Katalog

SAYFA CUMHURİYET 21 MAYIS 2007 PAZARTESİ 14 KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr HAFTANIN SANAT ÇİZELGESİ Gilles Jacob’un 60. yıl anısına yaptığı film, festivalin en ilgi çekici yapımlarından biri oldu ‘Herkesin Sineması Kendine’ VECDİ SAYAR azarmış, sabahın 8’iymiş kimin umuP runda, Festival Sarayı tıklım tıklım. “Chacun Son Cinema”yı izleyeceğiz az sonra... Cannes Festivali’nin yıllarca program yönetmenliğini yaptıktan sonra, şu sıralar festival başkanı olarak Cannes’la ilişkisini sürdüren Gilles Jacob’un 60. yıl anısına yaptığı film, 25 ülkeden 35 yönetmenin gerçeklestirdiği 33 kısa filmden oluşuyor. 35’le 33 arasındaki farkın sırrı, iki filmin yönetmenlerinin Dardenne Kardeşler ve Coen Kardeşler olması! Jacob, belki de en görkemli festivalini gerçekleştirmiş oluyor böylelikle. Gene de, ah onlar da olsaydı diye hayıflandığı bazı isimler var: Coppola, Tarantino, Scorsese, Almodovar gibi... Kimi, şu sıralar çalıştığı için, kimi de fikre çok sıcak baktığı için katılmamış projeye. Ama katılanlar yeter de artar bile... ‘Kültürel çeşitliliği, farklılığı’ yansıtan bu montaj filmden sinemaseverlerin etkilenmemesi olası değil. ÇIK HAVA SİNEMASI Jacob, yönetmenlerden ‘sinema salonu’ konsepti üstüne birer film yapmalarını istemiş. Her filmin prodüksiyonu için 25 bin Euro vermis. 3 dakikadan uzun çekenlerin filmlerini kısalttırmış. Ortaya çıkan film, dünya sinemasının ustalarını, tüm farklılıkları ve ortaklıklarıyla yan yana getiriyor. Filmlerin pek çoğunun ortak noktası, nostalji ve sinema sevgisi. Kiminde mizah duygusu ön plana çıkıyor. Kiminde sinemanın ustalarına vefa duygusu. Raymond Depardon’un “Açık Hava Sineması” adlı bölümüyle başlayan film, Takeshi Kitano’nun salonda tek başına Kitano filmleri izleyen bir seyirciyi gösterdiği “Güzel Bir Gün”le devam ediyor. Ardından günümüz sinemasının iki büyük ustası: Angelopoulos, Jeanne Moreau ile Marcello’yu buluşturuyor, hiç çekilmemiş bir filmde; Nanni Moretti çocukluk anılarına, ilk izlediği filmlere uzanıyor. Filmlerin daha ilk saniyelerinde yönetmeni tahmin ediveriyorsunuz. Tabii seyirciyi saşırtan istisnalar da oluyor ara sıra. Kimi belgesel bir tat yakalamış, kimi ünlü oyuncularla çalışmış, kimi başrolde kendi oynuyor. Kuskusuz, 33 filmin de aynı düzeyi yakaladığını söylemek zor, ama bazıları 3 dakikaya tüm birikimlerini yansıtmış sanki. Seyircisini, yıkık bir sinema salonunda, eski güzel günlere göturen Hou HsiaoHsien; köy sinemalarının büyüsünü yansıtan Chen Kaige, büyükannesinin hatırasına selam gönderen Tsai Mingliang; karanlığın getirdiği büyüyü ve özdeşleşmeyi yanıtan Dardenne Kardeşler; kör bir kadının gözyaşları içinde film izlemesini anlatan Alejandro Gonzalez Inarritu; genç bir delikanlının beyazperdeye sıçrayarak ilk öpücüğünü almasını anlatan Gus van Sant, sinemanın kadına bakışını eleştirmekten geri durmayan Jane Campion; yaptığı işe saygısını üniformasıyla belli eden sinema emekçisine saygı sunan Aki Karusmaki; sinema salonunun karanlığından bir hırsızlık öyküsü anlatan (ve başrolde Parisli bir genç yönetmenimizi, Deniz Gamze Güven’i oynatan) Olivier Assayas.... 