Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 EYLÜL 2008 PERŞEMBE 10 DIŞ HABERLER CMYB C M Y B dishab@cumhuriyet.com.tr 11 EYLÜL 2008 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11dishab@cumhuriyet.com.tr ELÇİN POYRAZLAR WASHINGTON - ABD’de Demokrat Parti adayõ Barack Obama’nõn Cumhuri- yetçilerin politikalarõnõ eleştirirken “Domuza da ruj sürebilirsin ama o hâlâ domuz olarak ka- lacaktır” sözleri büyük tepki topladõ. Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayõ John McCain kampanyasõ, Obama’yõ başkan yar- dõmcõsõ adayõ Alaska Va- lisi Sarah Palin’e cinsel ayrõmcõlõk yapmakla suç- layarak özür dilemesini istedi. Palin Cumhuriyet- çi Parti kurultayõnda ABD’de çocuklarõnõ spor antrenmanlarõna taşõyan anneler için kullanõlan “hokey annesi” olarak niteleyerek “Bir pitbul köpeğiyle hokey annesi arasındaki fark nedir biliyor musunuz? Pit- bul ruj sürmez” diye şa- ka yapmõştõ. Obama ise Virgiana’daki seçim kam- panyasõnda “McCain de değişimi savunuyor. Bu değişim değil. Bu aynı şeyi farklı bir biçimde ta- nımlamak. Domuza ruj sürebilirsiniz ama o hâ- lâ domuzdur. Bayat bir balığı bir kâğıda sarıp ona değişim diyebilirsi- niz. Ama 8 yıldan sonra hâlâ kokar” dedi Obama kampanyasõ ise yaygõn ve eski bir deyiş olan “domuz” benzet- mesini Palin için değil Cumhuriyetçilerin deği- şim politikalarõ için kul- landõklarõnõ savunuyor. McCain de aynõ deyişi önseçimler sõrasõnda Hil- lary Clinton’õn sağlõk sistemine yönelik politi- kalarõnõ eleştirmek için kullanmõştõ. Dış Haberler Servisi - ABD’yi ka- na bulayan 11 Eylül 2001 saldõrõlarõnda 7 yõl geride kalõrken olayõn ardõndan “terörle savaş” politikasõnõ uygula- maya sokan ABD, işgal ettiği Afga- nistan ve Irak’taki savaşõnõ hâlâ sür- dürüyor. İşgalle birlikte dünyada şid- det ve terör azalmak yerine artarken, özellikle Afganistan’daki Taliban ha- reketi Pakistan’õn aşiret bölgelerine de yayõlarak gücünü arttõrmõş durumda. 11 Eylül’ün sorumlusu olarak göste- rilen El Kaide örgütünün lideri Usame bin Ladin’i yakalama gerekçesiyle Af- ganistan’õ işgal eden ABD, hâlâ bu he- define ulaşmõş değil. Taliban’la savaş- ta çok sayõda sivilin ölmesi nedeniyle sert tepkilere hedef olan işgal güçlerinin kayõplarõysa giderek artõyor. Sadece son 3 yõlda Afganistan’da yaşanan sivil kaybõn bilançosu ise en az 3 bin ölü. Irak’ta da El Kaide’nin zarar gör- mesine karşõn tam olarak yenilgiye uğ- radõğõnõ söylemek zor. Direniş örgüt- leriyle çatõşmalar sürerken, ABD yan- lõsõ hükümet içindeki anlaşmazlõklar da aşõlamõyor. ABD ve Avrupa ülkele- rinde çõkartõlan “terör yasaları” da başta insan haklarõ örgütleri olmak üze- re pek çok kesimin tepkisini çekiyor. Bu arada Amerikan Güvenlik Ortak- lõğõ Örgütü’nün hazõrladõğõ raporda, ABD’nin 11 Eylül’e benzer saldõrõlarõ önlemek için yeterli önlemleri alamadõğõ, kitle imha silahlarõnõn yayõlmasõnõ ön- lemekte vasatõ aşamadõğõ kaydedildi. 