Katalog

16 KASIM 2007 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi?cumhuriyet.com.tr Ne seçim, ne mortgage krizi, ne de düşen dolar etkiledi. Bankalar gelirlerini kredilerle katladı 13 Tüketici borca, bankalar kâra ? Enflasyon ve döviz düştü, faizler geriledi ama tüketiciye kredi verme yarışını sürdüren bankalar, kârlarını 9 ayda yüzde 60 arttırdı. NECDET ÇALIŞKAN Şimşek, Financial Times gazetesinin düzenlediği toplantıya katıldı. Türkiye faizde hâlâ şampiyon Hızlı büyüme temposuna devam eden bankalar, verdikleri kredilerden aldıkları faizlerle kârlarına kâr kattı. Yabancı bankaların sektörde ağırlığıyla birlikte artan rekabet, faiz oranlarını aşağıya çekti. Ancak düşen faizlerlerle birlikte tüketicilerin borçları, bankalarınsa kârları katlandı. Halka açık olan 15 bankanın bu yılın ocakeylül dönemine ilişkin finansal sonuçlarına göre yılın ilk 9 aylık döneminde en yüksek kâr rakamına 1.9 milyar YTL ile Garanti Bankası ulaşırken onu 1.5 milyar YTL ile Akbank ve 1.3 milyar YTL ile İş Bankası izledi. Borsada işlem gören 15 bankanın toplam net kâr rakamı da 8.3 milyar YTL ’ye kadar çıktı. Böylece ocakeylül döneminde borsada işlem gören bankaların toplam net kârı yüzde 60 artmış oldu. Bankalar söz konusu dönemde verdikleri kredilerden 22.5 milyar YTL ’lik faiz geliri elde ederken toplam faiz gelirleri de 37 milyar YTL ’yi geçti. Bankalar verdikleri kredilerden aldıkları faizleri yüzde 45, toplam faiz gelirleri ise yüzde 37 arttırdı. En fazla faiz gelirini 6.7 milyar YTL ile İş Bankası elde ederken Akbank 3.8 milyar YTL ile verdiği kredilerden en fazla faiz geliri elde eden banka oldu. İş Bankası kârını yüzde 90, Garanti yüzde 151 arttırırken Koçbank ile birleşme işleminin tamamlanmasının ardından Yapı Kredi net kârını 40 milyon YTL’den 632 milyon YTL’ye çıkararak kârını en çok arttıran banka oldu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Merkez Bankası’nın 18 Eylül’de gittiği 0.25 puan ve 16 Ekim’le önceki gün yaptığı 0.50’şer puanlık indirimlere karşın Türkiye, yüzde 16.25’le dünyada merkez bankası gecelik borçlanma faiz oranında şampiyonluğunu koruyor. Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, faiz indiriminin bu ay da 0.5 puanda kalmasının reel sektörün şevkini kırdığını ifade ederek “Merkez Bankası faizi arttırırken çok bonkör, indirirken cimri davranıyor” dedi. Aygün, “Merkez Bankası yönetiminin iki yıldır yanına bile yaklaşamadığı enflasyon hedefini bahane edip Türk halkını yüksek faiz ödemeye mahkum etmesini anlamıyoruz” dedi. Faiz kararını “İndirim çiseliyor, ama henüz ıslatmıyor’’ sözleriyle değerlendiren MAN Finans Genel Müdürü Semih Pala ise “Dünyanın en yüksek faizi hâlâ Türkiye’de. Merkez Bankası asansörü dibe düşürmemek için azami dikkat gösteriyor” diye konuştu. Şimşek: Kredi krizinin farkındayım LONDRA (REUTERS/AA) Hazine’den Sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, küresel ekonomide yaşanacak bir yavaşlamanın risk alma iştahını ve Türkiye’ye doğrudan yabancı yatırım girişini olumsuz etkileyebileceğini söyledi. Şimşek, Financial Times gazetesinin düzenlediği, ana sponsorları arasında Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve İş Bankası ile Türkİngiliz Sanayi ve Ticaret Odası’nın (TBCCI) da bulunduğu konferansta “Türkiye’nin sürdürülebilir ekonomik kalkınmasının önündeki güçlükler’’ başlıklı bir konuşma yaptı. Şimşek, yaptığı konuşmada, “Küresel ekonomide önemli bir yavaşlama olması durumunda, bu, risk alma iştahını ve doğrudan yabancı yatırım girişini olumsuz etkileyebilir” dedi. Türkiye’de subprime mortgage kaynaklı bir sorunun yaşanmadığını vurgulayan Şimşek, buna rağmen, global kredi krizinin daha da kötüye gidebileceğinin farkında olduğunu kaydetti. Şimşek, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) tam üye olacağına inandığını belirtirken “Türkiye’nin eşit bir tam üyelik dışında hiçbir alternatifi kabul etmeyeceğini’’ de vurguladı. KARA LİSTE UZADIKÇA UZUYOR u yılın temmuz ve ağustos ayındaki finans piyasalarındaki dalgalanmaların etkisiyle kısmen yavaşlayan tüketici kredileri ve kredi kartı harcamaları da artışını sürdürdü. 