Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 MART 2007 CUMA 14 KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr Bir skandaldan notlar... İ ki büyük kadın oyuncusunun, eski kuşaktan Judi Dench’le yenilerden Cate Blanchett’in baştan sona gözalıcı bir ustalık gösterisine çıktıkları Skandal, haftanın Oscar cilasına bulanmış filmlerinden O2@@f ?O2@@@@@@@@@f O2@@@@@@@@@@@@@@@@f O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L?e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1?e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@?e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@Le O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@1e O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@e O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@e ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Mf ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0Mhe O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? O2@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@L? ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@)K ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@6 ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ ?@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@0M ?I Çevirinin de dergisi var! KADİR AYDEMİR SUNGU ÇAPAN Skand al raliçe, Iwo Jima’dan Mektuplar, İskoçK ya’nın Son Kralı ya da Rüya Kızlar gibi Oscar cilasıyla parlatılmış ilginç filmlerin ortalığı kapladığı son günlerin bir başka seyredeğer filmi de bugün gösterime giren Skandal. Yıllarca The Royal National Theatre’da sahneye koyduğu oyunlar ve BBC televizyonuna çektiği özenli film ve dizilerle sivrilerek geçtiği sinemada Dame Judi Dench’in başarılı oyunuyla, kocasının sevecen kanatları altındaki bunamış haliyle acıklı son yıllarının görüntülendiği, ünlü romancı Iris Murdoch’un dramatik öyküsünü anlatan Iris (2002) ve Stage Beaty (2004) gibi düzeyli, edebi filmler de ortaya koymuş İngiliz yönetmen Richard Eyre’in yine Judi Dench’le (ve gittikçe hayran olunası bir ilaheye dönüşen Cate Blanchett’le) işbirliği yaptığı son filmi. Bir hafta kadar önce sonuçlanan Oscar’larda en iyi kadın ve yardımcı kadın oyuncu ödülüne aday gösterilmiş, İngiliz sahne ve perdesinin eski ve yeni kuşaktan iki önemli oyuncusu olagelen Judi DenchCate Blanchett ikilisi, kuşkusuz bu filmin en önemli kozu, baştan belirtmek gerekirse. Nerdeyse tüm yaşamını sahne tozu yutarak ve kamera karşısında rol keserek geçirmiş, başarılı performanslarıyla Dame unvanına layık görülmüş, olgun, ilkelerinden ödün vermez, sert ama icabında anlayışlı da olabilen kraliçeleri ya da büyük şapkalı, yaşlı, tonton leydileri oynamış, üstüne üstlük bunca zamandır James Bond filmlerinde canlandırdığı, delifişek ajan 007’nin tatlı sert patronu rolü de üstüne yapışmış Dench, bu kez günümüz Londra’sının bir lisesinde, haşarı öğrencilere aman vermeyen, eli maşalı sert bir öğretmen, kimi zaman ürkütücü de olabilen, aksi, mutsuz, yaşlı ve yapayalnız bir kadın olarak karşımızda. Okulda birlikte çalıştığı meslektaşlarına, öğrencilerine, tüm çevresine, topluma sürekli zehrini kusan, burjuva değerlerini, orta sınıf yaşam tarzını, modern dünyayı filan kıyasıya eleş Notes on a Scandal / Yönetmen: Richard Eyre / Senaryo: Patrick Marber / Kamera: Chris Menges / Müzik: Philip Glass / Oyuncular: Judi Dench, Cate Blanchett, Bill Nighy, Andrew Simpson, Phil Davis, Michael Maloney, Juno Temple / İngiltere 2006 Özen Film) tiren, her an tetikte ve sivri dilli Barbara öğretmenin (J. Dench) dış