Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
S EKİM 2004 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Sırnak'ta bir militan öldürüldü
25 kilo mayın ve
paûayıcı bulundu
ŞIR\AK/TUNCELİ(Cıımhurij«)- Sırnak'ta
güvenlik güçleriyle PKJCKONGRA-GEL ara-
sında çıkan çatışmada bir militan öldürüldü. Ça-
tışma sonrası bölgede yapılan aramada 25 kilog-
ram mayın ve patlayıcı bulundu.
Şırnak ve çevresinde devam eden operasyon-
lar kapsamında dün Cudi Dağı bölgesinde gü-
venlik güçleri ile PKKKONGRA-GEL militan-
lan arasmda sıcak temas yaşandı. Çıkan çatış-
mada, 1 militan öldürüldü. Teröristin üzerinde
ve bölgede yapılan aramada, 1 Kalaşnikof rü-
fek, 5 şarjör, 150 menni, 4 el bombası, 2 çuval
içerisinde 25 kilogram maym ve patlayıcı mad-
de ile 3 çuval erzak elde edildi.
Başkan yardımcısı gözaltında
Tunceli'de geçen hafta meydana gelen çatışma-
da öldürülen PKKKONGRA-GEL militanının
üzerinden çıkan notlarda adlan geçtiği gerekçesiy-
le Tunceli Beledıye Başkan Yardımcısı MustafaTaş-
kale ve Dersim Temel Haklar Derneği Başkanı
Murat Kaymaz gözaltına alındı. Taşkale ve Kay-
maz. "örgüte yardım ve yataknk ettikleri" gerek-
çesiyle Emniyet Müdürlüğü'nde sorguya ahnırken
100 kişilik bir grup, belediye önünde oturma ey-
lemi başlattı. Taşkale ve Kaymaz serbest bırakıla-
na kadar eylemlerine devam edeceklerini açıkla-
yan aralannda beledıye çalışanlannın da bulundu-
ğu grup alkışlarla protesto gösterisi yapu.
SÖZÇİZGİNİN Turhan Selçuk
- SANIRIM RAPORLUSUN.
îstanbul'da yaşamı altüst eden sağanak bu kez de karşı kıyıyı vurdu, kent trafiği yine felç oldu
"fâğmur 'yaka'değiştirdi
YMcu uçağı anzalandı
• İSTANBUL (AA) - Türk Hava Yolla-
n'nuı Sıvas'a gitmek üzere Istanbul'dan
havalanan 'RJ-100' tipi 'Gaziantep' ad-
b uçağının iniş takımlannda gösterge
anzası belirlendi. Kaptan pilot, geri dö-
nerek uçağı Atatürk Havalimanı'na in-
dırdi. Arızalanan uçak bakım hanganna
çekilirken, yolculan 'RJ-100' tipi 'De-
nizli' adlı uçakla Sıvas'a götürüldü.
Dört yıl sonra doğan üciz
• ANTALYA (Cumhuriyet Büroso) -
Antarya'da tüp bebek tedavisi gören ve
4 yıl önce ikiz embriyolanndan birini
doğuran Emine Abay (32) diğer ikizi
geçen günlerde dünyaya getirdi. Özel
Antalya Tüp Bebek Merkezi Direktörü
Op. Dr. Kemal Özge, dondurma yönte-
mi ile hemen transfer edümeyen embri-
yolann saklanabildiğini açıkladı.
Yüzbaşı ve eşi ölü bt
• ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Yüzbaşı Ahmet Özberen ile eşi Elif
Özberen konakladıklan Sıhhıye Ordu-
evi'nde ölü bulundu. Askeri savcıhğın
olaya el koymasının ardından yüzbaşı
ve eşinin kaldığı odada askeri bir ekip
olay yeri incelemesi yaptı. Siyasal Bü-
giler Fakültesi mezunu olan Elif özbe-
ren'in, Hatay'dan Ankara'ya, eşiyle
sınav için geldiği öğrenildi.
Öğrencflepe destek
• İstanbul Haber Senisi - Fınal Dergi-
si Dershaneleri Bakırköy Şubesi, öğ-
rencilerinin başanlannı arttırmaya yö-
nelik Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu'nun
katılımıyla etkinlikler düzenleyecek.
Topkapı Eresin Otel'de yann başlaya-
cak ve 2 gün sürecek etkinliklerde
"Başan yolculuğu" ve "Başanyı des-
tekleyen aile ortamlan" konulu söylc-
şilere ögrencı aıleleri de kanlacak.
