Katalog

9 TEMMUZ 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA J l i J v U l ı l_JİTjJ. ekonomi(2curnhuriyet.corn.tr 13 Birleşmiş Milletler Insani Gelişmişlik Raporu'na göre Türkiye sıralamada 11 basamak birden geriledi Arnavutluk bileönegeçti Damat-Tweende l/ybmfliîyesî • Ekonomi Servisi - Eıkek giyım markası Damat-Tween, Yapı Kredi Bankası'run kredi kartı World'ün üye işyerleri arasına katıldı. Bu işbirliği sayesinde kart kuilanıcılan WorJdtaksit ve VVörldpuan imkânlanndan faydalanacaklar. Yapı Kredi Bireyse] Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Nazan Somer, Damat- TUeen'in sisteme katılmasının. World'ün markalara verdiği önemi pekıştirdiğini söyledi. Saöşta taftvil farmüfü ANKAJUfAA)- Özelleştırme Yasa Taslağı'yla. Türk Telekom özelleştirmesinde kullanılmak dzere hisse senedine çevrilebilir tahvıl imkânı getirilıyor. Buna göre Telekom hisselerinı doğrudan satmak yerine tahvil satışa sunulurken ahcı îsterse Telekom özelleştirildiğinde bunu hisse senedine çe\'irebilecek. Bu yolla 200-500 mılyon dolar arasında bır satışın gerçekJeştirilebiIeceği belirtıliyor. lurkveferaiNş âtemibuluştu • ANKARA(AA)- Türkıye Odalar ve Borsalar Bırliği Başkanı Rifat Hisareıklıoğlu, miiteahhitlik sektörünün, Israil 'deki kamu altyapı projelerinden daha fazla pay almasını arzu ettıkJerini söyledi. Israii Cumhurbaşkanı Moşe Katzav ve fcrail özel sektör heyeti ile TOBB'nin düzenlediğı crtak işbirliği toplantısında konuşan Hisarcıklıoğlu, Türkiye i.e İsrail'in ikiyakın tcaret ortağı olduğunu, &n yıllarda ticaret hıcmindeki artışın da czendirici nitelikte buJunduğunu ifade etti. Sendfkalar sadaka ammına karşı IANKARA (Cumhurryet Bürosu) - liçi ve memur ssıdikalan, hükümete y5nelik "Kayıplarunızın gderilmesini istiyoruz" bjskısını arttırdı. Türk-lş. tcplusözleşmelerde reel kyıplann giderilmesi gfektiğını belırrirken KlFnın görüşmelere cLhii edilmesıni de yjırgadığını açıldadı. Tjkıye Kamu-Sen ve EKSK da. temmuz ayında vdlecek zamda reel k.vıplann giderilmesinin ösmine dikkat çekerek yzde 5-IO'luk artışın siiaka anlamına şşteceğini belirtti. HY'den ihale aaklaması •İSTANBUL(AA)- Trk Hava Yollan Miles&Miles programı için eıJanılan ortak markalı odi kartı ıhaJe ıi;cinin halen devam rtğini açıkladı. Yapılan kcdamada, basında yer dh Türk Hava ^lan'nın Miles&Mıles «tcu programı için jdlanılan ortak markaJı rrii kartı ihaiesini soank kazandı e;ındeki haberlerinin eeğı yansıtmadığı ^iedıldi. A.NKARA (CumhuriyetBürosu)-Türki- ye ınsani gelişmişlik balomından sınıfta kaldj. Birleşmiş Milletler (BM) tarafindan açıkJanan "fnsaııi Gelişmişlik Raporu "nda 11 sıra birden gerileyen Türkiye, 85'ınci- likten 96'ncılığa düştü. 