Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7ARALIK2004SALI HABERLER CHP'den işsizliğe karşı ' 10+5 onerı ANKARA(CumhuriyetBürosu)CHP Bilim Yönetim Kültür Platformu (BYKP), işsizliğin önlenmesi için kısa ve uzun vadede "10+5" öneri sundu. BYKP Başkanı Bülent Tanla, işsiz sayısının 3 milyon 645 bine ulaştığmı belirterek "İdctia ediyoruz, bu öneriler uygulanırsa Türkrve'de işsizlik Bülent Tanla drye bir sorun kalmaz" dedi. " BYKP Başkanı Tanla, dün CHP Ankara Milletvekili Bayram Meral ile basın toplantısı düzenleyerek, platformun sendikalar, sivil toplum kuruluşlan, sanayi odalan ve işveren temsilcilerinin katılımıyla hazırladığı işsizliği önleyecek önerilere ilişkin raporu açıkladı. işsizliğin Türldye'nin en büyük sorunu ve yoksulluğun motoru olduğunu anlatan Tanla, AKP'nin işsizlik sorununu çözmek için gerekli siyasi kararlılığı gösteremediğini vurguladı. "tstihdam Gefiştirihnesi ve İşsizliğin Önlenmesi Koordinasyon Kurulu"nun sanal ve göstermelik olduğunu kaydeden Tanla, "AKP iktidannın 2 yıl boyunea izlediği poIhika, işsizliği gidernıe, gençlere iş sağlama açısından hiçbir çözüm gerirememiştir. AkP'nin Türidye'ye armağanı özeOikle eğitimB genç işsizler ordusunu büyütmek ohnuştur" dedı. Tanla, eksık istıhdam edilenlerle birlikte işsizlik oranının yüzde 15 'e ulaşuğuu, DtE'nin iş aramadıklanna kanaat getirdiği kişileri işsiz olarak kayıtlara girmediği için gerçek işsizlik oranının yüzde 22 'yi bulduğunun ifade edildiğini söyledi. Tanla'nın verdigi bilgiye göre, rapordaki saptamalar ve çözüm önerileri şöyle: SALI Işkence ve Görecelik İkinci Dünya Savaşf ndan sonra BM İnsan Haklan Bildirisi'nde, hiç kimsenin işkenceye veya insan onurunu kıncı muameleye uğratılamayacağı betirtilir. Işkence yasağı, hemen hemen bütün ülkelerin anayasalannda veya yasalannda vardır. Dünyanın üzerinde en çok titizlendiği konudur işkence yasağı. Ve bir "mutlak değer" düzeyine yükseltilmiştir... Ama... Amerikalı askerlerin Irak'ta tutuklulara uyguladıklan vahşet, işkence konusunu gündeme getirdi. Yakın zamana kadar işkence esas olarak bizim gibi ekonomik ve kültürel geri ülkelerin "evrensel sorvnu" olarak görülmekteydi... "Gelişmiş uygarlann, insan hak ve özgürlükleri konusunda geri ülkeleri "sigaya çektikleri" günler geçmişte mi kaldı, işkence yeniden dünyanın temel sorunlanndan birine mi dönüştü? Derken, bilim dünyası yeni ve ilginç bir araştırmayı tartışmaya soktu. En saygın bilim dergilerinden Science'ta yayımlanan bir araştırma makalesinde, Princeton Üniversitesi toplum psikoloğu Susan Fıske, çok kapsamlı bir vaka araştırması sonucu şu sonuca vanyor Normal bir insan, sert bir hiyerarşi ve emirkomuta altında her zaman işkenceciyedönüşebilir... itaat, kişinin benliğindeki en önemli kontrol mekanizmalannı ele geçiriyor, normal koşullarda sahip olduğumuz sosyal davranışlar çöküyor. Araştırmada, "Askerier, savaş