Katalog

17 ARALIK 2001 PAZARTESİ HABERLER 1 CUMHURİYET SAYFA GÜNÜN ÜÜ ADAMI î S* TURHAN SELÇUK RlMA TESt^TTuıK, . PEtC yAKı H J ^ GEÇMÎŞTEN GELECEĞE ORHAN ERİNÇ GÖZLÜKLÜ SAMİ'NIN HARIKULÂDE KIVIRTMA1ARI KARAKTERI KARAKTERS1ZLÎK OLAN SETMıN K A F A İyi Şeylenden Söz Edelim... Mevlevı şeyhı ıle Bektaşı babası koyu bir sohbete dalmışlar. Bir ara Bektaşı babasının gözleri, şeyh efendının cuppesının kolağzınatakılmış. Neredeyse yarım metreyi aşkın uzunluğu eskiden beri merakını çekermış. Sonunda dayanamayıp sormuş: Efendi hazretlerı, cüppenızın kolağzı niye bu kadar uzun? Şeyh efendi yanıtlamış: Bız onunla hatalan gizleriz. Bektaşı babası, cuppesının daracık koluna bakarken bu kez şeyh efendi sormuş: Ya sız ne yaparsınız? Bektaşi babasının yanıtı şu olmuş: Bız de gormezden gelmeye çalışırız, efendi hazretleri. Acaba "dertlerimizi anımsamaya bayramda ara verme olanağının kullanılmasına" şeyh efendi ile baba erenlere öykunerek destek verebilir miyiz dersiniz? • •• lyiye doğru gıden şeylerı bulmak ıçın konuların içıne elımızı daldırmak yetmıyor. Elimizde bir de cımbız olması gerek ki becerelim. Galıba en lyısı Laeken Doruğu'ndan başlamak. Turkıye ıçin altı çizilecek iki önemli gelişme var. llki; Türkıye'nın, Avrupa Bırlığı'nin geleceğini belirleyecek konvansiyona, birlik üyeleri ve aday ülkelerle eşıt koşullarla katılmasının kabul edilmiş olması. Ikıncisı de "Türkıye'nın özellıkle son anayasa değışıklıklenyle tam uyelik için belirlenen ölçütlere uyum yolunda ılerleme kaydettiğı, bu kapsamda tam uyelik muzakerelerinin başlangıcının yakınlaştığının" belırtılmesı. Başbakan Ecevit'le Dışişleri Bakanı Cem'i mutlu eden sonuçlar, bızler ıçın yenı bir umut kaynağı oldu. Anayasanın değışen ilkelerini yaşama geçirecek uyum yasaları da artık daha fazla savsaklanmadan gundeme getirılecek diye hiç olmazsa avunabilırız. • •• Laık Turkiye Cumhuriyetı'ne saldırmakta elinden gelenı ardına koymayan "Kara Ses" ve ayakdaşları konusunda Almanya'nın aldığı karar da son günlerde yaşadığımız olumlu gelışmelerden bir başkası. Ikız kulelere 11 Eylül'dekı terörist saldırının ardından Alman yetkılılerının yaptıkları açıklamalardan böyle bir sonuç bekleniyordu, ama yine de kuşkular gıderılememıştı. Çunkü Avrupa ülkeleri, zaman zaman özel bir "demokrası tanımı" bulup ardına sığınmayı ve demokrası karşıtlarını korumayı rahatlıkla beceriyorlardı. Islami Cemaat ve Cemiyetlerı Bırlığı'nin cezaevindekı başkanı oğul Kara Ses Metin Kaplan'ın Türkiye'ye iadesınde de olumlu gelışmeler sağlanması beklenıyor. Türkiye'nin "idam edilmeyeceği ve işkence yapılmayacağı" guvencelerini vermesı durumunda Metin Kaplan'ın iadesine kesın gözüyle bakıldığı Alman gazetelerinde yazılıyor. Islam Toplumu Millı Görüş Derneği'nın geleceği de aydınlık görunmüyor. Bavyera eyalet hukumetınin, derneğin kapatılmasını planladığı, ama tartışmaların da başladığı izlenıyor. Henüz kapatılmamış olsa da Alman makamlarının Mıllı Göruş Teşkilatı konusunda da ayaklarının yere basmış olması olumlu gelışmelerden bir başkasını oluşturuyor. Halkın bilgılenme ve gerçekleri öğrenme hakkını sağlama yolunda adımların atıldığı yönündekı haberleri de