Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 24 EYLÜL 2005 CUMARTESİ
SOYLEŞI
'Türkiye dogmalaraitildi'
Gazi UnfoersitesiRektörüProf.Dr. Kadri Yamaçy
üniversitelerin devrimciveaydınlanmacı dünyagörüşününyanında
olmadığııu söyledL Kadri Yamaç "Dinsel eğitimin önplanageçmesiyle Türkiyebugün çokfarklı noktalarda" dedi
AIİEKBERATAŞ
G
anÜni\ersıtesı RektörüProf.Dr.Kadri
Yama<ç. Cumhuri\et devrimlerine ve
Atatürk'ün bızlere ilettiği düşüncelere
karşıır, yaklaşık 50-55 yıldır dinsel söy-
lemlerin \e dinsel efitımın 6n plana geçmesiy-
le, Türtdyenınbugünçok faıkh noktalara ıtüdiğıni
söyledı. 'Türldye iiniversiteteri bugün maalesef
Cumhuriyet ünhçrsitderimn 1933 reformuyla
başlayan devrirnci dünya göriişünün, Aydmlân-
macı bir dünya gorüşünün çokistediğim, arzula-
dığım şeküde yanıiMİa >er akmamaktadır' diyen
Yamaç, bilginin meta dışına çekilmesi ve insan-
lığın, kamunun ortak yararı haline getirilmesi
gerektığinı ıfade ett.
- 18. yüzyü Aydınlanma filozofü Immanuel
Kant, insanın kendi aklıuı icuUanma cesaretini
göstermeanin ayduüanmanııı parolasıoMuğunu
söyiemişti. Aklrn ba&ımsızkuBanılması çağdaş ve
evrensel kıilrür ohışturma ediniminin de ana ek-
senini oluşturur. Atatürk, çağdaş, laik vç evrensel
düşüncenin bagımsız aküla sağlanabileceğini gös-
termiştir. Güniimiizde bu temdniteülderdenuzak-
laşıldığına skça tanık ohıyoruz. Bu uzaklaşma-
nın ortadan kaldmhp Atatürk düşüncesine ve la-
ik cumhuriyete bağh issanlar topluluğunun ku-
rulması konusunda neler sö>iersiniz?
Prof. Dr. KAJ)Rİ YAMAÇ: Büimın dünyada-
ki gelışunı başlangıçta din ve felsefe ilişkisi ile
birlikte seyretrnistir. Antik "Yunan'danbaşlayıp dü-
şünecek olursak,bilim felsefeyle ıç ıçeyürümüş-
tür. Aydınlanmayla birlikte bilimin ve bilimin al-
güanışının gökyüzünden yeryüzüne indirildiği-
ne tanık oluyoruz. Bihmın gökyüzünden yeryü-
züne indirilmesıyle birlikte insan akluıın -meta-
fızik anlamda değil, deneyvegözleminönplan-
PORTRE /PROF. DR. KADRİ YAMAÇ
Prof. Dr. Kadri Yamaç 1958 yılında Ankara'da doğdu.
1976-1982 tarihleri arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fa-
kültesi'nde tıp eğitimi aldı. Uzmanlık alanlan iç hastalık-
lan ve hematoloji olan Prof. Dr. Yamaç, Türk Hematoloji
Derneği, New York Academy of Science (NYAS), The In-
ternational Society for Hematotherapy and Graft Engi-
neering (ISHAGE), European Hematology Association
(EHA), Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği üyesidir.
2004 yılında Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tara-
fından Gazi Üniversitesi Rektörü olarak atandı.
