Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 28 NİSAN 2000 CUMA
HABERLER
DUNYADA BUGUN
AÜStRMEN
Iran'da Nisanın GeHşi
"Şah'ın en büyük hatast", diyordu karşımda-
ki adam, "Amerika'ya sırtını dayayınca, herşe-
yin sütliman olacağına inanmasıydı. Amerika'nın
adamı olmak insanı her zaman kurtarmıyor."
1987 yılıydı. Bir öğlen üzeri, Samatya Meyda-
nı'ndaki Develi'de oturmuştuk. Ahbabım, biraz-
dan, birtepsi künefeyle birlikte Paris uçağına bi-
necek, akşam sürgündeki ailesi ile bu tatlılan yi-
yerek, sıla hasreti giderecekti.
Konuğum, bir zamanlar Iran'ın en etkili kişile-
rinden biriydi. Ülkenin bir numaralı gazetesi Key-
han'ın genel yayın müdürlüğünü yapmıştı.
Böyle bir görev Şah'a çok yakın olmak, Rıza
Pehtevi'nin adamı olmak demekti.
Sanki bütün bunlan düşündüğümü anlamış
gibi;
- Biliyorum, şimdi "öyleyse neden sen Şah
yanlısıydın" diye soracaksın.
Biraz durdu ve sürdürdü konuşmasını:
- Şah yanlısıydım, çünkü her şeye rağmen Hu-
meyni'den daha iyiydi. Iran'da iki seçenek var-
dı: Şah ve Humeyni.
0 sırada aklımdan iran'ın ellilere kadar uzanan
yakın tarihi geçiyordu:
Petrollerin miilileştirilmesini savunan sosyal
demokrat eğilimli Musaddık, bir zamanlar çok
güçlü olan Moskova yanlısı TUDEH, gençler ara-
sında sempatizan toplayan Halkın Mücahitleri
vb.
- Başka seçenekler de vardı, dedim.
- Yoktu, iran'ın koşullannı tanıyanlar bunu bi-
lirier diye yanıtladı Amin Tahiri
Sonra da şöyle sürdürdü konuşmasını:
"Iran demokratik ülke değildir; iktidar seçim-
le değişmez. Bunun için ölümü göze almakge-
rekir. Şimdiiran'dainsanlar, demokrasi, Mancya
da Mao için ölümü göze alabiliher mi? Hayır
onlaryalnızca bir şey için. Allah ve din için ölü-
me giderier.
Görüyorsun, Iran'da Şah'ın bir tek alternatifi
vardı. Allah 'ın iradesinin sımgesi olan Ayetullah
Humeyni."
•••
Bu açıdan bakınca, o sıralarda "Kutsal Terör
Hizbullah " kitabı üzerinde çalışmakta olan Amin
Tahiri'ye hak vermemek olanaksızdı.
Bu sözler kulağıma küpe oldu.
Bu yüzdendir ki, herkesin coşkuyla karşıladı-
ğı Iran'daki 18 Şubat 2000 seçimlerinin hemen
ertesinde, kuşku ve kaygılanmı dile getirdim
(22.2.2000).
Evet gerçi Iran'da katılım oranı yüzde 90'lara
ulaşan, sandık başına delikanlılann rejime baş-
kaldın simgesi olarak kravatlı, genç kızlann da
perçemlerini gözler önüne seren, türbanlarla grt-
tikleri seçimlerde oylann çok büyük bir bölümü-
nü, Hatemi yanlısı yenilikçiler almışlardı.
Ama Iran'da iktidar acaba bu kez, sandık yo-
luyia el değiştirebilecek miydi?
• • •
Iran'da nisan ayında patlak veren olaylann ge-
fişi, taa şubattan, hatta yıllar öncesinden belliy-
di.