şımdılık iyi nıyetler arasında sayalım. "Şimdılık" kuşkusu daha önce yaşananlardan kaynaklanıyor. Hem değışıklıklerın tam metinleri bılınmıyor hem de göruşmeler sırasında verilebılecek önergelerle, bırakın duzeltmeyi, yenı kısıtlamalar gelmesı bıle söz konusu. Üzerine fazla gıtmeyıp iyi şeylerı tadında bırakmak galıba en doğrusu. Kapalı kutunun bedestenleri Çarşı, Orhan Veli'nin dizelerindeki gibi bir kapalı kutu... Ancak, caddeleri ve daracık sokakları boyunca kol kola girmiş dükkânlarıyla da kutu kutu... Çelik Gülersoy 'a göre bir hazine dolabına, bir çeyiz sandığına ya da Istanbul güzeline ait bir gelin çekmecesine benzeyen Kapalı Çarşı 'yı açtığınızda karşınıza iki büyük kutu çıkıyor: Cevahir Bedesteni ve Sandal Bedesteni... esnafın kirasına ınanılmaz oranlarda zam istcyip herkesı mahkemeye vcriyor ve sonra da tahliye davası açıyor... Sandal Bedesteni şımdilerde mahkemelık... Sandal Bedesteni'nın son müşterileri ise yabancı giysi markalann taklıtlenni arayan turistlerden oluşuyor... 19. yüzyılda Kapalı Çarşı ve bedestenlerdekı ticaretin çöküşüne fabrikalarda daha ucuza üretilen Avrupa malları neden olmuştu, 21. yüzyılda ise bedesten taklıt olduğu ıçın ueu7. Avrupa mallanyla ayakta durmaya çalışıyor... Bu işte bir terslik var ama neresınde? Orhan Veli boşuna dememiş: Kapalı Çarşı diyip de geçme; Kapalı Çarşı, Kapalı kutu. Kapalı Çarşı'nın çekirdcğuıi oluşturan Cevahir Bedesteni, kapısında Bizans kartahnı taşıyor... Saııdal Bedesleni, her <,c>iı turistik eşyanın satıldığı bir yer artık... Bir lanıanlar Bursa'da ipek ve pamuk karışımıyla dokunan "sandal" ı ise salıcılar artık kayık sanıyor! Cevahır; elmas, pırlanta, zümrüt gıbideğerlitaşlardır... Sandal ise evvel zamanda Bursa'da dokunan bir yolu ipek, bir yolu pamuk değerlı kumaştır. Kapalı Çarşı'nın C'evahır Bedestenı, kapısındakı sekız ayar altından kararmış kartal kabartması ile Bızans'tan kalmadır. II. Mehmet'teıı sonra Kapalı Çarşı, Cevahir Bedestenrnın çevresınde bir koza gıbı örulmüştür ve bugün turistlere "Grand Bazaar"ın içinde "Old Bazaar" olarak anlatılan yer işte burasıdır. Konserve kutusuna sıkıştırılmış tuzlu sardalyeleı gıbı dükkânlar sıralanmış... 120 dükkân arasında, fil ayağı gıbı yükselen iki katlılar bıle var... Bedestenın ıçını karşılıklı dolduran dükkânlardan kalan ınce u/un boşluklar yol olarak kullanılıyor Sandal Bedestenı'nde ise taklıt ve ucuz gıysılerden turıstler içın boyannıış kabaklara, değerlı halılardan pullu terliklere kadar hcr şey satılıyor... Sandal'da 50 esnaf var... Dükkânlar, duvar diplerine sıralanmış; bir köşesı kahvehane... Bedestenın ortası eskısi gıbı tezgâh... Mallar fil ayaklarında sergıleniyor... Madcnı Sandal Bedestenf ndeyız gençten satıcıya "Sandallar nerede" dıye sorunca, işlemeli yastık kılıtlarını dızdığı te/gâhın altını ışaret edıyor şaka yollu.. Sandal satın almakta ısrar edince de bedestende artık kayık satılmadığını anlatıyor cıddı cıddi. sa da eskı günler artık bir daha geri gelmıyor... Ortaçağın debdebesınde, Cevahir Bedeslenı toprak altındakı mahzenlerınde demir kapılı hücrelerıyle bırer kıralık kasa görevı yaparkcn ayak uyduramadığı yeniçağda dola|ilarda kalan son mallanna yok pahasına müşteri bekliyor... • *• "W ^^•apalıÇarşıdeyıpdegem^r eilmemesini, Kapalı M£ Çarşf nın u kapalı kum ^L tıı" olduğunu söylüyor JL J L . Orhan Veli, Kapalı Çarşı yiirinde: Ciyilmenüş çamaşırlar nasıl kokar bilirsin,/ Sandıkodalannda;/ Senin de dükkânın övle kokar işte./ Ablamı tanıma/sın J llürriyette gelin olacaktı, yaşasaydı;/ Bu teller oııun telleıV Bu duvak onun duvagı iştı7 Ya bu canılanlaki kadınlar?