Katalog

Çarşamba 7 Eylül 2016 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY Pahalılık ‘kurban’ı ekonomi 9 Büyük kentlere getirdikleri bir büyükbaş hayvanın 10 günlük masrafının bin lirayı aştığını belirten satıcılar, satışların masrafları bile karşılayamamasından endişeli GAMZE BAL Kurban Bayramı’na bir haftadan az bir süre kalmasına rağmen satıcılar getirttikleri hayvanların ellerinde kalmasından dolayı kaygılı. Kurbanlıklar 28 Ağustos’tan itibaren İstanbul’a getirildi ancak satışlar istenildiği gibi gitmiyor. Geçen seneye kıyasla düşük satışlar yaptıklarını anlatan satıcılar, müşterilerin kurban fiyatlarını pahalı bulduğundan dolayı alamadıklarını dile getirdi. İstanbul’daki büyük kurban pazarlarının bulunduğu Başakşehir ve Büyükçekmece’de dahi durgunluk yaşandığını belirten satıcılar, kurbanlıklar için kiraladıkları alanların masrafını bile karşılayamadıklarını anlattı. Çeşitli illerden çıkıp İstanbul’a gelen satıcıların tek umutları ise, kalan 5 gün içerisinde satışlarda canlılık yaşanması. Aksi halde bu seneyi zararla kapatacaklar. Fiyatlar arttı Kurban pazarlarında 25 yıldır satış yaptığını dile getiren Ömer Yıldız, bu sene kurbanlık fiyatlarında artış yaşandığı için satışların durgunlaştığını söyledi. Hem geçen seneki fiyatları bulamadıklarını hem de diğer masraflarda da artış yaşandığını kaydeden Yıldız; “Geçen sene kurbanlıklar için Doğu’dan gelen TIR’a 3 bin lira veriyorduk, bu yıl bu rakam 6 bin liraya çıktı. Kiraladığımız çadıra geçen yıl 10 bin lira veriyorduk; bu yıl 20 bin liraya çıktı. Masraflarımızı karşılayamıyoruz. Geçen yıl 55 tosunum vardı, bir hafta içerisinde 25 tanesini satmıştım. Bu yıl bir haftada 46 büyükbaş hayvandan 5 tanesini satabildim” diye konuştu. Alım gücü de yok Kurbanlık pazarına gelen insanların çoğunlukla asgari ücretle geçinen emekçiler olduğuna dikkat çeken Yıldız, tüketici kitlenin alım gücünün olmadığını vurgulayarak; “Asgari ücretle çalışıp da her ay kurbanlık için 100 lira kenara koyup biriktiren insanlar biliyorum. İnsanların alım gücü yok. Biz de ekmek parası için çıkıp geldik İstanbul’a. Ama duruma bakılırsa üzerine para verip öyle gideceğiz” dedi. IMF başkanı Christine Lagarde, G20 Zirvesi’nde, kapsayıcı ekonomik büyüme için çağrıda bulundu ve “Yapısal reformlar sadece düşünülmemeli, uygulanmalı” dedi. G20’de küresel sorunlar ertelendi Çin’de önceki gün sona eren gelişmiş ülkeler (G20) zirve toplantısı önemli bir gerilim yaşanmadan ve küresel ekonominin kırılganlığı ile geniş kapsamlı önlemler alınması gereği konusunda görüş birliği sağlanarak sona erdi. Reuters’in analizine göre Çin devlet medyası, her ne kadar zirvenin gerilimsiz bitmesinden memnunsa da, Çin yönetiminin, Batılı ülkelerin ekonomik çabalarını engellemek istemelerinden hiç de hoşnut olmadığını ifade etmekten kaçınmadı. Çin’in resmi haber ajansı Xinhua’da dün yer alan bir yazıda, “Dünyanın en büyük ekonomileri giderek artan korumacılığı engellemeli ve ticareti engelleyen önlemleri ortadan kaldırmalıdırlar çünkü yavaşlayan büyümenin çaresi ekonomik izolasyon değil” denildi. Korumacılığa önlem G20 toplantısından önceki günlerde Çin, ülke dışında yaptığı yatırımların hak etmediği kadar kuşkuyla karşılanmasından rahatsız olduğunu belli etmişti. Zirveden birkaç hafta önce Avustralya ülkenin en büyük enerji şebekesinin 7.63 milyar dolar karşılığında Çin şirketlerine satılmasını engellemiş, İngiltere ise bir nükleer projeye Çin’in yapacağı 24 milyar dolarlık yatırımı ertelemişti. Kapalı kapılar ardında ise