sesiyle anlatılan hikâyeye, yeni atandığı okuldaki erkek öğretmenlerle öğrencilerin derhal çekiciliğine kapılarak ilgisini çekmeye çalıştıkları saf, genç, güzel ve çekici bir sanat öğretmeni Sheba’nın (Cate Blanchett) eklenmesiyle Barbara’nın karanlık ve kasvetli yaşamı iç açıcı bir hale bürünüyor. Dostu ve akıl hocası olduğu Sheba’nın üniversi tede öğrencisiyken tanışıp evlendiği yaşlı hocası ve kocası Richard’la (Bill Nighy) hep şişmanlamaktan, kırıştırdığı oğlan tarafından terk edilmekten korkan kızı ve Down sendromundan mustarip özürlü küçük oğlundan oluşan aşırı özgür aile ortamına da giren Barbara, önceleri yıllardır beklediği sevgi dolu yakınlığı, sıcak dostluğu, güleryüzlü, nazik Sheba’da bulduğunu zannediyor. Rahatsız edici bir ilgisevgi duyduğu, oldukça serbest fikirli, özgür ve bohem tavırlı, çiçek çocuğu kılıklı Sheba’ya aşırı yakınlığının sonucunda onun 15 yaşındaki yeniyetme, toy bir öğrencisiyle (çilli yeni yetenek Andrew Simpson) aslında hiç de romantik sayılmayacak, ahlaki ve yasal sınırlamaları tanımayan, tehlikeli bir yasak ilişkiye giriştiğini görüyor, tatminsiz Sheba’nın sırrına vakıf oluyor Barbara günün birinde tesadüfen. Okula gelişiyle “havuzun durgun sularını bulandıran” genç, çekici öğretmene karşı hissettiklerini kolayca tahmin edebileceğimiz, lezboş teyzemiz, biricik yoldaşı olagelen yaşlı kedisinin ölümünün acısını (sorunlu oğlunun müsameresine ailecek katılması gerektiğinden) gerektiğince paylaşamayan Sheba’ya fena halde kırılınca öğrencisiyle ilişkisini zaten beceriksizce yüzüne gözüne bulaştırmış genç kadını, sırrını açık etme tehdidiyle kıstırıyor ve film bir sır SES GETİRMİŞ BİR ROMANDAN... rın birbirine bağladığı, biri yaşlı öteki genç bu iki kadının merkezinde yer aldığı; karanlık, psikolojik bir gerilim havasına bürünüyor giderek. Onca gelişmeye karşın çağımız insanını dört bir yandan kuşatmış koyu bir yalnızlığın içinde debelenen, hayatı boyunca sevgiyi hiç tatmamış, aşkı yaşamamış, paylaşamamış ve koruyamamış, lezbiyenliği de becerememiş, kocamış, aksi, yalnız bir teyze, umutsuz ve acıklı bir vaka Barbara rolündeki Judi Dench’le engelleyip denetleyemediği ve gittikçe tutsağı olduğu bir şehvet takıntısına kapılarak kendini nerdeyse annesi yaşındaki öğrencisiyle yatıp kalkmaktan alıkoyamayan Sheba’yı oynayan Cate Blanchett’in oyunculuk gösterisi halinde süren Skandal, yanlış anlaşılmış bir dostluğun inişliçıkışlı seyrini izleyerek yasak cinsel ilişkinin zehrini üstümüze boca eden, İngiliz işi sıkı bir drama, yer yer tehditkâr ve hüzün verici, dokunaklı ve buhranlı bir film özetle. Tiyatrodan gelme yönetmen Richard Eyre, 2001’de yayımlandığında çok ses getirmiş bir romandan (Zoe Heller’in What Was Thinking: Notes on a Scandal’ından) senarist Patrick Marber’in uyarladığı, Oscar adayı bir senaryodan çektiği Skandal’da melodrama yatkın bir konuyu, ustaca işleyerek kolay kolay ilgisiz kalınamayacak bir film kotarmanın üstesinden gelmiş. Mutsuz Barbara’yla onu hayal kırıklığına uğratan kurbanı Sheba’nın hikâyesi, sonuçta Sheba’nın tercihini yapıp kocasınaailesine dönüşü ve reddedilmenin acısıyla gitgide korkutucu, ürkütücü, yaşlı bir dişi canavara dönüştüğü söylenebilecek Barbara’nın arayışlarını sürdürerek yeni bir av buluşuyla makul bir finale bağlanıyor. Başarılı oyunculuğunun ve sağlam senaryosunun yanı sıra, bir ara yönetmenliğe de bulaşmış, yılların usta kameramanı Chris Menges’in nefis görüntülerinin de katkısıyla klasik, bildik bir anlatım tutturmuş yönetmen Eyre’in bu son eseri kuşkusuz