Katalog

13HALIK2005SAU CUMHURİYET EKONOMI [email protected] Dinya Ticaret Örgütü'nün Hong Kong toplantısı bir anlamda örgütün geleceğinin sorgulanması olacak Küresel ticarette 'uzlaşı-zor ERGONOMI • !999'da Seattle'da, ardııdan2001'deDoha ve 2)03'te Cancun'de gerçîkleştirilen toplmtılann hepsl de Düır/a Ticaret Örgitü'nün geleceği açısndan tam bir fiyasko oldu Şimdi gözler Hong Kong 'da. Tanm ve hizıretler görüşmelerin en an alıcı konulan. ÖZLEMYÜZAK 2001 yılında Doha'da baş- layan "Kalkmma Raundu" çerçevesınde Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) 6. Bakanlar Kurulu Konferansı bugün Hong Kong'da başhyor. 2 gün sürecek olan zirvede, Hizmet Ticaretı Genel An- laşması (GATS), Tanm Dışı Piyasalara Gıriş Anlaşması (NAMA), Tanm Anlaşması (AoA), Ticaretın Kolaylaştı- nlmasına Ilişkın Anlaşma ve Kalkınma konulan ele alına- cak.l999'da Seattle'da, ar- dından 2001'de Doha ve 2003'te Cancun'de gerçek- leştirilen toplantılann hepsi de Dünya Ticaret Örgü- tü'nün geleceği açısından tam bir fiyasko oldu. Şimdi ıse gözler Hong Kong'da. Zi- ra yenı bir açılım yaratılma- dığı ve güven tazelenmediği takdirde DTÖ'nün ne işe ya- radığı konusundakı tartışma- lar daha da alevlenmiş ola- cak.Dünya ticaretinin aşa- malı olarak serbestleşmesi ve uluslararası hukuk kural- lan çerçevesınde uygulan- ması amacıyla oluşfurulan ve bugün üye devlet sayısını 148 'e çıkaran örgüt, konu ta- nm ve hizmetlenn liberalleş- tirilmesine gelince iyice içinden çıkılmaz bir hal al- mayabaşladı. 1990'da 1 tril- yon dolar olan dünya ticaret hacmi, 2000'e gelindiğinde inanılmaz bir artışla 6 trilyon dolara ulaştı. 2005 sonu için öngörülen rakam ise 8 tril- yon dolar. Yani çıkarlann kı- yasıya çatıştığı devasa bir pasta. Ana hedefin daima daha fazla kârlılık üzerine kurulu olduğu, sosyal ve çevresel unsurlann göz ardı edildiği liberalizm süreci tıkanma noktasında. Örneğin Hong Kong'da sürdürülebilir ticaretin kural- lan oluşrurulmaya çalışıla- cak, ancak küresel ısınmanın tanm üzerindeki maliyetı işin içine nedense katılmı- 'EnyoksuV daimagözardı Doha Lalkınma ajandası milyonlarca insanııı yoksulluktan kurtulması içın bir nrsat olarak lanse edildi. Ancak bugün icimse bunun gerçekeşebıleceğine inanmıyor. Çünkü çıkarlanndan vazgeçmek kimserin işine gelmiyor. Örneğin kendi pamuk üreticisine devasa teşvikler veren ABD, bu ürünü görüşnıelere katmak istemiyor. ABD'l; tekstil üreticileri de en yoksul ûlkelerden gümrüksüz ithalata karşı çıkıyor. Benzer uygulaınalar AB ülkelerinde de söz konusu Işın en ilginç yanı Dünya Bankası'nın ıki yeni kıtabı. Söz konusu kutaplar Daho ajandasınm şu anda olduğu haliyle sürmesının en yoksul ûlkelere daha önce olduğundan daha fazla zarar verdiğini rakamlarla ortaya koyuyor. BELEDÎYENİN KARARI Tekkaravankampı \ kapatılıyor | GÖKÇE VYGVy I Türkiye, Uluslararası Karavan : | Rallısıne ev sahipliği yapmaya . ' hazırlanırken Istanbul Büyükşehir Belediyesi (ÎBB), kentteki tek karavan kampını kapatma karan aldı. Tûrkiye Kamp ve Karavan ; Dernegi Istanbul Şubesı Başkanı Reha BaH, karann tunzme vurulan bir darbe olduğunu belırterek ' Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Kbç'u göreve çağırdı. Bali, ' Uluslararası Karavan Rallisi'nin ' 2OO6'da Izmir'de yapılacak ! ohnasına karşın ÎBB'nın, tstanbul'un tek karavan