11 Eylül’ün yõldönümünde bugün, eskiden Dünya Ticaret Merkezi ikiz kulelerinin bulunduğu yerde “sıfır noktası”nda yapõlacak törende, saldõ- rõlarda hayatõnõ kaybeden yaklaşõk 3 bin terör kurbanõ anõlacak. ‘Türk terörist alarmı’ ABD İç Güvenlik Bakanlõğõ’na bağ- lõ ajanlarõn, El Kaide’nin Pakistan’daki kamplarõnda eğitilen bazõ Müslüman Türklerin 11 Eylül’ün 7’inci yõldö- nümünde ABD’ye sõzarak düzenle- yebilecekleri terör eylemlerine karşõ alarma geçirildiği öne sürüldü. ABD merkezli internet sitesi World- NetDaily, Pakistan’a giriş çõkõş yapmõş Türk yolcularõn ABD’ye giriş yapma- sõ halinde takibe alõnacağõnõ iddia etti. Haberde, Pakistan’daki El Kaide kamp- larõnda yüzlerce Türk asõllõ teröristin Batõ’ya karşõ intihar saldõrõlarõ düzen- lemek amacõyla yetiştirildiğinin sap- tandõğõ iddialarõna da yer verildi. Dış Haberler Servisi - Fransa’da ka- mu düzenini bozabilecek ya da parti ve derneklerde görevli 13 yaşõn üzerinde- ki kişilere dair özel bilgilerin toplan- masõyla ilgili proje ortalõğõ karõştõrdõ. Fransa Cumhurbaşkanõ Nicolas Sar- kozy, muhalefet ve sivil toplum örgüt- lerinden gelen tepkiler üzerine, İçişleri Bakanlõğõ’ndan projenin gözden geçi- rilmesini istedi. Fransõz basõnõ Sarkozy’nin, çok sayõ- da iktidar partisi üyesinin de eleştirdiği projeden geri adõm atmasõnõ “memnu- niyet verici” olarak değerlendirdi. Fran- sa’da, Karşõ Casuslukla Mücadele Biri- mi (DST) ve Emniyet Genel Müdürlü- ğü İstihbaratõ’nõn (RG) tek çatõ altõnda toplanmasõyla ilgili çalõşmalar çerçeve- sinde, kişiye özel bilgilerin “EDVI- GE” isimli veri tabanõnda toplanmasõ va- tandaşlarõn da sert tepkisine yol açtõ. Pro- jeye karşõ çõkõlmasõ için çok sayõda va- tandaş, internet üzerinden yürütülen im- za kampanyasõna destek verdi. Proje, “kamu düzeninini bozma riski” taşõ- dõğõ için fişlenmesi istenen kişilerin õrk, inanç, sağlõk ve cinsel tercihlerinin de ka- yõt altõna alõnmasõnõ öngörüyor. FİŞLEME TARTIŞMASI Sarkozy geri adõm attõ Almanya’da Türk terör zanlısı BERLİN (AA) - Almanya’da, yaklaşõk bir yõl önce saldõrõ hazõrlõğõ içindeyken yakalanan, aralarõnda Adem Yõlmaz (29) adlõ bir Türk’ün de bulunduğu üç terör zanlõsõna Mevlüt K. (29) adlõ bir Türk’ün de yardõmcõ olduğu iddia edildi. Karlsruhe kentindeki federal başsavcõlõk tarafõndan yapõlan açõklamaya göre, Mevlüt K, Türkiye’den bomba fitilleri tedarik edilmesinde yardõmcõ olmakla suçlanõyor. ‘Hıristiyanlar şımarmasın’ BERLİN (AA) - Almanya İçişleri Bakanõ Wolfgang Schaeuble, dinleri istismar eden radikal eylemlerin sadece Müslümanlar tarafõndan değil, Hõristiyanlar tarafõndan da yapõldõğõnõ söyledi. Schaeuble, Berlin’de düzenlenen “Güvenlik