Katalog

9 NİSAN 2006 PAZAR CUMHURİYET SAYFA MÜZİK Tolga Çandar albümünde dinleyicileri Erzurum’dan Van’a hüzünlü bir müzik yolculuğuna çıkarıyor 7 Ege’ den Doğu’ya türküler HATİCE TUNCER ge türkülerinin usta yorumcusu Tolga Çandar, Anadolu Müzik’ten çıkan son albümünde Doğu Anadolu bölgesinden türküleri yorumluyor. Güney Amerika’da sanatçıların yabancı kültürel akımlara karşı öz kültürlerine yönelerek başlattığı ‘‘Yeni Şarkı’’ akımının Türkiye’deki ilk temsilcilerinden olan Çandar, bu anlayışını ‘‘Doğu Türküleri’’nde de sürdürüyor. Muğlalı olan Tolga Çandar, ODTÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü’ndeki öğrencilik yıllarında, üç arkadaşıyla Çağdaş Türkü topluluğunu kurdu. Çağdaş Türkü ‘‘Bekle Beni’’ ve ‘‘Delikanlıya’’ albümlerinden sonra dağılırken Çandar müzik yaşamına solo çalışmalarla devam etti. E ‘TÜRKÜLERİ EGE’NİN’ 1987’den itibaren üç albümlük ‘‘Türküleri Ege’nin’’ serisini tamamlayan Tolga Çandar, ‘‘Muğla Türküleri’’ni de iki albümde topladı. ‘‘Kar Yangını’’, ‘‘Sular Gibi’’,‘‘Türküden Şarkıya’’, ‘‘Sen Türkülerdesin’’, ‘‘Harman’’ adlı albümlerinde de Ege bölgesinde dolaştı: ‘‘Yoz kültürlerin bombardımanından söz ederken sadece Batı’dan, ABD’den değil Doğu’dan gelen yoz kültürleri de kastetmiştik. Anadolu insanının yaşamında türkü ibadet, Tanrı’yla ya da mutlak hakikatle kurduğu ilişkide araçtır. Müslümanlıkla Arap yaşama biçiminin diretilmesi aynı şey değil. Osmanlı’dan bu yana, son dönemlerde Uğur Ağabey’in (Uğur Mumcu) üzerinde durduğu Arap sermayesi destekli bir kültür bombardımanı Anadolu insanına dayatıldı. Ünlü arabeskçilerin Arap saraylarında iltifat görmesinin nedenlerinden birisi de budur. Kendi kültürlerini Anadolu’da yaygınlaştırabilmek için aracı bulmuşlardır.’’ ? Tolga Çandar: ‘‘Ege türküleri söyleyerek tanınan bir adamın, Doğu türkülerini söylemesi, üstelik albümün adını Doğu Türküleri koymasının da bir anlamı var. Bölgeler arasında yaşanan gerginliğin giderilmesi için küçücük de olsa katkısı olabilir mi? Bu nedenle Doğu Türküleri...’’ Yoğun bir tempoda yaşayan Tolga Çandar bugün İstanbul Kadıköy’de Nâzım Hikmet Kültür Merkezi’nde olacak. Çandar, İstanbul Film Festivali kapsamında gösterilen ‘‘Dondurmam Kaymak’’ filminde de oynadı. (VEDAT ARIK) o kirli savaş ABD’nin ekmeğine yağ sürdü. Büyük Ortadoğu projesine kurban gittik. Binlerce insanımız öldü. Böyle bir ortamda sanatçılara ortamı yumuşatmak, gerginlikleri azaltmak gibi görevler de düşüyor. Ege türküleri söyleyerek tanınan bir adamın, Doğu türkülerini söylemesi, üstelik albümün adını Doğu Türküleri koymasının da bir anlamı var. Bölgeler arasında yaşanan gerginliğin giderilmesi için küçücük de olsa katkısı olabilir mi? Bu nedenle Doğu Türküleri...’’ çıkmadık. Bazen arada saksofonlar, caz soloları atarlar. O tür yorumlardan hiç hazzetmiyorum, halk müziğinde aslolan türkü söylemektir. Onun dışında Batılı sazları ona destek olması açısından yardımcı oluyorsa kullanıyoruz. Biz geleneksel kültürden hareket eden ama asla geleneksel yapıyı temsil ettiği söylenemeyecek çalışmalar yapıyoruz. Bizler de popüler kültürün bir parçasıyız ama mümkün olduğu kadar daha az denejere olmuş şekliyle söylemeye çalışıyoruz.’’ Anadolu’da demokratik kitle örgütlerinin, belediyelerin çağrılarını reddetmeden kent kent, kasaba kasaba koşturan Çandar’ın nisan ve mayıs ayları konserlerle dolu. İstanbul Kadıköy’de bugün saat 16. 00’da Nâzım Hikmet Merkezi’nde sahne alacak olan Çandar, 11 Nisan’da Bursa’da, 12 Nisan’da Malatya İnönü Üniversitesi’nde konser verecek: ‘‘Aydınlanma hareketinde sanatçılara çok iş düşmüş. Bizim alanımızda iş yapan insan çok az. Anadolu’da kasabalarda düzenlenen etkinliklere benden ve birkaç kişiden başka kimse gitmiyor. ‘Gelmeyeceğim’ demiyor da astronomik bir rakam istiyor. İnsanlarımız da yaralanıyor. Kentlerde kalmadı artık, ama Anadolu’da insanlar takım elbisesiyle eşi de en güzel giysileriyle baloyo gider gibi konsere geliyor.’’ Ketencoğlu ve kadın korosu kordeon ustası ve halk müziği araştırmacısı Muammer Ketencoğlu, bugün 16 kadından oluşan koroyla, Kadıköy’deki Oyun Atölyesi’nde Anadolu’nun her yöresinden kadın ağzı türkülerden oluşan bir program sunacak. Konserine saat 18.00’de başlayacak olan Ketencoğlu’nun repertuvarı, kadınların yaktığı ağıtların yanı sıra zil ve kaşıklar eşliğinde söylenen eğlenceli düğün ve kına havalarını içeriyor. (0216 345 39 39) A ‘İnandığın Masallar’ ki kuzen müzisyenin kurduğu Pinhani’nin ilk albümü ‘‘İnandığın Masallar’’ Piccatura tarafından yayımlandı. Vokalde Sinan Kaynakçı, basgitarda Zeynep Eylül Üçer’den oluşan Pinhani, diğer gruplardan sıyrılıp önemli bir rock grubu olmayı hedefliyor. Dağıtımını EMI şirketinin üstlendiği albümde Pinhani’ye Akın Eldes, düzenlemeleri ve elektrogitarıyla destek oluyor. Kuzen müzisyenlerin kendi yazdıkları şarkıları seslendirdiği albümde grup, bir aile geleneği nedeniyle eski Türkçede ‘‘gizli’’ anlamına gelen Pinhani adını tercih etmiş. Genç rockçıların ilk albümlerindeki ‘‘İstanbul’da’’, ‘‘Hele Bi Gel’’ ve ‘‘Dön Bak Dünyaya’’ adlı şarkıları internet üzerinden ‘‘www.pinhani.com’’ adlı veb sitelerinden ücretsiz olarak indirilebiliyor. İ Konserleri tek kişilik gösteri gibi RT’de yayımlanan Bizim Evin Halleri dizisinde Milaslı İbrahim rolüyle oyunculuğunu gösteren Çandar, geçen yaz Yücel Aksu’nun yönettiği ve İstanbul Film Festivali’nde gösterilecek olan ‘‘Dondurmam Kaymak’’ filminde de rol aldı. Ankara Sanat Tiyatrosu’nda uzun süre yaptığı ‘‘Maksat Muhabbet’’ programlarını halk kültürü gecelerine dönüştüren Çandar’ın konserleri de anılar, öyküler, taklitlerle ‘‘tek kişilik gösteri’’ gibi geçiyor. Konser programlarının yoğunluğu nedeniyle müzik çalışmalarına istediği kadar zaman ayıramıyor. 11 yaşındaki oğlu Karya’nın derslerine yardımcı olamamaktan da yakınıyor: ‘‘Müzikten para kazanmak zorunda olmak üretimi ve çalışmaları çok kötü etkiliyor. Devlet topyekun bir kültür politikası yaratmalı. Donanımlı kadrolarla Kültür Bakanlığı’nın revize edilmesi lazım. Bunu devletin kültürün ideolojisini üretmesi anlamında değil, en azından insanların rahat çalışma yapabilecekleri alanları açması açısından söylüyorum. Yalnızca telif haklarını düzenlemekle dahi birçok şeyi halletmiş olur.’’ ‘DOST KERVANI’NA KATKI Opera sanatçısı Seza Kırgız ile birlikte 2002’de yaptıkları ‘‘Aşikâr’’ albümünde İstanbul türkülerini yorumlayan Çandar, Ege türkülerinden vazgeçemeyerek 2004’te ‘‘Sarı Zeybek’’ albümünü çıkardı. Geçen yıl birçok halk müziği sanatçısının birlikte hazırladığı ‘‘Dost Kervanı’’ albümüne yorumlarıyla katkıda bulundu: ‘‘Televizyonlarda eğlence müziği diye sunulanlar, halk müziğini eğlence kültürünün bir parçası haline dönüştürme çabasıdır. Her şeye yüzeysel bakıp da kısırlaştırma alışkanlığı türkülerimizin öz niteliklerinin gözardı edilmesine neden oluyor. Ama yeni kuşak, bizden daha donanımlı geliyor. Üniversiteler halkbilimiyle ilgili daha temelli çalışmalar yapmaya başladılar ve çok değerli halkbilimciler gelişiyor. Bizim zamanımızda bu kadar yaygın değildi. El yordamıyla buralara kadar gelebildik.’’ HÜZÜN TEMASI Çandar, Okan Murat Öztürk’ün yönetmenliğini ve düzenlemelerini üstlendiği Doğu Türküleri albümünde Erzurum’dan Malatya’ya, Van’a sevilen türküleri yorumluyor. Ruhi Su’nun da seslendirdiği Âşık Veysel’den alınan ‘‘Ben Meylimi Üç Güzele Düşüdürdüm’’ü albümdeki en güzel türkülerden biri. Çandar, ‘‘Mavi Yelek Mor Düğme’’, ‘‘Mevlam Birçok Dert Vermiş’’, ‘‘Ali Paşa Ağıdı’’, ‘‘Kar mı Yağmış Şu Harput’un Başına’’ gibi hüzünlü türküleri tercih etmiş: ‘‘Bizler yaptığımız işler gereği romantik adamlarız. Bu türkülerdeki hüznü seviyorum. ‘Varıp Neylemeli Sılayı Gayrı’ diye bir Adana türküsü var örneğin. Avrupa’ya gidip gelirken Anadolu’dan insanlarımızı gözledim, TürkKürt hiç fark etmiyor. Çok farklı bir kültürün içerisinde çaresizlik içinde daha iyi yaşam koşulları için oralara giden göçmen insanlar. Ama akıllarında hep Türkiye. Gurbet kavramını orada çok yoğun hissediyorum. Varıp Neylemeli’yi söylerken o insanların neler yaşadığını hissediyorsun.’’ T KISA...KISA...KISA... Gürün Yardımlaşma Derneği’nin Hasan Hüseyin’i Anma Toplantısı bugün saat 19.00’da Taksim’deki AKM’de gerçekleştirilecek. Azime Korkmazgil’in bir konuşma yapacağı gecede Leyla Korkmaz, Fatih Korkmaz ve Kemal Kaplan, halk müziği dinletisi sunacak. Nilüfer Türkiye’nin ünlü rock müzisyenlerini bir araya getiren Gitarın Asi Çocukları konseri, 11 Nisan Salı günü Beyoğlu’ndaki Balans’ta 21.00’de başlayacak. Nilüfer15 Nisan Cumartesi Lütfi Kırdar Kongre Sarayı’nda bir kez daha konser verecek. Erkan Oğur, Turgut Alp Bekoğlu ve İlkin Deniz, Telvin konseri ile 12 Nisan Çarşamba akşamı Beyoğlu’ndaki Jazz Cafe’de olacak. (0212 245 05 16) Çilekeş ve İstanbul Attack 14 Nisan Cuma akşamı Beyoğlu Balans’ta rock ve rap’i buluşturacak. (0212 251 70 20) Tunus asıllı Fransız müzisyen Smadj, elekronik fasıl heyeti SOS Project ile 11 Nisan Salı günü Eskişehir 222 Park’ta sahne alacak. SOS Project, klarnette Savaş Zurnacı, kanunda Nuri Lekesizgöz, ut ve elektronik altyapılarda Smadj’dan oluşuyor. Anadolu rock’ın genç temsilcilerinden Yırtık Uçurtma 15 Nisan Cumartesi günü saat 22.00’de Beyoğlu