Katalog

SAYFA CUMHURİYET 1 ŞUBAT 1999 PAZARTESİ 8 DIŞ HABERLER Beyaz Saray, Temas Grubu karannın Belgrad yönetimine tanınan son şans olduğunu söyledi MiloSe\iç'in süresi doluyor• NATO uçaklannın 48 saatte hazır olma koşulunun kaldınlarak 'derhal' havalanmaya hazır bir alarm düzeyinde bekletilecekleri bildirildi. Genel Sekreter Solana, Kosova'ya er geç kara gücünün gönderilmesi gerekeceğini de düşünüyor. Dış Haberier Servisi - NATO'nun öncekı gün, Genel Sekreter Javier Solana'va, gerekli olması halinde, Yugoslavya'ya hava saldınsı- nı başlatma yetkisi vermesinin ardından Koso- va'ya yönelik hava ve kara harekâtının aynn- tılan tartışılıyor. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Sandy Berger, NATO'nun harekâta yeşil ışık yakması karannı değerlendirirken bunun Yu- goslavya Devlet Başkanı SJobodan MUoseviç için "son şans" olduğunu söyledi. Berger. Rusya-ABD: 'Soğuk savaş' başlıyop Son ayfardaki geliş- melere bakarak şunu rahatlıkla ıddia edebi- liriz: ABD-Rusya ıliş- kilerinde yeni bir dö- nem başlıyor; Was- hington-Moskova hat- tında gerginlıkler sık- laşıyor. 21. yüzyılda ikı ülkenin yollannın birbi- rinden giderek aynla- cağı öngörüsü güçle- niyor. ABD ve Rusya yö- netimleri, birbirine kar- şı izledigi politikada belirgin değişiklikler yapıyor. 'Rusya probıemli ülke' Amerikan lideri Bill Clinton, iki hafta ön- ceki geleneksel ulusa sesleniş konuşmasın- da, artık Rusya'ya yar- dımının artmasının söz konusu olmadığını his- settirmekle kalmadı; Macaristan, Çek Cum- huriyeti, Polonya ve Stovakya'nın NATO'ya katılmasıyla ilgili har- camalan üstlendikleri- ni belirterek Mosko- va'nın muhale- fetineal- dırmadı- ğını belli etti. Rus- ya'ya yalnız- ca nükleersilah- lann yok edilmesi ve nükleer başlıklann sö- külmesi kapsamında daha fazla yardım edi- lebileceğinden dem vurdu. Bu konuşmada Kremlin'e yaklaşımın arbk farkJı olduğu, Rus- ya'dan 'demokratik dünyanın birparçası' olarak değil, Ukray- na'yla birîikte 'yeni partnerfer' olarak bah- sedildiği dikkat çekti. VVashington'ın Mos- kova'ya 'yardımdan nötralize etme politi- kasına geçiş' sinyal- leri verdiğı gözlendi. Geçen hafta Mos- kova'yı ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright ise Rusya'nın bir 'silah süpermarketi' olma- sını istemediğini söy- leyerek Yeni Dünya Düzeni açısından Moskova'yı 'potansi- yel tehlike taşıyan ül- ke' olarak gördükleri- ni ortaya koydu. Gerçekten de Rus- ya, Batı'da son za- manlarda daha çok, 'sorun yaratan ülke' olarak görülüyor. Yatı- nmlar ve işbirliği açı- sından Rusya'ya du- yulan ilgi, epeyce azal- dı. Davos Forumu bu yaklaşımın ve ilgisizli- ğin son göstergesi ol- du. 17Ağustosfinans kriziyle birîikte Batı, - kendi siyasal ve finans hatalannı tarüşmak ye- rine- "Rusya'yla uğ- raşmanın pek sonuç vermediği" fikrinde odaklandı. ABD, Rusya Başba- kanı (ve ülkenin fiili li- deri) Yevgeniy