Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 12 TEMMUZ 2003 CUMARTESİ
HABERLER
DÜNYADA BUGUN
4Lİ StRMEN
Etnik Saplantının
Abes Mantığı
Turk kamuoyu ulkesının ıç çıkmazlan buyuk dış
sorunlanyla yoğun bır bıçımde uğraşırken 6 Temmuz
Pazar gunu Korsıka'da yapılan referanduma yete-
mce eğılmek olanağı nı bulamadı
Korsıkalı Fransızlar, referanduma sunulan metne
çok ufak bırfark ıle "hayır" dedıler
"Hükümetın Korsık&'ya yenı bırstatu veren tas-
lağını kabuledıyormu~sunuz"sorusuna, katılan seç-
menın yuzde 50 98'ı "hayır" yanıtını verdı
Bızım basında, bu k onuda gozume tek yazı çarp-
tı doğrusu o da çok acelecı genellemecı ve cahıl-
ce yazılmıştı Adını ve»rmek ıstemedığım yazar, oy-
lamadan Korsıkalıların Fransız merkezı devletı ıle
yaşamak ıstedıklerı sonucunu çıkanyordu
Keşkeoyleolsaydı, ama ne yazık kı değıldı
Işın ılgınç yonu, Chirac-Rafîarin ıktıdan gıbı, sos-
yalıst muhalefet de refform tasarısını desteklıyordu
Bu da normaldı çunkru daha once Lionel Jospin,
sosyalıst partı ıçınde Chevenement'nın aynlması-
na yol açacak buyuk çatlaklan goze alarak, bu yo-
lu zaten kendısı açmıştı
270 bın nufuslu, Korsıka Adası'nda yaşayan Fran-
sızlann oyuna sunulan taslağa ulaşmak çok kolay
olmamıştı
• • •
Çok değıl, 12 yıl once sosyalıst Joxe'un hazıria-
dığı reform projesının "Tek ve bolünmez bır bütün
olan Fransız ulusunun tamamlayıcı parçası olan
Korsıka halkı" deyımın ı taşıyan 1 maddesı, Anaya-
sa Mahkemesı tarafından, anayasanın 1 maddesın-
de dıle getırılen Frans-ız ulusunun teklığı ve bolun-
mezlığı ılkesıne aykırı gorulerek ıptal edılmıştı
Lionel Jospin ın tasarısı ıse "Cumhunyetçı" Jean
Pıerre Chevenement'nın, buyuk tepkısıne ve once
Içışlen Bakanlığı, sonra da partıden aynlmasına yol
açacaktı
Goruluyor kı, aslında reddedılen taslak, Fransa da
buyuk bır duşunce devnmının uaınuydu
Taslak "Yukan Korstka" ve "Güney Korsıka"dı-
ye ıkı ıdan bolume ayrılan Ada'yı butunleştırıyor,
Bastıa yerıne Ajjaccıo'yu merkez olarak kabul edı-
yor ve yerel meclıse genış yetkıler verıyordu
özerklık kımılenne gore bağımsızlığa gıden yolu
da açacaktı
Nıtekım bu yuzdendır kı Corsıca Nazıone denen
Guy Talamonı onderiığmdekı bağımsızlıkçılar one-
nye "evet" dıyeceklennı belırtmışlerdı
Taslağı hukumet ana muhalefet ve Korsıka'dakı
bağımsızlıkçılar destekledıklerı halde, referandum-
dan hayır çıktı Baş destekçıler durumunda olan
Cumhurbaşkanı Chırac, onun Başbakanı Raffann ve
özellıklesıyasal prestıjını "evef" kampanyasına bağ-
lamış olan yenı ıktıdanr harıka çocuğu Içışlerı Ba-
kanı Nikola Sarkosy buyuk yara aldılar
•*•••
Gelışme ıle ılgılı olarak belkı de en doğru sapta-
mayı, buyuk bozgundan sonra Içışlerı Bakanı Nıko-
