Katalog

DUNYA Başbakan bakanı yolsuzlukla suçlayıp istifa etti Çek Başbakanı Bohuslav Sobotka, aynı zamanda milyarder bir işadamı olan Maliye Bakanı Andrej Babis ile aralarındaki anlaşmazlık nedeniyle kabinenin istifasını vereceğini duyurdu. Sobotka “Dolandırıcılık şüphesi olan bir maliye bakanının olduğu hükümetten sorumlu olamam” dedi. Babis, şirketinin 55 milyon Avro’luk hisse senediyle vergi ödemeden yasadışı işlem yapmakla suçlanıyor. Bu yaz erken seçim beklenirken anketlerde ANO partisinin lideri Babis yüzde 56’yla en popüler siyasi. Çarşamba 3 Mayıs 2017 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ Fransa’da bu pazar günü düzenlenecek cumhurbaşkanlığı seçimlerinin YouTube kanalındaki Ridicule TV iki ko cağımız Cermen dünyası” diyor. Tartışnuşma arasındaki benzerlikleri yayımladı. ma yaratan konuşma metnine ilişkin Ulu ikinci turunda Emmanuel Macron’la karşı karşıya gelecek olan aşırı sağcı Mari Merkez sağ oyların peşinde sal Cephe’nin başkan yardımcısı Florian Philippot’tan bunun intihal olmadığı iddi ne Le Pen’in başı bu kez intihal suçlamasıyla dertte. Ulusal Cephe’nin Konuşma lideri Le Pen, Paris’in kuzeyinde Villepinte Belediyesi’nde yaptığı konuşmasında birinci tur metni da elenen rakibi merkez sağ Fillon konuşmasının bir bölümünde “Sonra Rhine sınırı var, en açık, en tehlikeli ve en umut vereni. Bu sıklıkla çatışma yaşadığımız ancak pek çok anlamda işbirliği yapacağımız Cermen dünyası” ifadelerini kullanıyor. Le Pen ise ko ası geldi. Le Pen’in Fillon’un konuşmasındaki Fransa ile ilgili kısa bölüme “selam verdiğini” söyledi. Le Pen’in sözcüsü de Fillon’un konuşmasındaki bölümlerin kullanılmasının Fillon seçmenleri tarafından takdir edildiğini savundu. Kimi yorumda ‘intihal’ Cumhuriyetçiler’den François Fillon’un geçen ayki bir konuşmasından bölümler almakla suçlanıyor. nuşmasında “Sonra Rhine sınırı var, en açık ama en umut vereni. Konularla değil müttefiklerle ilişkileri kazandığımız Le Pen’in merkez sağın oylarının peşinde olduğuna dikkat çekildi. Son anketler Le Pen’in rakibi Emmanuel Macron’un yüzde Le Pen Fillon’un destekçileri tarafından kurulan sHiyaamsiahse’ınsabı Maduro’danYENİ VİZYON BELGESİ Vengdeeiznrüimleimlilyao’dr a sürece pek çok anlamda işbirliği yapa Yeni siyasi vizyonunu açıklayan Hamas’ın, İsrail karşıtı söylem anayasa hamlesileriniyumuşatmasınınyankılarısü 60 destekle önde olduğunu gösteriyor. rüyor. Hamas’ın Siyasi Büro Başka nı Halid Meşal tarafından önceki gün Katar’ın başkenti Doha’da açıklanan belgede İsrail’e karşı silahlı mücade Sağ muhalefetin protestolarının hedefindeki Maduro, anayasayı leyi sürdüreceği mesajını veren oluşum, İsrail’in yok edilmesi çağrısı yeniden yazma yetkisine sahip bir kurucu meclis oluşturacağını söyledi na ise yer vermedi. Eski Filistin top raklarının tamamındaki hak iddiasını 1 Mayıs kutlamaları çerçevesinde Maduro destekçile ve Filistinli mültecilerin geri dönme rine seslendi. Yürüyüşte Chavez posterleri taşındı. si talebini de devam ettirdiğini vur gulayan Hamas, 1967’deki sınırlar dahilinde bir Filistin devleti kurulma sını kabul etmeye