Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5HAZ RAN 2008 PERŞEMBE 8 HABERLER Vehbi Koç Vakfi Ödülü 'nü kazanan îstanbul Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Başkanı Prof. DıÖzdoğan: Türk arkeolojisi dünyada ön planda İSTANBUL - (Cumhuriyet Bilim Tekno- loji)- Bu yıl 7'ncisi düzenlenen Vehbi Koç Vakfi 'nın 100 bin dolarlık ödülüne layık gö- rülen Arkelog Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, ödülü öncelilde Kırklareli kentinde kurduklan araştırma merkezinin ve kısmen gerçekleştir- miş olduklan kültür sektörü projesinin ta- mamlanması için kullanılacaklarını söyledi. Prof. özdoğan, sorulanmızı yanıtladı. Ödül töreninde yaptığınız konuşmada Türk arkeolojisinin hızla gelişmekte oldu- ğunu belirttiniz, bu konuyu biraz açabilir misiniz? - Türk arkeolojisinin 150 yılı aşkın köklü bir geçmişi var. Osmanh lmparatorluğu'nda ar- keoloji Batıhlaşma paketinin bir parçası ola- rak başladıktan sonra Cumhuriyetin ilk dö- nemlerinde Atatürk'ün kişisel ilgi ve çabala- nyla gelişerek kurumsallaştı. Bu süreç içinde birçok önemli bilim insanı yetişti, bu bilim in- sanları uygarlık tarihine katkı yapan kazı ve araştırmalan gerçekleştirdi, kendine saygın bir yer edindi. Ancak son ydlar içinde Türk arkeolojisi hız- h bir atıhm yaparak dünyada kültür tarihi ala- nında gelişen yeni eğilim ve açılımlan hızla benimsedi, içine kapanık geleneksel yaklaşı- mını değiştirmeye başladı. Ülkemizde arkeo- lojik kazı ve araştırmalann sayısının hızlı bir artış göstermesi yeni yetişen genç kuşaklara önemli bir kazanım sağladı, geleneksel ar- keolojinin eser tanımına dayalı dar bakış açı- sının dışma çıkarak arkeolojiyi farklı bir şe- kilde ele almaya yönlendirdi. Venç kuşakların bakıs açıları deglşlyor' Günümüzde arkeoloji uygarlığm ve bunu oluşturan insanın gelişim sürecini, içinde bu- lunduğu doğal çevre ortamıyla birlikte ele ala- rak bir zaman ölçeğinde neden, nasıl, ne za- man gibi sorulara somut verilerle yanıt arayan bir bilim dalı haline geldi. Yeni yetişen genç kuşaklar çağdaş arkeolojinin gereklerine uy- gun olarak çok sayıda araştırmaya katılmak- ta, yönetmekte ve bunu yaparken de bakış açı- lannı geliştirerek dünya bilimsel platformun- da ön plana çıkmakta. Türkiye'nin, bilimsel arkeolojinin dünyada en hızlı gelişen ülkelerden biri olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Beni çok onurlandıran bu ödülü de, bilim dünyasındaki yerini giderek saygın bir konuma taşıyan Türk arkeolojisi ve bunu gerçekleştiren meslektaşlanm adına al- mış olduğuma inanıyo- rum. - Genellikle toplumu- muz arkeolojiyi daha çok müzelerdeki eser- ler, turistik geziierin par- çası olan ören yerleri olarak görme alışkanlı- ğında; siz arkeolojiyi farklı bir şekilde tanım- hyorsunuz... - Çok haklısrnız toplu- mumuzda arkeoloji, daha çok eser toplayıcıhğı, de- fine, kaçakçılık ya da tu- rizmin bir girdisi olarak görülmekte. Oysaki bilim- sel arkeoloji uygarlığm nasıl geliştiğini, gü- nümüze nasıl geldiğini açıklamaya çalışan bir düşünce sistenüdir. Bizim amacımız eser bul- mak değil, insanlığın nasıl geliştiğini anla- mamızı sağlayacak her türlü bilgiyi, veriyi or- taya çıkarmak ve böylelikle bir yanda geleceğe