da olduğu- Ayduüanma hareketi başlamıştrr. Ay-
dınlanma hareketinin pek çok unsuru vardır; sa-
natta, edebiyatta... Cumhuriyet devrimlerine ve
Atatürk'ünbize iletmiş olduğu düşüncelere kar-
şın, yaklaşık 50-55 yıldır dinsel söylemlerin ve
dinsel eğitimin ön plana geçmesiyle, Türkiye
Cumhuriyeti Devleti ve Türkiye Cumhurıyeti
ulusu bugün çok farklı noktalara itilmiştir. Bu du-
rum geleceğirrıiz açısmdanson derece tehdit edi-
cıdir. Aslında, dinsel ınanış bakımından Islami-
yet düşüncesinin ağırlıkta olduğu Ortadoğu coğ-
rafyasmda yaşadığımız düşünüldügünde, bu, sa-
dece bugünbaşlayan birsüreç değıldir. Gazafi'den
başlayan bir süreç içerisinde maalesef Doğutop-
lumlan dinsel dogmalann egemenlıği altına gir-
miştir. Doğunun dogma içerisine girdiği bu sü-
reç, Islamın siyasal alana çekilmesiyle birlikte iv-
me kazanmış, bizim için gittikçe daha büyük bir
tehlike haline gelmiştir. Bu, düşünce dünyamı-
zı, bilim dünyarruzı etkilemektedir. Bunu söyle-
mek gerçekten utanç verici ama, "Kutsal krtap-
tayazıyorsazaten öğrenmeye degerekyoktur" gı-
bıbin yıl öncesinin Gazali söylerrune, günümüz-
de, bu ülkede, bu coğrafyada pek çok insan ina-
nır hale gelmiştir. Bu kötü koşuüara karşuı, ül-
kemızin hâlâ, çok zınde, dinâmik, aydınlanma-
ya inanan bir gücü olduğuna inanıyorum. Bu
bağlamda da Atatürk'ün devrimleri ve laik dün-
ya görüşü bizim için kesinlikle ödün veremeye-
ceğimız ükelerdir. Ülkemizin geleceğinin, hatta
var olusunun temelını de burada görüyonım.
- Üniversitelerin Atatürk aydınlanmasına sa-
hipçdanadaüsâendUderisorumruluklar nderdir?
ATATÜRK'ÜN BAŞARISI
- Üniversiteler Batı'daki yapılanmalanyla ol-
sun, Doğu'daki yapılanmalanyla olsun daüna
toplumlarda çok önemli bir rol üstlenmışlerdir.
Bu bakımdan siyaset-üniversite ilişkileri hep
önemli olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti'nin ku-
rulmasıyla birlikte 1933 Üniversite Reformu çok
önemli bir adımdır. 1933 yılında Darülfunun'un
kapatılıp Istanbul Üniversitesi'nin kurulduğu
aşamada Türkiye Cumhuriyeti üniversiter alan-
da yeni bir yapılanmaya gıtti. Atatürk orada, bi-
zim bugün bile beceremediğimiz bir şeyi gerçek-
leştirdi. 1933 yılında Atatürk, o sırada Nazi Al-
manyasrndan kaçan büim insanlanna ünrversi-
telerin kapısını açarak beyin göçünü tersine çe-
virmiştir. Bu, 1933"ü, o dönemin Italyası'nı Al-
manyasrnı hayal ettiğinizde insan aklının alama-
yacağı bir öngörü. 1933'te gelen Hirsch'ten tu-
tun Frank'a kadar pek çok bilim insanı sayesin-
de 1950'lere kadar Türkiye Cumhuriyeti üniver-
siteleri gerçektenAydınlanma yönünde çokönem-
li gelişmeler sağlamışlardır.
Günümüzde ümversıteler sonımluluklannıye-
terince yerine getinyor mu derseniz, buna çokaçık
bir şeküde şu cevabı verebüirim: Türkiye üniver-
siteleri bugün maalesef Cumhuriyet üniversite-
lerinin 1933 reformuyla başlayan devrimci dün-
ya görüşünün, Ayduüanmacı brr dünya görüşü-
nün çok istediğim, arzuladığım şeküde yanında
yer alamamaktadır. Bır şeyle gurur duyanm, ya-
lon zamanlarda Cumhurbaşkanımızın Türkiye
Cumhunyeti'nın temel ilkeleri konusundakı ka-
rarhhğı sayesinde, Türkiye'de bugün üniversite-
ler, Cumhuriyetintemel ilkelerine ve laikliğe sa-
hip çıkma konusunda önemli bir noktada bulun-
maktadır. Fakat bütününe baktığınızda, öğretim
üyelerirünyüzyülar öncesine dayanan dogmatik,
tutucu görüşlerinden ne kadar uzaklaştığı aynca
tartışüması gereken bir konudur. Bu konuda, ül-
kemizin, coğrafyamızın getirdıği özellüder üni-
versitelerimize ve öğretim elemanlanna da sin-
mektedir. Bu anlamda Türkiye Aydrnlanmasın-
da ben son 50 yıl içerisinde ciddi zayıflıklar doğ-
duğu düşüncesinde>im.