2000 yılında Tür- kiye'nin gerisinde olan .Arnavutluk, Domi- niİc Cumhuriyeti, Tunus gibı ülkeler bu yıl sıralamada Türkiye'nin üzerine çıkarken Türkiye'nin işga) altında bulunan Filis- tın'den sadece 2 basamak yukanda yer al- ması dikkat çekti. Sıralamanın en başında Norveç yer alır- ken en sonunda ıse Sierra Leone bulunu- yor. BM Türkiye Koordınatörü ve UNDP Daimi Temsılcisi Jakob Simoıısen raporu BM binasında yaptığı basın toplantısıyla duyurdu. Sımonsen, BM'nın önümüzdeki dönemde ekonomi, eğitım, sağlık gıbi alan- • BM'nin 175 ülkeyi kapsayan insani gelişmişlik sıralamasında 11 basamak gerileyerek 96. sıraya düşen Türkiye'de 6 kişiden biri açlık sınınnın altında. Arnavutluk'un bile gerisine düşen Türkiye'de nüfusun yüzde 2'si günde 1 dolann altmda ücret alıyor. Iarda belirleyeceğı "1000 yıl bedeflerinüT uygulanmaya başlamasıyla birlıkte ülkeler arası dengesizliğın ortadan kalkacağını vurguladı. UNDP'nin hazırladığı. 175 ül- keyi ıçeren insani kalkınma sıralamasında Türkiye "orta düzeyde kalkuıma gösteren ülkeler kategorisinde" de orta sıralarda yer aldı. Türkiye. 85 ülkeyi kapsayan bu kate- goride 41. sırayı aldı. Raporda TürkiyeUe- kı her 6 kişiden bırının açlık sınınnın altın- da yaşadığı belırtılirken nüftısun en zengın yüzde 30'luk kesiminin gelir içindekı pa- yının, yüzde 75 olduğu belirtildi. Rapor- dakı diğer saptamalar şöyle: • Okuıyazar olmayan yetişkin nüfus, Türkiye'nin yüzde 14.5'ıni oluşturuyor. Yıllık nüfus artışı ise 1.2 olarak belırtiliyor. • Kışi başına ulusal gelirin 3 yılda yüz- de 15 azalarak 6 bın 974 dolardan 5 bın 890 dolara düştüğü Türkiye de. nüfusun yüzde 2'si günde 1 dolardan daha az, 10.3'üise 1- 2 dolar arasında ücret alıyor. • Türkiye 1998-2001 arasında uJusai ge- lırin yüzde 3.5'ını egıtim, yüzde 3.6'sıru sağhk ve yüzde 4,9'unu savunma harca- malanna ayınrken harcamalannın yüzde 15'ini borç ödemelerine ayırmak durumun- da kaldı. */ Türkiye araştırma-geliştirme, eğıtime aynlan pay, okuma-yazma oranı ve kadın hakJan bakımından AB 'ye üye ülkeler ara- sında engendebulunuyor. Ücretsizçalışan kadınlann oranırun yüzde 72 olması dikka- ti çekiyor. 1.2 milyar insan aç • En gelişmış üç ülke Norveç, Izlanda ve fsveç. • l .2 miJyar ınsan günde l dolardan da- ha azparaya çalışıyor. Geiişmekte olan ül- kelerde yaşayan 800 milyon kişi ıle As- ya'daki her 4, Afrika'daki her 3 kişiden bi- ri açlık çekiyor. • 6 kişiden biri okuma-yazma bilmiyor. VVorldCom Cezası kesildiEkonomi Servisi - ABD FederaJ Mahkemesi, 11 milyar dolarlık muhasebe yolsuzluğu yaprığj belirlenen telekom devi WorldCom'un, piyasa düzenJeyicileri ile 750 milyon dolar ödemesi üzerine yaptığı anlaşmayı onayladı. Amerikan şirketler tarihine gerçekJeştirilen en büyük muhasebe yoİsuzluğu olarak geçen olayda. WorldCom hissedarlannın, yolsuzluğun ortaya çıkmasının ardından uğradıklan kaybın 200 miJyar dolar civannda olduğu tahmin ediliyor. Mahkeme başkanı Jed Rakoff, karar ile ilgıli 14 sayfalık raporunda, şirketin iflas etmesini kimsenin istemeyeceğini, bunun şirketin 50 bin masum çahşanı için adil olmayan bir ceza olacağını ifade etti. Rekabet cep 'ten konuşmayı ucuzlatırken sabit telefonlannpabucu dama atılıyor Zafer şimdilik 4 cep'lerin• Sabit telefondan cep telefonunu aramak bazı operatörlerde üç katı yüksek faturaya mal oluyor. Telsim aboneleri, Turkcell aboneleri ile dakikası 249 bin liraya konuşurken, sabitten görüşmenin dakikası 700 bin lira. E4TMAKOŞAR Türk Telekom'un hükümetlenn kaynak yaratma kaygısına alet edil- mesı sonucu pahalı hızmet verme- si