Katalog

2PC2 OIMA CUMHURtYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 11 £d nükleer güç Hindistan ve Pakistan, uyanlara karşın savaş söyleminden vazgeçmiyor sya'dagerginkomşularDş 3at>erkr>ervisi • vi^a'oı iki Lkbar giicüHbdistanv; 3> ıLst2a.bü- a düı\adan geen uysnsn. karşnbir- ırckk catışmairda dürictaraftan en z 1^ lisi öldünKnken^SDher.kiül- edek *s*>nımuz unsuirm1 ' bir sa- aş çılarabüectŞi uyanxxtz. buundu. LBD'ain. iki ükedek: <-)in asker ve atandişjru havaroluyla &ûy etrrek için ir plan yaptığı TelirüLvr. Pakistan, Hinlısrtan" a-sıdırrmsı ha- mde tükleer siah kulianra>ı gîze al- lığı mesajını vrdi. Biiearuş Millet- er'de ıBVl)basntoplamiicüzeıleyen 'akistan' t n BMDaijnı Truiicısı Büyü- ^elçı IMûııirEkem, "H&- listan taranndn yap*- > âın karştsımla mkieer s- lah kuttannm a ağtz dt- mekHintlikre,J aJds- tanhlan öWürn*ko- nusunda açıkçek. , vennektir''ded / '• "Saldunya ı^ra- /? madığı takdird. Pa- kistan'ın ilksaloran ota» yacağun** vıırgılaryanBi yükelçı Ekrem brnıa kir şın "nükieer siahı ilk liı kullanmar. acajü gibi brdoktrne bağlı olmadıklannır sDykci tlr;m.Hindis- tan SilahİJ Kuvelleri'nnFakıstanordu- sundan daha biyük olcıâxıadükat çek- ti. tki ülke sınuncLaki çıijmalarda dün iki taraftanenız 14 kii cldü. Bölgede temaslarda buunan Iıeıltere Dışişleri Bakanı Jack Sraw baştmhgırıdaki he- yetin,taraflara;ükûnet i£gnsınöabulun- masından saaler sonn \aşanan çatış- malann. sınırdâd P\mcJ>eNausahraböl- gelerinde çıktğı bildrldi Hmdistan, Pakistan'ın, h;\ an topUnylaateş açtığı- nı ve aralannca 3 askerr» de bulunduğu en az 14 kışinü öldüğirıi. 20 kişinin ya- 7 •ABD yönetimi, iki taraftaki sorumsuz unsurlann savaş çıkarabileceği uyansını yaptı. ralandığını açıkladı. Pakistan televızyo- nu ise Hindistan tarafinın önceki gece sı- nırda ateş açması sonucu 14 sivilin öl- düğünü bildirdi. Pakistan'ın. Keşmir'dekı okullanCu- martesi gününden itibaren kapatacağı bildirildi. Eyaletin Eğıtim Bakanı Ra- ca Arif Han, "Hindistan birlikleri, sı- nır bölgesindeki sivüleri hedef ahyor. Bu nedenle okuUan 1 Hariranıdan iti- baren kapatıyoruz" dedi. Pakistan ordusu, sorunlu Keşmk böl- gesinde çıkan çatışmalarda 15 Hindis- tan askerini öldürdüğünü ya da yarala- dığını açıkladı. Pakistan. Afganistan sı- nınndakı bazı askerlerini de doğuya Hin- distan svnvnna çekiyor. Hindistan ordusu, Pakis- tan'ınbazı sınır birlikleri- nin yerini değiştinnesini -yakından izlediğinr bil- dirdi. Hindistan'a bağlı Cam- mu-Keşmir eyaletindeki polis kampma 2 militan tarafindan düzenlenenbas- kında 3 kişinin öldüğü, çok sayıda kişinin de ya- ralandığı bildirildi. 