Katalog

DUNYA Adaya bombardıman uçağı Pekin yönetimi, Güney Çin Denizi’nde tartışmalı adalardan birine tatbikat çerçevesinde bombardıman uçakları indirdiğini duyurdu. Halihazırda stratejik önemdeki deniz sahasında Çin’in askeri etkinliğini artırması na ABD ve bölgedeki müttefiklerinin tepkisi biliniyor. Uçakların hangi adaya gönderildiği açıklanmazken kimi kaynak bunun Vietnam ve Tayvan tarafından da hak talebinde bulunulan Woody Adası olabileceğini aktardı. Adaya uzun menzilli H6K bombardıman uçağının da indiği kaydedildi. Irak’ta Sadr rüzgârıPazar20Mayıs2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: EMİNE BİLGET 13 ran üzerinden süren uluslararası gerilim, Suriye’nin siyaseti, ge İleceği ve Kürt meselesi gibi bölge sel sorunlara etkisi nedeniyle gözlerin ABD karşıtlığının yanı sıra İran’ın etkisini artırmasına muhalif Şii lider Sadr cephesiyle Komünist Parti ittifakı sandıktan birinci çıktı üzerinde olduğu 12 Mayıs’taki Irak se Kerkük’teçimlerinin resmi sonuçları dün açıklan dı. Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu tarafından açıklanan sonuçlara gö GERİLİM re, Şii din adamı Mukteda el Sadr liderliğindeki Sadr Hareketi ile Irak Komünist Partisi’nin ana unsurlarını oluşturduğu Sairun (Yürüyüş) Koalisyonu 329 Seçimlerle birlikte dikkatler Kürt bölgesi ve Kerkük’e çevrildi. Seçim sandalyeli mecliste 54 vekillik kazana komisyonunun açıkladığı rak seçimden birinci çıktı. sonuçlara göre, Irak Kürdistan Hükümet pazarlıkları başladı Bölgesel Yönetimi’nde iktidardaki KDP 26, Kürdistan Katılımın yüzde 44’te kaldığı seçim lerde Hadi Amiri liderliğindeki Fetih koalisyonu 47 sandalye ile ikinci, Başba ELÇİLERLE BULUŞTU Sadr önceki gün Necef’te Türkiye, Ürdün, kan Haydar İbadi başkanlığındaki Nasır koalisyonu ise 42 sandalye ile üçün Suudi Arabistan, Suriye ve Kuveyt’in Irak büyükelçileriyle bir görüşme gerçekleştirerek bölge siyasetine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Yurtseverler Birliği (KYB) 17, Değişim Hareketi (Goran) 5, Yeni Nesil 4, Demokrasi ve Adalet İçin Koalisyon 2, İslami Toplum (Komel) 2 ve İslami Birlik (Yekgırtu) de 1 sandalye elde etti. Hile iddiaları cü oldu. Hiçbir partinin mutlak çoğun şıtı pozisyonunu sürdüren, Riyad’a ge rüşme gerçekleştir KYB ile üç vekillik kazanan Türkmen luk sağlayamadığı seçim sonuçlarının ardından koalisyon hükümetinin hangi güçlerin ittifakıyla kurulacağı ise netleşmiş değil. Sadr ise seçimlere bizzat katılmadığı için başbakan olamıyor. Liderlik yaptığı koalisyon seçimlerde birinci çıkan Mukteda el Sadr’ın çen yıl yaptığı ziyaret tartışmalara neden olan, mezhepsel yakınlığa rağmen İran’la mesafeli bir ilişkisi olan Sadr’ın, Arap milliyetçisi söylemleri öne çıkıyor. Sadr’ın seçimlerde komünistlerle ittifakının, katı mezhepçilikten sıyrılarak seküler ve yoksullukyolsuzluk karşı di. Bu görüşme yeni kabinenin kurulması için çaba olarak yorumlandı. Cephesi’ni karşı karşıya getirirken Kerkük’te yaklaşık 50 Türkmenin önceki gün açlık grevi başlattığı haberleri gündeme yansımıştı. BM Genel Sekreteri Irak Özel