esirini, zulmedilmesi gereken bir düşman ve kendi toplumlannı daha Cıstün görüyor" saptaması dikkat çekiyor... ABD'de de toplumda işkencenin altyapısı önceden siyasal olarak psikolojik propaganda ile hazırlanmıştı; Müslümanlann, Iraklılann, Saddam ve askerlerinin insan bile sayılamayacak yaratıklar okjuguna iüşkin medya propagandası ile... Amerikalı askerlerin insanlara karşı aşagılık ve vahşi davranışlara kışkırtıldığı ve toplumca hazırlandığı kolayca görülebiliyor. Bilimciler, Ebu Garib'deki işkencelerin bu açıdan "planlanmış" olduğunu belirtiyor ve saptamayı yapıyorlar "Sıradan insanlar, otoriterbirmevkidenemiraldıklan sürece inanılmaz korkunç şeyler yapabilirter." Bilim dünyasında zaten 1970'li yıllarda da çok ilginç deneyler yapılmış ve öğrencilerin nasıl işkenceciye dönüşebildikleri saptanmıştı... Bilimin araştırmalan, insanoğlunun her pislige psikolojik olarak kolayca uyum sağlayacak bir yaratık olduğunu göstermektediri ••• İşkence evrensel "mırtlak yasak" konumdan "göreceli yasak" konuma mı terfi ediyor? özellikle 11 Ey> lül Ikiz Kuleler saldınsından sonra, ABD'de gözaltına alınanlara işkence yapıldığına ilişkin yüzlerce olay var. Güvenlik söz konusu olduğunda bütün değerier çöpe atılacaksa eğer, o zaman işkence yasağına "normal zamanlann psikopatolojisi" gözüyle bakacağız! Yani, geçici bir mutlak değer... "Normal durum hastalığı" geçince ve yeni durumlar oluşunca, insanoğlu, hem birey hem de devlet olarak, "doğasında saklı" davranışını hemen dışa vuruyor! Die Zeit'ta Martin Klingst (25 Kasım, sayı 49) "6/razcık işkence olmaz!" başlıklı yazısında, "Ne savaş ne olağanüstü koşullarne de bir büyük tehlike, işkenceyi görecelileştiremez ve yapılabilir kılamaz" diyerek Avrupa'da başgösteren "rölativizme" gönderme yapıyor Omeğin, bazı Ingiliz hukukçulann, tutukluyu açsusuz ve kulaklan sağır edici müziğe maruz bırakan sorgulama tekniklerinin "işkence kapsamında" görülemeyeceği yönündeki fetvasını anımsatıyor. Ingiliz mahkemesi de "bir Ingiliz işkenceye doğnıdan katılmamışsa bu tip yöntemlerie elde edilmiş bilgileri geçerII" kılıyor... İlginç olan, terör tehdidi karşısında, Alman hukukçularının da yelkenleri suya indirmeleri. Bunlardan Winfried Brugger işkence konusunun yeniden gözden geçirilmesini talep etmiş; anayasa hukukçusu Matthias Herdegen. "insan onuruna dokunulabileceğini" gündeme getirmiş! Tabii bu konuda Amerikalılar başrolde: Harvard profesörü Alan M. Dershowitz, işkence için yasalarda tarif edilmiş sınırlı hak talebinde bulunuyor! ••• Peki, 1600'lü yıllardan beri işkenceye karşı insanlığın verdiği büyük mücadele, ulaştığı sonuçlar ve değerier çöpe mi? İnsan, vahşi karakterini, bu defa "ulaştığı mız uygariık düzeyine uygun" ve "uygarbirbiçimde" örgütlü olarak uygulamayı gündemine mi alıyor? "Hayır, değil ve olamaz" mı demeli; yoksa daha önce burada dile getirdiğim şu gerçeği