de yeşil ışık yak tı. 30 yıl önce açıklanan belgede Ha mas, Müslüman Kardeşler’e bağlı lığını bildirmiş ve amaçlarının, tari hi Filistin’in her köşesinde bir İslam devleti kurarak İsrail’i yok etmek ol duğunu ilan etmişti. Hamas’ın yeni vizyonunda ayrıca Mısır’da terörist ilan edilen Müslüman Kardeşler’le arasına mesafe koymak da bulunu yor. Hamas’ın yeni vizyonununun Fi listin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas’ın bugün ABD Başkanı Trump ile yapacağı görüşme öncesi gelmesi dikkat çekti. Hamas’ın kontrolünde ki Gazze’de ise dün Batı Şeria yöne timi karşıtı gösteriler için sokağa çı kıldı. Abbas yönetimi protesto edildi. Hükümet karşıtı gösterilerde son bir ayı aşkın sürede 28 kişinin yaşamını yitirdiği ni başlatan Maduro konuşmasında, ye Capriles Twitter’da “İnsanlar sokaklani meclisin oluşturulması ile ülkede ra! Böyle bir deliliğe karşı çıkmalısınız” ki siyasi krizin son bulacağını, böylece mesajını paylaştı. Muhalefetin çoğun Venezüella’da tansiyon düşmek bilmi muhaliflerin ülkeyi tehdit etmelerinin lukta olduğu Ulusal Meclis’in Başkanı yor. Sağ cepheden muhalefetin protesto önüne geçileceğini savundu. Julio Borges ise “Maduro’nun çaresizlik larının hedefindeki Devlet Başkanı Ni Maduro’nun anayasaya ilişkin açıkla le teklif ettiği şey Venezüella’da bir da colas Maduro, ülkenin anayasasını yeni malarına muhalefetten ise sert tepki gel ha asla özgür ve demokratik oylama ya den yazma yetkisine sahip yeni bir ku di. Girişimi “darbe” olarak nitelendiren pılamamasıdır” dedi. rucu meclis oluşturacağını açıkladı. muhalifler eylemlerini sürdüreceklerini Ciddi ekonomik krizle boğuşan Başkent Caracas’ta 1 Mayıs kutlama duyurdu. Muhalif liderlerden Henrique Venezüella’da, solcu Maduro cephesi larında onbinlerce destekçisine hi ABD’yi, muhalif eylemlerin arka tap eden Maduro, “İç savaş iste sında, darbe peşinde olmakla suç mediğini” belirterek “İhtiyaç du luyor. Batı basınında ve sağ cep ABD ziyaretini erteleten dosya Almanya’da Suriyeli sığınmacılar düzenlemiş gibi terör saldırısı yapmaya hazırlanırken yakalanan üsteğmen Franco A.’nın dosyasını federal başsavcılık devralırken Savunma Bakanı Ursula von der Leyen bugünkü ABD ziyaretini erteledi. Orduda “yönetim zaafı” olduğu eleş yulan barışa ulaşmak, faşist darbeyi yenmek için ve egemen olan halkın barış, uyum ve gerçek ulusal diyaloğu uygulaması için gerçek anayasal gücü davet ediyorum” dedi. Söz konusu kurum, sıradan vatandaşlardan oluşacak ve muhaliflerin kontrolündeki Ulusal Meclis’i bypas edecek. Anayasanın, kurucu meclisinin “devleti dönüştürmek” amacıyla toplanmasını öngören 347. maddesi Caracas’ta 1 Mayıs çerçevesinde meydanlara çıkan muhaliflerle güvenlik güçleri arasında çatışmalar yaşandı. Polis göstericilere tazyikli su ve gaz ile müdahalede bulundu. hede ise Maduro’nun yeni anayasa isteğinin arkasında muhalefetin seçim talebine karşı zaman kazanmaya çalışma amacının olduğu yorumları yapılıyor. “Maduro’nun, selefi Hugo Chavez de dahil olmak üzere zaman kazanmak için herkesin üstüne basıp geçtiği” görüşü de muhalif cepheden yükseliyor. Ülkenin