Türkiye'de sadece 10 yıl geçmi- şi olan cep telefonlannın neredey- se daha ekonomık hale gelmesine neden oldu. Bunun sonucunda 28 milyona çıkan cep telefonu abone sayısındaki artış, sabit telefonun önüne geçtı. IMF'nin bile yakın bir geçmişe kadarzam oranlanna karar verebıl- diğı Türk Telekom'un konuşma üc- retinin dakikası 70 bin liradan baş- lıyor, ancak aranılan yere göre de- ğışebiliyor. Şehırlerarası görüşme- ferde ıse ücret 280 bın liraya çıkı- yor. GSM operatörlen kampanya üzerine kampanya yaparak fiyatla- nnı kırabildikleri kadarkırarken sa- bitten Turkcell, Telsim ve Aria'yı aramanın dakikası ıse 700 bin lira. Oysa bir Turkcell abonesinın sabit telefonu aramasının dakika malıye- tı 679 bin liraya gelıyor. Sabit tele- fonla cep telefonu aramak abone açısından bazı operatörlerde üç ka- tı yüksek faturaya mal oluyor. Ör- neğın, Telsim abonelen, Turkcell aboneleri ıle dakikası 249 bin lira- ya konuşurken, sabitten Turkcell abonesi ıle görüşmenin dakikası 700 bin lira. Türk Telekom, hemen her yıl sağ- ladığı 4 milyar dolara yakın kazanç- la, teiekom sektör rekorlar kınyor. • Tjrk Telekom un konuşma ücretının aakıkas T0 t»n liradan başkyor Şehrtefaraa gdruşmeierde ûcret 280 bin lira. Turkcell Telsim ve Aria'yı aramanın dakıası ıse 700 bın lira. • SaM tetefon abone noğunluğu genlryor: Bu yıl sadec© 100 twı artışıa 19 rmlyon 100 bm olması bekfenıyof. Bu sayı, satot tetefonöa abone yoğunluğunun yüzde 26 7'ys dûşme a aniamına gelıyor. • TurkceK'den satrt telefonu aramar»r> dakta ma/rvetı 679 bın lira. Telsim den TurkoeD e ucret 249 bin li- • GSM abone says, saM taMon aDcoeierinJnsa;. ısını aştı: 2001 'de 18 mlyon 23S bindı. Cep tetefofiu abone sayisı.2002de25milyon*uiaştı. Bu fi28mıfyonu aş<ras; bekieruyor • Buna göre 20C1 dekı vüate 26.51* düzey nden 2OO2'de yüzde 36 / 6'ya yûteeter GSM tetefon aöone yoğunluğu bu yıl yüzde 39^Ş'« kadar çıkacsk Cep telefonu da vergi toplama aracı ı telefonu aboneleri, kulla- nını ücrerinin \ ü/dc 31'i kada- nnı vergi olarak devlete ödüyor. Avnca. "diğer vergikr, harçlar, fonlar" adı altında 1 milyon tira channda pa- ra ekleniyor. GSM operatörlen de "sabit ücrefi, •'hat ücreti" adı altında ahrken faturaya bir de "'diğer iicret- ler n ekleniyor. Bunun sonucunda abone, yüklü miktarda vergi ve ücret ödüyor. Ömeğin, abone 51 milyon 288 bin tira konuşma ücreti için toplam 79 mirvon 900 bin liralık fatura ödüyor. Faturada. konuşma ücreti dışuıda 24 milyon 709 bin Bra vergi, 3 milyon 903 bin Kra operatöre karşıbksız ücret ödeniyor. Ancak sabit telefon ücretlerının di- ğer ülkelerdeki telefon ücretlerine göre 2-4 kat daha pahalı oluşu, gı- derleri de 3 milyar dolar civannda olan şirketin aslında "devlet tara- findan para toplama aracı olarak kullanıldıgını" da ortaya koyuyor. Bılançosunda yer alan 3 milyar do- larlık gider, polıtik kadrolaşma öy- külerine konu olan Türk Telekom'a personel alanında da yapılan siyası müdahalelerin göstergesı nıteliğinı taşıyor. Türk Telekom yetkililen. arama hizmetlennin, üçerayhkperiyotlar- la tüketicı enflasyonu ile venmlilik faktörüne göre oluşan bır formülle maliyet belirlendığını belirtti. Cep abonelerf artıyor GSM abone sayısınuı, sabit tele- fon abonelerinin sayısını aştığı dik- kan çekiyor. 