Katalog

«EYLÜL 2003 CUMAFtTES! CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishabo cumhuriyet.com.tr 11 Yunanistan'dan ihlal iddiası • ATİX\(AA)-Türk savaş uçakiannın son 4 g i n içınde Yunan hava sahasını toplam "2 kez ilılal ettiklen öne süriildü. A.tina'da yayımlanan Elefteros Tipos gazetesi, ""Türkler Ege'yi kalbura ç<evırdı" başlıklı haberinde, 90 adet Türk savaş uçağının pazartesi grününden bu yana Yunan hava sahasını 72 kez, hava trafık kurallannı ıse 36 kez "ıhlal" ettiklerini iddia etti. Elefteros Tipos, Yunan savaş uçaklannın, silahlı uçtukları gözlenen Türk uçaklannı püskürtme gınşimleri sırasında 13 kez '"it dalaşı" yaşandığını da ılen sürdü. Aliyev Tiirkiye'ye geliyop • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - A_zerbaycan Başbakanı İlham Âliyev, Azerbayean'da ekım ayında yapılacak olan Cumhurbaşkanhğı seçim- leri öncesinde 8 Eylül pazartesi günü Türkiye'ye gelecek. Zıyaret, Aliyev'ın başbakan sıfatıyla gerçekleştıreceği ilk resmi gezı olacak. Seçimler öncesinde destek arayacak olan Aliyev "in Ankara'dan yardım ve gözlemci talep edebıleceği kaydediliyor. tlham Aliyev'in zıyare- tınin ardından Dışışleri Bakanı Vilayet Guliyev'in de Ankara'yı ziyaret edeceği belirtildi. El Cezire muhabiri tutuklandı • NEYVYORK/ MADRİD (AA) - îspanya'nın Granada kentinde El Cezire tele- vizyonu muhabın, "İslami terönzm" soruşturması çerçevesinde gözaltına alındı. İspanyol istihbarat kaynaklan, Taysir Alluni adlı muhabirin El Kaide ile ile ilişkıli olduğu iddiasıyla 3 gün sorgulanacağını bildırdi. Alluni'nin bu süre içinde avukatlarıya da ailesi ile görüştürülmeyeceği bildırildi. Alluni özellikJe Afganistan ve Irak savaşlan sırasında verdiği haberlerle dıkkatleri üzer- ine çekmiştı. Kaşani: ABO sopumlu • TAHRAN(AA)- tranlı Ayetullah Muhammed Imanu Kaşani. Irak Islam De\Tİmi Yüksek Konseyi (ItDYK) lıderi Ayetullah Muhammed Bagır El-Hekım"ın Necef kentinde öldürülmesinden VVashington yönetimini sorumlu tuttu. lran'm önde gelen dın adamlanndan Kaşani, Tahran Ünıversitesi'nde Cuma namazında verdiği vaazda, "Irak'takı ABD'nın paralı askerlen bu cinayeti hazırladı. bu yüzden cinayetten ABD sorumludur. Irak 1 a saldıran Amerikan yöne- timi ülkede güvenligi sağlamakla yükümlüdür, ancak, halen bunu yapa- madığı gibi aynı zaman- da bu cinayeti işlemeleri ıçın paralı askerlerine izin verdi" dedı. Sean Penn: Bush ulusal bir ırtanç • ROMA(AA)- Amenkah aktör Sean Penn, ABD Başkanı George Bush için "O ulusal bır utanç"' dedi. 60. \enedık Film Festivali'nde yanşma kapsamında gösterilen "21 Gram" filmi ile festivalde gösterilen "Amores Pesos" fılminde rol alan Penn, dün \enedık'te düzenlenen hasın toplantısında, Irak savaşmda uyguladığı politıkadan dolayı .ABD Eaşkanı Bush'u eleştirdi. ABD Savunma Bakanı, Saddam Hüseyin'in doğum yerinde gövde gösterisi yaptı AÇIKÇA Rumsfeld'in TikritşovuDış Haberler Servisi-Irak'taki işgal- ci Amerıkan askerlen hernen her gün direnişçilerin