Katalog

DUNYA Trump, Obama’nın kardeşini davet etti ABD’de Cumhuriyetçi başkan adayı Donald Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton ile son TV düellosunu yerinde izlemesi için Başkan Barack Obama’nın üvey kardeşi Malik Obama’yı davet etti. Malik Obama, temmuzda, hayatı boyunca desteklediği Demok rat Parti’nin uygulamalarının kendisini hayal kırıklığına uğrattığını ve bundan sonra Trump’ı destekleyeceğini açıklamıştı. Obama ise Trump’ın seçime hile karışacağı iddiasına “Daha oyun bitmeden ağlamaya başladın” yanıtını verdi. Bu arada ünlü moda dergisi Vogue 124 yıllık tarihinde ilk kez bir başkan adayına destek açıkladı ve bu aday da Hillary Clinton oldu. Perşembe 20 Ekim 2016 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ nilgun@cumhuriyet.com.tr 7 nilgun@ Silivri’ye mektup Ateş çemberinden yRasaklanırken...IŞİD’e yönelik Musul operasyonu sürerken dün 900’ü kaçışaşkın sivil kentten kaçtı. Son 10 günde Suriye’deki kamplara sığınanların sayısının 5 bini geçtiği savunuluyor oma Film Festivali İtalya’da bu yıl Rebibbia’ya açılıyor. “Rebibbia” adını belki duymuşsunuzdur. “Papa suikastçısı” Ağca’yı da buraya tıkmışlardı. Rebibbia açık bir cezaevi falan değil. Hırsızların, katillerin, mafyozilerin kapatıldığı bildiğiniz hapishane... Bu hapishane şimdi işte uluslararası bir sinema festivalinin odağına oturuyor. Geçen hafta başlayan, bu pazar sona erecek festivalin 3 filmi hapishanede gösterildi. En çok ilgiyle beklenen proje bu gece hayata geçecek ve hapishanede sah neye konan, Dante’nin “Cehennem”ini ko Irak’ın ikinci büyük şehri Musul’u IŞİD’den kurtarma operasyonu bugün dördüncü gününe girerken örgütün yüz binlerce sivili esir aldığı ve ki ana üsten konuşan Irak Kara Kuvvetleri Komutanı Riyad Tevfik’in Karakuş’u kuşattıklarını duyurması, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) başken zi, 7 büyük kilisesiyle Karakuş’tu. Ama IŞİD’in gelmesiyle Karakuş’un 50 binlik nüfusu dahil Ninova Ovası’nda yaşayan 120 bin Hıristiyan ata topraklarını bıra olan Hol’ün çöp ve dışkıdan geçilmediği ve temiz suyunun bulunmadığını belirtti. Güneydeki köylerde süren çatışmalardan kaçanlar da elde beyaz bayrakla nu alan bir tiyatro gösterisi canlı web bağlantısı ile festival karargâhı modern sanat müzesi MAXXI’ye bağlanacak. Hapishaneye canlı bağlantı canlı kalkan olarak kullandığı belirti ti Erbil’e sığınmış olan on binlerce Hıris kıp kaçmak zorunda kalmıştı. soluğu Geyyare’de aldı. Gösterim sonunda konuklar len şehirden binlerce sivilin kaçtığı ha tiyanın sokaklara dökülmesine yol açberi geldi. Irak güvenlik güçlerinin ül tı. Davul zurna çalıp dans eden, mumlar Bin kişi sınırda bekliyor ‘IŞİD sivilleri rehin aldı’ “Rebibbia”nın “mahkum aktörleri” ile canlı bağlantıyla sohbete girecek. kedeki en büyük Hıristiyan yerleşimi olan ve Ağustos 2014’te IŞİD’in eline geçen Karakuş’a girmeleri de Hıristiyan nüfusa bayram yaptırdı. Karakuş kuşatması En eski Hıristiyan cemaatlerinden bi yakıp dua eden Hıristiyanlar, topraklarının kurtulacağından emin olduklarını ve ne kadar zarar görmüş olursa olsun evlerine geri döneceklerini dile getirdi. Korgeneral Tevfik “IŞİD’den bir miktar direniş var, bazı çatışmalar yaşanıyor, bize bomba yüklü araçlarla saldırıyorlar, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği de operasyon başladığından beri ilk kez 900’dan fazla sivilin Musul’dan kaçmayı başardığını ve sınırı geçerek Suriye’de kurulan kamplara yerleştiğini duyurdu. BM doğrulamasa da “Save the Children” örgütü de son 10 günde Musul’dan ba İki yıldan uzun süren IŞİD esaratinden kurtulan siviller, militanların erkekleri kadınlardan ayırıp rehin tuttuklarını