Gazetelerin kapatılması, gazetecilerin hapse
atılmalan, Hatemi'nin yandaşlanna, yakınlanna
gözdağı vehlmesi, kimi yerierde yenilikçilerin ka-
zandıklan seçimlerin iptali, milletvekillerinin ço-
ğunu çıkaran Tahran'daki seçim sonuçlannın bir
türlü açıklanmaması, adaylann hiçbirinin ilk tur-
da oylann yüzde 25'ini aimadıklan veya almadık-
lannın öne sürüldüğü seçim bölgelerinde ikinci
furun sürekli ertelenmesi (nihayet 5 Mayıs ola-
rak açıklandı) hep ülkede gerçek gücü ellerinde
tutan Ali Hamaney önderliğindeki tutuculann,
biraz daha ılımlılara meydanı bırakmayıp, 27 Ma-
yıs'tatoplanacak parlamentonun açılışından ön-
ce iktidar kavgasını tırmandırma girişimleridir.
Halk, yıllar süren baskı ve zulümden, işsizliği
yüzde 20'lere kadar yükselten mollarşi ekono-
misinden bıktı. Sandık başına gidip değişim is-
teğini dile getirdi.
Ama Iran'da iktidar, öyle kolay kolay, seçimle
el değiştirmiyor ki.
Tunceli
15 bin asker
operasyonda
YurtHaberJeriServisi
- Tunceli'nin Ovacık il-
çesi kırsalında sürdürü-
len operasyonda öldûrü-
len, aralannda TKP/ML
TtKKO örgütûnün böl-
ge sorumlusu "SeyitFet-
hiYümaz"kodadlıYu-
suf Ayata'nın da bulun-
duğu 8 kişinin, Tokat
kırsalından kaçan grup
olduğu bildirildi. Bu ara-
da Tunceli'de 15 bin as-
kerle başlatılan Bahar
operasyonu devam edi-
yor. ÖzellikJe Ovacık.
Hozat ve Pertek üçge-.
ninde yoğunlaşan ope-
rasyonlar hava destekli
olarak yoğunlaşıyor.
Şehit Kurmay Binbaşı
Bülent Yavuz operasyo-
nu kapsanunda, Tunce-
li'nin Ovacık ilçesi Mer-
can Vadisi bölgesmde.
öldürülen ve aralannda
TKP/ML TÎKKO örgü-
tünün bölge sorumlusu
*SeyitFetiıiYılıııaz''kod
adlı Yusuf Ayata, "Me-
ral-Hatke" kod adlı Fe-
himan Bozkurt, "Dok-
tor" kod adlı Umut ll.
"Metin" kod adlı Ekrem
Çetin ile "Polat",
"Ümit", "Mustafa" ve
"Halo"kodadlannıkul-
lanan ve kimlikleri belir-
lenemeyen militanlann
1999 yılı temmuz ayın-
da, Tokat'tan kaçarak
Tunceli bölgesine gittik-
leri bildirildi.
Tunceli'de 15 bin as-
kerle başlatılan Bahar
Operasyonu da devam
ediyor. Bölgede 150 ka-
dar PKK, TÎKKO ile P-
KK'den aynlarak kendi-
lerine PKK Devrimci
Çizgi Savaşçılan admı
veren grubun militanlan
bulunuyor. Tunceli böl-
gesinde yoğun eylemler
yapan TlKKO militanla-
nnın son 1 ay içinde 15
kayıp vererek büyük dar-
be yediği belirtiliyor.
Tunceli kırsalında "AH
Haydar" kod adlı Kemal
Kutan liderliğinde 30
kadar TlKKO militanı-
nın kalması nedeniyle
operasyonlann önümüz-
dekı günlerde de devam
edeceğı bildirildi.
Demirel irtica raporunun ele alınacağı MGK toplantısında veda edecek
Gündem HizlnıflalıANKARA (Cumhuriyet Büro-
su) - Cumhurbaşkanı Sülevman
Demirel, bugün başkanlık edeceği
son Milli Güvenlik Kurulu (MGK)
toplanhsıyla "devlete" veda ede-
cek. Şeriatçı terör örgütleriylemü-
cadele sonuçlarının da değerlendi-
nleceği toplantı öncesinde istihba-
rat birimleri tarafından hazırlanan
Hizbullah raporunda, örgütün ye-
ni döneme ilişkin stratejisi irdelen-
di. Rapora göre, camilerdeki faali-
yetlerini geçici olarak en alt düze-
ye indiren örgüt, Iran'da eğitimini
tamamlayan militanlannın Türki-
ye'ye girişlerini durdurdu, liderlik
tartışmalannı askıya aldı.
