Katalog

10 NİSAN 1999 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA 17 CHP'nin barajı aşamaması saia yarıyor VERSO Sıyası Araş ırmalar Merkezı'nın tnlgısayara yukledığı soaı şu olmuş "CHP'nin 1995ıtıbarıyla yuzde 10 barajını aşanradığı vatseyıldığında, 1997sayımlanna gore seçım çevrelennde partJİer arası mılletvekılı dağtltmı nasıl olurdu 9 " Bu sorunun ardından ıllere gore seçım bolgelerının dokuTtu venlmış Doğal olarak FR DYP ANAP ve DSP nın mılletvekılı sayılan artmış VERSO nun tablosuna gore, CHP Meclıs dışında kalınca RP 13 DYP 13, ANAP 12fazla mılletvekıllığı çıkanyor DSP nın artisı ıse sadece 11 mılletvekılı oluyor Ders alınacak bır sonuç CHP nın barajı aşamaması, sanıldığının aksıne DSP'ye değıl tumuyle sağa yanyor Sağın, TBMM de 38 mılletvekılı daha oluyor Yaklaşık bıryıldırTurkı- ye'ye ulusal egemenlığın bır ayağı olan "yargı" er- kınden vazgeçmesı ıçın yoğun baskı yapılıyor Ülkemıze gelen Âmerı- kalı bakanlar, ulusotesı şırketlerın yonetıcılerı, ozellıkle enerjı sektorun- de ulusal yargının devre dışı bırakılarak yerıne "uluslararası tahkım"m konulmasını adeta dayatıyortar Hatta daha da oteye gıderek Turkıye Cumhu- rıyetı Anayasası'nın bu amaçla değıştı- rılmesını onenyorlar "Adlı kapıtulasyonlar"m gen gelmesı an- lamı taşıyan bu ıstemler karşısında TBMM de temsıl edılen ve ulkeyı yonet- me ıddıasında olan sıyası partılenmızın tavrı nedır? DYP'den ANAP'a, FP'den DSP ve CHP'ye değın bellı başlı partılenmızın seçım bıldırgelerınde bır gezıntıye çıktık Konuya nasıl yaklaştıklannı saptadık FP bıldirgesı: Ulkemızde yabancı ser- maye yatınmlannı teşvık etmek ve yatı- nmcılara guven vermek amacıyla ıhtılaf- Partilerimiz yargı erkinden vazgeçme niyetinde ların uluslararası tahkım kurumlarında çozumlenmesının onundekı engeller kal- dınlacaktır Önumuzdekı yıllarda bır elektnk ener- jısı darboğazı tehlıkesı bızı beklemekte- dır FP, ılk aşamada dunya ortalaması- nın ustune çıkmak ıçın 2010 yılına kadar yılda en az 5 mılyar dolarlık yatınm ya- pılmasını hedeflemektedır Bunun ıçın gereklı kaynak, yap-ışlet-devret, yap-ış- let, uretım ve dağıtımda ışletme hakkı devrı, kendı elektrığını kendın uret ve fazlasını sat gıbı modellerle sağlanacak- tır DYP bıldirgesı: Mahkemelenn ış yc- ğunluğu, hâkım sayısının arttınlması sulh ve tahkımın yaygınlaştınlması ve yargıyı hızlandıracak usullerle azaltılacaktır Sulama ve htdroelektnk santrallan vakıt geçınlmeden, çağdaş finansman model- len ıle en kısa surede ınşa edılecektır ANAP bıldirgesı: Yap-ışlet ve yap-ış- let-devret yontemıyle yapılacak yatınm- lann karşılaştığı hukukı puruzlen gıdere- cek yasal duzenlemeler gerçekleştırıle- cek uluslararası tahkım uygulaması yay- gınlaştırılacaktır DSP bıldirgesı: Dış flnansmanı sağ- lanmış bulunan projeler suratle hareket- lendırılecek, yerlı ve yabancı ozel gın- şımcılenn de enerjı yatınmlannda aktıf rolalmalan ozendınlecektır Anayasanın ozelleştırmeyı guçleştıncı hukumlennı çağdaş