ve zorla uzun sakal bıraktırdıklarını anlattı. Güneyindeki Hemam Elil kasabası yakınlarında IŞİD’e karşı ayaklanıp saldırı düzenleyen 200 sivilin ise örgüt Hiç şaşırmayın. İtalya’nın yüksek güvenlikli hapishanesi ilk defa bir sanat etkinliğinde yer almıyor. Dört yıl önce ülkenin en büyük yönetmenlerinden Taviani Kardeşler gene hapishanede, Rebibbia mahkumlarını aktör olarak oynattıkları bir filmle Berlin Film Festivali’nde “Altın Ayı” kazanmışlardı. ri olan Irak Süryanilerinin kadim mer ama bunların hiçbiri işe yaramayacak” tıya yönelip Suriye’deki kamplara sığı tarafından rehin alındığı iddia edildi. Shakespeare’in “Julius Sezar” oyunun kezlerinden Karakuş, namı diğer Hamdaniye, Musul’un 15 km güneydoğu dedi. Irak’ta 2003’teki ABD işgali sonrası 1 milyon üstünden 300 bine inen Hıristi nanların sayısının 5 bini geçtiğini ve sınırda 1000 kişinin daha beklediğini ileri ‘Canlı kalkan yaptı’ dan uyarladıkları “Sezar Ölmeli” isimli filmde, hayatlarında hiç kitap açmamış, tek ti sunda kalıyor. Önceki gece Geyyare’de Suudi prens idam edildi Suudi Arabistan’da kraliyet ailesinden Prens Turki bin Saud alKabir idam edildi. Prens, başkent Riyad’da 2012’de karıştığı bir kavgada arkadaşını ateş ederek öldürmüştü. İdamın nasıl gerçekleştiğine dair bilgi verilmezken İçişleri Bakanlığı prensin suçlamayı kabul ettiğini açıkladı. Bazı kaynaklar kurbanın ailesinin “kan parasını” kabul etmediğini savundu. Suudi Arabistan’da idamların kılıçla baş kesilerek gerçekleştirildiği biliniyor. AFP ajansına göre, prens ülkede bu yıl idam edilen 134’üncü kişi. Kraliyet ailesinde en bilinen idam ise 1975’te amcası Kral Faysal’ı öldüren Faysal bin Musaid al Saud’ınki. Calais’te dehşet sürüyor Fransa’dan Britanya’ya geçmeye çalışan sığınmacıların kaldığı “Vahşi orman” olarak adlandırılan Calais kampında, her gün yeni bir insanlık ayıbı yaşanıyor. Calais yakınlarındaki NorrentFontes sığınmacı kampında dün Sudan ve Eritreli sığınmacılar arasında çatışma çıktığı, bir kişinin yaşamını yitirdiği belirtildi. Bu, 200 kişilik kampta meydana gelen ilk ölüm olarak belirtilse de 7300 kişinin yaşadığı Calais’teki sığınmacı kampında ocaktan bu yana 11 cinayet vakasının yaşandığı basına yansımıştı. Öte yandan, kampta belgesel çekmeye giden France 5 kanalı muhabirinin (42) birlikte çalıştığı bir Afgan tercümanın (38) sığınmacıların cinsel saldırısına uğradığı iddia edildi. Kampta ailesi olmadan yaşayan ancak Britanya’da akrabası bulunan 14 çocuk da önceki gün Britanya’ya götürüldü. Muhafazakâr Parti milletvekili David Davies’in, bazı çocukların “kendisinden bile yaşlı göründüğünü” söyleyerek yaşlarının belirlenmesi için “dişlerinin kontrol edilmesini” istemesi tepkilere yol açtı. Dişçiler Birliği, talebi “uygunsuz, etik dışı” olarak nitelendirdi. Başlıca kaygı ‘terör saldırısı’ Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi’nin (CSIS) ABD, Fransa, Britanya, Türkiye, Mısır, Çin, Hindistan ve Endonezya’dan 8 bin katılımcı ile yaptığı online araştırmaya göre, küresel çapta insanların en büyük kaygılarından biri her an, her yerde terör saldırısı düzenlenebilecek olması. CSIS’ın raporuna göre, Türkiye ve Fransa’da “terörizm” bir numaralı sorun olarak görülüyor. Mısır, Endonezya ve Hindistan’da kaygıların başında “yolsuzluk”, Britanya’da ise “ekonomi ve göç” konusu yer alıyor. yan nüfusun en önemli buluşma merke sürdü. Ancak buradaki en büyük kamp Musul’da kalan sivil sayısı 1 ya da 1.5 milyon, militan sayısı 5 bin olarak tah min ediliyor. Pentagon sözcüsü yüzba şı Jeff Davis “Sivilleri insan kalkanı ola rak kullandıklarından kesinlikle emi niz” dedi. Uluslararası Göç Örgütü’nün Irak sorumlusu