3 dakikaya politik bir mesaj sıkıştırmayı başaran Wim Wenders’i, Bille August’u’ “Dünyanın Son Sineması’nda “Son Yahudinin İntiharı” ile Cronenberg’i, “Romeo’m Nerde?” ile sinemanın sınırlar ve kültürler ötesi gücünü yansıtan Kiarostami’yi, mizah duygusunun sinemada ne denli önemli olduğunu aımsatan Polanski’yi, Elia Suleyman’i, Lars von Trier’i, Olivera’yi ve Jacob’a müzikal bir armağan sunan Walter Salles’i nasıl unuturum?.. Islıklanan yönetmenler de vardı bu 33 film arasında, Cannes’ın tarihinden yola çıkıp kendine övgü düzen Yusuf Şahin gibi; 2. Dünya Savaşı’nda Varşova’da öldürülen Yahudilerden, 70 küsur yıl sonra Hayfa’da bir hava saldırısında bombalanan sinema salonunda öldürülen Yahudilere geçen kaba saba bir propaganda filmi imzalayan Amos Gitai gibi... Ne yapmak istediği anlaşılamayan Cimino gibi... Filmi, Rene Clair’in “Suküt Altındır”ından bir sahne ile bitirmiş Jacob: “Herkes mutlu sonları sever değil mi?” Bu 35 yönetmen arasında, Nuri Bilge Ceylan, Zeki Demirkubuz, Fatih Akın, Ferzan Özpetek de olabilirdi.. Ama ne yapalım, herkesin yönetmeni kendine... En sona, en beğendiğim filmi sakladım. Coen Kardeşler “Dünya Sineması” adını verdikleri filmlerinde tipik bir Teksaslının sinema gişesinin önünde film seçmek için gişedeki görevli ile yaptığı konuşmayı aktarıyorlar. Sinemada iki film oynuyor: Jean Renoir’in “Oyunun Kuralı” ve (Gilles Jacob’un unutkanlığına inat!) Nuri Bilge Ceylan’ın “İklimler”i. İki filmin konusunu dinlerken kafası karışıyor Teksaslının, ama gene de “İklimler”i seçiyor. Ne de olsa kadınerkek ilişkisi var hikâyede... Teksaslının sinemaya bakışı ile “İklimler”in uyuşmazlığından mükemmel bir komedi çıkartıyor Coen Kardeşler. Filmin sonunda “İklimler”den çıkan Teksaslı, filmi beğendiğini söylüyor. “Dünya Sineması”nın barındırdığı çelişkiler ancak bu kadar yalın, bu kadar sevimli bir biçimde anlatılabilirdi. Söz açılmışken, Coen Kardeşler’in son filmleri “Yaşlı Adamların Ülkesi Yok”un şimdiye dek gösterilenler arasında en fazla yıldız toplayan film olduğunu söylemeliyim. Bu beğeni dalgasına katılmadığımı da ekleyerek... Cormac McCarthy’nin romanını beyazperdeye aktaran Coen Kardeşler, Meksika sınırında, geçen bir takip öyküsü anlatıyorlar. Uyuşturucu tüccarları, gözünü kırpmadan adam öldüren katiller ve artık anlamı kalmamış onur gibi, cesaret gibi erdemlerin özlemini çeken bir şerif. Tommy Lee Jones, Josh Brolin ve Javier Bardem’in oyunculukları birinci sınıf; ama Coen Kardeşler, şiddeti eleştirmek için yola çıktığını söyleyen pek çok Amerikalı yönetmen gibi, şiddet sömürüsünden kendilerini alamıyor. Amerika’nın ne kadar vahşi bir hale geldiğini anlatmak için böyle yaptığınızı söyleyebilirsiniz elbette, ama birbirimizi kandırmayalım; sanal âlemde hem de en görkemli görüntülerle sunulan her cinayette kendinden geçen genç seyirciler, bu filmdeki vahşete de bayılacaktır... Eh, işin içinde bir de mizah unsuru var. O da ‘bonus’u oluyor... COEN KARDEŞLER’İN SON FİLMİ A S emaver Kumpanya cumartesi günü saat 20.30 ve pazar günü saat 15.30’da ‘Semaver ve Kumpanya’ adlı oyunu Çevre Tiyatrosu’nda sahneleyecek. ? Semaver Kumpanya cumartesi günü saat 20.30 ve pazar günü saat 15.30’da ‘Semaver ve Kumpanya’ adlı oyunu Çevre Tiyatrosu’nda sahneleyecek. (0 212 585 59 35) ? Akbank Sanat’ta cumartesi günü saat 11.00’de ‘Alis Harikalar Diyarında’, saat 17.00’de ‘Antiloplar’ adlı oyunlar sahnelenecek. (0 212 252 35 00) Ankara Devlet Tiyatrosu yapımı, Güngör Dilmen’in Kurban oyununu Ayşe Emel Mesci yönetiyor. Türk Kültürüne Bakış semineri Kültür Servisi Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ve Türk Felsefe Derneği’nin düzenlediği ‘Estetik Açıdan Türk Kültürüne Bakış’ konulu seminer yarın MSGSÜ Oditoryumu’nda yapılacak. 