Demirel'in son kez katılacağı
MGK toplantısı bugün saat
15.00'te Çankaya Köşkü'nde yapı-
lacak. Kazakistan'da bulunan Baş-
bakan Yardımcısı ve Eneıji ve Ta-
bii KaynaklarBakanı Cnmhur Er-
snmer ile Romanya'da bulunan
İçişleri Bakanı Sadettin Tan tan'ın
katılamayacakları toplantının so-
nunda Demirel kurul üyelerine bir
veda yemeği verecek.
Toplantıda şeriatçı terör örgütle-
riyle mücadelede gelinen son nok-
ta da değerlendirilecek. İçişleri Ba-
kanlığı verilerine göre, yılbaşın-
dan bugüne kadar 2 bin 113 terö-
rist yakalandı. 1090 terörist tutuk-
lanırken bunlann arasında devletin
içine yuvalananlann siyasi yapı-
lanması ve faaliyetleri de belirlen-
di. Orgüt üyesi olduklan gerekçe-
siyle gözaltına aluıanlardan 814'ü
serbest bırakılırken 200'e yakını
hakkındaki soruşturma süriiyor.
Örgüte yönelik operasyonlarda 6
terörist ölü ele geçirihrken Van'da
teröristlerle güvenlik güçleri ara-
sında çıkan çatışmada 5 polis şe-
hit oldu, 7 polis de yaralandı.
184 uzun namlulu silah, 396 ta-
banca, 22 av tüfeğı, 896 el bomba-
sı, 31 roketatar, 190 roketatar mer-
misi, 6 bomba atar, 3 mayın, 1 ha-
van, 31 dinamit lokumu, 53 bin
122 adet mermi ele geçirildi.
Toplantı öncesinde hazırlanan
bir rapora göre, güvenlik güçleri-
nin Türkiye genelinde düzenledi-
ği operasyonlar sonucu büyük güç
kaybeden Hizbullah, toparlanmak
ve eleman kazanmak için hareke-
te geçti. Orgüt, operasyonlarda da-
ha fazla güç yitirmemek için şu ka-
rarlan aldı:
- Yakalanmalannı önlemek için
üyelerini 3 ay süreyle serbest bı-
râktı. Eleman kazanma faaliyetle-
rini de 3 ay askıya aldı.
- Dikkatlerin yönlendiği cami-
lerdeki çalışmalannı asgari düze-
ye düşürdü.
- Iran'da eğitimi tamamlanan mi-
litanlannın ikinci birduyuruya ka-
dar Türkiye'ye ginnesini yasakla-
dı. Tahran yönetimini zor durum-
da bırakmamak için tran'a sahip
çıkmaktan kaçınmayı kararlaştırdı.
- ttıraflarla çözülme aşamasına
gelen örgütün yakalanması olası
militanlan, "ajan" dahi olsa izini
kaybettirecek. Karşı çıkan infaz
edilecek.
- Devletteki Hizbullah kadrola-
n pasif tavırlannı sürdurecek.
- 17 Ocak'ta Beykoz'daki ope-
rasyonda Hüseyin Vefioğlu'nun öl-
dürülmesinin ardından liderlik tar-
tışması yapılmayacak. Aksi dav-
ranışlar üıanet kabul edilerek ceza-
landınlacak.
- Operasyonlann dunnası ve ka-
muoyu ilgisinin dağılmasınm ar-
dından ise camilere yeniden yön-
lenilecek ve camilerde bulunan
Hizbullah görevlileri 3 aşamalı şu
planı uygulayacak:
• Çocuk ve genç yaştakileri et-
kilemek için ilgi gösterilecek.
Maddi durumu kötü olanlara yar-
dım edilecek, cemaatla yapılan ko-
nuşmalarda yumuşak ve güven ve-
rici bir tutum izlenecek.
• Güvenı kazanılan yurttaşlara
Hizbullah felsefesi enjekte edilecek.
• Son olarak olumlu bir tavır
gözlenirse söz konusu kişiler açık-
ça örgüte davet edilecek.