2001 yılında 18 milyon 229 bin olan cep telefonu abone sa- yısı, 2002 yılında 25 milyona ulaş- tı. 2003 yılında ise 28 milyona ulaş- ması bekleniyor. Buna göre 2001 'dekı yüzde 26.5'lik düzeyin- den 2002'de yüzde 35.6'ya yüicse- len mobil telefon abone yoğunlufu bu yıl yüzde 39.3'e kadar çıkacak. Buna İcarşılık sabit telefon abone sayısının bu yıl sadece 100 bin ar- tışla 19 milyon 100 bin olması bek- leniyor. Bu abone yogunluğunun yüzde 26.7'ye düşmesi anlamına geliyor. Abone yoğunluğu, 2002 de yüzde 27'ye geriledi. Sümer Holding 1.9 milyar dolar baürdılar 'BlLGl TOPLUMUNA DOGRU/ÖZLEM YÜZAK ! cumhumtteoın.tr MITR4TKIŞLALI .4NKARA - Yüksek Denetleme Kurumu (YDK), özelleştirme programma ahndığı 1989'dan bu yana 1.9 milyar dolar kaynak aktanlan Sümer Holdıng'm, gerekli tekno- lojik yatırımlar yapılmadığı için batma noktasına geldiği saptamasında bulundu. YDK. Sümer Holding'in bugünkü duru- mundan özelleştirmelerde nihai karan alan Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) ıle uy- gulamalan gerçekleştiren Özelleştirme Ida- resi Ba^kanlığı'nı (ÖlB) sorumlu tutarak gerekii önlemlenn bır an önce almmasını istedi. YDK, "ÖzdJeştirme tdaresi Başkanlığı veÖzeBeştirmeFonu2001 Yıh Raporu "nda Sümer Holding'in özelleştirilmesi mercek altına alındı. Raporda "Holding özeBeştir- mesinde rasyonel bir özelleştirme poütika- sııun izlenmediği. kaynak yaratabilecek iş- lermelerin belirlenip özelleştirme uygula- malannm en az kaynak israfina yol açacak şeküde gerçekieştirilmediği görülnıoktedir" denildi. YDK raporunda, önceki raporlarda, ba- zı mahkeme kararlannda ve TBMTvI KİT Komisyonun'nun 2 Haziran 1998 tarihli toplantısında Sümer Holding'in bazı işlet- melerin rehabilite edilmesine yönelık karar ve temenniler alınmasına karşın, "Bu yön- de bir girişim ve gelişme ounaması üzerine bu karariardaa vazgcçiM^ği" belirtildi. Geleceğin teknolojıle- nne doğru kısa bıryolcu- luk yapıyoruz. Teknolojiyı satın alarak, kullanma ile onu üretme ara- sındaki farkı olanca çarpıcılığı ile görerek... Dünyayı 1yi okumanın, geiişmekte olan koşullan önceden görmenin yararlannı bir kez daha gözleyerek... Teknolojinin bir ürün olmaktan çıkıp na- sıl bir yaşam biçimi halıne geldiğine tanık olarak... Durağımız,A)cateifirmasınınAraş- tırma-Geliştırme Merkezi. Pans yakınlann- da Marcoussıs kasaba- sının çıkışındadev bir te- sis. Tes/sı gezmek için davetl/ oJmak bile yetmi- yor, illa pasaportlanmız da yarifmızda olacak. Marcoussis Alcatel'in en büyük araştırma labo- ratuvan. Başta Fransa olmak üzere dünyanın çeşitli böigelenndekı Ar- Ge merkezlennde top- lam 18 bin 700 kişi çalı- şıyor. Aralannda oaşanlı türkler de var. Aicatel'in yılda ortalama aldığı pa- tent sayısı ise 900'u aş- kın. Geçen yıl Alcatel'in Ar-Ge için yaptığı yatınm tutan 2.5 milyar Euro ol- muş. Marcoussis'deki tesistekı 600 çalışanın çoğu gencecık mühen- disler, yazılımcılar. Saç teli ınceliğindeki fiberop- tik kablolann terabaytlar- ca veriyi en hızlı