la Sarkosy yaptı ve şunları soyledı
- Boytece Korsıka'da reform yolunun ne kadarguç
olduğu artaya çıktı
Sonuçta rol oynayan etkenler çok fazla
Ada'dakı klanlaşma, ıkı yuz yetmış bın kışılık bu
kuçuk toprak parçasındakı çok yonlu çekışmeler,
1998'de, Valı Erignac'ın oldurulmesının baş zanlı-
sı bağımsızlık yanlılannın onderlennden teronst Yvan
Colonna'nın oylamadarı ıkı gun once "surpnz
1
" ya-
kalanışı (çok kışı Sarkosy'nın Colonna'nın saklan-
dığı yen uzun suredır bıldığını soyluyor) Ajjaccıo
Bastıa çekışmesı, kendı klanları uzennde çok etkılı
olan yerel nufus sahıplennın bır bolumunun yoğun
bıçımde, "hayır" yonunde kampanya yurutmelen
vb
Goruyorsunuz bırden çok etken rol oynamıştır bu
gelışmelerde
Işın ılgıncı, ne çekışmenın taraflarından Bastıa, ne
de Ajjaccıo'duryeryuzunun Korsıkalı nufusu en faz-
la olan kent, Butun Ada'da 270 bın kışı yaşaması-
na karşın, yalnız Marsılya'da 200 bın Korsıkalı bu-
lunur Fransa'da yaşayanlar ıse yanm mılyonun çok
ustundedır ve butun dunyada Korsıkalı nufusu ıse
1-2 mılyon arasında tahmın edılmektedır
Geteneksel olarak Korsıkalılar, devlet kademelenn-
de gorev alırlar Bunun yanı sıra askerlık, ış yaşamı
ve mafyada onemlı kolları vardır
Fransa Korsıka'yı subvansıyone eder
Ama Korsıka'da hoşnutsuzluk doruktadır
Fransa ulus devlet yapısını zorlayan reformları
dener, Korsıkalı "hayır" der
Olay tek nedene ındırgenmeyecek kadar kar-
maşık, Korsıka başka hıçbıretnık soruna bıre bıror-
nek oluşturmayacak kadar kendıne ozgudur
Ama yıne de çıkanlacak bır ders var
O da etnık saplantının abes mantığının mantıkla
açıklanmayacak kadar karmaşık olması ve dışardan
sunulan hazır ve kolay reçetelenn geçersız olduğudur
Korsıka'yı enıne boyuna ıncelemekte, benzerı
sorunlarla karşı karşıya olan herkes ıçın sayısız yarar-
lar var
'Adil yargılama' istedi
Gazeteci Sinan Kara
AİHM'ye başvurdu
İSTÂNBUL(ANKA)-
Gazetecı Sinan Kara,
kendısıne "kmama'' ka-
ran veren Basın Konse-
yıBaşkanıOktayEkşi'yı
savcılığa şıkâyetının ta-
kıpsızlıkle sonuçlanma-
sı, bu karara yaptığı ıtı-
razbaşvurusunun da red-
dedılmesının ardından
davayı Avrupa însan
Haklan Mahkemesı'ne
(AÎHM) goturdu
Kapanan Datça Haber
gazetesının sahıbı gaze-
teci Sinan Kara ıle Basın
Konseyı'nınverdığı *lo-
nama" karan uluslara-
rası platforma taşındı
AtHM'ye başvuran Ka-
ra'nın avukatı ErdalDo-
ğan, Avrupa Insan Hak-
lan Sozleşmesı'nın "adil
yargılama ilkesT. "ceza-
lann yasalhğı ilkesi" \e
"etkiti başvuru hakkm-
dan yararlanma ilke-
sfnın ıhlal edıldığını be-
lırttı Doğan, Kara'nın
aynmcı bır uygulamaya
tabı tutulduğunu da bıl-
dırdı
Datça'da, Meka tnşa-
at sahıbı MehmetKara-
dağ; Kara'yı «tehcfit''ıd-
dıasıyla mahkemeye ver-