Hacı Bektaş sempozyumu
'Atatürk de -
Hacı Bektaş'tan
feyz almıştır'
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
'1. Uluslararası Hacı Bektaş Veli Sem-
pozyumu' başladı. Kültür Bakanı Iste-
mihan Talay, Hacı Bektaş Veli'nin
Türkhümanizmasırun evrensel boyut-
lara ulaşan değeri olduğunu belirterek
"Atatûrk bik Kurtuluş Savaşf ru baş-
labrken HacıBektaş'tan feyz almıştır"
dedi.
3 gün sürecek olan 'Uluslararası Ha-
a Bektaş Veii Sempozyumu'nun açılı-
şı dün Hacı Bektaş Veli Kültür Vakfi
Merkezi'nde yapıldı. Vakfm Genel
BaşkanıAli Doğan, Hacı Bektaş Ve-
li'nın Anadolu kültürünün ve Anado-
lu Alevi düşüncesının mıman olduğu-
nu anımsatarak "Kültürel değerlerine
sahip olamayan toplumlann insanhk
âfeoiinde yeri olamaz" dedi.
Vakfm Bılım Kurulu Başkanı Kah-
raman Aytaç da kısa bir konuşma ya-
parak Kültür Bakanı lstemihan Ta-
lay'a onur plaketi verdi. Talay, Bekta-
şi düşüncesine gönül veren herkese te-
şekkür ederek bu sempozyumun
önemli bir sivil toplum girişimi oldu-
ğunu söyledi. Hacı Bektaş'ın bizi biz
yapan büyük bir insanın adı olduğunu
anlatan Talay, "Hacı Bektaş Veli febe-
fesi ve aydınhk düşüncesi, bizi bugün
burada birieştinniştir. O Türk hüma-
nizmasuu evrensel boyutlara ulaşüran
urasal bir değerdir. Bu düşünce herke-
se eşhlik ve hoşgörü sunan bir düşün-
cedir. O Türk kurtuluşu için bugün bir
kaynak, bir güç odağı olarak nitetenir"
diye konuştu. Talay. Kültür Bakanlığı
olarak Alevi-Bektaşı kültürünün gö-
revlerini yerine getirmesi açısından
her tür desteği vermekte kararlı olduk-
lannı kaydetti.
IĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇtN
ç
EWİ
mrm
Demirel, hangi hükümet gelirse gelsin projenin tamamlanacağını söyledi
6
GAP Iriikiiıııetlercleıı bağunsız'
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su) - Cumhurbaşkanı Sûleyman
Demirel, gelecek 10 yıl içinde 16
milyar dolar harcanarak tamam-
lanması planlanan GAP'ın hükü-
metlere bağlı olmadıgını belirte-
rek "Hangi hükümet gelirse gelsin,
o proje tamamlanacaktır'" dedi.
Demirel, Şanlıurfa Vakfi 'nca
düzenlenen "GAP'ın CazibeMer-
kezi Şanburfa'nm Kalkmmasuun
Hızlandınlmasr konulu panelde
yaptığı konuşmada, kalkınmanın
topyekûn bir olay olduguna ışaret
ettı. "İçinde yaşadığı ha>atı kader
büen ve daha Kisini düşünemeyen
toplumlann, daha niye sahip ol-
ması mümkûn değildir" diyen De-
mirel. Türkiye"nın topyekûn kal-
kınma modelinde yüzde 5 kalkm-
ma gerçekleştirerek her alanda
devrim sayılabilecek gelişmeler
yapöğmı söyledi.
GAP'ın Türkiye'nin son derece
önemli kaynaklannı "uyur halden
çıkanp refahaçevinneprojesi" ol-
duğunu anlatan Demirel, Türki-
ye'nin Batı ülkeleri gibi ohnasmı
beklediklerini kaydetti. Batı ülke-
lerinde ne varsa Türkiye'de de ol-
masmı istediklerini vurgulayan
Demirel, Türkiye'nin sıkınö için-
deyken GAP için gerekli olan 32
milyar dolann 16 miyar dolannı
yetiştirdiğine işaret etti. Demirel
şöyle konuştu: "Eger bu 16 mOyar
dolan yaürmasaydık ne Atatürk
Barajı, ne Urfa tüneDeri, ne fabri-
ka ohırdu, ne yapunı başlatılan ve
henüz bitirileme>en hastaneden ş>
kâyet ohırdu ve bir Harran Üni-
vershesi ohnazdL Demek ld birta-
kun meseleleri dile getiriyorsak bu
benim için rahatiaOcıdır. Çünkü
çocuk doğmuştur artık ve çocuk
gelişiyor. Şikâyet ediyorsunuz, ço-
cuk kızanuk oldu, pantolon kısa
geldi, çocuk nezk oldu, okul lazım
diyorsunuz. Çocuk büyüyor.» Ben
bu şikâyetieri bekhyordum. Bun-
larsız büyüme ohnaz. Hiçbir şey
pürüzsüz, dikensiz gercekJeşmez."
