Katalog

21 MAYIS 2005 CUMARTESİ CUMHURlYET SAYFA ROPORTAJ ARSEN LÜPEN DÜRÜST :AEÎAILI İSTANBüL EFENDİSÎ ASLÜICANEAZ' IK TURHAN SELÇUK GEÇMİŞTEN GELECEĞE ORR4N ERİNÇ FakiPin Ekmeği İnsan Türkıye'nın duoımuna mı üzülsün, istatistikierin sonuçlanna mı yansm bilemıyor. Devletlilerin açıklamalanna bakarsanız, TürKıye her gün biraz daha zenginleşiyor. Bu nedenle de Dünya ügı'nde yukanlara doğru tirmanıyor. Yabancı Sermaye Türkiye'de yatınm yapmak için neredeyse birbırini çignıyor. özelleştirilecek kamu yatınmlan için pey süren sürene. özelleştırilmesi gündemde kimi kamu kurumlan açısından yantış bir yaklaşım değil. ERDEMİR'i, TUPRAŞ'ı. TELEKOM'u dikkate alırsanız hepsının satış tutan bir ölmüş eşek fiyatı bile etmiyor. Mal variıktan bir yana; iki, bilemedıniz üç yıtlık kârlannın toplamı bıle satış fıyatından yuksek. Sıcak parayla olan gereksınımin karşılanmasında ikinci ana kaynak olmalan bizımkilenn de iştahlanm kabarttyor. Istanbul Menkul HOymetler Borsası'ndaki (İMKB) sıcak para gelışıne benzer bir cazibeyte yabancılann da ağızlannın suyunun akmasına yol açıyor. Yok fiyaîına al, ister üretimi, hem detekel özelItğiyle sürdür, istersen düşürüp yurtdışından kendi ülkenin ürünlerini Türkiye'de pazarta, ikıst de kârlı. Pekı zarar edecek kim? Kuşkusuz ki Türkıye... • •• Işin ilgınç tarafı Türkiye zenginleşırken yurttaşlan fakırieşıyor. Ya ürettığının karşılığını alamadığı içtn, ya da çalışacak iş buiamadığı için zenginleşmeden nasibıne kör yenı kuruş bıte düşmüyor. Başbakanlık Sosyal Güvenlık Raporu, siyasetçılerin şışınmelenyle oluşan balonu patiattığı gıbı, Uluslararası Para Fonu'nun ınsanlan yok sayan programlannın sosyal devlet kavramınt yerte bir etmekte olduğunu gösteriyor. Çıkan sonuç şu: Türkiye'de her dört kişiden biri yoksulluk sının altında yaşryor. Yoksulluğun en yaygın otduğu grup ise mevsimden mevsıme çaJışan geçici ışçiler. Karadeniz yöresıne ftndık, Çukurova yöresine pamuk hasadına gıdenler artık hem azalıyor, hem de kazandıklan yılın geride kaJan aylannda geçimlennı sağlamayayetmiyor. Toprak reformundan vazgeçılıp tanm reformu da büyük toprak sahipterini koaıyacak bir niteltğe büriindürülelı beri, topraksız köylüler de umutlannı yıtırdiler. • •* Sosyal güvenlık sıstemi ise içter acısı. Kayıt dışının yaygınlaşması nedenryle 11 milyon dolayındaki çalışan nüfus "öten ölür, kalan sağlar bizımdir" mantığırun esırı durumunda. Atalanmtz "yevmin cedid, nzkın cedıd" (yeni güne, yenı yiyecek ıçecek) demışler ama o günler demek kj böyle degılmiş... Artık ümıt bile f akırin ekmeği olmaktan çıkıverdi. HARİKULALE MACEEALAEI KISIM EÎRDEN Conrad Oteli'nde konser veren Peppino di Capri, İstanburu bir dünya kenti olarak nitelendirdi Müziğin sıcaklığı kayboldu • Izleyİci ile sanatçtnın yer değiştirdiğini söyleyen Peppino di Capri, "Izleyici