Prima- kov'dan memnun de- ğıl. Primakov'un üfke- de siyasi istikransağ- lama ve dış politikada güçlenme ydunda at- tığı adımlar VVashing- ton'ın hoşuna gitmi- yor. Üstelik Rusya'nın hem Batı'dan para is- temesi hem de her ko- nuda bağımsız ve za- man zaman muhalif tutum izleyerek aklın- dan 'süper devletlik' amaanı geçirmesi Ba- tı'da tepki topluyor. Rusya ise ABD'nin dünyanın tek efendisi olma isteğinden son derece rahatsız. Anla a tnlaşm rtıyor azlıkiar Irak ve Kosova gibi çeşitli uluslararası ko- nularda ABD ile Rus- ya sık sık birbirine zıt çizgiler izliyor. Aynca ABD, 'ekonomik re- form' süresince artık Batılı kredilere bağım- lı duruma gelen ve top- lam ulusal bütçesi ba- zı Amerikan eyaletie- rinin bütçesindert bile küçükolanRus- ya'yı eskisi kadar önemse- miyor. Eşit haklı partnerlik doğal ola- rak sözde kalıyor. An- cakVVashington, Moskova'nın hâlâ cid- di bir nükleer silah po- tansiyeline sahip ol- ması (Richard Ni- xon'ın deyişiyle, "Ne kadar zayıflasa da dünyada ABD'yi yok edebılecekguce sahip tekülke' olması) nede- nıyle köprüleri atamı- yor. Bununla birîikte ekonomik ve siyasal baskı yapmaktan ge- ri durmuyor. ABD'nin bazı Rusya bilim, eği- tim ve üretim kurum- larına Iran'la işbirliği yaptıkları nedeniyle yaptırım uygulamaya kalkması bunun bir ör- neği. VVashington'ın füze savunma sistemini ge- liştirmek için 6 milyar dolar ayırması ve bu konuda muhalefeti olan Moskova'yla an- laşmasını gerekirse bozabileceğini ima et- mesi, ciddi bir ulusla- rarası tehlikenin baş- langıcına işaret ediyor. Rusya'nın -her ne ka- dardev sosyal ve eko- nomik sorunlar için- deyse de- bölgese) ve global. askeri ve siya- sal yanrt verme çaba- sına gireceğı açık. Üstelik Amerikan yönetimi, Başkan Bo- ris Yeltsin'den daha iyi bir lider bulamaya- cağını yavaş yavaş an- lıyor. 2000seçimlerinin en güçlü adayları (Gennadiy Zyuga- nov, Yevgeniy Prima- kov, Yuriy Lujkov, Aleksandr Lebed) ABD'ye soğuk veya mesafeli baktıklannı belli etmekten keyif duyuyorlar. CNN'e yaptığı açıklamada, Miloseviç'in zamaninın dolmak üzere olduğunu söyledi ve "Miloseviç şunu anlamalıdır: Kendisinin Kosova "daki saldırgan tutumu uluslararası topluhtgunsabrınıtük«ı»ektedir*'dedi. Berger. Mılosevıç'e son bir şans tanındığını. Miloseviç'in Kosova'daki katliama seyircı kalınmayacağinı anlaması gerektiğini sözlerine eldedi. NATO uçaklannın. 48 saatte hazır olmalan koşulunun kaldınlarak "derhal" havalanmaya hazır bir alarm düzeyinde bekleti- leceklen bildirildi. NATO Genel Sekreten Solana'nuı da Kosova'ya er geç kara birlikleri gönderme- nin gerekeceğini düşündüğü be- lirtildi. Fransa ve lngiltere'nin ardın- dan Almanya da Kosova'ya asker göndermeyi kabul etti. Makedonya televizyonu, Alman- ya Savunma Bakanı Rudolf Schar- ping'ın bu ülkeye yaptığı ziyaret sırasında. "Kosova'ya NATO as- kerlerinin gönderilmesi halinde