Katalog

25 MAYIS 2002 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMÎ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Ford, 25 bin yan sanayicisi arasından Döktaş'a mükemmellik ödülü verdi Kaliteye altın ödül Dokumuılıık l a a t u u Sjruvı İŞÇMN EVRENtSDEN ŞUKRAN SONER İktidar Klasiği Uzun yıllar gazetecılık yapanlar ıçın haber, yorum değerını yıtırmışkonularvardır Aslındayaşamsal önemde olabılırler Ama sız uzun yıllar ıçınde benzerı yaşanan olaylarda soyleyebıleceğınız her şeyı, haber nıtelığı olan her boyutu ışlemışsınızdır Yenı olayın, yapılan haksızlıklann haber, yorum değerı yok gıbı gelebılır Oysa suçun, haksızlığın yınelenmesı nıtelığınde de olsa, ortada yenı bır suç, hak gaspı, mağdurları, sonuç olarak da çok fazla haber yorum değerı vardır Suçun, hak, hukuk gaspının sureklı ışlenmesı durumlarında en korkulası boyut, toplumun tepkı duyma, karşı çıkma, hak arama duygularının dumura uğraması, aykırının benımsenerek olağanmış gıbı algılanması Alışılmaması gerekenlere alışılması Bu yazıda değınmek ıstedığım bır ıktıdar klasığının ne olduğuna gelınce Perşembe gunku gazetemızın ekonomi sayfasına, nerede ıse hatır, daha doğrusu dayanışma nıtelığınde, ancak haber olarak gırebılmıştı Tabıı kı medyada yerı yoktu Bu turden bır ıktıdar uygulamasının gazete manşetlerıne taşındığı, gunlerce tartışıldığı, çok cıddı ışçı, sendıkal protesto eylemlerıne konu olduğu gunler de vardı Tabıı hukumetlerın 12 Eylul hukukunun kendılerıne tanıdığı bır hakkı kotu nıyetle, hak, hukuk gaspı nıtelığınde kullanmaktan korktukları yıllar da var dı Uluslararası Çalışma örgutu başta, uluslararası ılgılı tum sendıkal kuruluşlar ve bu ulkede ışçı sendıkalarından uzman hu kukçulara uzanan bır koro uzun yıllar, ıktıdarların kotu nıyetlı kullanımına açık yasa duzenlemesıne karşı çıkmışlar, değışmesı ıçın cıddı savaşım vermışlerdı Hukumet sozculerının eleştırılere, yasanın mutlaka değışmesı uyarılarına karşı, "Zaten uygulanmıyor" savunması yaptıkları dönemler de vardı Sonra, sendıkaların guç kaybetmesı, sendıkal hakların değer olmaktan çıkması surecınde ışı hak, hukuk gaspı, suç nıtelığınde uygulamalara vardırdılar Sözu uzatmadan sadede gelelım Bır ıktıdar uygulaması klasığı olarak, grev erteleme başlığı altında hukukı sonuçları ıle grev yasaklama nıtelığınde olan bır hukumet kararı ıle lastık grevlerının yasaklandığına değınelım Hem de başbakanı hastanede, bakanlar kurulu kolay kolay toplanamayan bır hukumet, yıldırım hızı ıle bırı başlama aşamasında dığerlerının sadece kararı alınmış lastık ışyerlerındekı grevlerı yasaklamış Hukumete grev yasaklama yetkısını veren yasa duzenlemesı "mıllı guvenlık ya da halk sağlığını tehdıt' koşulunu an yor Yanı ancak boyle bır durumda hukumet grev kararı alınmış bır yerde grev yasaklayabılır, dıyor Ama bır zamanların ışçı, sendıkal haklarının çıkarılışına damga vurmuş Ecevit'ın hukumetı, aynı ışkolunda grevlerı