Batılı ülkeler Çin’in kendi hedeflerine sadık kalmadığı görüşündeler. Bir Batılı kaynak, daha çok şeffaflık ve korumacılığa karşı önlem alınması isteğini yüksek sesle ifade eden Çin’in, Batılı yatırımcılara kendi pazarlarında çok sınırlı alan açtığını söyledi. l Ekonomi Servisi Haftada ‘bir’ satış “yBstho2bkdasasaüdzÖe1knluüsEleışsatdrayneğhâmoiretığaytnrucüıibrraıçbızsankclneetşığkeyaeedciereılArrdçhybuvanayde,iebğegiofaaharnilerberıdabiiısnykeknlmruznoaucdhiiaumval”ınyrüaymelsedeatanyymedolrseöığfktunogcııaeirtGnlvcaesyyirlıTuulaztahltauglealeaödauızndetkrerşdyturrıi.rna.piyakı.ımofıinaşoynABhnyübnaeoBinrylalaioillyuzurm.dönartıuaysşeaGağrrAaurlulthmlaıutaagrpkaaşcutşm”öııatğszğenky,aaıuntaıfdlnıdl“aaadmdmu,yttdaiaoHüilrulta.yaeeemrkaguaıellaedtrnakenayözmn2iıapniaçknluta1i.üzn. ‘Hepimiz borçluyuz’ Drone’lu kurban timi: Erzincan Belediyesi, kaçan kurbanlıkları yakalamak amacı ile oluşturulan 8 kişilik “kurban yakalama timi” Vedat Çimen Tesisleri’nde antrenmanlarına başladı. Kurban timi, önce koşu yaparak ısınma çalışması yaptı, ardından şınav çekip, kement atarak hazırlıklarını sürdürdü. l ERZİNCAN/DHA Masraflar karşılanamıyorüyükçekmece’deki kurban pazarın Bda diğer satıcılara göre ‘iyi’ satış yapan tek isim ise Bilal Özer. Özer, bir hafta boyunca 63 büyükbaş hayvandan 8 tanesini satabilmiş. Kurbanlıkların yem, nakliyat parası gibi masraflarının yanı sıra bir de 20 bin lira çadır kirası ödediğini belirten Özer, “Geçen yıl yaptığım satışlarla masrafları karşılayabilmiştim. Bu yıl masrafları karşılayacak satış yapabileceğimi düşünmüyorum. Tek umudum son hafta satışlarda canlılık yaşanma sı” dedi. Büyükbaş hayvanların ortalama 89 bin liradan başlayıp 27 bin liraya kadar çıkabildiğini ifade eden satıcılar, küçükbaş hayvanların ise en az 500700 liradan başlayarak 12001700 liraya çıkabildiğini söyledi. 35 yıldır her yıl kurban kestiğini söyleyen Hasan Burhan, özellikle küçükbaş fiyatlarının arttığından yakınarak “Ben geçen yıl kesimle birlikte 800 lira vermiştim. Şimdi kesim hariç 1200 lira diyorlar fakat 15 kilo et çıkmaz” diye konuştu. İkelsAşdagoluhğtteaığcdrliglübltar2aag.ıtiadrtd2eipğbmnıinenmiaraByktkisrıh0uddadıaklibknvblil,inaükbiaaeğrnnelaeızbeavusuyıalrkryoruberneıeiallıardıprçigmvri’snrnmrüıaanllrdnraiuacaaeaiüıhlçkuddynd.eerüzguarnrmbnaaaaüHiiaıbgeaydşbskmıeneldfdbnbkaürueuüerletdel5leıaııaabdyeekiarnnponlerii0şsdrlfieaılnşçtalüfrikii2bılğlaumerşfnemitimaerhyelysttoaikeaıbğbırnlrnoheiaanamaa,izızryinımmivsdybattrrıtrlsdnYuna1eaaeb”iııüvy0Aaainncaiınlılkrybğlkoammdbvi0hmıear.sbkrcılo,niiaarreauaiİ0lnöoiaublsç“eıapnrsşprmdgÇy.emintglızik,.lsıaşaunrbiinaSelade..rküBaareizayndaıakktHirdkiny1röasrul0ibdeadtraaraeryzbekuieaitcl.ıelnfe Taksit sayısı artacak Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, ithal oranı yüksek olmayan ürünlerde taksit sayısını artırmayı değerlendirdiklerini belirtti Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, ithalat oranı yüksek olmayan ürünlerde taksit sayısını artırmayı değerlendirdiklerini, kredi kartları ve tüketici kredileriyle ilgili ‘ince’ bir çalışma yapacaklarını, kredi kartı ile ilgili çalışmayı en geç gelecek hafta yapmak istediklerini söyledi. Tüketici kredilerinde mevcut durumda vade 36 ay ile sınırlı. Kredi kartlarında taksit sayılarında sektörlere göre farklılık gösteren sınırlamaların yanı sıra limitler de gelirin 4 katı ile sınırlı. Canikli’nin açıklamasına göre en geç gelecek hafta kredi kartları ve tüketici kredileri konusunda yeni düzenlemeler