Katalog

25 NİSAN 1998 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMI 11 ŞtRKETLERDEN • ŞARK HAYAT StGORTA, KOÇ FINANS desteğıyle 'tuketıcı kredılı sağhk sıgortası' uygulamasını başlatıyor îmza toreni dun yapılan uygulamanın sağlık sıgortacılığının tabana > a> ılması amacını taşıdığı behrtılırken Koç Fınans'ın sağlayacağı kredının faızının 6 aylık yuzde 6 45 ve 1 yıllık 6 75 olacağı kaydedıldı • FOUR SEASONS HotePe Kaliforniya mutfağını tanıtmak için Amerikan Aşçüar Birliğt tarafından en başarüı "Şef A$c.r seçilen Susan VVeaver \e ekibi geldL \*ea\er'ın moniısu taze otlar ve sebze suLan ile hazuianan yemeklerden oluşuyor. • TUSİAD-Kalder Kahte Odulu ıçın buyuk olçeklı kuruiuşlar kategonsınde 13 kuruluş başvuruda bulundu 7 TUSİAD- Kalder Ulusal Kongresı, buyıl 11-12 Kasım tanhlennde lstanbul Lutfı Kırdar Uluslararası Kongre \ e Sergı Merkezı'nde yapılacak • SAMSUNG Electronies'in 21. vüzyıl urunlerinin sergilendiği showroom İstanbul Etiler'de açıldı. Showroom"un açılışını Kore'den gelen Samsung Electronics Başkan \arduncisi Jin Ho Choi ve Tatış Holding Yönetim Kurulu Başkanı Oğuz Tatış yaptı. • YATAŞ. Anneler Gunu kampanyasını başlattı Kampanyada, 10 Mayıs Anneler Gunu ıçın fırmadan satın alınacak hedıyelerde yuzde 15 ozel Anneler Gunu ındınmı uygulanıyor. • \TTRA, içinde veni tirunterinin teşhir edildiği, tanıtım dialan ve filmlcri ik CD'lerin gösterileceği teknik bir altv api ile de donatümış olan "Vrtra Info TIR"ıvla Ege turuna çıkn. • SANA'n\n katkılanyla hazırlanan yemek kulturu yanşması "KatılSanaYanşSana"nın \ ann yayımlanacak bolumunde uçunciı kez ara fınal heyecanı vaşanacak Bınncı gelen ekıp, buyuk fınalde yanşmaya hak kazanacak • FORD ile Fethiye HUlside Beach Club bu yaz doneminde ortak faalivetlere imza atacak. Ford marka araçlanyla tatilkovune gelen misafirlerin ekstra harcamalarında yüzde 15 oranında indirim yapılacak. • BRITISH Aırvvays'ın UNICEF ile ortaklaşa gerçekleştırdığı "Change for Good" kampanyasında 4 1 tnlyon toplandı Kampanya, yolculann aynldıklan ulkelere aıt. yanlannda kalan paralan Bntısh Aırvvays uçaklannda dağıtılan zarflara koyarak katılmalanyla gerçekleştınldı • TÜRKTRAKTÖR, faalivet ve iş sonuçlannı EFQM İş Mükemmeüiği Modelini esas alarak değerlendirmek uzere ozdeğerlendirme eğitimlerine başladı. 38 beyaz ve 82 mavi yakalı personele verilecek özdeğeriendirme eğitimleri, mayıs ayı sonunda tamamlanacak. • ATAKOY Tunzm Tesıslen ve Tıc AŞ Genel Mudurluğu gorevıne Mecdı Eren atandı Gallena'nın yenı Genel Muduru Eren. daha önce Anadolu Endustn Holding, Çukurova Holding, Koç Holding ve Xerox Dokuman Şırketı'nde gorev aldı ABD, dünya üretiminin beşte birini, Türkiye ise yüzde 1 'ini yapıyor Türldye tüketimle büyüdüANKARA (AA) - Turkıve 379 9 mıl>ar dolarlık satın alma gucu pantesıne gore (S\P) gavn safı mıllı haMİa (GSMH) ile dun- yanın bu>Tik ekonomılen arasın- da Tayland ın ardından 17 sıra- v ı aldı Toplam ekonomının büyuklu- ğunu gosteren bu olçute gore, ABD7tnl>on433 3mılyardolar- la tartışılmaz ustunluğunu surdu- ruyor Sıralamada 4 trılyon 47 3 mılyar dolarla son yılların gelışen pazan Çın ıkıncı. 