Politikasõ ve Savunma Sanayisi” toplantõsõnda yaptõğõ konuşmada, Müslümanlar arasõnda aşõrõ uçlarõn kendi emellerine ulaşmak için dinlerini kötüye kullandõklarõnõ belirterek, “Radikal dinci eylemler Hõristiyanlar arasõnda da sõkça yaşanmõştõr. Hõristiyanlarõn bu konuda şõmarmalarõna gerek yok” diye konuştu. ‘Kim Jong-il hasta’ Dış Haberler Servisi - Güney Kore istihbarat servisine göre, Kuzey Kore lideri Kim Jong-il (66) beyin kanamasõ geçirdi. Güney Koreli milletvekili Won Hye- Young, parlamentoda basõna kapalõ olarak yapõlan oturumda Güney Kore istihbarat biriminden bir yetkilinin anlattõklarõnõ aktardõ. Buna göre Kim’in bilinci açõk ve durumu iyiye gidiyor. Kim’in önceki gün ülkesinin 60. kuruluş yõldönümü törenlerinde görünmemesi üzerine sağlõğõ hakkõnda spekülasyonlar yapõlmõştõ. 11 Eylül saldõrõlarõnõn üzerinden 7 yõl geçti... ABD yönetimi çõkõşlõ “terörle savaş” politikasõ ise terörü daha da arttõrdõ İran polisi ramazan avında Obama’dan ‘domuz’ benzetmesi Dış Haberler - İran’da ramazan ayõnõn başladõğõ 1 Eylül’den bu yana iftardan önce yemek servi- si yaptõklarõ için 200’den fazla lo- kanta kapatõldõ ve gün içerisinde oruç tutmayarak kamuya açõk alanda yemek yedikleri için 26 bin kişi uyarõldõ. İran polisi daha ramazan başla- madan süpermarket ve bakkallar hariç iftar saatinden önce yiyecek satan işletmelere karşõ çok ciddi önlemler alõnacağõnõ bildirmişti. İran sokaklarõnda devriye gezen “ahlak polisleri” de şeriat kural- larõna aykõrõ ve “gayri ahlaki” bulduklarõ kõlõk kõyafetlere karşõ sõkõ denetimi sürdürüyor. İsrail’in ‘dans işkencesi’ Dış Haberler Servisi - Amerikalõ ünlü dans top- luluğu Alvin Ailey üyesi Abdürrahim Jackson, Müslüman ismi nedeniy- le İsrail’e girerken dansçõ olduğunu kanõtlamak için iki defa dans etmeye zor- landõğõnõ söyledi. Havaalanõndaki güven- lik tarafõndan durdurul- duğunu belirten Jackson, grup üyelerinden ayrõlarak başka bir odada sorgu- landõğõnõ ve dans etmesi için zorlandõğõnõ kaydetti. Jackson bir görevlinin is- mini değiştirmesini bile tavsiye ettiğini belirtti. ‘Deliler bölgesi’ Öte yandan Tel Aviv Üniversitesi’nde yapõlan bir araştõrmaya göre, İs- railli Yahudilerin çoğu “Ortadoğu’nun deliler bölgesi” olduğunu düşü- nüyor. Araştõrmada, “Or- tadoğu deyince aklınıza ilk gelen nedir?” soru- suna çoğu katõlõmcõ “de- liler bölgesi, balçık çu- kuru” gibi yanõtlar verdi. Şiddet dünyayõ sardõ 11 Eylül 2001’de Amerikan Havayolları’na ait 4 uçak kaçırılmış, uçaklardan ikisi Dünya Ticaret Merkezi’ne çarparak binaların yıkılmasına neden olmuştu. Tibetlilerin Çin hükümetinin kendilerine yönelik politikalarına ilişkin protestolarının önceki günkü durağı Nepal’in başkenti Katmandu oldu. Tibet sorununa barışçıl çözüm bulunmasını isteyen yüzlerce göstericiye polis