yönelik bir öngörünün temellerini sağlarken, diğer yanda düşünce sistemimizi zenginleş- tirmektir. Burada önemli olan, geçmişe ne tür sorgu- lamalarla bakıldığıdır; örneğin günümüzde ik- lim değişikliklerinin ilerideki yaşamımızı na- sıl etkileyeceği çok güncel bir soru olarak kar- şımızdadır. Arkeoloji geçmiş dönemlerden ik- lim salınımlannın insan yaşamını ve bulunduğu ortamı nasıl etkilediğini, ne gibi sonuçlara yol açtığını ortaya koyarak yeni modellerin ge- liştirihnesine katkıda bulunmaktadrr. Bu bağ- lamda arkeolojiyi bir zaman laboratuvan ola- Türk arkeolojisinin 150 yılı aşkın köklü bir geçmişi olduğunu söyleyen Prof Dr. Öz- doğan, "Vehbi Koç Vakfi tarafından verilen bu ödül (nın arkeologların" diye konuştu. rak da düşünebiliriz. Kuşkusuz bunun yanı sı- ra arkeolojinin antikalar, eski eserler, turistik potansiyel, siyasi ya da etnik yorumlar gibi çok sayıda yan çıktısı da var. "A f^rkeolojik dolgular geçmlşln bellegldlr' - Toplumda eski eserlerin korunması, sit alanlarının oluşturulması zaman zaman sı- kıntılara neden oluyor... - Her şeyden önce arkeolojik dolgulann geç- mişin belleği, tüm insanlığı ilgilendiren bilgi arşivleri oldıığu unutulmamalı. Geçmişten günümüze gelen bu dolgular bir bilim insanı tarafindan ele alındığında, höyükler, tümülüsler gibi ölü arşivlerde saklanan bilgiler etkin, kul- lanılabilir bilgiye dönüşmekte, bu da bizim in- sanlığın gelişim sürecini anlamamızı sağla- maktadır. Bu şekilde bir bi- lim insanı tarafindan ele alınmadan yok edilen her arkeolojik dolgu, bir arşi- vin, bir kitaphğın kayde- dilmeden yok edilmesi gi- bi insanlığın ortak belleği- nin ortadan kaldınlmasıy- la aynı anlamdadrr. Bu nedenle çağdaş anla- yış, bilgilerin saklı olduğu bu dolguların bilim insan- lannın müdahalesi olma- dan hiçbir şekilde yok edil- memesi esasına dayan- maktadır. Ancak bunun yanı sıra çağdaş yaşam da tüm gerekleriyle sürdürül- meli. Akılcı bir planla- mayla, geçmişin öğrenil- mesi ve bunun kanıtlannın gelecek kuşaklara aktanl- ması günümüzü rahatsız etmeden sağlanabilir. - Şu anda yürüttüğü- nüz projelere de kısaca değinebilir misiniz? - Benim esas ilgi alanım insanhğm tanm ve hay- vancılığa dayalı yerleşik yaşama, köy yaşan- tısına nasıl, nerede, niçin ve ne zaman geçti- ği sorulanna odaklanmıştır. Bizim Neolitik Devrim adını verdiğimiz, ders kitaplarında hâ- lâ "Cilah Taş Devri" olarak adlandrnlan bu dönen günümüz uygarlığının temellerinin atıldığı sosyal ve ekonomik dengelerin fark- lı bir şekilde biçimlendiği dönemdir. Uzun yıllar Güneydoğu Anadolu'da Erga- ni yakınlanndaki Çayönü, Urfa-Birecik ya- kınlanndaki Mezraa-Teleilat gibi kazı yerle- rinde, yukanda değindiğim sorulara yönelik olarak çalışmalar yaptıktan sonra, son yıllar- da bu yeni yaşam biçiminin Anadolu'dan Avrupa'ya aktanmı üzerinde çalışmaya baş- ladım. 