2 tnlyon 945 3 mılyar dolarla Japonya uçuncu, 1 tnlyon 729 2 mılyar dolarla Al- manya ıse dordunculuğu alıyor Dunya Bankasfnın "1998 Dün- ya Kalkınma Göstergeleri' rapo- ru \erılerıne gore, 1996 yılı ra- kamları>la dunyada SAP ile 35 tnlvon 688 mıl> ar dolarlık uretım yapıldı O tanhte 5 mılyar 754 mılyon olan dunya nufusuna gö- re. S*\P ile kışı başına gelır 6 bın 200dolan buluvor Türkfye bölgesinde lider Dunyanın 17 buyuk ekonomı- sı olan Turkıye'nın. toplam dun- ya üretımı ıçındekı payı yuzde 1 06">ı buluyor Türkıye'nın 1996 yıh rakamlarıvla S^P ile GSMHsı 379 9 mıly'ar dolar, kı- şı başına mıllı gelırı ıse 6 bın 60 TBuHySfîi ÜNorier 1 ABD 2 Çın 3- Japonya 4- Alnanya 5- Hındıstan 6-Fransa 7-lngdtere 8-itaiya 9-BreziSya 10-Meksika 11 Endonezya 12-Kanada 13-Rusya 14 Ispanya 15-GuneyKore 16-Tayland 17-TURKİYE 18-Avustratya 19-Arjantm 20-)ran 21-Hollanda 22-Guney Afnka 23-Riıpınler 24-Kolombıya 25 Polonya DünyaToptamı NDfıa (M«yon) 265 1215 126 82 945 58 59 57 161 93 197 30 148 39 46 80 63 18 35 €3 16 38 72 37 39 5.754 pwp» Başna(S) 28 020 3 330 23420 21 110 1580 21510 19,960 19,890 6,340 7,660 3 310 21 380 4190 15290 13080 6700 6,060 19870 9530 5360 20 850 7 450 3550 6 720 6,000 &200 Tbpton, (Milyar t) 7 433 3 4 047 3 2 945 3 17292 1493 3 1,2556 1173.3 1 1413 10231 7138 652 3 640 6 619 0 6003 595 7 4020 3799 3639 3356 3350 323 5 280 4 255.2 2517 2317 35.688.0 Ncf r ç.nrglamfcma 1997"* tfnettıv Çm e geçer Hong Kong tjah* değh Not? Dunya Bantıas raportvındl lâyvan de ı ^ yerâers yer vermyor ümnerRr DOnya dntontndeki pay«(%) 20 83 11 34 8 25 4 85 418 3S2 3.29 350 287 200 183 1 80 1 73 168 167 1 13 106 102 094 094 0 91 0 79 0 72 0 71 065 100.00 • Dünya Bankası'nm ' 1998 Dünya Kalkınma Göstergelen' raporuna göre, Türkiye, 379.9 milyar dolarlık satın alma gücü paritesine bağlı GSMH ile dünya 17'ncisı. • Ortadoğu'nun petrol zengıni ülkesi Suudı Arabıstan'ın 188.3 milyar dolar olan toplam GSMH'si, Türkıye'nin GSMH'sinin yansını bile bulmuyor. • Bu değerlendirmeye göre ABD sıralamada tartışılmaz üstünlüğünü sürdürürken, Çin ikinciliğı, Japonya üçüncülüğü, Almanya ise dördüncülüğü alıyor. dolar Turkıye, bu rakamlarla dunya ortalamasını tutturuyor Dunya Bankası'nm raporunda yer alan \enlere göre, Ortadoğu, Kafkaslar ve Balkanlar'ın en bu- yuk ekonomısı olan Turkıye. komşulan olan Yunanıstan. Surı- ye, Bulganstan, Gurcıstan ve Er- menıstan'ın uretım toplamının bırbuçuk katmdan daha buyuk bır ekonomıye sahıp durumda Türkıye"nın 379 9 mılyar do- larlık SAP-GSMH'sme kar- şın, Yunanıstan'ın 133 3, Sun- ve'nın 43 8. Bulganstan ın 35 8, Gurcıstan'ın 9 8, Ermenıstan'ın ıse 8 2 mılyar dolarlık S\P GSMH'len bulunuyor Turkıye ekonomısı, Yunanıstan ekonomı- smden 3. Sunye ekonomısınden 8 7, Bulganstan ekonomısınden ıse 10 6 kat buyuklüğe sahıp Ortadoğu'nun petrol zengırn ulkesı Suudı Arabıstan ın 188 3 mılyar dolar olan toplam GSMH'sı,Turkıye nınGSMH'si- nin yansını bıle bulmuyor Kışı başına mıllı gelırde de Turkıye, boigesınde, 12 bın 730 dolarlık kışı başına mıllı gelıre sahıp olan Yunanıstan'ın ardından ıkıncı sı- rada yer alıyor Rekor büyüme Geçen yıl vuzde 8 gıbı rekor denecek