ıkıncı kez "mıllı guvenlığı terıd/f"gerekçesııleyasaklıyor Hanı bıraz ızan, ınsaf olur özel lastık fabrıkasındakı bır grevın mıllı guvenlığı nasıl tehdıt edebıleceğını akıl mantık alabılıyor, açıklayabılıyor mu? Şımdı emrınızde ıstedığınız anda, yasa, hukuk, hak çığneyebılecek ve alınacak grev kararını yasaklayabılecek bır hukumet varsa sız ışveren olarak masaya oturduğunuz sendıkaya, ışçısıne hak verır mısınız? Deneyımle sabıt bır donem öncekı sozleşmede masada hak vermemış, ıstedığınızı yaptırmış, kazançlı çıkmışsınız Bu dönem de garantı Lastıklş Sendıkası, ust orgutu DİSK ma saya oturmayan ışverenı boşu boşuna onceden kamuoyuna şıkâyet etmeye çalıştılar Hatta başlarına geleceğı bıldıklerı ıçın hukumetın grev yasaklayabıleceğınden soz ettıler Işçılere hak vermeme, sendıkal haklara sırt dönmede hukumetsermaye ıttıfakı, medya desteğınde pervasız gıdıyorlar Yanı şımdı mılyonlarca ışçı knz bahane ışten atılmış sendıkasız, toplusozleşmesız çoğunluk ışyerlerınde çalışanlara ışten atma tehdıdı ıle ucret artışı yapılmaması, hatta aşağı çekılmesı kabul ettırılmış, sozleşmelerle gorecelı ıyı durumda ışçıye hak mı verılır? Kafalar böyle çalıştırıldığında, duzen ıttıfakı çalışanlar, sendıkal haklar, yasal haklar aleyhıne boylesı guçlu ışletıldığınde, kor kor parmağım gozune kararlar çıktığında ne haber değerı olur ne de anlamlı bır tepkı yaşanır Aslında, "Ne yapalım, devletın olanakları sınırlı, polıs ıyı eğıtımlı değıl, suça, suçluya ancak ışkenceyı olağan kılarak ulaşıyor" dıyen, dolaylı ışkenceyı kurumsallaştıran kafa ıle "6u devırde ışçıye hak artışı mı olur'? Greve mı çıkılır? Hukumetın grevı yasaklayarak sendıkayı ve ışçılerı YHK den çıkacak karara mahkum etmesı doğal" dıyen kafa aynı kafa Bırılerının cılız seslerle başlamakla da olsa bu ışlere karşı çıkması, yasa, hak, hukuk dışı uygulamalara karşı savaşım vermesı gerekıyor Bır toplum ıçın en tehlıkelı, en korkulacak şey, suça, haksızlığa, yasa, hukuk dışılığa teslım olmak değıl mı? soner@cumhuriyet.com.tr Tüysüztavuğa ABD'den tepki • NEWYORK(AA)Amenkan Bırleşık Tavukçuluk Kuruluşu, tuysuz tavuk uretme fıknne karşı çıkti tsraıllı bır araştırmacı tarafından ortaya atılan fıknn tavuklara buyuk ıstırap verecek bır teknık ıçerdığme dıkkat çeken kuruluş, fıknn ahlaka aykın olduğu gıbı uygulanmaiının da olanaksız olduğunu belırttı ve reddedılmesı gerektığını savundu 2001 GOLD VVORLD EXCfcLLENCE AWAR! Ekonomi Servisi Ford Motor Company, 25 bın cıvarındakı yan sanayicisi arasından seçtığı Dok taş'ı "Dunya Mükemmellik Altın ödulu" ıle odullendırdı Ford Mo tor Company'nın dunya uzerındekı 15 uretım tesısıne malzeme, parça ve hızmet veren 25 bın cıvarındakı yan sanayıcılen arasından seçılerek bu yılkı odule layık gorulen • Ford'un Ingıltere, Almanya ve Fransa'dakı fabnkalarına urun satan Doktaş'ın kazandığı odul ıçın "kalıte, teslımatlann vaktınde yapılması ve fıyatlann rekabetçı olması