müdahale etti. 70’i aşkın eylemci gözaltına alındı. (Fotoğraf: REUTERS) Tibet protestolarõ sürüyor MÜSLÜMAN İSMİ VAR DİYE CUMHURİYETÇİLER TEPKİLİ ELÇİN POYRAZLAR WASHINGTON-ABD’deki düşünce kuruluşlarõndan Alman Marshall Fonu (GMF) tarafõndan hazõrlanan son “Transatlantik Eğilimler” araştõrmasõnda, Türk halkõnõn neredeyse yarõsõnõn dõş politikada Türkiye’nin tek başõna hareket etmesini istediği ortaya çõktõ. Türkiye dahil 12 Avrupa ülkesi ve ABD’de her yõl gerçekleştirilen ankete göre Türklerin yüzde 48’i uluslararasõ meselelerde Türkiye’nin tek başõna hareket etmesi gerektiğini savunurken yüzde 20’si AB ülkeleriyle birlikte hareket edilmesinden yana. Aynõ konuda Ortadoğu ülkeleriyle hareket edilmesine destek verenlerin oranõ yüzde 11 iken bu sayõ ABD için yüzde 3, Rusya içinse yüzde 1 oranõnda. Ankette Türkiye’nin diğer ülkelere “sıcaklığının” ölçüldüğü kamuoyu termometresindeyse AB ve ABD konusunda õsõnõn yükseldiği ileri sürüldü. 100 derecelik ölçüte göre Türkler arasõnda AB’ye sõcaklõk 7 derece artarak 33 dereceye, ABD için ise 3 derecelik bir artõşla 14 dereceye çõktõ. Kamuoyu termometresine göre Türkler için Türkiye 80, Filistin 44, İran 32, Rusya 18 ve İsrail 8 derecede yer alõyor. ABD Türkiye’yi 47, AB ise 43 derecede görüyor. Ankette Türkiye’nin dünya meselelerinde ABD ve AB liderliğine en az destek veren ülke olduğu da ortaya çõktõ. Türklerin yalnõzca yüzde 8’i ABD Başkanõ George Bush’un politikalarõnõ destekliyor. ‘Türkiye Batı’nın parçası değil’ Türklerin yüzde 42’si AB üyeliğinin “iyi” olduğunu düşünürken ABD’liler arasõnda Türkiye’nin AB üyeliğine destek 8 puan düşerek yüzde 32’de kaldõ. Ankete göre ABD’lilerin yüzde 46’sõ ve Avrupalõlarõn yüzde 45’i Türkiye’nin AB üyeliğinin “ne iyi ne de kötü” olduğunu düşünüyor. Avrupalõlarõn yüzde 60’õ, Amerikalarõn yüzde 48’i Türkiye’nin AB’ye katõlacağõnõ düşünürken Türklerin yalnõzca yüzde 26’sõ bu görüşte. Öte yandan Avrupalõlarõn yüzde 57’si ve Türklerin de yüzde 55’i Türkiye’nin farklõ değerlerinden ötürü Batõ’nõn bir parçasõ olmadõğõ konusunda birleşiyorlar. Ankette ayrõca Türkiye’de transatlantik ilişkilere yönelik görüşlerde dindarlõğõn büyük bir etkisi olmadõğõ görüşü de not ediliyor. Gül, Bakû’ya giderken Babacan, Ermeni ve Azeri dõşişleri bakanlarõyla bir araya gelebileceğini söyledi NewYork’taüçlüzirveçabasõ Dış Haberler Servisi - Dünya Ku- pasõ elemeleri kapsamõnda Ermenis- tan’da oynanan Türkiye-Ermenistan milli maçõna giderek Ermenistan Cumhurbaşkanõ Serj Sarkisyan ile görüşen Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül, dün de Azerbaycan’õn başkenti Bakû’da Cumhurbaşkanõ İlham Ali- yev ile bir araya geldi. Dõşişleri Bakanõ Ali Babacan, Er- menistan ve Azerbaycan dõşişleri ba- kanlarõyla New York’ta bir araya ge- lebileceğini