olçut- lere gore yenıden duzen- lemek ıçın de DSP gere- ken çabayı gosterecek- tır Bırkjsımdavalann/ja- kemde gorulmesı ve bır kısım yan ıdan, yan yargı- sal ışlerın mahkemelenn görevlennın dışına çıkanl- ması ıle yargının ış yuku azaltılacaktır CHP bıldirgesı: Tıkanma noktasına gelen enerjı projelennde, uluslararası ff- nansmanın onunu açmak ıçın gereklı ça- balan gostereceğız Sulh ve tahkım yol- lannın yaygınlaştınlması gıbı onlemlerle yargıyı hızlandıracağız Gorulduğu uzere, kımı partıler çok açık- tan, kımısı de "Tahkım yaygınlaştınlacak" gıbı kapalı sozcuklerte uluslararası tah- kımı seçım vaatlen arasına sokmuşlar Hep bır ağızdan "değışım"öen soz eden partıler, bu gıdışle turkulenmızı de değıştırecekler Sağdan sola, soldan sağa, salla tes- lım bayrağını "yenı dunya düzenı" ustu- ne Turkıye'nın NATO'ya bağlı ola- rak Kosova'ya kara gucu gonder- mesı gundemde Eskı Dışışlen Bakanı Prof Dr Mümtaz Soy- sal, yaptığımız kısa soyleştde bu konuda duyduğu kaygılan dıle getırdı - Turkıye'mn b&gede stcakça- tışmaya gırebılecek bır kara gû- cu gondermesının ne gıbı saktn- calan olabılır? - Sırbıstan'da, geçmıştekı ıs- yanlar, savaşlar dolayısıyta ılık- lere değın ışlemış bır Turk duş- manlığı var Dolayısıyla Turkler- le karşılaşmak, onlann zaten ıç- lennde yatan bu duygulan tek- rar depreştırebılır ve vahşet sah- netenne yol açabılır Etam Rume- lı goçmenlerı bu vahşetı vaktıy- le çok yaşadıkları ıçın, bu konu- da onlann da aynı şekılde duşun- duğunu sanıyorum Turk aske- rını boylesı bır vahşete gonder- Tüpk çocuklarını vahşete göndermekmek buyük haksızlık otur - Neden özellıkle Türkıye one surûlmeye çalışılıyor? - Butun devletler mumkun ol- duğu kadar kendı oğullartnı ate- şe surmeden başkalannın ço- cuklannı kullanmaya çahşıriar Turkıye, eskıden ben bu çeşıt baskılar altındadır Ama, ben yı- ne de boyle bır goreve talıp dun- mayacağını ummak ıstıyorum Tabıı kı bu soyledıklerım, Koso- va'dakı ınsanı dram karşısında bır şeyleryapmamak gerekenyar- dımlan gostermemek, onlara ku- cak açmamak anlamına geJmez Ama, orada şu tehlıkeyı de gor- mek gerekıyor Oyle anlaşılıyor kı Yugoslavya nın Kosova'yı bo- şaltma polıtıkası, dolaylı bır bı- çımde Batı tarafından kolaylaş- tınlıyor. Goçu durdurmak sçın ge- reklı radıkal tepkılen göstermek yerıne, goçun hafıfletılmesını, başkalannın topraklanna nakle- dılmesını kolaylaştırmaya donuk bır hava gozlenıyor - Turkıye'nın doğrudan sıcak çatışmaya gırecekbırkara gücu gondermesı, gergınltğı Turkıye'ye de sıçratabılır mP - Tabıt Çunku, Balkanlar'da kendı durumlannı hep Turklerden bılen, uğradıkları ekonomık guç- luklen bıle Turk donemının etkı- stne bağlayan bır yığın halk var Boyle bır gınşırn, onlan bıze kar- şt bırleştırebılır Yuzyıl başında- kı Balkan Savaşı'nın psıkolojısı- nı unutmamak gerekır - Körfez knzı sırasında, Turgut özal aracılığıyla Turkıye'ye yûk- lenmek ıstenen ışleve benzerbır durum mu söz konusu? - Evet bıraz uzaktan onu an- dınyor