Katalog

Perşembe 10 Aralık 2015 EDİTÖR: PINAR YILDIZ TASARIM: SERPİL ÜNAY ‘Soğuk savaş’ yeniden! Rusya ile kriz derinleşti. BOTAŞ santralların gaz çekiş miktarını düşürdü. Rusya’nın vanaları kapatması halinde Türkiye’nin seçeneği yok. usya ve Türkiye arasında iplerin gerilmesi ve Rus devletinin, doğalgaz vanasını kapatma yönündeki üstü örtülü tehdidi “bu kış nasıl geçecek” endişelerini beraberinde getirdi. Türkiye’nin doğalgazda Rusya’ya olan bağımlılığı yüzde 55 iken; vanaların kapanması durumunda Türkiye’nin kısa vadede Rusya dışında sağlam bir alternatifi yok. Uzmanlara göre TANAP’ın tamamlanması için 23 yıla ihtiyaç duyulurken; İran’dan alınan gaz hem pahalı hem de yetersiz. Irak Kürdistan gazı da kısa vadede hazır olmayacak ve siyasi riskleri var. Türkiye’nin yılda 50 milyar m3 doğalgaz tüketimi bulunurken; bunun 28 milyar m3’ü Rusya’dan alınıyor. Türkiye’nin buna karşılık ödediği bedel ise 20 milyar dolar. Her ne kadar uzmanlar, Rusya’nın en büyük müşterisinin Türkiye olması ve uluslararası arenada itibar kaybedebileceği nedenleriyle doğalgaz ticaretinde bir aksamanın yaşanmayacağını belirtseler de yine de Rusya’nın vanaları kapaması herkesi vuracak. Nitekim ülkede tüketilen doğalgazın yarıya yakını elektrik üretmede kullanılırken; dörtte biri sanayide yüzde 20’ye yakını ise evlerde kullanılıyor. Türkiye Rusya’dan her yıl aldığı 28 milyar metreküp doğalgaz karşılığında 20 milyar dolar ödüyor. ekonomi 9 Bağdat’ta Türk mallarına ambargo Peşmerge’ye eğitim gerekçesiyle Türkiye’den Musul’un Başika bölgesine asker gönderilmesine tepki olarak Irak’ın başkenti Bağdat’ta Türk mallarına ambargo konuldu. Bağdat İl Meclisi, Türk mallarının kente ithalinin yasaklanmasına karar verdi. Yasak, Türk firmalarıyla herhangi bir sözleşme yapılmasını da kapsıyor. İl meclisi kararında, Türkiye’nin Irak’ın egemenliğini ihlal ettiği gerekçesiyle birçok ilde Türk mallarının boykot edileceği de belirtildi. Bu arada, Türkiye’den tarım ürünlerinin ithalatına yasak getiren Rusya’nın ihtiyacını karşılamak için Suriye’nin 700 bin ton narenciye göndereceği bildirildi. Suriye Sanayi Odası Başkanı Faris Şalabi açıklamasında, “İlk parti Rusya’ya gönderildi. Rusya’ya örneğin tekstil gibi diğer ürünler de gönderilecek” dedi. Şam Sanayi Odası Başkanı Şamir Dibis ise, Türk ürünlerine uygulanan yaptırımların Suriyeli işadamlarının Rus piyasasındaki varlığını genişletmesi için büyük fırsat yarattığını söyledi Dibis, en kısa zamanda Suriyeli işadamlarından oluşan bir heyetin Rusya’ya gideceğini de duyurdu. Başçı, enflasyonun yüzde 8.10’dan yüzde 6.5’e gerileyeceğini söyledi. R Enflasyona asgari ayar erkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, bin 300 liraya çıkması beklenen asgari ücretin enflasyonu 1.5 puan artıracağını söyledi. Başçı, “2016 Yılında Para ve Kur Politikası” konulu basın toplantısı düzenledi. Başçı, toplantıya herhangi bir politika sinyali vermeyeceğini belirterek başladı. Başçı’nın değerlendirmeleri özetle şöyle: 4 2016 yılı başlarında düşüş sürecine girmesi beklenen enflasyonun, yıl sonunda yüzde 6.5 seviyesinde gerçekleşeceği öngörülüyor. O, 1.5 puanlık etki asgari ücretin etkisi olarak özetlenebilir. OVP projeksiyonları da 2016 yılı için bizimkiyle aynı. Önce yüzde 6.5’e, daha sonra da yüzde 5.5’e, ondan sonrada üçüncü yılın sonunda yüzde 5’e ulaşmak şeklinde bir plan var. OVP’de bu konuda hükümetle mutabıkız. 