Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26 MAYIS 2014 PAZARTESİ 12 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr TSK, 2015 sonrasında da faaliyetlerini sürdürmek için NATO’ya bildirimde bulundu Türkiye, Afganistan’da kalıcı Şirket yöneticisi BARKIN ŞIK ANKARA 2014 yılı sonunda başta ABD olmak üzere Afganistan’da görev yapan NATO üyesi ülkeler bu ülkeden çekilecek. 2002’den bu yana Afganistan’da görev alan Türk Silahlı Kuvvetleri’nin ise 2015 sonrasında da bu ülkedeki faaliyetlerine devam etmesi için NATO’ya bildirimde bulunuldu. Türkiye son 5 yıldır da bu ülkede Kâbil Bölge Komutanlığı görevini sürdürüyor. 2015’ten itibaren NATO Afganistan’daki faaliyetlerini “Kararlı Destek Misyonu” adı altında sürdürecek. Türkiye bu misyon Cibuti’de saldırı: 1 Türk öldü Dış Haberler Servisi Cibuti’nin başkenti Cibuti’de bir Fransız lokantasına düzenlenen intihar saldırısında, saldırıyı gerçekleştiren iki kişiyle birlikte Türk vatandaşı Rüştü Gürbüz de hayatını kaybetti. Fransız lokantası La Chaumiere’in önüne gelen biri kadın iki kişi, bomba yüklü iki aracı patlattı. Eylemcilerin Somali uyruklu oldukları öğrenilirken olayın sorumluluğunu henüz üstlenen çıkmadı. Kadın eylemcinin başörtülü olduğu da gelen haberler arasında. Saldırıda, aralarında İspanyol, Fransız ve Hollanda askerlerinin de bulunduğu 18 kişi yaralandı. Yaralılardan dördünün durumunun ağır olduğu bildirildi. Türkiye’nin Cibuti Büyükelçisi Hasan Yavuz, AA’ya yaptığı açıklamada, “Hayatını kaybeden vatandaşımızı kaldırıldığı hastanenin morgunda teşhis ettik. Bizim vatandaşımız olduğunu doğruladık. Olayda hayatını kaybeden Rüştü Gürbüz, Cibuti’de faaliyet gösteren bir Türk şirketinde mali işler departmanında yönetici olarak çalışıyordu” diye konuştu. La Chaumiere, Fransız lokantası olmasına rağmen genellikle Cibuti’de bulunan ABD askerlerinin uğrak yeri olarak biliniyor. Somali’de El Kaide bağlantılı Eşşebab militanlarına karşı mücadele eden Afrika Barış Gücü askerlerine personel ve ekipman desteği veren Cibuti geçen ay bu ülkeye ek asker gönderme kararı almıştı. da Kâbil bölgesi için çerçeve ülke sorumluluğunu üstlenmek istediğini NATO’ya resmen bildirdi. Öte yandan 2014 yılı sonunda Afganistan’daki askeri varlığını sona erdirecek olan ABD, yine Türkiye’nin kapısını çalacak. Washington yönetimi, Afganistan’daki askeri varlığını Türkiye üzerinden ülkesine çekmeyi planlıyor. NATO şemsiyesi altında bu konuyla ilgili temaslar yapıldığı belirtildi. Afganistan’da görev yapan Uluslararası Güvenlik ve Destek Gücü (ISAF) şemsiyesi altında 49 ülkeden yabancı asker bulunuyor. Toplam 52 bin 686 yabancı aske rin görev yaptığı Afganistan’da en büyük gücü 33 bin 600 asker ile ABD oluşturuyor. ABD, bu askerlerini ve askeri ekipmanlarını 2014 yılı sonunda Afganistan’dan tamamen çekecek. Bu kapsamda İncirlik Üssü’nün ABD askerlerinin geri çekilmesinde aktif olarak kullanılması planlanıyor. ABD Afganistan’a yaptığı tüm lojistik aktarmalarda halen İncirlik Üssü’nü kullanıyor. Almanlar, Afganistan’dan çıkarken halen Türkiye’yi kullanmaya devam ediyor. Almanlar, gündemde