Al- manya 3 bin asker vermeye hanr" dedığını duyurdu. ABD'nin olası NATO kara ha- rekâtına 5 bin asker göndereceğı yönündeki haber dün Ulusal Gü- venlik Konseyi Başkanı RJ.Crow- ley tarafindan yalanlandı. Crowley, "Sırp güçleriyle UCK araandagörüşmt'lerinbaşarKEfık- la sonuçlanması haiinde bu olası- hğın gündeme gelebileeegini. şu an için erken olduğunu" söyledi. Ingiltere Başbakanı Tony Blair ile görüşmek üzere Londra'da bu- lunan ABD Başkan Yardımcısı Al Gore da, ABD'nin bu konuda ka- rannı henüz vermediğini açıkladı. Uluslararası topluluk baskıyı arttırıyor O NATOüsleri g Sırp gûçleri liderten ve aynlık c K yanltsı Kosovatilar görvşmelere Ş U D a t başlamak üzere Fransa'da buluşuyor. İlk hafta ikinci hafta İki taraf anlaşmanm koşullanm tartışıyor. *Hova saldınsı UCK'yi etkilemez y • Kosovalı Arnavutlann liderlerinden Ibrahim Rugova, Temas Grubu'nun 'Kosova'ya özerklik verilmesini' içeren önerisini, bağımsızlığa giden yolda bir adım olarak değerlendirdi. Çinkarşıçıkh Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyelerinden Çin ise dün, Kosova'da askeri operas- yon yapılmasına karşı olduğunu açıkladı. Çin resmi haber ajansı Xinhua, Dışişleri Bakanlıgı Sözcüsü Zhang Qi>iıc'nin, "Dış güçlerin üzerleri- nevazifeolmad^ı hakk Kosova'ya askeri müdahalede bulunmalanna karşıyız" sözierini aktardı. Dış Haberier Servisi - Kosovalı Arnavutların lideri Ibrahim Rugova Ingiltere. Fransa. Rusya, Almanya. ABD ve ltalya'dan oluşan Kosova Temas Grubu'nun "Kosova'ya geniş özerklik tanınmasmT öngören önerisini bağımsızlığa gıden yol olarak değerlendirdi. Rugova, Ingiliz The Independent On Sunday gazetesine verdiği demeçte, "3 yıllık süre sonunda bağtmsızhk konusunda referandum yapılmasına olanak sağlavacak barış anlaşmasını destekliyoruz. Bağunsızuk en iyi çözüm. Anlaşma da bu amaca ulaşma olanağı sağlıyor" diye konustu. Kosova Kurtuluş Ordusu'nu (UCK) da eleştiren Rugova, UCK'nin "arnk ciddi bir siyasi güç gibi davranması gerektiğini" belirtti. Temas Grubu'nun karan, 6 Şubat'ta Kosovalı Arnavutlar ile Sırp yönetimi arasında Paris'te yapılması planlanan toplantıya Kosovalı Arnavutlann farklı kesiminden grupların liderlerinin katılmasını öngörüyor. Ingiltere Dışişleri Bakanı Robin Cook, Ibrahim Rugova ile bölgenin önde gelen gazetecilerinden Veton Surroi'nin. toplantıya katılocaklan konusunda kendisine teminat verdiklerini, UCK'nin siyasi kanadının lideri Adem Demaçi ile Birleşik Demokratik Hareket'in liden Recep Kosya'nın ise düşünmek için zaman istediklerıni açıkladı. Bu arada UCK'nin olası bir NATO hava harekâtından etkilenmeyeceği kaydedildi. Bölgede bulunan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği . Teşkilatı (AGİT) Denetım Heyeti'nden bir yetkili, NATO'nun Yugoslav ordusuna ait hedefleri vurabileceğini, ancak UCK'nin halk arasmda yaşadığı için bundan etkilenmeyeceğini söyledi. Yetkili. "Herkes