dı Yargılama surerken
Mehmet Karadağ, Sinan
Kara'yı Basın Konse-
yı'ne şıkâyet ettı Basın
Konseyı de Kara'dan sa-
vunma alarak "kmama"
karan \erdı Karadağ bu
karan alıp Datça Aslıye
Ceza Mahkemesı 'ndekı
dosyaya koydururken
mahkeme heyeti Kara'ya
1 yıl hapıS cezası verdı
Başbakan Erdoğan, kendi imzasıyla terör listesine aldığı Hikmetyar'a övgüler yağdırdı
'Ailedeki kahraman' teröristANKARA (Cumhumef Bûrosu) -
Başbakan Recep Tayyıp Erdoğan, Is-
lamı teror fınansoru Gulbeddin Hik-
metyar'ın yanında dız çoktuğu fotoğ-
rafla ılgılı açıklama vaparken "deği-
şrnı* soylemıyle çelışen ıtıraflarda bu-
lundu Hıkmetvar'ın "Afganıstan'da
ulusal bir kahraman olduğunu" soy-
leyen Erdoğan, vanında dız çoktuğu gö-
runtu ıçın de "Aile içinde çekilmiş bir
resimdir'' dedı
Tayyıp Erdoğan, Gulbeddin Hık-
metyar'la ılgılı açıklamasında, geçmı-
şe ıiışkın bağlantısını kabul ederken Is-
lamı teror fınansorunu de savundu
Erdoğan açıklamalannda, Hıkmet-
yar'ın "terör finansorü" olarak he-
• Teror örgütlen lıstesmm başında bulunan El-Kaıde'nın fınansörü Hıkmetyar,
Türkıye'nm Başbakanı Recep Tayyıp Erdoğan'ın "aıle fotoğrafı" olarak nıteledığı
karede yer aldı. Islamı terör fınansörünün dızı dıbmde poz veren Erdoğan, Hıkmetyar'ın o
dönemde ABD'mn müttefıkı olduğunu savunarak çıkış yolu aradı
saplannın dondurulmasını ıçeren ken-
dı ımzasının da bulunduğu Bakanlar
Kurulukaranvlatersduştu Başbakan
Erdoğan'ın imzasıyla 28 Mart 2003 gu-
nu ımzalanan kararnameyle Hıkmet-
\ arteror hstesıne ahnmış ve Tunaye'de-
kı tum malvarlıklan dondurulmuştu
Hıkmetyar'ın "Taleban ve El Kaide
ile olene kadar bırtikteyım. Şanb ciha-
dımız tum dunyada de\anı edecek"
yonundekı propagandasını da gormez-
den gelen Başbakan Hıkmetyar'ın Ta-
leban'la karşı karşıya geldığını ılen
surdu Başbakan Erdoğan, dun gaze-
tecılenn sorulan uzenne basınayan-
sıyan skandal fotoğrafın 1985 yılında
kendısı RP tstanbul îl Başkanı ıken çe-
kıldığını açıkladı Erdoğan şunlansoy-
ledı
"Gulbeddin Hikmetyar, tahminim
1985yıDanolan buziyareande ABD'nin
desteklediği ve Afganistan'da ulusal
bir kahraman olan, Afganistan'ın ba-
gımsıdığı mucadelesinde bır insandı
\e Turkrve'ye o zamao Afganistan'ın
bir lideri olarak gehnıştL Ben de o za-
man bır sıyasi partinin Istanbul il baş-
kamydun. Bir aileortanunda yapdmış
olan bu resim, duşunun bir aUe içinde
çekümiş bir resimdir. Bu toplannda çe-
kilmiş olan resim bugun malum zat, bır
siyasi partinin genel başkanı olarak ve
sahibi olduğu gazetede ve televizyonlar-
da yayımlamak. yayimlatmak suretiv-
le yaktoşık 18 yıl once olan bır olayı
kendisi içm ranta dönuştureceğmizan-
nedhor. Bu şekilde srvaset yoisuzluğu
yaparak sryasette rant elde cdihnez."