O sırada da Amenka ken- dı askennı feda etmedı Bu kez, pılotlarını bıle ne kadar sakına- rak kullandığını goruyoruz Öte yandan geiınen nokta, kara ha- rekâtını da kaçınılmaz kılargıbı Çunku, NATO'nun boyle bırdu- rumda başansız olması, sonunun gelmesı demek olacak Amen- ka da bunu ıstemedığı ıçın kara harekâtı yapmakta kararlı Av- rupalılan bu konuda ıkna edemı- yor Belkı Turkıye'yı ıkna etme- ye çahşacaktır Zaten çeşrtlı ve- sılelerte bu amaç dıle getıntıyor "Genlla savaşı gerekıyorsa Turk- ler bunu daha tyı becenr" yo- nundekı sozler bızım gazetelere bıle yansıdı. - Turkıye'nın nasıl davranma- sı gerekıyor? - Tek sözumuzun geçttğı yer dıye tanımtanan NATO nun po- lıtkalannın otuşturulmasında Tur- kıye'nın soz sahıbı olması gere- kjroncelıkte Yanlışlaryapılıyor gı- bı gelıyor bana Stratejısı çok lyı belırlenmeden bır harekâta ka- rar venldı Turkıye de bu strate- jıden dışlanmış gorunuyor Çün- ku, bıraz aptaîca bır stratejı or- taya çıkmışa benzıyor Turkı- ye'nın buna "Evet" dernesi mum- kün değıl Galıba strateji belırlen- mesınde etkılı olamadık Oysa, NATO'nun en guçlu ordulann- dan bınsıne sahıp ulke olarak bu orgutte en azından büyuk Avru- pa devletlen kadar etkımızın bu- lunması gerekır Bunun sağlan- ması, sanıyorum başlıca çozum olacak. Milli Piyango cekildi Büyük ikramiye çeyrek bilete A N K A R A (AA) - Mıllı Piyango 9 Nısan 1999 çekılışı yapıldı Mıllı Piyango tdaresı 'nden \ enlen bılgıye gore dun yapılan çekılışte ikramiye kazanan numaralar şoyle 200 milyar lira: 272421 Akçaabat, Izmır, Istanbul, Muğla 20 miKar lira: 421439 Ankara, Izmır, Mersin, AdânsT" "" ~~"~ ' 5 mılvâr lira: 372759 1 milyar lira: 024623 292218 316568 319568 456335 523915 553503 561444 590587 130034 500 miryon lira: 010513 045327 065250 088253 123893 154967 171691 212588 231171 242200 248368 326513 350797 367332 396421 418954 439950 455878 493145 495655 527790 529741 549986 588045 594065 250 miljon lira: 015626021550 027507 028807 034761 037039 050485 058241 089450 099725 107016 116455 133558 135153 149568 159159 224659 228201 229188 237106 237635 246246 249396 255415 302169 308241 348059 359534 362032 375656 396130 422505 437546 443217 444786 466296 479440 501320 508950 515708 519710 522323 526576 556640 568017 572212 578786 580903 581550 599587 100 tnityon lira: 005998 008164 010964 031012 036695 041217 041726 044388 044907 051905 053403 055106 057541 061436 061488 061492 067606 075791 090102 097048 101527 102217 103993 105489 108569 112593 114645 125008 127673 131159 136241 138810 143205 144046 148309 158633 164576 178109 190647 197248 199331 201369 203146 204530 207546 212498 212739 216510 218612 223414 226270 233753 236342 23739? 