mi yeniden vurgulamalı: Toplumlara ve insanlara ilişkin hemen her şey genellikle rölativdir. "Mutlaklık", toplumsal düzenlerin ve sistemlerin sadece göreceli istikrarlılığıyla sınırlıdır. Bu, "demokrasi"y\ de bütün söylem, sistem ve değerleriyle kapsar! Tannm, ne kötü! Not Bu cumartesi Cumhuriyet Bilim Teknik'te, sorgulama konusunda, Israil'in sorgucubaşı ve bir Fılistinli kadınla yapılan iki ilginç söyleşi okuyacaksınız... obursali@cumhurtyet.com.tr. ORHAN BURSALI Türkiye'deişsiz sayısının 3 milyonu aştığını belirten CHP Bilim Yönetim Kültür Platformu Başkanı Bülent Tanla, önerilerinin uygulanması durumunda işsizliğin sorun olmaktan çıkacağını belirtti. AKP'nin tablosu gerçeği yansıtmıyor Raporda istihdamın şuanki durumu şöyle özetleniyor 8 bln 500 şirket kapandı 2003 yılında istihdam bir önceki yıla göre 207 bin kişi azaldı, 8 bin 500 şirket kapandı ve 135 bin esnaf iş bırakmak zorunda kaldı. İşsiz sayısı 3 mih/on 645 bin kişiye yükseldi. tşveren kesimi verilenne göre, işsizlerle düzgün işı olmayan ücretlilerin sayısı toplam 5.2 milyona ulaşrı. işsizlik oranının 2010'da ikiye katlanarak 10 milyona yükselmesi bekleniyor. kalannın tutarsızlığıdır. Türkiye'de özelleştirme olgusu, tümüyle yağma anlayışla ele alınmış ve sürdürülmüştür. Bir işçiye düzgün iş yaratmanın ortalama yatınm maliyeti 137.5 mih/ar lira olarak saptanmıştır. Toplumu "düzgünişe" kavuşturmak için ise yaklaşık 500 milyar dolarlık yatınma gereksüıim olduğu hesaplanmaktadır. 500 mllyar dolar gereklyor Suçu körüklüyor 1 şsizlik kişinin çevresiyle yaşadığı ilişkileri olumsuz etİtilemekHükümetin "düşüyor" diye te, kişi kendini "acz" içinde hisaçıkladığı 2004 yılı ikinci çeyresetmekte, kendine olan güvenini CHP raporunda, Türkiye tş KunımıTnun yetersiz kaldığı ve iş arama düği dönemine ait işsizlik oranı, knyitirmekte, suça yönelik ve saldırzeninin ilkelliği nedeniyle iş arayanlarla, eleman arayanlann sağhkta bir zin en şiddetli olduğu 2001 yılıgan davranışlar, hatta intihar eğiortamda buluşamadığı betirtildi. nın aynı döneminden bile 2.4 pulimi gösterebilmektedir. işsizliğin getirdiği bir diğer toplumsal sorun da, mafya denilen yasadışı faaliyetan daha yüksek düzeyde bulunuyor. Nüfus ve istihdam artış oranlan aralere insan kaynağı sağlamasıdır. Kapkaç olaylannın artması bunun en tisındaki dengesizlik istihdam ve işsizlik probleminin temelini oluşturuyor. Işgücü miktan 24 milyon 457 bin kişidir. Işgücünü oluşturanlann 17 mil pik ve yaygın göstergesidir. yon 944 bini erkek, 6 milyon 514 bini ise kadınlardan meydana geliyor. İsslzllk artıyor Özellestirme İşsizliğin artmasına neden oldu Özelleştirme uygulamalan büyük ölçüde işsizliğe yol açarken, istihdam arrışına katkıda bulunmuyor. Bunun temel nedeni de, özelleştirme politi Beyln göçü artıyor Türkiye İş Kurumu çok yetersizdir. İş arama düzeninin ilkelliği sistemde iş arayanlarla, eleman