Katalog

BULMACA 16 seye verilen ad. 8 “Yüce dağlar birbirine göz eder / Rüzgâr ile mektuplaşır eder” (Âşık Veysel)... Samsun’un Vezirköprü ilçesindeki Hititlerin kutsal kenti... Boğaların şişlenmesinden öldürülmesine kadar bütün aşamaları kapsayan boğa güreşi... Kimyada basit şekerlere verilen ortak ad. 9 Küçük mağara... Pamuktan dokunmuş basma... Mürekkep hokkalarına konulan ham ipek... İskambilde bir kâğıt... Eski Mısır’da kutsal sayılan boğa. 10 Dişisini arayan kızgın keklik... Argoda şarkıcı ya da çalgıcılara verilen ücret... Yurdumuzda kurulmuş yirmi bir köy enstitüsünden biri. 11 Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu’nun kısa yazılışı... Necati Cumalı’nın, Atıf Yılmaz tarafından sinemaya da aktarılmış öyküsü... Köpek... Kimse, kişi. 12 Hz. Muhammed’in savaşlarından söz eden yapıtlara verilen ad... Lavman ve organizma boşluklarına sürekli akım halinde şırınga yapmaya yarayan araç... Çorum’un Mecitözü ilçesinde bir kaplıca. 13 Endonezya’da etkin bir yanardağ... Güney Amerika ormanlarında yaşayan bir kuş... Kırgızlara özgü, at üstünde ve iki ta TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 13 Aralık 2015 SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Kestim Kara Saçlarımı”, “Kırmızı Karanfil”, “Sessiz Arka Bahçeler” gibi kitaplarıyla tanınan ve geçenlerde 82 yaşındayken ölen şairimiz... Hayalet görmekten duyulan korku. 2 Trabzon’un Maçka ilçesinde bir yayla... Çin’de yaşayan Müslüman bir Türk topluluğu... Kır ya da köy yaşamını anlatan kısa şiir. 3 Üflemeli bir çalgı... Başında ok biçiminde bir tel demeti bulunan balıkçıl kuşu... Bir kumar aracı... Soyundan gelinen kimse. 4 Metalleri tutturma işlemlerinde kullanılan, kalay ve kurşun alaşımlarının genel adı... İlkel benlik... Sinema, radyo, televizyon için kayıt ve çekim yapılan yer... “Ayrılık ateşten bir / Nazlı yârdan hiç haber yok” (Türkü). 5 Musa Peygamber’e bildirilen “On Emir”e eskiden verilen ad... Uzun sarı kırmızı renkli bir Çin ipeklisi. 6 Müslüman kadınların yüzlerine örttükleri yaşmak... Letonya’nın plaka imi... Düzgün, güzel ve kolaylıkla söz söyleyen... Yaşayabilmesi ve üreyebilmesi için serbest oksijenin bulunduğu ortamlara gereksinim duyan organizma. 7 Kutsal inanç... Çam ağacından yapılmış su testisi... Çok değerli bir mantar cinsi... Fas’ta sultanı devirmek isteyen kim kım halinde oynanan, “oğlak çekişme” de denilen spor. 14 Mersin’in Silifke ilçesinde antik bir kent... Notada durak işareti... İnce ve uzun metal çubuk... Kuzu sesi. 15 Avustralya’da bulunan ve “Ayers” de denilen dünyanın en büyük kayası... Bir renk... Madagaskar’da yaşayan bir maymun cinsi. 16 Büyük Okyanus’ta bir ülke... Temel, esas. 17 Derviş selamı... Çiçekli ve tohumlu bitkilere verilen ad. 18 İftihar etme,»övünme... Azerbaycan ve Kars yöresinde yaygın telli bir çalgı... Rize ilinde bir yayla. 19 Yardım ve destekte bulunan... Leyleğe benzer bir kuş... Gümüş elementinin simgesi. 