Katalog

Danıştay’dan Diş etlerinizDanıştay 5. Dairesi, Isparta Aile Hekimle ri Dernek Başkanı Dr. Gökay Çetin’in sözleşmesinin feshini hukuksuz buldu, kara Diş eti kanaması gerek dişlerimizi fırçalarken, gerekse normal zamanlarda gelişebilen ciddi bir sağlık sorunu. Çoğu zaman emsal kanıyorsarın yürütmesinin durdurulmasını hükmet ti. Çetin, bu kararın sayıları 50 bine yaklaşan aile hekimi ve aile sağlığı merkezi önemsenmeden geçiştirilmesi, diş kayıpları başta olmak üzere başka ciddi hastalıkları da tetikleyebiliyor. Diş Hekimi Pertev nitelikte karar KSoşdSiAkKkMaItYOKSA yürüsek mi?SİBEL SAGLIKBAHÇETEPE Dr. Gökay Çetin çalışanı için umut verici olduğunu söyledi. Çetin, birtakım iddialar nedeniyle ceza puanı almış, sözleşmesi kendine haber verilmeden feshedilmişti. Pazartesi 25 Temmuz 2016 TASARIM: İLKNUR FİLİZ Kökdemir, diş etinin, diş eti iltihabına bağlı olarak veya travmaya bağlı olarak kanayabileceğini belirterek, “Diş etleriniz kanıyorsa ortada bir sorun var demektir” dedi. ağlıklı yaşam için ya orta şiddetli (yürüyüş) ya da yüksek şiddetli (koşu) aerobik aktivite yapılmasını öneren uzmanlar, ideal temponun 10 dakikada bin adım olduğunu belirttiler. Uzmanlar, doğru egzersizle ilgili önemli tüyoları “30 dakika tempolu yürüdükten sonra 30 dakika mola vermeden koşun. Koşu bittikten sonra aniden durmayın. Vücudunuzun soğuması için hafif tempo ile yürümeye devam edin. Egzersizleriniz 1 saati geçmemeli. Elinizi kolunuzu sallayarak yürümek gezintiden ibaret olup, sağlığa bir faydası yok” diye sıraladılar. [email protected] ‘Güçlü bebekler’ yoldaKaliteli yumurta bulunamadığı için anne olamayan kadınlara müjde; Kadınların tüp bebek yöntemiyle hamile kalamamasının en önemli nedenlerinin başında, kaliteli yumurta bulunamaması geliyor. Bu nedenle pek çok kadın anne olamıyor. Son yıllarda dünyada ve ülkemizde kullanılan “Güçlendirilmiş yumurta” elde edilmesini sağlayan “Mitokondri Nakli” ile bu sorun aşılabiliyor. Ülkemizdeki “Mitokondri Nakli”ni ilk gerçekleştiren hekimlerden olan Prof. Dr. Kutluk Oktay, başarısız tüp bebek denemesi yaşamış ve yumurta kalitesi düşük hastalarda bu yöntemin etkili olduğunu belirterek, “Bu yöntem ülkemizde 10 hastada denendi, 4’ünde gebelik görüldü. 2 ile 7 arasında tüp bebek başarısızlığı olan hastalarda ortalama başarı oranı doğum oranı yüzde 5’ten yüzde 20’ye çıktı” dedi. Tüp bebek yönteminde uygulanan “Güçlendirilmiş Yumurta” tedavisi, yumurta kalitesi düşük olduğu için gebe kalamayan kadınlara umut oldu. Dünyada Kanada’nın ardından “Öncül hücre tedavisi” adı verilen yöntem ile ülkemizde de başarılı şekilde uygulanıyor. Söz konusu yöntemi, Amerika’nın en iyi doktorları arasında gösterilen, aynı zamanda dünyada ilk yumurtalık naklini yapmasıyla bilinen Prof. Kutluk Oktay ile mitokondri nakli hakkında merak edilenleri konuştuk. n Mitokondri nakli nedir? K. Oktay: Mitokondri, hücre içinde enerji üretimini sağlayan parçacıklardır. Hücrenin enerji fabrikası denir. Mitokondri nakli ise bir hücreden diğerine mitokondri transferidir. Türkiye’nin ilk ‘güçlendirilmiş bebeği’ 2015’in kasım ayında Antalya’da dünyaya geldi n Kimlere uygulanır? Embriyo gelişmesi mitokondrinin enerji işlevine bağımlı. Bu nedenle mitokondri fonksiyonu