/ Bu mavi mavi,/ Bu yeşil yeşil fistanlı.J Geceleri de ayakta mı duruıiar böyle?/ Ya şıı pembezar gömlek?/ Onun da bir hikâyesi yok nıu .7 Kapalı Çarşı diyip de geçme;/ Kapalı ÇarşıV Kapalı kutu. Kapalı Çarşı kapalı kutu mudur yoksa kutu kutu mudur? Sahsibıni bekleycn gömleklerın penbczannda veya gözalıcı takıların lalezarında camların aıkasma ıstıflenmiş öykülcriyle kapalı kutuysa da geniş caddelerinde veya daracık sokaklannda kol kola girnıiş dükkânlarıyla da kutu kutuduı Kapalı Çarşı.. Kulu kulu kapalı kutu... Bedesteni takas ettiler! Kapalı Çarşı ve iki bedesten cumhurıyetle yenıdcn hayat buluyor... Sandal Bedesteni, uzun yıllarkamu gözetımınde açık arttırmaların yapıldığı yeroluyor... 1990'larda Istanbul Beledıyesı önce mezat işinden vazgeçıyor, sonra bedestenı esnafa kırahyor ve 1998'de de Vakıilar Uenel Müdürlüğü'ne bahşedıyor... Vakıtlarıse bedestenı almanın karşılığında dını bütün belediye başkanı cami yaptırsın dıye arsa verıyor... Kapalı Çarşı'nın tanhınde görülmüş en ılgınç alışveriş bu olmalı... Alışvenşm kokusu sonra çıkıyor ve Vakıflar, Sandal Bedesteni'ndeki Dükkân yerine dolap Cevahir Bedesteni, Gülersoy'dan naklen fil ayakları ü/erinde yükselen 15 kııbbenın altında 1.336 metrekaredırve Gülersoy'ıın F.vliyaÇelebi'den naklıne göre çarşının en pahalı, en değerli ınallannın satıldığı yerdir. Çarşının en itibarlı tacırlen burada iş yapmaktadır. Itibarları ve kazançları o denlı yüksektir ki Cevahir Bedestenı geç açılır, erken kapanır... Sandal Bedestenı ise 12 fil ayağının ü/erinde yükselen 20 kubbenın altında 1.280 metrekaredır ve dönemın ıplık ve kumaş tiearetinin merkezidir. Vaktı zamanında bu ıkı bedestende dükkân yoktur... Sandıklar vardır, dolaplar vardır... Bedestende dolap sahibi olmak herkesın harcı değildir... Dolap sahibı, çarşının başka bir köşesınde başka bir mal satamaz... Bedestendekı tüccar, dolabın öniine kurduğu kerevetinde sessızce oturur; müşteri sorarsa konuşur... Komşusu sıfiah yapmamışsa ıkineı müşterıyı ona gönderır... l'a/arhğı ayıp sayar, f'iyatı yüksek bulan müşterinin "Scn Allah'tan korknıuyor musun?" demesı üzerine hemen ındırım yapar... Fiugün, Cevalur Bedesteni gümüşçüler çarşısı gibi... Çarşıyı Sanayl Pevrlml yıktı Yüzyılların depremlenne ve yangınlarına onarılarak dırenen Kapalı Çarşı, Osmanlı'nın ekonomık çökiişüne dayanamıyor Çelik Gülersoy, Kapalı Çarşının Ronıanı'nda anlatıyor. .. Sanayı devrımınden sonra 19. yüzyılda Avrupa'nın fabnkalannda dev makinelerle üretıme geçilırken Osmanlı ortaçağııı el ışçılığınde kal dığı ıçin ve de ıthal edilen mallann vergisi < tutulunca Kapalı Çarşı kapanacak duruma gelıyor. Hele Sandal Bedesteni, ardiye olııyor. 