242290 254857 256904 258358 260732 264256 270182 273565 278361 281274 282079 290850 298217 300628 301736 303427 310343 314993 315190 318009 327322 332019 341315 341656 344852 349089 350883 351811 359278 365140 366208 368188 374416 376384 380626 382745 390136 394068 399397 413925 414054 418448 425341 429024 436205 437385 438304 439621 455659 455870 460640 465940 465946 466435 467763 472711 474444 479836 480283 486519 487155 492120 496689 498844 499523 502157 503932 505190 508050 508319 509242 510348 514967 518709 522841 525710 529529 535115 535397 547419 551852 564566 564942 567235 576992 577076 579275 580027 583964 587326 587402 590011 592240 596705 597806 599891 50 milyon lira: 002783 006178 011971 017753 020818 021749 022268 028445 032936 035270 036306 044241 044281 048711 050143 051457 057968 059105 059326 061347 071399 073197 073435 074934 075455 085663 089697 096654 097629 098131 099067 099578 109780 110049 113116 114465 116192 117336 122968 125598 127765 129544 131356 134234 143728 144535 144745 146724 147040 151264 156922 157091 165330 166910 170937 172562 177758 185564 186686 187580 188569 199052 203858 204192 204788 206357 208003 208358 209080 209586 210862 211172 211713 216108 221586 231531 238373 241001 241540 241545 242098 246535 247776 250606 252500 257325 266153 268903 271960 272648 283988 285587 297966 300614 302864 305775 313379 314448 319897 319961 327740 328527 328949 330626 331992 335376 337007 337354 341130 341779 349064 353718 353750 353945 355454 357453 358783 361641 362805 363769 365726 369099 372873 374056 374812 375347 380637 382007 388613 390402 393224 394498 403292 403933 404820 408049 409265 414171 415759 418992 419003 421342 423986 428071 429351 430771 430888 430951 437742 438903 440600 442368 456215 458510 459076 460168 463457 464215 472911 475628 481732 482901 488289 497236 500170 503818 505864 506183 507150 507889 508202 511313 519531 521572 522021 524015 525160 526212 530233 535225 540308 543827 545428 546105 552599 557841 558167 563486 563635 564416 567596 569910 570041 571449 571959 581800 581933 584357 588782 596410 20 mıiyon lira: 03724 08910 13011 15717 23080 30215 39054 42326 45967 51036 51550 64501 69601 75120 83671 91155 93786 94219 99724 02862 10 milyon lira: 0703 3002 4953 4995 6898 7568 8016 8106 9029 9210 6 milyon lira: 023 070 362 638 659 669 766 822 3 milyon lira: 58 72 75 95 Amorti 4ve5 HAYVANLAR ÎSMAIL GULGEÇ '* imnnnnniinnn n n n n n nnnn'n n n' KİM KİME DUM DUMA BEHÎÇAK behıcakta turk.net ÇtZGİLİK KÂMİL MASARACI HARBİ SE\ÎİH POROY TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKAN lONisan MEKS1K4 IMPARATORU.. 1864- TE BU6UN, AI/USTUtiVH AISŞtDUKU MILIAN, F&*U£fZLA/eM, ME ea OLAM OA/eeısrUı ateuc £r**tç7-t Uİ-A/ZIH MEKS/AsA £6EM£UUGt PUŞLEKrUtU So*J AÇAAAASt OCAAJ SU Gt/ZtŞIM, MAKIMILlAM VE eşı cm&LO77X'/vw söz. KOMJSU uueEYe GtTMEStyLE BAÇLAMlÇn ANCAK, OGA&A (KJ Ay& yÖA/DBM S(K(ŞTtG(UMLAG IUCJ, MEKSIKA- U DEVGlMCI UO£R 8ENITT3 JUA&EZ, K(fJClSl ISE ABP 'YDt /)6DJ FKAA/SI2 nr A/APoceou'A BAÇVURA&AK MA*rMlLIA*J YALA/fZ euue eeçtuce oe AMeptp GÖRÜŞ Dr. EMİN GÜRSES Hegemonya, Saddam veMiloşeviç Hegemon devlet, faalıyet alanına hâkım olan ve kendı taleplenne dıger devletlerın