kampı olan ! Yeniköy'deki Çiroz Karavan ; Kampı'na yönelik tahliye karannı , eleştirdı. tBB'nınkampalanının i uluslararası özüriüler kampına dönüştürme gerekçesıyle bu ay sonuna dek tahliye edilmesını ıstedığini belırten Balı, "Burada vaklaşık 150 karavan bulunuyor. Ülkemiz, Uluslararası Karavan < RallisinedeniyieyakIasıkl500 karavanı nüsafır edecek, Bu karavanlar nerede kalacak? Böyle ' bir zamanda alınan bu karar, Türidye turizmine vurulmuş büyük birdarbedir''dedi. , : VÜZDE 14.8 DÜŞTÜ Otoda satış arttı, üretim azaldı j Ekonomi Servisi - Otomobil i satışlan kasunda yüzde 23.9, 1 Dtomotıv sektörünün toplam ı satışlan ise yüzde 26.3 oranında i uttı. Ancak kasunda otomobil I iretimi yüzde 14.8, sektörün j ! x>plam üretimi ise yüzde 1.5 ızaldı. Otomotiv Sanayii 3erneği'ne göre, üretim 33 bin , 354'e inerken iç pazardaki jtomobil satışlan ise yüzde 23.9'luk büyümeyle 37 bin J41'eçıktı. Fitipinli köylüler ithal tanm üriinlerinden kaynaklanan hastahklara dikkat çekmek amacıyla Hong Kong'da olduğu gjbi FUipinİer'in Manila kentinde de bir araya geldi. DTÖ zinesi öncesinde Manila'da eylem yapan çiftçiler, yerel üreti- cileri yokettiği gerekçesıyle ithal ûrünleri ve tanmdaki küresdleşmenin yarattıgı haksız rekabed protesto ettiler. (AP) yor. Üdim uzmanlanna göre, geniş tanm ekiminin yapıldı- ğı Brezirya'da ısının 5 dere- ce artması durumunda soya, buğday, pirinç, kahve üreti- minde yan yanya azalış ol- ması söz konusu. Aslında 2003 'teki Cancun zirvesi gelişmekte olan ülke- lerin zaferi ile sonuçlandı. Çünkü ABD, Avrupa Birliği, Japonya ve Kanada dörtlü- sünün DTÖ üzerinde kurma- ya çalıştıklan hegemonya, en azından o süreç ıçin en- gellenmiş oldu. Brezilya ve Hindistan gelişmekte olan temsilcisi ve büyük güçler olarak ortaya çıktı. Doha kalkınma gündemi ajandası zengınler tarafından küresel yoksulluğun bertaraf edılmesi için önemli bir firsat olarak lanse edıldı. Normal şartlar altında Cancun'de gö- rüşühnesi gerekıyordu Ancak özellikle tanm sübvansıyonla- n konusunda hem zengın ülke- lerin kendi aralannda hem de zengin ve yoksul ülkeler ara- sında uzlaşma sağlanamaması, DTÖ anlaşmalanrun yenıden gözden geçırilmesı gereklıli- ğini ortaya koyuyor. Uzmanlara göre ıki çözüm yolu var. Bunlardan bırincısı, ihracat teşviklenru dolaylı-do- laysız kaldırmak, her türlü ıh- racak teşvikini kaldırmak, bu- na karşılık her türlü korumacı önJemleri serbest bırakmak. tkinci çözüm yolu ise özellik- le tanm konusundakı yenı bir düzenlemeyı BM nezdındekı Dünya Gıda Örgütü'ne (FAO) bırakmak. Türkiye, zengin ile yoksul arasında arabulucu Ikı yılda bır düzenlenen Bakan- iar Konferansı 'na, Türkiye adına, Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen başkanlığında Dış Ticaret Müs- teşarlığı, Dışişlen Bakanlığı, Ta- nm ve Köyişlen Bakanlığı ve DTÖ Türkiye Daimi Temsilcıli- ği'nden yetİcililer ile meslek ku- ruluşlan ve sivil toplum örgütle- ri temsilcilerinden oluşan 34 kı- şilik heyet kafılacak. Toplantılar- da özel sektörü Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tem- sil edecek. Bakan Tüzmen, kilit konuyu ta- rımın oluşturacağını belırterek AB, ABD ve G-20 grubu arasın- dakı pazara giriş odaklı sorunla- nn henüz çözülemediğine dikka- ti çekti. Tüzmen, Türkiye'nın, aralannda tanmsal konulann da bulunduğu beklentilerinı şöyle