Katalog

SAYFA CUMHURİYET 15 HAZİRAN 2014 PAZAR 8 HABERLER senaryolarını daha da güçlendirecek bir adım olur bu. İran Cumhurbaşkanı Ruhani’nin “Maliki’ye her türlü desteği verebiliriz” açıklaması da önemli. İran’ın 500 savaşçı gönderdiği söyleniyor. Eğer İran bu savaşa girerse, Araplar bunu hoş karşılamaz. Suudi Arabistan ve Katar gibi ülkeler de işin içine girebilir. Dışişleri: Irak’taki vatandaşlarımızdan haberimiz yok Son skandal ‘İstifa yok’ Irak krizi sürerken Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun kendisine yönelik eleştiri ve istifa çağrıları karşısında, yakın çevresine “Rehinelerin kurtarılması için operasyonu ben yönetiyorum. İstifam insanların sağ salim ülkeye getirilmesini sağlayacaksa bir an bile düşünmem. Ama işin başındaki bir kişi bu durumda nasıl bırakıp gidebilir? Bugün istifamı isteyenler, Şam’da, Bingazi’de, Beyrut’ta, Afganistan dağlarında insanlarımızı kurtardığımızda bir kere olsun olumlu şeyler yazıp söylediler mi? Hayır. İşin kuralı neyse onu yaptık” değerlendirmesini yaptığı öğrenildi. Rehineler siyasi koz ‘Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) başta Musul olmak üzere Irak’ın kritik şehirlerini ele geçirmesinin ardından İran ve Şiilerin dini liderlerinden gelen açıklamalar, Irak’ın bölünmesi kaygılarını daha da artırdı. Sünni ve Şii halkın karşı karşıya gelmesinden endişe eden uzmanlar, IŞİD’in engellenememesi neticesinde Kerkük ve Tuzhurmatu’nun Kürtlerin kontrolüne girmesine de dikkat çekiyor. IŞİD’i yakından takip eden analistler, Musul Başkonsolosluğu’nun basılması ve konsolosluk personeli ile TIR şoförlerinin de aralarında bulunduğu 80 Türk’ün rehin alınmasını Türkiye’ye karşı bir eylem olarak değil, ‘siyasi pazarlık’ amacıyla yapıldığını düşünüyor. IŞİD’in tarihsel olarak gelişimini en iyi bilen isimlerden biri olan Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) Irak Masası Başkanı Bilgay Duman, bundan sonra neler yaşanabileceğine ilişkin görüşlerini Cumhuriyet’e anlattı: ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) IŞİD güçlerinin kontrolüne geçen Musul’a yönelik kararlardaki hatalara dün bir yenisi daha eklendi. Konsolosluğu tahliyede geç kalan Dışişleri, Irak’taki Türk vatandaşları için “kısmi tahliye” kararı alırken bir de skandala imza attı. Tahliye kararı alınan bölgedeki Türk vatandaşlarının sayısının tam olarak bilinmediği, 7 ile 10 bin arasında olduğu ortaya çıktı. Bu belirsizlik Dışişleri kriz masasından yapılan ilk açıklamaya “Vatandaşlarımızın sayısına ilişkin sağlıklı bilgi bulunmamaktadır” ifadesiyle yansıdı. Açıklamada, Irak Kürdistan Bölgesi’ndeki Türk sayısının ise tahmini olarak 110 bin civarında olduğu belirtildi. Dışişleri, sadece 15 riskli bölgedeki vatandaşların tahliyesine odaklanırken krizin başlangıcından bu yana hata üstüne hata yapıldı. ŞİD ilerlerken özel harekâtçı değişikliği Önce Türkiye’nin Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz’ın konvoyuna uzaktan kumandalı bombayla saldırı yapıldı. Bundan bir süre sonra da IŞİD güçleri Musul’u kuşattı. Ancak aynı gün, konsoloslukta görev yapan 10 özel harekâtçının görev süresi dolduğu için değiştirildi. I 9 Haziran’da kuşatma altındaki Musul Başkonsolosluğu’na “Olanağınız varsa tahliye için düğmeye basın” talimatı verildi. Dışişleri Bakanı Davutoğlu, kriz tırmanırken ABD’ye gitti. Tahliye talimatı aliki savaş açarsa Irak dağılabilir Tüm göstergeler kötüye gidildiğini işaret ediyor. Ayrışmalar, kamplaşmalar keskinleşmeye başladı. Başbakan Maliki’nin IŞİD’e karşı nasıl bir mücadele vereceği Irak’ın geleceğini belirleyecek. Eğer IŞİD’e yönelik büyük bir harekâta