Istanbul Haber Senisi - Îstan-
bul'da çarşamba gecesi başlayan ve
özellikle Avrupa yakasında günlük
yaşamı altüst eden şiddetli yağış
dün de Anadolu yakasmda etkili
oldu. Anadolu yakasmda 40 ev ve
işyerini subastı. D-100 Karayolu
ve Boğaz köprülerinde oluşan su
birikinrileri trafiği durma noktası-
na getirdi. Meteoroloji yetkilileri,
yağışlann bugün etkisini yitirece-
ğini belirttiler.
îstanbul'da 2 gündür etkili olan
şiddetli yağmur, kent yaşamını
olumsuz etkilemeye devam edi-
yor. İstanbul Valisi MuammerGü-
ler, tstanbul'da yaşananlan "ani
yağışııı getirdiği olağan somıçlar"
olarak değerlendirdı. Güler, "Alt-
• Anadolu yakasında 40 ev ve işyerini su bastı. Sağanak
bugün etkisini azaltarak sürdürecek. Yann ise yağış
beklenmiyor, havalar yeniden ısuıacak.
yapı sıkmtdannın giderilmesi için
biiyük bir gayret sarf edilrvor. An-
cak İstanbul trafiğinde altyapı so-
runlan veya taşımaylaflgfligeneJ so-
runlar çözülmeden olmaz. Herkes
bir araçta bir kişi, böyie bir şey
yok. Yoluartürmadan,araaazalt-
madan veya taşuna sitemini rayh
sistemegetirmeden,bugünden ya-
rma çözülecek konular değü" di-
ye konuştu.
Anadolu Yakası'nda dün sabah
saatlerinde başlayan yağmur nede-
niyle Kadıköyde 18, Ümranıye'de
7, Üsküdarda 10, Beykoz'da 4 ev
ve işyerini su bastı. Ana arterler-
de trafik sıkışıklıklan yaşanırken
D-100 ve Boğaz köprülerine gıden
yollarda araçlar mahsur kaldı. İs-
tanbul Büyükşehir Belediyesi Afet
Koordinasyon Merkezi'nden
(AKOM) yapılan açıklamada, ken-
tin arterlerinin açık olduğu ifade
edilerek sabah saatlerinde Fatih
Sultan Mehmet ve Boğaziçi köp-
rülerinde yoğunluk yaşandığı kay-
dedildi. Yağış nedeniyle Baltalima-
nı ve Bebek başta olmak üzere ba-
zı yollarda meydana gelen su bi-
rikıntileri yüzünden çok sayıda
araç yollarda mahsur kaldı.
istanbul Meteoroloji Bölge Mü-
dürü Mustafa Yıldınm, sağanak
yağışh havanın bugün etkisini azal-
tarak sürdüreceğini söyledi. Yıldı-
nm, yann ise yağış beİdenmediği-
ni ve hava sıcaklığımn artacağını
ifade etti. Yıldınm, "SKakbğpı 15-
21 dereceolmasınıbekfiyonE.\ann
ise hava parçah bulurJu olacak, s-
cakbğın 4-5 derece artarak 25 de-
receye ulaşmasuu beldryoruz" de-
di. Yıldınm, Îstanbul'da son 2 gün-
de metrekareye düşen toplam ya-
ğış miktannın Göztepe'de 47.3,
Şile'de 24.3, Sanyer'de 54.3, Bah-
çeköy'de 69.6, Kumköy'de (Kil-
yos) 70.9, Florya'da 107 kilogram
olarak ölçüldüğünü belirtti.
Katırsırtında aşı kampanyası
Muş'ta, 'KızamıkAşı Günleri' kampanyası kapsamında. Uin en ücra yerleşim birimlerine
ulaşmaya çahşan sağbk ekipleri, çakşmalannda zor anlar da yaşryoriar. Muş merkeze bağh
Inardı köyüne bağlı Konak mezrasınaaki çocuklara aşı yapmak için yola çıkan sağbk
ekipleri, araçla ulaşamadıkian mezra\a kaür sıründa gitmek zorunda kaldılar. Yolculuk
arasmda, yolda gördükleri çocuklara da aşüannı yapmayı ihmal etmeven sağhk ekipleri,
yaklaşık 2 saat süren mücadeienin ardından Konaklı mezrasına ulaşabildiler. (AA)
447si yeniden suç isledi
Aftan28binll4
mahkûm yararlandı
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Aftan
yararlanarak cezaevlerinden tahliye edilen 28
bin 114 hükümlü ve tutukludan 447'sinin tekrar
suç işlediği bildirildi. Suç işleyenlerden
193'ünün hırsızhk, 48'inin ise yağma suçu
işlediği belirtildi. Adalet Bakam CemilÇicek,
DYP Denizli Milletvekili Ümmet Kandoğanın
soru önergesine verdiği yanıtta. 2000 yılmda
çıkanlan ve 23 Nisan 1999 tarihine kadar
işlenen suçlardan dolayı şartla salıverme, dava
ve cezalann ertelenmesini içeren yasadan
yararlanarak tahliye olan tutuklu ve
hükümlü sayısının 28 bin 114 olduğunu
bildirdi. Bu kişilerden 447'sinin tekrar suç
işlediği için cezaevine konulduğunu belırten
Çiçek, bunlardan 193'ünün hırsızlık,
48'inin ise yağma suçu işlediğini kaydetti.