sı- raladı: "TannKJagetişmisülkeler- ce verilen büyük miktaıiardaJd ti- caret üzerinde bozucu etkisi olan desteklerin (sübvansiyon) bir an önce kaldırüması, tedrici bir libe- ralizasyonun gerçekleşmesi, yeni kurailara uyuın sağlaıunasını teminengeçiş dönemi ve bazıilave korunma mekanizmalanndan yararlanıbnasL" Tüzmen, daha önceki toplan- tıda, Türkiye'ye gelişmekte olan ülkeler ve gelişmiş ülkeler arasın- da arabuluculuk görevı verıl- diğini de anımsatarak bu toplan- tıda da Türkiye'nın üzenne önemli görevler düşeceğine inan- dığını sözlerine ekledi. Hipermarketleriçin valiliklereyetld Sanayi ve Ticaret Bakanı .41i Coşkun, bölgesel olarak, hava ve mevsfan şarüanna göre ya da zorunlu haDerde hipermarketlerin çahşma saatierini vanliklerin beifaiemesi şarünı getirdiklerini biktirdi. Bakan Coşkun, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) 1. Türkiye Fuarcıbk Kongresi öncesi gazetecilerin, "Bakkallar ve Bavikr Federasvonu'nun hafta sonlan ve bayram tatillerinde büviik marketierin kapaühnası ve kendilerinin biraz kazanç sağtamasııun yolunun açıhnasını" istedigini haûrlatmalan üzerine, çıkanlacak yasa>ia ügiB değeriendirmelerûı sürdüğünü söyledL Coşkun, "promosyonlarda yapılan isdsmarİar, mevsim sonrası saüşlardaki tüketkiyi aldaöcı harekeder" gibi şikâyetlerin ele ahndığını da betirtti. Tanmın hammaddesini üreten TİGEM, liberal politikalar sonucu zor durumda Tanm böyle çökertfliyor• YDK, uygulanan tasarruf tedbirleri ve yatınmsızlık nedeniyle TlGEM'in talebi karşılayamadığını belırterek "Bu, ülkenin gelecekte çekeceği açlığın habercisidir" dedi. MURATK1ŞLAU ANKARA - Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu (YDK), Tanm Işletmeleri Genel Müdürlüğü'nün (Tl- GEM), yıllardır uygulanan tasarruf önlemleri nedeniyle mühendis ve veteriner kad- rolanndan önemli bır bölü- münün boş kaldığını, kuru- mun ana faaliyet alanı olan hububat tohumluğu ve da- mızlık sığır yetışririciliğüıde de yatınm kısıtlamalan ve eksikliği gibi nedenlerle, ta- lebe karşılık veremediğini bildirdi. Başbakanlık Yüksek De- nekne Kurulu'nun Ekim 2005 tarihiyle hazu-ladığı "TİGEM 2004 Yılı Rapo- ru"nda TlGEM'in içine dü- şürüldüğü süreç şöyle anla- tıldı: • TÎGEM'in22işletmesi- nin tasfiye edilerek kurumun temel faaliyet amacı dogrul- tusunda kullanıünak üzere kiralanmasına karar verildi. 7'si kiralandı. Ancak bu hâlâ yapılmadı. • TlGEM'in hububat to- humluğu ve damızlık sığır yetiştinciliği konusundakı iş- levselliği, özel sektörün bu konularda yatınma gıtmeme- si sebebiyle artan bir önemle devam ediyor. • TÎGEM, Türkiye'nın 627 bin ton buğday tohumlu- ğu gereksiniminden ancak 200-250 bin ton kadannı üre- tebılıyor. Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Gökhan Günaydm, TlGEM'in 1989'akadarkâr ettığini belırterek "Tt- GEM'de neotiberal felsefe hâ- kinı oJuncazarar gekö" dedı. Günaydın, "Türidye sebıe tohumunda tümüyle dışan bağımlu. Sulama yanrunlan yapılsa TÎGEM hem kâr eder, hem de çiftçiye ucuza yüksek kalitede tohumluk ve riamızhk sağlama işlevini ye- rine getirerek tarunda ciddi oranda verinüilik arnşı sağ- lar" diye konuştu. Yeni Mitsubishi COLT GENİŞ İÇ HACİM www.temsa.com.tr ŞÜKRAN SONER Korku Uzunca bir süre asker uğurlamalannın bu boyu- tunu unutmuştuk. Asker cenazelerinin sayısı art- tıkça, uğurlamaların