10.00 17.30 saatleri arasında gerçekleşecek olan seminerin açılış konuşmalarını Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörü Prof. Rahmi Aksungur, Türk Felsefe Derneği Başkanı Prof. Dr. Necati Öner, Maltepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Tunalı, MSGSÜ Felsefe Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ömer Naci Soykan yapacak. Başkanlığını Prof. Dr. Afşar Timuçin’in yapacağı birinci oturumda Prof. Dr. Naci Soykan, ‘Türkçe Dile Gelen Kültürün Estetik Temelleri Üstüne’, Yard. Doç. Dr. Ertuğrul R. Turan, ‘Bir Yaşantı Estetiği Olarak Hüzün’ başlıklı bildiriler sunacaklar. Prof. Dr. Sabri Büyükdüvenci başkanlığındaki ikinci oturumda Prof. Dr. Ahmet İnam’ın ‘Yunus’tan İçeru’, Doç. Dr. Erdal Cengiz’in ‘Ahmet Hamdi Tanpınar ve Gündelik Yaşamın Estetiği’ konulu bildirileri yer alacağı seminer, Prof. Dr. Ahmet İnam başkanlığındaki son oturumda Prof. Dr. Afşar Timuçin’in ‘Asaf Halet Çelebi’nin Gizemli Dünyası’, Prof. Dr. Sabri Büyükdüvenci ve Doç. Dr. S. Ruken Öztürk’ün ‘Yeni Türk Sinemasında Estetik Arayışı’ başlıklı bildirilerinin sunumuyla sona eriyor. ‘En İyi Yapım ve Yönetmen Ödülü’ Kurban’a... Kültür Servisi 20062007 tiyatro döneminde sahneye konan yerli oyunlar Hayati Asılyazıcı, Erbil Göktaş, Dr. Nilgün Şafak, Doğan Koloğlu ve Nadide Küntay’ın yer aldığı seçici kurul tarafından değerlendirildi ve sonuçlar açıklandı. Bu yıl otuz ikinci kez dağıtılacak İsmet Küntay Tiyatro Ödülleri, 20072008 sezonunun ilk yerli oyunun galasında, oyundan yarım saat önce yapılacak törenle sahiplerine sunulacak. Ödüllerde, seçici kurul, ‘En İyi Oyun Ödülü’nü Ortaoyuncular yapımı, Ferhan Şensoy’un yazıp yönettiği, ‘Fername’ adlı oyuna verdi. “En İyi Yapım ve Yönetmen Ödülü” Ankara Devlet Tiyatrosu yapımı, Güngör Dilmen’in Kurban oyunundaki yönetimiyle Ayşe Emel Mesci’ye verilirken, bu oyundaki rolü Miraç Eronat’a da ‘En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü kazandırdı. Yine Kurban’daki rolüyle Ahmet Erkut da ‘En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’nü aldı. ‘En İyi Dekor Tasarımı Ödülü’ İstanbul Devlet Tiyatrosu’nda Ayşenil Şamlıoğlu’nun yönettiği Özen Yula’nın ‘Dünyanın Ortasında Bir Yer’ ve Anadolu Üniversitesi Tiyatro Anadolu’da Gökhan Soylu’nun yönettiği Memet Baydur’un ‘Yangın Yerinde Orkideler’ oyunundaki dekor tasarımlarıyla Hakan Dündar’a, ‘En İyi Kostüm Tasarımı Ödülü’ de Tiyatro Anadolu yapımı, Mustafa Sekmen’in yazıp yönettiği ‘Aşkın Karın Ağrısı’ndaki kostüm tasarımıyla Duygu Özgül’e ve Seçil Tekin’e, ‘En İyi Müzik Ödü cuma günü saat 23.00’te Babylon’da Peter Hook sevenleriyle buluşuyor. ? İş Sanat’ta cumartesi günü saat 20.00’de Tiempo Libre’nin konseri dinlenebilir. (0 216 556 98 00) ? Avusturya Kültür Ofisi’nde