artık kendisini dünyanm merkezıne koyuyor. Baş aktör sanaîçı değil de, izleyici sanki. Seyirci 'star* oldu. Sahne ışıklan seyirciye çevrildi. Romantik müziğin yenni disko müziği aldı" dedi. NİLCÜN CERRAHOĞLÜ Orhan Pamukun Italya'da verdığı bırröportajda okumuştum "Merakettim!"" dıye gazetecı soruyor: "Kar romanınızda n h e fekrar tekrar Peppino di Capri "nın Roberta' şarktsuıı anıyorsunuz?" "Ashnda Karuı atmosferini Peppino di Capri'nin bir başka şarkıa, M e l a n k o h ' daha iyi tanımbjor™" dı> or Pamuk da "Amaşöykbirsc> oldu: Konıanı ya/arken. Peppino di Capri fstanbtıl'da çok hoşuma giden bir konser verdi. Miiziğindeki jalnuİığm Kars'ın aünosfieri ve hikâyeyle müketnmel UVIIJII sağladığınj düşündüm." "Kars*" nıre. "Capri" nıre dedırten Pamuk'un çılgın düş gücü, aslında hedefi on ıkıden vuruyor, Peppıno'nun şarkılannın özü bu: "Yalnızhk*". Şarkjcı ıle konuşmaya gıderken Pamuk'un röportajını da yanırnda götiirdiim Çok hoşuna gittı. Bir fotokopı aldı ve * > Kar"ı ilk fırsatla okuyacağını söyledı. "Bir adabnm yabKd& nedemektir Ijilerne/sinki"" dedı ionra "Hele benim, savaş sonrası Itarya'sında geçen çocukluğuntda: Capri tamanm la dünyadan kopmuş bir \erdi. \oksuktuL Akşamlan son vapur da iskektkn detnir aküğında, dalgalar ve yağmunın sesi fle baş başa kalırdık O kış a> lan yok mu! Bhmek bümezdL." CAPRİ DE RADYO CUNLER1 Peppino dı Capn. "Caprfli Ptppino" baştan M> na bir Capn ürünü. Peppıno'nun çocuklugu ve ılkgençlık yılian; II. Dünya Savaşf nda Mdenız karargâhjnı Capn'ye kuran Amenkan askeriennden dınledığı caz \e o yıllarda sahıp oidugu bıncık ıletışım aracı "*rad)t>" ıle geçmış... ,\menka'ya göç eden amcasının hedsyesı olan radyo: Capn ıle dünya arasındakı tek köpriiymüş. RadioNlontecarionıuımüzikprognjmlarınıkaçınnazdım!" diye anlatıvor. Çok şarkısının ılham kaynağı, düşler âlemıne yelken açmasıru sağlay an o programlar oltnu^. Napolı Körfezfnın yerli müzığtnı, tıpkı radyoda dınledığı müzıkler gibı yenıden aranje etmeye, bestelemeye ba^laraış. Ta kı Onassis gıbı sayılı zengınler, " C a p r i ' y e akın eımeye başlayana ve şarkı söy ledığı gece kulüpleriuin yolunu keşfedene kadâr Capn"\ı, 6O'lı yıllann efsanesıne dönüştüren serüven böyle ba^lıPeppino di Capri, yazarımız Cerrahoâlu ile konuştu Romantik geceler 'Beatles'labitti P EPPINO'NUN ZOR GÜNLERİ P yor. "ltahan Tlcari't Odası"nm davetlısı olarak geçen hafla îslanbul'a gelen\eConradOtelı'ndekı özei ga)a gecesınde bir konser \eren Peppino dı Capn'yi ben tlaKa'da tanıdım Ha\at hıkâyesını anlaıan kıtabı "D Sognatore"nın (Dü^peresi) tanıtımında karşılaîtık önce Yaz sonunda benı Napolı yakmJannda "•USombrertT ısırrüı bir gece kulübundekı konsenne davet eîti. N05TAUININ ADI: II SOMBRERO USombrero" deni/ın üstünde. %0'lardan kalma" bir yerdı. Tam "Deniz \« Mehtap" türünden ıınutulmaz bir gece yaşadık. Yakamoz. dalgalar ve Peppino di Capn muzıği bir araya gelince, dınleyıcıler kendınden geçtı. Konserden sonra ımza almak, foto&af çektırmek ıçm şarkıcının etrafına do lııjan hemen herkesın, Peppino dı Capn ıle 6O'lı 70"11 yıliardan kalma anılan vardı Bın, ''Hâ\atımın aşkı>la 'II Sognatore' isinıli parçanız sayesinde tanışum!