1993 yılından bu yana da çalışmalan- mı Trakya'da Kırklareli bölgesinde sürdür- mekteyim. Burada elde ettiğimiz sonuçlar yalnızca Trakya ve Kırklareli nin öğrenilmesi açısır garlığının temellerin açısından da büyük biı reli'nde bir yandan ka a sürdürürken, öte yanda ı da elde gulan Kırklareli kentir zenginliğine katkıda türme çabası içindey lgesinin kültür tarihi- dan değil, Avrupa uy- ortaya çıkartılması önem taşıyor. Kırkla- ,ı ve araştrrmalanmızı ettiğimiz bul- üı sosyal ve ekonomik ulunacak şekle dönüş- 'Eserlerden ço bilgi önemlidir" Tarihöncesi kültür sı oldukça güçtür; daha gibi anıtsal yapılar, k den çok bilgi önemli rin topluma aktanlma- yi Kırklareli'ne kaza ;eç dönemlerde olduğu rntılar yoktur. Eserler- r. Bu nedenle bu bilgi- hava müzeleri, köy c projeler gerçekleştin malan sürdürebilme kapsamlı bir araştırm ğım bu ödül her şeyd tinde kurmuş olduğı ıdırabilmek için açık ılandırması gibi farklı îkteyiz. Gene bu çalış- için de Kırklareli'nde merkezi kurduk. Aldı- n önce Kırklareli ken- nuz bu merkezin ve kısmen gerçekleştirn iş olduğumuz kültür sektörü projesinin tar nılacak. - Arkeolojiye destejk nasıl? - Bürokrasimizin yen mek yerine sınırlama kiye'de arkeoloji bil amlanması için kulla- dan ciddi bir tehdit o nun yanı sıra çağdaş hızlı bir yapılaşma s kemizde kurtarma k aynı oranda artması rokrasimiz bu alanda meyi tercih ediyor. araştırmalan teşvik et- ;etirme çabasını, Tür- ıinin gelişmesi açısın- ırak görmekteyiz. Bu- atınmlann arttığı, çok eci içinde bulunan ül- zılanmn sayısının da :rekmekte. Oysaki bü- ia, bir sınırlama getir- ^ncak hiçbir şey, bir111v. > l IV.IV.UL \-ıııy v M . ruıvaıv ıııyuıı v v / » *-" 1 grayderin ya da baraj sulannın yapacağı tah- ribat sonucunda yok c lacak olan bilgi depo- sunun öğrenilmeden crtadan kalduıhnasımn gerekçesi olamaz. Bu yalnızca ülkemizin kül- tür varlıklanrun tahrib: değil, geçmiş, tüm in- sanlığın ortak bilincin n bir parçası olduğun- dan, insanlığa karşı da yapılmış bir suç anla- mına gelmektedir. Bu bakûndan, ülkemizin de imzaladığı Malta-Vale tta Sözleşmesi'nde ol- duğu gibi kurtarma kazı lanmn hiçbir engelleme olmadan yapılabilmesi gerekir. Hrant Dink'in katilzanlısı O.S'ye gözcülükyaptığı önesürülen kişi, güvenlikkamerası kayıtlarında görülüyor uphelnım kımlıgı hala beJirsız • Polis, cinayetin işlendiği dakikalarda olay yerinde uzun süre bekleyen, telefon görüşmeleri yapan, cinayetin ardından da izini kaybettiren kişinin kimliği belirlemeye çalışıyor. Îstanbul Haber Servisi - Hrant Dink cinaye- tiyle ilgili ortaya çıkan güvenlik kameralannın görüntülerinde, Dink'in katil zanlısı O.S.'nin yanında olduğu öne sürülen ikinci bir kişi görü- lüyor. Olayın gerçekleştiği dakikalarda, olay mahallinde uzun süre bekleyen, telefon görüş- mesi yapan ve O.S.'nin kaçış güzergâhında gü- venlik kameralanna takılan kişinin kimliği he- nüz tespit edilemedi. Görüntülerdeki kişi, önce Agos'un önünde uzun süre bekliyor ve cinayetin ardmdan ara sokaktaki inşaata girip kayboluyor. Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Dink'in 19 Ocak 2007'de katledilmesinden bir- kaç dakika önceki görüntüleri Agos'un karşı kö- şesindeki bankanuı güvenlik kayıtlarmda yer alı- yor. Kayıtlarda, O.S.'nin ve kimliği bir türlü tes- pit edilemeyen bir kişinin de görüntüleri bulunu- yor. O.S, saat 12.53.04'te ATM kayıtlanna giri- yor, saat 12.58.00'de de aynı güzergâhta dolaş- maya devam ettiği görülüyor. Agos'un önünde dolaşıyor Kayıtlar Dink'in 14.40.04'te bankaya girdiği- ni ve burada sıra numarası aldıktan sonra dışan- yaçıktığını