kalabalıklan, gösteri boyutu artıyor. Gidip de dönememenin olasılığı, korkuyu aşma, mprai verme, dayanışmagereksiniminidj- yuruyor. Son Güneydoğu olaylannın yaşandığı üçgen- den dönen gazeteci arkadaşlann, meslek örgüt- lerinin, sivıi toplum gruplannın raporlan arasında sorunlara, neden-sonuç ilişkilerine yaklaşımda fazlaca ortak nokta bulunmasa da, bırleşılen or- tak saptamaların odağında korku, gelecek kaygı- sı var. Bölgede normal yaşama dönüş son dere- ce zor, ağır ağır işlerken bırkaç günde yaşananlar çok büyük bır korku, gelecek kaygısını hortlatma- ya yetmiş. Yasaksız gece sokağa çıkma yasağı gerçekleşmış. Sıradan vatandaş başına gelebile- ceklerden korunmak üzere nerede olması gerek- tiğini bilememenin şaşkınlığında, yanlış bir şey söylememek, yanlış bir yerde görünmemek üze- re dilini yutar olmayı seçmiş.. Ekonomide Derviş yönetiminden, Erdoğan hü- kümeti iktidanndan bu yana her yapılana alkış tu- tan piyasa ekonomistlen, borsa yuppılerinden bu- günlerde çok aykırı sesler duyabiiirsinız. Ne IMF reçeteleri, Dünya Bankası paketlerini eski ateşli üsluplannda savunmaktalar ne de tozpembe tab- lolarınıçizmekteler. öncelen pek hafife aldıklan ih- racat-ithalat açığını önemser oldular. Gelen sıcak paranın yön değiştırebileceğınden söz etmeye başladılar. Dahası ışsızliği, gelirdağılımındaki uçu- rumu yenı keşfetmiş gibıler. Bellı kı Erdoğan hü- kümetinin şansına knz sonrası esen bahar hava- lan, arkadan rüzgârlann yön değiştirmesinde açık- ta kalmanın, olacaklaria ters diişmenın kaygısı ile kendi bilim ınsanı kimliklerini kurtarma kaygısı, korkusu içindeler. Hükümetın son açıklamalan, Başbakan Erdo- ğan'ın halka seslenışlennde ekonominin pembe tablosu savunulması sürse de, erken seçimin gün- demde olmadığı savlansa da aksine gidişin işaret- leri artıyor. Başbakan Erdoğan'ın artan hırçınlığı tek başına işlerın lyı gıtmediğınin bir işareti. AKP yö- netiminin her kademesinde, hızlı yoksulluk ve yok- sunlaşmasına büyük katkılarda bulunduklan kitle- lerden tepkı almanın korkusu, kaygısı var. Ucuz si- yasetle kazanmanın yolu arayışlanndalar.. Siyasal Islama ilışkın adım atışlannda zamanları kalma- mışiarm ruh hallenne uygun bir telaş, saldırganla- şıyorlar. Siyasal Islamda yol alışlarını topluma sin- direbilmek üzere, mehteryürüyüşlennden vazgeç- miş bir görüntü verıyorlar. Dikkatinizi çekmış olmalı, Başbakan Erdoğan, AKP yönetım kadroları, AB uğruna, uzun soluklu ittıfakiar adına yaptıklan takıyyelerin pek çoğundan vazgeçtiler. Artık sadece kadrolaşmada değil, ken- dileri için gerçekleşmesinı tutku ile istedikleri her projede, saldırgan bır ısrarcılık içindeler. Toplum- sal gerılimı yükseltmekte bırsakınca görmüyorlar. Belkı toplumun kendini savunma, Cumhuriyet devnmlerini, laiklığı, ülke bütünlüğünü koruma ref- lekslerinde, örgütlü gücün zayıflığını firsat biliyor- lar. Ateşle oynadıklan kesin. Ancak arada yine sı- kıştıkça "Ben öyle demedim "lerie düzeltilen, ül- kenin kırmızı çızgılen ;çın gerçekten büyük tehdit oluşturan gidişlerinde dur durak yok. Alkol yasak- ları, türbanda, siyasal Islamda tırmandırma adım- lanndaki, alt-üst kımlıklenn altüst edilişindeki mak- sat hep aynı. Pervasız, anayasa, hukuk, hak ile ça- tışan yasalar çıkarmadaki direnme, acelecilik.. Ik- tidarlannın kalıcılığı üzenne korku ve kaygılan art- tıkça