bozulunca yumurta kalitesi de düşüyor. Özellikle kromozom hataları ortaya çıkabiliyor. Bu da yumurtaların ve embriyoların gelişimini bozuyor. Yaşla birlikte, mitokondri fonksiyonu bu şekilde bozulduğu için bu kişilere mitokondri tedavisi öneriliyor. ‘Öncül hücre yaşlanmaz’ n Nasıl uygulanır? Yumurtalıkta bulunan öncül hücreler, hastadan ayıklanarak alınıyor. Bu yapılırken, mito kondrilerin de ayıklanması yapılıyor. Öncül hücreler kendilerini yeniledikleri, yaşlanmadıkları için bazen mitokondri kaynağı oluyor. Diyelim ki kaliteli yumurtası bulunamayan bir hasta, birçok kez tüp bebek başarısızlığı yaşadı. Bu hastaya önce laparoskopi yapılıyor. Laparoskopiyle yumurtadan küçük bir parça alınıyor. Oradan da özel bir laboratuvar ortamında öncül hücreler toplanıyor. Onlardan da mitokondri ayıklanıyor. Sonra bu hasta tüp bebek tedavisine geçiyor. Sperm enjeksiyonu yapılırken ayıklanan mitokondriler yumurtaya veriliyor. Bunun sonunda yumurta Prof. Kutluk Oktay ABD’de görev yapan aynı zamanda İstanbul’daki Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Gaziosmanpaşa Hastanesi’nde hasta görmeye başlayan Prof. Kutluk Oktay, “Yaşın ilerlemesi ile birlikte, yumurta kalitesi bozuluyor. Gebe kalma zorlaştığı için bu yöntem öneriliyor” dedi. nın kalitesinin artması bekleniyor. Yaklaşık 5. günün sonunda transfer yapılıyor. Eğer her şey olumlu giderse 10. günün sonunda gebelik gerçekleşiyor. n Türkiye’de bu yöntemle doğum yapan oldu mu? Evet oldu. 10 hastada denendi, 4 gebelik oldu. 1 doğum, 1 devam eden gebelik var, 2’de düşük şeklinde. Mitokondri Nakli, ülkemizde yaklaşık 23 yıldır uygulanıyor. Dünyada ve Türkiye’de aynı anda uygulanmaya başlandı. Bir biyoteknoloji şirketi bu tekniğin ilk denemelerini yapmaya başladığında, ben de Türkiye’yi önerdim. Aynı anda Dubai, Kana da, Türkiye’de başladı. Prof. Dr. Volkan Baltacı, Prof. Dr. Murat Sönmezer ve ben Türkiye’deki uygulamayı gerçekleştirdik. ‘İdeal yaş 40 yaş altı’ n Sonuçları nasıl? 2 ile 7 arasında tüp bebek başarısızlığı olan hastalarda ortalama başarı oranı doğum oranı yüzde 5’ten yüzde 20’ye çıktı. Dubai ve Kanada da vaka sayıları 100’leri geçti. Bebek sayısı 3040’larda. 40 yaşın üstü hastalarda çok başarılı olmayabiliyor. Onun için ideal yaş grubu 40’ın altında. ‘Yeni bir yöntem’ n Bebek üzerinde bir etkisi olur mu? Bu yöntem henüz yeni. Uzun süreli bir takip ve bir bilgi yok. Bu yöntemle dünyaya gelen çocuklar yıllarca takip edilecek. Bilinmeyen yönleri tabii ki var. Uzun vadede çocuklara nasıl bir etkisi olur, bunu yüzde 100 bilmiyoruz. Ama hastanın kendi mitokondrisi olduğu için mantıki olarak bir şey beklemiyoruz. n Tüp bebeğin dünyada ve ülkemizde geldiği son durum nedir? Embriyoların genetik olarak taranmasından, mitokondrilerin tazelenmesine kadar, genetik embriyoskop dediğimiz, kameralarla embriyoların izlenmesinden, büyüme hızlarının takibine dek çok sayıda teknoloji mevcut. Türkiye her zaman ileri teknolojiyi takip eden, bilim alanında da en son teknolojiyi takip eden bir ülke. Türkiye, dünyadaki tüp bebek çizgisinin gerisinde değil. Vegan beslenme ‘Tıklayın, epilepsiden korkmayın’ Beyindeki mevcut elektri ğin aşırı artması sonucu ortaya çıkan ve dünya üzerinde en yaygın nörolojik hastalıklardan