'Bilim meta haline gelmemeli'
- Sizce üniversitenedir,büinı insa-
nı nasıl obnabdır?
- Üniversitenin ne olduğunun tanı-
mını yapmak gerçekten hem kolay
hem de çok zordur. Tarihsel değişim,
dönüşüm ve gelişim süreçlerine bak-
tığımızda üniversitenin tanımı yapüa-
büir. Üniversite, insanlan bir mesle-
ğe hazırlayan, gençlerimızı hazırla-
yan bir kurum olarak algılanabilir.
Bunu eğer böyle algüayacak olursak,
sadece hekim yetiştirilir; sadece mü-
hendis yetiştirüir. Benim üniversite-
ye bakışım tek yönlü degüdır. Üniver-
site konusunda, benim kesin görüşüm
şudur:
Üniversite sadece teknisyen yetiş-
tiren, yanı bir alanın uzmanını yetiş-
tiren bir kurum olmamahdrr ve ola-
maz. Üniversite. aynı zamanda, top-
lumsal duyarlılığı olan, ülke sorunla-
n üzerine kafa yoran, insanlarla üiş-
ki kurmayı becerebilen, sosyalleşmiş
kişilerin oluşturulduğu, entelektüel
gelişirrun verildigi bir kurum olmak
zorundadır. Bilim insamnın tanımı da
hemen yapılacak bir şey değildır. An-
cak büim insamnın olmazsa olmaz
birözeüiği, dogmanındışındakalma-
sıdır. Büim insanı, dinsel veya başka
herhangi bır dogmaya bağlı olmayan
insan demektir. Şu anda üniversite
çevTelerinde yaşanan sorunlann bir
kısmının temelinde, insanlanmızın
bazı dogmalan kabul etmesi yatmak-
tadır. Türban olayında olduğu gibi.
Büim insanı biçbir şe>i dogma olarak
kabul edemez.
BLCİINSANLIĞIN ORTAK MALI
-Yayguıağ(internet) ortamında ya-
>Tmlanan "Unjversite veTophım" der-
gsinde tarüşüğınız bir konu da 21.
yizyüda biBrn insanmın özerkliği so-
lunudur. Bu sorunlannkaynağmda ne-
Itrin oldıığuau ve nasıl çözülebileceği-
ri düşünüyorsunuz?
-Bugün derii toplu teknolojıye dö-
lük bir araştrrma yapmak ıstediğinız-
ce yüz binlerce Yeni Türk Lirası'na
fereksinme duyuluyor. Şımdi tüm
tünyadaki gelişmelere baktığmuzda
niz yıl öncesine göre bilim insanı
ıraşttrmalarıı desteği bakrmından
naddı kaynak sağlayıcılarma bağım-
ı hale gelmeye başladı. Bu, bugün
Iurkiye'de henüz çok hıssedilmiyor.
