Katalog

SAYFA CUMHURİYET 12 EKİM 2001 CUMA 10 AFGANISTAN'DA SAVAŞ Ingiltere, Afganistan'ın yeniden yapılandınlmasını ve terörle mücadeleyi hedefliyor Londra'nınAfgan planıDış Habericr Senisi - Ingiltere'nin, 11 Eylül'de Washıngton ve New York'a düzenlenen saldınlardan kısa bir süre sonra, Afganistan'ın yeniden yapılan- dınlması ve küresel teroriznıin engel- lenmesini hedefleyen iJd aşamalı bir plan hazırladığı bildirildi. The Independent gazetesi dün, Lond- ra hükümerinin Afganistan'la ilgili ha- zırladığı ild aşamalı planın aynntılanna yer verdi. Hükümetin bir süre önce ha- zırladığı plan, Londra'nın terörle sava- şımın ilk bölümünde Usame bin La- din'in yakalanması ve Afganistan'ın ge- Ieceği üzerinde yoğunlaştığını ortaya koydu. Planda, başka ûlkelere yönelik ola- sı operasyonlann da uluslararası huku- ka uygun olması ve kendini savunmayı hedeflemesi gerektiği vurgulanıyor. Planda, 4 öncelikli hedef belirleniyor. Bu hedefler Bin Ladin ve örgütü El Ka- ide'nın üyelerinin adalet önûne çıkanl- ması, örgüfün süregelen tehditlerinin önlenmesi. Afganistan'ın terörü destek- lemesinin engellenmesi ve terörist kamp- lann yok edilmesi ve "Afganistan'ın • Londra hükümeti, 11 Eylül saldınlannın hemen ardından iki aşamalı bir plan hazırladı. Planda, başka ûlkelere yapılacak olası operasyonlann da uluslararası hukuka uygun olması gerektiği vurgulanıyor. uluslararası terörie bağjanhsmm kesflme- siiçin Taleban'myerineyeni bir yönetinı oluşrurubnası" olarak sıralanıyor. Bu hedefler, Ingiltere'nin 11 Eylül saldın- lannın ardından Taleban' ın devrilmesi- ni amaçladığını gösterdiği belirtiliyor. Tecrlt polltlkası uygulanacak Belgede, uluslararası terorizmin ve te- rörü destekleyen ülkelerin yarattığı teh- ditlerin ortadan kaldmlmasını içeren "geniş hedeflerden" söz ediliyor. Planda, Afganistan'ın "uluslararası toplulukla yeniden bütünieşmesinin ve bu ülkenin uyguladığı tecrit politikası- na son verilmesinin gerektiği'' \-urgula- nıyor. Plana göre, bunun gerçekleşme- silçin atılacak adımlann başında, Ta- leban rejiminin tecrit edilmesi geliyor. 2. adımın ise hem Kuzey IttifakTnın hem de güneydeki Peştu çoğunluğun yardımıyla askeri ve siyasi eyleme ge- çilerek "Taleban'ın parçalanma^ı" ol- duğu belirtiliyor. Planda Pakistan'a, ver- diği desteğe karşılık yardrm edilmesi öngörülüyor. Oluşacak geniş kapsamlı koalisyonun Birleşmiş Milletler'in en üst düzeyde katılımıyla gerçekleşmesi ve bu koalisyonun Afganistan'ı bekleyen in- sani felakete el atması gerekıyor. Planda, teröristler ortadan kaldınldık- tan sonra Afganistan'm yeniden yapı- landınlmasının "5-10 yıl" sürebilece- ği belirtiliyor. Afganistan'm dünyarun en büyük eroin üreticisi ohnasırun en- gellenmesi için yeniden yapuandınlma- sının büyük önem taşıdığma dikkat çe- kiliyor. Belgede, terörle mücadelenin ikinci aşamasmda "çeşitti ülkelerde or- taya çıkan terör örgiMeriyle başa çıka- bilnıek