2 mi- litan daha sonra düzenle- nen operasyonda öldürül- dü. ABD'nin. artan gerginlik nedenıy- le Hindistan \ e Pakistan'daki 64 bin as- ker ve vatandaşını havayoluyla tahliye et- mek için geniş kapsamh bir plan yaptı- ğı bildirildi. USA Today gazetesi, adı- ra vermediğı Sa\-unma Bakanhğı kaynak- lanna dayanarak Dışişleri Bakanlığı ve Amerıka ordusunun Pasifik komutanlı- ğı yetkililerinin. kitlesel hava tahliyesi- ni öngörenplanlar üzerinde çalıştığını be- lirtti. Bu arada, ABD Başkanı George Bush, Hindıstan-Pakistan anlaşmazhğını çöz- me çabalan çerçevesinde, gelecek haf- ta Savunma Bakanı Donald Rumsfeld i bölgeye göndereceğini söyledi. TJf JLJLZY gün çatışmalara sahne olan Keşmir bölgesinde gerginliğin tırmanması üzerine çok sayıda kişi evini terk etmek zorunda kaldı. Cammu'ya 30 kilometre uzakhkta kurulan kamp sığınmacı konumuna düşenlerin yaşamlannı kolaylaştırmayı amaçlıyor. (Fotoğraf: REUTERS) Yarım asırdırkanayan yara: KEŞMİR ş ,yrtrolunâeki'bc<w~>v v. -GHgrt İSLAMA • BM kaıarlanra göre bölgtnin kendi kaderini tayin etmesi için referandum düzenlennesi gerekiyoriu, ancak bu halkoylaraası hiçbir zaman yapılamadı. Dış Haberier Serviâ - Hindistan ve Pakistar'T. iki kez savaşmasma yol açan K.eşmiı sorunu. ik: nükleer gücû biı kez daha savaşın eşiğine ge- tirdi. Hindistan ve Pakistan"m, Ingiltere'den bağımsızlığını kazctıdığı Ağustos 1947'de, Hindu Mihrace"'nın, halkının çoğu Müslüman olan Cammu-Keşrririn Pakistan yerine laik Hindistan'e bağlarenasını tercih etmesi so- runun başlangıcı oldu. Aynı yıl ekimde, bölge içın iki ülke arasm- da ilk savaş başladı. Savaş, 1 Ocak 1949'da Birleşmiş Milletler" ın (BM) ateşkes talima- tıyla sona erdi. Bunun ardından imzalanan anlaşma çeTçevesinde Keşmireyaleü ikiye bö- lündü". Yüzde 37'si Pakıstan'a (Azad-Keşmir), Keşmir sınırında çatışmalar Kontrol fıatö Keşmınn Hmd/stan^ kontro/ûndefe Şrinagar bolûmü İslamcı örgütler cihat diyor Dış Haberier Serviâ - Cammu- Keşmir'de faaliyet gösteren ondan fazla aynlıkçı örgüt, eyaletin bağımsızhğı ya da Pakistan ile birleşmesi için Hindistan'a karşı savaşıyor. Aynlıkçı hareketin başladığı 1989'dan bu yana 30 binden fazla kişi ölüîken aynlıkçı gnıplar bu rakamı yaklaşık 80 bin olarak veriyor. islamcı mllltanlar: Pakistan kökenli Leşker-i Tayyibe, Ceyş-i Muhammed ve Hızb-ül Mücahiddin, Mi^erref in denetimleri sıkılaştırmasıyla yeraltına indiler. Ancak, saldınlanna devam ediyorlar. Leşker-i Tayyibe'nin, son yıllarda artan militan harekette rolü büyük. Militan sayısmı arttıran Ceyş-i Muhammed ise, Pakistan'daki dinci kesimlerin desteğini arkasına almış durumda. Kesmirli gruplar. Keşmirii aynhkçı gruplann bir kısmı, Pakistan'da bulunan gruplann bölgeden çekilmesini ve Keşmir'in özgûrlük mücadelesine izin verilmesini istiyorlar. Bunlann arasuıda, önceki hafta öldürülen Abdülgani Lone'nin lideri olduğu, ılımlı aynlıkçı grup Tüm Hürriyet Partililer Konferansı da var. Bazı gruplarsa, Pakistan'a bağlı kalarak cihadı sürdürmeyi tercih ediyor. Keşmir'deki militanlann genellikle tercihi Pakistan tarafmda. yüzde 63'ü de Hindistan'a (Cammu-Keş- mir) bağlandı. BM kararlanna göre, bölge- nin kendi kaderini tayin etme hakkıyla ilgi- li olarak referandum düzenlenmesi gereki- yordu, ancakbu hiçbir zaman yapılamadı, çün- kü Hindistan Pakistan'ı. birliklenni bölgeden çekmeyerek anlaşmanın şartlanndanbirini ih- lal etmekle suçladı. Ddnci savaş 1965'te 