Teröristlerin gizlenme taktigi
HİTJbullahçdarfahri
imamlıkyapıyor
• 11 öldürme ve yaralama olayına
katılan terörist Tahsin Kara'nın deşifre
olmamak için köyde imamlık yaparak
dersler verdiği ortaya çıkö.
DtYARBAHR /
ADANA(AA)-Hizbul-
lah militanlannın de-
şifre olmamak amacıy-
la çeşitli köylerde fah-
ri imamlık yaptıklan
belirlendi. Hİzbullahçı
Tahsin Kara'nın Çınar
ilçesinde 11 öldürme
ve bir yaralama olayı-
na bizzat katıldığı ve
deşifre olmamak ama-
cıyla fahri imamlık
yaptığı köylerde ço-
cuklara, gençlereders-
ler verdiği belirtildi.
Geçimini köydeki ze-
kât ve fitrelerle sağla-
yan Kara'yı örgütün,
"Zekâtvefhreter örgü-
te aittir. Bu nedenfc
başka bir köy buhnah-
sm" yazılı notuyla
uyardığı öğrenildi. Is-
tanbul Beykoz'da dü-
zenlenen operasyonda
ele geçirilen bilgisayar
disketlerinin çözümü
sonucu örgütle bağlan-
tılan olduğu belırlen
27 sanık hakkında, Di-
yarbabr DGM Baş-
savcılığı'nca iddiana-
me hazırlandı.
Diyarbakır'm Çınar
ilçesinde çeşitli tarih-
lerde 11 öldürme, 1 ya-
ralama ve adam kaçır-
ma eylemlerinde bulu-
nan 20 sanıkla ilgili ha-
zırlanan ıddianamede,
sanıklardan Tahsin Ka-
ra'nın Çınar ilçesinde
öldürme ve yaralama
olayına bizzat katıldığı
ve deşifre olmamak
amacıyla 1995 yılında
Mardin'in Kızıltepe il-
çesininHorse Köyü'ne
bağlı Çelebiya mezra-
sında b& süre fahri
imamlık yaptıktan
sonra yine fahri ımam
olarak Tezgeçer Kö-
yü'ne gittiği belirtili-
yor. Iddianamede, sa-
nığın köyde çocuklara
ve gençlere dersler ve-
rerek örgütsel faaliyet-
lerini yürüttügü belir-
tilerek sanığın geçimi-
ni köydeki zekât ve fit-
relerle sağladığı, daha
sonra sanığa örgüt ta-
rafından, "zekât ve fk-
reterin örgüte ait oldu-
ğu, zekât ve fitreleri al-
maması, kendisine baş-
ka bir köy bulması"
şeklinde yazılı not
gönderildiği, samğın
köyde güvenlik güçle-
rince düzenlenen ope-
rasyonla yakalandığı
belirtiliyor.
Yine Çınar ilçesinde
örgütsel faaliyetlerde
bulunduklan ve bir ki-
şinin öldürülmesi eyle-
mini gerçekleştirdikle-
ri iddiasıyla 7 sanık
hakkında hazırlanan
ikinci ıddianamede ise
samklann öldünne ey-
lemine katıldıklan ve
bir kişiyi de kaçırarak
sorguladıklan ifade
ediliyor. Iddianamede,
samklann zekât adı al-
tmda örgüt adma top-
ladıklan, malzemeleri
satarak elde ettikleri
parayı, talimat aldıkla-
n "Melle Ubeyduflah"
kodadhAbduUahMu-
sUBoguuan na vcrdık-
leri bildiriliyor.
tddianamelerde. top-
lam 27 sanıktan Ahmet
Valçın, Mehmet Salih
Yağız, Mehmet Tahir
Gülçer ve Tahsin Ka-
ra'nm TCY'nin 146.
maddesi gereğince i-
dam, diğer samklann
ise .TÇY'nia 168/2g
maddesi gereğince 29
yıla kadar hapis ceza-
sıyla cezalandınlmala-
n isteniyor.