1913 yılında beledıye bedestenı kamıılaştırıp mezat yerı halıne getıriyor Bezzazlstan'dan bedesten "Kapalı Çarşının Romanrm yazan Çelik Gülersoy ıcın ise bir hazıne dolabı, bir çeyız sandığı ya da lstanbul güzeline ait bir gelin çekmecesidir Kapalı (,'arşı. Dolabı, sandığı ya da çekmeeeyi açtığınızda onca kutunun arasında karşınıza ıkı büyük kutu çıkaeaktır: Cevahır Bedestenı ve Sandal Bedesten i. Bedesten, "bezzaastan"dır, yanı bez, kumaş satılan çarsıdıı, ama sonradan değerlı eşyaların satıldığı üstü kapalı çarşı anlamını kazanmıştır. 1 Salı^ıi ı,ık<ıııljn g.ıynmcnkulun jdrcsı Ka/an ılçosı, Hağ Doruğu nıcvkıı 2 Salı^a ı;ıkarılan gaynmcnkulun ıtıuhdl durunı ve lıususı vasılları 474 puıscl, I4S00 m2 t.uıma clvenijlı tarla 1 (îjynmcnkulun arllırılnıasına csas olarak satıı> komısyoıuınca hı<,ılen dcgeı llımı/ Kı^ılbcy Vcrgı Daırcsı Müdürlugü'nün 73K)ü2WJ4 sıeıl ınımaıasında kayıtlı dalıp Pııl.ıt"ııı icnıııı.ıl olarak goslcrdığı gayrımenkuluıı satı> k o m ^ y o n u n c a lespıl edilen rayıç değerı 24 000 000 000. ll.'dır. 4 Arttırınuya ı^lııak ıı,ın alıtıacak temınatın tutarı (îayrınıcnkul ıcın bıçılmı^ rayıv dcgeıın yıı/de 7 5 oranındakı 2 175 000 000 II 'dır Icmınat olarak para. baııka temınal mcktubu, lla/ıııe lalıvıl ve honosıı hiıkumetçc bellı edıletek mıllı eslıanı ve tahvılat (eshatn ve tahvılal en yakın borsa celvelleıı u/erımlen yu/de 15 noksanı ıle degerlendııılır) goslcnlebılır 5 (iayrııııenkulıın salı^ı Ka/an Mal Müdürlüğii ıhale salonunda 21 01 2002 tarılı ve saal 14 00'le yapılacaktır d Gayrıınenkııl saln ^artnamesı Ka/an Mal Mudıırlııgü tahsılat scrvısındcn alınabılır ve aynı yeıde görülebılır. 7 I'emınat yatınldıgına ılı^kın makbu/, sıılı^ın yapılacağı gun saat 11 lO'.ı kadaı salıij komısyonuna ıbra/ edıleeeklıı X Cıayrımcnkul ıııalın s,ıtışııuiii vcrılcn bedel, gayrıınenkule bıeılen değerın yıı/de 75'ını luılmadığı ve ^ayet ıırtlırıl.ıi) bedel amıııe .ılacağına rüchanı olan alaeaklarının lutarından la/laya çıkınadığı ve y.ipılım^ ve/veya yapılaı.ak masralları kar^ılaınadığı takdırde, en v°k aıttııanın laahhudü hakı kalnıak vırtıyla .ırllırnı.ının 7 gün daha u/alılarak V).ÜI.2O()2 günü aynı saalle ve aynı mahalde lekrar urtlırıtıuya eıkarılacağı ılan oluıuır. Uasın 76847 KAZAN MAL MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN GAYRİMENKUL SATIŞ İLAN1 hsas No 2000/1(128 Davacı Yapı \e Kredı Bankası A^ vekılı A\ Melıh O/eoınerl laralındaıı ıl;ı\;ılılaı ( avıl Karslıgıl vs alcyhıne mahkememı/de aı;ılan ılıra/ın ıplalı davasında davalılardaıı Cavıl Karslıgıl adına davetıye teblıg cdılcınemı^ ve yapılan emnıyel ara^lıınuiMna lagnıen adresı yıne tespıl edılemenııs oldııgııııdan bu kerre davalıııın davedyesının ılanen yapılmaMna karar verılmı> olııp karar gercğınce davalılardan ( avıt Karslıgıl'ın duru^nuı gıınıı olan 28 1 2002 gıınıı saal 10 00da mahkenıemı/de ha/ır bulunması veya bir \ekıl gondermesı, durusmaya gelınedıgı veya vekıl de gondeımedıgı takdırde durusmaların davalıııın gıyabında yapılacağı ve gıyabında karaı veııleceğınden ışbu ılan davalı Cavıt Karslıgıl adına davelıye yerine kaım olmak u/ere ılanen leblıg olıınur 10 12.2001 Basın: 77534 ADANA ASLİYE TİCARET MAHKEMESt'NDEN