yarın saat 20.00’de Nilgün Yüksel Ketenci (keman), Gülden Teztel’in (piyano) konseri dinlenebilir. (0 212 223 78 43) ? Akbank Sanat’ta perşembe günü saat 20.00’de Wolfgang Mutsfield Trio’nun konseri dinlenebilir. (0 212 252 35 00) ? Babylon’da yarın saat 21.30’da Açık Radyo Sunar: Sunky Funky Dance Party, çarşamba günü saat 21.30’da Fos Zamanlar Partisi, perşembe günü saat 21.30’da Depeche Mode&The Cure Night, cuma günü saat 23.00’te Peter Hook, cumartesi günü saat 22.00’de Oldies But Goldies dinlenebilir. (0 212 292 73 68) EN İYİ DEKOR TASARIMI... lü’ ise İstanbul Devlet Opera ve Balesi yapımı, Recep Bilginer’in yazıp Doğan Çelik’in yönettiği ‘Sarı Naciye’nin müziğiyle Timur Selçuk’a verildi. ‘En İyi Işık Ödülü’ ise Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu yapımı, Mehmet Çevik’in yönettiği, Behiç Ak’ın ‘Ayrılık’ adlı oyunundaki ışık tasarımıyla Erol Dinçdemir’e verildi seçici kurul tarafından. ‘İsmet Küntay Özendirme Ödülü’ de Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu’nun ‘Ayrılık’ındaki rolleriyle H. Fatih Sevdi’ye ve Zeynep Özan’a verildi. ‘İsmet Küntay Tiyatro Özel Ödülü’ Trabzon Devlet Tiyatrosu’na, ‘Jüri Özel Ödülü’ Ordu Belediyesi Karadeniz Tiyatrosu’na, ‘İsmet Küntay Onur Ödülü’ ise Gazanfer Özcan’a verildi. Onur Ödülü Osman Şahin’in Kültür Servisi Edebiyatçılar Derneği’nin düzenlediği On Birinci Uluslararası Ankara Öykü Günleri, 1923 Mayıs tarihleri arasında, Ankara Kanguru Kültür Sanatevi ile Çankaya Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde yapıldı. Yazar, dilci Emin Özdemir’in Osman Şahin öykücülüğü üstüne yaptığı özlü konuşmadan sonra Osman Şahin’e, Uluslararası Ankara Öykü Günleria Onur Ödülü, törenle verildi. ? İş Sanat’ta bugün saat 20.00’de ‘Attilâ İlhan’ın Şiirleri’ adlı etkinlik izlenebilir. (0 216 556 98 00) ? Açık Kütüphane 16 Haziran’a dek Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi. (0 212 293 23 61) ? Ali Emiri Efendi ve Dünyası ‘Millet Yazma Eser Kütüphanesi’nden Bir Seçme’ 1 Temmuz’a dek Pera Müzesi. ? Rüstem Batum 26 Mayıs’a dek Lecia Galeri İstanbul. (0 212 293 45 65) ? Talat Enlil 31 Mayıs’a dek TEM Sanat Galerisi. (0 212 247 08 99) ? Mithat Şen 25 Mayıs’a dek Mac Art Gallery. (0 212 343 85 40) ? Bülent Erkmen tasarım ‘Kitap Yapmak?’ 22 Mayıs’a dek Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi. ? ‘Pierre Bourdieu Cezayir’de’ 2 Haziran’a dek Karşı Sanat Çalışmaları. (0 212 245 15 08) ? Utku Varlık ‘Düş Yörüngesi’ Haziran’a dek Garage of Art. (0 212 351 16 04) ? Yoko Ono ‘Açık Şehir’ yerleştirme Sabancı Kasa Galeri. ? Mustafa Tunçalp bugün açılıyor 25 Mayıs’a dek Vakıfbank İstanbul Bölgesi Fuayesi. (0 212 316 70 00) ? Bilge Alkor ‘Sihirli Flüt’ 1 Haziran’a dek Milli Reasürans Sanat Galerisi. (0 212 230 19 76) ? Turan Enginoğlu 31 Mayıs’a dek Almelek Sanat Galerisi. (0 212 269 80 14) ? Bayram Gümüş 26 Mayıs’a dek Terakki Vakfı Sanat Galerisi. (0 212 351 00 60) ? Ahmet Umur Deniz 22 Mayıs’ta açılıyor Evin Sanat Galerisi. (0 212 265 81 58) ? Ali Asker Bal 25 Mayıs’a dek T.C. Ziraat Bankası Tünel Sanat Galerisi. (0 212 251 42 48) ? Işık Çuhacıoğlu 25 Mayıs’a dek T.C. Ziraat Bankası Tünel Sanat Galerisi. (0 212 251 42 48) ? Wang Du 16 Haziran’a