açõkladõ. Cumhurbaşkanõ Gül, dün günü- birlik ziyaret için gittiği Bakû’daki Zağulba Sarayõ’nda Azerbaycan Cumhurbaşkanõ Aliyev tarafõndan kapõda karşõlandõ. İki cumhurbaşkanõ baş başa ve heyetlerarasõ görüşme- nin ardõndan ortak basõn toplantõsõ düzenledi. Gül, Aliyev’e, Erme- nistan Cumhurbaşkanõ Sarkisyan ile görüşmeleri hakkõndaki görüş ve izlenimlerini anlattõğõnõ söyledi. Aliyev’in Kafkasya’ya ilişkin analizlerinin kendisini etkilediğini anlatan Gül, “Azerbaycan ve Er- menistan arasındaki Karabağ meselesi, diyalog yoluyla, anlayışla ve karşılıklı görüşmelerle çözüme erişir. 17 sene geçen bu sorunun çözümü için yeni fırsatlar doğ- duğu kanaatindeyiz” dedi. Gül, Bakû’ya giderken uçakta ga- zetecilere yaptõğõ açõklamada da Tür- kiye’nin “doğru gördüklerini izin alarak yapan bir ülke olmadığını” belirterek “Türkiye’yi ‘muz cum- huriyeti’ gibi gören bir zihniyet var. ‘ABD söyledi, yapõyor ya da yapmõyoruz’ diye bir şey yok. Er- menistan ziyareti konusunda da hiçbir telkin söz konusu değil, ABD ve Avrupa dahil...” dedi. Gürcistan ve Rusya arasõndaki sa- vaşõn taşlarõ yerinden oynattõğõnõ an- latan Gül, yardõm gemilerinin Kara- deniz’e girmesi konusu gibi tehlike- li durumlarõn ortaya çõkabileceğini ifa- de etti. Karadeniz’de bir “it dalaşı” gibi tehlikeli durumlarõ engelledik- lerini söyleyen Gül, bu konudaki ta- lepleri sõraya koyduklarõnõ belirtti. Gül’ün Ermenistan ziyareti sonra- sõ hõzlanan Türkiye-Ermenistan gö- rüşme trafiğini NTV’ye değerlendiren Dõşişleri Bakanõ Babacan da Dağlõk Karabağ konusunda Türkiye’nin ata- cağõ adõmlar olabileceğini belirtti. Babacan, Ermenistan ve Azerbay- can dõşişleri bakanlarõyla New York’ta bir araya gelebileceğini açõkladõ. Ermenistan elektrik satacak Ermenistan Enerji Bakanõ Armen Movsisyan, Gül’ün Erivan ziyareti sõ- rasõnda Ermenistan elektrik idare- siyle bir Türk şirketi arasõnda elektrik anlaşmasõ imzalandõğõnõ açõkladõ. Anlaşmaya göre, Ermenistan’dan satõn alõnacak olan elektriğin 2009 yõ- lõnda Doğu Anadolu’ya verileceğini belirten Movsisyan, “Türkiye, Er- menistan için yeni pazar. SSCB dö- neminde de Türkiye’ye elektrik veriliyordu” dedi. WASHINGTON (Cumhuriyet) - ABD yönetimi, Rusya ile savaşõn ardõndan büyük zarar gören Gürcistan ordusunun yenilen- mesine yardõm edeceğini açõkladõ. ABD Sa- vunma Bakan Yardõmcõsõ Eric Edelman, Gürcistan’õn askeri ihtiyaçlarõnõ değerlendirmek için Savunma Bakanlõğõ’ndan bir heyetin gelecek hafta Tiflis’e gi- deceğini söyledi. Edelman “İh- tiyaçların değerlendirilmesinin a r d ı n d a n ABD’nin Gürcis- tan’ın ekonomisi, altyapısı ve silah- lı güçlerine yönelik nasıl bir destek sağ- layabileceğini gözden geçireceğiz” dedi. Rusya, ABD’nin Polonya ve Çek Cumhuriyeti’ne yer- leştirmeyi planladõğõ füze savunma sisteminin