Katalog

KÜLTÜR EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 1929 KASIM 2019 CUMA Alman usulü tarihi pembe dizi! Lord Cavendish, Pera Palas’ta Çiğdem Simavi ile sohbet ederken. Pera’nın en güzel mekânı, elbette ki Pera Palas’ta İstanbul’un şık hanımlarının katıldığı bir akşam davetinde Lord Michel AndersCavendish’in Almanya’da yeni yayımlanan son romanı “EtoileStern der Liebe’nin tanıtımı yapıldı. Yazarla moderasyonu ise gazeteci Barçın Yinanç üstlendi. Kitapta, Pera Palas’ta geçen sahneler olduğu için ev sahipliğini yapan Demet Sabancı Çetindoğan, Ha las Yatı’nda geçen sahneler de olduğu için Çiğdem Simavi eşliğinde yakın dostlarını davet etmişti. Demet Sabancı Hanım, Turkey One Derneği’nin de kurucularından ve Türkiye’nin tanıtımı için yurtdışındaki ilişkilerini de kullanarak çabalıyor. Lord Cavendish’in romanı, bu yüzyılın başında Yunanlı bir genç kızla zengin bir Türk delikanlının aşkı etrafında, Paris, Londra, İstanbul, Venedik gibi romantik şehirlerde ve Pera Palas, Beylerbeyi Sarayı gibi güzel mekânlarda, şık restoranlarda geçiyor. Romanda sadece mekânlar değil, kahramanların bahsettikleri kişiler ve hatta yaşadıkları kimi olaylar da gerçek! Kitap ne yazık ki şimdilik sadece Almanca basılmış, yoksa Türk basınının magazin sayfaları için de iyi malzeme oluşturacağı kesin. Çevirisini heyecanla bekliyoruz diyelim. TOPTLAAKNSTİMILARI Acaba neden ?tekrar başlatıldı Yazgülü Aldoğan Taksim Toplantıları’nın 179. uncusuna katıldım geçen akşam. 80’li yıllardaki gibi! Bir süredir yapılmıyordu ama eski İstanbul Üniversitesi Rektörü Kemal Alemdaroğlu’nun da yeğeni avukat Osman Ataman’ın başkanlığında yeniden etkinleştirildi ve kaldığı yerden devam ediyor. Neden? Demek ihtiyaç var! 80’li yıllarda başlayan Taksim Toplantıları, Selçuk Erez’in Londra’da katıldığı bir toplantıdan esinlenerek başlatılmış, bir tür “Aydınlar Parlamentosu” gibiydi. Politikacılar, akademisyenler, gazeteciler, çağrılı olarak katıldıkları ve giderini karşıladıkları ayda bir yapılan bu yemekli toplantılarda, davet edilmiş bir fikir insanını dinliyor, sorular soruyor, en önemlisi kendi aralarında da görüştükleri, fikir alışverişi yaptıkları bir platformda buluşmuş oluyordu. Toplantıların en önemli kuralı, konuşmacıya ve soru soranlara güvence ve özgürlük vermek için konulmuş olan yayın yasağıydı! Çünkü o yıllarda da fikir özgürlüğü pek yoktu ve insanlar ancak kapalı kapılar ardında rahatça konuşabiliyordu! Toplantıların yeniden başlatılma ihtiyacını bunun için manidar buluyorum. Siz anladınız ne demek istediğimi, öyle bir özgürlük ortamı var ki ne istersen yaz, ne istersen söyle, sıkıntı yok! Döndük yine katılımcıların belli ve konuşulanların off the record olduğu kapalı salon toplantılarına! Her ne kadar eskisi gibi Taksim’de değil, başka bir mekânda buluştuysak ve katılımcılar hayli yaşlanmış ve her zamanki gibi kadın sayısı da pek azsa, davetli konuşmacı İYİ Partili Prof. Dr. Ümit Özdağ’dan ben çok feyz aldım ki görüşlerimizin birebir uyuştuğu söylenemez. Ama gerçek bilim adamı olunca dinleniyor ve yararlanılıyor