İncirlik yine Afganistan’ın kuzeyinden ekipmanlarını önce Trabzon’a sonra ülkelerine gönderiyorlar. Bu yüzden, Afganistan’daki yabancı askerlerin görevinin yıl sonunda tamamlaması ve geri çekilmesinin ardından NATO, eğitim, danışma ve destek misyonuna devam etmeyi planlanıyor. Türkiye, NATO çatısı altında şu anda 2 general ve bine yakın asker ile Kâbil’deki uluslararası güce destek veriyor. Korgeneral Kenan Hüsnüoğlu ve Tuğgeneral Erhan Uzun bu ülkede görev yaparken Türkiye, NATO’nun çekilmesi sonrasında da bu ülkede faaliyetlerine devam edecek. Hızlı Gelişmelerin Ortasındaki Türkiye Hindistan’da uzun süren seçimleri sağcı Baratiya Janata partisi kazandı, Kongre Partisi kaybetti. Hindistan’ın küresel düzene iktisadi olarak entegre oluşunun bir sonucuydu bu. Artık Hindistan’ın BM Daimi Üyeliği’ne destekte, ABD daha çok çaba gösterecektir. Rusya ve Çin çok uzun vadeli ve çok geniş kapsamlı bir doğalgaz anlaşması imzaladılar. Rusya AB’deki doğalgaz etkinliğini Çin’de de göstermiş oldu. Ukrayna’da sıkıştırılmak istenen Moskova Çin kartını doğalgaz ile kullandı. Dolayısıyla iktisadi geleceğini daha fazla gaza bağlamak zorunda kaldı. Diğer alanlarda rekabet gücü zayıf. Irak’ta Maliki kazandı, Irakİran ilişkileri daha sağlam bir zemine oturdu. ABD (ve Ankara) gelişmelerden memnun değiller. Suriye’de Esad Batı (ve AKP hükümeti) tarafından iktidardan indirilemedi. Çakma muhalefet güçleri yavaş yavaş erimekteler. Ancak iç kargaşaların sürdürülmesinde ABD ve AB yarar görüyorlar; hedef Suriye’nin de Libya gibi bölünme ve ayrışma yönünde güdümü. İsrail ise Yunanistan ve Kıbrıs Rum Yönetimi ile son birkaç yıldır yoğun bölgesel işbirliği içine girdi. İşbirliğinin odak noktasında Doğu Akdeniz’deki petrol ve doğalgaz yatakları bulunuyor. KKTC (ve Türkiye) yok varsayılarak uluslararası anlaşmalar yapılıyor ve fiili girişimler var hızıyla yürütülüyor. Ankara şimdilik, işi dışardan seyreden bir gözlemci gibi. Mısır, Mursi ile başlattığı kaosu, ABD destekli askeri darbe ile sürdürüyor. Ankara, Şam ve Bağdat ile kavgalı. Hele Suriye’de kavganın tam göbeğinde ve Türkiye’nin Ortadoğu kapısı kapanmış durumda. Mısır’la kanlı bıçaklı, ülke ekonomik olarak Türkiye’ye kapatılmış. Malatya’da kurdurulan izleme ve dinleme istasyonundan sonra Ankara İran ve Rusya’ya karşı yeni bir cephe açmış oldu. Türkiye doğalgaz yüzünden hem Rusya’ya bağımlı hem de ABD’yi de idare etmek için ödünler veriyor; arada sıkışmış durumda. Ukrayna krizinde (ve Kırım’da) taraf olmaya itilen Ankara sürekli zikzaklar yapmak zorunda kalıyor. AP seçimlerinde büyük şok Fotoğraf: AFP Merkel ve Holland kaybetti O postere soruşturma Dış Haberler Servisi Almanya gezisi tepkilere yol açan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Avrupa Alevi Birlikleri Federasyonu’nun düzenlediği protesto yürüyüşünde Nazi lideri Adolf Hitler’e benzetildiği posterinin taşınmasıyla ilgili olarak 1 kişi hakkında işlem başlatıldığı kaydedildi. Başbakan’ın gezisi sırasında konvoyunun yolunu kesmeye çalışan 4 kişinin de gözaltına alındığı bildirildi. Başbakan’ın Köln ziyaretinin