İabğaırdid,aMrbaeliki’ye Temsilcisi Jan Kubis de “Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu’ndan seçim adı uluslararası kamuoyunda ilk ola tı mesajını belirginleştirme gayreti ol Başbakan Haydar İba süreciyle ilgili şikâyetler rak 2003’te ABD işgaline karşı Meh duğu yönünde değerlendirmeler yapı di cephesinin sandık hakkında bir an önce di Ordusu’nu kurarak başlattığı direnişle duyuldu. İlerleyen yıllarda Sünnilere karşı tavrı nedeniyle mezhep ayrım lıyor. Geçen dönem İbadi hükümetine başta destek veren ancak daha sonra koalisyondan çekilen Sadr Hareke tan üçüncü çıkması dikkat çekerken en büyük yenilgiyi ise geçen seçimlerde 92 ve inceleme yapmasını istiyorum” çağrısı yapmıştı. cılığıyla suçlanan Sadr, son dönemde ise ti geçen günlerde, İran’la ilişkileri daha killik almasına rağmen bu seçim yoksul Şii mahallelerinde İbadi hüküme güçlü olan, Suriye’de Şam lehine müca lerde 26 sandalyeye düşen eski Başba tine karşı yolsuzluk ve adaletsizlik kar dele eden Haşdi Şabi ordusu üyelerince kan Nuri el Maliki’nin Kanun Devleti şıtı söylemleriyle dikkat çekti. ABD kar de desteklenen Hadi el Amiri ile bir gö Koalisyonu’nun alması dikkat çekti. Küba yasta Küba’da önceki gün yaşanan, 107 kişinin hayatını kaybettiği uçak faciası ile ilgili soruşturma başlatılırken üç kişinin sağ kurtulduğu açıklandı. Başkent Havana’nın Jose Marti Uluslararası Havaalanı’ndan kalkışından kısa bir süre sonra düşen Boeign 747 tipi yolcu uçağının bir Meksika şirketi tarafından Küba Havayolları’na kiralandığı ve yaklaşık 40 yaşında olduğu belirtildi. 104 yolcunun çoğunun Kübalı, ölenlerin ikisinin Arajantin vatandaşı olduğu, 6 mürettebatın Meksikalı olduğu gündeme yansıdı. Reuters’in haberine göre kazadan üçü kadın dört kişi yaralı olarak kurtuldu ancak erkek yolcu hastanede yaşamını yitirdi. Meksika hükümeti soruşturmada yardımcı olması için iki sivil havacılık uzmanı göndereceğini duyurdu. Boeing firmasından ise teknik bir ekibin yardıma hazır beklediği açıklaması geldi. ABD’nin büyükelçiliğini Kudüs’e taşımasını protesto eden Gazzelilere İsrail askerlerinin ateş açması sonucu 64 kişinin öldüğü, yüzlerce kişinin yaralandığı katliama tepkiler sürerken Filistin’de acı büyük... Yaralılar arasında olan iki kişinin önceki gün yaşamını yitirmesi sonrasında düzenlenen cenaze töreninde onlar gibi İsrail ateşine hedef olan arkadaşları da vardı. İİT Filistin’e uluslararası barış gücü gönderilmesi çağrısı yaptı Yeni planlar masada Uçağın düştüğü haberiyle birlikte yolcu yakınları acıya boğuldu. Kriket maçını kana buladılar Taliban ve IŞİD şiddetinin son aylarda tırmanışa geçtiği Afganistan önceki gün de bir kriket maçı sırasında düzenlenen saldırılarla sarsıldı. Celalabad kentinde bir stadyumda izleyiciler arasında üst üste patlayan bombalar sonucunda 8 kişi yaşamını yitirirken 45 kişi de yaralandı. “Ramazan Kupası” çerçevesinde oynanan maçta yapılan saldırıyı üstlenen bir örgüt olmadı. Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani, saldırıyı “Teröristler kutsal ramazan ayında dahi halkımızı öldürmekten vazgeçmiyor” sözleriyle kınadı. Çeçenistan’da kiliseye saldırı Rusya Federasyonu’na bağlı Çeçenistan’nın başkenti Grozni’de bir Ortodoks kilisesine düzenlenen saldırı ve ardından çıkan çatışma sonucu 7 kişi öldü. Çeçen yetkililerin verdiği bilgiye göre, Aziz Mikail Kilisesi’ne 4 kişi tarafından düzenlenen silah ve bıçaklı saldırıda bir sivil, iki de polis yaşamını yitirirken çıkan çatışmada polisler dört militanı öldürdü. Çeçenistan Devlet Başkanı Ramazan Kadirov, saldırganların “Batılı bir devletten emir aldıklarını, kilisede bulunanları rehin almayı hedeflediklerini” söyledi. Saldırıya ilişkin gözler IŞİD bağlantılı cihatçı gruplarda. BETÜL BERİŞE İsrail’in Filistinlilere yönelik ölümcül ateşine tepkiler sürerken Ortadoğu sorununun çözümüne yönelik farklı cephelerden farklı planlar gündemde. İstanbul’da önceki gün dönem başkanı Türkiye’nin çağrısıyla olağanüstü toplanan İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) İslam Zirvesi Konferansı’ndan Filistin’e uluslararası barış gücü gönderme çağrısı çıktı. Kuveyt de önceki gün İsrail’in Gazze’deki şiddet olaylarını kınayan, Filistin halkı için uluslararası koruma talep eden tasarıyı BM Güvenlik Konseyi’ne sunmuştu. Ancak yarın görüşülmesi beklenen tasarıya Konsey’de veto yetkisine sahip İsrail’in yakın müttefiki ABD’nin “hayır” kartı çıkarması bekleniyor. Boykot çağrısı ABD’nin Kudüs’ü İsrail başkenti kabul edip, elçiliği taşıma adımıyla birlikte artık barış görüşmelerinde arabuluculuk rolünün ortadan kalktığı çıkışları yükselen Trump yönetiminin Filistinİsrail barışı için yeni planını ise gelecek ay açıklayacağı iddialar arasında. İİT’nin önceki gün geç saatlere kadar süren toplantısından çıkan bildirgede iki devletli çözüme bağlılık yinelendi. “Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak kabul eden ülkelere karşı siyasi, ekonomik tedbirler getirilmesi gerektiği” vurgulandı. ABD, İsrail kınanırken Washington yöneti minin Kudüs’te büyükelçilik aç listin ve İsrail’in “bunun uygun masının BM dahil, uluslarara seçenek olduğuna karar verme sı düzene yönelik bir saldırı ol si halinde iki devletli bir çözüme duğu kaydedildi. BM’ye işaretle ulaşmak için bir yol haritasının örgütün Güvenlik Konseyi, Ge sunulması” öngörülüyor. nel Kurulu, Genel Sekreteri, İnsan Hakları Konseyi, İnsan Hakları Yüksek Komiseri’ne Gazze uGzamzzaen’içöinne‘briasği ımsız Şeridi’ndeki son zulümlere iliş Planda sınırlar, güvenlik, Filis kin uluslararası bir soruşturma tinli mültecilerin, Küdus’ün du komitesi kurulması için gerek rumuna ilişkin ayrıntılara yer li adımların atılması talebinde verilmesi bekleniyor. Wall Stre de bulunuldu. ABD’nin Kudüs’ü et Journal gazatesine konuşan İsrail’in başkenti olarak tanıma ABD’li bir yetkilinin “Amacımız kararının reddedildiğinin bir iki tarafa da herhangi bir planı kez daha altı çizildi. dayatmak değil, gerçekçi ve ada İTT üyesi devletlere ve ulus letli bir plan lararası topluma yasa sunmak” açık dışı İsrail yerleşim laması da dik lerinde üretilen kat çekiyor. ürünleri Haaretz’e boykot konuşan İsra çağrı illi