yapılacak. Mevduat yarışı Canikli, Bankalar Birliği Yönetim Kurulu toplantısı öncesi yaptığı açıklamada, bankaların mevduat yarışı Kredi faizlerinin düşmesi için erken nın durdurulması gerektiğini de ifade ederek, Hazine ve Bankacılık Dü TCMB’nin zorunlu karşılıklarda yaptığı indirim, kre zenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) kararlarıyla bu konuda bir düzenleme yapılabileceğini ancak dı di faizlerinin ineceği beklentisine yol açarken bankacılara göre önce borçlanma maliyetleri düşmeli. şarıdan müdahale ile mevduat faizlerini aşağı düşürmenin mümkün olmadığını, bunu bankacıların çözeceğini belirtti. “Bankaların mevduata verdikleri faizleri indirmeleri gerekiyor” diyen Canikli, mevduat faizleri düşürülmeden kredi faizlerinde anlamlı düşüşün mümkün olmadığını söyledi. Merkez Bankası (TCMB) zorunlu karşılık oranları ile rezerv opsiyonu katsayılarında yeni değişikliklere gitti. Bankadan yapılan açıklamaya göre, Türk Lirası zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 50 baz puan indirildi. Bankaların topladığı mevduat ve diğer kay Bankacılık sektörünün nakların belli bir oranını FETÖ riskinin hakkında Merkez Bankası’na ya işlem yapılan şirketlerin TMSF’ye devri ile mini Murat Çetinkaya tırmak zorunda olduğu miktarı gösteriyor. Kar mize edildiğini söyleyen İstanbul Finans şılık oranı düşürüldü Canikli, “FETÖ mensubu Zirvesi’nde konuşan ğünde sisteme giren li runlu karşılık oranlarında 50 baz puan indirime gitmişti. İstanbul Finans Zirvesi’nde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş, kredi faizlerini düşürmesini destekleyecek unsurlarla ile ilgili, “Bankacılık sektöründe kârları sınırlayan makro ihtiyati tedbirlerde bazı gevşemeler borçlanma maliyetlerini aşağı çekecektir” dedi. Ateş, borçlanma maliyetlerini etkileyen öncelikli unsurlardan birinin de enflasyon olduğunu vurguladı. Vakıf Yatırım’ın notunda “Yapılan değişiklik tüm bankaların kredi büyümesine de olumlu katkı olduğunu bile bile kredi TCMB Başkanı Murat kidite artıyor. Söz konu sağlayabileceği ve bir sonraki aşa verilmişse, sadece imza Çetinkaya, uzun vade su değişikliklerle finan mada kredi faizlerine de etkisi ola yı atan kişi sorumludur” diye konuştu. Canikli, büyümede Orta Vadeli Plan hedefine ulaşmakta zorlanacaklarını ancak hedefi revize etmeyi düşünmediklerini belirtti. l Ekonomi Servisi li faizleri düşürmek için fiyat istikrarının sağlanması gerektiğini vurgulayarak “Enflasyonun düşük ve istikrarlı olduğu bir yapı mevduat ve kredi faizlerinin düşmesi için ortam sağlayacaktır” dedi. sal sisteme yaklaşık 1.2 milyar TL ve 670 milyon ABD Doları ilave likidite sağlanmış olacak. Enflasyon düşmeli Merkez Bankası 9 Ağustos 2016’da TL zo bilir” denildi. HSBC Portföy Yönetim Stra testi İbrahim Aksoy da Merkez Bankası’nın bankacılık sistemindeki lira likiditesini destekleyerek faiz indirimlerinin kredi ve mevduat faizlerinde daha etkili olmasını hedeflediğini söyledi. l Ekonomi Servisi Küresel ekonomide genç işsizlik ve yoksulluk Uzun vadeye yayılmış düşük oranlı büyüme, düşük istihdam ve gerileyen sabit sermaye yatırımları ile betimlenen kapitalizmin küresel büyük durgunluğu, yapısal ve sistemik sorunlar yumağı halinde dokuzuncu yılına girmek üzere. Küresel ekonomiyi 2008’den bu yana etkisi altına alan “büyük durgunluk” sürecinin en önemli mağdurlarının ise öncelikle “gençler” olduğu biliniyor. Geride kalan sekiz yılın bilançosuna genç (15 – 24 yaş grubu) nüfus açısından baktığımızda, dünya ölçeğinde 71 milyona ulaşan genç işsizin varlığını görüyoruz. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO’nun) geçen hafta içerisinde yayımlanan “Dünya İstihdam ve Sosyal Görünümü: Gençlik İçin Eğilimler, 2016” başlıklı raporu (*) söz konusu 71 milyon genç işsizin 53.5 milyonunu aralarında Türkiye’nin de bulunduğu “yükselen piyasa ekonomilerine” ait olduğunu vurguluyor. Yükselen piyasa ekonomilerinde işsizlik oranı yüzde 13.6 olarak tahmin edilmekte. Aynı oran gelişmiş ekonomilerde yüzde 14.5; dünya ortalaması ise yüzde 13.1. ILO raporu 2017’de genç nüfus arasında işsizliğin söz konusu oranlarda korunarak süreceğini öngörüyor. Genç emekçilerin sorunları sadece işsiz kalma tehdidiyle sınırlı değil. ILO’nun değerlendirmelerine göre, çalışma olanağı bulan gençler arasında “yoksulluk” çok önemli bir diğer sosyal sorun olarak izleniyor. ILO’nun bulgularına göre günümüzde dünya ölçeğinde 156 milyon genç emekçi “mutlak yoksulluk” sınırının altında yaşıyor. Mutlak yoksulluk sınırını günde 3.10 dolar belirleyen ILO uzmanlarına göre, yoksul genç işçiler toplam genç istihdamın yüzde 37.7’si; yani her üç genç çalışandan birisi mutlak yoksulluk sınırının altında gelir elde edebiliyor. Söz konusu 156 milyon yoksul genç emekçinin 102.7 milyonu yükselen piyasa ekonomilerinde, geri kalanı ise diğer kalkınmakta olan ülkelerde yaşıyor. Genç çalışanlar arasında yoksulluk oranı yükselen piyasa ekonomilerinde yüzde 30’a; kalkınmakta olan ülkelerde ise yüzde 70’e ulaşmış durumda. ILO raporunun genç işsizlik ve yoksulluk üzerine göstergeleri aşağıdaki tabloda daha ayrıntılı olarak gösterilmekte. Sorunun toplumsal cinsiyet üzerine yansımaları da genç işsizliğin ve yoksulluğun bedelinin çoğunlukla genç kadınlar üzerine yıkıldığını vurguluyor. İşgücüne katılım oranı genç erkekler için yüzde 53.9 olarak hesaplanırken; aynı oran genç kadınlarda sadece yüzde 37.3. Bir yanda toplumsal baskılar ve geleneksel sorumluluklar, diğer yanda umutsuzluk ile boğuşan genç kadınlar için işgücüne katılım güdüsü özellikle Güney Asya, Arap ülkeleri ve Kuzey Afrika’da genç erkek nüfusa görece yüzde 30’u aşan bir açığa sahip. ILO uzmanları küresel kapitalizmin “gelişme umudu” olarak gösterilen yükselen piyasa ekonomileri’nde toplam işsizlik oranının 2015’te yüzde 13.3 iken, 2017’de yüzde 13.7’ye çıkacağını; bu oranın Latin Amerika ülkelerinde 2015’te yüzde 15.7’den, 2017’de yüzde 17.1’e; Güneydoğu Asya ve Pasifik ekonomilerinde ise yüzde 12.4’ten, yüzde 13.6’ya yükseleceğini öngörüyor. Küresel kapitalizmin yapısal nitelikli krizi emekçiler, özellikle gençleri tehdit etmeye devam ederken, ekonomi medyasının konuyu hâlâ “Fed faizleri yükseltir mi?” ya da “Türkiye’de faizler hâlâ niye yüksek?” boyutunda ele alması, kanımca krizin neden uzayarak sürüp gitmekte olduğunun da ipuçlarını veriyor. (*) “World Employment and Social Outlook: Trends for Youth, 2016, ILO. http://www.ilo.org/global/research/globalreports/youth/2016/ Petkim’de üst düzey istifa Petrokimya Holding AŞ (Petkim) yönetim kurulu üyesi Kenan Yavuz görevinden istifa etti. Yavuz’un yerine Ertuğrul Altın atandı. Şirketten, Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yapılan açıklamada, “Şirketimiz Yönetim Kurulu üyesi Kenan Yavuz istifa ederek görevinden ayrılmıştır. Kenan Yavuz’un istifası ile boşalan yönetim kurulu üyeliğine Türk Ticaret Kanunu’nun 363. ve Şirket Esas Sözleşmesi’nin 11. maddesi hükümlerine göre, yapılacak ilk Genel Kurul Toplantısı’nın onayına sunulmak üzere Ertuğrul Altın atanmıştır” denildi. l Ekonomi Servisi C MY B