işte. Kendisi ise özellikle soru cevap bölümünde neredeyse her cümlesinde bana bir bakış fırlatarak “Bu bölüm yayımlanmıyor değil mi” sorusunu soruyordu. Gazeteci, kuralları çiğnememeli. Sırası gelir, kullanılır o bilgiler, ama bende kalır. Katılmak isteyenler bir referans göstermek zorundalar, hatırlatmış olayım. Genç yönetmene ABD’den ödül New York Film Akademisi tarafından düzenlenen dünyanın en büyük lise film festivali AllAmerican High School Film Festivali’nde bu yıl 18 yaşındaki Türk genç Nepal Arslan, Strings (Yaylı Çalgılar) adlı kısa filmiyle dram kategorisinde en iyi film ödülünü kazandı. Festival, bu sene 40’tan fazla ülkeden yaklaşık 5 bin filmi ağırladı. Genç yönetmen Arslan, 12 dakikalık bir kısa film olarak kurguladığı Strings’de, genç bir kızın okul ve ev hayatında karşılaştığı baskıların üstesinden gelişi ele alınıyor. l Kültür Servisi Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sinema filmlerine verdiği destekte gizlilik Bakanlık hangi filmleri açıklamıyor Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2019 yılı bütçe sunumunda bahsedilen, 2018 yılında, 40 uzun metraj kurgu film yapım projesine 31 milyon 100 bin TL destek verildiği bilgisi tartışma yarattı. Çünkü bu sayı bakanlığın resmi internet sitesinde ki bilgilerle çelişiyor. Sitede aynı yıl, 1 milyon 250 bin TL ile aralarında yönetmen Ahmet Uluçay’ın ölümü nedeniyle tamamSELDA lanamayan, yönetmen OsGÜNEYSU man Nail Doğan’ın yönettiği “Bozkırda Deniz Kabuğu” filminin de yer aldığı toplam 25 uzun metraj kurgu filmine destek verildiği görülüyor. Bakanlığın internet verileri, akıllara “40 filmden 15’i neden açıklanmadı? Bu 15 film kimlerin” sorularını getiriyor. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bakanlıkların bütçe görüşmeleri sırasında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bütçesi görüşülürken dikkat çeken bu çelişik bilgiler, geçen yıl bütçe sunumunda açıkladığı verileri akıllara getirdi. Bakanlık, geçen yılki bütçe görüşmelerinde, 2018 yılında 40 uzun metraj kurgu film yapım projesine 31 milyon 100 bin TL destek sağlandığını açıklamıştı. Buna göre bakanlığın sitesinde, “bütçe 9 bin filme ‘ret’ deki bilgiye göre, 2018 yılında destek alan diğer filmler ise şöyle: “Aşı (700 bin TL), Balkaya (950 bin TL), Bir Sevgi Fil kitabından farklı olarak 25 uzun metraj kurgu film yapım projesine destek verdiği” görülüyor. En yüksek bedel 1 Bakan Mehmet Nuri Ersoy, CHP Mersin Milletvekili Alpay Antmen’in soru önergesine verdiği yanıtta da 20132019 yılları arasında belgesel film yapım, senaryo ve diyalog yazımı, kısa film mi (950 bin TL), Bir Tutam Karanfil (900 bin TL), Cam Perde (900 bin TL), Cinayet Süsü (1 milyon TL), Crveni Kar milyon 250 bin TL yapım, animasyon film yapım, uzun min/Kırmızı Ruj yönetmen Ahmet metrajlı film yapım ve ilk filmini (950 bin TL), Elli Uluçay’ın ölümü ne gerçekleştirecek yönetmen Kelimelik Mektup deniyle tamamlanamayan, yönetmen Osman Nail Doğan’ın yönettiği “Bozkırda Denizkabuğu” filmine verilmiş. “Bozkırda Denizka