Katalog

l/l\ SMTNESİNIIStZHlZMET SMTMKESEKtotPTESlM / / f SMT OYBJK KABULÜ f , hh SMT KtTAP StPMİŞ OLMUâ 4 V ff SAKnMUtTUNtnPMnÇ [UedıgmE kıtabın aduu, kredj kartınızuı numarası ve son kullanma tanhı le btılöfle bıldınn. krtap esmızde olsun \dınızı, soyadıma ve telefon ıumaranızı da bıldırmevi unutmayın Oye degılseni2. dılersemz üye de olun\ada u\eh£ımzı \enılevın 1ER tŞLEM BİR T E L E V O N L A : 0 2 1 2 514 01 96 CumhuriyeT%. YIL SAYI: 27112 / 250.000 TL (KDViçmde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) 6AŞVAZAR/: NADİR NADİ (1945-1991) Cumhuriyet Kitap Kulübü rgi Salonlannda ve Temsilciliklerinde (LEDtBERG SpA.-ltaiy»Tes»siermde ürttıteuşnı) Tütoraû Cattes No: 3*41 (34334) Crtriofllu bta*»JTett212)6U01 96Fatepi2)51«0185 30 ARALIK 1999 PERŞEMBE u M H U R I N K Ü U R M î ARNOLD). TOYNBEE TURKIYE-I (Bir Devletin Yeniden Doğuşu) Çeviren: Kasım Yargıcı Türk Devrimi için Batı'da ve Doğu'da pek çok eser yazılmıştır. Ama bunlardan çok azı gerçeği anlatabilmiştir. Bu pek azın arasında çevirisini sunduğumuz Türkiye I -Bir Devletin Yeniden Doğuşu- adlı eser de bulunmaktadır. Kitabın yazarı, ünlü İngiliz tarihçi Arnold ]. Toynbee'dir. Eserin üstünlüğü, bir tarihçinin bilimsel yöntemiyle yazılmış olmasıdır. O zaman genç bir bilim adamı ve iki üç yıl öncesine kadar Osmanlı devletine en büyük düşmanlığı gösteren bir ulusun insanı olmasına karşın; A. j . Toynbee, genç Türkiye Cumhuriyeti konusundaki bu bilimsel araştırmasını yazarken (1926), pek çok kişinin tersine, duygulardan ve önyargılardan uzak kalmayı, küçük bazı yanlışlar bir yana bırakılacak olursa, gerçekleri bir bilim adamının nesnel gözleriyle görmeyi bilmiştir. A. J. Toynbee, her zaman, her ülkede ve her konuda geçerli olan bilimsel bir ilkeye bağlı kalmıştır. Bu, 'Tarihi bilmeyen bugünü anlayamaz' ilkesidir. Kitap, bu bakımdan, Türkiye'yi öğrenmek isteyen yabancılar kadar, Türk Devrimi'ni bilimsel açıdan bilmek isteyen bizler için de çok yararlı bir çalışmadır. Yarın Cumhuriyet 'le birlikte... Hükümetin 4 sıknıtısı Tahkim pazarlığı Hükümet, TBMM tatilinden hemen sonra geriye dönük tahkim öngören tasanyı çıkarmayı hedefliyor. DSP ve MHP'li milletvekilleri ise tahki- min geriye dönük işletilmesmden rahatsızhklannı dile getiriyorlar. DSP'li Sema Pişkinsüt "Sözleşme- lerin tümü iptal edilmeli, yeniden müzakere edilmeli. Bu, etik anlamda bir özelleştirme değil. Geriye dönük uygulama- daki sıra yanlış. Regülasyonu, rekabeti yer- leştirmeden bunu yaparsamz, yine talan or- tamına gidersiniz" dedi. DYP'li TBMM Anayasa Komisyonu üyesı Ahmet tyimaya ise tahkimin geriye işletilmesinin "anayasa ihlali" olduğunu söyledi. H 5. Sayfada Türban gerilimi Ecevit, Bahçeli ve Yılmaz, TBMM /•^ Içtüzüğu'nde "türban yasağının" • açıkça ifade edümesi konusunda uz- / laşmaya vardı. Böylece türban için / bayramdan sonra yeniden görüşme / j yapüması kesinleşti. Türban konu- * sunda tabanın tepkisinden çekinen MHP ve ANAP'ta ise parti içinde uz- laşma arayışı sürüyor. DYP'li TBMM Anaya- sa Komisyonu üyesi îyimaya da ıçtüzüğün mevcut biçiminde Meclis'e türbanla girilebi- leceğine ilişkin birhüküm bulunmadığını ifa- de etti. Türkiye'nin bu konuda çok hassas ol- duğunu belirten îyimaya, "Yeniden bu konu- da bir tartışma baslatmak, Türkiye'de ciddi gerilimlere yol açabilır" dedi. • 5. Sayfada Asgari ücret sancısı Asgari Ücret Tespit Komisyonu, bu- gün, 1 Ocak 2000'den geçerli olacak yeni ücreti açıklayacak. Yaklaşık 5 milyon çahşanı ilgilendiren asgari ücretin geçen yıl olduğu gibı 6'şar aylık dönemler halinde arttınlması