artıyor.. Erdoğan hükümetinin ıcraatları, ülkenin gelece- ği üzerindeki tehditlerini arttırdıkça da toplumun kendini savunma reflekslerini harekete geçiriyor. Bır noktadan sonra solun, örgütsüzlüğün, muha- lefetin, cephenin oluşamamasının fazlaca bir an- lamı kalmayacak, savunma içgüdüsü kendi dina- miklerini yaratacak. Aykın her sesten, bu arada Cumhuriyet'ten bu kadarkorkmalannın, saidırma- lannın da nedenı bu olmalı.. [email protected] Vepgide indirimin faturası 7.4 milyar YTL H Ekonomi Servisi - Hükumerm, vergı oranını yüzde 30'dan >ıizde 20'ye düşürürken kaldıracağını açıkla- dığı kurumlar vargısındekı ındınm, muafiyet ve istis- nalar nedeniyle alınamayacak verginın tutannın 2006 yılında 5.4 milyar YTL olabıleceği hesaplandı. AN- KA'run Malı> e Bakanlığı'ndan edindığı verilere göre, Kurumlar Vergısı Yasası'run 19 a>n maddede mükel- leflere vergı doğuran olaylar nedeniyle istisna, indinm ve muafiyet tanını> or Devletın 2006 yıhnda dört ver- gi yasasındaki ındirim, ıstısna ve muafiyetler nedeniy- le almayacağı \ ergınin toplamı 8 milyar 592 milyon YTL olarak tahmın edıldı Bu tutar gelır, kurumlar, KDV ve ÖTV'nın, \ ergı harcamalan dahil toplamının yüzde 7 4"ü kadar bır büyüklük oluşturuyor. M •• •• ffiUrraNNBUYUSU'ADANA'DA ÜLKBt, GAYRİMBVKUL İŞİNE GİRDİ TBB:hTERNETTBd DOUUIDIRICIUIfU OÜOUJ! Türkiye 'nin en bü- yük pırlanta markala- \ rından olan Ariş 'in düzenlediği "Pırlanta Günleri "nin ilkı Ada- na 'da gerçekleştirildi. Pırlantanın büyülü dünyasım tuîkun- larına Arzu Kaprol 'un \ "Su" ko- leksiyonuyla birlikte sunan Ariş, sektöründe yurtdışında başanyı y'akalayan sayılıfır- malardan biri olma özelliği- ne de sahıp. HiltonSA Ote- li 'ndefci defileye Kuyumcular Odası, Kuyumcular Derneği ile mücevher fırmalannın yönetim ve satış ekiplen ile pırlanta tutkunları yoğun il- gı gösterdi. Ülker Grubu, Sağlam Gayrimenkul Ya- tınm Ortaklığı AŞ adıyla gayrimenkul yatınm ortaklığı şirketi kurdu. Şirketten yapılan açıklamaya göre, Mayıs 2005 'te Sermaye Piyasası Kunı- lu ndan (SPK) kuruluş izni alan şırket, 4 Ekim 2005 ta- rihinde kuntluş işlemlerini tamamladı Kayıtlı sermayesi 50 milyon YTL, başlangıç sermayesi 7 milyon YTL olan Sağlam Gayrimenkul Yatınm Or- taklığı, SPK'nin gaynmenkulyatınm or- taklıManna ilişkin düzenlemelerinde yer alan konularda çalışacak Sağlam Gay- rimenkul Yatınm Ortaklığı 'nin ortaklan arasında Murat Ülker, Ahsen özokur, ts- mail Bacacı, Adnan Ağaoğ- lu, Yıldız Holding, Üstün Gı- da ve Ülker Gıda bulunuyor. Şu anda yönetim kadro- sunun oluşturulması konusunda çalış- malarım sürdüren şırket, SPK mevzuatt gereği, kuruluş tanhını takıp eden bıryıl içinde halka açılacak. Türkiye Bankalar Birliği (TBB), ınternet dolandırıcılı- ğıyla elde edilen paraların yurtdışına transferinde ban- ka müşterilennin aracı olarak kullamldığım belırterek ban- ka müşterilenne çeşitlı uyarılarda bulundu Başkanlığını Iş Bankası Genel Mü- dürü Ersın Özin- ce nin sürdürdüğü TBB 'nin açıklamasında, para- ların vurtdışına transferinde banka müşterilerinın de aracı olarak kullanıldığı olaylarla karşılaşıldığı kaydedildı Açık- lamada "Hesap bilgileri inter- net üzerınden tamşılan kışile- re verılmemeli. Tanınmayan kişiler tarafından hesabapara yatınlması durumunda, hiçbir işlem yapmadan hemen ban- kaxa haber verilmelı" denildi