Katalog

15TEMMUZ2003SALJ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab(« cumhuriyet.com.tr 11 Şaatbugün Ankara'da • Ankara (Cumhuriyet) - rilistın Dışışlen Bakanı \ebil Şaat, bugün Türkıye'ye gelıyor. Dışışlen Bakanı Abdullah ûül'ün davetlisı olarak Türkiye'yı ziyaret edecek olan Şaaf ın temaslannda cncelikk Ortadoğu banşı konuşulacak. "Filıstin - Israil Banş Süreci ve Yol Haritasının Geleceği" lonulu bır konferans verecek olan Şaat, Türkiye"de 3 gün kalacak. ABD'den Suudi Arabistan'a baskı • BEYRUT(AA)- Lübnan'da yayımlanan El Kıfa El Arabi gazetesı, ABD'nın Suudi Arabistan'a Irak'a asker göndermesi yönünde baskı yaptığını ilen sürdü. Cazeteye göre, Suudi Arabistan Velıaht Prensi Abdullah. düşünmek için süre istedi, Ürdün Krah Abdullah ise başka Arap ülkelerinin de bu güce katılması şartıyla talebi kabul ettı. Bu arada, ABD'nın Irak'a banş gücü asken göndermesine ilişkin talebinı geri çeviren Hındıstan, ancak BM komutasındakı banş gücü çerçevesinde birlik gonderebileceklenni söyledı. 'Aralat özgür bırakılsın' • RAMALLAH(AA)- Fılistın Başbakanı Mahmud Abbas, tsrairden, Filıstin liden Yaser Arafat'a seyahat özgürlüğü tanımasını istedi. Abbas, banş süreciyle ılgılı olarak en önemli konulann Filıstinli mahkûmlar. Yahudı yerleşkelen, ablukalar ve Arafat'ın dılediğı yere dılediğı zamanda seyahat edebilmesi olduğunu belirtti. Yol haritasını hazırlayan 'Ortadoğu Dörtlüsü'nden bıri olan Rusya'nın Dışışleri Bakanı da, Arafat'a getirilen kısıtlamalann kaldınlması gerektığını söyledı. Beyaz Saray Bush'u akladı • YVASHINGTON (AA) -Beyaz Saray, Başkan George Bush'un Irak'a savaş başlatmak için şaibeli bilgiler kullandığına ilişkin suçlamalan önemsememe yoluna giderek, "'Başkan için bunlar geçmışte kaldı" açıklamasında bulundu. Beyaz Saray Sözcüsü Ari Fleischer, sözcü olarak yaptığı son açıklamada, "Başkan için bunlar geçmişte kaldı, sanıyorum bu olay son noktaya ulaştı. Daha geniş anlamıyla savaş. nükleer programını geliştirmeye çalışan Saddam Hüseyin'in yarattığı tehditle haklı çıkmıştı" dıye konuştu. Belçika'ya agır suçlama • BRÜKSEL (AA) - Uluslararası Af Örgütü, Belçika'da yeru kurulan koalisyon hükümetinin, ilk Bakanlar Kurulu toplantısında, yabancı devlet adamlannın soykınm \ e ınsanlık suçu ithamıyla yargılanabıhnesine olanak tanıyan yasayı feshetme karan almasının "Kurbanlar için bir tokat" olduğunu açıkladı. Örgütün Belçika sorumlusu Philippe Hensmans. "Hükümet bu şekilde da\Tanarak. genel olarak suçlann cezasız kalmasına karşı yürütülen mücadeleyi, Uluslararası Ceza Mahkemesı'nı baltalamaya çalışan Amerikalı yetkililerin dayattığı harekete katılmaktadır" ifadesıni kullandı. ABD'nin müttefikleri oluşumu desteklerken Arap Birliği temsilin niteliğini sorguluyor Konseye büyük alkış yok• Arap Birliği, Konseyin seçilmiş kişilerden oluşmadığma dikkat çekiyor. Mısır, ilk icraatı 9 Nisan'ı ulusal gün ilan etmek olan Konsey'i "hatalı bir başlangıç" yapmakla eleştirdi. Dış Haberler Servisi - Irak'ta oluşturulan geçıci Hükümet Kon- seyi, ABD'nin Ortadoğu'daki ya- kın müttefıklen ıle AB. Ingıltere ve Rusya tarafından "ohımlu bir adım" olarak değerlendırilırken Arap Birliği, konseyin "seçimle işbaşına gelmemesini" eleştirdi. Mısır da, Konsey'ın ilk aldığı ka- rann 9 Nisan'ı ulusal gün ılan et- mek olmasına tepkı gösterdı. Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa, öncekı gece yaptığı açıkla- mada. "Eğer bu konsey seçimle ohış- turulmuş olsaj dı daha fazla güç ve güveniür- Kk sahibi olurdu" dedı. Musa, konseyin ku- rulmasının Irak'ın egemenliğinı kazanması, Iraklılar tarafından yönetılen yenı bır Irak'ın doğuşu ve işgalin sona ermesi yönünde bir adım olmasını ümit ettığıni belirtti. Konseyin yetküerının açık ohnadığını ifa- de eden Musa, Arap Birliği ve Araplann, kon- seyin çalışmalannı yakından izleyeceğinı kaydetti. Irak geçici Hükümet Konseyı üye- len, öncekı gün Arap Birliği ve diğer Arap ülkelerine yaphklan çağnda, yalıtılmak de- ğil, birlikte çahşmak ıstediklerini beürtmış- lerdı. Mısır yönetimının resmi gazetesi El Ak- bar, yeni konseyin Saddam Hüseyin ın dev- rildiği günü ulusal gün ilan etmesıni "yan- hş bir başlangıç" olarak niteledı. Gazetenin genel yayın yönetmenı Cdal Du- 'ABD DESTEKLEMEDl' Türkmen Cephesi tepkili • ITC'denüstdüzeybir yetkili. konseyde en az 2 ya da 3 temsilciyle yer almak için çaba gösterdiklerini ancak ABD'den destek alamadıklarmı kaydetti. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Irak'ta seçım yapılma- dan ABD taraftndan oluşturu- lan geçici Hükümet Konse- yi'ndeyahıız 1 Türkmen tem- sılcıye yer verilmesi, Türkmen- lenn tepkisme neden oldu. Irak Türkmen Cephesi (ITC) kay- naklan. ABD'nin Türkmenle- ri görmezden gelmeyı sürdür- düğünü, buna anlam veremedik- lerini kaydettiler. Irak'ın genelınde Türkmen- lerın nüfusunun yüzde 12 'lerde olduğunu sa\aınan ITC'den üst düzey bır yetlali, 25 kişilık kon- seyde en az 2 ya da 3 temsilciy- le yer almak için çaba göster- diklerini ancak ABD'den destek alamadıklannı kaydetti. Kon- seyde gelecek günlerde değı- şıklık olabileceğıne ışaret eden yetkılı. Türkmenlerin daha güç- lü ve adil temsillen için çaba- lann süreceğını vurguladı. Türkmen Cephesi kaynakla- n, konseydekı tek Türkmen temsilcı SongülÇabukhakkın- da yorum yapmazken. "Biz Türkmenlerin davasına sahip çıkan herkese destek veririz" demekle yetiniyorlar. Dışışleri kaynaklan da Türk- menlerin temsili konusunda memnunıyetsizlıklerini gizle- mezken, Hükümet Konseyı'nın görev ve yetkılennin henüz net- leşmemesı nedeniyle sağhklı bir değerlendirme için erken olduğunu dile getıriyorlar. Irak Türkmenleri anıldı Bu arada Irak Türklen Kül- tür ve Yardımlaşma Derneğı, MTemmuz 1959'da Kerkük"te öldürülen Türkmenlen, Taksım Cumhunyet Amtı'nda düzen- ledikleri törenle andı. Dernek Başkanı Kemal Beyath, törene katılan Kazak Türkleri, Ker- küklüler, Doğu Türkmenler ve Azeriler adına yaptığı açıkla- mada, "Talabani ve Barzani'ye sesleniyoruz: Türkmen bölge- lerinden ve bilhassa Kerkük'ten elinİ7İ çekin. Irak'ta hozurhı bir yaşam istiyorsanız getirdiğiniz peşmergeleri geri çekm" dedi. veydar imzalı yazıda, Irak'ın ışgal edılerek BM üyeliğuıin sona erdiğı gün olan 9 Ni- san'ın ulusal gün ilan edilmesi eleştirildi. 