Çiçek, kamu kurum ve kuruluşlan ile özel
sektörde işe yerleştirilen hükümlü
sayısımn2001'de5bin562,2002'de .,. .
5bin747,2003'te5bin997,20O4yıh "'>•
mayıs ayı itibanyla 2 bin 607 olduğunu bildirdi.
ARAYIŞ
TOKTAM1Ş ATEŞ
Aydınlanma
VEFAT ve BAŞSAĞLIĞI
Zeytinoğlu Holding A.Ş. ile şirketimize uzun yıllar başarılı
hizmetler veren, şirketimizin değerli yönetim kurulu başkan yardımcısı
ÖÖ. SADIK AKALAN
08.10.2004 cuma günü kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz.
Cenazesi 10.10.2004 pazargünü Erenköy Galippaşa Camii'nde
kılınacak öğle namazından sonra Karacaahmet Mezarlığf nda
toprağa verilecektir.
Merhuma Tann'dan rahmet, kederli ailesine, yakınlarına
ve Zeytinoğlu Holding A.Ş. camiasına başsağlığı dileriz.
KÜTAHYA MANYEZİT İŞLETMELERİ A.Ş.
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
VEFAT ve BAŞSAĞLIĞI !
Şirketlerimizin uzun yıllar yöneticiliğini ve önderliğini yapmış "-^/!
Eskişehir Çimento Fabrikası eski genel müdürü, çimentoculann duayeni
ÖÖ. SADIK AKALAN
08.10.2004 cuma günü kaybetmiş olmanın derin üzüntüsü içindeyiz.
Cenazesi 10.10.2004 pazar günü Erenköy Galippaşa Camii'nde kılınacak
öğle namazından sonra Karacaahmet Mezarlığı'nda •
toprağa verilecektir.
Merhuma Tann'dan rahmet, kederli ailesine ve yakınlarına başsağlığı dileriz
ZEYTİNOĞLU HOLDİNG A.Ş.
ENTİLA.Ş.
ESBETON A.Ş.
ESTON A.Ş.
Ülkemizin güncel sorunlan o denli karma-
şıklaştı ve belirsizleşti ki bu konularda çö-
zümleme yapmak, bayağı cesaret işi olmaya
başladı. Her ne kadar bugün söylediklerinizin
tam tersini yarın söyleseniz de kimse size
"Sen ne diyorsun yahu..." demiyor, ama
doğrusu, elinde yeterince veri olmaksızın
analiz yapmaya cesaretim hiç yok.
Ve bu nedenle, güncelle uğraşmak yerine,
bazı kuramsal konuları yeniden ve yeniden
ele almak istiyorum. Bugün, "Aydınlanma"
kavramı üzerinde duracağım. Bir sonraki ya-
zımda da "Jacobenizm" kavramını ele alaca-
ğım. öyle sanıyorum ki daha sonra sıra, laik-
lik kavramına gelecek.
• • •
Aydınlanma'nın tanımıyla işe başlayalım.
"Aydınlanma, kör inanç ve hurafe ile karar-
mış olan insan beynine bilimin ve sanatın
ışığını götürerek o karanlığın aydınlatılması-
dır." Ve bilebildiğim kadarıyla, tüm dünya dil-
lerinde, benzer bir sözcükle ifade edilir.
Toplumsal alandaki tüm konular gibi "Ay-
dınlanma"y\ doğru algılayabilmek için aydın-
lanmanın öncesini bilmek ve doğru değer-
lendirmek gerekir. Aydınlanmanın öncesi, ki-
milerinin çok haklı olarak "karanlık çağ" ola-
rak da adlandırdıklan "ortaçağ"d\r.
Doğrusunu isterseniz ortaçağ, bir "âlem-
dir". Yaklaşık bin yıl boyunca, toplumsal ya-
şamın her noktasında ve aşamasında, inanıl-
maz şeyler yaşandı. Aile yaşamı, tanm yaşa-
mı, askerlik alanı, yönetim alanı vb. alanlarda
yaşananlar yeni yeni.açıklanabiliyor. Aslında
bu dönemi ne "yüceitmek" ne de tam anla-
mıyla "aşağılamak" doğru bir tutum olur. Fa-
kat ortaçağın en belirleyici kurumu, "Hıristi-
yanlık" ve buna bağlı olarak yönetim "biçi-
mi" ve "yetkisiydi". Daha doğrusu, "yönetim
yetkisınin kaynağı" konusunda dile getirilen
yanıttı.