kalkarsa bu doğru bir tutum olmaz. Böyle bir adım Irak’ı dağıtır. Bunun yerine politikalarını yumuşatıp hedef gözeten hamleler yapması daha doğru. Geçen yıl Anbar’da bunu yaptı ve kentin önemli bir bölümünü IŞİD’in elinden aldı. Başkonsolosluğun basılarak içindeki personelin rehin alınmasını ‘Türkiye’nin hedef alınması’ olarak görmek doğru değil. IŞİD’in ne kadar acımasız bir örgüt olduğu biliniyor. Hedef aldıklarının kafasını kesiyor. İsteseler konsolosluğumuza da doğrudan saldırı düzenler, yerle bir ederlerdi. Bence Türkleri rehin alarak siyasi pazarlık için araç olarak kullanıyorlar. M nce güvenli dediler, sonra ‘ayrılın’ Daha önce Selahaddin dışında kalan bölgelerin güvenli olduğu açıklamasını yapan Dışişleri Bakanlığı, son olarak Musul, Kerkük, Selahaddin, Diyala, Anbar ve Bağdat’ta bulunan vatandaşlara “en kısa sürede” ayrılmaları uyarısını yaptı. Ö Türkiye hedef değil araç l Başkan Yardımcısı Joe Biden tanımladı ABD: IŞİD ortak tehdit l Kaide’den temel farkı E l Haberlere yanıt verdi Genelkurmay: IŞİD’i eğitmiyoruz ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Davutoğlu’nun yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, “Irak’ta IŞİD terör örgütü mensuplarına askeri eğitim verdikleri belirlenen 4 Türk istihbarat subayının 30 Mayıs 2014 günü Irak askerleri tarafından Felluce’de gözaltına alındıkları iddiası doğru mudur?” iddiasını gündeme getirmişti. Önerge haberleri üzerine Genelkurmay Başkanlığı, “Haberlerde yer alan iddialar mesnetsiz ve gerçek dışıdır” açıklamasını yaptı. ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan arasında önceki gün ikincisiyapılan görüşmeninin ardından Washington’dan IŞİD için “ortak tehdit” tanımlaması geldi. Türk hükümeti 10 Haziran’da Türk vatandaşlarının kaçırılmasından bu yana IŞID’i hedef alan bir açıklama yapmazken, Biden, Erdoğan ile görüşmenin ardından “Başkan Yardımcısı ve Başbakan IŞİD’in bölgeye ve uluslararası güvenliğe karşı tehdidini tartıştılar. Erdoğan ile Biden Iraklıların birlik olması konusunda acil ihtiyaç olduğunda ve ortak tehdide karşı birlikte olduklarında anlaştılar. Ayrıca siyasi ve güvenlik tehditlerini tartıştılar. Başkan Yardımcısı, ABD’nin Türkiye’nin vatandaşlarını güvenli geri dönüşü için desteklediğini belirtti” açıklamasını yaptı. Türk militanların sosyal medyadaki paylaşımları hayli ilginç: Türk şoför: Aç bıraktılar ŞANLIURFA(Cumhuriyet) Musul’da tutuklanan kamyon şoförü İbrahim Kaynak, terör örgütü IŞİD militanlarının elinden kaçarak memleketi Şanlıurfa’nın Akçakale ilçesine geldi. Kaynak “Allah kimseyi bu zalimlerin eline düşürmesin” dedi. Kaynak, geçtiğimiz çarşamba günü Musul’da IŞİD militanlarınca rehin alınan diğer şoförlerin bulunduğu depoya götürüldü. İddiaya göre; bu sırada büyük bir patlama yaşandı ve militanlar bu bölgeye sevk edildi. Kaynak da bunu fırsat bilerek kaçtı ve peşmerge bölgesine geçti. Kaynak, Habur’dan geçerek önceki gece saatlerinde Akçakale’ye ulaştı. Kaynak, şoförlerin çoğunun halsiz ve açlık çektiğini belirterek “Allah kimseyi bu zalimlerin eline düşürmesin, orada kalan şoförlere yar dım etsin” diye konuştu. Annemi cennete götüreceğim MELTEM YILMAZ l İki şoförün dayısı: Şimdilik iyiler ama... IŞİD militanlarının elindeki Türk şoförlerden Selahattin ve Servet Karakan kardeşlerin dayısı Mehmet Salih Turgut, yeğenleriyle önceki gün telefonla görüştüğünü belirtirek “IŞİD militanlarıyla beş vakit namaz kılıyorlarmış” dedi. Turgut şunları söyledi: “Nöbetçiler olduğu için battaniye altına gizlenerek konuştuklarını söylediler. Tedirginler çünkü orası bir savaş hali. Herhangi bir uçağın bombalaması, bir top