arayanlan sağlıklı bir ortamda buluşturamamaktadır. Türkiye en fazla beyin göçü veren 34 ülke içinde 24. sıradadır. Kısa vadede öneriler 1 Türk Malı Kullan İşslz Kalmasın Kampanyası Türk Lirası'nın aşın değer kazanmış olması nedeniyle, ithal mallan ucuzlamıştır. Tüketiciyi ülkemizde üretilen mallann kalitesi ve yararlan konusunda aydınlatmak ve bu mallann kullanımıyla ilgili bir bilinç oluşturmak zorundayız. Bu kadar büyük bir pazar ve para kaybını göze alamayacak olan yabancı şirketler mutlaka Türkiye'de de yatınm yapmanın yollannı arayacaktır. Bu da Türkiye'ye yabancı sermayenin gelmesine ve yeni istihdam alanlan yaratılmasına büyük katkı sağlayacaktır. tlk aşamada gelir vergisi oranı ücretlilerden 4 puan. SSK prim kesintisi ise 8 puan aşağı düşürülmeli. Vazgeçilecek bu gelırin bir kısmının çahşana ek zam olarak yansıtılması için önlem alınmalı. Her işyerine en az yüzde 10 oranında istihdam artışı zorunluluğu getirilmeli. Bu düşme aynca kayıt dışı istihdamı azaltacak, SSK'nin kaybı öngörülenden daha az olacaktır. Ekonominin kayıt altına girmesi nedeniyle gelir ve kurumlar vergisi gibi gelirler artacak, korkulan kayıp en aza inecekrir. 2 isgücü üzerindeki mall yük azaltılmalı Sistem, işverenin yol ve yemek masraflannı karşıladığı ve asgari ücretin yansı kadar bir ücret ödediği işsiz gençlerin burslu olarak istihdam edilmesidir. İşverenin üzerinde bunlardan başka bir yük yoktur ve devlet gelir vergisi veya SSK primi almamaktadır. En fazla l yıl süreli olan projede burslu işçi sayısı işyerinde çalışan işçi sayısının yüzde lO'uilesınırlandınlmaktadır. Bu sürenin sonunda başanlı olanlann işe hazır olmalan, en azından mesleki tecrübelerini arttırmalan ve mesleğe hazırlanmalan amaçlanmaktadır. Arjantin'de 1950 yılında Eva Peron döneminde başlaülan proje halen sürdürülüyor. 3 Burslu İ5 (BECA) Projesl yasama geçirilmell: tşveren kesimi verflerine göre, Türkhe'de işsizlerle düzgün işi olmayan ücrettikrin sayısı toplam 52 milyona ulaşü. Tarrnı alanındaki sonınlar nedeniyle kırsal kesimden şehirlere yaşanan göç, beraberinde eğitimsiz işsiz ordusunu ve çöpten ekmeğini çıkarmaya çalışan insan manzaralarmı arünyor. bısan giicü plaıılaması yapılıııah CHP raporunda istihdamın arttınlmasına yönelik uzun vadeti öneriler şöyle sıralandı: ll: Eğitim sistemi topyekun gözden geçirümeli ve yeniden yapılanduılmalı. tnsan gücü planlaması yapılmalı. Bu yolla işgücü ihtiyacına uygun niceük ve nitelikte eleman yetiştirilmelidır. Ev kadınlan ve gençler için beceri kazandırma kurslan düzenlenmeli. Akademik eğitim ile mesleki eğitim mutlaka birbirinden aynlmalı. 