O donem Hıkmetyar'ın Turkıye'de
dev let katında ılgı gorduğunü soyle-
yen Erdoğan sozlennı şo\ le surdur-
du "BugünHîkmetyar'rTaleban'ola-
rak nıtelevenler, şu anda bile Hikmet-
var'ın Afganistan'da hangı konumda
olduğunu bilemeyecek kadar bu işten
cahikürler. Çunku Hikmet\ar ile Ta-
leban, karşı düşmuş gruplann temsil-
cileridir \fganistan"da. Srvasetie uğ-
raşanlar bu tur insanlann bulunduğu
konumlan da i>i tahliletmekzorunda-
duiar. Bundan da nasıbim almamış
olanshasılerTurkr.edemaafcsefsrv>-
set>ı
apı\oriar."
ÎĞNELt FIRÇA ZAFER TEMOÇİN
Tam bir camur atma'
SHP lideriKarctyolçın
vekülere dcıva açacak
tSTANBUL(AA)-SHP
Genel Başkanı MuratKa-
rayalçuı. "TBMM Medis
Araştırma Komısvo-
nu'nun, hakkuıda soruş-
turma açılması onerisinde
bulunmasım tam bır ça-
muratma olarak nıteien-
dirdiğmi" belırterek "Bu
karan alan milletvekıDeri
hakkuıda da\a açmayı du-
şünuyorunT dedı
Karavalçın "îzmrtBu-
yukşehir Belediyesi Kent-
seJ ve Endustrnel Su Te-
min Projesi" (Yuv acık Ba-
rajı) ıle ılgılı ıddıalann araş-
hnlması konusunda kuru-
lan Mechs Araştırması Ko-
mısyonu nun, kendısının
de aralannda bulunduğu
donemın 11 yetkılısı hak-
kında soruşturma yapıl-
masına \onelık karannı
Fatıh'te bır kıraathanede
ızledığı televızyonda ya-
yımlanan haberlerden oğ-
rendı "Dava açma kara-
rau. bö\1e bırgehşmeobna-
sı halınde daha once ka-
rarlaşürdığını'' vurgulayan
Karavalçın, "Hiç bövle
T B ^ l Soruşturma Ko-
misyonu kurulmasuıa ge-
rek yok. Hemen dava baş-
layabiGr, benim mahkeme-
jevermemlebirlikte- Bov-
İeBkle de Soruşturma Ko-
nusyonu'nu beklemeden.
o yargılama rahadıkla b+-
ü'rilmış olur" dedı
SHP lıden Murat Kara-
valçın, "1995 Şubat'ında
DSt Hazine ve DPT Mus-
teşarlığı'nın olumlu goru-
şuyle, Yuv^acık Barajı'nın
yap-işlet- devret kapsamı-
na afanmaa onerisı geldigi-
ni" anlatarak "Yuksek
Planlama Kurulu olarak,
kendilerinin de bu üç ku-
ruluşun olumlu goruşûnıi
gozonunde tutarak, bara-
juı bu kapsama ahnması-
nıkarariaşürdıklannr bıl-
dırdı Karayalçın sozlennı
şoyle surdurdu "Bugun
de boyle bir oneri geise, >i-
ne memnunivetie avıu ka-
ran veririm.''
Özkan ve Önal için komisyon kurulacak. Kılıçdaroğlu, Baştopçu'ya güveninin kalmadığını belirterek üyelikten aynldı
Yolsuzhık komisyonutıdayolsuduk savı
ANKARA (Cumhumet Bürosu) -
TBMM îzrrut Su Projesi v e Ym-acık Ba-
rajı'ru Araştırma Komısyonu uyelen-
nın tstanbul'da yaptığı ıncelemeler sı-
rasında muteahhıt şırketlennce ağır-
lanmasıMeclıs'ıkanştırdı Buıncele-
me nedenıyle mılletvekıllennın Mec-
lıs'ten harcırah aldığının ortaya çık-
ması, skandala\enı halka ekledı Para-
Banka Dosyalan Alt Komısyonu, ka-
mu bankalanna kullandınlan kredıler
konusunda eskı Başbakan Yardımcısı
Hiısamettin Ozkan ve eskı Devlet Ba-
kanı Recep Onal hakkuıda soruştur-
ma komısyonu kurulması onensını ke-
sınleşrırdı
Izmır Buyükşehır Belediyesi'nce
yaptınlan Yuvacık Barajı'ndakı yol-