için bir strateji beurlenmesT gerektiği kaydedihyor. Bu stratejinin terörü destekleyen ûl- kelere baskı yapılmasını içerdiği belir- riliyor. tkinci aşamada diğer ûlkelere ya- pılabilecek olası operasyonlann da "uluslararası hukuka uygun olması ve meşru kendini savunma temeiine otur- masT gerektiği bildiriliyor. Yayılma blzl bafllamaz' Olası Müslüman müttefıklerin bu for- mülle tngiltere ve ABD'nin başka ûlke- lere karşı eyleme geçmeyi tasarlama- dıklanna ikna edilecekleri ifade ediliyor. Washington ve Londra arasmda bu konuda görüş aynlıkJan bulunduğunu yalanlayan bir üst düzey Ingiliz yetki- li, Pentagon Savunma Danışma Grubu Başkanı Richard Perle'nın operasyon- lann hızlı bir biçimde Irak ve diğer ûl- kelere yayılması gerektiği yönündeki çagnsının Londra yönetünüıi bağla- madığını savundu. KIZILHAÇ Havadan yardımlar ölüm tuzağı • Sivil halkın, ABD'nin propaganda amacıyla attığı yardım paketlerini alabilmek için mayınlı alanlara girdiği belirtiliyor. VÎYANA(AA)- Afganistan'da veya son zamanlarda Pakistan'daki Afgan mülteeilere yardım için görev yapan uluslararası yardun örgütleri, "ABD'nin havadan atüğı yardun paketlerinin, shil Afgan halkın ölümüne neden olduğunu" açıkladı. Afanistan'da uzun yıllardır görev yapan Alman Kızılhaç Orgütü (DRK), «ABD'nin propaganda amacıyla yardun paketlerini özelhkk ülkenin kuzeyinde yaşayan Taleban karşıtı smOerin bulunduğu bölgelere atüğuu, sivil halkuı yardım paketlerini alabilmek için mayınlı alanlara girerek yaşamlanm yitirdiğiııi" açıkladı. Her yer mayınlı Son 20 yılda sürekli savaş halinde olan Afganistan'da her kanş toprağın maymlı olduğunu belirten Kızlhaç yetkilüeri, "havadan aülan yardım paketlerinin srvil halkuı sadece yüzde 0,5'inin günlük ihtivacını karşüavabildiğini ve kalori hibanyla da sağhksız ürünlerden ohıştuğunu'' kaydetriler. Uluslararası yardım örgütlerinin eleştirilerini kabul etmeyen ABD Hava Kuvvetleri yetkilisi Dani Johnson, Almanya'nın Ramstein bölgesindeki üsten kalkan nakliye uçaklarımn seferlerini bundan böyle de sürdüreceğini bildirdi. Ramstein Hava Üssü'ndeki Amerikah komutan Randy MitchendeC-17 uçaklanyla 35 bin paket daha attıklannı söyledi. Mitchell, paketlerin Afganistan'ın hangi bölgerine atıldığı konusundaysa bilgi vermedi. EVLERBOMBALANDI- ABD'nin önceki gece Pakistan'ın başkenti Kâbil'e düzenlediği hava saldınsında aynı aileden 10 kişinin öldüğü beürtfldi Bombardımanda çok sayıda sivil yerieşimi vuruldu. (Fotoğraf: AP) ABD uçaklan bir köyü bombaladı, 200'den fazla insan yaşamını yitirdi Füzeler sivilleri vurduIXşHaberlerServisi-New York ve Washington'a 11 Eylül'de dü- zenlenen saldınlann 1. ayında Afganistan dün operasyonun baş- langıcındanberi en şiddetli bom- bardımanla sarsılırken Taleban operasyonlann başlamasından bu yana 220'den fazla sivilin öldü- ğünü bildirdi. Taleban, doğudaki bir köyde bombardıman sonucu 200'den fazla sivilin öldüğünü ileri