Katalog

EKONOMİ 8 ekonomi@cumhuriyet.com.tr DOLAR AVRO FAİZ BORSA CUMHURİYET ALTIN ALTIN 24 AYAR 2.9490 2.8 kuruş 3.2850 3.8 kuruş 11.05 0.04 puan 72.005 2.198 puan 758.25 35 lira 113.20 5.3 lira TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Salı 9 Şubat 2016 ‘Köle pazarı’ kurulacak ükümet, işsizliğe çare olacağını savunduğu, sendikaların “kölelik” olarak nitelendirdikleri özel istihdam bürolarına (ÖİB) geçici iş ilişkisi kurma yani “işçi kiralama” yetkisi veren düzenleme ile “uzaktan çalışmayı” düzenleyen MUSTAFA tasarıyı Meclis’e ÇAKIR sundu. “İş Kanunu ile Türkiye İş Kurumu Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”nda yer alan düzenlemeler şöyle: n Türkiye’de halen 438 ÖİB faaliyet gösteriyor. Tasarıyla ÖİB’lere “geçici iş ilişkisi kurma” yani “işçi kiralama” yetkisi veriliyor. Bu bürolar işgücü piyasası, istihdam ve insan kaynaklarına yönelik çalışmaların yanında eğitim de verebilecek. n Ayrıca işveren, işçisini holding içerisinde başka bir yerde ya da aynı şirketler topluluğuna bağlı başka bir işyerinde çalışmak üzere de geçici olarak devredebilecek. İşveren işçileri 18 ay geçici çalıştırabilecek. n İşçiye ihtiyacı olan işveren, ÖİB’lerden işçi “kiralayacak”. İşveren ile ÖİB arasında sözleşme yapılacak. İşçinin ücretini, sigortasını ÖİB ödeyecek. n “Kiralık işçi” çalıştırmada kapsam oldukça geniş tutuldu. Mevcut işçi hamilelik, analık ve süt iznine ayrıldığında, yıllık izne çıktığında, hasta olduğunda, Hükümet, çözüm bulamadığı işsizliğe çare olarak sunduğu ve sendikaların kölelik olarak nitelendirdikleri ‘esnek çalışma’ düzenlemesini yasalaşması için Meclis’e sundu H Terör de gerekçe olabilecek İşyerinde iş güvenliği açısından ortaya çıkan sel ve terör gibi olaylar da geçici işçi çalıştırma nedeni olacak. Esaslı neden varsa ayrım yapılacak! n Toplu işçi çıkarılan işyerlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında ve madenlerde ÖİB’lerden “kiralanan” geçici işçiler çalıştırılamayacak. n Grev ve lokavt sürecince işveren geçici işçi çalıştıramayacak. Ancak yasa gereği grev sırasında teknik zorunluluk, işyeri güvenliği gibi durumlarda geçici işçi çalıştırılabilecek. n İşletmenin iş hacminin “öngörülemeyen ölçüde” artması halinde çalıştırılacak geçici işçilerin sayısı işyerinde çalışan işçi sayısının 4’te 1’ini geçemeyecek. n Geçici işçi, işverenden ÖİB’nin hizmet bedeline mahsup edilmek üzere avans veya borç alamayacak. n İşveren, geçici işçisine talimat verebilecek. n İşveren mevcut işçisiyle, geçici işçi arasında çalışma koşulları açısından “esaslı bir neden olmadıkça” ayrım yapamayacak. Ancak bu “esaslı bir nedenin” neye göre belirleneceği tartışmalı. Bugün İstanbul’da, yarın Ankara’da işçiler tarafından merkezi eylemler yapılacak. evrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), 910 Şubat’ı “Kıdem tazminatının gaspına karşı genel eylem ve direniş günü” ilan etti. Konfederasyonun ‘Emeğin hakları için yürüyoruz’ kampanyası çerçevesinde, “Kıdem Tazminatı İş Güvencemizdir Dokunma” adı altında yürüttüğü çalışmalar 25 Ocak’tan itibaren devam ediyor. Yönetim Kurulu, 1 Şubat 2016 Pazartesi günü yapılan toplantısında alınan kararları değerlendirerek 910 Şubat genel eylem günü ilan edildi. 