'Yapay bir gösteri' Duveydar, Konsey'in oluşumunun, ABD ve tngiltere'nin kıtle ımha sılahlanyla ılgi- li yalanlannın üzerini örten bır gelişme ol- duğuna dikkat çekerek konseyuı ilk toplan- tısına BM temsilcisı Sergio VTeira'nın katıl- masının ıse, tümüyle "yapayve VVashington tarafindan dikteedflmiş bir gösteri" olduğu- nu yazdı. Sunyeli siyası yorumcular, kon- sey üyelerinı "işbirtikçi" olarak nıtelediler. Suudi yorumculara göre ise konsey tem- sili bır yapıya sahıp. Suudi Arabistan'da ya- yımlanan Arab News gazetesinın genel ya- yın yönetmeni Halid el Maena, "Saddam da seçilmiş degildi. ama Araplar onu tamdüar. Araplar ikiyüzlülük etmemefi" dedi. Katar Dışişlen Bakanlığı sözcüsü ulusla- rarası topluluğu konseyi desteklemeye ça- ğınrken Ürdün Dışışleri Bakanı Mervan Muasır da, konseyin oluşumunu "oiumhı bir adım" olarak niteledı. Birleşık Arap Emır- likleri'ndeki Körfez Araştırma ve Stratejı Merkezi'nin Başkanı Abdulhalid Abdul- lah, konseym kuruluşunun Irak'ta, Amen- kan ışgal kuvvetleri ıle Irak halkı olmak üzere "neredeyse eşit fld güç olduğunu gös- terdigini" söyledı. Rusya, Hükümet konse- yi ile "temas kurmaya hazır olduğunu" açıklarken Avrupa Bırlığı. geçici konseyı "temsiH yönetim yolunda ilk adım" şeklın- de niteleyerek memnunıyetle karşıladı. Rus- ya Dışişlen Bakanı Igor tvanov, konsey için KOMÜNtSTLER YÜRÜDÜ - Irak Komünist Partisi yandaşlan. 35 yıl sonra dün ilk kez ülkedeki monarşinin yıkıimasını kutladılar. Bağdat'ta toplanan yaklaşık 2 bin kişi. Baas Partisi'nce 1963te idam edilcn Başbakan Kasım'ın resimlerini taşıdı. Geçici Hükümet Konseyi'nin toplanüsında ise Iraklı Şö Bder Muhammed Behrul Oğhım ve Kürdistan Yurtseverkr Birliği Hderi Celal Talabani, samimi görüntüler verdL (Fotoğraflar: AP) "doğru yönde ablmış olumlu bir adım" de- di. Ingıltere Dışışleri Bakanı JackStraw da "Bu gelişme, Irak'ın Iraklılar tarafindan yönetilnıesi hedefı doğrultusunda aülmış önemli bir adımdır" diye konuştu. Saldında 1 ABD askeri öldü 25 kişilık konsey, dün akşam başkanını be- lırlemek üzere bir toplantı yaptı. Bakanla- n atama ve yıllık bütçe yapma yetkısıne sa- hip olan konsey, bir yıl içinde yenı Irak ana- yasasını hazırlaması planlanan kurucu mec- İısi oluşrurmaya çahşacak. Yönetimde, son söz ABD'nın görevlendırdığı Paul Bre- mer'de olacak. Konseyin önceki gün yap- tığı ilk toplantının üzennden birkaç saat sonra gerçekleştirilen bir saldında ıse bir ABD askeri ölürken 6 asker yaralandı. • Işgal askeri ve çocuk İşgal güçlerine bağlı askerler, kendilerine düzenlenen saldınlann ardından ev ev arama yapıyorlar. Iraklı bir çocuk da komşusunun evinegiren Amerikan askeıierini merakh ve korku dolu gözlerle izliyor. (Fotoğraf: AP) Irak'ın Nijer'den uranyum almaya çalıştığı istihbaratıyla ilgili tartışma kızışıyor MI6 fle CIA'run arası açıldı Dış Haberler Servisi - Saddam Hüseyin yönetıminın Nijer'den uranyum almak ıstedıği yönünde- ki dosyalar üzenne tartışmalar yo- ğunlaşırken Ingiliz ve Amerikan istihbarat servislenmn birbırlen- nin \erdiğı bilgilere "güvenmedi- ği" öne sürüldü. The Guardian gazetesi, "Ingiliz dış istihbarat ser\isi MI6 ile ABD merkezi haberalma örgütü CIA arasmdaki ilişkilerin, Irak'ın kiüe inıha silahlan konusundaki istih- barat üztrinde doğan kavgalar yü- zündeniyice bozukhığunu" öne sür- dü. Gazete, CIA Başkanı George Te- • Avrupa basını, uranyum istihbaratının kaynağımn Fransa veya îtalya olma olasılığı üzerinde dururken ABD'li senatörler, CIA Başkanı Tenet'in istifasını gündeme getirdi. net ıle