şekilde en uzak noktaya taşıyabılmesinın yollannı araştınyorlar. Ar-Ge'de rekabet de son de- rece onemli. Patenti alınan ürünün stan- dartlaşması için verilen uğraş ise apayn bir konu. Türkiye'nin koşullannı bildiğimiz için bu konuya hıç girmıyoruz. Biliyorsunuz dünyada telekom sektoVün- Geleceğin Teknolojilerine Yolculuk de geçen yıllarda modem ekonomi tarihı- nin en cıddi krizi yaşandı ve hâlâ da atlaül- mış değil. Telekom operatörieri hâlâ büyük borç yükü alt/ndalar. 2 yılda yüzde 40 ora- nında küçülen endüstnde, sektöain önde ge/ertlerinden olmasma karşın Alcatel de İcrizden nasibini almış. Ancak gerek küçül- me politikasıyla, gerek ürün çeşıtliliğıneyö- nelerek ve bu arada organizasyon yapısını Sayısal uçurumda şirketlerin sorumluluğu AJcatef'in Avnjpa, Ortadoğu ve Afrika'dan sorumlu Başkan Yardımcısı Ge- rard Dega ile yaptığımız sohbette konuyu ülkelerarasında sayısal uçurumun hâlâ derin olduğuna getiriyoruz. Inanıyoruz ki bu yalnız hükümetlenn ya da si- vil toplum kuruluşlannın işi değil. Burada büyük şirketlere de büyük sorumlu- luklar düşüyor. Dega, sayısal uçurumun aza/tılmasında ikı noktanın önemli ol- duğunu vurguluyor. Biri yukandan aşağıya diye tanımlanan sistem, yani önce hükümetlenn bu doğruituda po/itika benimsemeleri ve tabana yayma çabala- n. Ikinci nokta ıse tabandan tavana doğru bilinçlendirme. Işte burada şirketie- rin yapabileceği işter var. örneğin Alcatel, Senegal'de, ne bir tetevizyonun ne de radyonun olduğu köylerde balıkçıları denizin fırtınalı olduğu günlerde uya- ran bir sistem geliştirmiş. Yine Güney Afrika'da birkaç köyde yapılan küçük bir uyan sistemi ile bebek ölüm oranlan azaltılmış. Dega haklı olarak şu vurguyu yapryor. Bunlan Paris'te oturduğunuz koltukta düşünmenız imkânsız, bunun ye- rel çalısanlar tarafindan gündeme getirilmesi gerek. da değiştirerek toparlanmış. Ar-Ge'den ise asla ödün verilmemiş. Savunma sanayıine de yeniden giren şir- ketin yenı donemdeki öncelikleri arasında geniş band teknolojisini geliştırmek ve mul- timedya mobil iletişım teknolojilerini arttır- mak yer alıyor. Yani bır anlamda katma de- ğerli hızmete yönel- mek. DSL (Digital Suscriber Ljne) olarak bilinen, telefon kablolan üzerinden sürekli on-line halde internet bağlantısı sağlayan, aynı zamandatelefon görüşmelerine ve uy- du bağlantılanna olanaktanıyan sistem, Al- catel için hayli önem taşıyor. Bu alanda dünya pazannın yüzde 36'sını elinde bulun- duruyor. DSL sisteminde amaç, teknoloji- lerin yalnızca bir ürün olmaktan çıkıp bır ya- şam biçimi haline gelmesi. Kısacası, bir tek bakır kablo sayesinde tek hat üzerinden tele- fonla konuşurken ınter- nete bağlı kalabiliyor, bir video oyunu seçerek az ötenizdeki televizyonuz- dan izleyebiliyor. isterse- niz yurtdış/ndakı dostla- nnızla internet ortamın- da konuşma yapabıliyor- sunuz. Daha önce tek tek aldığınız bu hizmetle- ri bır anda, kesintisiz ve ucuza sağlayabiliyorsu- nuz. ÖnceABD'de baş- layan DSL sistemi kısa zamanda yaygınlaştı. Güney Kore, Japonya ve Avrupa'da bu sistem yü- rüriükte. Hukümetler de bunun farfcında. Bu yüz- den telekom sektörferini hızla