦ 854 ¦ RDV1094 ¦6 ¦ R83 ¦ AD2 Güney Batı Kuzey 1¦ 2¦ 2¦ 4¦... Doğu Pas Batı ¦Asını çıkıyor, daha sonra ¦Asını çekip (Doğudan 5’li) ¦6’lısı ile devam ediyor. (Doğudan ¦5’li) Nasıl oynayacaksınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. Söyleşi ile röportaj arasında Türkçede ciddi bir fark vardır. Röportajda sorular birçok kez hazır verilirken bunu gerçekleştiren kişi cevapların üzerinde durmayabilir. Söyleşide durum değişir, mülakatçı aktiftir ve gerçeği aramaya çalışır. Bu hafta sosyal medyada son derece alarm verici bir söyleşi izledim. Satrançla brici, hatta başka dalları ‘bir akıl oyunları konfederasyonu’ altında birleştirmeye çalışan birinin hazırladığı yapım. Daha evvel de akıl oyunları tehlikesinden bahsetmiştim, neticede durum her gün daha kritik hale geliyor. Satrancın Türkiye ve dünyadaki konumuyla federasyonun lalettayin ellerdeki bütçesi çok sayıda insanın ağzını sulandırmakta. İçeri sokulan üç değişik grup, takım satışı, anaokulunda satranç gibi konular üzerinden para akışı sağlamakla kalmadı bir de TSF’ye ipotek altındaki dönümlük kaba inşaatın kullanım hakkını sattı. Dördüncü de Kayseri de bekliyor! Bunlardan ayrı olarak satrancı, kazanılmış spor statüsünü hiçe sayarak, yeni bir klasifikasyonla ‘akıl sporu’ haline düşürmeye çalışan kişiye son TSF Genel Kurulu’nun yayın hakkı verilirken, yüzünü göstermek isteyenlerin çıktıkları programlar tehlikeyle işbirliğini işaret ediyor. Satranca dışardan giren kişilerin sporda referans noktası futboldan öteye geçemediği için,fakir çocuklara imkân, antrenör, tesis, kamp yok gibi serzenişleri kanıksandı ama devamlı servis edilen ‘kulüpler birliği konfederasyonu’ hem yeni hem eski bir mevhum. Futbolda yayın hakları doğrultusunda kulüpleri temsil edecek hükmi şahsiyet için ortaya çıkmış bir oluşum kulüpler birliği. Bu dalın tarihçesinde önce kulüplerin kurulması sonra onların birleşmesiyle federasyonun oluştuğu görülürken, satrançta önce devlete bağlı federasyon kuruldu ancak (kısmi) özerklikten sonra yapılan statü değişiklikleriyle TSF’nin tanımı satranç kulüplerinin federasyonu haline geldi. Kıssadan hisse, söyleşi boyun ca iki akıl sporcusundan ne biri, kime hizmet uğruna ‘akıl sporları konfederasyonuna’ ihtiyaç duyduğunu, ne de diğeri zaten kulüpler birliği demek olan kulüp delegeleri oylarıyla seçilen federasyonun dışında neden ‘kulüpler konfederasyonu, kurulması gereğini izah edebildi. İl Temsilcileri ‘kişisel gelişim uzmanı’nezaretinde toplandı! Kulağa şahane geliyor. Şayanı hayret olan, toplantıda TSF Başkanının yaptığı konuşma: ‘Başarı bizden üç şey ister: Tutku, bilgi ve cesaret... Ne mutlu ki bizler üçüne de sahibiz...’ Hayatında icra etmedikleri konularda kişilerin başarı, tutku ve bilhassa cesaretine bugün dokunmayacağım ama ancak bilginin tehlike sezgisi yaratabileceğine satranç tahtasından bir örnek: Konumumuz geçtiğimiz hafta içinde Magnus Carlsen’in 2 puan farkla kazandığı Azerbaycan’ın Şamkir kentindeki 2790 reyting ortalamalı Gaşimov Anı turnuvasındaki Veselin TopalovDing Liren partisinden: 1.e4!? (1.Şe5 Şg3 2.e4 Kh7 3.Kh1 Şg2 4.Kh2 Kh2! normal hamle sırası.) Ke7 2.Ka1 Kh7 (2...Şg3 3.Ka3 ve Siyah Şah yandan kişlerden saklanamaz.) 3.Şe5 Şg3 4.Kh1! (4.Şf6? Şf4! 5.e5 Kh6 6.Şg7 Ke6 ve aynı fikirlerle 4.Şf5? Kh5! çok yanlış olurdu.) Şg2 5.Kh2 Kh2! 6.Şf6 Şf3 7.e5 Şf4 8.e6 Kh6 9.Şf7 Şf5 10.e7 Kh7 11.Şf8 Şf6 12.e8A (12.e8V?? Kh8 mat yüzünden Beyazın At çıkmaya mecbur kaldığı bu tema bilinir.) Şg6 13.Şg8 (13. Ad6 Kd7) Kd7 14.Şf8 Kf7 15.Şg8 Kaleye karşı At finallerinin beraberliğe eğilimi bilinir. Finalimizde aksiyon merkezde başlamış olsaydı kalite fazla olan taraf diğer Şahı son sıralara atamayacaktı. Son yatayda tehlike ortadayken 15...Kf3! 16.Ac7! tek hamle çünkü 16.Ad6? Şf6! 17.Ae8 Şe7 18.Ag7 Kh3! 19.Af5 Şf6 20.Ad6 (20.Ag7 Kg3 21.Şh8 Şf7!) Kd3 21.Ae8 Şe7 22.Ag7 Kd5! 23.Şh7 Şf8! 24.Ae6 Şf7 25.Ag7 Kg5 kazanırken 16.Ag7? Şf6! 17.Ah5 Şf5!! de kazanç. (17...Şe6? oyun.)15...Kf2!? sonrası e4’teki beynel dolayısıyla hem 16.Ad6 hem de 16.Ac7 dengeyi koruyan hamlelerken 16.Ag7? Şf6 17.Ah5 Şf5!! kaybeder. 15... Kf1?! (RomanişinHort,Essen 2000 partisiyle meşhur olan bu finaldeki oyun hamlesi! 16.Ad6? Şf6!) 16.Ag7!? (16.Ac7! hep en doğru olanı.) Şf6 17.Ah5! (17.Şf8? Kf3 18.Ae8 Şe6 19.Şg8 Şe7 20.Ag7 Kh3! ile Hort da kaybetmişti.) Şg5 (Kf3’lü yolda kazanan Şf5 bu kez g3’den gelecek beynelle olası değil.)18.Ag7 Şg6 19.Ae8 Kf3! (Bu kez Siyah en tehlikeliyi oynuyor.) 20.Ag7? (20.Ac7!=) Şf6 21.Ah5 Şe6? (21...Şf5!! 22.Ag7 (22.Şh7 Kh3,22.Şg7 Şg5 ve At düşer.) Şe5 23.Şh7 Şf6 24.Ah5 Şg5 25.Ag7 Kh3 26.Şg8 Şf6 oyuna dönüşür.) 22.Şh7?? (23.Şg7!= 21. hamledeki hataya ben de düştüğümde genç Rus IM Çekletsov’un bulup Novi Sad 2016’daki oyunumuzu berabere bitirdiği doğru hamleydi.) Şf5 23.Ag7 Şf6 24.Ah5 Şg5 25.Ag7 Kh3 26.Şg8 Şf6 27.Ae8 Şe6 28.Ag7 Şe7 29.Af5 Şf6 30.Ad6 Kh5!? (30... Kd3) 31.Af7? (31.Ae4 Şe6 32.Şg7 Ke5 At ve Şahı birbirinden ayırıp yine meşhur KarpovFtaçnik,Selanik Olimpiyatı 1988 oyununda olduğu gibi kazanır.) Kd5 32.Ah6 Kd8 33.Şh7 Kd7 34.Şg8 ve Terk çünkü 34… Şg6 ve At düşer. 01