MI6 yönetımi arasmda kısa bır süre önce Irak'ın Nijer'den uran- yum alıp almadığı konusunda ya- şanan çekışmeye dikkat çektı. Tenet'm konuyla ılgilı kuşkulu bır dil kullandığını, MI6'nm ise istihbaratın sağlamlığmda ısrar et- tiğini belirten Guardian, tngiliz yönetiminin bu istihbaratı "yakm mürtefik"ınden sağladığı yönün- deki açıklamasına dikkat çektı. Financial Times gazetesi de tn- giltere'ye uranyumla ilgili bılgı- leri, Fransa ve îtalya olduğu dü- şünülen, "Baüh ülkelerin" sağla- dığını yazdı. İtal\an hükümeti yalanladı Geçen aylarda Tıme dergısi tara- fından savunulan istihbaratın kay- nağının îtalya olduğu yönündeki sav da. İtalya'nın önemli gazetele- nnden Corriere della Sera tarafın- dan bır kez daha gündeme getınl- İNCİLİZLER BLAIR'E AMERİKALILAR BUSH'A CÜVENMİYOR Dış Haberler Servisi - Irak savaşmın meşruiyetine ilişkin tartışmalar ve güvenliğin bir türlü sağlanamaması, hem ABD Başkanı George Bush hem de İngiltere Başbakanı Tony Blair'e olan güveni azalttı. Newsweek dergısince yayımlanan anket, Bush'un başkan olarak gösterdiğı performansını onaylayanlann oranının 11 Eylül'den bu yana yaklaşık 30 puan düştüğünü gösterdi. 10-11 Temmuz'da yapılan ankete göre, halkın yüzde 55'i Bush'un performansını onayladığını belirtmekle t birlikte bu oran, 11 Eylül'den bu yana yaklaşık 30 puan geriledi. ABDhalkının yüzde 45'i Washington"uı savaş öncesinde, ^ ^ Irak'ın kimyasal ve biyolojik silahlan sakladığına ilişkin istihbarat raporlanru yanlış yorumladığını düşünürken halkın yüzde 38i, yönetimın bilinçli olarak kamuoyunu yanlış yönlendirdiğine inanıyor. Katılımcıların sadece yüzde 15'ı, ABD'nin Irak'ta istikrarlı ve demokratik bir hükümet kurabileceğıne güveniyor. Ingıltere'deki ICM Research adlı kuruluşun yaptığı anketteyse, Ingilızlerin yüzde 66 sının. Blair'in bilerek ya da bilmeyerek kendılerinı "yanlış yola sevk ettiğine'' inandığı kaydedildi. di. Italyan asken istihbarat ajansı SISMI'nin konuyla ilgili belgele- n ABD ve tngiltere'ye teslim etti- ği yönündeki haber, Italyan hükü- meti tarafindan yalanlandı. The Daıly Telegraph gazetesi ise ABD istihbarat kaynaklannın İngiltere'nın uranyum konusun- daki bilgiyi Fransız istihbarat ser- visi DGSE'den sağladığına ınan- dıklannı yazdı. DGSE'nin Mlö'nın bu bilgiyi CIA'ya vermesini iste- meyeceğini düşünen ABD'li yet- kililer. Nıjer'in Fransa'nın eski bir sömürgesi olmasına dikkat çeki- yorlar. Ülkedeki uranyum maden- leri de Fransız Atom Enerji- si Komisyonu'nun deneti- mindekı bir Fransız şırketi tarafindan işletiliyor. Uranyumla ilgili istihbara- tın kaynağına ilişkin tartışma- lar sürerken ABD'li bazı sena- törler CIA Başkanı Tenet'in istifasını gündeme getirdiler. Senato İstihbarat Komite- sı'nden Cumhunyetçı senatör Richard Shelbj', kendısı baş- kan olsa, Tenet'in koltuğunda kalamayacağını söylerken Se- nato Ordu Hizmetlen Komi- tesı'nden Demokrat senatör Carl Levin. Tenet hakkındakı raporu beklediğini ve buna gö- re görevden alınmasının gün- deme gelebıleceğinı belirtti. HARİTALARDEĞİŞTÎ Bağdat'ta Virginia Bulvaru.. BAĞDAT (AFP) - Irak'takı Amenkan askerleri, başkent Bağdat'ın Arapça olan sokak adlanm, ABD'deki kent ve sokak adlanyla değiştınneye başladılar. AFP haber ajansının. "Bağdat'ta kaybolursan