bda1e0şsvtbbeuiu8nrğ2ubi2v1sa’o1ieau4nşlçrmnvepiıldkumarilsraoakueemjbüledaduıznşirğleeıtiunnıisr.nnet8didetebukosğinptuelnakmu,(9ş0ı0(1EbbbnimliniannDirTlTeyT(Lr1LoL)t)n,l)m,i,HKTOHielLalyaza)myoa,nnarİıflştAke1((nt088Ts05ı0an00 buğu” filminden sonra 1 mil bin TL), Kare Takımı Gizem yon 200 bin TL ile en fazla des li Ada (1 milyon TL), Kerr (800 tek alan film, Semih Kaplanoğlu’nun bin TL), Koku (800 bin TL), Köpekle yönettiği “Bağlılık Aslı”sı. Emin Kurt Arasında (900 bin TL), Milyonda Alper’in “Kız Kardeşler” filminin ba Bir (800 bin TL), Okul Tıraşı (800 bin kanlıktan destek alamaması üzerine TL), Öksüz Kız (600 bin TL), Seyyidü’s Kaplanoğlu’nun aldığı destek, sinema Seyf Kutsal Kavga (1 milyon TL), Sus yapımcıları ve eleştirmenleri tarafın Payı (1 milyon TL), Şehzade (1 milyon dan eleştirilmişti. Bakanlığın sitesin TL) ve Uçan Köfteci (950 bin TL)” ‘Temiz Şehir’ 23. İSTANBUL TİYATRO FESTİVALİ’NDE SON GÜNLER İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 23. İstanbul Tiyatro Festivali 1 Aralık’a kadar devam edecek. Festivali, yurtdışından film, tiyatro ve dans gibi disiplinleri bir araya getirecek ve dünya prömiyerini İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında gerçekleş tirecek. “IO” / 30 Kasım 20.30 – Uniq Hall İstanbul. “Daha da Beter ve Beter ve Beter Olacak Arkadaşım” Bu akşam ve 30 Kasım saat 20.30 – Caddebostan Kültür Merkezi. “Temiz Şehir” 30 Kasım saat 20.30 ve 1 Aralık saat 18.00 – Zorlu PSM Turkcell Platinum Sahnesi. “Kadar” 29 Kasım 20.30 Kuzgun cuk İskelesi. “Türkiye Tasarım Vakfı” 30 Kasım Kuzguncuk İskelesi. “Öyle Durdum Bekliyordum Geçmeyenler Köprüsünde / Kaçmış Evlatlar Ormanı” Bugün 18.30 – Sahne Beşiktaş. ‘bir şey’ kedi kedi 1 Aralık 13.0014.45 – MSGSÜ Çağdaş Dans ASD. Festivalle ilgili tüm sorular için: [email protected] Rodd Rathjen’ın filmi “Batmadan” Uluslararası Altın Terazi Uzun Metraj Suç ve Ceza Film Festivali”nin finalinde Film Yarışması “En İyi jüri ve sinemacılar birlikte poz verdiler. Film Ödülü”nü aldı. ‘Filmlerdeki adalet hayata geçsin’ Bu yıl “Herkes İçin Adalet” temasıyla düzenlenen 9. Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali”nin ödül töreni Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda önceki akşam yapıldı. Elif Özkul’un sunduğu törende, festival direktörü Bengi, Semerci, “Seyirci sayımız her yıl artıyor. Bu durum gelecek yıl için bize daha fazla heyecan verdi” diyerek emeği geçen destek olan tüm kişilere, kurumlara, sektörü buluşturan VisionIST “Endüstri Günleri” için de danışmanları Zeynep Atakan’a, ödül koyan Habertürk’e çok teşekkür etti. Festi val Başkanı Prof. Dr. Adem Sözüer ise, “Türkiye ve dünyanın çok güzel sineması ve adalet üzerine filmleri var. Bu filmlerdeki adaleti hayata geçirmek istiyoruz. Bunun için ihtiyacımız olan iyi nitelikli, özerk, bağımsız kuruluşlar. Bu festival onların yetişmesine katkıda bulunursa kendimizi mutlu hissedeceğiz” diyerek herkese teşekkür etti. Ödül Avustralya’ya Çağın en önemli sorunlarından olan kaçak işçi göçüne dikkat çeken Avustralya filmi “Batmadan/Bu oyancy” Uluslararası Altın Terazi