1959'da ise Çın, Keşmir'in Ladak bölgesi- ni işgal etti. Hindistan, Çin'in. bir bölümü de Pakistan tarafından Pekin'e teslim edilen böl- gedeki işgalinin yasal ohnadığını ileri sürdü. Keşmir'de, 1965 Ağustosundayeniden sa- vaş başladı. Birkaç ay süren savaş Ocak 1966'da, dönemin Pakistan Devlet Başkanı Eyiip Han ve Hindistan Başbakanı Lal Ba- hadır Şastri' arasında kabul edilen "Taşkent Büdirgesi" ile sona erdi. Ancak ıkı ülke 1971'de. daha sonra Bangladeş olarak ba- ğımsızhğmı ilan eden Doğu Pakistan için savaşa girdi. Savaş, 90 bin Pakistanh aske- rin teslim olmasıyla sona erdi. Temmuz 1972'de dönemin Hindistan Baş- bakanı tndra Gandi ve Pakistan Başbakanı Zülfikar AB Butto, ikili anlaşmazlıklann çö- zülmesine ilişkin Şimla anlaşmasını imzala- dılar. Hindistan, 1974'te ilk nükleer deneme- sıni yaptı, ancak bunu nükleer araştırmalar için yaptığını açıkladı. 11-13 Mayıs 1998'de yeni nükleer dene- meler yapan Hindistan'a, Pakistan 6 nükle- er denemeyle karşılık verdi. Aynı yıhn eylül ayında BM Genel Kuru- lu'nda bir araya gelen Hindistan Başbakanı Atal Behari Vacpavi ve dönemin Pakistan Başbakanı NavazŞerif, banş görüşmelerine yeniden başladı. ARAFAT^INVÂRİSİ ABD Dahlaıri beğendi Dış HaberierServisi-tsraıl kay- naklan, Filistin'in Gazze Şendi gü- venlik şefı MuhammedDahkn'm. ABD tarafından Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'ın vârisi ûlarak görüldüğünü belirttı. Haaretz gazetesi. Dahlan'ın. geçenhafta îsrail, Mısır, Ordün ve Suudi Arabıstan istihbarat şefle- riyle birlikte CIA Başkanı Geor- geTenetile toplantı içinbulundu- gu ABD'de yetkililerce beğenil- diğini aktardı. Israil kaynaklan, Dahlan'ın ziyareti sırasında ABD UlusalGüvenlik Danışmanı Con- dokezzaRice üzerinde çokolum- lu bir izlenim bıraktığını açıkla- dı. Bu arada, ABD Dışişleri Ba- kanı Yardımcısı YVilliam Burns, Ramallah'ta Yaser Arafat ile gö- rüştü. ÜUVAIt\ DÎZtLDtLER- lsrail'in Batı Şeria'daki kentierde ve sığınmacı kamplannda, şiiphcli bulmaya yönelik operasyonlan sürüyor. (Fotoğraf: REUTERS) AVRUPA ORDUSU Yunanistan^ı ikna için yeni plan MURATÎLEM ATİNA - Yunanistan ile Av- rupaülkeleri arasında gerginli- ğe neden olan AB ordusu konu- sunda Ispanya'nın çözüme yö- nelik yeni bir plan hazırladığı öne sürüldü. Kritik bölgelerde banşın tesis edilmesi amacıyla kullanılması düşünülen AB or- dusunu Türkiye'ye karşı aktif hale getirmeyi amaçlayan Kos- tas Sİmitis hükümetinin sıcak baktığı planın bazı başhklan belli ohnaya başladı. AB dönem başkanı tspanya tarafından Atina'ya iletildiği ileri sürülen plan, ABD, îngil- tere ve Türkiye arasında van- lan mutabakatm ikinci mad- desinde değişiklik öngörüyor. Bu çerçevede karşılıklıhk il- kesinden yola çıkılarak hazır- lanan planda AB, NATO üye- si ülkelere karşı ginşimde bu- lunamayacağını taahhüt edi- yor. Buna karşılık NATO üye- si ülkeler de AB'nin değerle- rine, hedeflerine ve ilkelerine saygı gösterecekleri yönünde taahhüt altına girecekler. Atinanm yeni plan konu- sunda, ABD, tngiltere ve