suzluklan araştırmak uzere kurulan
Meclıs Araştırma Komısyonu, dun son
toplantısını yaparak raporunu hazırla-
dı Toplantının başlangıcında Komis-
yon Başkanı Muzaffer Baştopçu'nun
da aralannda bulunduğu 4 mılletv ekı-
lının Istanbul'da yaptığı ıncelemeler
sırasında ÎSKÎ tarafından ağırlanması,
ÎSKÎ'nın de konaklama masraflannı
• TBMM İzmıt Su Projesı'nı Araştırma Komısyomf nda, AKP ve CHP'lıler arasında sert
tartışmalar yaşandı Muteahhıtler tarafından ağırlanan mılletvekıllennm Meclıs'ten de harcırah
aldıklan ortaya çıktı CHP'lı Ozyurek, "Komisyon Başkanı'nın kendısı şu anda yolsuzluk
batağına saplanmış durumdadır Bır an once ıstıfasını talep edıyoruz" dedı
bazı muteahhıtlere odettırmesı tartış-
ma \aratti Baştopçu, çalışmalar kap-
samında gıttıklen Istanbul'da ISKI,
Kocaeh'de de buyükşehır belediyesi
tarafından ağırlandıklannı soyledı
Baştopçu kendılennı ağırlayan ku-
rumlann otel faruralannı muteahhıt-
lere odettırmesının soz konusu olup
olmadığının sorulması uzenne "Bu-
nun o kurumlara soruhnası lazun. Biz
de konuyu araşöracağız" dedı Heyet
ıçınde ver alan CHPIı İsmail Ozaj
"Bizler onurhı insanlanz. Sey^hat on-
cesinde başkan masraflann Meclis ta-
rafindan karşdanacağmı soykdL Ancak
daha sonra bunun boyle olmadığı an-
laşdryor." dedı "Sizikmrv'orum''dıye-
rek Özay'a tepkı gosteren Baştopçu, "ls-
mail Ozay onurhı da geri kalan komis-
Yonuvelemeuznıanlaronursuzınu?*
dedı CHP Grup Başkanvekılı Musta-
fa Özyunek ıle CHP'lı uyeler ıse duzen-
ledıklen basın toplanrısında, muteah-
hıtler tarafından ağırlanan mıllervekıl-
lennın Meclıs'ten harcırah, odenek ve
\ollukaldığınıaçıkladı CHP'lı uyeler,
ımza atmadıklan ıçın kendı hesaplan-
na harcırah yatınlmadığını bıldırdı
Komisyon Başkanı'nın, "Harcırah al-
madık" demesıne karşın uzmanlann
Çüler ve Karayalçın 'a soruşturma istemi
Komisyon, bu tartışmanın ardından vaptığı toplan-
tıda Yuvacık Barajı'yla ılgılı olarak dönemın 11 ba-
kanı ıle bırhkte eskı Izmıt Buyükşehır Beledıye Baş-
kanı Sefa Sirmen hakkuıda soruşturma açıbnası, 11
burokrat hakkında da suç duyurusunda bulunuhnası-
nakarar verdı Bakanlar şoyle Tansu Çiller, Murat
Karayalçın, A> kon Doğan, Necmettin Cevheri, tsmet
AtiDa, HaH Çulhaoğfu, MehmetDonen, VeyselAtasoy,
Ufiık Soylemez, Mustafa Vıhnaz, Ekrem Ceyhun."
Haklannda suç duyurusunda bulunulması ıstenen do-
nemın burokratlan ıse şunlar "Osman Birsen, Ayfer
\ ıhnaz. Nevzat Saygılıoğlu, Murat Kudat, Aydm Ka-
raöz, Bulent Ozgün, Serhat Samhoğhı. Osman Emed,
Necati Özfirat Yavuz Annsoy, Bahadettin Gü^ör."
uyansı uzenne harcırah kâğıdını "bfl-
meden imzaladığını soyiediği'" oSrenıl-
dı CHPmıllenekıhKemalKUıçda-
roğnı, Başkan Baştopçu'ya guverunı
vıtırdığını belırterek komisyon uyelı-
ğmden aynldı Özyurek, "MecBs'in
böyie birödeneği\arve bu TBM\rden
ahnnuştır. Buna rağmen masraflar
İSKİ muteahhitlerine odettirilmiştir.