halihazırdaki anayasası Chavez tarafından hazırlatılmıştı. tirisini getiren Von der Leyen’e koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti “Her dürüst asker kendini hakarete uğramış hissediyor. Kontrolü kaybettiği için tribüne çekilerek bütün or IŞİD’den kanlı misilleme duyu töhmet altında bıraktı. Özür di lemeli” tepkisini göstermişti. Avrupa için terör alarmı Öte yandan, ABD, terörist saldırıları gerekçe göstererek vatandaşlarını Avrupa’ya yapacağı seyahatler konusunda uyardı. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, son dönemde terör örgütlerinin Avrupa’da gerçekleştirdiği saldırılara dikkat çekildi. İsviçre istihbarat servisi de Avrupa çapında çok sayıda terör saldırısı beklendiğini duyurdu. ABD’nin desteklediği, YPG’nin anabileşeni olduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG), IŞİD’in kalesi Rakka’ya ilerlerken batısındaki stratejik kent Tabka’da kontrolü büyük oranda ele geçirdi. Dün ABD’nin IŞİD’le Mücadele Özel Temsilcisi Brett McGurk, Twitter hesabından, Tabka kent merkezinin IŞİD’in elinden alınmasından sonra çekilmiş bir fotoğrafı paylaşıp “Rakka çevresini köşeye sıkıştıracak kilit destek yolunda bulunan Tabka’da IŞİD teröristlerine karşı büyük ilerleme” dedi. tanlarının Deyr ez Zor’a kaçması için yol açmak isteyen IŞİD ise Irak sınırındaki Şaddadiye bölgesinden Rojava’ya geçmeye çalışan Suriyeli sivillerin arasında 8 canlı bombayla saldırı düzenledi ve bölgedeki Azavi köyüne de saldırdı. Ardından yine Rojava’ya geçmeye çalışan Iraklı ve Suriyeli sivillere Rajm Salibeh sığınmacı kampının içinde ve 300 ailenin sıra olduğu sınır kapısında en az 5 canlı bombayla saldırdı. IŞİD saldırısında 22 kişi olay yerlerinde, 16 kişi kaldırıldıkları hastanelerde öldü, 30 kişi yara SOÇİ’DE BULUŞTULAR Barzani Paris’ten destek peşinde Fransız Le Figaro gazetesine konuşan Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesud Barzani, Fransa’da 7 Mayıs’ta seçilecek yeni cumhurbaşkanının zamanı geldiğinde, bağımsız Kürt devletini desteklemesini veya en azından buna karşı çıkmamasını arzu ettiklerini belirtti. Kürtlerin bağımsızlık zamanının geldiğini, bunun sorun değil çözüm olacağını savunan Barzani, bir asırdır Irak’ın birliğini korumak için çalıştıklarını ileri sürüp “Biz bunun karşılığında ne sağladık? 4 bin 500 köy yıkıldı, kimyasal saldırıya uğradık, sadece benim ailemden 10 bin kişi öldürüldü” ifadelerini kullandı. Peşi sıra intihar saldırıları landı. Yaşamını yitirenler arasında 3 aylık Mintezir bebek de var. Tabka’nın çevresindeki Hay Avval, Hay Tanî ve Hay Salis bölgelerinde ‘Yemek sonrası eğlence!’ IŞİD’le şiddetli çatışmalara devam eden Öte yandan ABD’nin Suriye’de Han SDG, gerek Rakka’nın çevresini gerekse Şeyhun kasabasındaki kimyasal saldırı Suriye için büyük stratejik önemi olan dan Esad hükümetini sorumlu tutarak Tabka Barajı’nı kuşattı, ancak barajın Şayrat Üssü’nü vurmasına ilişkin olarak kontrolü hâlâ IŞİD’de. ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross’un “ye Tabka yenilgisini unutturmak ve mili mek sonrası eğlencesi” benzetmesi dik kat çekti. Ross, saldırı sıra sında ABD Başkanı Trump’ın Florida’daki malikânesinde Çin Devlet Başkanı Şi’yi ağır lamasına atıf yaparak şu ifa deleri kullandı: “Tatlı servis edildikten hemen sonra Baş kan, Şi’ye söylemek istedi ği bir şey olduğunu belirtti. Bu, Suriye’ye atılan 59 füzey Irak güçlerinin IŞİD’e yönelik Musul çevresindeki operasyonları sürüyor. di. Bu yemek sonrası eğlencesiydi. Bu eğlencenin Başkan’a hiçbir maliyeti olmadı...” Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Soçi’de bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı ağırlaması öncesi dün Almanya Başbakanı Angela Merkel’i konuk etti. 2 yıl aradan sonra Rusya’ya giden Merkel’in gündeminde yaptırımlarla gerileyen ABRusya ilişkileri, Ukrayna ve Suriye vardı. Basın toplantısında Merkel, gösteri hakkının uygulanmasının önemini vurguladı, Çeçenistan’da eşcinsellerin gözaltına alınıp işkenceden geçirildiği haberlerinden endişesini dile getirdi. Putin de “Bizim polisimiz, polisin gaz ve cop kullandığı Avrupa ülkelerine kıyasla çok daha ölçülü davranıyor” dedi. Rus lider, nisan başında Suriye’de kimyasal silahtan meydana gelen ölümlerle ilgili “Suçlular bulunmalı ve cezalandırılmalı. Ama bunun için tarafsız bir soruşturma lazım” dedi. Putin, ABD Başkanı Donald Trump’la da telefonla görüştü. İki liderin Kuzey Kore krizinde diplomatik çözüm çabalarını koordineli yürütme seçeneklerini değerlendirdiği açıklandı. Söz konusu görüşme, 6 Nisan’da ABD’nin Suriye’yi bombalamasından sonra ilk temas oldu. Sobotka Malta’da Panama krizi AB Dönem Başkanı Malta’nın Başbakanı Joseph Muscat, Panama Belgeleri’ne göre bir offshore şirketin üçte birinin eşine ait olması skandalı yüzünden 3 Haziran’da erken seçim ilan etti. 13 Cilalı Hamas devri Müslüman Kardeşler’in Filistin kolu Hamas bekleneni yaptı. Suriye’de Vahhabi/Selefi Körfez hattında hizalanan, Yermuk’ta radikal cihatçılarla aynı safta savaşıp deneyimlerini aktaran Hamas, 1988 tarihli kurucu tüzüğünü revize etti. Hamas’ı “ulusal direniş örgütü” olarak görebilenler ilk bakışta meseleyi ‘İsrail’e taviz’ ve ‘ılımlılaşmak’ üzerinden okuyabilir. Geçmiş yanılgılarım eşliğinde bugün düşündüğümde gördüğüm resim, bu gelişmenin ‘eşyanın tabiatı icabı’ olduğu... Hamas’ın yeni tutumu son dönem siyasetinin kâğıda dökülmesinden ibaret. Katar ve Türkiye’deki İhvan hattının sponsorluğunda, Filistin meselesine Batı’dan da destek bulacak ‘ılımlı İslam’ enjeksiyonu. Gerisi gelecektir. Hedefi kaçınılmaz olarak Batı Şeria’daki seküler FKÖ ve El Fetih damarı tümden kırmaya çalışmak olacak. Ve İsrail’in taktik icabı Körfez monarşileriyle giderek yan yana durduğu resmi tamamlayıcı işlevi görecek. HHH 42 maddelik metnin öne çıkan üç unsuru var: n Hamas artık 1967 sınırlarına dayalı başkenti Kudüs olan bir Filistin devletine razı olacak. Ürdün Nehri’nden Akdeniz’e uzanan toprakların ‘Siyonistlerden kurtarılması’ sosuna bulanmış pek çok cümle var. BM’nin 1948 toprak paylaştırması, Oslo anlaşmalarının reddi pek mana taşımıyor. 