9 Şubat salı İstanbul’da, 10 Şubat Çarşamba günü Ankara’da konuyla ilgili olarak merkezi eylemler yapılacak. l Ekonomi Servisi Kıdem tazminatı için genel eylem D askere gittiğinde işveren bu işçilerin yerine ÖİB’lerden geçici işçi kiralayabilecek. Geçici işçiler, asıl işçiler dönene kadar çalışacak. Ayrıca işyerinde açık iş bulunması halinde de geçici işçi çalıştırılabilecek. n Mevsimlik tarım işlerinde, temizlik, hasta, yaşlı ve çocuk bakım hizmetleri gibi ev hizmetlerinde süre sınırı olmaksızın geçici işçi çalıştırılabilecek. n ÖİB, iş arayanlardan ücret alırsa, iş arayanlara ilişkin bilgileri başka bir amaçla kullanırsa, çalışma izni bulunmayan yabancı işçi çalıştırırsa, Borçlar Yasası’nın sözleşmelerin “ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı” sözleşme düzenlenemeyeceğine ilişkin maddelerine aykırı davranırsa faaliyeti hemen sona ermeyecek. Ancak iki yıl içerisinde bu yasakları 3 kez ihlal ederse faaliyeti sonlandırılacak. n Sözleşme yapmayan, işçilere sözleşmenin altında ücret ödeyen, kayıtdışı işçi çalıştıran, ayrımcılık yapan ÖİB’lerin yetkileri hemen iptal edilmeyecek. İki yıl içinde 3 kez bu ihlali yapmaları şartı aranacak. l ANKARA Duty Free’lerin gözdesi tütün G Tahkim Merkezi, üç ayda karar verecek Özel hukuk hükümlerine tabi özerk bir kurum olarak çalışacak İstanbul Tahkim Merkezi, büyük ticari davalarda 10 katı daha ucuza ve daha kısa sürede çözüm sunmayı vaat ediyor. stanbul Tahkim Merkezi (Istanbul Arbitration CentreISTAC), çalışmalara başladı. Özel hukuk hükümlerine tabi özerk bir kurum olarak organizasyonunu tamamlayan İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC), Türkiye’de ve yurtdışındaki ticari aktörler arasındaki uyuşmazlıklara alternatif çözüm mercii olarak çalışmalarına başladı. Kurum, ilk iki yıl boyunca başbakanlık bütçesinden ödenek alacak. Büyük davalarda 10 katı daha ucuz çözüm üreteceği belirtilen kurum, Türkçe, Fransızca, İngilizce, Almanca hizmet veriyor. ümrüksüz satış mağazalarında geçen yıl 1 milyar 92 milyon 51 bin 972 Avro’luk ürün satıldı. Sınır kapılarında 18’i depo olmak üzere toplam 175 “duty free”de geçen yıl en fazla sigara, puro ve diğer tütün mamullerinin satışından gelir elde edildi. Bu kapsamdaki ürünler için 378 milyon 301 bin 499 Avro harcama yapıldı. Gümrüksüz satış mağazalarındaki alışverişlerin ekonomik büyüklüğünün yüzde 35’ini sigara, puro ve diğer tütün mamullerinin satışı oluşturdu. İkinci sırada kozmetik ürünler yer aldı. Geçen yıl bu kategorideki ürünler için 310 milyon 153 bin 658 Avro’luk alışveriş yapıldı. Öte yandan, gümrüksüz satışların yüzde 70’i çıkış, yüzde 27’si giriş, yüzde 2’si uçak, yüzde 1’i gemi kumanya ve takrir mağazalarından gerçekleşti. l Ekonomi Servisi İ Uluslararası olacak İlk davasını Ortadoğu’dan bir ülkeden alan ve üçüncü havalimanı projesinde şartnameye eklenen kurum, ticari uyuşmazlıkları 3 ayda karara bağlamayı ve mahkemelere göre daha az masraf yaptırmayı vaat ediyor. ISTAC Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı, 100 milyon lira tutarlı bir uyuşmazlık ile ilgili mahkeme masrafının 6.8 milyon liraya ulaşırken. ISTAC’ın meseleyi 813.3 bin liraya çözüme kavuşturacağını söyledi. ISTAC Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı, ekonomi muhabirleri ile bir araya geldi. İstanbul Tahkim Merkezi’ni tanıtan Akıncı, “ISTAC mahkemelerden daima daha uygundur” dedi. Merkezin daha çok yerli ve iç uyuşmazlıklara odaklandığını vurgulayan Akıncı, “Ama merkezimiz İstanbul Finans Projesi’nin bir ayağıdır. Bu anlamda hedef orta vadede milletlerin başvurduğu bir kurum olmaktır” diye konuştu. Akıncı, İstanbul’un yurtdışındaki tahkim merkezleri arasında bölgede Dubai ve Kahire ile rekabet ettiğini de belirtti. Prof. Dr. Akıncı, ISTAC ile ilgili ayrıca şu bilgileri verdi: “Merkezimiz Levent’te, TOBB binasında yer alıyor. Burada 5 duruşma yerimiz, bir de toplantı alanımız var. 4 dilde hizmet veriyoruz. Merkezimize kamunun ve şirketlerin ilgisi var. 3. havalimanı projesinde uyuşmazlıkların aşılması adına İstanbul Tahkim Merkezi şart olarak yazıldı. İlk davamızı da Ortadoğu’dan bir ülkeden aldık. Şu an dava devam ediyor.” l Ekonomi Servisi Atina Genel Endeksi akşam saatleri yüzde 6.96 kayıp yaşarken, banka hisselerinde kayıp yüzde 20,5. National Bank of Greece hisseleri de yüzde 25.62 değer kaybetti. Şekerbank’ta dümen Taze’de ne Servet Taze getirildi. 