• • •
Insanlar "topluyaşam"a geçtikten sonra;
ister istemez, bir "yöneten-yönetilen" ayrımı
ortaya çıkmıştı. Çünkü topluyaşam, ancak
yasalar ya da kurallar çerçevesinde var ola-
bilir. Kurallann olmadığı yerde anarşi başlar,
kaos olur. Fakat bu noktada, ortaya temel bir
soru çıkar: "Kurallan kim koyacaktır" ya da
bir başka deyişle "Yasalan kim yapacaktır"7
Ve buna bağlı olarak, bir başka kaçınılmaz
soruyu sormak gerekecektir "Kurallan ko-
yanlar, yasalan yapanlar, bu konudaki yetfa-
yi, kimden ve nasıl alacakiardır?.." Ve buna
bağlı olarak sayısız soru türetebiliriz. "K'mne
devredecek", "Ne kadar zaman için devre-
decek" vb. gibi.
Geçmişte ve günümüzde, bu sorunun üç
yanıtı vardir. Ya bu yetki "zoria" alıhir, yarti
"gasp editir"; ya bu yetki "din ve Tann adt-
na" kullanılır ve din ya da Tanrı'nıh kuraffah
çerçevesinde kalındığı iddia edilir ya da bu
yetki şöyle ya da böyle halktan alınır.
• • •
Ortaçağda yönetme yetkisinin kaynağı,
"zonbalık" ve "KHise"d\r. En ufak aynntıtanoa
kadar belirienmiş bir toplumsal ve siyasal ys-
şam vardır. Elbette bu arada, ekonomik yş-
şamın tüm kurallan da aynı kaynaklar târafın-
dan belirlenmektedir. "Kim yönetecek", "NQ-
ye göre yönetecek", "Kim savaşacak", "Tar-
laları kim ekip biçecek", "Kim ayakkabıcı
olacak", "Kim terzi olacak", "Kim hizmetçUik
yapacak"... Her şey, ama her şejr.
miştir. " '.'.'' -"- " *f
* ~
Bu düzen, "eşitsiziikçi" bir düzendir. Teme-
li, Tann'ntn insanlan farklı yarattığıdır. Kimite-
ri, "yönetmek" için yaratılmıştır, kimileri "yö-
netilmek" için. Ve yönetilmek için yaratılanlar,
Tann'nın bu buyruğuna uymak zorundadırtar.
Tabii buna karşı çıkanlar da olmuştur, araa
bunu canlanyla ödemişlerdir. |
••• 4
Karanlık çağ, yeni bir "toplumsal sınıf or-
taya çıkana kadar sürecektir. Meslekten "sa-
vaşçı" olmayan, "din insanı" olmayan, top-
rağı bulunmayan ve önceleri salt ticaretle ge-
çinen ye "pyrg "da (kentte) yaşadjğ^» için
"burjuva" adı verilen bu sinıf, krsa sürede
çok zenginleşti. Ve zenginleşen tüm sınıflar
gibi, "yönetimde pay sahibi olmak" istedi.
Fakat roller dağıtılmıştı ve bu düzen, "Tan-
nsal" bir düzen olarak varsayıldığı için "de-
ğişmez" bir düzendi. Işte o durumda burju-
vazi, eski düzenin felsefesine saldırdı ve
"eşitsiz" toplum düzenine karşı, "eşitlikçT'
toplum düzenini gündeme getirdi: "fnsante-
nn doğuştan özgûr ve
eşit olduğunu" yûk-
sek sesle haykırdı.
"Meşru bir yönetim
ne Tann'ya, ne zorba-
lığa dayanır. Meşru bjr
yönetimin tek kaynağı
vardır, o da halkın
desidir" dedıler. ___
önce ABD Bağrrjjr
sızlık Bildirisi'nde, ^~
dırtdan Fransız Dewi-
mi İnsan ve Vatandaş
Hakları Bildirisi'nde
yer alan bu ifade, gü-
nümüz demokratik bil-
diriierinin temelidir ve
"Aydınlanma" budur.
Ve dikkat edilirse, bu
ifade hem "laikliğin"
hem de günümüz an-
lamında "demokrasi-
nin" başlangıcıdır.
• • •
Osmanlı'da burjuva-
zi oluşmadığı için bu
işlev Mustafa Kemal
ve arkadaşlarına düş-
tü. Ve bu nedenle biz,
bir "Cumhuriyet Ay-
dınlığı" ve "Atatürk
Aydmlanması "ndan
söz ederjz. -