Uzun Metraj Film Yarışması “En İyi Film Ödülü”nü aldı. Ödülü jüri başkanı Zuhal Olcay’dan alan yönetmen Rodd Rathjen, “Burada olmak çok ayrıcalıklı” diyerek festivale teşekkür etti. Filmin konusuna duyduğu hassasiyeti ifade etti. Altın Terazi Uzun Metraj Film Yarışması Jüri Özel Ödülü’nü “Küçük Şeyler/La Belle Indifference” ile Kıvanç Sezer aldı. Filmin başrol oyuncularından Başak Özcan’a ise bu yıl bir istisna yapan jüri “Özel Ödül”ü verdi. Belçika’da sanata ayrılan ödeneğin azalmasına protesto Belçika’nın başkenti Brüksel’de, merkez tren istasyonu önünde toplanan binlerce gösterici, Belçika Kültür Bakanı Jan Jambon’un Flaman Parlamentosu 2020 bütçesinde, kültür sanat projesi kapsamında yüzde 60 tasarruf etmek istiyor olmasını protesto etti. 4 Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, fotoğrafın bulunması ve ilk fotoğraf gezisinin yapılmasının 180. yılında “Bir Yol Öyküsü: Fotoğrafın Ardında 180 Yıl” başlıklı çağdaş fotoğraf sergisine ev sahipliği yapıyor. Sergi, 5 Aralık’ta açılacak. Küratörlüğünü Engin Özendes’in üstlendiği sergi, 1839 yılının ekim ayında Marsilya limanında başlayan ve 6 ay süren ilk fotoğraf gezisine atıfla fotoğraf sanatçıları Coşkun Aral, Laleper Aytek, Ali Borovalı, Murat Germen, Sinan Koçaslan, Yusuf Sevinçli, Alp Sime, Lale Tara, Serkan Taycan ve Cem Turgay’ın aynı rota üzerindeki tarihi kentlerde çektikleri fotoğrafları bir araya getiriyor. 4 İstanbul Devlet Tiyatrosu’nun “Meraklısı İçin Öyle Bir Hikâye” adlı oyunu bugün saat 20.00’de Garibaldi Salon 2’de sahnelenecek. Sait Faik Abasıyanık’ın yazdığı oyunu sahneye Savaş Dinçel uyarlıyor. Taner Turan’ın rol aldığı oyunun yönetmenliğini ise Ozan Uçar üstleniyor. 4 Festivalin Ankara’daki gösterimleri Büyülü Fener Kızılay ve Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde yapılacak. Büyülü Fener Sinemaları’ndaki gösterimler için biletler sinema gişelerinden ve biletinial.com sitesinden satın alınabilir. Çağdaş Sanatlar Merkezi’ndeki gösterimler ücretsiz olacak. Sinop gösterimleri, Sinop Belediyesi ve Telvin Sanat Akademi katkılarıyla Halk Eğitim Merkezi’nde ücretsiz olarak perde açacak. Kastamonu gösterimleri, Kastamonu Üniversitesi Medya ve İletişim Topluluğu katkılarıyla Ahmed Yesevi Konferans Salonu’nda ücretsiz olarak izleyiciyle buluşacak. Karanlığı aydınlatmak Seçkin kitaplar edinip onları ilgiyle okuyarak yaşamınızın belirleyicisi kılmak ister misiniz? Günlerce elinizden düşürmediğiniz bir kitabın nasıl yazıldığını merak edip yazarının dünyasına girmeyi düşünür müsünüz? Siz de okuduğunuz kitaplarla ilgili eleştirileri, yetkin yazarların görüşleri üzerine neler düşündüğünüzü yazma gereksinimi duyar mısınız? Bir kitabı okuyup bitirdikten sonra içinizde yazmak kıpırtıları duyar mısınız? Okuma alanınızı genişletip klasik kitaplara yönelmenin yollarını arar mısınız? Joe Fassler Yukarıdaki soruları yanıtlamanız, öğrenciyseniz okuldan çıkar çıkmaz, çalışansanız sağda solda oyalanmadan kitapçıya uğrayıp Joe Fassler’ın hazırladığı, ayrıntılı adı “Yazarlar Anlatıyor: Yaratıcılık, İlham ve