\ncak Batı ûlkelerinde, Amerika gi-
n kapitalizrnın beşiği olan bir ülke-
ie büe, bu kcnuda ciddi eleştirel ya-
olar çıkmakta. Iddia şu: Büim insan-
an artüc destekleyici şirketlerin, ku-
rumlann ekseni haline gelmiştir. Bir
tonuda da a«;ık olanbir noktavar: pa-
rayı veren düdüğü çalar deyışiyle, kim
lestek veriyorsa, kendi istediği doğ-
rulruda araşiırma yapılmasını talep
sdiyor. Bilim insanı bu konuda sıkış-
mış durumda Parabulamazsa araştır-
ma yapamıyjr. Büyük bir araştırma
yapmak için destekleyici bulmak zo-
nında. Destddeyici diyor ki, sonuç-
MEDYA SUÇLU
Prof. Dr. Yamaç, "Türkiye Aydınlanması'nda son 50 yıl içerisinde ciddi zayıflıklar doğduğu düşüncesindeyim"
lannı bana vereceksin. Büim insanı-
na "Bunu yap, parası bu, sonuçlarun
bana ver" deniyor. Oysa bılgı üretı-
lir, bu insanlığın ortak malıdır. payla-
şıhr. Burada bir kıskaç \'ar. Ben kısa
vadede bugünkü dünyanın sosyal, si-
yasal, ideolojik, ekonomik yapüan-
ması içerisinde bir çıkışın zor olduğu-
nu düşünüyorum.
Buradan çıkış, bilimin meta haline
gelmemesiyle, metalaşma sürecinin
bir şeküde seçeneklerirun yaratüma-
sıyla olanaklı olacaktır. Yann değişir
mi? Zor. Ancak bilginin meta dışına
çekilmesi ve insanlığın, kamunun or-
tak yaran haline getirümesi önümüz-
dekı 5-10 \ılda mutlaka olacaktır di-
yorum.
Üniversitelerin vartak alanlannın
başuıda AR-GEgehnektedir. Bu alan-
da ne gibi projeler içindesmiz?
- Şu ana kadar Gazi Üniversite-
si'nde bu alanda ıki konuda çokönem-
li mesafe katettik. Binncısı, Ankara
Sanayi Odası ve KOSGEB ile birlik-
te bir protokol imzaladık ve TEK-
MER olarak biluıen Teknoloji Mer-
kezi'ni kurduk.
Teknoloji Merkezı, küçükve orta öl-
çekli sanayi işletmeleriyle bu alanda
çalışma yapan, başta bizim Teknüc
Eğitun Fakültesi ohnak üzere ortak
araştırmaların yürütülmesı ve proto-
tiplerin, öncütıplerin, modellerin oluş-
turulmasıyla ügili çalışmalar yürüte-
cek.Cok önemsediğimiz bır konu da
Gazi Ürüversitesı'nin geç kaldığı bir
alan olan TEKNOPARK'tır. Şu anda
Gazi Ünrversitesı TEKNOPARKpro-
jesi tamamlanmış durumdadır. TEK-
NOPARK'ı Gölbaşı'ndakurduk. Hdm
gibi TEKNOPARK'rn açıhşı da ger-
çekleşecek diye düşünüyorum.
- tniversitelerimizin yeni öğretim
yıtanmbaşlayacağışugûnlerdeiletme-
mizi Ktediğiniz bir mesajuuz var mı?
- tletmek istediğim tek mesaj şu
olacaktır: Türk ulusu kendisini için-
de hissettiği Aydınlanma karşıtı tüm
girişımler karşısında hiçbir zaman
umutsuzluğa düşmesin. Siz, biz, he-
pimizburadayız. Türkiye Cumhuriye-
ti'nin temel ükelerinden, Mustafa Ke-
mal Atatürk'ün devrimlerindenve Ay-
dınlanmayönünden hiçbir zaman dö-
nülmeyecektir; dönülmesı söz konu-
su değüdir. Bunun için siz oradası-
'Bilimselyayın üretime dönüşmelV
- Nasü bir bilim poütikası. çe\Te>e. topluma ve insanh-
ğa karşı sonımluluklannı yerine getirebUir?