rekabete açıyorlar. Alcatel Teletaş'ın Yö- netim Kurulu Başkanı Lütfi Yenel'e göre Türk ' Telekom hızlı internet servislerinin yaygınlaşması konusunda haylı geride. Dünyada kablolu ve kablosuz intemet enşimi devlettarafindan teşvık edi- liyor. Türkiye'nin bu konuda çabuk karar vermesi gerekiyor. Örneğin bugün Çin'in ve Güney Kore'nin gerçekleştirdiğı atılım- da teknolojıye y<-*ınmın payı büyük. HONG-KONG BİRJNCİ Ekonomik•••• • • 103y cüyüzANKARA (ANKA) - Türkiye ekonomik özgürlük sıralamasında dünya ülkeleri arasında Bulgaristan ve Venezüella ile birlikte 103'üncü sırada yer aldı. "Dünya Ekonomik Özgürlük" raporuna göre Türkiye, devlet harcamalan, vergiler ve KlT'lerin varlığı bakımından devlerin büyüklüğü konusunda 40*ıncı sırada yer alırken mevzuatın yapısı ve mülkiyet haklannın konuunası konusunda ise 93 "üncü sırada bulunuyor. Ekonomik özgürlüğün temel kriterlerini, "Kişisel terrin, gönüOü mübadele, rekabet özgürlüğü, kişiüğin ve mülkiyetin korunması" olarak tanımlayan rapor, 2003 yılı kapsamında 123 milletin ekonomik özgürlüğünü degerlendirdi. Raporda, Hong- Kong en üst sırada yer aldı. Bu ülkeyi, Singapur, ABD, Yeni Zelanda ve Ingiltere takip etti. TÜRK TELEKOM Ara bağianü savaşı • Mahkemenin 3 yıl önce iptal ettiği ara bağlantı anJaşması yüzünden şimdiye kadar oluşan kamu zaran 3.5 katrilyon. Ekonomi Servisi - Türk Telekom ile GSM operatörlen arasındaki ara bağlantı ücretlerinin eşit şekilde paylaştınlması yönündeki mahkeme karannın yaklaşık 3 yıl gecikmenin arduıdan uygulamaya konulnıası, konunun taratlanndan farklı tepkileraldı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın konuyla iigili "Turk Teiekom ik ile GSM şirkederi arasındaki asimetrik anlaşnuüan simetrik hale getirdik" açıklamasına karşın GSM operatörü Turkcell, uygulamayı "hukuka aylanlık'' olarak nitelendirdi. EMO: Mücadeleyi biz başlattıfc Turkcell, Türk Telekom'un 30 Haziran'da yapması gereken 82 trilyon liralık ödemeyi "ara bağlantıdan kaynaklanan geçmiş döneme ilişkin alaeaklanna'* mahsup etmesinm de herhangi bir sözleşme hükmüne dayanmadığını ve keyfi oldugunu belirtti. Hükümetin geç de olsa olumlu bir adun attığını belirten Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Başkanı Cengiz Göliaş ise Erdoğan'in, 1998 de söz konusu ara bağlantı anlaşmasmın iptali için davayı açan EMO'dan hiç bahsetmemesini "Başkalaruun verd^i mücadelevi yok saymak" olarak yorumladı. Hükümetin bu konuda açtığı hiçbir dava bulunmadığını ve kamuoyunun yanıltıldığını belirten Göltaş, "9. Idare Mahkemesi'nin ara bağlanü anlaşmasmın çağn sonlandırma ücretkriy le iigili bölümünü kamu yaranna aykın olduğu gerekçesiyte iptal ettiği 4 Ekim 2000 tarihinden bu yana, hiçbir hükümet iptal sonucuyla ilgiH bir işlem yapmadı" diye konuştu. Avrupa'da GSM şebekesinde başlayıp sabit şebekede sonlanan çağn için GSM operatörlerinin aldığı ara bağlantı ücreti, dakika başına 6 ile 15 sent arasında değişirken Türkiye de bu oran 22.2 sent. Özel sektör temsilcileri, her ülkede GSM'lerin daha fazla pay aldığını, ancak Türkiye'de bu konudaki orantısızlığın "fazla kaçt^uu" belirtiyorlar.