sürdü. Taleban'm resmi haber ajansı Bahtar'ın yetkilisi Şer Şa Ham- dard, AFP'ye yaptığı açıklama- da, Amerikan bomba ve füzele- rinin çoğu kadın, çocuk ve yaşlı 200'den fazla köylüyü öldürdü- ğünü söyledi. Hamdard, erkekle- rin daha önce köyden aynldığı- nı belirtti. Taleban yetkilisi, kö- yün yakınlannda eskiden bir terörist eğitim kampı bulunduğunu ancak ope- rasyon başlamadan önce kampın terk edildiğini bil- dirdi. Köyün tamamen yer- le bir olduğu kaydedildi. ABD uçaklannın köyün hâlâ terör kampı olarak kullanıldığını sanmış ola- büecekleri belirtiliyor. Taleban'ın Pakistan Bü- yükelçisi Abdülsdam Za- % ABD saldırısına uğrayan köyde sivillerin öldüğünü söyleyerek "Pentagonsivil- leri hedefahnadığını açık- layıp dünyaya yalan söy- lerken köy vuruldu" dedı. Taleban yöneticileri, yo- ğun bombardımanda Ce- lalabad'da bir cami ve çev- resindeki evlerin • Afganistan dün en şiddetli bombardımana hedef olurken çeşitli bölgelerde 250'ye yakın sivilin öldüğü öne sürüldü. bombaladığını camideki 15 ki- şinin öldüğünü söylediler. Baş- kent Kâbil'de de aynı aileden 10 kişinin öldüğü kaydedildi. Kan- dahar'da da çoğu kadın ve ço- cuklardan oluşan 18 sivilin öldü- ğü ileri sürüldü. Taleban kaynaklan, operas- yonlann başladığı Pazar günün- den bu yana ölenlerin sayısınm ise 220 civannda olduğunu bil- dirdiler. Taleban'ın Eğitim Bakanı EmirHan Muttaki, başkent Kâ- bil, Kandahar yakınlanndaki Da- man bölgesi ve bir caminin bombaladığını, Celalabad'ın 7 kilometre doğusundaki Sorhrod mahallesinde çok sayıda sivilin bombardımandan etkilendiğini belirtti. Muttaki, Kâbil'in doğusunda- ki Puli Şarki bölgesinde bulu- nan askeri üsler ve havaalanı- nın, Kandahar'da ise hükümet bınalannın bombaladığım söy- ledi. Muttaki, Usame bin La- din'in Afganistan'da gizli bir yer- de güvende olduğunu kaydetti. Kandahar'dan Pakistan sınınna kaçan halk, saldınnm, harekât çerçevesinde, kente düzenlenen en yoğun hava saldınsı olduğu- nu, sivil yerleşimlerin de vurul- Yeraltı sığınakları yok edilecek 'Beton-deliciler' kullanılıyor Dış Haberfcr Serviâ - ABD Savunma Bakanhğı'nın {Pentagon) bir yetkilisi, Afganistan'daki borabardımanlarda bundan böyle Taleban liderlerinin yeraltı sığınaklanaı delerek yok edecek lazer gûdûmlü "sığınak defen* ya da "beton deten" (bunker buster) olarak adlandınlan bombalan kullanmaya karar verdikJerini ve 9 Ekim Salı günkü saldmlarda bu bombalardan "en az bir tene" kullandıklannı açıkladı. GBU-28 tipi bomba 6 metre kahnltğındaki beton duvan ya da 30 metre toprağı delip içeride patlıyor ve büyûk hasara yol açıyor. 