4 2018 yılı enflasyon hedefi de Orta Vadeli Program (OVP) hazırlık sürecinde hükümetle varılan mutabakatla uyumlu olarak yüzde 5 seviyesinde belirlendi. 4 Enflasyon konusunda geçici şoklar olabilir. Bunlara karşı politika enstrümanlarıyla gerekli tedbirler alındı. 4 Rusya ile sorunlar nedeniyle aralık ayında enflasyonda sebze ve meyve fiyatları kaynaklı bir düşüş görülecek. 4 AB müktesebatına göre TCMB’nin enflasyon hedefini tek başına belirlemesi gerek. Ancak mevcut uygulamadaki hedefin hükümet ile beraber belirlenmesi uygulaması gerekli. 4 2015 yılında hane halklarının gelirleri borçlarından daha hızlı arttı. Bu durum 2016 yılında da devam edecek ve cari açığa olumlu yönde etki edecek. Başçı, ABD Merkez Bankası’na (Fed) dair belirsizliğin giderek azaldığını ve bundan sonra faiz artışlarından ziyade artış hızına dikkat çekildiğini vurgulayarak, “artışların hızlı olmayacağını söylüyorlar” dedi. Ancak Avrupa Merkez Bankası’ndan (ECB) henüz net sinyallerin gelmediğini söyleyen Başçı, gelebilecek belirsizliklere karşı da önlemlerinin hazır olduğunu vurguladı. Merkez’in bağımsızlığıyla ilgili ifade değişikliğine dair Başçı, “Tamamen yasasındaki ifadelerle de uyumludur” dedi. l ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) M BOTAŞ, doğalgaz çekişini kıstı OTAŞ’ın bu sabah itibarıyla bazı büyük santralların gaz çekiş miktarlarını yüzde elli kapasite ile sınırlamalarını istemesi de doğalgaza yönelik kaygıları artırdı. Aralarında Aksa Enerji’ye ait Antalya santralı ile Limak Holding’e ait Hamitabat santralının da bulunduğu bazı santrallara, gaz çekiş miktarlarını yüzde 50 kapasite ile sınırlamaları konusunda bir enerji yetkilisi de söz konusu sınırlamanın soğuk hava nedeniyle artan talepten kaynaklandığı ve tedbir amaçlı devreye alındığını söyledi. Hamitabat santra Sanayiyi de vuracak B lı günde 2 milyon metreküp gaz kullanıyor. İran önceki yıllarda olduğu gibi yine kış şartlarını gerekçe göstererek Türkiye’ye verdiği gazı yarı oranında azalttı. Kesinti bu yıl önceki yıllara göre daha erken başladı. BOTAŞ dün itibarıyla gaz akışının kademeli olarak arttığını, kesintinin çetin kış şartları nedeniyle İran’ın artan doğalgaz tüketimi ve teknik sebeplerden dolayı oluştuğu belirtildi. Ancak önceki yıllarda da kış aylarında çeşitli gerekçelerle kesinti yapan İran İran’dan kesinti bu yıl Rusya ile yaşanan sorunlar nedeniyle Türkiye’ye sıkıntılı bir kış yaşatacak. Geçen yıllarda İran gazı azalttığında, Türkiye açığı Rusya’dan daha fazla gaz alarak kapatıyordu. Öte yandan Reuters’ın haberine göre Rus Rosatom şirketinin kuruluşu olan