20 Latin Amerika’da siyasal önderleri yüceltip putlaştırma geleneğine verilen ad. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 Günlük konuşma diline dayalı gerçekçi üslubuyla İran edebiyatına yeni bir yön vermiş, mesnevi tarzının en üstün örneklerini yazmış ve 12. yüzyılda yaşamış İranlı şair... Beli ince göstermek için kadınların kalça üzerine bağladıkları yastık. 2 Memelilerde protein metabolizmasının son ürünü olan ve idrarla dışarı atılan bileşik... Hint mimarlığında, piramit biçimindeki üst yapısıyla ayırt edilen özel tapınak türü... Kemiksiz et... Yüce, yüksek. 3 “Yaslı gittim şen geldim”, “Mâni oluyor halimi takrire hicabım” gibi bestelerinin yanı sıra “Haremin İç Yüzü” adlı kitabıyla da tanınmış kadın besteci ve yazarımız... Osmanlı kadınları arasında moda olmuş, saçları tepede toplayarak yapılan yüksekçe topuz... “Çok önemli kişi” anlamında uluslararası kısaltma. 4 Tunus’un plaka imi... Can ve mal güvenliği olduğu hakkında düşmana verilen söz... Çoban yamağı... Yiyeceği ortaklaşa sağlanan toplantı. 5 İsrailoğullarının Tanrı için kullandığı adlardan biri... Türk müziğinde kullanılmış bir makam... Sanayi. 6 İslam inancına göre ölüleri mezarında sorguya çekecek olan iki melekten biri... Üzerinde film çevrilen stüdyo düzlüğü... Bir çeşit bumbar dolması... İndiyum elementinin simgesi... Akıl. 7 Suriye ve Mezopotamya’da birçok krallık kuran eski halk... Tavlada “üç” sayısı... Yerindelik, yanılmazlık. 8 18891927 yılları arasında yaşayan ve simgeci özellikler taşıyan yapıtlarıyla tanınan ressamımız... Antalya yakınlarında arkeolojik bir mağara. 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Bu haftaki bulmaca ödülü Yıldızın Parladığı Tarihsel Anlar Stefan Zweig Yordam Kitap İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... 9 Sahip... Meslek... Devriye gezen polis topluluğu... Şekerkamışından elde edilen sert bir içki... Bodrum ilçesi yakınında turistik bir yöre ve koy. 10 Nar, erik, kızılcık gibi meyvelerden yapılan pekmez... Şinto dininde doğaüstü varlıklara verilen genel ad... Bağışıklık yetmezliği olanlara damardan verilen antikor... Vilayet. 11 Lütesyum elementinin simgesi... Eski Mısır’da güneş tanrısı... “İncitatus” adlı atını konsül yaptığı iddialarıyla tanınmış Roma imparatoru... Ters, zıt. 12 Şarkılarını yalnızca kafa sesiyle söyleyen çocuk ya da yetişkin erkek şarkıcı... Han, şah, şehzade... Güneydoğu Asya’da yetişen ve lifleri dokumacılıkta kullanılan değerli bir bitki. 13 Bir el işini gerçekleştirmek için özel olarak yapılmış nesne.... Erkeklerde olan kasık fıtığı, kavlıç... Seyrek dokunmuş bir tür kumaş... Eksiği olmayan. 14 Altıkardeş takım yıldızına verilen bir başka ad... Dâhi... Afrika kökenli olup daha çok Latin müziğinde kullanılan bir tür çan. 15 Tıpta en gelişmiş görüntüleme tekniğinin kısa yazılışı... Bir nota... Eski ve bilinmeyen bir tarihi, anlatmakta kullanılan deyim sözü... Dinsel bir sözü sürekli yineleme. 