3.9 metre uzunluğunda, 366 milimeöre çapında olan ve 2 savaş başbğı taşıyan bombakr, F-l 5 EagleyadaF-lliFtipi uçaklardan atılıyor. Bombanın 2270 kilogram ağırlığıaın 268 kilogramım taşıdığı patlayıcı oluşturuyor. Lazer güdÖmlü "akılh bombakr" Körfez Savaşı sırasında Irak'a karşı kullanılmıştı. dugunu söylediler. Dünsabahso- na eren saldınlar öğleden sonra, daha önce de vurulan Kâbil ha- vaalanının bombalamasıyla ye- niden başladı. Amerikan savaş uçaklan, Af- ganistan'ın başkenti Kabil'i dün akşam tekrar bombalama- ya başladı. Kabil 'de askeri ake- deminin ve mühimmat depola- nnın ve Rişkore eğitim kampı- nm vurulduğu belirtildi. Ote yandan, Pakistan sınırındaki Chaman bölgesi sakinleri, Af- ganistan'm güneyindeki Kan- dahar kentinin de bombalandı- ğmı söylediler. Sıra kara hedeflerinde Bir Pentagon yetkilisi, önce- ki gün ve dün sabahki bombar- dımanlarda Kâbil ve Kandahar civarındaki Taleban mevzileri. garnizon, kış- la ve kamplannın hedef almdığuu belirtti. Yet- kili, Kâbil'de havaalam- nm ve Kandahar'daki eğitim kamplanrun isa- bet aldığını beurtti. Pentagon yetküisi, Ha- va Kuvvetleri'nin ilk günlerde hava savunma merkezlerini hedef al- dığını, önceki günden itibaren kara hedefleri- ne de yönelmeye başla- dıklarmı belirtti. Pakistan, arama-kur- tarma operasyonlannda kullanılmak üzere iki havaalanını daha ABD'nin kullanımına tahsis ettiğını bildirdi. MERHABA NECATİ DOGRU Asker Göndepelim Diyenler! Çelik Gülersoy, turizmi bir kelebe- ğe benzetir. Sertlikten, kabalıktan, asık yüzden, pislikten, çirkin görüntüden ürken narin, nazenın bir kelebek. Kelebek pırpır! Ürküyor, gidiyor! Kaçırılmış uçaklar, New York'un kalbine saplandığı ve savaş uçakla- n ile savaş gemilerinden atılan akıl- lı bombalar, sığınak delen, deprem yaratan füzeler Afganistan'ın yüreği- ne yağdığından beri turistler Türki- ye'den çekiliyor. Otellertamtakır... Çok zengin ve bol para harcar tu- ristlerin geldiği Four Season Oteli, boşaldığı. için 60 kışilik personelini bir haftalığına tatile yolladı. 60 odalı Yeşil Ev'de ise dolu oda sayısı 5'e in- di.Halide Suttan Konağı nin da 60 odasından 58'i boşaldı. Sultanahmet tın tın... Savaş burgu oldu... Bizim ekonomiyi için için oyuyor. Turizm örgütlerinin yaptığı açıkla- maya göre, Afgan gökleri ile dağla- rı bombalanmaya başladığından bu yana Türkiye'de 130 bin rezervas- yon iptali oldu. 200 milyon dolarlık zarar oluştu. Dolannyükselişi... Faizlerın inmemesi... Borsanın çökmesi... Fabrikalann durması... Şubat ve kasım krizlerınin sarsın- tısına savaşın 1 aylık etkisiyle orta- ya çıkan daralma, büzülme de ek- lenince bizim ekonomiye yüklediği faturanın 16 milyar dolar olduğu he- saplanıyor. • • • Savaşın gidişine... Süresine.... Irak ya da başka bir cepheye daha yayılmasına bağlı olarak fatura, kaçı- nılmaz olarak, daha da kabaracak. Genelkurmay Başkanı Hüseyin Kıv- rıkoğlu: "Afganistan batağına asker gönderilemez" demişti. Gözü kara, atılgan, şahin diye bilinen eski komu- tanlardan Çevik Bir bile "Askergön- dermekdoğru olmaz* diyor. Fakat; "Biz de geri durmayalım, tarihi, komşulu- ğu, Müslümanlığı, kriz içinde olmamı- zı bahane yapmayalım, dünya yeni- den kuruluyor biz de öncelik alalım, dürüstsek Afganistan'a asker gön- derelim" diye yırtınan Amerikanofil