büyük bir başyapıt değil ama iyi sinema örneği bir film. Apayrı uçlardaki iki farklı kadının farklı saplantılarını perdeye taşıyan Skandal, özellikle canlı kanlı, ete kemiğe bürünmüş, iz bırakan kompozisyonlar çizen Judi Dench’le Cate Blanchett denen iki büyük oyuncusunun varlığıyla ve tutucu zihniyetlere saplanıp kalmış tüm muhafazakârları sarsıp silkeleyen konusuyla anlam ve önem kazanan, görülesi bir drama sonuçta. Kitabevlerinde yerini alan ilginç bir dergiden söz etmek istiyorum sizlere. Derginin adı “Ç.N.” ve “Çeviri Edebiyatı” alt başlığıyla serüvenine başladı. Yaklaşık on beş yıldır eksikliği hissediliyordu böyle bir derginin. Şair ve çevirmen Tozan Alkan’ın editörlüğündeki dergide şiir, öykü, deneme, inceleme, söyleşi, mektup gibi türlerde, birçok çeviriye imza atmış nitelikli isimlerin ürünleri bulunuyor. Aforizmalar bölümü, “Rainer Maria Rilke: Bir Şairin Yaşamı’ndan” adlı yazı ve çağdaş Türk şairlerinden İngilizceye çevrilmiş şiirler de ilgi çekici. Danışma kurulunda, Berrin Aksoy, Erdoğan Alkan, Ataol Behramoğlu, Egemen Berköz, Alev Bulut, Ahmet Cemal, Cevat Çapan, Yusuf Eradam, Talat S. Halman, Suat Karantay, Sait Maden, Selahattin Özpalabıyıklar’ın yer aldığı “Ç.N.”nin kapak ve iç tasarımı da usta bir ismin, Savaş Çekiç’in imzasını taşıyor. Üç ayda bir yayımlanacak olan, 216 sayfalı derginin yazı kurulunda ise Şeref Bilsel, Gökçenur Ç, Dilek Değerli, Sabri Gürses, Gonca Özmen ve Nur Peri yer alıyor. Dergiye ad olan Ç.N. için “Bu adı, küçük harflerle sayfa diplerinde görmeye alıştığımız çilekeş çevirmeni başlığa taşıyarak ona bir parça da olsa hak ettiği yeri, saygınlığı verebilmek için seçtik” denmiş önsözde. “Ç.N.” edebiyatseverlerin ilgisini bekliyor. (İletişim için: [email protected]) Eurovision’da ‘Düğmeye Bas’ ? Kültür Servisi Mayıs ayında Finlandiya’da yapılacak Eurovision şarkı yarışmasında İsrail’i temsil edecek şarkı siyasi iletileriyle dikkat çekiyor. Teapacks adlı topluluğun rock, rap ve Akdeniz müziği ezgilerinin harmanlandığı, sözleri İngilizce, Fransızca ve İbranice olan şarkısının adı “Push the Button” yani “Düğmeye Bas”. Şarkıda düğmeye kimin basacağından söz edilmiyor, ancak daha önceki demeçlerinde İsrail’in haritadan silinmesi gerektiğini söyleyen ve nükleer silah peşinde koşmakla suçlanan İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın kastedildiği konusunda herkes hemfikir. Topluluğun solisti Kobi Oz, halk oyuyla seçilen şarkıları için “Amacımız biraz bilinen kalıpların dışına çıkmaktı. Gerçek sanat, tartışma yaratır” dedi. Euromages’dan Türk filmine destek ? Kültür Servisi Yeşim Ustaoğlu’nun yönettiği, TürkFransız ortak yapımı “Pandora’nın Kutusu” filmine Euroimages maddi destek sağlayacak. Eurimages Yönetim Kurulu’nun Strasbourg’da yaptığı toplantıda, 10 Avrupa ortak yapımına 3 milyon 860 bin Avro verilmesi kararlaştırıldı. Amerikan sineması karşısında Avrupa sinemasını desteklemek için kurulan Euromages, şu ana kadar 1129 Avrupa ortak yapımına 330 milyon Avro maddi destek sağladı. Euromages, ortak yapımlar dışında, bunları gösteren sinema salonlarına ve dağıtımını yapan şirketlere de destek veriyor. Ünlü Alman koleksiyoncu, çağdaş sanatın son gelişmelerini değerlendirdi ‘Sanat yapıtı eleştirel gücünü korumalıdır’ NECMİ SÖNMEZ ‘Kargart Performans Günleri’ sürüyor ? Kültür Servisi Kargart’ta her yıl gerçekleştirilen ‘performans günleri’ başlıklı etkinlikler dizisi bugün 20.30’daki ‘Islak Köpek’ konseriyle sürüyor. Değişik geçmiş ve birikimi olan elemanlardan oluşan ve doğaçlama