- Pek çok ortamda Türkiye'nin biürn poütikası olma-
dığı söyleniyor; aslrnda Türkiye'nin bir büim politi-
kası vardır. Bunu beürleyen kurumlar da vardır. Bun-
lar açıklanmaktadır. yayımlanmaktadır. Kritik nokta,
bilim pohtikalarının ulusal çücarlarla ne kadar örtüş-
tüğü, neyi büim politikası olarak gözettiğinizdir. Son
20 yıl içerisinde üniversitelerden beklenen çok ege-
men bir arüayış v^dır: Yayın üret. Çok güzel, yayın
üretirsın. Pekı yayının teknolojiye dönmesi, üretime
dönmesi ve ulusa çücar sağlaması ne olacak? Bilgi sa-
dece bilgi üretilsin ve makale yazüsın diye üretilmi-
yor ki... Bundan topluma, insanlığa bir katb olsun di-
ye düşünülüyor. Ulkemizde bakıyorsunuz yükseköğ-
retime dayatüan -atanma yükseltme ölçütlerinde de
böyle kullanüıyor- makale üretmek. Bazı büim daüan
vardrr, matematik ve felsefe gibi, bunlann doğrudan
üretime dönmesi beklenmez.
Ama öyle alanlar vardır ki, büim politikası ülkeye bir
şeyler getirmek zorundadır. İnsanlığa bır şeyler getir-
mek zorundadır. Ülkemizin büim politikasında yakla-
şüc son 20 yüa ait gördüğüm en büyük hata budur.
Ülke kaynaklan sadece 5-10 yıl önce yapıbnış araştır-
malann tekranna ve bunlann yükseltme ve atanma
amacıyla kullanılmasına yönlendirümektedir. Burada
ülke kaynaklanna yazık olmaktadrr. Başta Ameri-
kada ohnak üzere "güdümlü araştırma" ka\Tamı
vardır. Yani rastgele değil. Plarüanmış, o ülkerun ge-
leceği için gerekli olduğu düşünülen alanlara paralar,
kaynaklar aktanlır. Bizim bu alandaki önemli sorunu-
muzun bu olduğunu düşünüyorum. Türkiye yayın sı-
ralamasmda kırk beşincüücten on dokuzunculuğa gel-
miştir. Ancak yayın sıralamasrnda daha önde yer aldı-
ğrmız bizden geride öyle ülkeler vardır ki, ihracat
ürünleri arasrnda sana>i ürünleri, üeri teknoloji ürün-
len daha ön planda yeT almaktadır. Burada bizun ka-
çrrdığmıız çok önemli şeyler vardır.
'Batı'nın amacı
dili kullanarak
bağımsızlığımızı
elegeçirmek'
- Bir sempozyTim konuşmanızda (Sağ-
bk Bilimkri'nde SüreB Yayıncüık 3. Ulu-
sal Sempozyaımu)şunlansoylüyorsunuz:
'Bu satırlannyazarı yabancı dizınlere gi-
ren makaleyayımlanmasına değer vermek-
tedir. Ancak bu dunım dÜ devrimimizle
başlayan Türkçe'nin yükseüşine ve Türk-
çe'nin büim dili olarak taşıdığı ve geliş-
tirihnesi gereken değere hançer Mirma-
ya dönüşmemelidir.' Oysst, ulkemizdeson
yirmi-vinnibeş\AJa yaşananohımsuztuk-
lardan.düimizehançervurulduğunu söy-
lemekolanakhdır. Bunun tersine dönece-
ği konusunda umuüu musunuz?
- Şu anda ülkemizin bulunduğu duru-
mu dü bağlamında değerlendirdiğimde
gerçekten çok üzülüyorum. Dü bağımsız-
lığın, ulusal egemenliğin esas ifadesidir.