az işlenmiş kafalar var ya... Bu durumda Türk Silahlı Kuvvetleri'ne savaşın ge- lişmesinin ortaya çıkaracağı yeni şart- lara göre yeni harcamalar gerekecek, acil ihtiyaçlar çıkacak. Fatura oradan da şişecek. Evet, olumlu sinyaller ve savaşın bi- zim ekonomiye sunduğu fırsatlar da yok değil. ABD ve Avrupa şirketlen, Pakistan, Endonezya, Hindistan gi- bi Uzakdoğu ülkelenne verdikleri si- parişleri, Afganistan'da patlayan sa- vaş yüzünden iptal etmeye ve Türk firmalarına kaydırmaya başladılar. Türkiye'ye tekstil ürünlerinde ciddi rakip olan Pakistan'ın sadece pa- mukluda Batı piyasalarından çekil- mesi bizim tekstilcilerin lehine 6 mil- yar dolarlık bir pazar genişlemesi ya- ratabilecek. Alman ve Hollanda ha- vayolu şırketleri, aktarma noktalannı Dubai'den Istanbul'a kaydırdı. Mart ayından itibaren Iran, Suriye, Ürdün ve Mısır'a giden Avrupalı ve Ameri- kah turistlerin daha güvenli olduğu- nu düşündükleri Türkiye'yi tercih et- meleri beklenıyor. Biz asker gönderdik diye... IMF de ek yardım yapabilir... Ama bu hesaplar; ABD'nin başlat- tığı bu savaşın sadece cihatçı ve şeriatçı terörü yok etmek üzerine kurduğu varsayımlar yürürse tuta- bilir. ABD, bu fırsattan istafede Or- ta Asya'da, Irak'ta, Iran'da, Lüb- nan'da yeni hedefler saptamışsa... • • • Bunu bilmeden.... Emin olmadan.... Asker gönderelim diyenler, beş de- fa daha düşünsün... Geriye dönsün Türkiye'nin her asker gönderdiği sa- vaştan, operasyondan kârlı, kazanç- lı çıkıp çıkmadığına bir kez daha bak- sın. Kosova'ya Türk askeri gitmedi mi? Savaştan sonra bu bölgeyi imar et- mek, yıkılan hastaneleri, köprüleri, otoyolları, okullan, şehirieri yeniden onarmak için kurulan ve ilk elde 10 milyar dolarlık bırfonu yürütecek olan Güneydoğu Avrupa Istikar Paktı'nın başına da eskı Alman bakan Udo Hombach getirildı. Fakat Avrupa Bir- liğı üyesi değiliz diye Türk şirketlen bu- radan hiç iş alamadılar. Türk askerınin gidip savaştığı Yu- goslavya'nın yeniden imarı için kuru- lan 100 milyar dolarlık fonla açılan ihalelere bizim şırketler yine alınma- dılar. Irak'ta Körfez Savaşı sırasında da aynı Amerikanofil az işlenmiş ka- falar; "Biz de ABD 'yle beraber Irak'a yürüyelim, coğrafya yeniden çizili- yor, biz de Musul'u alınz, petrolû- müz olur" dıyorlardı. • • • Duman olduk... Evet Türkiye pasif, pısırık olmama- lı. Mademki kendi bölgesinde savaş oluyor, aktif olmalı, öncelik almaya çalışmalı. Ama asker göndermeden de öncelik almanın, seyirci değil ak- tör olmanın bir yolu olmalı. Bu savaşın bugün dost müttefik olmuş ABD ile Rusya'yı Orta Asya petrolleri, doğalgazı, madenlerınde söz sahibi olmak için yann boğaz bo- ğaza getirebileceğini hesaplamadan; "Hemen asker gönderelim..." diyen- ler önden buyursun! Ingiltere Demiryollarırıı Devletleştiriyor! İyi mi? Çok dikkatli, omurgası sağ- lam, temiz yazı yazanlardan Nuray Mert'in 8 Ekim tarihli Ingiliz Gazetesi Guardıan'dan aktardığına