*' dıyor; bir başkası "Ben, 'Melancolıe' Uea>Tikiını*dıye ek!ı\or. bırdığen **Kanıtıla beraber alıııaıııjzın nedcni "Roberta"* deyıp yanındakı orta yaşlı kadını göstenyordu. Peppino dı Capn bir şarkıa değıl sadece, Çızme'de "ha\ata tlönüş'ie eşanlanı taşı\ an "ttahan muozesi" yıllanmn.eııen kernıkten \ apılmış sımgesı... Sanatçıyı kendı ortamında dınlemekle, "Conrad*t!n kristal avızeli, yüksek uvaniı, devasa balo salonıında dınlemek arasında fark \ar Peppino di Capn'yi bir ke? daha tstanbul'a da\et etmeyı düşünenler, onun bir yaz gecesı Capn'yı çagnştıran bir Biıyükada ya da Boğaz gecesınde Türk izlevıcısıne duıletmelı. Ritim ve tempo çok değişti Peppino dı Capri Istanbul'a 45 kez gelmış. İlk gelışı, 62 \ihnda O yıliardan aklında kalan ıkı iMm var: "Melankoü"yı Türkçesiyle lanse eden Sezea Cumhur Onal \e dönemın gece kuiübü **Ker>"ansara>**. '"Kervansaray*" deyınce de aklına "sigara duınanı" gelıyor. " O nomıalbir dunıan değildi" dıye anlatı>'or: "Şarkı söyte\ebilmek için pr>anonun üstüne tırmanmak /onında katmıştim. 60*larda IstanbuJ'a geiiuek bir nıaccra>dL Kiillürtl \t zihinsd anlamda kianbuL boe çok u/ak bir >erdL Bugün karşınıda dünya ile bütünJeşmiş, A\rupa ile türtkş bir kent duruyor. KîilHir promosyorıuna daha fazla önem verildiği bellL GezUecek, göriilecek yerkr, mu/eler artmış, Daha lenıi/. daha f uristik, daha güzel; bambaşka bir \er olmuş IstanbuL." " O jıllardaki izlejicilcr ile 2000'kr İ7.!c>icisinin farkuu" soruvonım şarkıcıya. "İzkyfci artık kendisini dünyanm merkeane ko>uyor. Baş aktör' vanatçı değil de i/leyici sanki Sevirci "star' oldu. Sahnc ışıklan seyîrche çevnldi."lzie>ıcı" kalan,bizJcrİAÇıtasıher seferindebirazdaha yükseteıı beklentilere cevap •*"ermek /orunda\ız. Rıtım' ve tempo' çok değiştL Eskiden gece kulüpierinde mü/ik dinkrken, yanını/dakh le konuşabilirdiniz. Bugün bağırnıak iazun. Müziğin sırdaşlığı. sıcakiığı. bsıltısı» gitti ka> boldu..." eppuıo dı Capn'nın övküsii, bu büyük sosyai devTİmde gizlı. "Capri" ve "Ischia" adalannın gece kulüplennde ke^fınden sonra kendısını dünya sahnesınde bulan şarkıcı; 601ı villarda şan, şöhret. servet ve aşbn doruğıınu yakalamış. Y3nında ahu gıbı gu/el bir manken. hayalınm aşkı 'Roberta' varmış. San Remo'da mıiyonlan tutsak eden o şarkı: 'Roberta'} ı onun içın yazmış. Gerçek bır kadın ve gerçek bir aşk ıçm yazılmış bıraynlık şartası bu. "Şarkıyı j'apnğnn arada bL» ashnda mullu yduk" dıye die%am edı\or tukü.süne