Sanatsal Yaratım Süreci” olan Karanlığı Aydınlat başlıklı kitabı (Hep Kitap Yayınları) edinmeye, onu iyi bir okur gözüyle içinize sindirerek okumanıza bağlı. Karanlığı Aydınlat, özenle okunup yazarlar arasındaki duygudüşüncealgı geçişimi kavranmadan, kimsenin bir başkasına yazarlık öğretemeyeceği uyarısında bulunuyor. Bilinçli okurun, yazmak için kursların yararlı olacağına inandığını da sanmıyorum. Bu gerçeği erken sezen Amerika üniversiteleri, o işlevi, kurumsallaştırdığı yazarlık derslerine bıraktığını, Türkiye’de bu işlevi, Boğaziçi Üniversitesi Yaşamboyu Eğitim Merkezi’nin yerine getirdiğini de anımsatalım. Yazar çözümlemeleri Karanlığı aydınlatacağı savıyla hazırlanan kitapta, soru yöneltilen yazarların Orhan Pamuk, Walt Whitman, Stephen King, Tom Morrison, Leo Tolstoy, Jorge Luis Borges, W.B. Yeats, James Baldwin, Franz Kafka, Lewis Carrol, Virginia Woolf, Emily Dickinson, T.S. Eliot, Charles Dickens, Vladimir Nabokov, Saul Bellow’dan etkilendiği bir alıntıdan esinlenmeleri, gözlemleri, izlenimleri, sezişleri konu ediliyor. Fassler, 43 yazara “Size ne ilham verdi” sorusunu yöneltiyor. “Her yazar yazısına sevdiği bir romanın, şarkının ya da şiirin sözcükleriyle başlıyor. Sevdikleri işi yapmalarını sağlayan ve yazarken hâlâ onlara yol arkadaşlığı eden anlatılarla. O alıntı, kimi zaman bir yazarlık dersine evriliyor. Yazarlar nasıl ilham bulduklarını anlattıkça ilhamları okura da geçiyor.” Yazarlar arası etkileşim Örneğin Claire Messud, T.S. Eliot’ın bir şiirinden seçtiği “Bu kırık parçalardan payanda çıkardım harabelerime” dizesini şöyle algılıyor: “Yazarak arkanızda bu gezegenin belli bir zaman diliminde hayatta olmanın ne anlama geldiğine yönelik kanlı canlı bir sezgi bırakırsınız. Yazmak bize insan olmanın yazan kişi için ne anlam ifade ettiğini söyler.” Hanya Yanagihara’nın, Vladimir Nabokov’un “Lolita, hayatımın ışığı, kasıklarımın ateşi. Günahım, ruhum benim. Lolita: dilin ucu damaktan dişlere üç basamak iner, üçüncüsünde dişlere vurur. LoLiTa.” tümcesini şöyle yorumluyor: “Nabokov’un bu kitapta yaptığı yenilik dilde. Neredeyse her cümlede icat edilmiş bir şey var ve okurken hepsinin o anda icat edildiğini sezersiniz. Sezdiğiniz bir başka şey de yazarın kendisinden önce yapılmış şeyleri hiç umursamamasıdır.” Gerçek sanatçı, etkilendiği ölçüde etkiler de. Adından da anlaşıldığı üzere, kitapta karanlığı aydınlatma amacı güdülüyor. Yazar, sezdiğini, duyumsadığını, yarattığı kendine özgü dilin üslubuyla düşünceye dönüştürüp beyinleri, yürekleri sarsar. Evrenin, insanın evrenden de geniş derinliklerine bu gücüyle varır. Karanlığı Aydınlat, içerdiği örneklerle okura yaratıcı yazmanın yolunu da açmış oluyor. Selda Bağcan bugün Ankara’da Times dergisinin “Dünya Müziğinde Yaşayan Efsane ve Tarihi Kadın Şarkıcılar” ve Rolling Stones dergisinin “100 Yılın En İyi 100 Kadın Vokali” listelerinde yer almış sanatçı Selda Bağcan, bugün saat 22.00’de Ankara’da Milyon Performance Hall’de müzikseverlerin karşısına çıkacak. Konsere, 18 yaşından büyük müzikseverler katılabilecek. l ANKARA/Cumhuriyet