göre, Ingiliz hükü- meti demiryollarını yeniden devletleştirme kararı alıyor. İyi mi? Kazalar oldu. Trenler çarpıştı. ölümler ortaya çıktı. Bunun üzerine Ingiliz toplumun- dan, kurumlanndan, parlamentosun- dan demiryollannı ışleten şirketin gü- venliği sağlayan gerekli yatırımları yapmadığı eleştirileri yükseldi. Eleş- tiriler; demiryollan gibi kamu hizme- KIRMETRE ti kapsamına giren bir sektör- de özel işletmeciliğin ılkesel olarak çelişki yarattığı, özel şirketlerin kâr arttırmayı ön- celikli görmek zorunda ol- duklan ve yolcu güvenliğini ikinci plana ittikleri noktasın- da yoğunlaştı. Bunun üzerine iflas nokta- sına geldiği ıçın devletten yardım is- teyen demiryolu şirketi Railtrack'e istediği desteğin yapılmamasına ve şirketin bir kamu işletmesine devre- dilmesine karar verildi. Karan yüksek mahkeme aldı. Bizdeki özelleştırme kirlenmesine örnek olsun! E-posta: necatidogru « superonline.com Faks:0212 513 90 98 Çek Cumhuriyeti'nde bir diplomatm açıklamasi: Muhammed Atta Iraklı diplomatla görüştü PRAG (AA) - ABD'nin New York kentinde Dünya TicaretMerkezi'ne dü- zenlenen saldınlara katıldığından şüphe edilen terörist Muhammed Atta'nın Çek Cumhuriyeti'nde Irakh diplomatla görüşmeler yaptığı iddiası, üst düzey bir hükümetyetküisi tarafindan doğrulandı. Adının açıklanmasını istemeyen yet- kiü AP'ye yaptığı açıklamada, Iraklı dıplomat Ahmed Halil tbrabim Samir El Ani'nın ÇekCumhuriyeti'nde bulun- duğu süre içinde çok sayıda gizli kapak- h görüşme yapuğını belirlediklerini, bun- lar arasında Atta görüşmeleri de oldu- ğunu söyledi. El Ani'nin ülkede bu- lunduğu sürece Radyo Özgür A\Tupa'ya karşı girişilebilecek bir saldınya kanş- masından korkulduğu için devamlı iz- lendiğini belirten yetkili, Atta ile El Ani'nin birden fazla kere birarayagel- diklerini söyledi. Amerikah yetkililer, El Ani'nin Çek Cumhuriyeti'nde Atta ile görüştüğünün ortaya çıkmasından sonra, ABD'de düzenlenen saldınlarda Irak'ın da parmağının olabileceğinden şüphe ediyorlar. Aynı yetkili, El Ani ile Atta'nıngörüş- melerinin, Atta'nin Dünya TicaretMer- kezi'ne saldınlann zanlılan arasında ol- duğunun ortaya çıkmasına kadarkendi- leri için özel bir anlam ifade etmediğini, El Ani'nin izlendiği sırada ahnangörün- tülerin hiçbirinde ise Atta'nın yer alma- dığını söyledi. Çek yetkililer, gayri res- mi olarak Atta'nın 2000 yılının Haziran ayında başkent Prag'a geldiğini, 24 sa- atten daha az bir süre kaldıktan sonra Çekhavayollanna aitbir uçaklaABD'nin New Jersey eyaletinın Newark havalanı- nagittiğini söylemiş, ancakbunu resmen açıklamamışlardı. Çek yetkililer, Atta ve El Ani'nin ABD'deki saldırılann diğer zanhlan ile de biraraya gelmiş olmala- nnın muhtemel olduğunu ileri sürüyor- lar, ancak bu konuyla ilgili aynnnlı bil- gi vermekten kaçınıyorlar. Çek Cum- huriyeti, El Ani'yi diplomatik göreviyle bağdaşmayan eylemlerde bulunduğu ge- rekçesiyle Nisan ayında sınır dışı etmiş- ti.