bır hızla buy uyen Turkı- ye'nın, Avustralya ve Iran'ın ya- nı sıra Arjantın ile arayı ıyıce aça- cağı, yme 1990'lann başında ar- dına duştuğu. şu anda buyuk bır ekonomık bunalım ıçındekı Tay- land'ı da geçtığı tahmın edılıyor En yoksul Etiyopya En duşuk gelırlı ulkelerde kışı başına mıllı gelır 2 bın 100 dolar- da kalırken, orta gelırlılerde 5 bın 200. yüksek gelırlılerde ıse 22 bın 390dolarayükselıyor Dunyanın en fakır ulkesı Etiyopya'da SAP ile GSMH 500 dolarda kalırken. en zengın ulke olan ABD'de 28 bın 20 doları buluyor Dünya uretımının yuzde 20 83'unu ABD. yuzde 11 34'unu Çın.yuzde 8 25'ını Ja- ponya, yuzde 4 85'ını, Almanya, yüzde 4 18'ınıHmdıstan karşılı- yor Toplamın yuzde 1 'ınden faz- la uretım yapan ulke sayısı 18'de kalıyor Bu ulkelenn toplam ure- tım ıçındekı payı yuzde 76 24 Danıştay'ın iptal karanyla aynı dağıtım bölgesinde 2 farklı şirket hak sahibi oldu Enerjide rant paylaşrnimda kaı^aşaANKARA (Cumhurivet Burosu) - Danıştay 10 Daıresı REFAHYOL doneminde çıkanlan ve 1990-91 yıllannda 6 değışık bolgede elektnk uretım, ıletım ve dağıtımı ile gorev lendınlen şırketlenn haklanna son veren kararnameyı ıptal ettı Buna gore 6 bolge ıçın "Danıştav'ın haklannı tevit ettiği şirketler" ile "55. hukumet doneminde ihaleyi kazananlar" olmak uzere ıkışer şirket hak sahıbı oldu \ncak 1dan Dava Daırelen Genel Kurulu. 10 Daıre'nın karannı onarsa Bakanlar Kurulu'nun bundan sonra aynı bolgelere yonelık görev lendtrmelen hukukı dayanaktan • Danıştay 10. Daıresı, enerjide özelleştırme girışımlen çerçevesınde 3096 sayılı yasanın 3. maddesı uyarmca 1990-91 yıllannda elektnk uretım, ıletım, dağıtım ve ticaretı ile görevlendıren 6 şırketle ılgılı olarak çıkanlan görevlendınne kararnamelerını geçersız kılan 96/8811 sayılı kararnameyı ıptal ettı. y ^ | Daruştâj 10 Dafrefi. enerjide özelleştırme gınşımlen çerçevesınde 3096 sayılı >asanın 3 maddesı u>annca 1990-91 yıllannda elektnk uretım. ıletım dağıtım ve ticaretı ile görevlendıren 6 şırketle ılgılı olarak çıkanlan gorev lendırme kararnamelennt geçersız kılan 96/8811 sayılı kararnamevı ıptal ettı Daıre ıptal gerekçesmde "Bakanlar Kurulu'nun onceki gorev lendirmeleri neden iptal ettiğinin gerekçesinin olmaması" gostenldı Karar doğrultusunda haklan teyıt edılen şırketler ve gorev bölgelen şoyle "Karadeniz Elektnk AŞ (Samsun), Avdem Günevbarı Anadolu Enerji Sanayi ve Tıcaret \Ş (Aydm-Denizli- Muğİa), Gökdere Elektrik AŞ (Isparta). Tektar Elektrik Üretim, İlerinı. Dağıtım ve Ticaret AŞ (Eskişehir- Bilecik), Best Balıkesir Enerji Sanayi ve Ticaret 4Ş (Balıkesir), Senkom Enerji Komunikasyon l'retim, İletim, Dağıtım Sanayi ve Ticaret AŞ (İzmir)." Danıştay'ın, 1996 yılında çıkanlan kararnameyı ıptal etmesı uzenne geçerhlık kazanan 1990-91 tanhlı Japonya'ya, 30 katrilyonluk canlandırma paketi TOKYO (AA) - Japonya hu- kümetı, ulkeekonomısınıyenı- den canlandırmak amacıyla, 16 mılyar yen (122 mılyar dolar) tutannda yenı bır ekonomık pa- ketı kabul ettı Hukumet tarafından yapılan açıklamada, yenı paketın vergı ındınmlen ve kamu projelenne harcamalann arttınlmasını ıçerdığı kaydedıldı Pakette. ül- ke ıçındekı talebı arttınnak