16 Sürek avı... Bir hedef tahtasına küçük okların fırlatılmasıyla oynanan bir oyun. 17 Bitkilerden elde edilen ilaçlarla hastalıkların tedavisi... Brezilya’nın plaka imi. 18 Yeniçeri kışlası... Endonezya’yı oluşturan bir adalar grubu... “Görüp ahkâmı asrı münharif sıdk u selametten / Çekildik ü ikbal ile bâbı hükümetten” (Namık Kemal). 19 Bizmut elementinin simgesi... Yakut mutfağına özgü, fırında pişirilmiş sıpa pirzolası... Eliaçık, cömert, yiğit. 20 “Gördek” de denilen bir balık... “Kunduracıların delik açmakta kullandıkları çelik tığ... “ kesilir geçse sabâ gülşenimizden” (II. Selim). 29.11.2015 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Neil Smith ve Peter Williams’ın “Kentin Mutenalaştırılması” (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 29 Kasım 2015 1549 KAZANANLAR: Sıtkı Arslan, Ali Karaküçük, Fatma Atalay, Kızıltan Ulukavak, ANKARA, Tahsin Şimşek, AYDIN, Sabit Günel, BURSA, Mustafa Kabakçı, ESKİŞEHİR, Erhan Karlıdağ, ISPARTA, İbrahim Savaşan, Kamil Orhan Utkan, Kaya Tokmakçıoğlu, İSTANBUL, İsmail Mandacı, Ertan Altınörs, Haşmet Orhan Günaydın, Ali İhsan Karacaoğlu, Müyesser Akman, Ali Rıza Avcan, Ersin Elbingil, Mahmut Gencer, Volkan Çilingiroğlu, İZMİR, Rıdvan Güngör, KAYSERİ, Mercan Özkaya, KIRKLARELİ, Mehmet Yetkiner, KIRŞEHİR, Sadettin Maraloğlu, MERSİN, Şükrü Üstündağ, ZONGULDAK, Adil Başdin, BARTIN Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@ cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 Ö M E R K A V U R Z İ A D A D A 2 Z E R O N N İ K T O F O B İ 3 E K N A K İ B 4 N E Ş İ D E 5 Y İ N O K S D A İ 6 U R 7 8 9 10 İ 13 14 15 16 17 18 19 20 P P A L A N D A L A G İ N A Y V N O Z A N Ü L S T İ E S Ş R A F A R T S O P R A N İ S V V E N A R L A R A Ü R A A H K O A L A K O R N E R A R U N E Ş K N E İ D P T E R İ D O L O J İ E S A A K E T A N U H T O L T A A R E S N R A N 11 O F İ A L A L İ İ N Ç U S S E K R O M U K A B 12 G E R G Ü L C E N 13 O Z E K İ J A K O M E L A N K O L İ 14 N A Z İ L L İ A D İ M İ 15 O İ T A B İ Y O N İ K 16 T E L E N O V E L A Ü N 17 R L L E K E N R E C E Z 18 O V A R O Z E T Ş U E 19 F 20 İ E R O M O N R D İ N E İ T İ M A T L M E K L A BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com İsmet İnönü İkili Birinciliği Ankara’da on birincisi yapılan üç seanslık turnuvaya 147 çift katıldı. İnönü Vakfı tarafından dereceye girenlere çeşitli ödüllerin verildiği tunuvada ilk üç şu şekilde gerçekleşti: 1. Atila YanıkFerdi Celayir % 62.43 2. Güldamla ÖzsemaUfuk Koç % 58.69 3. Burak YurdakulHalil Öser % 58.19 ¦ 84 ¦J ¦ 98 ¦ ¦ 95 ¦A ¦T ¦8 ¦K ¦ T8 ¦ ¦ J9 Veteran İlk turnuvaya girdiğim yıl olan 1975’Ten bu yana tam 11 TSF ve 4 FİDE Başkanı gördüm. Bunlardan çoğu hiç gitmeyecekmiş hissi verdi. 