2007 yılının başında 68 milyar YTL olan söz konusu harcamalar kasım ayının başı itibarıyla yüzde 30 artarak 88 milyar YTL’ye yükseldi. Ertelenmiş taleple birlikte yükselişini sürdüren tüketici kredilerinin geri dönüşlerindeyse sorunlar artıyor. Merkez Bankası’nın verilerine göre tüketici kredisi ve kredi kartı borcunu ödeyemediği için “kara liste”ye alınanların sayısı bu yılın eylül ayı itibarıyla toplamda 648 bine ulaştı. B ‘DAVALAR AÇILMALI’ OECD BAŞKANI GURRIA: Fransız güzellik ürünleri devi, Canan Kozmetik’in hisselerinin tümünü satın aldı Küresel ekonomi hâlâ düzelemedi BUDAPEŞTE (AA) Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Başkanı Angel Gurria, dünya ekonomisinin, ABD yüksek riskli tutsat (mortgage) kredi sektöründeki sorunların yol açtığı mali sıkıntının etkisinden henüz çıkamadığını söyledi. Gurria, Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de düzenlediği basın toplantısında, “uzun bir ekonomik büyüme döngüsünün sonuna gelindiğini, tutsat kredi sektöründeki sıkıntının da büyüme dönemini izleyen ekonomik yavaşlama sürecini hızlandırdığını’’ belirtti. Tutsat kredi sektöründeki sıkıntının en önemli etkisinin mali piyasalarda “güven seviyesinin’’ düşmesi olduğunu ifade eden Gurria, sıkıntının doruğunda mali sistemin bir süre durduğunu ve kredilerin kesildiğini hatırlatarak normale dönüşün zaman alacağını kaydetti. “Sorunun tüm tezahürlerini görmüş olduğumuzu sanmıyorum’’ diyen OECD Genel Sekreteri, sıkıntının başka başka piyasaları, farklı ülkeleri nasıl etkilediğini görmek için daha fazla enformasyona ihtiyaç duyulduğunu da dile getirdi. İpek şampuan L’Oréal’in ? Satış fiyatı açıklanmayan devir işleminin, rekabet kurulunun onayından sonra yıl başına kadar tamamlanması bekleniyor. Ekonomi Servisi İpek markasıyla şampuan pazarında önemli bir yer edinen Canan Kozmetik’in tüm hisseleri dünya devi L’Oréal’e geçiyor. Satış fiyatı açıklanmayan devir işleminin, rekabet kurulunun onayından sonra yıl başına kadar tamamlanması bekleniyor. Canan Kozmetik Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Bulut, L’Oréal Türkiye Genel Müdürü Matthieu Serres ve L’Oréal Orta ve Doğu Avrupa Başkanı Henri Mignot, düzenledikleri ortak basın toplantısında bu konuda anlaşmayı imzaladıklarını açıkladılar. L’Oréal Türkiye, İpek’i alarak şimdiye kadar ulaşamadığı gelir gruplarına ulaşacak, yüzde 4.2 olan şampuan pazarındaki payını yüzde 10’a, kozmetik pazarının tamamındaki payını da yüzde 10’lardan 1213’lere çıkaracak ve sektörde 3’üncülüğe yükselecek. Canan Kozmetik, Hasan Bulut ve Necati Akyazıcı’nın ortaklığıyla 1981’de kuruldu. İlk ürün olarak “İpek” markasıyla kiloluk şampuanı piyasaya sürdü. 