Thomas Weiss da şeh rin geri alınması aşamasına gelindiğin de IŞİD’in Musul sakinlerini canlı kal kan olarak kullanmasını beklediklerini belirtti. Reuters’a telefonla konuşan Mu sullular, IŞİD’in halkın kenti terk etme sini engellediğini ve si villeri hava saldırıları nın hedefi olması muh temel binalara yönlen dirdiğini söyledi. IŞİD’in kaçmayı çalışanları in faz ettiğine dair tanık lıklar da var. BM operas yonun ilk haftalarında 200 bin, en kötü senar yoda toplamda 1 milyon Karakuş’un IŞİD’in elinden kurtarılmasına az kaldığı haberleri üzerine önceki gece Erbil’de kişinin Musul’dan kaça on binlerce Hıristiyan sokaklara dökülüp kutlamalar yaptı, mumlar yakılıp dualar edildi. cağını öngörüyor. Berlin’de çözüm arayışı Rusya ile Suriye hükümet güçlerinin cihatçıların kontrolündeki Doğu Halep’e yönelik hava bombardımanını durdurmasının dünkü ikinci gününde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Almanya’ya giderek Başbakan Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Paraşenko ile bir araya geldi. Putin’in Ukrayna krizinin başladığı 2014’ten beri Berlin’e yaptığı ilk ziyarette, gündemde Ukrayna ve Suriye’ye ilişkin el yakıcı konular vardı. Öncesinde gerek Berlin gerekse Moskova her iki konuda toplantıdan mucize çıkmasının beklenmemesi gerektiği mesajı verdi. Alman başkenti Rusya’nın Suriye’deki hava operasyonları üzerinden Putin protestolarına sahne oldu. AB Konseyi de sivil can kayıpları gerekçesiyle Rus hava operasyonlarını kınayan ama yeni yaptırım getirmeyen bildiri taslağı hazırladı. Geçen hafta Berlin ziyaretiyle aynı gün Putin’in Paris’e de gideceği duyurulmuş ancak BM’de Rusya ve Fransa’nın birbirlerinin tasarılarını veto etmesiyle gerilim artmıştı. Hollande’ın Putin’le Paris’te bir araya gelmeyi sorgular demeci üzerine Kremlin’den ziyaretin iptal edildiği açıklaması gelmişti. Suriye krizi ile birlikte BatıMoskova hattında gerilim artarken dün Merkel, Hollande ve Putin bir araya geldi Merkel Putin Dünkü zirve öncesi Rusya’nın BM Temsilcisi Vitaliy Çurkin, Halep’teki “ılımlı” addedilen silahlı grupların Nusra gibi BM’nin “terörist” kabul ettiği gruplardan ayrıştırılmasına yönelik tasarı sundu. Ama tasarı ABD, Britanya, Fransa ve Ukrayna’nın oylarıyla veto edildi. Rusya’nın Halep’te bugün için 8 saatlik ateşkesi 11 saate çıkarma adımı da BM tarafından yeterli bulunmadı. Nusra için çalışma grubu Bunlara rağmen BM’nin Suriye Temsilcisi Staffan de Mistura’nın Nusra’nın silahlarıyla Halep’ten ayrılıp İdlib’e geçmesi önerisi üzerinden hamlede bulunan Rusya’nın isteğiyle Nusra’nın tecridine yönelik uzmanlar toplantısı dün gerçekleşti. Cenevre’de bir araya gelen Rusya, ABD, Fransa, Türkiye, Suudi Arabistan, Katar ve Ürdün’den uzmanlar, Nusra ile “ılımlı” addedilen grupların ayrıştırılması için çalışma grubu kurma konusunda anlaştı. Şam’ın güneybatı kırsalındaki Mudamiye beldesinde ise beyaz bayrak çeken Nusra, Ahrar ve ÖSO’dan 620 militanın aileleriyle birlikte İdlib’e nakledilmesine başlandı. MoskovaBrüksel gerilimi Rusya kendisi ateşkes uygularken Halep kırsalında Afrin’e bağlı Hassacek kasabasının vurulması, 6 sivilin ölmesinden Belçika’yı sorumlu tuttu. Moskova, koalisyona bağlı Belçika Hava Kuvvetleri’ne ait 2 F16’nın saldırıyı düzenlediğini duyurdu. Kremlin Sözcüsü, ABD ve Avrupa’yı tepki göstermeye çağırdı. Sorumluluğu üstlenmeyen Belçika ise Rusya’nın büyükelçisini dışişleri bakanlığına çağırdığını bildirdi. Azil sürecinin mimarına tutuklama Brezilya’da eski Devlet Başkanı Dilma Rousseff’in görevden alınmasıyla sonuçlanan sürecin mimarlarından, Temsilciler Meclisi’nin eski Başkanı Eduardo Cunha tutuklandı. Cunha, devlete ait petrol