Rumeli Han’daki Passage’de konser verecek. (0 212 244 59 13) DOĞU TÜRKÜLERİ Tolga Çandar için söz yapısı ve ezgisinden etkilendiği türkünün hangi yöreye ait olduğunun bir önemi yok. Söz ve ezgisiyle sevdiği 3035 türkünün çoğunun Doğu Anadolu bölgesinden olduğunu fark edince ‘‘Doğu Türküleri’’ başlığı altında bir albüm yapmaya karar vermiş: ‘‘Egeliyim, ama ‘Benim yörem en iyidir’ gibi ırkçışoven bir yaklaşımım yoktur. Son dönemde insanlarımızın arasındaki iletişimde kopukluk var. Doğu’da yıllarca yaşanan YEREL AĞIZ KULLANMIYOR Çandar, Ege türkülerinde olduğu gibi Doğu türkülerinde de yerel ağız kullanmıyor. Düzenlemelerde ise türkülerin özgün çalgılarını kullanmaya dikkat etmişler: ‘‘Melodik yapıda yerel öğelerin dışına Geleneksel, pop ve rock esintileri Şeşen’le ‘Gölgeler Şehri’ rotest müziğin sevilen sesi Efkan Şeşen, 9. albümü ‘‘Gölgeler Şehri’’ni kendi kurduğu ‘Şeşen Müzik Yapım’dan çıkardı. 1986’da katıldığı Grup Yorum’dan ayrıldıktan sonra ilk solo albümü ‘‘Dokuz Altı Yollarında’’yı çıkaran Şeşen’in yeni albümü, iki yıldaki çalışmalarını yansıtıyor. Dokuz Altı Yollarında şarkısını yeniden yorumlayan Şeşen, Gölgeler Şehri albümünde tüm şarkıların düzenlemelerini de yapmış. Yönetmenliğini eşi Didar Şeşen’in üstlendiği albümde Efkan Şeşen, geleneksel, pop ve rock esintileri taşıyan bir çizgi oturtmuş. RAFET EKİZ RETROSPEKTİF RESİM SERGİSİ P Tohum’dan enstrümantal dinleti ohum adını verdikleri halk müziği kaynaklı enstrümantal müzik projesini hayata geçiren genç müzisyenler, İstanbul Teknik Üniversitesi’nde 13 Nisan Perşembe günü saat 19.30’daki Telvin konserinde dinleyicileriyle buluşacak. Erkan Oğur, Turgut Alp Bekoğlu ve İlkin Deniz’in caz projesi Telvin grubu sahne almadan önce Tohum da bir dinleti sunacak. Tohum, bağlamada Barış Güney, perküsyonda Ömer Avcı, elektrikakustik gitarda Cenk Şanlıoğlu ve dudukta Özcan Gül’den oluşuyor. ODTÜ Mart Fest’te ilk kez dinleyiciyle buluşan Tohum müzis T yenleri, genç yaşlarına karşın enstrümanlarında yıllardır deneyim kazanmışlar. 2003 yılında Arif SağMarcel Halif konserlerine perküsyoncu olarak katılan Barış Güney’in entrümantal ‘‘Tohum’’ albümü, hareket noktası olmuş. Arif Sağ’a zaman zaman eşlik eden Güney, bir süredir Kardeş Türküler’de bağlama çalıyor. Birçok grup ve sanatçının albümlerinde düzenlemeleri üstlenen Ömer Avcı tonmaisterlik yapıyor. Cenk Şanlıoğlu da yıllardır gitarıyla albüm kayıtlarında sanatçılara eşlik ediyor. Dudukla Tohum projesinde yer alan Özcan Gül, duduğun ünlü ustası Suren Asaturyan ile çalışıyor. “...Tuval benim için yerkürenin kendisidir. Toprağını didiklemek, ışığında onu yıkamak, havasıyla can katmak sevdasındır bu işim. İri bir Karınca gibi, hep onu bilgelik ışığında, düşlerle ve gerçekle oluşturur, taşırım geleceğe...” ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİ TAKSİM 11 NİSAN 27 NİSAN 2006 Sergi PazarPazartesi dışında her gün 10:00 18:00 arası görülebilir. Açılış 11 Nisan Salı 18:00 20:00... Tüm RA dostları davetlidir. İrtibat Tel: Turgut Ekiz 0532 332 61 33 CUMHURİYET 07 K