uymasını tek ba- şına ya da muttefiklerının desteklenyle sağlayabı- len devlettır ABD hegemon bır devlet olmanın ge- reklennı yenne getırmeye çalışıyor Bu amaçla Irak'a mudahale etmış, sıra Balkanlar'a kendı arzu ettığı şekılde bır çekı duzen vermeye gelmıştır ABD Savunma Bakanı Cohen, Sırbıstan'ın aske- rı savunma ve saldın sıstemlerıne ve ekonomık att- yapısına karşı başlattıklan saldınya Mıloşevıç Pa- ns'te vanlan Rambouıllet Anlaşması'nın koşullannı kabul edene kadar devam edeceklennı soyledı Ay- nı açıklamalar Genelkurmay başkanları Shetton ta- rafından da dıle getınldı ilgınçtır, Ramazan Bayra- mı oncesı Irak'a karşı başlatılan hava saldınları sı- rasında "öne surûlen koşullara uyulması" gıbı ben- zer onerıler yıne aynı yetkılılerce dıle getınlmıştı ABD'nın Irak'ta yaptıkları ıle Sırbıstan da yaptık- lan arasındabır benzerlık gorulmektedır Yapılanma surecındekı yenı uluslararası sıstem ve bu sıstem- de kendı hegemonyasını surdurme planlan ıle bağ- lantılı olarak ABD, Irak'ın savunma ve saldırı sıstem- lerını kendısının bolgesel çıkariarına zarar vermeye- cek şekılde tahnp etmeyı amaçlamıştir Aynı çaba Sırbıstan'a yapılan saidında da gozlemlenmektedır. Bosna-Hersek'te çatışmalar başladığında ABD ve bazı Avrupalı ulkeler Muslumanların pes edıp Sırpların ısteklennı kabul edeceklennı hesap ettıler ve hıçbır gerçekçı ınsanı onenyı uygulamaya koy- madan 200 000 avannda ınsanın olmesını ve on bın- lerce kadının ığfal edılmesını seyrettıler Sonuçta vanlan Dayton Anlaşması ıle ABD Avrupa'ya ken- dı ıçensınde ıstıkran sağlamaktan acız olduğunu hatırlatarak mudahale ettı Sırpların ıstedıgi Bosna- Hersek tekı Sırp bolgesının korunması ve ılende Sırbıstan ıle ılışkılennın en ust duzeyde gelıştırılme- sının yolunun açılmasıydı Bu anlaşma ıle Sırplar ıs- tedıklennı elde ettıler Bosna'dakı katlıamlar sırasında kendısıne karşı kay- da değer hıçbır mudahalede bulunulmadığını goren Mıloşevıç bundan, Kosova'dakı gelışmelenn aynı yon- temle kontrol edılebıleceğı mesajını çıkarmıştr Ama- cı Kosova'nın kuzeyınde Kosovalı Sırplann toplan- dığı ve sonradan Sırbıstan'a bağlayabıleceğı bır bolgeyı almaktı Bu amaçla yola çıktı Aldığı mesa- ja gore davrandı Fakat ABD'nın tuzağına duştu Uluslararası sıstemde hegemonyanın surdurule- bılmesı ıçın kontrol edılebılır bır dısıplın gereklıdır Saddam Hüseyın'e, Korfez'de gergınlık yaratarak petrol fiyatlarının yukseltılmesını sağlamak ve ayn- ca Korfez'ın kontrol edılebıleceğı koşulların oluştu- rulması amacıyla goz yumulmuştu Saddam ABD'nın Korfez'de kurduğu tuzağa duştu Faturayı yoksul- lara çıkardı Mıloşevıç de Bosna deneyımıne baka- rak hareket tarzı belırledı Fakat ABD'nın Balkanlar ve Doğu Avrupa uzerındekı hesaplanna takıldı Sad- dam'a verılen mesaj gıbı Mıloşevıç'e de bır aşama- ya kadar hareket serbestısı sağlandı Yanı 'yaptık- lann yanında kâr kalsın ve o kadarta yetın, bu senın etnık duygulan kullanarak ıktıdarda kalmana yeter' denıldı