Peppino di Capn. "ama sonra şarkı a a bir kehanete dönuştü!" Roberta" nın şöhret ve aşın lüks tutkusu. kumar. araya gıren ihanetler, aşkı olduğu gibi ser\etinı de bitırmış. Yetmezmiş gîbi bunlann üstüne bir de "Bealks* devrimı gelmış. Ve müzik değışmıştı! Peppino dı Capn'nın şarkı söyledıgı romantık gece kulüpleri bir bır kapanırken, kellı ferlli kulüp müştenlennın yennı azgın bır gençlik ve bangır bangtr bagıran disko miızigi aîmış. Roberta. plak şırkeılen. Peppino dı Capn'nın etrafındaki hayran kıtiesı, eşdost, kalabalıklar.. güneşın aitmda kar gıbı yitıp gıanışler. Her şeyi sıfırla>an şarkıcı. tüm zor anlannda yaptığı gıbı "adasına" ^ekılmış. "Capri v« mü/ik otmasa> dı ayakta kalama/dım" di\e anlatıvor knz \ıllannı: "Her şevi y*ni baştan düşüıunek /onında kaldun. Hatalar ve kendimfc yüzleşıneyi öğrendim, gerçek dostlan kfşfettiın." Peppino dı Capn bugun 65 yaşında Sesı hâlâ çok güzel. hâlâ hayTanlan var ancak 6O'lı 70"lı yıllann "müzik t a n n a " değıl artık. Ama eıten kemıkten, duyarlı. çok sahıcı bir insan. Bu röportajuı benı en şaşırtan yanı bu oldu. Bır zamanlann enşılmez "star"ı ıle değıl de, eskı bır dostla konuşmuş gıbı hıssenım kendimı. Ve Orhan Pamuk gibi tıpkı. kulağımda o yalnızlık melodisı "Rol)erta"nm ünLsı ıle avTildım yanından: "Roberta ascoltami!" Roberta dinle beni... Bir şans daha ver! oerinc a cumhuriyetcom.tr. Âşık Mahzuni Şerit anılıyor • İstanbul Haber Servia Âşık Mahzuni Şerif, öiümünün 3. yılında My Shovvland'de bugün düzenlenecek bır gece ıle anılacak. Taytun Talıpogiu'nun sunucuJuğunu üstlendığı gecede Ali Mahzuni, Edıp Akbayram, Erdal Erzıncan, Moğollar, Mustafa Özarslan. Sabahat Akkıraz \e Yavuz Bingöl sahne alacak. Cumhupiyet Mahallesi'nde şenlik • Istanbul Haber Servisi Çantakoy beldesındeki Cumhunyet Mahallesı dostlan. geleneksel "Bahar Şenlığı"nde bır araya gelıyor. AsyapıAKS Inşaat Şirketı yöneıirnının organıze ettiği şenlik. yann saat 14.00'te başlayacak Şenlikte rnahalle sakınlerine Tekırdağ köftesı ve yöresel tallılarsunulacak (stanbul'da sahtecilik operasyonu • Istanbul Haber Senisi Bağcılar'da bir matbaada yaptlan aramada. 35 bm 500 adet 5 milyon TL'lik ve 6 bm adet l milyon TL'lık danıga pulu, 19 bm 400 adet 3 mıiyon 500 bm TLIik. 36 bın adet 3 milyon TUlik. 12 bın adet 1 milyon TL'lık ve 1950 adet tamamlanmamış posîa pulu ile 50 adet 3 milyon TUlık Türkıye Barnlar Bırlığı vekâlet pulu otmak üzere toplarn 110 bm 900 adet sahte pul ve pu! basmakta kulianıîan 15 fılm ele gecirildı. Bodrum Turgutreis'te eylül aymda yapılacak festivalde güzelliklerin paylaşıldıkça yaşamın daha anlamlı olduğu anlatılacak Ege'de sevgi ve barış için ldasik müzik festivali A\TAÇ YALMAN' Son yıllarda Ege ve Akdenız"de, özelhkle sahil kentlennde yaz gecelerine ayn bır anlam kazandıran ve büyük bır beğem ıle