Oiyarbakır DCM'de jfade verdi
Tutar, Başbakanhk'ta
Hizbullahçıyla görüştü
MAHMUTORAL
DİYARBAKIR-
Hizbullah'ın üst
duzey askeri kanat
sorumlusu ve örgütün
bir dönem bilgisayar
MTmşrpı Cemal Tutar,
yine örgüt üst düzey
sorumlulanndan Haa
İnan ile birlikte,
örgütün lideri
Hüsejin Vehoğlu'nun
bozulan bılgısayannın
tamiriiçin
Başbakanlık'ta
Hİzbullahçı
AbdubametYıküz'la
göriiştüklenni
açıkladı.
Tutar, Yıldız'ın kendi
adına kayıtlı cep
telefonu ile
Velioğlu'na Intemet'e
erişimimkânı
sagiandığmı belırtti.
Tutar, daha önceden
de Yıldız'la görüşmek
için polis tarafından
arandığı 1995 yılmda,
Hüseyin Velioğlu ile
Başbakanlığa
gırdığini açıkladı.
Hüseyin Velioğlu'nun
öldürüldüğü
operasyonda
yakalanan ve
ardından getirildiği
Diyarbalorda bir süre
sorgulandıktan sonra
tutuklanan örgütün
üst düzey askeri
yetkilisi "Vedat-
Şahin" kod adlı
Cemal Tutar,
Diyarbakır DGM
Savcüığı'na verdiği
ifadede, Hüseyin
Velioğlu'nun bozulan
bilgisayannın tamiri
için Ankara'ya
gittiklerini ve
Başbakanlık'ta
yakalanan Hizbullah
militanı Abdulsamet
YUdız'la
görüştüklerini
açıkladı.
SlFIR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR [email protected]
Ahmet Necdet Sezer, ilk turda
yeterli 376 oyu alamadı. Ancak Se-
zer, bu turda seçilmese de, önümüz-
deki turlarda mutlaka seçilir. Çok bü-
yük bir sürpriz olmazsa bir Anayasa
Mahkemesi Başkanı, bir hukukçu
Türkiye'nin 10. cumhurbaşkanı seçi-
lecek.
Sezer'in cumhurbaşkanı olması
önemli bir dönüm noktası mı? Mec-
listeki 5 partinin liderinin bir isim üze-
rinde uzlaşıp ortak bir aday göster-
meleri önemli mi, bir değişimi mi ifa-
de ediyor? Sezer, Sûleyman Demi-
rel'in ardından cumhurbaşkanı olu-
yor. Sûleyman Demirel, soğuk savaş
döneminin kilit isimlerinden birisiydi.
Ülkemizde anti-komünizmin bayrak-
tanydı. Demokrasi ve özgürlüklerle
özüriü bir 40 yıllık döneme damga-
sını vurmuştu.
Sûleyman Demirel, 1961 Anaya-
sası gibi, demokrasiye açık bir ana-
yasayı yıllarca değiştirebilmek için
uğraştı. Onun yapamadığını iki aske-
ri darbeyi gerçekleştirenler yaptı.
Sezer Dönüm Noktası mı?
Türkiye, şu anda 20 yıla yakın birsü-
redir bir darbe anayasasıyla yöneti-
liyor. Sûleyman Demirel'in de bu
anayasadan şikâyet ettiğine pek ta-
nık olmadık. Demirel, soğuk savaş
döneminin anti-komünist siyasetle-
rini temsil ediyordu. Yeniden seçile-
memesi ve Türkiye'nin tepesinden
inmesi, yeni birdöneme işaret ediyor.