şirketi Petrobras üzerinden rüşvet almak, kara para aklamakla suçlanıyor. Cunha iddiaları reddetmişti. Polis, kamyoneti eylemcilerin üzerine sürdü Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte’nin ABD ile ittifakı bozup Çin’le müttefik olmaktan söz ettiği bir ortamda dün bin kişi ABD’nin Manila Büyükelçiliği önünde protesto gösterisi düzenledi. Kalabalığa gözyaşartıcı gaz ve coplarla sert müdahalede bulunan polis, kamyoneti üzerlerine sürdü, yaralananlar oldu. 23 kişi gözaltına alındı. Savcı Arsenio Riparip’in “Onlar başlattı. Elçiliğe girmeye çalıştılar. Polislerimiz hakkından geldi” sözleri ise tepki çekti. yatro eseri/film izlememiş mahkumlar rol almıştı. Kimi on, kimi yirmi, bazıları ömür boyu hapisle yatan bu aktörmahkumları izleyiciler suçlarıyla değil oynadıkları rollerle tanımışlardı. “Yarı belgesel/docu drama” bu filmi izlediğimde, mahkumların üstün sanat yeteneği karşısında şaşmıştım... Sınırsız güç sahibi Sezar’ın “tiranlaşması” karşısında en yakın çevresi tarafından sarılıp öldürülmesini ele alan film; “güç”, “şiddet”, “kuşku”, “ihanet”, “cinayet” temalarını işliyor, cezaevi koridorları, havalandırması ve tiyatro salonunda çekilen sahnelerde mahkumlar, çoğu kez gerçek hayatta yaşadıkları duygu/durumları olağanüstü gerçeklikle perdeye yansıtıyorlardı. Bir “Yeni neorealizm” örneği olarak görülen Taviani’lerin yapıtı, “cezaevindekiler de insan” ve büyük “insanlık halinin” nihayet parçası mesajını irdeliyordu. Roma Film Festivali’nin de şimdi üstlendiği misyonu bu. Festival demirparmaklıklar ardından “insanlık halini” dünyaya taşırken dünyayı da hapishaneye taşıyor. Etkinlikte Roma yerel otoriteleri, cezaevi yönetimi ve film festivali ile web bağlantılarını kuran Roma Tre Üniversitesi öğrencileri birlikte çalışıyor. Cezaevinin sanat yönetmeni olarak Taviani’nin filminde de yer alan Fabio Cavalli ise festival projesine öncülük ediyor. Değişen ceza anlayışı “Cehennem”in girişini “Buraya adımını atan sen, her umudu bırak!” sözleri ile takdim eden Dante’yi mahkumlara bu defa yorumlatan yönetmen; “Ceza anlayışı Dante’den bu yana çok değişti” diyor ve ekliyor: “Cezaevi bir cehennem değil de arafa dönüştüyse, bunu faşizmin yıkılışıyla yapılan demokratik anayasamıza borçluyuz. İtalyan anayasasının 27. maddesi uyarınca: ‘Ceza insanlık anlayışına karşı olamaz.’ Ve cezaların hedefi mahkumları yeniden eğitmek olmalıdır.” İşte bu vizyonla cezaevinde şimdiye dek 46 bin kişinin izlediği bir tiyatro merkezi de kuran Cavalli, gazetelerin, kitapların sansürlendiği bizdeki hapishanelerin encamını görse acaba ne der? Rebibbia, Roma Film Festivali ile İtalya’da böyle gündeme gelirken, Türkiye’de Silivri mahkumlarına “mektup” dahi yasaklanıyor. Ergenekon’dan bu yana hep zulümle anılan Silivri Hapishanesi’nden bu kez de mektup göndermek yasaklar kapsamına alınıyor. Çağlar geçiyor ve dünya değişiyor. Ama bizde “intikam” ve “dişe diş, göze göz” şeklindeki ceza anlayışı hiç değişmiyor. Neden? Neden biz böyleyiz? Neden uçakla iki saat uzaklıktaki ülkelerden çağlar geriyiz? Teknoloji, haberleşme ve iletişim bunca gelişmişken çağların bu uzaklığı neden bir türlü aşılamıyor ve kapanmıyor? Aşırı sağcı örgüte baskın Almanya’nın Bavyera eyaletinde aşırı sağcı “Reich Yurttaşları” örgütünün 31 silah sahibi olan bir üyesinin evine polis operasyon düzenledi. Ateş açıp 4 polisi yaralayan zanlı gözaltına alındı. Afganistan’da üsse saldırı Afganistan’ın başkenti Kâbil yakınlarında özel kuvvetler üssüne düzenlenen saldırıda biri sivil iki ABD’li yaşamını yitirdi. Yetkililer, yabancı asker ve danışmanların üsse geldiği sırada eğitim gören bir askerin ateş açtığını söyledi. C MY B