1995 yılında 13 yıldan beri FİDE Başkanlığı görevini sürdüren Florencio Campomanes ülkesi Filipinler’de büyük çaplı yolsuzluk yaptğı iddiasıyla hakkında açılan soruşturmayla FİDE yönetimini bırakmak zorunda kaldı. Bilhassa 1992 Manila Olimpiyatları için federasyonun almış olduğu fonları kötüye kullanmış olması bu köşeyi izleyenler için tanıdık gelecektir. Campomanes hüküm giymesine rağmen, ileri yaşı yüzünden hapse atılmadı. FİDE Campomanes’i onursal başkan ilan etti, öldüğünde ilk Campomanes Anı Turnuvası ülkesi Filipinler’de değil Türkiye’de yapıldı! 1995 yılında Paris’te yapılan Olağanüstü FİDE Kongresi sürpriz bir ismi başkan seçti: Kirsan Nikolayeviç İlyumjinov. Rusya’nın bütün istatistiklerde son sırasını işgal eden Otonomik Kalmuk Cumhuriyeti’nin başkanı, Yeltsin’in himayesindeki kişilerden biriydi. Parlemento baskınında Yeltsin’le birlikte mahsur kalan İlyumjinov’a otomobil ithalatı vergisinden pay alması gibi inanılması güç imtiyazlar verilmişti. 20 yıllık hükümranlığında İlyumjinov Kalmuk Cumhuriyeti’nin parasını FİDE’ye dökerek göz boyarken, aynı selefi Campomanes gibi hakkında ve çevresindekilerle ilgili rüşvet, yolsuzluk ve suiistimal iddiaları ayyuka çıktı. Kaddafi ve Saddam ile olan görüşmeleri, mollalar devrinde İran’a organizasyonlar vermeye çalışması büyük tepki çekti. Kimin kime petrol satıp karşılığında ne aldığı belli olmayan bir dönemde Suriye’deki ilişkileriyle ABD Hazine Bakanlığı tarafından kara listeye alınıp hakkında müeyyedeler uygulanmaya başlanan İlyumjinov geçen hafta FİDE’deki yetkilerini Atina’daki yönetim kurulu toplantısında devretti. Yukarıdaki acı tablo dünyada satrancı 30 seneden fazla bir zaman zarfında kimlerin yönettiğini işaret etmekte. İşin kötüsü Campomanes Filipinler Şampiyonu olmuş ulusal takımda yer almış bir oyuncuydu ama İlyumjinov’un ne reytingi vardı ne de oynamış olduğu bir oyuna rastlayabilirsiniz. TSF’de halef selef arasındaki kayıkçı kavgası devam ederken, selefin kendini geçmişte Türk Ulusal Genç Takımı’na girebilecek duruma getirdiği gibi, İlyumjinov’da bugünlerde bile yapılmayan Kalmukya Satranç Şampiyonası’nı 14 yaşında kazandığını iddia etmişti! Bundan sonra ne olur? ABD’nin İlyumjinov’la iş yapmış, başka bir deyişle, İlyumjinov’un şahsi banka hesapları veya isminin geçtiği şirketlerle para alışverişi olan kişileri mercek altına almış olduğu kesin. 2006 yılı hariç TSF’nin İlyumjinov’u her fırsatta desteklediği, halefe ve selefe İlyumjinov’un yönetim kurullarında özellikle yer verildiği biliniyor. Etik olarak FİDE yönetiminin istifa edip, olağanüstü genel kurula gitmesi gerekirken, kapalı kapılar ardında FİDE’yi yönettiği bilinen Makropulos’un yine yukarıdaki acı tablodan çıkartabileceğiniz gibi, Batumi 2018’e dek hiçbir şey olmamışcasına devam etmeye çalışacağına kesin gözüyle bakılıyor. Bu olaylar sizi satranç yöneticilerinden soğutmasın. 