çalışmalarıyla tanınan topluluk bugüne kadar Teoman Madra, Pascal Lesport, Talin Büyükkürkçiyan, Le Quan Ninh, Kirstie Simson ve Yanael Plumet ile birlikte çalıştı, Avrupa ve Türkiye’de konserler verdi. Topluluk, Şevket Akıncı (elektrik gitar), Dirk Stromberg (elektrik gitar), Volkan Terzioğlu (tenor saksofon, klarnet), Robert Reigle (tenor saksofon), Korhan Erel (bilgisayar, cracklebox) ve Volkan Ergen’den (bilgisayar, vurmalılar) oluşuyor. Kargart’ta, yarın da aynı saatte ‘Oyun İçinde Oyun’ adlı gösteri var. Kavramsal tasarı ve uygulamasını Teoman Madra’nın yaptığı gösteride, Özlem Arıkan ve Erdem Gündüz rol alıyorlar. Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi’nde Thomas Olbricht’le başlatılan ‘koleksiyoncu konferansları’ dizisi bugün tanınmış Alman koleksiyoncu Harald Falckenberg’in 19.30’daki sunumuyla sürecek. 2000’lerde koleksiyonunu Avrupa kentlerinde sergileyen Falckenberg, Hamburg’da sürekli olarak düzenlediği etkinliklerle de tanınıyor. Koleksiyonculuğa 1980’lerde başlayan Falckenberg, düzenli olarak yayımladığı kitap ve yazılarıyla da genç çağdaş sanatın kabul görmesi için yoğun bir çaba harcıyor. Çağdaş Alman sanat ortamının bu renkli kişisiyle güncel sanat eğilimleri ve koleksiyonculuk üzerine konuştuk. Çağdaş sanat hakkında bu kadar tutkuyla konuşmanızdan etkilendiğim için soruyorum, sanatçı olmayı düşünmediniz mi? Harald Falckenberg Gençliğimde uçak ve otomobil çizimleri yapmayı severdim ama gönlümde yönetmenlik vardı. Beni o zamandan beri ilgilendiren, sahnelemekti. Yani o zamandan sanatın kavramsal yönüyle ilgileniyordum. Koleksiyonunuza kazandırdığınız bir yapıt, bir süre sonra sanat piyasasında değerini yitirirse ne yaparsınız? Falckenberg İyi bir koleksiyoncu piyasa ölçütlerine göre davranmaz. Her iyi koleksiyonda, piyasa değerleri açısından çok ya da az değerli işlerin yan yana geldiğini görürüz. Şu kural çok önemli bir kural: Bir koleksiyondaki yapıtların yüzde otuzu, koleksiyonun toplam değerinin yüzde yetmişini tutar. Genç çağdaş sanatın sizi bu kadar ilgilendiren özellikleri nelerdir? Falckenberg Genç sanatçının işi sadece yeni olduğu için alınmamalıdır. Genç sanatçının işinde, eski dönemlerin “dâhilik”, “olağanüstülük” özelliklerinden çok, doğallık, güncel yaşama yakınlaşma eğilimi vardır. Pop art’tan beri sanat güncel yaşamla yakın bir ilişki içinde. Bu ilişkiyi çok önemsiyorum. Hiç önemsemediğim, hoşuma gitmeyense, genç sanatçıların romantik kavramlaşmalara saplanmaları. Biliyorsunuz son zamanlarda özellikle Almanya’da özel koleksiyoncuların baskı yapan bir güç oldukları söyleniyor. Sizce bu eleştiri ne kadar haklı? Falckenberg Sanatta kesin bir değerlendirme sisteminin olmadığını görüyoruz. Eskiden krallar, kilise ve burjuvazi sanatçılara iş veriyordu. 19. yüzyıldan sonra sanatçılar bağımsızlaştı. Günümüzde, bu özgürlük çok önemli bir düzeye erişti. Koleksiyoncuların en büyük açmazı sadece kendi sanatçılarını desteklemeleridir. O yüzden sanat piyasasında, eleştirmenler ve müzecilerle karşılaştırdığımızda, aslında koleksiyoncuların gücünün çok zayıf kaldığı görülür. Son olarak size, koleksiyonunuza nasıl bir gelecek hazırladığınızı sormak istiyorum. Yaklaşık 1000’e yakın yapıtınız olduğu biliniyor. Falckenberg Ben bir koleksiyonun bir bütün olarak sonsuza kadar kalabileceğini düşünmüyorum. Kesin bir gelecek çizgisi müze açmayı gerektirir ki ben buna karşıyım. Ama koleksiyoncular topladıkları yapıtların etkilerini sürdürebilmeleri için kendileri öldükten sonra satılarak başka koleksiyoncuları