ıçın 12 tnlyon yen (92 mılyar dolar) tutannda teşvık venlmesı yer alıyor BaşbakanRyutaroHas- hfanoto. daha once bu teşvığın 10 tnlyon yen (77 mılyar dolar) olmasını onermıştı Ekonomık pakette, ınşaat, enformasyon \ e sosyal güven- lık gıbı kamu projelenne 7 7 tnlyon yen (59 mılyar dolar) harcama yapılması da yer alı- yor Pakette, tüketımı arttırmak amacıyla bu yıl ve önumuzde- kı yıl, toplam 2'şer tnlyon yen (15 mılyar dolar) tutannda ge- lır ve kurumlar vergısı ındın- mıne gıdılmesı yer alıyor Hukumet açıklamasında, vergı ındtnmı konusunda aynn- tıya yer venlmedı Açıklamada, sadece vergı ın- dınmı çerçevesınde, orta du- zeydekı bır vergi mükellefine 29 bın yen (225 dolar) gelır sağ- lanmış olacağı bıldınldı Vergj indirimi Japonya Malıye Bakanı Hi- karu Matsunaga, pakette yer alan vergı mdınmınm, gelecek- te kalıcı duruma getınlebılece- ğinı açıkladı Japonya ekonomısıne olan guvenm yenıden oluşturulması açısından yenı ekonomık paket buyuk merakla beklenıyordu Paketın hayal kınklığı yaratma- sı durumunda, yen değer kay- bedecek ve menkul kıymetler borsasında daha fazla düşüş olacak tktıdardakı Lıberal Demok- ratık Partı genel sekreten Kok- hi Kato, yenı ekonomık paketi överek. "Paket, ABD Harine Bakanı Robert Rubtn tarafın- dan bile sürprizle karşılana- cak" dedı Japonya hukumetı paketi açıklamadan once, bütçe açıgının azaitılması planını er- teleme karan verdı Hukumet bu karan, ulkenın durgun olan ekonorrusını yenıden canlandır- mak amacıyla daha fazla harca- ma yapabılmek ıçın aldı Bütçe açıgının daraltılmasının erte- lenmesı karan, dığer ekonomık tedbırlenn yenne getınlmesını mümkun kılacak Krizin aşüması sflrer ABD \ırgınıa Unıversıtes» Oğretım Uyesı Prof Dr. Rod- ney Tbompson, Asya'dakı fi- nansal knzın bütun dunyayı et- kıledığıne ışaret ederek. knzın aşılmasının bır yılı alabıleceğı- nı söyledı Prof Dr Thompson. Karade- nız Teknik Unıversıtesf nde (K- TÜ) "Asya'daki Fınansal Kriz ve Dünya Pazarlanna Etkisi" konusunda verdığı konferans- ta, Japonya. Güney Kore, Ma- lezya, Endonazya, Sıngapur ve Tayland gıbı ulkelerde meyda- na gelen fınansal knzde, başta Japonya'dakıler olmak uzere, bankalann baş sorumlu oldu- ğunu tfade ettı kararnamelerden aldıklan hakla 6 bolgede elektnk uretımı, ıletımı ve dağıtımı ile gorevlendınlen şırketlerle karan uygulayacak Enerjı ve Tabn Kaynaklar Bakanlığı ve soz konusu bolgelerde kısa sure once gorevlendınlen şırketler arasında buyuk pazarlık yaşanması beklenıyor 55 hukumet doneminde yapılan ıhaleler sonucu aynı bolgelerde gorev lendınlen şırketler de şoyle • Süzer Hoiding-İzmaş (Izmir-Manisa), • Gûç Enerji (Avdın-DenLdi-Muğla), • Korona (Balıkesir), • Cıngdtı Holding Enerji Pazadmna Ticaret, • Metal Sanayi Ticaret (Eskişehir- Bilecik- Kütahya), • Ozerler Holding, • Türki\« İş Bankaa, • Goltaş, • Aksu Enerji, • Ozer Konv^yör Bant AŞ (Isparta), • Kurpa AŞ, • Park Holding AŞ (Samsun- Ordu-Sinop). Karan çok once oğrenen Enerji ve Tabn Kaynaklar Bakanlığf nın, hak sahıplen tartışmalı bolgelen de kapsayan 8 şırketle ılgılı yenı bır gorev lendırme kararnamesını Bakanlar Kurulu'na gonderdığı oğrenıldı Konuyla ılgılı