Ulkemizde uzunca zamandır yabancı dü
konusunda bir hayranlık, bir aşağılık
kompleksı egemendir. Bu konu kendisi-
ni yayıncılık alanında, yükseköğretimde
yabancı dilde öğretimyapümasuıda gös-
termektedir. Bir üniversite yabancı düde
eğitim yapıyorsa üstün üniversite olarak
görülmektedir. Yabancı düde yükseköğ-
retim Türkiye'ye kaüte gibi dayatümış-
tır. Aslında bu dayatmanm gerisinde çok
açüc şeküde bir kültürel egemenlik sava-
şıvardır. Türkçe konusundabenim duyar-
lı oluşumun çüaş noktası ulusal bağım-
sızhktır. Düde egemenliğini kaybeden bir
ülkeninbagımsız olduğunu söylemek zor-
dur. Atatürk, bağunsızhğı kabul ettirdik-
ten sonra birkaç konuyu ön plana çeker:
Dü devrimini ve tarih konusunu. Çünkü
çok iyi bümektedir ki, kendi düini kul-
lanmayan, kullanamayan, kendi tarihine
sahip çüonayan bir ülke bagımsız ola-
maz. Üniversitelerimizde bugün maale-
sefküreseUeşmenin bütün araçlannın bü-
yük rolü vardır. Burada basının, televiz-
yonların hatası vardır; suçu vardır. Tarih
önünde de suçu vardır. Kendi dilimizi bir
başka düle değiştirmeye doğru insanla-
nmız zorlanmıştu"; itilmiştir. Bir başka
dü sizde bu kadar egemen ve ağırlıklı ha-
le gelmişse, o ülkenin kültürü, ideolojisi
size daha çekici gehneye başlar. Bu do-
ğal bir süreçtir. Bugün Türkiye'ye bir tn-
güizce dayatması yapümaktadır; burada-
ki hedef son derece açıktır. Bu, küresel-
leşmebağlamında Bah'nınTürkiye Cum-
huriyeti'ninbağırnsızhğını ele geçirmek
için kullanabüeceği en iyi yöntemlerden
birisidir. Benim Türk dili konusundaki
duyarulığuıun özü burada yatmaktadır
CUMARTESt
YAZILARI
ATAOL BEHRAMOĞLU
Bir Ülkenin Fıyatı
"Bir Ülkenin Fiyatı" 1967'de 27 yaşında öldürü-
len Nikaragualı şairve gerilla Femando Gordillo Ser-
vantes'in bir şiirinin başlığıdır?
Yıllar önce şairin başka şiirleriyle birlikte çevirdi-
ğim bu küçük şiiri ne kadar aradıysam bulamadım.
Gordillo Servantes özetle, bir ülkeye fiyat biçite-
meyeceğini soylüyordu?
68 kuşağının bu şehit şairinin şiiri nereden mi ak-
lıma geldi?
Türkiye haraç mezat satılmakta olduğundan.
Geleneksel değerlere bağlı olduğunu iddia eden
bir siyasal iktidar, bu alanda gelmiş geçmiş bütün
yönetimlere rahmet okuturcasına, hiçbir engel, hiç-
bir ölçü tanımaksızın ülkeyi satışa sunmuş durum-
da.
Türkiye'nin sahip olduğu bütün değerler satışıa.
Parayı verenin yerii yada yabancı olmasının da öne-
mi yok.
Küreselleşen dünyada bu fark ortadan kalkmış
görünüyor.
Satılabilecek her şey satışta.
Ülke yağmalanmakta. Görünürde satışa sunulan
şeyler, maddi değerler.
Fakat böylesıne dizginsiz, ölçüsüz, dengesiz, er-
demsiz bir satış ahlakının, giderek ahlakın kendisi-
ni de bir satış metaı durumuna gettrmesi kaçınılmaz
olmayacak mı?
Nitekim Türkiye, yakın ve uzak tarihinin belki en
ciddiyetsiz, en çok değer yitimine uğramış bir dö-
neminden geçiyor.
Serbest piyasa ekonomisi diye adlandınlan düzen,
Hoca'nın ünlü fıkralanndan bırindeki gibi, taşlann
bağlandığı, köpeklerin salıverildiği bir yağma ve
utanmazlık düzenı.
Paranın egemenliği serbest?
Emek ise tutuklu?
Faşizmin ta kendisi değilse nedir bu?
Ve bildiğimız faşizmden daha da korkunç olan, di-
renmenin, başkaldınnın da bir türtü maya tutamayı-
şı.
Birleşik, büyük, ciddi bir güce dönüşemeyişi.
Oysa dünyada da ulkemizde de bu uğurda nice
özveri yaşandı, nice kurban verildi.
Bugün gelinmiş olan nokta ise, denebilirse eğer,
Türkiye toplumunun bir tür cıvıklık tiryakisi yapılmış
olduğudur!..
Akıl, özveri, cesaret, ciddiyet, insanı insan yapan
ne kadar erdem varsa yerierde sürünmekte.