1992 Yugoslavya Satranç Federasyonu Genel Sekreter Seçimi’nden tanıdığım Dragan Kotevski (2280) zor şartlara rağmen 29. Belgrad Kupası’nı 15’i büyükusta olmak üzere 180 iştirakçiyle düzenlemeyi başardı: 12 GM Damljanoviç, GM Nabaty 7,5 puan 36 GM Jaçimoviç, GM Atalık,GM Vishnu, GM Pikula 7 puan. Kupanın son turunda çocukken okumuş olduğum ‘Yugoslav Satranç Zaferleri’ kitabında yer alan en genç büyükusta Banja Lukalı veteran GM Vukiç’i, teoriyi takip etmemesinin de sayesinde son turda yendiğim minyatür oyun: GM Milan Vukiç(2399) GM Suat Atalık(2570), Belgrad 2015, ŞahHint Savunması, Yugoslav Varyantı 1.Af3 d6 2.d4 Af6 3.g3 g6 4.Fg2 Fg7 5.00 00 6.c4 c5 7.Ac3 Ac6 8.d5 (8.dc5 dc5 9.Fe3 Va5 10.Va4 Ad7 11.Va5 Aa5 12.Ad2 Kb8, Suat AtalıkBranko Damljanoviç, Bihaç 1979.) Aa5 9.Ad2 a6 (9...e5 Yugoslav Varyantının başka bir hamlesi 10.e4 Ag4 11.h3 Ah6 12.b3 f5 13.ef5 gf5! 14.Fb2 Fd7 , GM VukiçGM Atalık, Saraybosna 2007.) 10.Vc2 Mükemmel Çözüm ¦ 952 ¦ AKQ ¦ T65 ¦ 8732 ¦ AQJT7 ¦ 752 ¦ AJ72 ¦4 Kahyaoğlu şimdi ¦Ası çekti, ¦As ve ¦10’u tahsil edip karşılıklı çakalarla kalan elleri aldı. Eğer bu pozisyonda Doğunu kör yerine piki ikili kalmış olsaydı ¦Ası çekmek bir şey kaybettirmiyor, çünkü körle yere geçip pik empası yapılıp piki çekilirse bu kez eldeki son karo yapılmıyor. İşte savunmanın dağılımı: ¦ 843 ¦ J94 ¦ Q983 ¦ KT6 ¦ K6 ¦ T863 ¦ K4 ¦ AQJ95 ¦ AQ ¦7 ¦ 72 ¦ İkili, Doğunun 1¦ açışından sonra Güneyde 2¦ oynuyorsunuz, Batı küçük trefli atak eder ve Doğu Asla alıp ¦Q oynar. Daha öncede bahsettiğimiz gibi turnuvalar genel olarak ikili ve dörtlü (takım) olmak üzere ikiye ayrılır. Dörtlü turnuvalarda kontratı garantiye almak esas iken ikililerde fazla yapmaya çalışılır. Sizinle aynı kontratı oynayan rakiplere göre aldığınız her fazla el size ekstra puan kazandırır. 2¦ kontratını diğer oynayan çiftler dokuz ya da on löve toplayabilmişken Yusuf Kahyaoğlu bu elde 11 löve yaparak % 100 aldı. Siz en fazla kaç löve alabildiniz? Analiz: Doğunu Asla alıp Dam dönmesinden Batının atağının Rua üçlü veya dörtlü olduğu ortaya çıkıyor. Doğunun 1214 puanı var gibi görünüyor, çünkü daha fazla olsa dengeli elle 1NT açar, dengesiz elle tekrar konuşurdu. Çözüm: Kahyaoğlu ¦Q dönüşüne çaktı, körle yere geçti, pik empası yaptı ve kazandı, körle tekrar yere geçip karo çevirdi ve Valeyi koydu kazanılırsa ve pik empası geçiyorsa bir karo verilerek 11 löveye ulaşılır Batı Damla kazandı ve trefl döndü; Kahyaoğlu yine çaktı, ¦Asını çekti, Doğudan ¦Rua geldi. Pozisyon: Karışık Takım Birinciliği 1618 Aralık, İstanbul Karışık İkili Birinciliği 1920 Aralık, İstanbul 10...Kb8 11.b3 b5 standart plan ama riskli bir yol daha var: 10...b5!? 11.cb5 ab5 12.Ab5 Vb6 13.Ac3 Ff5! (Çinli Ding Liren’in manevrası) 14.e4 Fc8! 15.Kd1?! (15.h3! Fa6 16.Kd1 Ad7 17.Kb1 Kfb8 bilinen.) Ag4 16.Af3? (16.h3 Ae5 17.f4 Aec4) Ab3! 17.Kb1 Ad4 18.Ad4 (18. Vd2 f5!) cd4! 19.Aa4 Haftanın Problemi ¦ 62 ¦ 872 ¦ AQ982 ¦ 542 Batının 1¦ açışından sonra Güneyde 4¦ oynuyorsunuz. Atak ¦K, Doğu cesaret verici 3’lüyü verir. Nasıl oynarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. ¦ AKQJT5 ¦ KJ ¦ 643 ¦ AT Beyaz 19...Va7 20.b3 ile her şeyi tutacağını zannediyor. Hedef f2! 19...d3! 20.Kd3 Ka4 Beyaz terk eder çünkü 21.h3 Kc4! taşı muhafaza edip atağı sürdürür. 01 C M Y B