Rus balistik fü- zelerinin hedefi haline gelebileceği uyarõsõnõ yineledi. Rusya ayrõca BM Güvenlik Kon- seyi nezdinde Gürcistan’a silah ambargosu konulmasõ yönünde harekete geçti. Gürcistan’da, Gori kentinin Kareleti kö- yü yakõnõnda bulunan Rus kontrol nokta- sõndan açõlan ateş sonucu bir Gürcü polisinin öldüğü bildirildi. NATO gemileri ayrılıyor Öte yandan NATO, Karadeniz’deki de- niz kuvvetleri birimlerinin bugün bölgeden ayrõlarak Akdeniz’e geçeceğini duyurdu. İt- tifak açõklamasõnda, 21 Ağustos’tan bu ya- na, “önceden planlanmış rutin ziyaret- ler ve tatbikatlar” çerçevesinde Karade- niz’de bulunan savaş gemilerinin görevle- rini başarõyla tamamladõklarõ bildirildi. Gemilerin, Montrö Antlaşmasõ’na uygun şekilde, Karadeniz’de 21 günden fazla kalmadõklarõ kaydedildi. TÜRKLER AB, ABD LİDERLİĞİNE KARŞI Bağõmsõz dõş politika özlemi Alman Marshall Fonu’nun araştõrmasõna göre, Türk halkõnõn yaklaşõk yarõsõ, uluslararasõ meselelerde bağõmsõz politika izlenmesinden yana. Bush yönetiminin politikalarõnõ destekleyenlerin oranõ ise yüzde 8. Cumhurbaşkanõ Gül Ermenistan ziyaretinin ardõndan dün de Azerbaycan’a giderek Aliyev ile görüştü. Gül, ziyaretler konusunda hiçbir yerden telkin almadõklarõnõ savundu. Babacan, Dağlõk Karabağ konusunda Türkiye’nin atacağõ adõmlar olabileceğini belirtti. MOSKOVA: SİLAH AMBARGOSU KONULSUN ABD, Gürcistan ordusunu yenileyecek Bolivya’da özerklik taleplerinin yoğunlaştığı Santa Cruz ve Tarija kentlerinde önceki gece kamu binalarına ellerinde sopalar ve taşlarla baskın düzenleyen muhaliflerle polis arasında çıkan çatışmalarda çok sayıda kişi yaralandı. Tarija’da Brezilya’ya doğalgaz akışını sağlayan boru hatlarına da saldıran muhalifler, polis tarafından engellendi. Bolivya içişleri ve savunma bakanları Alfredo Rada ile Walker San Miguel, gösterileri muhalif valiler ve “faşist” gruplar tarafından düzenlenen bir “sivil darbe” girişimi olarak nitelendirdiler. (Fotoğraf: AP) Muhalifler devlet binalarına saldırdı WASHINGTON: SINIR AÇILSIN İSTİYORUZ Dış Haberler Servisi - ABD’nin Avrupa ve Avrasya işlerinden sorumlu Dõşişleri Bakan Yardõmcõsõ Daniel Fried, Ermenistan’õ ve komşularõ Türkiye ile Azerbaycan’õ, farklõlõklarõnõ giderme konusunda çalõşmalarõ için teşvik ettiklerini belirtti. Senato Silahlõ Kuvvetler Komitesi’ndeki oturumda konuşan Fried, Ermenistan hükümeti ile birlikte çalõştõklarõnõ ve yakõn zamanda bir büyükelçilerinin Ermenistan’a gidecek olmasõndan dolayõ mutlu olduğunu kaydetti. Fried, “Ermenistan’ın göreceli tecridinin sona erdiğini görmeyi umuyoruz. Sınırlarının açılmasını ve ilişkilerinin gelişmesini istiyoruz ve bu amaç için çalışacağız” ifadesini kullandõ. Gori’de Rus kontrol noktasından açılan ateş sonucu bir Gürcü polisin ölmesi tansiyonu yükseltti. (AP)