1998’de ArGe’ye başladı, ürün kalitesini arttırdı, çeşitlendirdi. Türkiye şampuan pazarında dördüncü sırada yer alan İpek, 2006’da 26 milyon Avro ciro gerçekleştirdi. Şirket, 2005’te yüzde 43, 2006’da yüzde 12 oranında büyüdü. İKV: İngiltere Türk öğrencilere ayrımcılık yapıyor Ekonomi Servisi İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Prof. Dr. Haluk Kabaalioğlu, ortaklık anlaşmasının vatandaşlıktan kaynaklanan ayrımcılığı yasakladığını belirterek “İngiltere’de Türk öğrencilerden 10 bin sterlin üniversite öğrenim harcı alınıyor. Oysa İngiliz vatandaşları ve Avrupa Birliği ülkelerinden gelenler 23 bin sterlin ödüyor. Bunun için davalar açılması gerekir’’ dedi. Lüksemburg Avrupa Adalet Divanı’nın çeşitli kararlarıyla haksız uygulama olduğu belirtilen vize konusunda hukuki argümanları irdelemek ve çözüm yolları belirlemek üzere TOBB ile İKV işbirliğinde bir dizi toplantı gerçekleştiriliyor. Toplantıların ilkinde konuşan İKV Başkanı Kabaalioğlu, Gümrük Birliği anlaşmasının sanayi ürünlerinin serbest dolaşımını içerdiğini belirterek “Gerçek anlamda Gümrük Birliği; işadamı, sanayici, serbest meslek sahibinin Avrupa Birliği ülkelerine hiçbir kısıtlama olmadan gidebilmesini gerektirir. Avrupalı işadamları Türkiye’ye hiç vize almadan ya da sınırda 5 dakika içinde aldıkları vizelerle gelmekte iken Türk sanayicisi ve işadamı vize sorunuyla karşı karşıyadır’’ dedi. 100 yıldır güzelliğe odaklandık Anlaşmayı Bulut, Serres ve Mignot imzaladı. “Güzelliği yaratmak en önemli amacımız” diyen Mignot, “100 yıldır buna odaklandık” dedi. SHELL CEO’SU ROUTS: Petrol fiyatlarını spekülasyonlar tetikliyor Ekonomi Servisi Shell Grubu Murahhas Azası ve Petrol Ürünleri Üst Yöneticisi (CEO) Rob Routs, petrol fiyatlarının varil başına 100 dolar mertebesine ulaşması için hiçbir gerekçe ve sebebin olmadığını belirterek “Artışın arkasında, geniş ölçüde spekülasyonlar yatıyor’’ dedi. Shell’in 100. yıl kutlamaları dolayısıyla Türkiye’ye gelen Routs, gazetecilerle bir araya geldi. Routs, 2008’de petrol fiyatlarının ne seviyede olacağını kestirmenin çok zor olduğunu, belirsizliğin plan yapmayı zorlaştırdığını söyledi. Fiyatlardaki artışın, üretici firmalar için iyi gibi görünse de bunun asıl olarak petrol üreten ülkeler için de fayda sağladığını kaydeden Routs, “Üretici ülkelerin, petrol fiyatları yükseldikçe pastadan aldıkları pay artıyor. Aynı şekilde şirketlerin de’’ dedi. Canan’ın fabrikasında portföyündeki bazı markaları üretebilecek. Ayrıca özellikle Irak, İran ve Orta Asya dahil 25 ülkede satış yapan İpek’i biraz güçlendirerek ihracatı arttıracak. Bulut da ortağıyla birlikte inşaat piyasasındaki konumlarını güçlendirecek. L’Oréal’in İpek markasının alı şının temel nedeni, Türkiye kozmetik piyasasının parlak geleceği; 124 milyar dolarlık dünya kozmetik pazarı geçen yıl yüzde 4.8 büyürken 850 milyon Avro’luk Türkiye pazarındaki büyüme hızı yüzde 12’yi buluyor. Çok genç olan nüfusun kişi başına kozmetik tüketimi şimdilik yılda 11 Av ro ama bunun da yakın gelecekte en az Polonya düzeyine (30 Avro) çıkacağı hesaplanıyor. Yüz yıllık geçmişi olan Fransız orijinli şirket Vichy, La Roche Posay, Lancome, Armani, Diesel, Maybelline gibi 19 uluslararası markaya sahip. 60 bin çalışanıyla 2006’da 16 milyar Avro ciro yaptı. FONLAR DA İLGİLENİYOR Tekel’de şartname satışı başlıyor Ekonomi Servisi Üçüncü kez ihaleye hazırlanan Tekel Sigara’da, yarın şartname satışı başlayacak. Tekel Sigara’nın özelleştirme ihalesiyle ilgilenenler arasında, Doğan Grubu, JTI ve BAT bulunuyor. Ayrıca Bakkallar ve Bayiler Federasyonu da ihaleyle ilgilenen yerli yatırımcılar arasında yer alırken Amerikalı ve İngiliz yatırım fonlarının da ihaleyle yakından ilgilendiği belirtiliyor. Öte yandan, European Tobacco Tekel’den vazgeçtiğini duyurdu. Eurean Tobacco Genel Müdürü Hulis Kaymaz, istikrarlı bir şekilde büyümek istedikleri için ihalede vazgeçtiklerini dile getirdi. Kaymaz, Tekel’in 1.5 milyar dolardan aşağı satılmaması gerektiğini belirtti. ‘Akşamcılarla çalışıp yenilik yaptık’ Mey İçki CEO’su Yorgancıoğlu, Tekel’in yapısını nasıl değiştirdiklerini