Tür- kiye"nin tepkilerini bekleme- ye başladığı belirtiliyor. Pla- nın Ankara metnine alternatif olarakYunanistan-lspany a ek- seninde hazırlandığı edinilen bilgiler arasında. Yunanistan AB ordusunun karar mekanizmasında Türki- ye'nin obnasma karşı çıkıyor. Bu konuda ABD, Ingiltere ve Türkiye tarafından hazırlanıp imzalanan Ankara metnine de itiraz ediyor. AB ordusunun kuruluşunu veto gerekçesi ile geciktiren Atina'ya birçok birlik üyesi büyük tepki gösteriyor. BIÇAK SIRTI EROL MANİSALI Bir Parti Istiyorum... - Bir parti istiyorum; bu ışçi benim işçim, bu çift- çi benim çiftçim, bu memur benim memurum de- sin; onların sorunlan benim sorunlanm, onlann re- fahı toplumun refahı desin. Benim önceliklerim bunlardır düşüncesini içine sindirmiş olsun... - Bir parti istiyorum; ulusal sanayicinin yanında olsun, üretime destek versin, ithalatı değil ihraca- tı özendirsin: Teknolojik gelişmenin öncüsü olsun; beyın göçünü tersine çevirebilsin... - Bir parti istiyorum; devletin sosyal gücünün bu ülkenin insanlannın refahı ile özdeşleşebileceğini anlamış olsun... - Bir parti istiyorum; Türkiye'nin vahşi kapitaliz- min boyunduruğu altına nasıl sokulmaktaolduğu- nu anlamış olsun; işçinin bu nedenle işsiz kaldığı- nı, çiftçinin bu nedenle ürününü degertendireme- diğini görebilsin... - Bir parti istiyorum; çokuluslu şirketlerin Türki- ye'yi, ekonomisini, siyasetini nasıl "birahtapotgi- bı" sarmakta olduğunu görsün; bu canavariara karşı savaş açsın; açsın ki insanımız iş, aş bulabil- sin; ulusal sanayicimizyatınm, ihracatyapsın, tek- nolojik atılım yapsın. - Bir parti istiyorum; "Türkiye'yi Avnıpa Birii- ği'ne tek yanlı bağlayıp bu ülkeyi arka bahçe yap- mak isteyenlere savaş açsın"; halkı arkasına aia- rak gayri millilere karşı, Avrupa Muhipleri'ne karşı 1919'daki gibı ülkeyi yabancılara satmak isteyen- lere karşı koysun... - Bir parti istiyorum; siyaseti, halkı kandtrmak de- ğil, bu ülkenin ulusal çıkarlannı korumak olduğu- nu anlamış olsun. Halkın içinden çıksın, halkla be- raber yürüsün, halkın partisi olsun... - Bir parti istiyorum; koskoca ülkeyi bir esir gibi IMF'ye, Dünya Bankası'na, onlann gönderdiği in- sanlara Karen Fogg'lara ve onlann etrafındakile- re teslim etmesin. - Bir parti istiyorum, Türkiye'yi çağdaş uygariı- ğataşısın; halkı, "Ekonomisi çağdaş uygariık" di- ye kandırarak çokuluslu tekellerin, küreselleşme- nin vahşi dişleri arasına teslim etmesin. - Insan haklarını, toplumsal demokrasıyi, "Bu ülkenin insanlan hak ediyor" diyerek geliştirsin; bir köle gibi başkalanna yaranmak için yapma- sın... - Bir parti istiyorum; içinde Dünya Bankası, IMF memurlan olmasın; dışarıdan ısmarlama, hazır el- bise gibi getirilmiş yeğenler, torunlar bulunmasın; bileğinin hakkı ile bu toplumun insanının, işçisinin, çiftçisinin, aydınının içinden çıkmış olsun; Ingiliz Mu- hipleri'nin, bugünkü küreselleşmiş uzantılan bu partinin içinde bulunmasın. - Bir parti istiyorum; yabancılann buyruklarını değil, bu ülke halkının isteklerini yerine