ızledığımiz klasik müzik fesrivalienne bu sene bır yenısının katılmasmdan büyük bır mutluluk duymaktayı?. Çünkü müzik festivallennm medenıyetın ışığı olan bır kültür olayı olduğunu düşünüyoruz Bu yıl ey lül ayının ilk yansmda Bodrum (Turgutrets> D. Marin'de kapsamlı bir klasik müzik fesfıvalinm planlandığını. sanat \ e kültüre gönü! verenler adına büyük bır memnunıyetle öğrenmış bulunuyoruz. Temennimiz bu festıvalin geieneksel birmüz\k festivali halıne getmlmesı ve .Akdenız FestıvaJler Birlıgı içinde yer almasıdır. Gerek kültür hayatımıza. gerekse turizm yolu ıle ekonomımıze cıddı katkjlar saglayacağına ınandığımız bu anlamlı etkıniıgı düzenleyen Doguş Grut>una kalbi şükıanlanmızı ıfade etmeyı zevkiı bir görev telakkı edıyoruz. Geçen sene Bodrum *da eylül aymda günbatımını tzledtğım zaman, güneşm batışındakı renk cümbüşü ıle denızın kokusunu ve ılık nizgânn dONiımscız güzellığım hıssetmışiım. Ûnce pembe bır aydınlık gökyüzünü kaplıyor. sonra kurşunı bır kırmızılıkla ateş topunu andu^n güneş, dağlann arkasında kayboluyordu. Tıpkı gün özlemi gıbı Kuşkusuz, bu olağanüstü güzellığin e\xensel bır dıl olan müzik ile bütünJeştınhnesinın çok anlamlı olacagını hayal etmıştım. Ha\allenmın gerçekleşmış olmasından büyük bır mutluluk duydunı Bu mutluluk Bodrum (Turgut Reıs) sonbahannı renklendırecek, bu sanatsal etkmlık ıle kent yaşamındakı sos> al bo\Tit guçlenecek. kültürel geiişmışlığm > anı sıra tunzme de anlamlı bir hızmet imkâru sunulacaktır Kuşkusuz bızlerde sonbahar gecesinın sanaı ıklımınden gelen esıntılen ruhumuzun dennlıklennde hıssedeceğiz. Doğuş Klasik Müzik FestTvalf nin konseptımn **SO'0 w banş" olduğunu ögrendım. Bu konseptin çok özel bır anlam taşıdığını düşünüyonjm. LHuslararası bırçerçevey^oturtulan bu festrvaJ konseptmm çok ısabetk* seçıldığını belırtmek ıstı\ orum Çünkü bu fesüvalın: savaşSarla. felaketlerle dolu bır dünyayı daha yaşanabılır, daha hoşgörülü. daha sevgı dolu bır dünya \aratma yolunda yapacağı katkjyı saygı ve şükranla hatırlayaca&ız. Bu nedenle bu etkıniığın banş adına btr çagn vapmasmı dılıyonız. Bu festı\alın banşa ınanmış, toplumsal meselelere duyarlı, ruhen sağiıklı bır toplum yaratılmasına önemlı bır katkı saglayacağına gönülden uıanıyorum. Çünkü banş, erdemlı ruh halıdır. Gü\en duyguîunu ruhumuzda hısssetmemızı sağlar. Se\gı ıse yaşamın enerjı kaynagıdır. payiaştıkça büyur. tşte bı? se\ gımızi pa>laşarak toplumumuzun huzur \ e mutlulujunu bü>ütmek ıstiyoruz. VV. Shakespeare "Sevgi ektiğüı yerde sevinç büyiir" demiijtır Bız bu kültür ve sanatsal faalıyet ile Türknemınn kalbındekı sevgı tohumlannı sevinç ve mutluluk ıle büyütmeye çahşıyoru? Çünkü ülkemizm hem sevgıye, hem se\ ınce hem de huzur \e mutluluğa ihüyacı var. lışmelerle aynı döneme rastlaması mban ıle önemlı gördügüm bır tanhı olayı da