şartları" aranıyor dunya fiyatlanndan daha rekabetçi olması şartlan" aranıyor Buknterlere gore yapılan değerlendırmede, Doktaş'ın Orhangazı ve Manısa te sıslen, "Ford 2001 Yılı Dunya Mükemmellik Altn Ödülu"nu kazandı Doktaş'uı bu odul ıle Ford'un 2(X)1 yılı yan sanayıcılen ıçınde en ıyı 9 şırketten bın olduğunun belgelendığı bıldınldı Doktaş (jenel Doktaş, Ford'un tngıltere, Almanya ve Fransa'dakı fabnkalanna çeşıtlı motor, kamyon ve mınıbus dokum urunlen satıyor Bursa Orhangazı ve Manısa'da bulunan tesıslennde 1400 çahşanı olan Doktaş'ın kazandığı odul ıçın "kalite perförmansımn yuksek olması, teslimatlann vaktınde ve programa uygun yapılması, fıyatların Muduru Yaylalı Gunay, bu odulun 4 yıldır venldığını belırterek odulun yıllık cırosu 105 mılyon dolar olan şırketlen ve Turkıye ıçın gurur kaynağı olduğunu soyledı Koç Holdıng, ınşaat ve maden grubu şırketlennden olan Doktaş'ın uretımın yuzde 65'ını ıhraç ettıgını belırten Gunay, Avrupa Bırlığı ulkelen ve ve Japonya'ya yıllık 73 mılyon Euro'luk satış yaptığını kaydettı Daha once çeşıtlı oduller aldıklarını belırten Gunay, "Bu çok daha büyuk bir şey. Notlanmız çok yuksek. Bu Türkiye'nin de başansı" dedı VERİMLİLİKÖDÜLLERİVERİLDİ Tarişbank için çalışma süpüyop Hedef insana yatırını ANKARA(AA)Mıllı Produktıvıte Merkezı (MPM) tarafindan belırlenen 2001 yılının venmlı ışçı, ışveren ve ışadamlarına odullerı, du zenlenen torenle venldı MPM Yonetım Kurulu Başkanı Gungor Yener, odul torenınde 1 urkıye'nın kendı ınsan gu cuyle kalkındırılması gerektığını ıfade ederek merkezın bır ulusal venmlılık hareketı başlat tığını belırttı ve bunun toplumun tum kesımlennde benımsenmesı durumunda çığ gıbı buyuyeceğını vurguladı Yener, odullerın amacının, insana yapılan yatınmı odullendırmek olduğunu kaydettı ıında kullanılan dostduşman tanıma sıstemı cıhazı tasarlayarak ımal ettı Butasanmla 10 yıllık bır donemde toplam 3 mılyon 287 bın dolarlık bır tasarruf sağlanabılecek 1 urkıye Komur tşletmelen Garp Lınyıtlen lşletmesı'nde postabaşı olarak gorev yapan Recep Sargın da gelıştırdığı yontemle lavvar atık suyu ıçınde bulunan 200 mıkron uzenndekı komurlenn kazanılmasını sağladı ve toplam 1 tnlyon 805 mılyar cıvannda gelır sağladı Bılkont Dış Tıcaret AŞ'de klıma ustası olarak çalışan Ahmet Urgun ıse buluşuyla kuruluşuna yıllık 45 mılyar lıralık tasarruf getırdı Turkıye Taşkomuru Kurumu Hazırlık Servıs Bolumu'nde ışçı olan Birol Kıhç, kurum ambarldnnda atıl durumda bulunan malzemeyı ımalatta kullanılır hale getırerek 250 mılyar lıra cıvannda tasarruf ımkânı getırdı Pınar Sut AŞ'de hız met veren Ergin Vatansever de kuruluşuna 16 bın 200 dolar kâr sağlayacak sıstem gelıştırdı IMFArbŞtin'ekredi muslukuunnı açmak için yeni ifiDşullar one sürüyor. • İZMİR(AA)Ianş Genel Muduru Ayhan özer, Tanşbank'ın Tasarruf Mevduatı Sıgorta Fonu'na (TMSF) yenıden devnyle ılgıh olarak "Bız tum ortaklanmız adına ehmızden gelen butun