biri olan epilepsi, ülkemizde yaklaşık 700 bin kişinin hayatını olumsuz etkiliyor. Epilepsi (sara) hakkında doğru bilgi kaynağı olmak ve toplumdaki sosyal tabuları ortadan kaldırmak için www.epilepsi7.com adlı web sitesi hayata geçirildi. UCB Pharma, Türk Epilepsi ile Savaş Derneği ve Türkiye Epilepsi Hasta ve Yakınları Derneği tarafından hayata geçirilen projeye Galatasaray Profesyonel Futbol Takımı oyuncuları da rol aldıkları video ile destek verdi. Sarıkırmızılı yıldız oyuncular videoda epilepsi hastalığını ve nöbet sırasında yapılması gerekenleri yedi başlık altında izleyicilere anlattı. Türk Epilepsi ile Savaş Derneği Başkanı Prof. Dr. Naz Yeni, sitede epilepsi hakkında bilgilendirici içerikler, nöbet anında yapılması gerekenler ve en doğru bilgi için hekim videolarının bulunduğunu söyledi. ‘Sağlıklı beslenmeyen bebekte ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir’ İtalya’nın Milano kentinde vegan bir çiftin 13 aylık bebeğinin, yetersiz beslenme ve kalp rahatsızlığı nedeniyle hastaneye kaldırılması “Bebeklerin vegan beslenmesi sağlık sorunlarına yol açar mı?” sorularını da beraberinde getirdi. Çocuk hastalıkları uzmanları ile diyetisyenler, 15 yaş arası dönemin büyüme ve gelişme çağı olduğunu belirterek “İyi beslenemeyen çocuklarda beyin, kemik gelişimi olumsuz etkilenir. Kalp, kansızlık gibi sağlık sorunları ortaya çıkar. Büyüme 18 yaşına kadar devam ettiği için birey vegan olup olmayacağına, bu bilince eriştikten sonra kendisi karar vermelidir” görüşünde birleştiler. Hiçbir tür hayvansal gıdanın yer almadığı vegan diyetiyle beslenen ailenin oğullarında sağlık sorunlarının ortaya çıkması ile birlikte mahkeme çocuğun velayetini aileden aldı. Uzmanlar, vegan beslenme ve çocuk sağlığı konusunda şunları söyledi. Gelişim olumsuz etkilenir Diyetisyen Turgay Kö nidoğan büyümesini garanti se: Yaşamak için iyi bes altına alacak doğru beslenme lenmek gerekir. Bugüne hakkına sahiptir’ denilmekte dek yapılan bilimsel araş dir. Kim bilir, belki yıllar son tırmalar insanların 50’ye ra birisi çıkıp da ‘Ben ilk 6 ay yakın türde besin öğesine anne sütü yerine mama ile gereksinimi olduğunu ortaya koymuştur. Bu öğelerin Turgay Köse beslenmişim’ diyerek öz annesine bile dava açabilecek. herhangi biri alınmadığında, gereğin Hal böyle iken ‘ağzı var dili yok’ de den az ya da çok alındığında, büyü nilecek tarzda örnek teşkil eden, me ve gelişmenin engellendiği, sağlı isteklerini ve beklentisini bile dile ğın bozulduğu bilimsel olarak ortaya getiremeyecek çağda olan bir be konmuştur. 1948’de İnsan Hakları beğin ebeveynlerinin isteği doğrul Evrensel Beyannamesi ile başlayan tusunda vegan vejetaryenliğe zor süreçten günümüze kadar düzenle lanması bir diyetisyen olarak kabul nen çeşitli deklerasyonlarda ‘Her ye edilebilir bir şey değil. ‘Vegan çocuklarda, kalpdamar hastalıkları olabilir’ Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. C. Dost Zeybek: Vegan bir ailenin bebeğinin beslenme süreci, aslında anne karnında başlar. Böyle beslenen annenin sütü besin öğelerinden de yoksun olur. Çocukların temel gelişimlerinde 15 yaş çok önemlidir. İlk 2 Dost Zeybek yaş ise hızlı gelişim olduğu için ekstra önem taşır. Bu dönemde belli besinleri mutlaka almaları gerekir. Yeterince iyi beslenmeyen ya da kimi besin maddelerinden mahrum kalan çocukların beyin ve kemik gelişimleri olumsuz etkilenir, kansızlık, kalpdamar hastalıkları birçok problemle karşı karşıya kalınabilir. ‘6 aydan sonra protein olmalı’ Diyetisyen Nilay Şabanoğlu Cansever: Büyüme ve gelişmenin devam edebilmesi için özellikle 6 aydan sonra ek besine geçilmesi gerekir. Burada özellikle proteinler vücudun temel yapı taşları olduğu için önem taşır. 