saldınlarına uğrarken savaşın mimarlanndan ABD Savunma Bakanı Donakl Rumsfeld dün. devrik lider Saddam Hüseyin'in kalesi olarak nitelenen Tiknt'e gıderek gövde gös- terisi yaptı. Eski liderin doğum yerini ziyaret eden Rumsfeld. halk tarafından hiç de hoş karşılanmazken bazı Amerikan askerleri de tepkilerını dile getırdi. Rumsfeld işgal altındaki ülkede gide- rek artan güvenlık sorunlannı yerin- de incelemek üzere öncekı gün Irak'a beklenmedık bır ziyaret gerçekleştır- di. Önceki gün başkent Bağdat'a gıden Rumslfed dün de Apache ve Black Hawk helikopterlerinden oluşan dev bir filoyla Saddam ın karargâh haline ge- tîrilen sarayına indi. Rumsfeld'in ge- lişi nedeniyle kentte olağanüstü gü- venlik önlemleri alındı. tanklar sokak- larda devriye gezdi. General Ray Odierno ile birlikte Tik- rit'e giden Bakan bölgede konuşlan- dınlan 4. piyade tümenı askerlerine hitaben bır konuşma yaptı ve devrik Baas Partisi rejimi liderlerine yönelik mücadelelerinde kazandıklan başan- dan dolayı askerleri kutladı. Rumsfeld "Sizin göreviniz zor ve zahmetB olnıaktan da öteydi" dedi ve Irak'ta yaralanan askerlerin yattığı Amerikan hastanelerini ziyaret ettiği- ni söyleyerek "Arkadaşlannızdan ba- rikrit'e helikopter filosuyla gelen Rumsfeld. halk tarafından hoş karşılanmadı. Artık ülkelerine dönmekisteyen bazıABD askerleri de bakana tepküerini dile getirdi. Rumsfeld, üsse dönüşen saraydan dev konvoyla aynldı. Musul'ada giden Rumsfeld, Beledhe Başkanı Ghanam Al Baso'yu ofisinde ziyaret etti. züarmı kaybettiginizi bilhorum. an- cak biliniz ki yapûğınız önemli ve ba- şanyla taçlannuş" diye konuştu. 'Eve dönme zamanı geldT Savunma Bakanı Rumsfeld, koalis- yona yöne- lik saldınlann sürmesine karşın Irakta kaydedilen gelişmeleri savundu. Rums- feld görkemli bir biçimde karşılansa da artık eve dönmek isteyen kimi .Ame- rikan askerler bakana tepki gösterdi. 40 yaşındakı bır yüzbaşı. "Rums- fekl'le konuşabilsem bize dönüş tarihi vermesini isterdim" dedı. Bir er de "Bence artık eve dönme zamanı geldi. Ben dönmeye hazmnT1 diye konuştu. Rumsfeld in gelışı Tikrit halkının Amerikan karşıtı duygulannı iyice kö- rükledi. Halk şaşkınlık içinde Rums- feld'in Saddam Hüseyin'in tümenüs- süne dönüştürülen eskı sarayına heli- kopterle gelişını izledi. 'Her şey daha da köttileştf Irak'ın dağılan ordusunun eski ko- mutanlanndanbiri, "Rumsfeld bir şey değü Benim paranıparça etmek iste- diğinı Idşi Bush. Amerikan birlikkri bu kentte ne yapü? Saddam'ı istiyor- larsa o artık burada değiL, o zaman ev- lerine dönsünler" dedi.Hemşıre Na- hidetsmaiL "Rummy, buraya geldiği- nizden beri bizim için ne yapünız? Her şey daha da kötiileşti,insanlar maaş ala- mıyor, fiyatiar arüj or. Daha önceki ha- yatunız çok daha iyiydr diye konuş- tu. Eski memur Sihama Salih Ali de ABD'hler geldiğinden beri her şeyin daha da kötüleştığini söyleyerek ABD'nin yoksullara neden yardım et- mediğini sorguladı. Rumsfeld Tikrit'teki incelemeleri- ni