anlattı Ekonomi Servisi Şirketlerin başarı öykülerinde inovasyonun (yenilikçilik) öneminin anlatıldığı “6.Yönetim Zirvesinde” konuşan Mey İçki Üst Düzey Yöneticisi (CEO) Galip Yorgancıoğlu, “Tekel, hayatı boyunca iki şişe yapmış, bütün içkileri de bu şişelere doldurmuş” diyerek Tekel’in hantal yapısını ve yıllardır değişmeyen şişesini nasıl yenilediklerinin öyküsünü anlattı. Tekel’in Mey içki adıyla özelleşmesinin ardından sürekli akşamcılarla çalıştıklarını belirten Diğer rakı markaları da bizi izledi” dedi. Yorgancıoğlu ayrıca, “Farklı rakı ve su oranlarıyla Galip Yorgancıoğlu, rakıda Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) arttırılması halinde, üretimin kutuda tek içimlik rakı yapmak sahte ve kaçağa kayacağını belirterek “Şu an için uzun süre çalıştık. Ama bir da hâlâ güneydeki otellere bidon bidon rakı, vot süre beklettikten sonra gördük ki ka gidiyor. ÖTV’de yapılacak artışlar, kayıt dı tadı yok. İşte bu da başarısız bir inovasyondur” dedi. Zirvede şını daha fazla körükleyecektir” dedi. konuşan eski Garanti Bankası Genel Müdürü Akın Öngör ise bir şirkette Yorgancıoğlu, “Belini ince yapın, kız gibi ele inovasyon olabilmesi için insana değer gelsin” diyen akşamcıları dinlediklerini verilmesi gerektiğine dikkat çekti. söyleyerek “Başarılı bir inovasyon yaptık. ÖTV ARTIŞI KAYIT DIŞINI ARTTIRIR LONDRA’DAN TURİZME DESTEK İngiltere’nin başkenti Londra’da kısa bir süre önce açılan ve dünya turizm sektörünün en önemli fuarlarından olan World Travel Market (WTM), Türk turizm sektörüne moral verdi. Fuarla ilgili izlenimlerini açıklayan Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Ahmet Barut, “WTM, Türkiye için çok olumlu sinyaller verdi” dedi. Almanya’dan sonra Avrupa’nın en büyük ikinci pazarı olan İngiltere’den gelecek turist sayısının 2008 sonu itibarıyla 2 milyonu aşacağı izlenimi edindiklerini açıklayan TÜROFED Başkanı Ahmet Barut, bu gelişmelerin, kurlardaki stabilitenin çok olumsuz etkilediği Türk turizmi için önemli olduğunu belirtti. S İ FA R ’ A K A L İ T E Ö D Ü L Ü Sifar İlaçları tarafından pazara sunulan EFA S 1200 ve EFA Daily Omega 3 besin destek ürünleri uluslararası kalite ödülüne layık görüldü. Besin destek ürünleri konusunda kendini kanıtlayan firmalardan Sifar İlaçları’nın pazara sunduğu Omega Destek Ürünleri bu konuda kendini bir kez daha kanıtladı. Sifar İlaçları tarafından pazara sunulan EFA S 1200 ve EFA Daily Omega 3 besin destek ürünleri, dünyaca bilinen en eski kalite seçim kuruluşu olan Monde Selection tarafından 2007 Barcelona seçimlerinde, Diyet ve Sağlık Ürünleri kategorisinde, ‘en iyi Omega 3’ seçildi. Sifar, Omega 3 pazarında ürünlerin bilinirliğini arttırmak amacıyla Amerika’da kurulan GOED (Global Organization of EPA & DHA) derneğine üye ilk ve tek Türk şirketi. V E RT U M A Ğ A Z A A Ç I Y O R Dünyanın ilk ve tek el yapımı cep telefon üreticisi Vertu, yeni nesil Ascent telefonları, Ascent Ti’ı Türk tüketicilerin beğenisine sundu. Vertu Global’den Vertu Ürün Pazarlama Müdürü Kevin Duffy, Vertu Satış Direktörü Ralf Kern, Vertu Türkiye Distribütörü Capezo’nun sahibi Sena Cerrahoğlu’nun katıldığı basın toplantısında yeni nesil Vertu, Ascent Ti tanıtıldı. Yakın dönemde Vertu’nun kendi mağazasını W Otel’de açacağı bilgisi de basınla paylaşıldı. Kern, Türkiye’de satışların beklenenden çok daha iyi bir gelişme gösterdiğini, her yıl satışların katlanarak arttığını ve geçen yıldan bu yana satışların 2.5 kat arttığını söyledi. Denge, dayanıklılık ve hassaslık esas alınarak üretilen Vertu Ascent Ti’ın tasarımında ve teknik özelliklerinin belirlenmesinde spor arabalardan esinlenildi. CUMHURİYET 13 K