ana caddeden Virginia Bulvan'm çık" başlığıyla verdiği haberde, tarihı El Reşit ve Hulafa sokaklannın artık Oklahoma ve Pennsylvania olarak değiştirildiğini kaydetti. Pentagon'un uydu haritasında, yerlerin Ingilizce adlannın ışıklandınldığını belırtılen habere göre, "Bağdat bu adlaıia daha çok Washington'ı andımor." Ajans, Saddam Hüseyin'in oğlu Kusay'a aıt sarayın da "Aşk Barakası" olarak ışaretlendiğini kaydetti. ABD askerlen, bu değışıkliklerin güvenlık nedeniyle yapıldığını söylüyor. 'Çocuklar evierinden uzakta' Haberde, 1. Piyade Tümenı'nin karargâhının duvanndakı bir uydu haritasında. önemli yollann adlannm Ingilizce yazıldığı bildirildi. Felluce kentınde görev yapan bir çavuş "Bu çoçukbr evlerinden uzaktalar ve evlerini haürlatan adlan kullanabilirler" şeklmde konuştu Cav- u§, bunun "emperyalist bir uygulama" olduğu eleştınlerine karşı çıktı. MYEDEBASKI Ermeni lobisi kin kusuyor Dış Haberler Servisi - Amerika'da faahyette bulunan, kısa adı ANCA olan Amerika Ermeni Ulusal Komi- tesı adlı kuruluş, üyelerine yolladı- ğı bildırilerle, 2004 yılı ABD Dışiş- len Bakanlığı bütçe yasa tasansına. Ennenı soykınmı iddıalannı da içe- ren bır ifadeyı ekletmek için Ame- nkan Senato ve Temsilciler Meclisı üyelenne baskı yapılmasını istedi. ANCA'nın eylem planı içersinde Amerikalı kanun koyuculan baskı altına almanın yanı sıra "Türk hü- kümetinin, öğrencilere sözde soy- kınmının uydurma olduğunu an- latmayı amaçlayan girişimlerinin protesto edilmesi" talebi de yer alı- yor. Dünya Bankası'na baskı ANCA aynca. Dünya Bankası'nın Bakü-Ceyhan boru hattını fınanse etmesinı engellemeye yönelik bir kampanya başlattı. Atatürk'ü öven Newsweek yazarlanndan George VVill'ın protesto edilmesini de iste- yen ANCA, aynca TÜSÎAD'ın Was- hington temsılcılıği tarafindan ya- yınlanan son bildinye de karşı çık- tı. ANCA, "Sözde soyianmın Ame- rikan Kongresince tanınmasının, Türklerle Ermeniler arasındaki uzlaşı çabalarına zarar vereceği yolundaki görüşün doğru olmadı- ğı" ıddıasında bulundu. Öte yandan ANCA'nın, uluslara- rası hukuk uzmanı olduğunu öne sür- düğü Alfred de Zayas'a, "Bugün- kü Türk hükümetinin Ermenile- re karşı işlenen suçlardan sorum- lu olduğunu" iddia eden bir rapor hazırlattığı ortaya çıktı Zayas'ın ha- zırladığı raporda, BM Soykınm söz- leşmesinin, Ermeni iddıalanna da uygulanabileceğı ıddiasının yer aldı- ğı bıldınliyor. Hûkûmete mektnp ABD'dekı Ermeni lobısini oluştu- ran gruplardan Amenkan Enneni Asamblesi (AAA) da, Türkiye'nin, Ermenilere karşı "kuvveoı birsöyiem'' kullandığını ileri sürdü. AAA Icra Kurulu Dırektörü Peter Vosbikian imzasıyla. Büyukelçi EcvetTezcan'a birmektup göndenldı. Mektupta Baş- bakan RecepTayyq>Erdoğan'ın, Er- meni lobisi soykınmın tanınması ça- balannı sürdürdükçe Ermenistan ile sınınn açılmayacağı yönündeki söz- leri ve Türkiye'nin .'(zerbaycan Bü- yükelçisi Ahmet Ünal Çeviköz'ün, "Türkiye, Ermenistan ile uluslarara- sıkuruluşlarda işbüiigi \ apabilir. doğ- rudan değü" yönündeki sözlerinin basında yer aldığı kaydedildi. Mek- tupta. "Buaçıidamalar,bizimdaha ön- ceki göriişmelerimizin tonu ve içeri- ğryie keskin bir çetişki içindedir. Bu >iizderL TürkDısjşleri Bakanhğı'nın. bu tutumu açıklamasuu memnuni- yetk karşuanz" denildı. . j