Alman medyasındaki yankıları devam ediyor. Deutsche Welle, Erdoğan’ın Köln konuşmasında uyum mesajı verdiğine, gündemin neredeyse tüm sorunlarına değindiğine dikkat çekerken Erdoğan karşıtı protestoların “hoşgörü içinde” geçtiğini vurguladı. Deutsche Welle, gösterilerde Kürt ve Kemalist grupların yan yana birbirlerine destek vererek yürüdüklerini de kaydetti. Amerikan Wall Street Journal gazetesi de Erdoğan’ın konuşmasında medyaya yönelik “sert” eleştirilerine vurgu yaptı. Amerika’nın Sesi ise Erdoğan’ın konuşması sırasında Almanya Başbakanı Angela Merkel’in yuhalandığına dikkat çekti. Haber Merkezi Almanya ve Fransa’da, Avrupa Parlamentosu (AP) için yapılan seçimlerin kesin olmayan ilk sonuçlarına göre, Almanya Başbakan Angela Merkel liderliğindeki Hristiyan Birlik partileri oy kaybına uğradı. Fransa’da ise Marine Le Pen’in yönetimindeki aşırı sağ parti tahminlerin üzerinde oy alarak birinci parti oldu. Cumhurbaşkanı François Hollande’ın partisi ise büyük yenilgiye uğrayarak 3. olabildi. Almanya Birinci Televizyon Kanalı ARD’nin sandık çıkış anketlerine göre, AP seçimlerinde Merkel liderliğindeki Hristiyan Birlik partileri AP’de sahip olduğu 42 sandalyeden 7’sini kaybetti. Merkel’in koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti (SPD) ise oy oranını 6.8 puan artışla 27.6’ya, milletvekili sayısını da 23’ten 27’ye yükseltti. İlk sonuçlara göre, Türk asıllı Alman milletvekili SPD üyesi İsmail Ertuğ, yeniden seçilmeyi garantiledi. Ankara’nın politikası var mı? feshedilsin’ ‘Parlamento Fransa’da Marine Le Pen’in yönetimindeki aşırı sağ parti Front National (FN) bütün tahminlerin üzerinde oy alarak birinci geldi. Cumhurbaşkanı François Hollande’ın partisi Sosyalist Parti (PS) ise tahminlerin de altında oy alarak ancak 3. olabildi. İlk tahminlere göre FN yüzde 25 oy alarak birinci olmayı garantiledi. UMP yüzde 21 oyla ikinci, iktidar partisi PS ise yüzde 14.5 oy oranıyla üçüncü geldi. Sonuçları değerlendiren FN’in kurucusu ve onursal başkanı Jean Marie Le Pen, zaferlerini “Bu bir depremdir” sözleriyle ilan etti. Le Pen, iktidarın büyük yenilgiye uğradığını belirterek, “Seçim sistemi değişmeli. Parlamento feshedilmeli” diye konuştu. AP Donetsk’te seçim yaptırmadılar Dış Haberler Servisi Aylardır siyasi huzursuzluğun yaşandığı Ukrayna’da halk devlet başkanlığı seçimleri için dün sandık başına gitti. Yerel saatle 08.00’de başlayan oy verme işlemi, akşam 20.00’de sona erdi. Kiev Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü ve Razumkov Merkezi’nden açıklanan ilk sandık çıkış sonuçlarına göre milyarder işadamı Petr Poroşenko’nun yüzde 55.9 oy oranıyla ilk sırada yer aldığı açıklandı. İkinci sırada yüzde 12.9 oranla Yulia Timoşenko yer alıdığı kaydedildi. Ülkenin doğusundaki Donetsk’te bağımsızlık ilan ederek “Donetsk Cumhuriyeti” kurduklarını duyuran Rusya yanlısı ayrılıkçıların devlet başkanlığı seçimine izin vermediği bildirildi. Silahlı, maskeli ayrılıkçıların bütün okulları tek tek gezerek sandık olup olmadığını kontrol ettiği bazı yerlerde sandıkları parçaladığı görüldü. Rusya yanlısı Slovyansk kentinde