tamamladıktan sonra ülkenin ku- zeyindeki Musul kentine gitti. Musul Valisi Ganim El Basso'yu valılik bina- sında ziyaret eden bakan, daha sonra Musul'daki Amerikan askerleriyle bir araya geldi. BD NİN YENÎ TASARISI Konsey üyeleri pazarlığa oturdu • Tasan, Irak savaşma karşı çıkan üyeler Almanya, Fransa. Rusya ve Suriye'yi tatmin etmedi. BM'ye verilen rol yetersiz bulunurken ABD komutası da eleştiriliyor. Dış Haberler Servisi - ABD'nin, Bırleşmiş Milletler üyelennı Irak'aaskergönder- meye teşvik edecek karar ta- sarısı Güvenlik Konseyi'ni bir kez daha böldü ve savaş yine diplomatik cepheye ta- şındı. Almanya ve Fransa'nın önceki gün destek vermeye- ceğini açıkladığı tasan, dün Konsey'de tartışılmaya baş- landı. Tasan, Irak'ta ABD ön- cülüğundeki gücün BM onay- lı bir çokuluslu güce dönüş- türülmesini öngörüyordu. Ço- kuluslu gücün komutası ABD'de kalacak. Almanya'nın Dresden kentinde önceki akşam ortak açıklama yapan Fransa Cum- hurbaşkanı Jacques Chirac ve Almanya Başbakanı Ger- hardSchroder, beklentileri- nı karşılamadığı gerekçesiy- le tasanya destek vermeye- ceklerini açıklamıştı. Rusya ağız değjştirdi Suriye de yeni tasarıyı olumlu bulmadı. Şam yöne- timi, çokuluslu güce BM'nın komuta etmesini ishyor. Kon- sey üyelerinin çoğu BM ro- lünün daha genişletilmesi ge- rektiğini sa\ıınurken Fransa, Irak'uı geçici yönetunımn bır an önce ABD'den BM'ye devredilmesıni istiyor. Rus- ya Savunma Bakanı Sergey Ivanov'un önceki gün, tasa- rının kabul edılmesı duru- munda ülkesinin Iraka as- ker gönderme seçeneğini gözardı etmeyebileceğini söy- lemesıne karşın dün Dışişle- n Bakanı İgortvanov'dan da- ha temkinli bır açıklama gel- di. tvanov, "Tasansınm,Rus- ya'nın sürekli olarak üzerin- de durduğu ilkekri \ ansımıa- sı açtsından bir başlangrç ol- duğunu söyleyebilirün. An- cak bu tasan üzerinde daha fazla ciddi çalışma \apılması gerekiyor'' dedı. ABD Dı- şişleri Bakanı CoBn PövveB, Fransa ve Almanya'nın öne- rilerini dinlemeye hazır ol- duklannı söyledi. Savaşa karşı çıkan Mek- sika ve Şili'nin BM temsil- cileri de tasannın yetersiz olsa da üzerinde çahşılma- ya değer olduğunu belirtti. Konseydeki temsilciler. ta- san üzerindeki tartışmalara başlarken başkentlerde de metin ele ahnıyor. Diplomat- lar. ABD'nin temel konular- da sert itirazlarla karşılacağı ve çetin pazarlıklar yapıla- cağını belirtiyor. GÖREV B.\ŞCVDA İLK GÜN - Irak ordusunun yeni askerleri, ~mezuni\etlerinin vı ilk gününde Tikrit sokaklannda d«Th'e gezdiler. .\BD askerlerinin verdiği 3 a>ük eğitimi dün tamamlayan askerler, önemli yerleri korumakla göre^iiler. A\Tica Tikrit sokaklannda de\The görevinin yanında trafik kontroUerinden de sorumlular. DeMİye gezmekten yorulan bazı askerler, görev başındaki ilk güıilerinde sık sık molaverdiler.