Denebilir ki, Demirel gitti ama,
Meclis duruyor. 1982 Anayasası da
duruyor. 1982 Anayasası'nın ve dar-
benin ürünü kanunlar da duruyor.
Doğru. Ancak, Demirel'in gitmesi bir
yolun açılması anlamına geliyor. 5
parti liderinin, demokrasi konusunda
duyarlı, 1982 Anayasası'nı açık ve
net bir şekilde eleştiren. kamplaş-
maya prim vermeyen bir kişi üzerin-
de anlaşmalan, dikkate alınması ve
değerlendirilmesi gereken yeni bir
durum. Parti liderleri, bu uzlaşmayı
acaba neden yaptılar? Belli ki onlar
da iç gerilimi tırmandıran siyasetle-
rin prim yapmadığını görüyorlar.
Başbakan Bülent Ecevit, cum-
hurbaşkanı seçiminden sonra ana-
yasa değişikliklerinin de gündeme
geleceğini duyurdu. Bu konudaaçık
tutumu olan bir cumhurbaşkanı ile,
sorunlan demokrasi yönünde çöz-
mek daha kolay olacak. Türkiye, as-
lında önemli dönüşümlerin eşiğinde
bulunuyor. Güneydoğu'da silahlann
susması, Türkiye'nin Avrupa Birii-
ği'nin aday üyesi haline gelmest gibi
birdizi yeni durumla karşı karşıyayız.
iktidardaki üç partinin uzun sayıla-
cak bir dönemdir, ciddi bir krize ne-
den olmadan koalisyonu götürmele-
ri de, işte bu yeni durumun ürünü.
Hükümet içindeki uzlaşma, cumhur-
başkanının ismi üzerindeki daha ge-
niş uzlaşmayla sürüyor. Üstelik üze-
rinde anlaşılan isim, demokrasi ko-
nusunda, hukuk devleti konusunda
net tavn olan bir hukukçu.
Her dönüşümün bir başlangıç
noktası vardır. Sûleyman Dernirerin
süresinin uzatılmamasının birdönüm
noktası olabileceğini düşünmüştük.
Yeni gelişmeler, bu düşünceyi doğ-
rular gibi görünüyor. Tabii ki, 50 yıl-
dır anti-komünizme, demokrasi düş-
manlığına göre örgütlenmiş bir siste-
min ha deyince değişmesi beklene-
mez. MHP'nin durumu bunun en gü-
zel ömeği. Aylardır, kendilerini tutu-
yoriardı ve değiştikleri yönünde gö-
rüntü vermeye gayret ediyoriardı.
Ancak Sadi Somuncuoğlu'nun a-
day olmaya kalkmasıyla, "töreleri"
işledi. Somuncuoğlu'na saldıran bir
MHP'li milletvekili, "Silahım olsa vu-
rurdum" diyor.
Değiştim deyince değişme olmu-
yor. Arkada binlerce insanın öldüğü,
siyasi cinayetler var. Bu cinayetlerin
bir kısım failleri, pariamentoda kol-
tuklarda oturuyor. Bu insanlann bir
demokrasi ve uzlaşma kültürüne
inanmalan ve uyum sağlamaları
mümkün mü? Yine de MHP içinde
önümüzdeki günlerde bu konuda bir
tartışma yaşanacak. Ya değişecek-
ler ya da küçülüp eski hallerine dö-
necekler.
Ahmet Necdet Sezer'in, Sûleyman
Demirel'in yerine gelmesi, iki isim
arasındaki farklara, oynadıkları role,
dayandıklan geleneklere bakılırsa,
büyük bir değişimi ifade ediyor. De-
mirel, bir pragmatistti. Koşullara
uyum sağlamakta ustaydı. Ancak,
çok fazla ilkeli olduğunu ve bazı de-
mokrasi değerlerine sıkıca sarıldığı
söylenemez. Sezer ise, yaptığı iki ko-
nuşma, hukuk devletine bağlı tavn,
gösterişe ve öne çıkmaya meraklı ol-
mamasıylayeni bir kimliği temsil edi-
yor.
Sezer'in seçilmesi, bir dönüm nok-
tası olabilir. Bir şeylerin başlangıcı
olabilir. Hep birlikte göreceğiz.