diploma sı ya tik kaynaklara pıldı. göre ise Mısır, Öte yandan Hamas ve El bölgeyi son kararlarıyla birlikte daha fazla ateşe sürükleyen ABD Başkanı Trump’ın, İran karşıt İsrailABD karşıtı protestolar dünyanın pek çok bölgesinde sürüyor. Fetih arasında uzlaşı sağlama, Gazze’de Filistin yöneti lığında birleştiği Riyad New York’ta önceki minin etkisini Kahire cephesiyle “Or gün Filistin’e destek artırma, Katar tadoğu barışına” yönelik eylemi yapıldı. ise Gazze’nin yeni planlar üzerinde ça yönetiminin lıştığı iddiaları sürüyor. bağımsız uz ‘Dayatma yok’ manlar kurulu tarafından dev Amerikan basınına yansı ralınması ama yan haberlere göre, bu çerçeve cında. de hem damadı hem danışmanı Hem Kahire hem Jared Kushner, danışmanı Jason Doha’nın ortak ama Greenblat tarafından hazırlanan cı ise Hamas’ın aşa plan iki devletli çözüm vurgu malı olarak silah sunda kapıyı açık bırakıyor. Fi sızlandırılması. ABD’nin YPG kontrolündeki Mınbiç’e yönelik askeri sevkıyatının sürdüğü belirtiliyor. ‘Trump muhalefete desteği kesiyor’ ABD yönetiminin Suriye’nin kuzeybatısında Şam yönetimi karşıtı cihatçı grupların etkin olduğu bölgelere yönelik yardımı keseceği savunuldu. Amerikan CBS kanalının haberine göre, ABD Başkanı Donald Trump’ın bu adımıyla birlikte bölgedeki “aşırıcılıkla mücadele, bağımsız toplum ve medyaya destek, eğitimin güçlendirilmesinin de aralarında olduğu projelere yönelik on milyonlarca dolarlık kesintiye gidileceği kaydedildi. Haberde, Trump’ın Suriye’ye yapılan tüm yardımların gözden geçirilmesi ve tasarruf yapılması talimatıyla sürecin başladığı aktarıldı. Bu adımın Trump’ın IŞİD’in tümüyle yenilmesi ardından Suriye’den bir an önce çıkma yönündeki söylemini destekler bir görünüm içerdiği görüşü de haberde yer aldı. y‘İdalridbı’me isnüsraenciek’ Yetkililerin ABD’nin Suriye’deki odağını daraltacak şekilde bir tasarruf planı üzerine çalıştığı, bu çerçevede “Suriye’nin kuzeybatısına harcanan paranın uzun dönemde bir etkisinin olmayacağı” kanaatine varıldığı belirtildi. Öte yandan Reuters’a konuşan bir ABD’li yetkili, İdlib çevresinde insani konularda yapılan yardımların bu kesintilerden etkilenmeyeceğini savundu. Suriye’nin kuzeybatısı na yönelik kesilen yardımın öncelikler çerçevesinde kuzeydoğuya yönelebileceğine işaret etti. Bir başka yetkili de Trump yönetiminin ABD’nin daha fazla kontrolünün olduğu alanlara desteğin yönlenmesi gerektiği görüşünde olduğunu aktardı. İdlib, Suriye’de Şam yönetiminin kontrolünde olmayan son büyük bölge olarak öne çıkıyor. RusyaTürkiyeİran’ın inisiyatifiyle yaşama geçirilen Astana süreci ve “çatışmasızlık bölgeleri” uzlaşısı çerçevesinde İdlib’de TSK de konuşlu halde. Geçen mart ayında Trump’ın Suriye’ye yönelik değerlendirme çalışmaları kapsamında 200 milyon dolarlık fonları dondurduğu haberleri basına yansımıştı. Türkiye’nin terör örgütü gördüğü YPG’nin ana bileşenini oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) kontrolündeki Suriye’nin kuzeydoğusuna da ABD yönetiminin yardımları durdurduğu iddiaları dikkat çekmişti. Ancak Pentagon’un SDG’ye