hukukı yolîar tukenınceye kadar, çalışmalantnıza surdureceğız" dedı TÜSİAD raporu: Talep daraldı Ekononıi Servisi Turkıye Sanayıcı ve Işadainlan Deraeğı (TUSIAD) tarafindan yılda ıkı kez yayımlanan Sektorel rapor, gıdadan hazır gıyıme, kâğıttan çımentoya 24 sektorun geçen yıl ıçınde bulunduğu durumu, sorun ve çozum onenlenyle ortaya koyuyor Rapor, Turkıye'dekı sektorlenn durumlannın analızı amacıyla Meslek örgutlenyle llışkıler Komısyonu ve tlgılı Sektorel Dernekler Platformu'nun katkısıyla hazırlandı Raporda, geçen yıl GSMH'de yuzde 9 4, GSYÎH'de de yuzde 7 4'luk bır daralma yaşandığı hatırlatıldı Sektorel Dernekler Platformu uyelennden alınan bılgıler doğrultusunda ortak sorunlann altının çızıldığı çahşmada, buyuk talep daralmasına dıkkat çekıldı IMF'nin istediği olmadı muhalefetıyle karşı karşıya bulunuyor IMF, BUENOSAİRES(AA)Arjantın'dehukuArjantın'e kredı nıusluklannı yenıden açmak met, malı suçlan duzenleyen "maü yıkıcılık ıçın adı geçen yasa ıle ıflas yasasının kaldıyasası" nda IMF'nın ıstedığı değışıklığı yapnlmasını ya da değıştınlmesını ıstıyor tıramadı Tartışmalı yasanın değıştınlmesı öte yandan ekonomık krızın yol açtığı topıçın yapılan parlamento toplantısı oncesınde lumsal huzursuzluklara sahne Devlet Başkanlığı sozculuğunolan Arjantın'de polıs oldurmeden yapılan açıklamada, Bdşkdn nın cezası ağırlaştınldı KongEduardo üuhalde nın lMI'nın • Arjantın re'den geçen yenı yasayla polıs şart koştuğu yasal retormlann Parlamentosu oldurmek "özel suç" kapsamnıa engellenmeye devam etmesı du IMF'nın yardım alınarak cezası azamı 25 yıldan rumunda gorevınden aynlmakta karşılığı ıstedığı omur boyu hapse çıkanldı Yasa tereddut etmeyeceğının bıldırılonensını hazırlayanlar arasında mesıne rağmen yasa değışıklığı yasayı kabul bulunan Peronıst Senator Eduarhukumetın ve İMh'nın değıl, etmedı do Menem, ulkedekı kanşık ormuhaletetın ıstedığı şekılde ol 1 "^~~~~™' tamda polıs oldurmenın rutın bır du Arjantın'de 1970 ve 198()'lı uygulama halım aldığını belırterek polıslenn yıllardakı asken yonetım sırasında çıkanlan malı yıkıcılık yasası bankacılann çdlışmaoz korunması ıçın polıs oldurmenın cezasının ağırlaştınlmasının şart olduğunu soyledı gurluğunu sınırladığı gerekçesıyle IMF'nın İşçüerden tasarruf Yılın ışçılerınden FUncay Vıldınm, lotaş pres uretım merkezınde gelıştırdığı yontem nedenıyle 840 saatlık bır venm artışı sağladı Yıldınm yenı yontemle toplam 119 bın 700 dolarlık bır tasarruf sağladı 3 Hava Ikmal Bakını Merkezı'nde teknısyen olan Mehmet Yavuz ıse Hava Kuvvetlen envantennde bulunan F16 ve CN235 kargo uçakla Dışalım martta yükseldi • Ekonomi Servisi Turkıye'nın bu yılın ılk uç ayındakı dış tıcaret açığı geçen yılın aynı donemıne gore yuzde 44 azalarak 1 mılyar 948 mılyon dolara ındı DİE, mart ayı dış tıcaret gehşmelerını açıkladı Turkıye'nın mart ayı ıhracatı geçen yılın aynı ayına gore yuzde 8 6 artarken son 13 aydır azalan ıthalat