dek Akbank Sanat. (0 212 252 35 00) ? Gülgün Tüzün 22 Mayıs’a dek Cream Art Gallery. (0 212 274 95 45) ? Ben Kimim İstanbul Lisesi Fotoğraf Kulübü Sergisi 31 Mayıs’a dek Tarık Zafer Tunaya Sanat Galerisi. (0 212 293 12 70) ? Utku Dervent 17 Haziran’a dek Article Art Gallery. (0 212 251 86 07) ? Levent Aygül, Tufan Baltalar, Başir Borlakov, Gökçen Cabadan, Sefer Memişoğlu, İlhan Sayın, Aslı Sungu, Wolfgang Tillmans, Uygur Yılmaz 23 Haziran’a dek ‘Hava Boşluğu’ Galerist. (0 212 244 82 39) ? Turgut Akan 15 Haziran’a dek OM Sanat Evi. (0 216 347 38 33) ? Mehmet Güleryüz 9 Haziran’a dek Tevfik İhtiyar Sanat Galerisi. (0 212 224 74 31) ? ‘Çiçekler’ karma sergi 15 Haziran’a dek Kızıltoprak Sanat Galerisi. (0 216 418 38 06) ? Reha Yalnızcık 2 Haziran’a dek Ürün Sanat Galerisi. (0 216 363 12 80) ? Özdemir Altan ‘On Ayrı Dönem’ Beşiktaş Çağdaş. ? Emel Akın ‘Melekler’ 23 Mayıs’a dek Pi Artworks. ? Mahir Güven 9 Haziran’a dek Beyoğlu Akademililer Sanat Merkezi. (0 212 245 02 29) ? Cem Sağbil heykel 15 Haziran’a dek. (0 212 291 37 91) ? Lif Oyunları fiberart/Lif Sanatı 16 Haziran’a dek G Art. (0 212 296 08 76) ? Sibel Sicimoğlu 31 Mayıs’a dek Ayşe Takı Galerisi. (0 212 343 21 54) ? Ali Teoman Germaner heykel , desen, özgün baskı 23 Haziran’a dek İş Sanat Kibele. (0 212 316 15 80) ? Gökhan Deniz, Tuba İnal, Hakan Uzuner, Ercan Yılmaz 31 Mayıs’a dek ‘figüratif soyutlamalar’ Kare Sanat Galerisi. (0 212 240 44 48) ? Tanrıya Adanmış Halılar Transilvanya Kiliseleri’nden Türk Halıları 19 Ağustos’a dek SSM. ? Avni Koyun 22 Mayıs’ta açılıyor 13 Haziran’a dek Dirimart. (0 212 291 34 34) ? Artin Demirci 3 Haziran’a dek Harmoni Sanat Galerisi. ? Mert Diner Galeri Oda. (0 212 259 22 08) ? ‘Çukurova Bayramlığın Giyerken’ Yaşar Kemal metinleri ve Lütfi Özgünaydın fotoğrafları 30 Haziran’a dek Yapı Kredi Beyoğlu. (0 212 252 47 00) Özel koleksiyonlardan bir seçki Kültür Servisi Artı Mezat, 8 Haziran’a dek Osman Hamdi Bey’den Turan Erol’a uzanan bir sergiye yer veriyor. Özel koleksiyonlardan derlenen bu seçkide, yabancı sanatçıların yapıtları da yer alırken, Osman Hamdi’nin karakalemlerinden Sami Yetik’in manzaralarına, farklı yapıtları bir arada görmek olanaklı. Ülkemizde arkeoloji ve sanat eğitiminin öncülerinden olan Osman Hamdi’nin anı defteri, Nuri İyem’in ‘kadınları’ ve manzara çalışmaları, Halil Paşa, Nazmi Ziya Güran, Namık İsmail, Mahmut Cuda, Bedri Rahmi Eyuboğlu gibi ustalarımızın yapıtları yine bu sergide sanatseverin ilgisine sunulanlardan. (0 212 261 62 55) Bodrum’un tarihi dile geliyor Haber Merkezi Bodrum ve İstanbul’da yaşama geçirdiği projelerle adından söz ettiren Yapı Endüstrisi, kültürel yaşantımıza katkıda bulunacak bir Bodrum kitabına imza attı. Yapı Endüstrisi Kültür Yayınları’nın ilk eseri olan “Karia’dan Bugüne Bodrum” kitabını arkeologyazar Dr. Altan Türe hazırladı. Kitap, okurları renkli bir tatil cenneti olan Bodrum’a farklı gözlerle bakabilecekleri bir yolculuğa çıkarıyor. Kitapseverleri, Bodrum’un ya da ilk çağlardaki adıyla Halikarnasos’un geçmişine ve bugününe tanıklık etmeye davet eden eser, Bodrum’un az bilinen tarihine de ışık tutuyor. Mehmet Galip’in ‘Atlı Figür’ adlı yapıtı (tuval üzerine yağlıboya). CUMHURİYET 14 K