ise önceki gün İtalyan gazeteci Andrea Rocchelli ile tercümanının öldürüldüğü bildirildi. Başlıklarını sıraladığım bu bölgesel gelişmelerin paralelinde “Kürdistan meselesi” tıkır tıkır yürüyor. Ankara, Kürdistan’ın ilk ayağı olan Irak Kürdistanı’na en baştan beri destek vermiş. Bağdat’la ilişkileri bozma pahasına Irak Kürdistanı’nın bağımsızlaşmasına iktisadi ve siyasi katkıda bulunmakta. ErbilDiyarbakır ekseninin gelişmesine hoşgörü ile bakıyor. Suriye’de radikal dinci muhaliflere (ve teröristlere) verilen destek, yarattığı iç savaş ile Suriye Kürdistanı’nın (Batı Kürdistan’ın) yeşermesine ortam yaratmış. 30 Mart seçimleri sonuçları Güneydoğu’daki gidişin de göstergelerini ortaya koyuyor; MardinVan hattının doğusu fiili özerkliğe zaten yıllardır yavaş yavaş sürükleniyordu. Özerklik ve federasyon açılımları bürokrasi, TSK ve iş çevrelerinin de paralel bir zemine oturmasına yol açmıştır. Zaten Ergenekon ve Balyoz kumpasları (ve operasyonları) bu gelişmelerin tepki almadan yürümesi için yapıldılar. Baskıcı ve faşizan bir ortam yaratarak toplumsal sindirme başarılı bir biçimde yürütülmüştür. Dünya politika literatüründe bu kadar geniş kapsamlı bir kurgu ve uygulama görülmemiştir. İleri teknolojinin bütün unsurları bu toplumsal mühendislik olayında kullanılmıştır. İşin ilginç yanı demokrasi karşıtı baskıcı her türlü araç, amaca ulaşmak için uygulandı. Üstelik antidemokratik uygulamalar demokrasi çığlıkları arasında yürütüldü. Almanya’da Yahudilere laboratuvarlarda işkence eden faşist doktorların kimileri, tıp bilimine hizmet ettiklerini söyleyerek kendilerini savundular. Burada da faşizan araçlar, demokrasi getiriyoruz söylevleri arasında kullanıldılar. Biden’in adaya gelişi yukarıda özetlenen gelişmelerin bir sonucudur. Kıbrıs Adası Doğu Akdeniz, Afrika, Ortadoğu ve hatta Asya ve Karadeniz’deki yeni gelişmelerle bağlantılıdır. Enerji kaynaklarının ve yollarının kontrol altında tutulması Rusya (ve ilerde Çin’in) bölgedeki etkilerinin sınırlanması, KKTC’nin (Kuzey Kıbrıs’ın) askeri denetiminin Ankara’dan ayrılmasına bağlıdır. Bu basit ve teknik bir muhasebe işidir. Ama çok önemli stratejik sonuçları vardır. Ankara mı? Hükümet (ve Tayyip Erdoğan’ın) bütün hesapları iktidardan düşmeme üzerine kurulmuştur; her ne pahasına olursa olsun. Ve Kürdistan… Ya Kıbrıs? Papa’dan ortak dua çağrısı Dış Haberler Servisi Ortadoğu ziyareti kapsamında gittiği Ürdün’deki temaslarının ardından Filistin’e geçen Papa Francesco, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile görüştü. Papa, Abbas ve İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres’i, barış için Vatikan’da dua etmeye davet etti. Abbas ve Peres daveti kabul ettiklerini açıkladılar. Papa, Beytullahim kentindeki elMehd Kilisesi meydanında 15 bin kişiye hitaben yaptığı konuşmada, “Birçok kişi barış için acılara tahammül ediyor. Barış zor bir iştir, ancak barışı sağlamadan yaşamak işkencedir” dedi. Daha sonra İsrail’e geçen Papa’nın ziyareti öncesi Kudüs’te aralarında bir de askerin bulunduğu aşırı sağcı 26 Yahudi protestocunun gözaltına alındığı bildirildi.