gösteriyor. Saat 14.53.12'de kaldın- mm kenannda, sırtını Agos'a dönmüş ama za- man zaman arkasını kontrol eden bir kişi göze çarpıyor. Bu kişi bir ara görüntüden çıkıyor, sonra yüzünü Agos'a dönmeden geri geri yürü- yerek bankanın önüne geliyor ve telefon görüş- mesi yapıyor. Dink, 14.53.51 'de ikinci kez ban- kaya geliyor. Dink bankaya girdikten sonra söz konusu kişi telefonu kapatıp görüntüden çıkıyor. Dink içeride 5 dakika kalryor. Bankadan çıkışı 14.57.36'da ATM kamerasında görüntüleniyor ve saat 14.57.44'te gözler Agos'a çevriliyor. inşaata girip izlerini kaybettirdiler O.S.'nin Şafak Sokak'tan kaçışı 14.59.14'te bir işyerinin kameralarına takıhyor. O.S.'nin ka- çışın ardmdan aynı yöne iki kişi geliyor. Bu ki- şılerden bınnin, gözcü olabilecegı şüphesi bulu- nan kişi olduğu görülüyor. îki kişi, O.S.'nin gözden kaybolmasının ardından, sokak üzerin- deki inşaata giriyor. Polis, olay yerinde bulunan herkesin ifadesine başvurdu. Şafak Sokak'taki inşaatın kalfası, bu iki kişinin inşaatta çalışmadı- ğını söyledi. Aradan yaklaşık 1.5 yıl geçti ancak gözcülük yapmış olabileceği şüphesi uyandıran bu iki kişinin kimliği tespit edilemedi. tşadamı Abidin Cev- her Özden, dün Teş- vikiye Camisi'nde kılınan öğle namazı- nın ardından düzen- lenen törenle Kara- caahmet Mezarlı- ğı'nda toprağı veril- di. Törene Özden'in eşi Mukadder Öz- den ile oğulları, çok sayıda işadamı ve seveni katıldı. Kastelli toprağa verildi Îstanbul Haber Servisi - Banker Kastel- li olarak bilinen işadamı Abidin Cevher Öz- den, dün Teşvikiye Camisi'nde kılınan öğ- le namazının ardmdan düzenlenen törenle Karacaahmet Mezarlığı'nda toprağı verildi. Törene Özden'in eşi Mukadder özden ile oğullan, çok sayıda işadamı ve seveni katıldı. Kadıköy Kuşdili Caddesi Efes Çarşı- sı'ndaki bürosunda pazartesi günü intihar eden işadamı Abidin Cevher Özden'in ce- naze törenine özden'in oğulları Ahmet Nedim Özden, Deha Özden, Bozkurt Özden, üvey oğullan Necdet Bahadır, Süleyman Cemil Bahadır'ın yanı sıra işa- damı Erol Aksoy, Faruk Süren, Kaya Çilingiroğlu, Erdoğan Demirören, Yıl- maz Ulusoy ile çok sayıda yakmı katıldı. Gazetecilerin sorulannı yanıtlayan Ahmet Nedim özden, babası ile oğullan arasın- da tartışmalann yaşandığı yönünde çıkan haberlerle ilgili olaı-ak, aile arasında bu tür tartışmalann olabileceğini, babasmın in- tihannı beklemediklerini söyledi. Gazetecilerin "Ağabeyiniz Cemil Ba- hadır'ın bugün gazetelere verdiği ilan- da, bazı menfaat gruplarından bahse- diliyor. Siz biliyor musunuz" sorusuna Özden, kendisinin 15 yıldır Bolu'da ya- şadığını, bu konular hakkında fikrinin olmadığını dile getirdi. Demirören: Mektubu görmedim Nedim Özcan'a ağabeyi Cemil Baha- dır'ın ilanındaki, "Servet avcısı evli er- keklerden menfaat sağlamayı kendine iş edinmiş kişiler yüzünden kendine kıy- dın" şeklindeki ifadelerin anımsatılması üzerine özden, babası hakkında yaklaşık 6- 7 ay önce magazin basımnda bir sevgilisi- nin olduğu haberinin çıktığını söyledi. I özden'in kendisine veda mektubu bı- raktığı öne sürülen işadamı Erdoğan De- mirören ise özden ile en son 2-3 ay önce görüştüğünü beürterek "Özden'in bana bı- raktığı ifade edilen evrak savcılıkta. Elime geldiği zaman