Sadece bır ortaçağ ideolojisi, akıl ve çağ dışı bir
dayatma, toplumsal parçalanmayatutkal olmak id-
diası ile, yurt satıcılarının elinde iki yüzlü bir uyutma,
göz boyama ve göz korkutma aracı olarak toplum-
sal dokuyu daha da parçalayıp zehiriemekte.
Gençliğini 1960'lann umutlu, erdemli Türkiye'sin-
de yaşamış biri olarak, ülkenin güle oynaya, davul
zuma, düğün demek satıldığı, bu satışçı, bu tesli-
miyetçi dönemde yaşıyor olmaktan acı duyuyorum.
Ve böyie bir ortamda, toplumsal cıvıklığın bir par-
çasınadönüşmekten, öfkemi, inancımı, 6O'lı yıllann
armağanı o aydınlık aklı, umudu yitirmekten ödüm
kopuyor.
Bir ülkenin fıyatı var mıdır?
Bugün Türkiye'yi haraç mezat satışa sunanlann
ve yurtseverlik duygusunu hafıfe alan çok bilmiş
yardakçılarının bu sonjya da olumlu yanıt verecek-
lerinden kuşkum yok?
Çünkü insanca değerler bir kez yitirildi mi yerleri-
ne konulması güçtür.
Ve bazı değerler rakama, fiyata indirgenemez.
Ait olunan ülke böyle bir şeydir.
Yukanda adını andığım Nikaragualı şair ve devrim-
cinin "Bir Ülkenin Fiyatı" başlığını taşıyan şiirini bu-
lamadım. Fakat bu yazıyı yine ondan çevirdiğim
"Ş/mdı Biliyorsun Onun öldüğünü" adlı bir başka
şiirte bitirecegim.
Nikaragualı şehit şairi ve bizim 68 kuşağımızdan
şehit arkadaşlarımı sevgiyle, saygıyla, özlemle ana-
rak?
"Şimdi biliyorsun onun öldüğünü/Biliyorsun ner-
dedir mezan kardeşinin/Ve biliyorsun ona bir gö-
•müt töreni yapılmadığını/Çünkü/Kalbindir onu ör-
ren tek toprak/.../Bütün günlerimiz bundan böy-
le/Onun mezannda filizlenen çiçeklehn içinden fış-
kıracak."
ataol b@cumhuriyet.com.tr.
Faks:(0212)513 85 95
İLAN
Batman ili, Merkez ilçesi, Tilmiz köyü, Bay-
mata mevkiinde kurulu bulunan Fernas-
Pasiner Ortak Girişimi'ne ait, yakrt olarak 6
No'lufueloil kullanan, 100 MVV mobil Ener-
ji Santralına "emisyon izni" verilmesi için
başvuru yapılmıştır. Söz konusu tesisin ya-
yacağı emisyonlann hava kirienmesini olum-
suz yönde etkileyip etkilemeyeceği
bakımından 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu
kanuna göre çıkarılmış olan, Endüstriyel
Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetme-
liği gereği;
- Konu ile ilgili itiraz süresi 15 gündür.
- Izin başvurusu ve ekleri 27.09.2005 ta-
rihinden itibaren, Batman Valiliği, ll Çevreve
Orman Müdürlüğü'nde incelenebilir.
- Itirazlar inceleme süresi içerisinde, Bat-
man Valiliği il Çevre ve Orman Müdürlü-
ğü'ne yapılmalıdır.
- İtiraz sahibi hazır bulunmasa bile gerek-
çeli itirazlar, 15 günlük itiraz süresi dolduk-
tan 1 ay sonra değerlendirilecektir.
-100 kişiden fazla itiraz sahibi varsa, ka-
rar ilan yoluyla tebliğ edilebilecektir.
Duyurulur.
Tesis sahibi: Femas-Pasiner Ortak Girişimi
Adres: Elçi Sokak No: 21Y. Ayrancı/Ankara
Tel: 0312 426 62 62
Batman Valiliği ll Çevre ve Orman Mü-
düriüğü Tel: 0488 213 30 83