biliyor ki UCK'ye yönelik herhangi bir tehdit söz konusu değfl*' diye kcmuştu. - ^ın-^'-^ Balkanlar kar altında Balkanlar'ı etkisi alünaalan soğuk hava dalgası Bulgaristan'da da yaşanu olumsuz eitkOedL Ülkenin V'arna kentinde ulaşım aksarken çocuklar, büyükierin tersine, buz tutmuş caddelerde ka>arak yağankann keyfini çıkardılar. Sarlatanlar <enneti Türkiye ideap o l i r i h o İTekmili birden İdea Politika'da B IMFTALIK EKONOMI OERGİSİ orsacı İstinye'den En Taze Haberier Borsacı'da B HARJU.K FKD>*0«! OiFOtSI orsacı YABAMdLARI BEKÜYOR! YABANCILAR NEYİ BEKUYOR? GÖZDE HİSSELfR HAMGİLERİ? YASB) BAŞKAM ABRURRAHMAN ARIVIAN: "YABANCLAR İS1KRAR ARAR" PBIGUEN GIDA, ÜNAL TARIM, VAKKO, OSMANLI GAYRIMENKUL YATIRIM 0RTAKLI6I. AKSU İPLIK. MARDİN ÇİMEHTO, PETKİM. FORD-OTOSAN. OERIMOD, DtŞBANK, SABAH YAYINCILIK, ECZACIBAŞIILAÇ. BAYRAKLI BOYA, EGE GİYİM, ŞIŞE CAM. FİNANSCANK, DOĞAN HOLOİNG "BORSADAKİ REHBERİNİZ" (0212) 293 89 78 (3 HAT) ^oftetmen Bifge Ceylan IZMİR KARŞIYAKA BELEDIYE5İ Ziya Gökalp Kültür ve Sanat Sarayı Seanslar: 18.30, 20.30 Tel: (0-232) 366 44 59 Özel mülkiyet anayasal hak' Çin, devrime veda ediyor • Ulusal Halk Meclisi, 'devrim karşıtı suçlar' kavramının anayasadan kaidınhp yerine 'devletin güvenliğine zarar verecek suçlar' ibaresinin getirilmesini tartışacak. Dış Haberier Servisi - Çin'de, Halk Kurtuluş Or- dusu birlikJerinin Pekin'e gırişinin 50. yıldönümün- de. "devrim karşıtı suç" kavramı anayasadan çıka- nlıyor. Gazete haberlerine gö- re karşı-devrimci suçun anayasadan çıkanlması- nın yanı sıra özel mülki- yetin anayasal hak ola- rak tanınması konulan, 5 Mart'ta çalışmalanna başlayacak Ulusal Halk Meclisi'nin gündeminde bulunuyor. 1982 Anayasası'nın 28. maddesinde. "devie- tiıuasavişi sağiamak. iha- net \e d«\ rim karşıtı suç- lan bastırmakla görevli oiduğu'" ibaresi yeraJıyor. Gazetelerin haberleri- ne göre bu cümledeki "devrim karşıü suçlar" ibaresi. "devlet güvenli- ğine zarar verecek suç- lar" ibaresiyle değiştiri- lecek. Deng Şiaoping döne- minde, ekonomiye canlı- lık kazandırmak amacıy- la benimsenen özel mül- kiyet de anayasamn 11. maddesinde yapılacak değişiklikle anayasal hak haline gelecek. Gazeteler, özel mülki- yetin, anayasayla "sos- vaüst phasa ekonomianin önemli unsurlanndan" biri olarak takdim edile- ceğini kaydettiler. İran'da kutlamalar basladı Islam devriminin 20. yıldönümü • Kutlamalar bugün, Ayetullah Humeyni'nin Tahran havaalanına indiği saatte, siren sesleri ve havai fişek gösterileri ile başlayacak. Dış Haberier Servisi - nin güneyindeki Beheşti Iran'da Islam devriminin 20. yılını kutlama tören- leri bugün başlıyor. Aye- tullah Humeyni*nin 1 Şu- batl979'da, 15 yıllık sür- günden Tahran'a dönüşü. 