mutlu etmesine karar verebilirler. Ben de koleksiyonumun bir bütün olarak kalmasını değil; müzelerin, koleksiyoncuların belirli parçaları alıp kendi koleksiyonlarında yeniden yorumlamalarından, onları canlı tutmalarından yanayım. İstanbul Araştırmaları Enstitüsü açıldı Kültür Servisi Suna ve İnan Kıraç Vakfı, 2005’te kurulan Pera Müzesi’nin ardından, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nü bilim dünyasının, araştırmacıların ve İstanbulluların hizmetine açtı. Bugün ziyarete açılacak olan İstanbul Araştırmaları Enstitüsü, dün Suna ve İnan Kıraç Vakfı Başkan Yardımcısı İnan Kıraç’ın da katıldığı bir basın toplantısıyla tanıtıldı. Suna Kıraç’ın rahatsızlığı nedeniyle katılamadığı toplantıda İnan Kıraç, Suna Kıraç’la birlikte bu enstitüyü kurma nedenlerini belirterek bir sonraki hedeflerinin bir Suna Kıraç kültür merkezi açmak olduğunu söyledi. Toplantıda ayrıca, SVİKV Kültür ve Sanat İşletmesi Genel Müdürü Özalp Birol, İAE Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Baha Tanman ve İAE Osmanlı Araştırmaları Bölümü yöneticisi Ekrem Işın da birer konuşma yaptılar. BİNİ AŞKIN KİTAP VE ARŞİV MATERYALİNE SAHİP Mimar Guglielmo Semprini tarafından 19. yüzyılın sonlarında Tepebaşı’nda inşa edilen tarihi bir binada hizmete giren İstanbul Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul’un Bizans, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine yönelik araştırma, kayıt ve koruma çalışmaları yaparak, tasarılar üreterek ve geliştirilecek bilimsel tasarılara destek vererek, kentin kültürel mirasının gelecek kuşaklara aktarılmasını amaçlıyor. 50 bini aşkın kitap ve arşiv materyaline sahip olan enstitünün birinci katındaki ‘Atatürk ve Cumhuriyet Araştırmaları Bölümü’nde konuyla ilgili bilimsel yayınları içeren ana kitaplığın yanı sıra bir İstanbul Kitaplığı ve bir de referans kitaplığı var. Yine aynı katta İstanbulla ilgili her türlü bilgi ve belgenin sayısal ortamda depolanacağı bir ‘İstanbul BilgiBelge Merkezi’ yer alıyor. ‘Osmanlı Araştırmaları Bölümü’nün yer aldığı ikinci katta, modern Osmanlı çalışmalarını kapsayan bir kitaplığın yanı sıra Şevket Rado’nun bine yakın elyazmasından oluşan zengin koleksiyonu bulunuyor. Üçüncü kattaki ‘Bizans Araştırmaları Bölümü’nün kitaplığını, çağdaş Bizans incelemeleri ve Semavi Eyice Kitaplığı oluşturuyor. Kablosuz internet bağlantısının çok güçlü bir şekilde kurulduğu enstitü, abone olduğu, özellikle ortaçağ teolojisi, felsefesi, tarihi, edebiyatı, sanatı ve mimarisiyle ilgili çok önemli iki siteyi de araştırmacıların hizmetine sunuyor. (0 212 334 09 00/www.iae.org.tr) K Â M İ L M A S A R A C I K Ü L T Ü R ? Ç İ Z İ K ‘Coşkun Aral’ın Objektifinden Dünya Çocukları’ BURSA (AA) İstanbul Kültür Üniversitesi’nin koleksiyonunda yer alan, ‘Coşkun Aral’ın Objektifinden Dünya Çocukları’ adlı sergi, Uludağ Üniversitesi Rektörlük Sanat Galerisi’nde açıldı. İstanbul Kültür Üniversitesi Yönetim Kurulu üyesi Prof. Özer Sezgin, açılışta, sergiyi Bursalılarla buluşturmaktan duyduğu mutluluğu dile getirdi. Üniversitenin kültür ve sanata özel önem verdiğini anlatan Sez gin, bu bağlamda iki sanat galerisinde sergiler açtıklarını, zaman zaman da üniversitenin koleksiyonunda yer alan 200’ün üzerindeki eseri sanatseverlerle buluşturduklarını söyledi. Çeşitli ülkelerde çekilen 37 fotoğrafın yer aldığı; Coşkun Aral’ın, Türkiye’yi görüntülemek için Çin’den gelen ekiple birlikte Ege Bölgesi’ne gitmesi nedeniyle açılışına katılamadığı bildirilen sergi, 10 Mart’a kadar gezilebilecek. 50 CUMHURİYET 14 K