Akkuyu NGS Mersin Akkuyu Nükleer Santralı Projesi’nde sahadaki inşaat çalışmalarını durdurdu. Ancak hem Enerji Bakanlığı hem de Rus yetkililer projenin askıya alındığı iddialarını yalanladı. Akkuyu durduruldu Yoksullukla şirketler savaşsın Bu yıl altıncısı düzenlenen Boğaziçi Zirvesi’nde özel sektörün de yoksullukla mücadelede kamu ile birlikte çalışması gerektiğinin altı çizildi luslararası İş Birliği Platformu tarafından “Daha az yoksulluk, daha çok refah” temasıyla gerçekleştirilen 6. Boğaziçi Zirvesi’ne kamu ve özel sektör işbirliğiyle oluşturulacak ekonomik kalkınma damgasını vurdu. Yoksulluğu yok etmek ve refah taban seviyesini büyütmek için sanattan spora, eğitimden enerjiye, teknolojiden ekonomiDünyada 900 milyon insan ye her alanda yapılacak açlık çekiyor. çalışmaların irdelendi U ği zirvede Kral Faysal Araştırma ve İslami Çalışmalar Merkezi Başkanı Prens Turki elFaysal Al Suud siyasi istikrarın refahın tabana yayılması ve yoksulluğun önlenmesiyle sağlanabileceğini belirtirken; Katar E. Başbakan Yardımcısı Abddullah Bin Hamad AlAttiyah da sürdürülebilir kalkınma için özel sektörün atacağı adımların çok önemli olduğunu söyledi. Şirketlerin yoksul kesimi üreticitüketici olarak ekonomik zincire ka tabileceğini vurgulayan AlAttiyah, özel sektörün sürdürülebilir kalkınma hedeflerini temel alan stratejiler geliştirmesi gerektiğini ifade etti. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, ekonomik büyümenin gelişmekte olan ülkeler için çok önemli olduğunu söyleyerek refah artırıcı önlemlerin ekonomik büyümeyi olumlu yönde etkilediğini belirtti. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Başkan Yardımcı sı ve Avrupa ve Bağımsız Devletler Topluluğu Bölge Direktörü Cihan Sultanoğlu ise 2030’a kadar daha iyi bir dünya yaratma mücadelesine iş dünyasının katılımının memnuniyet verici bir şekilde artmış olmasına rağmen bu seviyedeki bir artışla fırsatın kaçırabileceğini belirtti. Sultanoğlu, özel şirketlerin insanların hayatlarında ciddi biçimde fark yaratmasının pratik yollarını bulmasına ihtiyaç duyulduğunu kaydetti. l Ekonomi Servisi Başkanlık hükümetin takdiri MP için kritik gün Milli Piyango İdaresine (MPİ) ait şans oyunlarının özelleştirilmesi ihalesinde en yüksek ikinci teklifi veren ERGAhlatcı Ortak Girişim Grubu’nun (OGG) Özelleştirme İdaresi Başkanlığından (ÖİB) istediği ek süre yarın doluyor. Sözleşme imzalamak için adım atılmazsa, özelleştirme sürecinde başa dönülecek. ERGAhlatcı OGG, şans oyunları için 2 milyar 750 milyon dolarlık teklif vermişti. l Ekonomi Servisi IMF’den değişiklik Uluslararası Para Fonu (IMF), Rusya’ya 3 milyar dolar borcunu ödeyemeyen Ukrayna’ya desteğe devam edebilmek için kredi verme kurallarını değiştirirken, Moskova’dan tepki geldi. Değiştirilen kural, IMF’nin resmi kreditörlerinden birine borcunu geri ödeyemeyen devletlere desteğin kesilmesini öngörüyordu. Açıklamada, IMF’nin artık borçlarını ödeyemeyenlere tolerans göstereceği belirtildi. l Ekonomi Servisi C M Y B