Fakat Saddam gıbı Mıloşevıç de mesajı yanlış aniadı ve sınııiarı aştı Ukıstararası sıstemin ışleyış bıçımını kavrayamadı ABD, Kosova'da, Kuzey Irak'ta olduğu gıbı bır "kur- tanlmışbölge" oluşturma peşınde Yanı burada ku- rulacak yonetım ABD'nın koruması altında varlığı- nı surdurebılecek Zaten Mıloşevıç'ten uyulması ıs- tenılen Rambouıllet Anlaşması'na gore Kosova'ya NATO askerterı yerleştırılecek ve burası ozellıkle ABD'nın "hımayesıne" alınacak ABD bunu başa- ramazsa amacına ulaşamaz ABD, Kosova Kurtu- luş Ordusu'nu (UÇK) sılahlandırmaktan kaçınıyor Eğer asıl amaç Kosova'dakı ınsanlan korumak ıse UÇK sılahlandınlıp hıç olmazsa savunmalarına yardımcı olunabılırdı ABD, UÇK'nın sonradan kontrolden çı- kabıleceğını duşunmuş olabılır Dayton Anlaşması sırasında Izzetbegovıç'ten buradakı Afganıstan, Çeçenıstan ve Turkıye gıbı ulkelerden savaşmaya gıden Islamcı radıkal grupların sınır dışı edılmesını ıstemıştı ABD eğer UÇK'yı kontrol edebıleceğı bır mekanızma gelıştırebılırse kara çatışmalannda bun- ları sılahlandırabılır Uluslararası sıstemde devam eden hegemonya yarışında ABD şımdılık başanlıdır "Dunya hege- monyası"n\n temellerını sağlamlaştırmaya çalışıyor Bu arada Adnyatık'ten Çın Şeddı'ne kadar bır hat çızmeye çalışıyor Rahmetlı Özal'ın Turkıye'ye sat- maya çalıştığı duşuncenın aslında kımın hesaplan- na hızmet ettığı daha lyı anlaşılıyor ABD'nın, Bal- kanlar ve Doğu Avrupa'yı kontrol edebılmesıne yar- dımcı olabılecek olan gelışmeler sırasında bazı Av- rupa Bırlığı ulkelen ıle olan rekabetının faturası Bal- kanlar'da ozellıkle yoksul Muslumanlara çıkmakta- dır Bır Afnka atasozunde olduğu gıbı "filienn" kav- gasından yıne "çımler" zarar gormektedır BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 2 3 4 5 6SOLDAN SAĞA 1/ Başı su al- tında tutarak yuzmeyı sağ- layan soluk al- ma borusu 2/ 3 ÇanakkaleBo- ğazı'nda, pek çok denız ka- zasınınmeyda- na geldığı bu- run Köpek- lenn boğazına takılan dıkenlı demırhalka 3/ Vanlmak ıste- nen bır amaca doğru geçılmesı gereklı dö- nemlerden her bın Eskı dılde ekmek 4/ Yurdumuzda bır gol Etı lezzetlı bır balık 5/ Kanuna benzeyen ve tokmaklaria çalınan tellı bır çalgı 6/ Ara- " cı, vasıta Demınn sımgesı Doğu Ana- dolu'da bır ırmak II Matematıkle ılgılı Çıplak vucut resmı 8/ Yat lımanı 9/ At uretılen çıft- lık Bır yemış YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Sıyah ya da kırçıl renklı Alman kopeğı ırkı 2/ Kü- tahya'nın Sımav ılçesınde bır kaplıca Peru'nun baş- kentı 3/ Hınstıyan sanatında, ellennı kaldırmış dua eder durumda canlandınlmış ıosan fıgurü Uçurum 4/ "Ey vuslat' O âşıklan efsûna — et" (Yahya Ke- mal) Harman yenndekı tahılın taş ve toprakla kan- şık kalıntısı 5/ Hafıza kaybı 6/ Bır gıda maddesı Satrançta bır taş Kuçuk erkek kardeş 7/ Denız ya da ırmaklarda bırdenbıre dennleşen yer Balık ya- kalama aracı 8/ Gûneydoğu Anadolu'da bır ova 9/ Dıl, kultur ve soy bağhlığı bulunan ınsan toplulugu, budun Sebze ezmesı