6 aydan itibaren çocuğa yumurta, et ve et ürün leri ilaveleri yapılmalıdır. Normalde yetişkinlerde bile vegan beslenme besin yetersizliğine yol açabilir. Yetişkin veganlaNilay Cansever ra ‘et ürünlerini tüketmiyorsanız bunun alternatifi bakliyatların mutlaka beslenmede yer alması gerekiyor’ denilir. Ama bunu 1 yaş öncesindeki çocuğa her zaman verebilmek mümkün değildir. Bu da çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Kalp hastalıkları, düşük kilo, buna bağlı olarak ölüme kadar gidebilir. 6 aylık bebeğe sürekli bakliyat veremezsiniz. Bir bebeği vegan tipi beslemenin çok doğru olduğunu düşünmüyorum. Cilt güzelliği için deniz suyu Estetik Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Bülent Cihantimur, deniz ve deniz suyunun cilt güzelliğinde faydalı olduğunu belirterek “Deniz kenarındaki iyotlu hava zihnin ve bedenin aynı doğrultuda gençleşmesine fayda sağlıyor” dedi. Cihantimur, deniz suyunun içerisinde 90’a yakın faydalı madde bulunduğunu anımsatarak, “Bunların içinde en önemlisi potasyum klorürdür. Potasyum klorür, cildin elastikiyet derecesini artırır ve cilt dış yüzeyini pürüzsüz, canlı ve genç hale getirir” diye konuştu. Sıcaklarda diyabete dikkat Diyabet (şeker hastalığı), dolaşım bozukluğu ve damarlarda daralmaya neden olabildiği için özellikle yaz aylarında beyin kanaması ve kalp krizi riski diğer mevsimlere göre daha yüksek olabiliyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ahmet Hamidi, “Şeker hastaları yazın dışarı çıkarken yeterli miktarda sıvı almalı, alkol ve kafein sıvı kaybına neden olacağından tüketiminden kaçınmalı, güneş ışınlarının dik geldiği saatlerde dışarıya çıkmamalı, uzun süre güneş altında kalmamalı, ana ve ara öğünleri atlamamalı” önerilerinde bulundu. İskambil oyna, felci yen Kanadalı araştırmacılar, iskambil oyunlarının felçli hastaların iyileşme sürecine yardımı olabileceğini belirtti. Araştırmacılara göre, kâğıt oyunları hastanın motor becerilerini geliştiriyor. Jenga, bingo veya Nintendo Wii gibi konsol oyunları da aynı şekilde hastalara yardımcı oluyor. İngiltere Felç Araştırmaları Birliği’nden Alexis Wieroniey, araştırmanın hastalara kolay ve ucuz bir tedavi sağlamak açısından ümit verici olduğunu söyledi. Gözlerinizi koruyun Kullanacağınız güneş gözlüğü mutlaka “ultraviyole ışığını engelleyici” özellikte olmalı. Bu özelliği olmayan güneş gözlüğü yalnızca fazla ışığın geçmesini engeller, ancak bu engelleme hiçbir fayda sağlamaz, aksine zarar verir. G? öz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Yrd. Doç. Dr. İsmail Özgür Şanlı, kaliteli güneş gözlüğünün camının ultraviyole ışığı engellemesi gerektiğini belirterek, “Gözlüğü taktığınızda bulanık görmemelisiniz. Camların üzerinde güvenilir tescil bilgisi olmalıdır” dedi. C MY B