1967 sınırlarını kabullenmek zaten İsrail’in ortadan kaldırılmasından vazgeçildiğinin teslimi. Türkçesiyle ‘bükemediği bileği öpmek’. n Hamas, 1988’den beri var olan düşman tanımından ‘Yahudileri’ çıkarıp yerine ‘Siyonizm’ vurgusunu koydu. Siyonizm İsrail’in kurucu ve asli ilkesiyken, Yahudileri bağlamamasının imkânı ihtimali yokken, bu cilanın kendini ‘ılımlı göstermenin’ ötesinde somut değeri yok. n Hamas, Müslüman Kardeşler’in ana gövdesiyle mesafe koyuyor. Meşal durumu ‘fikri açıdan İhvan ekolünün parçası oldukları, salt kurumsal bağın koparılması’ olarak formüle etti. Böylece Mısır gibi Hamas’ı ‘terör örgütü’ görenlere mesaj verildi. Lakin ideolojik hattın değişmemiş olması bunun da bir başka ‘cila’ olduğunu gösteriyor. HHH n Hamas, Filistin’i ‘kutsanmış Arapİslam toprağı’ diye niteliyor. Filistin nüfusunun yüzde 20’yi oluşturan ancak 15 sene içinde tümden silinip gidecekleri raporlarla ortaya konulan Hıristiyan Filistinlilere ‘İsa’nın doğum yeri’ ifadesiyle ‘göz kırpıyor’. Metinde yine süslü ‘sivil toplum’ ve ‘kadının rolü’ lafları eksik değil. n ‘Adalet, orta yolculuk’, ‘İslam’ın her türlü dinsel, ırksal, cinsiyet baskılarını ve yobazlığı reddeden barış ve hoşgörü dini’ olduğu gibi ifadeler eşliğinde ‘insanların kendi inançlarını hayata geçirebilecekleri güvenli ortamı yaratmaktan’ söz ediyor. Doğrusu Suriye’de oynadıkları mezhepçi roller düşünüldüğünde pek tuhaf. n ‘Çoğulculuk, demokrasi, ulusal ortaklık ve diyalog’ yoluyla ‘ulusal hedeflere ulaşmaktan’ söz ederken, FKÖ’ye atfen ‘adil ve demokratik seçimlerle demokratik temelde yeniden inşaya’ vurgu yapılıyor. FKÖ bir kez tümden tasfiye edilirse hangi demokrasi olacağını varın siz tahayyül edin. n Yabancı güçlerin ulusal karar mekanizmalarına müdahalesine izin verilmemesi vurgusu ise Katar monarşisiyle göbek bağının yanında komik kaçıyor. Yine ‘başka ülkelerin çatışmalarına sürüklenmenin reddedilmesi’ Suriye’yi akla getirip daha gülünç bir tablo ortaya çıkartıyor. HHH Filistin meselesini ‘ulusal dava’ değil ‘İslam davasına’ indirgeyen Hamas’ın yeni vizyonu ‘şark kurnazlığını’ ortaya seriyor. Peki, arzuladığı diplomatik esnekliği sağlayabilecek mi? Göreceğiz. İsrail’in ilk açıklaması ‘Hamas’ın dünyayı aptal yerine’ koyduğu oldu. Eh haklılar. Sorun şu ki, İsrail bölgede bağımsızlıkçı seküler hareketleri ne kadar arzu ediyor? Onlar ne kadar kullanışlı? Suriye’nin ‘Balkanlaştırılması’ sürecinde El Kaide militanlarını hastanelerinde tedavi eden, bizzat Savunma Bakanı Moşe Yaalon’un ağzından durumu “IŞİD İsrail’e bir kez ateş açtı fakat hemen arkasından özür diledi” sözleriyle dile getiren İsrailliler, bu Hamas’la barışık yaşayamaz mı ki? Peki, bölgemizde siyasal İslam’a onyıllardır yatırım yapmış Batılılar? Bence gül gibi geçinirler. Duterte ‘meşgulmüş’ ABD Başkanı Donald Trump, “uyuşturucuya karşı açtığı savaşta” yargısız infazların yanı sıra hakaret içeren söylemleri ile de tepki çeken Filipinler Devlet Başkanı Duterte’yi Beyaz Saray’a davet etti etmesine ancak Duterte’den “çok meşgul olduğu” yanıtı geldi. Hem Rusya’ya hem de İsrail’e gerçekleştirmesi gereken ziyaretler bulunduğunu belirten Duterte, programının yoğunluğu nedeniyle kesin bir söz veremeyeceğini söyledi. C MY B