10 gün sonra da Şah rejı- minin yıkılışı için düzen- lenen törenler kapsamın- da havai fişek gösterileri, hatta pop müzik konser- leri yer alacak. Kutlama törenleri. ya- nn Humeyni'nin Fransız HavayoHan'na ait Boeing 747 uçağı ile Tahran'a in- diği 09.33'te, sirenler, ki- lise çanlan ve okul zille- rinin calmasıyla başlaya- cak. Hava kuvvetlerine ait helikopterler, Humey- ni'nin havaalanından. hal- ka seslenmek için ülke- Zehra mezarlığına gitmek üzere kullandığı yola yüz- binlerce çiçek atacak. Öğ- renciler de mezarlıkta, ölümünden sonra Humey- ni adına dikilen anıta çi- çek bırakacak. Humeyni "nin dönuş yıl- dönümünün anılmasiyla, devrimin 20. yıldönümü kutlanıalan da başlamış olacak. 600 kent ve 30 bin köyde, 10 gün boyunca görkemli kutlamalar yapH lacak. '' • '- Tahran"dakihemenhe- men bütün caddeler. mey- danlar. resmi binalar, okul- lar ve camiler, törenler için, afişlerle, ışıklı pa- nolarla. 20 yıl öncesinin fotoğraflan ve Humeyni ile halefı AK Hamaney'in resimleri ile süslendi. ABD. Kaddafi'ye güvenmiyor Libya'yayeni yapünmlar yolda NEW YORK (Ajans- Iar)-Libya. Lockerbie fa- ciasından sorumlu tutu- lan 2 ajanını yargilanmak üzere şubat ayı sonuna ka- dar Lahey'e göndermedi- ği takdirde, ABD yöneti- minın. Güvenlik Konse- yi'nden, bu ülkeye uygu- lanan ekonomik ambar- gonun ağırlaştınlmasını isteyeceği bildirildi. Konseyin, Libya'ya uy- gulanan ambargoyu 26 Şubat'ta gözden geçirme- si bekleni- yor. New York Times gazetesinin haberine göre ABD yönetimi, Libya lide- ri Muam- mer Kad- dafi'nin -^i ağırdan aldıgına ve ma- nev ra peşinde olduğuna" inanıyor. Gazete. Ameri- kan kaynaklanna dayana- rak Libya makamlannın 2 sanık yargılanmaya başla- dıgı takdirde, soruşturma- nın, Libyalı yöneticileri kapsayacak şekilde geniş- letilmesinden korkrukla- nnı yazdı. Washington, Kaddafi'ye sanıklann tes- lim edilmesi için şubat ayı sonuna kadar süre tanı- mıştı. Libya, Abdülbas- sit El- Vlegrahi ve Lamin • NewYork Times, Washington kaynaklanrun Kaddafi'nin manevra peşinde olduğuna inandığım yazdı. Haiife Fhimah adlı iki aja- nı teslim etmeyi kabul et- tiğini açıklamasına rağ- men, henüz bunlan La- hey'e göndermedi. Libya lideri Kaddafi, bu arada yaptığı bir açık- lamada, mahkûm olduk- lan takdirde sanıklarmce- zalannı Libya'da çekme- lenni istedi. VV'ashington ve Londra hükümetleri ise bu öneriyi reddettiler ve sanıklann cezalannı Is- koçya'da çekeceklerini be- lirttiler. Güven- lik Konse- yi'nin ko- nuyla ilgili olarak daha önce kabul ettiği karar tasansı, Kaddafi 2 ajanı teslim ettiği tak- dirde. Libya'ya uygula- nan ambargonun askıya alınmasını öngörüyor. Ambargo, Genel Sekre- ter'in Libya'nın mahke- meyle tam anlamıyla iş- birliği yaptığı ve uluslara- rası terorizmi destekle- mekten vaçgeçtiği yolun- da rapor vermesinden son- ra kaldınlacak. BM'nin Libya'ya uy- guladığı yaphnmlar, sivil ve askeri uçuş yasağı ile silah ve askeri malzeme satışını kapsıyor. Demokrasi düşmanı partiler kapatılmalı [Gerekçeleri İdea Politika'da] p o l i M h a