(Fotoğraf: AP) Dışişleri Bakanlarının anayasa görüşmesine Irakgölgesi düştü AB yine bölündü RTV'A DEL GARDA (AA) - Avrupa'nm geleceğini gö- rüşmeyi planlayan .AB Dışış- leri Bakanlan'nın Riva Del Garda'da dün başlayan top- lantılanna Irak gölgesi düştü. Danimarka Dışişleri Baka- nı Per Stig Möller. "Burada AB Anayasasf ndan, bu Anayasa ile Avrupa dış ve savunma politikalarının güçlendirilmesinden söz ederken, yine Fransa-Al- manya ve Ingiltere- İspan- ya'nın Irak konusundaki bö- lünmesiyle başladık. Bu, tar- tışmaya i\i bir başlangıç ol- madı" dedi. AB den bır dip- lomatik kaynak da Fransa'nuı, ABD'nin gündeme getirdiği BM Gü\enlık Konseyi karar tasansında 10 değişikliği içe- ren bir öneri hazu-lamakta ol- duğunu bildırdi. Seçimlere hazırlanan 8 aday adayı, ABD Başkanı'nı televizyondan topa tuttu Demokradar: Bııslı tam bir fiyasko Gephardt'ın - Bu Başkan sefıl bir hata" dediği program. "Kim Bush'u daha iyi eieştirecek" yanşma döndfl. Dış Haberier Servisi - ABD'de, gelecek yıl düzenlenecek başkan- lık seçimlennde Başkan George Bush'a karşı yanşacak Demokrat Parti aday adaylan önceki gün bir araya geldıkleri bir televizyon prog- ramında Başkan'ı eleştiri yağ- muruna tuttu. Demokrat Parti tarafin- dan düzenlenen ilk tartış- ma, aday adaylarının "Kim Bush'u daha iyi eieştirecek" yanşına dö- nüştü. Başkan Bush'a en ağır saldırıyı, "Bu Başkan sefil bir hata" diyen Demokrat Parti başkan adayı Dick Gephardt gerçekleş- tirdi. Gelecek yılki başkanhk seçiminde Cumhuriyetçi Başkan Bushakarşı yanşmak • Demokrat Parti aday adayı Gephardt "sefıl bir hata" olarak tanımladığı Bush'un, Demokrat ve Cumhuriyetçi başkarüann 70 yılda oluşturduklan ittifaklan tahrip ettiğini söyledi. isteyen 9 Demokrat aday adayından sekizı ilk kez bır televizyon prog- ramında bır araya geldi. Adaylardan Al Sharpton, uçağı- nı kaçırdığı için tartışmaya katıla- madı. Nevv Mexico Ünıversite- si'nde çekilen tartışma programın- da Demokrat adaylann gündemi- nin ilk sırasında Irak vardı. 'Müttefiklerie ilişküere zarar verdi' Washington'ın Irak'ta Bırleşmiş Milletler'den yardım istemesini memnunıyetle karşılayan adaylar, Bush yönetimine ağır eleştiriler yöneltti. Demokrat adaylar Irak'ta BM'nin yardımım istemesini ge- nel olarak memnuniyetle karşıla- salar da, bunun daha önce yapılma- masınm ABD'nin müttefiklenyle ilışkilerine büyük zarar verdiğini \-urguladilar. 2004 seçimlerinde Bush'un rakibi olmada en şanslı aday olarak göstenlen HowardDe- an, BM'nin daha önce de\Teye so- kulması gerektiğini ve Bushun şimdi daha önce aşağıladığı insan- lann da kendisine geri dönmek zo- runda olduğunu söyledi. Massachussetts senatörü John Kerry de bir uçak gemisine çıkıp "görevtamamlandı'5 demerun sava- şı bitirmediğinı belirtırken Dick Gephardt Bush'u "Sefıl bir hata" olarak tanımladı. Gephardt, Bush'un Demokrat ve Cumhuriyetçi başkan- lar tarafından 70 yılda oluşturulan ittifaklan tahrip ettiğini de belırtti. Irak savaşını destekleyen Con- nectıcut Senatörü Joseph Lieber- man, Bush'un, Saddam Hüseyin devrildikten sonra ülkede güven- lığı sağlamaya yönelik bir plan ha- zırlamakta başansız olmasmın Amerikan