ozellıkle koalısyonun DSP kanadındakı bakanlann yeterlı bılgıye sahıp olmadıklan ve Enerji ve Tabn Kaynaklar Bakanlığf nın da bundan yararlanarak bır an önce gorev lendırme kararnamesını kabıneden geçırmeyı hedefledığı kaydedıldı ÇİFTÇİ DOSTU / SADULLAH USUMI Işadamlanmız meğer ne ka- dar da alınganmış Başbakan Mesut Yılmaz kendılerınden kuçuk bır fedakârlık ıstedı ve bu arada da bır nokta kadar bıle sa- yılmayacak "dokundurma" yap- tı Sıtem değıldı eleştın hıç de- ğıldı Bunarağmen BorsalarBır- lığı ile Ticaret ve Sanayi odaları- nın yonetıcılerı, unlu zengınlerı- mız buyuk tepkı gosterdı Turkıye'de enflasyon duşmu- yordu Hatta, aksıne yuzde 70'lerden, yuzde 10Ve kadar çıkmıştı Ulkemızınboylesınezor koşullar ıçınde bulunduğu bır za- manda Başbakan ışadamları- mızın enflasyonun duşmesi ıçın katkıda bulunmadıklarını şaka yollu soyledı Ardından da yar- dımcı olmalannı ıstedı Hepsı bu kadar1 Ustelık Başbakan'ın teşhısı son derece ısabetlıydı Dar gelır- lıler, sermayesı kuçuk gruplar Memurlar, ışçıler, kuçuk esnafve 30 mılyona yakın tarım kesımı, 1980 yılından sonra enflasyonun acımasız dışlılerı arasında ezıldı Işbaşına gelen tum hukumetler, enflasyonu onlann sırtından du- şurmeye çalıştılar Buna karşıhk, orgutlu orgut- suz ışadamları hem enflasyon- dan yakındılar hem de her yıl yuzlerce trılyon lıra kazanmaya devam ettıler Holdjnglerı, ban- kaları akıl almaz paralar kazan- dılar Boylece yakındıklan enf- lasyon canavarına hayat suyu verdıler Fedakârlık Sırası Sanayicide Eğer, bu arada ışadamları da ışçı, memur emeklı, dar gelırlı gı- bı fedakârlığa katlansaydı ve zortansaydı, şırndıye kadar enf- lasyon Turkıye'de çoktan yok ol- muştu Bu sonuca ulaşmak ıçın neler yapılması gerektığını artık bılmeyen çok az kaldı Hele, dunyada son 25 ile 30 yılda enf- lasyonu yaşayan ve bellı bır su- re ıçınde kurtulan ulkelenn neler yaptıklannı herkes gordu Ozel- lıkle, Ingıltere'nın tereyağından kıl çeker gıbı enflasyondan kur- tulması bızım gıbı ulkelere ornek olmalıydı Alacağımız dersler vardı Ingıltere'de seçım kam- panyası sırasında "Iktıdara gelır- sek, sanayi kesımı daha fazla pa- ra kazanacaktır" dıyecek kadar sermayeye yakın bır başbakan bıle, enflasyonun bedelını zen- gıne de fakıre de eşıt odettı Çunku, ulkesının geleceğı soz konusuydu, kararlı davrandı ve Ingıltere'nın ekonomısını kurtar- dı Dar gelirli feda ediİdF Turkıye'de ıse tam tersı polıtı- kalar ızlendı Enflasyonu onle- mek amacı ile çıkanlan yasa ve yonetmelıkler hep çıftçıyı, ışçıyı, memuru, emeklıyı ezdı Kuçuk esnafı yok ettı Bu sonuç, planlı ve program- lı bır uygulamaydı Mesut Yılmaz dahıl 1980 yılından sonra ışba- şına gelen Kenan Evren'ınden Turgırt Özai'ına Tansu Çil- ler'ıne kadar butun lıderier ve sı- yasal kadrolar bu oyuna bılerek katıldılar Mesut Yılmaz da hem rejımı hem de ufukta gorulen seçım- lerde kendısının ve partısının ge- leceğını tehlıkede gorduğu ıçın ışadamlarını şaka ile kanşık enf- lasyon ile mucadelede kuçuk bır fedakârlığa çağırdı Bu gorevını de bır başbakan gıbı gur sesle değıl, yumuşak bır espn ile ya- pabıldı Işte, 60 mılyon yurttaşımızın yıllarca çektığı sıkıntıların