1 Eğttlmde yeni anlayıs saglanma ekonomik büyümeyi sağlayacak üretim, yatınrn ve ihracatı temel alacak ekonomi politikalan uygulanmalıdır. alinmall: Türkiye, halen tanm sektörünün ağırlıkta olduğu bir istihdam yapısına sahiptir. Istihdamda tanm sektörünün payını, AB'deki oranlara çekmemiz zorunludur. Aksi halde, beraberinde bir yığın sorun getiren kırdan kente göç olgusunun önüne geçmek mümkün değildir. Kırsal göç sürecinin önlenmesi, hiç değilse denetim altına alınabilmesinin yolu ise Kırsal Sanayi Projeleri'nin desteklenmesinden geçmektedir. ve iyi yetiştirümiş işgücü, küresel ekonomide rekabet gücünün korunması açısından çok önem 3 Kırsal göç süreci denetlm altına li bir etmen olarak öne çıkmaktadır. Kamu kurumlan, özel sektör işletmeleri, bireyler, sosyal taraflar, srvil toplum kuruluşlan ve eğitim kurumlannın dahil olduğu tüm taraflann katılımını içeren etkin eğitim politikalan geliştirilmeh ve uygulanmalıdu. ZELIHA KARAMAN Levtnfin, Nejat'ın, Onftn Anast. Cem'm, Sem'nııı Babaannesi. KenJinize İyi Bakın, NSzım oJnryua. . KALIN SAGLICAKIA 5 Sosyal diyalog kurulmali: Başta iş 4 Yabancı dil ve bllglsayar eğitlml yaygınlastırılmalı Türkiye'deki işgücünün niteliğinin AB standartlanna çıkanlması ve Avrupa ile rekabet edecek ek donanımlara sahip olması hedefleniyor. Liseyi bitiren her gencin en az bir yabancı dili konuşmasını ve bilgisayan iyi derecede kullanmasını sağlayacak bir program başlatılmahdır. azaltılması ve verimli istihdam yaratabilmesi için öncelikle istikrarlı ve yüksek büyüme trendinin yakalanması şarttn. İstihdamı arttırmak için her şeyden önce istihdama dayalı, istikrarlı 2 istihdam dostu büyüme sağlanmalı, bürokrasl azaltılmalı: İşsizliğin 4 Insana yatırım yapılmalı: Eğitiimiş çi ve işveren kesimleri ohnak üzere tüm toplum kesimleri, verimli istihdamın arttınlması ve işsizliğin önlenmesi konusunda sorumluluk üstlenmeli, kendi aralannda ve hükümetle işbirliği yapma anlayışı içinde davranmalıdırlar. Bu bağlamda Ekonomik Sosyal Konsey'e işlerlik kazan1 malıdu . Kadınlann özellikle sanayi ve hizmetler sektörü istihdamına girmelerini kolaylaştıracak önlemler hızla alınmalıdn. sına kaynak olarak kullanılmaktadır. Fonun bu devasa kaynağı bütçe açıklanm yamamak için değil işsizlikle mücadele için kullanılmalıdır. HAYATA VEDA 5 ARALIK 2004 İNCİRLİOVA ASIİYE CEZA MAHKEMESİ'NDEN Davacı: K.H. Müdahil: Mustafa Erdoğan Vekili: Av. Nail Kule Incirliova Sanık: Hüseyin Eröz Kocabıyık Ahmet Yaşar ve Ezel oğlu Incirliova 1972 Doğ. Aydın lli, Incirliova llçesi Yukan Mah. NK. Suç:3167S.Y. Muhalefet Suç Tarih: 28.08.2003 KararTarih: 27.05.2004 3167 S.Y. Muhalefet suçundan sanık Hüseyin Eröz Kocabıyık hakkında Mahkememizce sanığın eylemine uyan 3167 S.Y.'mn 16,1 maddelerince 5.500.000. 000.TL. ağır para cezası ve biı yıl süre ile bankalarda çek hesabı açması ve çek keşide etmesinden yasaklanması cezası ile cezalandınlmasına ilişkin karar sanığın yokluğunda Yargıtay yolu açık olmak üzere 27.05.2004 tarihinde gıyabında hüküm kurulmuş olmakla, hüküm tüm aramalara rağmen sanık Süleyman Turna tebliğ edilemediğinden: 7201 S.Y.'nın 28 ve 29. maddelerince ılanen tebliğine, aynı yasanın 31. maddesince ılanın yapıldığı tarihten itibaren 15 gün ıçeresinde tebligatın yapılmış sayılacağı ilan olunur. 