askerlerini büyük teh- likeye attığını söyledi. Birbirlennden çok Bush'un po- litikalannı eleştiren Demokrat adaylar. Bush'un ekonomi politi- kalaruıa da yüklendi. Adaylar ay- nca büyük oranda İspanyol kö- kenli nüfusa sahip olan Nevv Me- xıco'da yapılan tartışmada, göç- menlik yasasında yapmayı düşün- dükleri değişıkliklerden söz etti. Ancak, sekız aday adayından hiç- bıri öne çıkamadı. Son kamuoyu yoklamalan. seçmenlerin yaklaşık üçte ikısınin 9 adaydan hiçbirinin admı bilmediâini ortava kovdu. ŞÜKRÜ StNA GÜREL Sahibinin Sesi Irak'ta ışgalcilerin kurduğu "hükümef'm "Dı- şişleri Bakanı" IKDP yetkilisi Hoşyar Zebari. Irak'a işgal güçlerine takviye olarak Türkiye'nin asker gön- dermesini istemediklerini açıkça söylemiş. Ga- zetelere göre bu açıklamaya "sert" tepki göste- ren Ankara, kendisine "artık yalnız Kürtlerin de- ğil, bütün Irak'ın Dışişleri Bakanı olduğunu" anım- satmış! Hatta, Türkiye Cumhuriyeti'nin Dışişleri Ba- kanı olduğunu, herhalde, bir an bile unutmayan Abdullah Gül de, dahada "sert" konuşarak "Or- talığı kanştırmamalı, iyi düşünüp konuşmalı" di- ye söylenmış... Zebari'nin sözlerini değerlendirirken "Söyle- yene değil, söyletene bakmak" gerektiğini Anka- ra'da bilenler vardır. Şımdıye kadar silahlı grup- lar içinde dokunmadığı -PKK/KADEK dahil- Kürt gruplarla yakınlığını gızlemek gerekliliğinı bile duy- mayan, onlardan aldıkları işaretleTürkmenleri ezip Türk askenne çuval geçiren işgalci Amerikan Yö- netimi, Zebari'nin ne söyleyeceğini önceden "tahmin" etmiştir diye düşünülebilir Belki de Amerikalı askerlerle "fe/cn/7("görüşmeleryapılırve Türkiye'nin "Irakpiyangosu"ndan kaç Mehmetçik- lik "bilet" alması gerektiği kararlaştırılırken, Ame- rika'nın bizimkilere, "Bakın Kürtler sizi istemiyor ama biz size bayılıyoruz" demelerine bile gerek bırakmamıştır Zebari'nin sözleri... Bir de tabii "Bakın Zebari böyle diyor, ama sızi Kuzey Irak ye- rine, seyreltilmiş uranyumlu bölgelere konuşlan- dırarak biz onu ikna edebiliriz" demek istemiştir, Zebari'nin sesiyle ABD. Şımdilik durum şu: ABD Yönetimi Irak batağın- da Türk askerine gereksinim duyuyor. Ama as- kerimizin Kuzey Irak'a girmesini zinhar istemi- yor. Verdikleri sözlerle, yeniden tezkere konu- sunda çuvallama korkusu arasında sıkışan AKP Hükümeti'ni "rahattatma "nın yollan aranıyor. Şu 8.5 milyar dolarlık kredi iyi bir ikna aracı olabilir mı? Gö- rürüz. Ya da askerimize, ne işe yaradığının hiçbir zaman unutulmamasını ve ulusal niteliğinin her şe- yin üstünde tutulmasını dilediğimiz "mükemmel makine"s\ için yeni vidalar mı önerilecektir? Yoksa ABD hâlâ, artık en "kuş" olanımızın bile görebildi- ği gibi, bizi sonuna kadar oyalamak isteyen AB'ye girişımizi destekleme sözleri mi vermektedir? Aslında AKP Hükümeti işin başında ulusal güvenlik gereksinimlerimiz ve ulusal çıkarları- mız doğrultusunda davranıp kendisinden önce- ki hükümet döneminde kararlaştırılmış olanı yapsaydı, bugünkü sorunlar yaşanmazdı. Yani, Zebarileri