teme- lınde hep bu anlayış vardı Bu alışkanlıklan gereğı yıllarca enf- lasyondan yakındıklan halde ışadamlanmız Başbakan'a tam bır "Evet" dıyemedıler Işı, kena- nndan koşesınden tutmaya ça- lıştılar Hıçbır ışadamı enflasyon- dan kurtulmak ıçın kâriarının ta- mamından bır sure ıçın vazgeçe- bıleceklerını soyleyemedı Hatta, bazıları ozel sektorun malıyet hesabı yapmak zorunda olduğunu, bu nedenle kârdan vazgeçmelerının mumkun ola- mayacağını ılen surduler Bır kıs- mı ıse Başbakan'a tepkı bıle gosterdıler işın daha da acı ya- nı, Başbakan onerısıne sahıp çı- kamadı ve ışı tatlı bır esprı ile ka- patmak zorunda kaldı Demek kı bundan sonra da enflasyondan kurtulmak ıçın ge- ne çıftçıler, ışçıler, memurlar, emeklıler ve kuçuk esnaf feda- kârlığa devam edecek Çıftçı- nın urunune Memur, ışçı ve emeklının ucretlerıne bırkaç ku- ruş zam geleceğı zaman ış çev- relennın patronları gene Aman ha, fazla zam yapmayınız Yok- sa enflasyon azar" dıyecekler İş çevrelerinin bakışı Nıtekım, lstanbul Ticaret Oda- sı bu konuda gırışımde bulundu bıle Yonetım Kurulu Başkanı MehmetYıldınm "Hukumet ta- ban fıyatlan yuzde 50'nın ustun- de arttırırsa, enflasyonla muca- delenın arkasında durmuyorde- mektır Tanmsal urûnlenn belır- lenecek taban fıyatlan enflasyo- nun seyn konusunda bıze fıkır verecek" dedı Bu anlayış, ış çevrelennın, geçımını topraktan sağlayan 30 mılyona yakın ınsa- nımıza kole gozu ile baktıklan- nın bır kanıtıdır Onlara gore, çıft- çının malıyet hesabı olmamalı- dır Zarar etse bıle çıftçıye hakkı olan verılmemelıdır Holdınglenn yıllık kâriarı 15 ile 20 trılyona, bankalann kârları 80 ile 100 tnlyona ulaşacak Çıftçı- lerın traktor, gubre, zıraı ılaç, ye- dek parça gıbı gırdılennde yuz- de 150'yı aşan fıyat artışlan ya- şanacak Bu fiyat artışlannın ne- denı sorulduğunda gerekçe ola- rak "malıyetlenn yukselmesı" gosterılecek Bu goruşlere hak venlecek, alkışlanacak, oduller venlecek Ama, çıftçının urunu- ne zam yapılması soz konusu olunca, malıyet hesapları bır ke- nara ıtılecek ve tarım urfjnlenne yapılacak zamların yuzde 50'yı geçmemesı ıstenecek Tabn, her yıl olduğu gıbı hukumet de sanayıcılenn ve ışadamlannın sozunden çıkamayacak Bu çarpık duzenı tam 18 yıl- dan ben yaşıyoruz Ama, ne enf- lasyon duştu ne de ekonomı du- zeldı Sadece sanayıcı ve ış çevrelen buyuk paralar kazandı- lar Tanmdan geçımını sağlayan 30 mılyona yakın ınsanımız da ezıldı ve fakırleştı Gırtlağa ka- dar borç ıçınde Traktorunu, tar- lasını, hayvanlannı satanlann sa- yısı arttı Eğer, hukumetler ış çevrelennın ağzına bakıp da ge- ne aynı uygulamalan surdurur- lerse değışen bır şey olmaya- caktır Son yıllarda sanayi urun- lerıne oylesıne acımasız zamlar geldı kı, tarım urunlenne yuzde 150'den fazla zam yapılsa bıle çıftçının gıderlennı karşıla- yamaz Başbakan'ın sozlerıne bız sahıp çıkarak bır kez daha hatır- latalım Fedakârlık sırası artık ozel sektorde tŞÇtNİN EVREMNDEN ŞÜKRAN SONER Bir Dünya Yarattık CHP Gençlık Kollan, 23 Nısan'ı Gazıantep'te anlam- lı bır etkınlıkle kutlamayı seçtı Turkıye'nın yenı sıcak go- çunden en buyuk payı alan, yenı sanayıleşmede "Ana- dolu Aslanlan "nın başını çeken, çocuk