açıklama yapaca- ğım" dedi. Intihann ardından özden'in ge- ride bıraktığı ve mahkeme karanyla ince- lenmek üzere Kriminal Polis Laboratuva- n'na gönderilen mektuplann tamamlanan inceleme işlemlerinin ardından, mektuplann özden'e ait olduğu ortaya çıktı. Oğlundan ilginç ilan Özden'nin oğlu Cemil Bahadır'ın gaze- telere verdiği ilanda yer alan, "Tefe ve te- feciler, servet avcısı evli erkeklerden menfaat sağlamayı iş edinmiş kişiler yüzünden kendine kıydın, böyle bitme- meliydi" ifadeleri ise dikkat çekti. <Terim'in verglsine TBMM ayarı • ANKARA (Cunhuriyet Bürosu) - TBMM Genel Kurulu'nda, amme alacaklanna ilişkin yasa tasansmda yapılan değişiklikle, teknik direktör ve antrenörler, sporculara getirilen yüzde 15'e kadar vergi kolaylığı kapsamm- dan çıkanldı. Buna göre, aldığı ücret nede- niyle tartışmalara neden olan Fatih Terim başta ohnak üzere teknik direktörler mevcut vergi uygulamasıjıa göre yüzde 35'e kadar vergi ödeyecek. Atletizm, halter ve güreş gibi lig usulüne tabi olmayan sporculara ödenen ücretlerden yüzde 5 oranında vergi kesilecek. İsrail-Supiye görüşmeleri • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - tsrail ile Suriye arasındaki aracılı görüşmelerin ikinci turunun bugün (perşembe) ya da yann (cuma) yine Türkiye'de yapılacağı öğrenildi. Yeri ve zamanı gizli tutulan görüşmelerin gündemin- deyse Golan Tepeleri'nin Suriye'ye geri veril- mesi, Şam yönetiıninin Hamas ve Hizbullah'a desteğini kesmesi ve Taberiye Gölü'nün suyu- nun paylaşunı konulan yer alıyor. Nflüfer Depesijnde 3 el bombası • BURSA (C'uınhıı riyet) - Bursa'mh merkez Osmangazi ilçesinden geçen Nilüfer Dere- si'nde yüzen 3 ço ;uk, poşet içinde pimi çekil- memiş 3 el bombası buldu. Poşeti açan çocuk- lar, içinde el bom jalannı fark edince durumu yoldan geçen bir kişiye söyledi. Bu kişinin du- rumu polise bildiımesinin ardmdan polis ön- lem alarakbölgetıin jandarmanrn yetki alanm- da bulunması ned mutanhğı'na bilgi niyle Nilüfer Jandarma Ko- verdi. El bombalan, ince- lenmek üzere laboratuvara götürüldü. Başbakan Erdoğan Nahçivan'da • Dış Haberler - iki günlük çalışma ziyareti için Azerbaycan'a bağlı Nahçivan özerk Cumhuriyeti'ne giden Başbakan Recep Tay- yip Erdoğan, dün yev'le bir araya g rabağ konusunda Cumhurbaşkanı îlham Ali- îldi. Ankara'mn Dağlık Ka- ı\zerbaycan'a desteğinin sü- receğini ifade eden Erdoğan, Bakû-Tiflis-Kars demiryolunun Tüıkiye'deki temel atma töreni- nin temmuz ayınca gerçekleşeceğini belirtti. Seken kurşun bir can daha aldı • Îstanbul Haber Servisi - Beyoğlu'nda, evinin penceresinden bakarken başına kurşun isabet eden bir kişi yaşajnını yitirdi. Dolapdere Sa- kızağacı Caddesi'nde uyuşturucu satıcılan ile polis ekipleri arasbıda silahlı çatışma yaşandı- ğı sırada sokaktan gelen silah sesleri üzerine evinin penceresinp çıkan Mehmet Doğan (76), başına isabet eden bir kurşunla olay öldü. 2 kişiye 294 bin YTL • ANKARA (AA) - Şans Topu'nda numaralar, "16,18, 19, 26, 3 J + 9" olarak belirlenirken 5 artı 1 bilen 2 kişi 294 bin 243 YTL kazandı. Çekilişte 5 bilenlcr 1910 YTL, 4+1 bilenler 164 YTL, 4 bilen er 15 YTL, 3+1 bilenler 9 YTL, 3 bilenler 1 85 YTL, 2+1 bilenler 2.85 YTL, 1+1 bilenle- ise 1.55 YTL kazandı.