mermisinin düşmesi riski var. IŞİD üyeleri onlara bir zarar vermiş değil ancak hayatlarının risk altında olduğunu söylüyorlar. Su ve beyaz ekmek veriliyormuş. Sağlık durumları şimdilik iyiymiş.” IrakŞam İslam Devleti’ne (IŞİD) Türkiye üzerinden katılan militanların sosyal medya hesaplarında çarpıcı fotoğraf, video ve yorumlar yer alırken bir militan, “IŞİD’in bünyesi altında suphanallah cesetleri mis kokuyor” mesajını paylaştı. Facebook hesaplarında Türk militanların kimileri, silahlarla poz verip “annesini silahların üstünde cennete taşıyacağını” söylerken kimileri de cihada katıldıktan bir süre sonra vazgeçip geri dönen arkadaşlarına ateş püskürüyor. 1 haziran günü IŞİD’le savaşmaya gittiğini söyleyen K.U. adlı bir militan, “Gidiyorum gardaş sehadeti tatmaya, bana mehrini söyledi illa sehadet diyor, gidiyorum gardaş ebedi mutluluğa” ifadelerini kullanıyor. Birkaç gün sonra ise, ağır silahlarla poz verdiği bir paylaşımında “Devletul İslam bagiye annemi bu silahlarin üstünde cennete götü recem biiznillah” ifadeleri yer alıyor. I.U. adlı bir başka militan ise çevresindekilerin “savaşa, gezmeye gider gider katıldıklarını” söyleyip bu duruma şöyle tepki gösteriyor: “Bundan sonra en az 4 ay kalmak için Allah adına söz vermeyen hiç kimse gelmek için benimle irtibata geçmesin. Allah’tan korkun burası egoların tatmin edileceği bir yer değil ki. Gel iki gün sonra yok annem hasta, yan yattı çamura battı diye cihaddan kaç. Bunun hükmünü biliyor musunuz? Videoları görüp de gaza gelmeye gerek yok, sonraki günde gazınız kaçıyor böyle.” A.İ. isimli bir başka Türk militan, “Hiçbir şey ölüm kadar anlamlı, şehadet kadar çekici gelmiyor gözüme” sözlerini kullanıyor. Ardından da Arap Yarımadası’ndaki hackerların IŞİD’e destek bildirisini yayımlayarak, “devletimizin siber saldırı kuvvetleri de olacak” diyor. IŞİD militanları sosyal medyada paylaştıkları fotğraf larda çoğu zaman silahlarla poz veriyorlar. IŞİD 2004’te Irak’ta Tevhid ve Cihat Örgütü adıyla tamamen El alepleri ‘takas’ ve Kaide’nin Irak kolu olarak ortaya ‘serbest geçiş’ olabilir çıktı. Lideri Zerkavi’nin öldürülmesinden sonra Irak İslam DevBu baskını yapmalarının arleti adını aldı ve 200611 yılları dında iki temel amaçları olduğu arasında eylemler yaptı. 2011’de düşüncesindeyim: Suriye’de savaş1. Türkiye tarafından maya başladımuhatap alınmak ve lar. Irak Şam siyasi pazarlık yapmak İslam Devleti adı istiyorlar. Talepleri nealtında El Nusra ler olabilir? Türkiye’nin ile birleşmek elinde IŞİD tutukluları istediler. Ancak varsa takas isteyebilirSuriye’deki ler. Türkiye’nin kapalı El Kaidecilertuttuğu sınır kapılarının le aralarında açılmasını isteyebilirçatışma çıktı ve ler. Bir de Türkiye’nin yollarını ayırdılar. destek verdiği ÖSO tarafından kabul görBuna rağmen mek istieyebilirler. El Kaide’nin Bilgay Duman 2. Dünya çapında hedeflerini bir güç gösterisi yagözeten bir parak konuşulmak istiyorlar. örgüt konumunda. El Kaide ile en temel farkı şu: El Kaide n kazançlısı Kürtler asimetrik savaş stratejisi izler ve yerel kontrol alanları aramaz. Bu krizin bir kazananı IŞİD IŞİD ise alan hâkimiyeti üzerine ise diğer kazananı da Kürtler. kuruludur. Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’nin lehine ilerleyen bir süreç var. uriye’de köşeye sıkıKuzeyde Irak ordusunun boşalttığı yerlere peşmerge girdi. şınca Kerkük’ün tamamı, Tuzhurmatu IŞİD Suriye’de çok sıkışmıştı. ve Musul’un doğu kısmında Hem Esad, hem PYD’nin silahlı kontrolü ele geçirdiler. Kürt kolu YPG, hem El Nusra hem olmayan halk, başta Türkmenler de Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) IŞİD’e karşı savaşır hale gelmişti. IŞİD korkusuyla peşmergenin bulundukları bölgeye yerleşSuriye’de taban kaybetmemesine ikna oldu. Peşmergeler ye başlayıp köşeye sıkışınca bundan sonra o bölgelerden eylemlerini Irak’a kaydırdılar. çıkmaz. Kerkük’ün sınırlarının 6 Haziran’da Musul’a girişleri korunması demek, ele geçmesi herkes için sürpriz oldu. demektir. Kerkük’ü oldubittiye getirdiler. Bundan sonra yeniden rkasında halk merkezi hükümetin kontrolüne desteği var geri dönmesi çok zor. Zaten Türkiye’de yanlış anlaşılan bir Maliki hükümetinin şu aşamanokta var. IŞİD tek başına bütün da önceliği de Kerkük olur mu, bölgeleri kontrol eden bir örgüt doğrusu şüpheliyim. değil. Sünni halkın önemli desek zayıflayan Maliki teğini almış durumda. Saddam döneminde etkin Baasçıları, Altının çizilmesi gereken bir Irak’ın işgali karşısında direniş durum var. Bölgesel Kürt yönegösteren grupları da içine almış timi ile IŞİD hiç çatışmaya girbir yapı bu. Saddam’ın yardımmiyor. IŞİD’in yaptıkları Kürtlerin cısı İbrahim Duri’nin IŞİD’e işine yararken Kürtler de IŞİD’e destek vermesi pek çok şeyin karşı tavır sergilemiyor. Aralagöstergesi zaten. Belki de bu rında anlaşma var demek ileri yüzden Başbakan Maliki ordu bir yorum olur ama bu gelişmegüçlerini geri çekmek zorunda ler oldukça ilginç. İkisinin de orkaldı. Silah bırakan askerlerin de tak bir hedefi var: Irak merkezi ağırlılık olarak Sünniler ve Kürt hükümeti. Yani Maliki. Tek gücü kökenli olanlar olduğu biliniyor. zayıflayan Maliki oluyor. IŞİD’in arkasında halk desteği BD olsa olması meseleyi ŞiiSünni meselesine dönüştürebilir. güçlenemezlerdi Irak’ta meselenin bu noktaya ünni ve Şii halk karşı gelmesinde ABD’nin mutlak karşıya gelebilir sorumluluğu var. Eğer ABD askeri varlığı bugün orada olsa Şiilerin dini lideri Ayetullah IŞİD bu kadar rahat güçlenip Sistani, cuma günü halkı terör örgütlerine karşı destek vermeye yayılamazdı. Ama öte yandan da ABD’nin Irak’tan çekilmesini çağırdı. Bu fetva Irak’ta her şeyi de en başta Iraklılar kendileri değiştirebilir. Şii kökenli halkın istedi. ABD bu aşamadan sonve milislerin, Sünni kökenli halk ra kesinlikle doğrudan müdave IŞİD’le karşı karşıya gelmesi hale etmez. anlamına gelir. Irak’ın bölünme T E S A T A S KCK: KALEKOLA TEPKİ İÇİN YOL KESMEYİN ‘Cesetleri mis kokuyor’ Eylemleri değiştirin çağrısı Z.İ.O. kullanıcı isimli bir kişi IŞİD bünyesinde her milletten insan olduğuna dikkat çekerek, “Her yerden insan var ve IŞİD’in bünyesi altında süphanallah cesetleri mis kokuyor” ifadelerine yer veriyor. C.D. adlı bir başka militan ise 6 aylık yeğeninin ağır silahla çekilmiş fotoğrafına “Dünyanın en küçük mücahidi” diye yorum yapıyor. Cumhuriyet’e konuşan IŞİD’e yakın kaynaklar, örgüte son dönemlerde Türkiye üzerinden katılımda yaşanan artışın, IŞİD’in Türkiye’deki yapılanmasının ilk günden bu yana güçlü oluşuna ve IŞİD’in Bağdat’a ilerlerken hiçbir dirençle karşılaşmamasına bağlı olduğunu söyledi. Haber Merkezi KCK Yürütme Konseyi, Güneydoğu’da yol kesme eylemlerine yönelik yaptığı çağrıda, eylem yöntemlerinin değiştirilmesini isteyerek “Yol kesmeler, asayiş kurmalar, asker ve polis alıkoymalar bu dönemde yapılmamalıdır” dedi. KCK Yürütme Konseyi Eşbaşkanlığı, kalekol tepkilerinin meşru olduğunu belirterek Lice ve Meskan eylemlerinde önemli sonuçlar aldığını kaydetti. KCK açıklamasında, “Bu süreçte eylem biçimleri değişmeli” denilerek esas olarak demokratik tepkiler geliştirilerek kalekol ve baraj yapımlarına karşı mücadelenin sürdürülmesini istedi. KCK, hükümet dahil Türkiye’nin tüm sorumlu güçlerini de bu durumu doğru anlamaya ve pozitif tutum göstermeye çağırdı.