ışçı çalıştırma- da, sokak çocuklarında patlama yapan ılınde, çocukluk, okulagıtme haklannı kullanamayan, çocukluğunu yaşa- yamayan, çalışan çocuklann sorunlannı masaya yatır- mak gerçekten de etkıleyıcı oldu Ferhat 14 yaşında, elındekı konuşma notunu zor oku- yor Okula gıdemedığını, çalışmak zorunda kaldığını, Gazıantep sokaklannda kendısı gıbı bınlerce çocuk bu- lunduğunu anlatıyor Buyuklerın, çocuklann sorunlannı sadece konuşmalarım değıl, ış yapmalannı, çare bulma- lannı ıstıyor Ferhat'ın kendı yaşamına dayanarak anlatmaya ça- lıştıklan, bılımsel bınkımlen çalışan çocuklar, sokak ço- cukları sorunlarına adanmış Sevil Atauz, Irfan Yaz- man, Gürhan Fişek'ın araştırmalara dayalı venlerı ile çıplak gozler onune senlıyor Yasalara gore zorunlu eğıtımlerının tamamlanması ve meslekı eğrtım sağlanması, sağlıklı gelışmesını koruya- cak koşullarda, eğıtım surelen dahıl en fazla 7 5 saat ça- lıştınlabılecek çocuklar, araştırma sonuçlarına gore or- talama 12 saat çalıştınlıyorlar Buyuklenn yaptığı aynı ış- ler karşılığı, asgan ucretlenn ortalama yarısı kadarını alı- yorlar Çok yaygın olarak da meslek oğretıhyor bahane- sıne sığınılarak gelırlen daha da aşağılara çekılıyor Ça- lıştırma ucretsız bıle olabılıyor 12-19 yaş arasında 11 mılyon çocuğumuz var 5 mıl- yonu okulda, 6 mılyonu oğrenım dışı Araştırmalar bun- lann yansının bır bıçımde çalıştığını gosterıyor Çıraklık yasası kapsamında çalışabılen çocuk sayısı ancak 280 bın cıvannda Mesleğe yonelık eğıtımden yararlanabı- lenlerın toplamı ıse 1 mılyona ancak ulaşabılıyor Bılınen sanayi çarşılannda çaltşan çocuk ışçıler uze- nnde yapılan araştırmalar Ankara'da ancak yuzde 1 5, Istanbul'da ıse sıfır oranında çocuğun yasalann ongor- duğu 7 5 saatlık sure ıçınde çalıştırıldıklarını gosterıyor Gensı 10-12 saat ve fazlası olmak uzere çalıştırılıyor Ta- bn çocukluklannı yaşamaya, eğıtımden yararlanmaya, çocuklar gıbı oynamaya hıç haklan olmuyor Henuz sonuçları açıklanmamış en taze araştırmalar, yenı sıcak goçlenn, Anadolu sanayıleşmesının, buyuk- lenn ışsızlığının, gelır dağılımındakı buyuk çarpıklığın ço- cuk ışçı çahştırmayı ve somurusunu buyuk olçude artır- dığını gosterıyor Turkıye çocuk ışçı çalıştırma ve somurusunde, hem en olumsuz artışlan yaşayan hem de gen kalmış ulke- lenn çoğundan çok daha olumsuz bır tabloyu sergılıyor Bır de sokak çocuklan dramı var Araştırmalar 1990'la- ra kadar bu çocukların hıç değılse bağımlı olmadıkları- nı gostenyor Sonra hızla sokak çocuğu sayısı ile bırlık- te suç eğılımı, çeteler ve bağımlılıklar artıyor Sadece Ga- zıantep gıbı aıle bağlannın guçlu olduğu bır ılde bıle 1500'un uzennde sokak çocuğunun varlığı saptanıyor Bunlar gecelennı mağaralarda, mezarlıklarda geçırıyor Dogal mağaralann bır kısma ıse, ağırlıklı çocuk ışçılerın çalıştınldığı ış yerten oluyor Sokak çocuklannda da, ça- lışan çocuklarda da 10 yaşın altına ınenler, 5 yaşa ka- dar gelebılenler onemlı sayılan oluşturuyor Sokak çocuklan ancak uyuşturucu bağımlısı olup, çe- teler oJuşturup, çevreyı onemlı olçude rahatsız edıp suç ışledıklennde toplum tarafından goruluyor Onlemler, çocuk merkezlen, evlen gecıkmış