dınlemeden ve ABD Irak'a saldırmadan bir kolordumuzla Kuzey Irak'ta elli kilometre ilerleyip dursaydık, yapmamız gerekeni yapmış olurduk ve kimsenin bize bir diyeceği olamaz- dı. Böylece uluslararası hukuka uygun davran- mış, kendi savunma hakkımızı kullanmış ama hukuksuz bir saldınya yandaş olmamış bir hal- de, rahat olurduk. Ancak bugünlerde Irak'a Amerikan askerlerinin koruması olarak asker yollamayı düşünmek, yeni koşullar göz önünde tutulduğunda hiç de akıl kâ- n değildir. ABD Yönetimi, saplandıgı bataktan nasıl çıkacağını bilemez bir durumdadır ve kendi içinde bölünmüştür Birzamanlar "Irak'ta BM Gücü'ne gerek yoktur, biz Irak'ı yıllarca yö- netebiliriz" diyenler, şımdi "BM Gücü olsun, ama Amerikalı komutanın altında olsun" demeye baş- lamışlardır. Dünyaya taht kurma sevdası, yerini Amerika'da koltuğu kurtarma endişesine bırak- mıştır. Yakında, "Irak'tan biz çekilelim, BM Gücü gelsin "e varılacaktır. Biz neden şımdi, bu koşullar ortadayken hâlâ Mehmetçiği "piyango bileti" gibi görmeye ve gös- termeye devam edecekmişiz? Bunu anlamakta zorluk çekmeyen varsa beri gelsin. Türkiye'nin ulusal çıkarları açısından çok talih- siz bir dönemden geçiyoruz. Dışanda, yalanlar üzerine kurulan bir uluslararası saldırı ve şid- det kullanımı var. Yine dışanda, istediklerini el- de edinceye kadar bizi kapı önünde oyalamak istediklerini artık neredeyse herkesin anladı- ğı bir AB var. Içerde ise kendi takıyyesinin de ötesine geçip, gönüllüce başkalannın takıyyesinin takıyyeciliğini yapanlar, Avrupa'da ahkâm kesip Irak'taki aşiret önde gelenlerini Türkiye'yi yöneten kendilerine muhatap alabiliyorlar. ABD askeri yanlışlıkla öldürdü 13yaşındaki çocuğu vurdular Dış Haberler Servisi - Irak'ın Bakuba ken- tinde önceki gece. Amerikan askerleri 13 yaşındaki bir çocuğu "yanhşhkla" öldür- dü. ABD askerleri- nin açtığı ateş sonu- cunda 13 yaşındaki Ömer Saad Casım yaşamını yitirdi. Ömer'm babası, motosikletli bır ada- mı kovalayan Ame- rikan askerlerinin ateş açtığını, olay sı- rasında orada bulu- nan oğlunun vuru- larak ağu" yaralandı- ğını belirtti. Amerikan askeri sözcüsü, Bakuba'da önceki gece bir bom- banın patlamasının ardından Amerikan askerlerine ateş açıl- dığını, ancak Iraklı çocuğun öldüğünden haberi olmadığını kaydetti. Sözcü. "22.00 sula- ruıda 3 araçhk Ame- rikan konvoyu geçer- ken bir bomba paüa- dı. Patlamanın ardın- dan silahlı bir kişi dev- riye>e Kalaşnikofla ateş açûvebir Amerikan as- kerini yaraladı" dedi. Necefayakta NECEF (AA)- Irak Islam Devrimi Yüksek Konseyi lideri Muhammed Bâkır El Hakun'in öldürülmesinden 1 hafta sonra Irak" ın güneyindeki Necef kentinde gösteri düzenlendi. Hz. Ali Camii'ne dün cuma namazı için gelen kalabahktan "Baasçılara ölüm", "Amerika'ya ölüm" sesleri yüksehrken göstericıler, "Bedir Tugaylan Cihad istiyor, çünkü El Hakimin intikamını istiyoruz" diye bağırdı. Şii dini liderler salduıyı önlemek için hiçbir şey yapmayan Amerikahlan suçluyor. .