sızlere haürlatmak ıstiyorum. Nısan 1951 tanhinde bugün ABnın lemeİını teşkıl eden A%Tupa Kömür ve Çebk Topluluğu kurulmuş \e bölgede kalıcı bir banşın saglanması ginşımlen başlatılmıştu. tşte bö>le bır ortamda banş ve se\ gı özîeminı ıfade eden bır eser yazmış olan Şostakovıç. her fürlü savaş tehlikesıne karşı dırenmeyı. ulusiann duygulanna. kültürlenne de saygı du\Tnak gerekngıni ıfade etmıştır. Slalm'ın terör dönemını yaşa%arak banş özlemıyie yarattıgı bu eserin. yanm asu sonra \ine terör dolu bır dünyada ezılen uluslar ve ınsanlann banş ve sevgıye ne kadar ıhtıyacı olduğunu düşündüm Bu konseptin şekıllendırdığı bır müzik festivalı ıle ınsanlıga hızmet etnıenuı denn bır anlam taşıdıgını kuşkusuz herkes kabul edecektır. Çünkü üzennde yaşadıgımız doğa hankası Bodrum. bütün dünya insanlannın kucaklaşmasma gerçek anlamda e\sahıplığı yapabılecek özel yerdır. Bu festıval ıle yaşadığımız güzellıklen tüm dunya ile paylaştıkça hayatın daha anlamlı ve güzel olduğunu anlatacağız. Bılındığı gıbı sanat insan duygulannm, heyecanlanrun, özlemlennın, tutku ve korkulannm doruk noktasına ulaştıgı bır kendını ıfade bıçimidır. Bu sanatsal etkıniığın ıçrnde müzığın bütün renklennın kuJlanılması, orkestranın sözle, dansla bürünleşmesi a\n bır güzellik kazandıracaktır bu festıvale... Bu fesnvalden yükselen tımlann eşlıf ınde, rengârenk begon\iller içinde adeta çoksesli bırbahçede yannlann aydınlık Türkjye'sme hep beraber yürüyeceğız. Özellüde festrvalın ıçmde çocuk korosu, Türkıyemız yannlannın pariayan yüzünün önemh btr sımgesı olacaktır. E\Tensel bır dıl olan müzik, kuşkusuz banşa hizmet etligi kadar mükemmel bır eğıtım aracıdır da... Bugün kendilenru ıfade etmekte addi zorluklar yaşayan toplumlann müzik ve daha genel anlamda sanat yolu ı le kendıleruu ifade etmelen mümkündür. Bu fesnval ıle farklı kültür ve değerlen benimseyen msanlann çeşıtlı amaçîarla da olsa, büyiık bır coşku ıle bu etkınlığe katılacagına ınanıyorum Özellıkle kültürümüzün yanında turızme de ciddı bır katkı sağlayacak, dolayısıyla ekonomımıze de bu anlamda hızmet elmış olacakttr. Sonuç olarak bu festîvalın Aspendos Festivali gıbı her türlü kültüre hıtap eden son derece başanlı ve kalıcı bu sanat ve kültür etkınlığı olacagına uıaruyor. bu etkınliğın gerçekleşmesınde emeği geçen Doguş Grubu'na teşekkürienmı sjnuyorum. ŞOSTAKOVİÇ'İN BARIŞ O2LEMI Festrvalın konseptine uygunlugu ıtıban ıle geçen aylardakı bir izlenımmu sızierle paylaşmak istiyotum. l9Nısan günu Şostakoviçın Senfoni No: 10 Mı mrnörOp. 93 'ünü ızledım. Fser 1951 yılımn ilk aylannda yazılmış, ancak 1953 yılında Stalin'ın ölumünden sonra sesiendınlmış |950'lı yıliar bır taraftan II. Dünya Harbı'nm sıeaklığının hissedıldıgı, dığer taraftan Uzakdogu'da Kore 1 larbı'run en sıcak dönemını yaşadığunız günlerdı. Bu sıyası ge