Bunu ahlaki buhnuyoruz" dıye konuş-
tu Ozyurek"Komisyon Başkam'nın
kendisi şu anda yolsuzluk batağına
sapianmış durumdadır. Bir an onceis-
tifasuu talep ediyoruz" dedı
Ozkan ve Onal'a komisyon
Komısyonun dunku toplanhsı gece
saatlenne kadar surdu Para-Banka
Dosyalan AJt Komısyonu, "kamuban-
kalanndan usulsuz kredi kullandırt-
üklan vebankalar veminh' murakıpla-
nnınraporlannıngereğiniyerinegetir-
medüderi" gerekçesıyle eskı Başba-
kan Yardımcısı Husamettın Ozkan ve
eskı Devlet Bakanı Recep Onal hak-
kında soruşturma komısyonu kurul-
ması onensını karara bağladı
IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@cumhuriyet.com.tr
12 Eylulcu sıstemın temel organla-
nndan bırısı olan Yuksek öğretım Ku-
rumu'nun (YÖK) kokten değıştırılme-
sı demokratık bır Turkıye hedefı ıçın
kaçınılmaz bır zorunluluk Bugunku
YÖK un demokratık bır unıversıte ıs-
teyen ınsanlar açısından savunulma-
sı mumkun değıl Zaten yıllarca bu du-
şuncedekı ınsanlar YÖK'un değıştınl-
mesı gerektığını, unıversıtelenn ozerk-
leştınlmesı gerektığını savundular
YÖK un değıştırılmesı konusunda
şımdıye kadarkı hukumetler hıçbır
olumlu adım atmadılar özellıkle sos-
yal demokrat partıler programlarına
koydukları YÖK değışıklığı konusun-
da ustlerıne duşen gorevı yerıne ge-
tırmedıler YÖK'u kokten değıştırmek
ıddıasıyla ılk kez AKP ortaya çıktı
AKP'nın dayandığı temel açısından
bu değışıklık ısteğının maddı neden-
lerı olduğunu bılıyoruz
AKP'nın basına yansıyan değışıklık
taslaklanndakı mantığın daha once-
kı YÖK uygulamasına benzeyen yan-
ları olduğu anlaşılıyor Atama ve de-
netlemede hukumetın ağırlığını arttı-
ran eğılım, aslında bugunku YÖK Ka-
nunu'nadayonvenyor YÖK'tebugu-
YÖK Ne Olmalı Ne Olmamalı
ne kadar ortaya ıkı temel sorun çıkı-
yordu Bunlardan bırıncısı, unıversıte
ozerklığını zedeleyen YÖK'un merke-
zı yapısıydı YÖK un merkezını elınde
tutanlar, butun unıversıtelere ıstedık-
lerını dayatan yetkıleresahıptıler Unı-
versıtelerın ıç ışleyışı bu merkezı ıktı-
dann mudahalelerıyle zedelenıyordu
Yenı hazırlanan taslak, merkezı ya-
pıyı çok fazla ortadan kaldırmayı he-
deflemıyor Bu merkezı yapıya huku-
met mudahalesını guçlendırıyor Doğ-
ru bıryaklaşım, unıversıtelenn ozerk-
lıklerını guçlendırmek, unıversıtelerı
hukumetlenn dığer burokratık kurum-
ların mudahalesınden ozgur kılmak
olacaktır Hukumetın taslağı bu yon-
de bır hedef ıçermıyor Temel muda-
hale hukumetın gucunu arttırmak şek-
lınde ortaya çıkıyor
Unıversıteler açısından ıkıncıve da-
ha onemlı olanı ıse bılımsel ve ıdarı
özerklık YÖK, artık merkezı bır muda-
hale gucu olmaktan çıkarılmalı, gelış-
mış ulkelerde olduğu gıbı bır koordı-
nasyonkurumunadonuşmelıdır Unı-
versıteler, kendı demokratık ışleyışle-
rı ıçınde yonetımlennı seçmelı, bılım-
sel kurullarını oluşturmalı ve oğretım