yönelik askeri desteği sürüyor. ABD’nin Suriye’den çıkma olasılığının ise yönetim içinde görüş ayrılıkları doğurduğu savunuluyor. Kimi yetkilinin Irak’taki çekilmede yaşanan sürece işaret ederek bunun aşırılıkçıların oluşabilecek güvenlik boşluğundan yararlanmasına, şiddetin daha da artmasına yol açabileceği görüşünde olduğu savunuluyor. AB’nin gözü Tahran’la enerji işbirliğinde ABD’nin İran’la yapılan nükleer anlaşmadan çekilmesi ve bu ülkeye yaptırımlar uygulamasının ardından, Brüksel Tahran’la 30 milyar dolara yaklaşan ticari hacmini korumak için adımlarını sıklaştırıyor. Avrupa Komisyonu Enerji ve İklim Komiseri Miguel Arias Canete, Avrupa Birliği’nin (AB) İran petrolü ve doğalgazını almaya devam etmek ve Avrupa şirketlerini ABD yaptırımlarından korumaya yönelik planları değerlendirmek üzere dün Tahran’a gitti. AB Komisyonu önceki gün de İran’la ticaret yapan Avrupalı şirketleri yaptırımlardan korumak için “Engelleme Mevzuatı” adlı yasayı yeniden etkin hale getirmişti. ABD’nin İran kararının ardından Tahran’ın ağırladığı ilk üst düzey AB yetkilisi olan Canete’nin ziyareti iki gün sürecek. Tahran’da dün İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi ile bir araya gelen Canete, “İran’ın nükleer anlaşmaya bağlı kalması halinde Avrupalıların da İran ekonomisi CaneteSalihi için çok olumlu olan ticari akışı sürdürmek için uğraşacağını” söyledi. Salihi ise “İran’ın artık ABD’nin yaptırımlarıyla kolayca baskı altına alınamayacak kadar güçlü olduğunu kaydetti. Nükleer anlaşma iptal olduğu takdirde yüzde 20 oranında uranyum zenginleştirme programına devam edebileceklerini belirtti. ABD’den yeni ‘yol haritası’ Nükleer anlaşma ve yaptırımlar nedeniyle AB ile görüş ayrılığı yaşayan Washington’ın ise “İran tehdidine diplomatik yanıt vermek üzere” yeni bir yol haritası açıklayacağı bildirildi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun yarın planı açıklaması bekleniyor. Kadın hakları eylemcilerine gözaltı Son dönemde Veli cı taraflarla şüpheli iletişim aht Prens Muhammed kurmak, yurtdışındaki düş bin Selman’ın “ılımlı İslam” man unsurlara finansal des kapsamında özellikle kadın tek sağlamakla” suçlandığı lara yönelik reformları ile aktarıldı. gündeme gelen, gelecek ay BBC gözaltına alınan kadınların araba kullanma lar arasında iki erkek ey yasağının kaldırılması bek lemcinin olduğunu duyur lenen Suudi du. Uluslararası Arabistan’da 7 Af Örgütü “ürkü önde gelen ka tücü bir karalama dın hakları ak kampanyası, ka tivistinin gö dın hakları savu zaltına alındığı duyuruldu. Suudi kadınlar araba kullanmak için gün sayıyor. nucuları için endişe verici bir ge Suudi resmi lişme” olarak ni ajansı SPA’nın haberine gö telendirdiği gözaltıları kına re, “Dini ve ulusal değerleri dı. Aktivistlerin sadece ara çiğneyerek, ülkenin güven ba kullanabilmesi için değil lik ve istikrarını hedef ala kadınlar için kamusal alan rak organize iş yaptığı tes da zorunlu olan erkek vesa pit edilen 7 kişi gözaltına yetinin ortadan kaldırılması alındı”. Bu kişilerin “yaban için de çalıştığı belirtildi. C MY B