getirsin: Bu ülkenin partisi olsun... Halkın isteği... Halk bunları ıstiyor, insanımız bunlann özlemi içinde. Halk yabancılara hizmet veren, dar bir ser- maye tekelinin güdümündeki sistem partilerine, politıkacılanna artık hiç güvenmiyor. Bunlann itibar- ları hiç kalmamış, sıfırı tüketmişler. Bunlar Türkiye'nin, halkımızın, insanımızın par- tileri olmaktan çok uzaklaşmışlar. IMF'nin, Dünya Bankası'nın, Avrupa Birliği'nin partileri olmuşlar. İn- sanımız Türkiye'nin partisini istiyor, yabancılann değil. Isimlerı yerli, ama cisimleri yabancı, kafalan ya- bancı; ve yabancılar için çalışıyorlar; çokuluslu şir- ketler için, yabancı sermaye odaklan için, IMF için, Dünya Bankası için, Avrupa Topululuğu için, Ka- ren Fogg'lariçin... Halk artık bunları istemiyor; halk IMF, Dünya Bankası, Avrupa Birliği partilerini, yabancı odak- lann güdümündeki yönetimleri istemiyor, halk ken- di partilerini; işçinin, çiftçinin, memurun, esnafın, ulusal sanayicinin partisini istiyor. Biz bu ülkeyi, IMF, Dünya Bankası, Avrupa Mu- hipleri'ne teslim etmek için Ingiliz Muhipleri'nden kurtarmadık diye haykırıyor. Kulaklannı, gözlerini kapatanlar yakında duy- mak ve görmek zorunda kalacaklar; kimsenin kuş- kusu olmasın,. halk artık uyanıyor... Belçika'da camiter îzlenîyor • BRÜKSEL (AA) - Belçika senatosunun gizli bir raporuna göre, ülke tslamcı militan toplamada. ülkedeki her 10 camiden biri de Batı karşıtı fikirleri yaymada kullanılıyor. Devlet güvenlik servisinin topladığı bilgilere dayanan ve yalnızca senato denetleme komitesi üyelerinin görebildiği gizli bir raporda, Belçika'nın Batı karşıtı radikaller toplamada kullanıldığı belirtiliyor. Komite üyelerinden Senatör Hugo Vandenberghe, Reuters'a yaptığı açıklamada, Brüksel'de adam toplayan radikal gruplar bulunduğunu, Batı toplumu ve uygarlığıyla uyuşamayan insanlan harekete geçirmek için bazı camilerin kullanıldığuu söyledi. Senötör, bazı yabancı ülkelerin de elçilikleri vasıtasıyla etkilerini kullandıklannı belirtti. Avrupa Konseyi ABD'yi kınadı • STRASBOURG (AA) - Avrupa Konseyi, ABD'yi Texas eyaletinde 25 yaşındaki Napoleon Beazley isımli mahkûma verdiği ölüm cezasmdan dolayı kınadı. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Walter Scvvimmer yayımladığı büdiride, medeni demokrasilerde ölüm cezasının yerinin olmadığını vurguladı. Genel Sekreter, özellikle işlediği suç sırasında yaşı küçük ohnasına rağmen Beazley'in idam edilmesinden dolayı ABD'yi sert dille eleştirdiklerini bildirdi. • LONDRA (AA) - Ingiliz basrnı, tahta çıkışınm 50. yıldönümünü kutlamaya hazırlanan Kraliçe II. Elizabeth'in mali durumunun bozuk olduğu iddialanna yeT verirken The Guardian gazetesi, "Kraliçe'nin biraz rahatlayabilmek adrna Hazine ile gizli bir vergi indirimi anlaşması yaptığını" iddia etti. Gazete, Kraliçe'nin bu duruma düşmesinin en büyük nedeni olarak da John Major'ın Başbakanhğı döneminde Kraliyet ailesine gelir vergisi ödeme zorunlulugu getirilmiş olmasuu ve ailenin müsrif ve sorumsuz çocuklannı gösterdi.