uyelerı kendı rektorlerını denetleye-
cek bır ınısıyatıf kazanmalıdır
Çunku bugune kadarkı uygulama-
lar gosterdı kı YÖK yonetımı, unıver-
sıte yonetımlennı elındekı ıktıdar gu-
cuyle ıstedığı gıbı yonlendırıyor, ken-
dısıne bıat etmeyen yonetımlen ıse
sındırebılmek amacıyla akıl aimaz yol-
larabaşvuruyordu örneğın, YÖK Baş-
kanı kendı ıstemedığı bır rektorun atan-
dığı unıversıteye yıllarca kadro vermı-
yor, olanaklannı kıayor, bır anlamda ce-
zalandınyordu
YÖK yonetımı ıle uyum ıçınde olan
bırçok unıversıte rektoru ıse tıpkı YÖK
yonetımı gıbı kendısınden farklı dav-
ranan oğretım uyelerını, onların enstı-
tulennı baskı altınaalıyor, kendısıyle bır-
hkte hareket edenlere ıse en lyı olanak-
ları sunuyordu Bu baskıfar nedenıyle
bırçok değeriı oğretım uyesı kendı ens-
tıtulerını, unıversıtelerını bırakmakzo-
runda kaldılar
•••
Unıversrtelerdedıkkate alınmayan en
onemlı unsurlardan bınsı de oğrencı-
ler Gelışmış ulkelerde unıversıte yo-
netımlennın seçılmesınde oğretım uye-
lerının yanında ıdarı personelle bırlık-
te oğrencıler de oy kullanıyortar Unı-
versıte senatosu ıçınde oğrencılenn
temsılcılen de bulunuyor Yenı hazır-
lanan taslakta bu konuda bır değışık-
lığe rastlamad/m oğrencıler mutlaka
unıversıte yonetımınde bır şekilde tem-
sıl edılmelıler
Sonuç olarak şunu soyleyebılırız
Bugunku YÖK sıstemı toptan değış-
tmlmelıdır Ancak bu değışıklık, unı-
versıtelerın demokratıkleşmesını yet-
kılerın mumkun olduğu kadar aşağı-
laradağıtılmasını hedeflemelı, bılımsel
ve ıdarı ozerklığı esas almalıdır Rek-
torlennveYÖKbaşkanının bır donem
ıçın seçılmesı doğru bır tercıh Ancak
yenı seçılecek rektorlerın belırlenme-
sınde hukumet ağırlığının arttırılması
tamamen yanlış
Rektörlenn, YÖK yonetımının olağa-
nustu yetkılen kısılmalı, ancak bu yet-
kıler hukumete yanı yukanya doğru
değıl, aşağıya, oğretım uyelenne ve
oğrencılerekaydınlmahdır Gerçekde-
mokratıkleşme boyle olabılır Usttekı-
lenn ıktıdar kavgası değıl mesele On-
lar, ben mı yoneteceğım, sen mı yo-
neteceksın dıye kavga edıyorlar Doğ-
ru olanı, unıversıteyı unıversıtenın yo-
netmesıdır Rektoru, YÖK başkanı de-
ğıl, oğretım uyelerı ve oğrencıler de-
netlesınler, sorumluluğu daonlara kar-
şı olsun YÖK yonetımını de Unıversı-
telerarası Kurul denetlemelı, gorev-
den alabılmelı, değıştırebılmelı
1960'lann unıversıte sıstemı en de-
mokratık yonetım sıstemıydı Tabıı kı
bugunun ıhtıyaçları daha değışık An-
cak unutmayalım kı, unıversıtelen boğ-
mak ısteyen anlayış, sonunda bu çar-
pıkyapılaşmayı ortayaçıkardı 1960'la-
rın unıversıtelenne anarşı yuvası dı-
yenler, buraları medreseye çevırdıler
Turkıye unıversıtelerı, modem dun-
yanın unıversıtelerı gıbı yonetılmelı,
demokratık, ozgur ve bılımsel ozerk-
lığe sahıp unıversıteler halıne donuş-
melıdır Yenı yasa bunu amaçlama-
lıdır