kararının alınması bekleniyor. Halen brüt 93 milyon 600 bin, net 68 mil- yon 120 bin lıra olan yürürlükteki asgari üc- retin, hükümetin 2000 yılı için gerçekleşme- sini öngördüğü yüzde 25 enflasyon oranın- da arttınlacağı belırtildi. Türk-lş Araştırma Merkezi, bir ailenin gıda, ulaşım, eğıtim, ya- kıt, gıyecek gibı zorunlu gereksinimlerini karşılaması için 373 milyon 715 bin liraya ih- tiyacı olduğunu hesapladı. B 4. Sayfada Nükleer rekabet Hükümet, yapmayı düşündüğü nük- leer santrallar için depreme dayanık- lılık derecesi ve nükleer teknoloji üzerinde duruyor. Akkuyu nükleer santralı için ABD'nin desteklediği İ Westinghouse ile TEAŞ yönetimi f üzerinde etkili olan Kanadah AECL arasında kararsız kalan hükümet, ihale sonuçlannı açıklamayı 2000 yılma bı- rakma eğilimine gırdi. îktidar ortağı partile- rin liderler zirvesine katılan Enerji ve Tabü Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer, nükle- er santrallann Akkuyu dışında nerelerde ya- pılabileceği konusunda bilgi verdi. Liderler zirvesinde Sinop'ta fizibilite çahşmalan ya- pılması kararlaştınldı. • 4. Sayfada Banka operasyonu Yanıt bekleyen 15 soru # Hükümetin 5 bankaya el koymasıyla ılgili sorulardan bazılan şunlar: Yargı süreci neden başlamadı? Bankalar hangi sıklüda denetleniyordu? Neden daha erken önlem alınmadı? Devlet toplam zarann ne kadannı karşılayacak? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- 5 ban- kaya el konulması operasyonuna ilişkin kuşkular yoğunlaşırken uygulamanın orta- ya koyduğu sorular yanıt bekliyor. Kuşku- lar, 1 yıldan bu yana bekletilen operasyo- nun gecıktirilmesiyle devletin ne kadar kayba uğradığı noktasında odaklanıyor. Kuşkulann giderilmesi için yanıt bekleyen 16 soru şöyle sıralanıyor: • 4 bankaya içı boşaltıldığı gerekçesiy- le el konulmasına karşın yargı süreci neden hâlâ başlatılmadı? Bankanuı içınin bosal- tüması durumunda, yargılama sonucunda verilecek hapse kadaruzanancezalardışın- da, şahsı iflastan malvaruklanna el konul- masına kadar cezaı yaptınmlar da söz ko- nusu. • Bu bankalar, bankalar yeminli mura- mArkasıSa, 19,SH5'te Tahran 'a gidiyordu Kargo uçağı denize düştü Vurt Habeıieri Servisi - Ukrayna'run Ukon kentınden Tahran'a girmek üzere Ni- kolai Havaalanı'ndan önceki gün havala- nan ve Ankara'dan *teknik iniş izni" iste- yen Ekvator Guana Havayollan'na ait An- tonov 28 tipi kargo uçağı önceki gün saat 17.08 sıralannda Karadeniz üzerinde kay- boldu. Kastamonu'nun Inebolu ilçesi açık- lannda düştüğü bildirilen uçaktaki 5 kişi- lik mürettebattan haber alınamıyor. Kastamonu'nun Inebolu ilçesindeki sa- hil radyo yetkilileri, uçaktan SOS yardım çağnsı aldıklannı belirterek söz konusu çağnnın, "42 kuzey, 34 doğu ve 42 derece • Arkası Sa. 19,Sü.S 'te Rus tankeriiitiye bölündü; 800 tonya/atdenizeyaytkh Gemiye fjrüna yüzünden zor ulaşüdL Mürettabat uzun çabalardan sonra tahliye edildi (Fotoğraf: UĞURDEMİR) Marmara'da çevre felaketi # îstanbul şiddetli lodos nedeniyle büyük bir felaketle karşı karşıya kaldı. Bulgaristan'dan yüklediği 4 bin 300 ton fdeloili Ambarlı'ya getiren Volganest 248 adlı Rus tankeri, demirli bulunduğu yerden sürüklenerek ikiye bölündü. Bakırköy açıklannda karaya oturan geminin ön tarafı Menekşe sahiline sürüklendi. Gemiden Marmara Denizi'ne 800 ton yakıtın yayıldığı bildirildi. tstanbul Haber Servisi - Istan- bul'da şiddetli lodos nedeniyle Ba- kırköy sahilinde karaya oturan fu- eloil yüklü gemi ikıye bölündü; 800 ton mazotMarmara Denizi'neyayı- lırken ölen ya da yaralanan olmadı. Rusya Ulaştırma Bakanı Sergey