olarak duşunulmeye başlanıyor CHP Gençlık Kollan'nın gerçekten anlamlı 23 Nısan tçın alternatrf kutlama etkınlığının ağırlıklı çocuk ışçılık- le patlama yapan Gazıantep'tekı yenı sanayıleşmede, gı- derek Turkıye olçeğınde, kımı onlemlerın alınması yo- lunda uyancı rol oynamasını dılıyonjz Amabu alternatrf 23 Nısan etkınlığı ile ozellıkle 12 Ey- lul'den bu yana ınsana sırt çevırmış olarak yaşama, kal- kınma modellen ile Turkıye'nın nerelere doğru yuvarlan- makta olduğunu, kendı çocuklanna nasıl bır dunya ya- rattığını daha bır çarpıcı çırçıplak gorebılıyoruz 23 Nısan Ulusal Egemenlık Bayramı'nı çocuklara ar- mağan eden Ataturk'ten bu yana yaptıklanmızı, onlara nasıl bır dunya yarattığımızı, medyadan yansıyan toren- lede gormek, algılamak olanaksız Cumhurbaşkam'nın, Başbakan'ın koltuklarına oturabılen şanslı çocuklar, bı- zım çocuklanmıza yarattığımız dunya gerçeğını yansıt- maktan çok uzakta kalıyorlar Sızlerı Kılıs'te yapılan 23 Nısan torenlenne goturebılmek ısterdım Onlar kı o yo- renın eğıtım gorebılen, aılelerının 23 Nısan ıçın ozel gıy- sıler alabıldığı en şanslı çocuklan Ne yazık kı yoksulluk, beslenme eksıklığınden gelen kavaıkluk, boy, kemık ge- lışmesı eksıklığı cıltlere yansıyan vıtamın eksıklıklen, yuzlere yerleşen eğıtım, kultur eksıklığı, bayram ıçın gıy- dınlmış gıysılerie ortulemıyor Çocuklanmıza nasıl bır dunya yarattığımızı sorgulama- mız gıderek daha yaşamsal bır anlam kazanıyor İthal otomobile rağbet artıyor İthal otomobıl sa- tışlan mart avında geçen yılın aynı ayı- na gore vuzde 37ar- tarken yerlı otomo- bıl satışları yuzde 2 oranında arttı Turkıvc'de mart ayında toplam 28 bın 150 adet otomobıl satıldı Geı,en > ı- lın aynı donemıne göre yuzde 12 oranında artan satışla- nn 18 bın 547'smı yerlı otomobılleroluşturuyor 9 bın 603 adet ıse ithal otomobıl satıldı Mart ayında yerlı otomobıllerde Tofaş 6 bın 976 adet otomobıl satışıyla. ithal otomobıllerde de \olkswagen 2 bın 6 adetlık satışla bınncı oldular Yerlı otomobıllerde ıkıncılığı 6 bın 628 adetlık satışıv la Renault alırken 2 bın 4? adet satışıyla Hyundaı uçuncu oldu İthal otomobıller- de Volksvvagen'ı 1277 adet otomobılleOpel ızlerken, 835 adet otomobıl satarak Renault uçunculuğunu korudu Otomobil dünyasından kısa kısa • PORSCHE hava soğutmalı 911 motorun dunya uzenndekı son örneğı, 31 Mart'ta uretım bandını terk ettı Hava soğutmalı boksor motorun uretımden kalkmasıyla dunya otomobıl tanhı ıçın bır devır kapanmış oldu 1963 yılından bu yana 401 232 adet hava' soğutmalı motorlu Porsche uretıldı • TWINGO'nun renklı açılır tavana. surucu hava yastığına ek olarak yolcu yastığına ve klımava sahıp olan ozel sensı Tvvıngo Wınd Turkıye pazanna sunuldu #ZlEBARTTıdyCar'ın Turkı>e çapında 14 ıstasyonunda. otomobıllenn temızlık ve bakım sorununa değışık çozumler getınlıyor Otomobılın hem ıçı hem de dışı ıçın uç değışık sevıyede temızlık. parlatma. cıla ve koruvucu sıstemler sunuluyor • RENAULT 19 Europa'nın 1 6 karburatorlu ve 1 6 enjeksıyonlu modellen bır sure ıçın standart klımalı olarak satışa biınulacak Alıze "Ozel Koleksı>on" adıyla saıı>a sunulan Renault 19'larda khma yan fıyatına venlıyor