28.10.2004 Basın: 55337 ' Esas No: 2004/85 KararNo: 2004'146 6 Cenç İskur Projesi uygulanmalı Yanm kalmış yatınmlann ekonomik etkinlik ve istihdam katkısı ölçütlerine göre seçilmesi, buna göre seçilmeyenlerin ise terk edilmesi ve seçilen yatınmlann finanse edilerek süratle tamamlanması gerekir. Bugün Türkiye adeta bir yatınm mezarhğı haündedir. Türkiye'nin elinde son 25 yıl içinde biriken ve bitirilemeyen yaklaşık 90 milyar dolar tutannda bir yatınm sepeti bulunmaktadır. Ancak bu yatınmlara baktığımızda çoğunun üzerinde ot bitriğini görmek mümkündür. Yatınm sepeti, aslında "yannm çöplüğü"$den başkâ bir şey değildir. 5 Yarım kalmış yatırımların seçilerek tamamlanması Eğitiimiş gençlere iş bulunması ve gençlerin iş kurmalannın sağlanması amaçlanmaktadır. Proje ile 3 yıl içinde 150 bin işsiz gencin, bir taraftan çalışırken, diğer taraftan da iş başında kendisine bir meslek ve iş becerisi kazandıracak eğitimi alması sağlanmalıdır. Bu gençlerin ücretlerinin bir bölümü devletçe karşılanmahdır. mayacağından dolayı, sendikalaşmanın önündeki engeller kaldınlmah, aksine örgütlenme teşvik edihnelidir. Bugün yüzde 58'ler seviyesinde olan "sendikalaşnia'' oranı mutlaka daha yüksek seviyelere çekilmelidir. Son araştırmalara göre Türkiye'de 1.5 milyona yakın yabancı kaçak işçinin çalışuğı tespit edilmiştir. Kayıt dışı istihdamın kayda alınması ve sendikalaşma kaçak yabancı işçi sorununu da kökünden önleyecektir. ğin yerli veya yabancı bir yatınmcıya arazi tahsisi, ucuz kredı, ve KOBl 'lere ucuz kredi verilmesi gibi tesvikler belirli sayıda işçiyi, belirli bir süre istihdam etmesi koşulu yerine getirmek şartına bağlanmalıdır. Bu şartlara uyan firmalara gerekirse 510 yılhk sürelerle vergi istisnası da getirilebümelidir. 10 Askere çağırmada Issize öncelik verilmeli 9 işsizlik Fonu amacına uygun kullanılmalı işsizlik Fonu'nda biriken para (tüm masraflar ve harcamalar düştükten sonra) Eylül 2004 tarihi itibanyla 12 katrilyon 620 trilyon liradır. işsizlik Sigortası Fonu mevcut haliyle Hazine'nin düşük faizh borçlanma 7 Kayıt dısının kayda alınmasına öncelik verilmeli Kayıt dışı istihdamı izleme mekanizması oluşturulmahdır. Sendikanın olacağı yerde kayıt dışı çaljşma ola 8 Tesvikler İstihdam sartlı olmalı Vergi istisnalan, banka kredileri ve tüm tesvikler, üretim, ihracat ve istihdam arbşına bağlanmalıdu. Örne Askere alınacak kişilerin iradeleri de dikkate alınarak işsizlere öncelik verilmelidir. Bugün çoğu kez işsiz bir kişi önce askerliğini tamamlamak istemektedir. Çünkü birçok yerde askerliğini yapmamış ohnak kişinin iş bulmasında önüne bir engel olarak çıkabilmektedir. Konunun hassasiyeti nedeniyle gerekli düzenleme Genelkurmay Başkanhğı ile koordineli olarak yürütülmehdir.