Pa- fikfaov, karaya oturan gemiden Mar- maraDenizi'neyayılan fueloil mik- tannın yaklaşık 800 ton olduğunu belirtti. Rus bandırah "Volgsuıest 248" adlı gemi dün sabah saatlerin- de Menekşe sahilinde karaya otur- du. Şiddetli nızgâr nedeniyle olu- şan sert dalgalara daha fazla direne- meyen gemi. ortadan ikiye aynldı. RusyaUlaştırma Bakanı Sergey Pa- likhov, gemiden Marmara Deni- zi'ne yayılan fueloil miktannınyak- laşık 800 ton olduğunu açıkladı. İki- ye aynlan gemideki 17 kişilik mü- rettebatın ilk önce 10'u kıyı emni- yetiteşkilatı görevülerince kurtanl- dı. Geminin Ambarh Limanı açık- lannda Arpaş'a taşıdığı fueloiü bo- şaltmak için beklediği, daha sonra lodostan sürüklendiği, ikiye bölü- nen geminin bir parçasının da kıyı- dan 1.5 mil açıkta battığı öğrenildi. Alınan bilgiye göre, Rus bandırah Volganest 248 adlı gemi, Bulgaris- tan'dan yüklediği fueloüi Ambarh Limanı'a getirmek amacıyla Îstan- bul Boğazı'ndan transit geçiş yapU. mArkasıSa.9,Sü.3'te H.yüzyü neler vaatedîyor? /»ir yüzyıldan ötekine geçiyoruz. Artık haftalar ya da günler değil, saatler sayılı. 1 arihin kesintisiz akışı göz önünde tutulursa, böylesi geçişleri "görece" saymamak imkânsız. Ama öyle de olsa, arkada bıraktıgımız yüzyıh değerlendirmemiz, yeni bir yüzyıldan beklentilerimizi göstermekte yardımcı olacak. Jjöylesi bir çaba, üstelik "daha insanca bir dünya"nın kuruluşunda bize yol gösterici de olabilir. iYeydi 20. yüzyıl? Neler vaat ediyor 21. yüzyıl insanlığa ve ülkemize? Jt>u sorulann yanıtlannı; SBWHt IMİLÜ'nta kaieminden okuyacaksmz... • 6. OZEL EK Yüz yıl süren öykü! 1900'lerden 2000'e insanlık tarihinin kilometretaşlan... Imparatorluklardan Cumhuriyet'e... Sosyalizmden küreselleşmeye... Dünyayı sarsan savaşlardan banşa... Etnık çatışmalardan evrenselliğe... Uzayda yürüyüşten Ay'a ayak basmaya... Kanserden AJODS'e, hücrelerle oyundan klonlamaya... Bir yüzyıla sığan öykünün iyi kötû yanlan; Yetizel Pazvte» Cumhuriyet te. MÜ ÎLETÎŞİM FAKÜLTESİ'NÎN TAŞINMASINA TEPKİ • 7. Sayfada BİRDAL'A SALDIRANLARA AĞIRCEZA • 8. Sayfada DOLAR / Dün 541.000 önceki 540.800 MARK Dun 278.300 Öncekı 279.500 ALT1N S\ Dun 5.040.000 ötıcekı 5.020.000 GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Sınırı Aşan Konuşmalar "Geçmişini unuran/arü//fes/"Türkiye'de, geçen ge- ce bellekleri tazeleyen kimi manzaralar izlendi. Bütün parti liderlerinin söz aldığı bütçenin son gü- nünde; Başbakan Ecevit, kimi parti genel başkanla- nna hak ettiği yanıtlan verdi. Konuşmasındaki kimi bölümler eleştirileri karşıla- maktan çok, muhalefetjn gerçek kimliğini sergiledi. Türkiye ne çekiyorsa geçmişini bilmezlikten gele- U Arkası Sa. 19, SHl'de Isla Negra Yolcusu Pablo Neruda Sonuna geldiğimiz yüzyılımızın en büyük şairlerinden biriydi Pablo Neruda. Kitapları da dilimize yine en çok aktarılan şairlerdendi. "Benim hayatım, bütün hayatlardan oluşmuş bir hayattır... Bir şair hayatıdır" diyen büyük ustanın, Volodia Teitelboim tarafından hazırlanan yaşamöyküsü Kavram Yayınlan, Yaşadığımı İtiraf Ediyorum adını taşıyan anıları ise Milliyet Yayınlan tarafından yayımlandı. GUNDEM MUSTAFA BALBAY Kudurma! Bugün Cumhuriyet 'le birlikte 1999'un "olmaması gerekenlerini" özetlemek için uzun uzun yıl taramasına gerek yok. Son hafta için- de otup bitenleri alt alta koymak yeterti. Bugün kısa bir hafta turu yapalım. Bankalann artık gece silahla değil, gündüz kravat- la soyulduğu ayan beyan ortada. Beş bankaya el ko- nulmasının ardından ortaya çıkan gerçeklerie ne hü- kümet ilgili ne yargı. Kamuoyu da gerçeklerin sade- m Arkası So. 19, SiL8'de