2014’ten bu yana Şekerbank Genel Müdürlüğü görevini yürüten Halit Yıldız, bankadaki göreServet Taze vine Şekerbank Yönetim Kurulu üyesi olarak devam edecek. Servet Taze, mesleki kariyerine 1992’de Koçbank’ta başladı. Ardından Finansbank HollandNV’nin Amsterdam ofisi ve Finansbank’ın İsviçre, Almanya, Rusya, Ukrayna ve Romanya organizasyonlarında görev aldı. 2013’ten beri TurkishBank’da genel müdürlüğü ve iştiraklerinin yönetim Kurulu üyeliğini yürüten Servet Taze, Çukurova Üniversitesi İngilizce İşletme mezunu, evli ve 2 çocuk babası. l Ekonomi Servisi Genel MüŞekerbank dürlüğü görevi Avrupa borsaları küresel büyüme endişeleriyle bankacılık ve otomotiv hisselerindeki satışlarla 16 ayın en düşük seviyesine geriledi. ABD borsaları sert düşüşle açıldı. vrupa borsaları, yatırımcıların küresel ekonomik büyümeye dair endişelerinin artmasının ardından riskli varlıkları ellerinden çıkarmasıyla 16 ayın en düşük seviyelerine gerilerken, tahvil getirileri ve petrol fiyatları da düştü. Avrupa’daki 300 büyük şirketi izleyen FTSEurofirst 300 endeksi yüzde 2.3 düşerek 1,253.33 puana indi ve Ekim 2014’ten bu yana en düşük seviyeye geriledi. Avrupa borsalarındaki satışlara bankacılık ve otomotiv hisselerinin öncülük ettiği görülüyor. Avrupa bankalarının hisseleri yüzde 2.6 düşerken, faizlerin eksi olduğu mevcut ortamda kârlılığın düşeceği endişesiyle sene başından bu yana kaydedilen kayıplar yüzde 16’yı aştı. Diğer yandan ABD’nin Dow Jo Piyasalarda kara pazartesi D Dolar 2.95’i aştı Borsa düştü olar/TL bankalararası piyasada 2,95’in üzerine yükseldi. Geçen hafta cumaya kadar aşağı yönlü bir seyir izleyen ve haftabaşındaki 2.98’li seviyelerden 2.90’ın altına kadar gerileyen dolar/TL Cuma günü açıklanan ABD tarımdışı istihdam verisi ile yönünü yukarı çevirdi. Dolar/TL dün sabah güne 2.91’den başladı. Kur sonra olarak 2,9520’ye kadar yükseldi. Dolar/TL geçen hafta 2 ayın en düşük seviyesi 2.8899’a kadar gerilemişti. Yurtdışındaki olumsuz havanın etkisiyle BIST 100 endeksinde ikinci seansta satışlar sertleşti. İlk yarıyı yüzde 1,09 oranında düşüşle tamamlayan BIST 100 endeksi saat 15.12 itibariyle yüzde 2,08 oranında düşüşle 72,670 puanda işlem görüyor. Bankacılık endeksi yüzde 2,40 oranında aşağıda. l Ekonomi Servisi A nes ve S&P 500 endeksi vadeli işlemleri yüzde 1.2 gerilerken, Nasdaq vadelileri de yüzde 1.6 ekside bulunuyor. ABD’nin 10 yıl vadeli Hazine tahvillerinin getirisi ise 3 baz puan düşüşle yaklaşık bir yılın en düşük düzeyi olan yüzde 1.81’e geriledi. Brent petrolünün fiyatı ise yüzde 2’nin üzerinde kayıpla 33 doların altında bulunuyor. Öğüt: ‘4.5G’yi 81 ilin en ücra köşelerine taşıyacağız. Vodafone ‘4BucakG’ TIR’ı ile yollara düştü Atina çakıldı Atina Borsası’nda banka hisseleri öncülüğünde sert düşüş yaşandı, Atina Borsası 26 yılın en düşük seviyesine indi. Banka hisse senetlerini yüzde 21 değer kaybettiği piyasada Genel Endeks cuma gününe göre yüzde 7,3 düşüşle 1991’den bu yana görülen en düşük seviye olan 467.09 puanı test etti. l Ekonomi Servisi odafone, 1 Nisan’da hizmete girecek 4.5G teknolojisi öncesinde Türkiye’yi dolaşarak, kullanıcılara 4.5G dünyasını anlatacak. Türkiye’nin dört bucağını 4.5G ile tanıştırmak üzere İstanbul’dan yola çıkan “4bucakG” isimli TIR’daki özel teknoloji kurulumu sayesinde tüketiciler 1 Nisan’dan önce 4.5G teknolojisini deneyimleyecek. Halen 19 ülkede 4G, 5 kıtada ve 15 ülkede ise 4.5G hizmeti verdiklerini hatırlatan Vodafone Türkiye Üst Yöneticisi Gökhan Öğüt, kullanıcıların 1 Nisan itibarıyla daha hızlı ve yaygın internet deneyimi yaşayacaklarını dile getirdi. l Ekonomi Servisi V C M Y B