ıse martta yenıden buyumeye bdşladi Geçen yılın aynı ayına gore yuzde 11 1 artan ıthalat 3 mılyar 455 mılyon dolar, aylık dış tıcaret açığı ıse yuzde 22 8 artarak 691 mılyon dolar oldu FilliBoyüy krizde parası olana sattı Ekonomi Servisi 1 ıllı Boya'yı ureten Betek Grubu'nun, ozellıkle ust gelır grubuna hıtap eden "su bazlı silinebilen saten boya, aıılihakteriyal boya" gıbı urunlerde satış rekorlan kırması, luks konutta knzın hıssedılmedığını ortaya koydu Şırketın, knzın en derın yaşandığı geçen yılın şubat ayında pıyasaya surduğu Alpınasılan adh sılınebılır saten boya urunu, orta olçeklı bır boya uretıtısının neredeyse toplam satışının yansı kadar satıldı Bugune kadar 15 mılyon dolarlık uretım yatınmı olan şırket 1997'den bu yana 14 mılyon dolarlık reklam harcaması yaptı 2000 yılı satış gelınnı 37 8 tnlyon lıradan 79 3 trılyon lıraya çıkararak cıro bınncılığıne ulaştığı belırtılen şırketın Genel Muduru layfıın Kuçukoğlu, 2001 'de sektor yuzde 41 5 kuçulurken yuzde 8 buyumelennı, ızledıklerı stratejıye bağlddı Krizde "bıitün Tırmalar urelimlerini kısarken // HUi Bova'nın kısa bir donemıçmlarango« alarak ısrarla urettigini ve reklam harcamalanııı artürarak sürdurduklerini" kaydettı Kuçukoğlu, donem donem bankalarla ılışkılen olduğunu ancak "bunun asla ışletmenın yapısuıı bozacak du/eye erişmediğuıi" belırterek ıç ve dış pazarda satıştan kâr ettıklennı kaydettı Azerbaycan ve Gurustan pdzarlarında ılk sırada yer aldıklannı belırten Kuçukoğlu, 8 mılyon dolarlık ıhracat gerçekleştırdıklennı de kaydettı Alman fırma Caparol'un yuzde 25 hıssesı bulunan ve sılıkonlu boyalan ılk kez 1 urkıye'ye getıren şırket olarak anılan Fıllı Boya, Gebze'de toplam 30 mılyon dolarlık bır tesıs yatınmı gerçekleştınyor Kuçukoğlu, "Almanya'dan teknoloji satın ahyoru/ ve bunun bedelini aynca oduyonu, ikincı aşamada da I ıırkıye'ye uygun urunler geliştiriyoruz. Geldigimu noktada ArGe'nin buyuk onenıi var. Urunlerde ArGe sayesinde 19952000 doneminde sektör yüzde 10 buyurken biz yuzde 396 buyudük" dedı Hayallerinize yeni bir yer daha açtık. TOKl'den knedi imkânı • ANKARA (AA) Toplu Konut ldaresı Başkanlığı (TOKİ), daha once kredı açılmış olup ınşaatı halen devam eden projelenn tamamlanmasını sağlamak amacıyla kredı verecek Kredı artışı yoluyla sağlanacak ımkândan, daha once ılgılı tebhğlere gore kredı açılmış ve ınşaat sevıyesı en fazla yuzde 98 olan tum projeler yararlanabılecek Açılacak kredı mıktan ıse her bınm ınşaat sevıyesı ıçın konut başına 150 mılyon lıra olarak belırlendı Servls Pııçj&Aksesuar Showroom DırekRe<cnslon Opel Boğaziçi'nin yeni 3S teskî Altonirrrdp'df* acudı O|i« I Tııkıvf ıf ın çolışmoya Turkvı yı > itııım yupan ıikıyeyıpn venı ıniKİf Ikvtylc («m^tınyoı Hoyaıını/dekı otomobııiler hayaiın i T ^ / /K I ıı v (•>> ı K iı i ı ı f ( o \|t jıı tıdv ti( kı V( fi) BOâAZİ<;İALXUNUADe35TESİSİ Kısıklı Cad No 7 6oâtartM|l/CW(Üdaf Tel (0216)495 8100