Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23 ARALIK 1998 ÇARŞAMBA 10 DIŞ HABERLER ÇHmuhrtfe • PEKİN (AA) - Çin'de bir muhaiıf, önceki akşam. 12 yıl hapis cezasına çarptınldı. Muhalif Kin Yongmin devlet aleyhmde etkinlıkte bulunmaktan mahkûm edildı Kin'ın kardeşı, durusmaya, aile yakmlannın alınmadığını. ağabeyinin duruşmadan çıkarken "Devlet güvenliğini tehlikeye düşürmekten 12 yıla mahkûm ettiler" diye bağırdığını söyledi. ETA ateşkesi sürdürecek • MADRİD(AA)- lspanya'da Bask bölgesinin bağımsızlığı ıçın savaşan ETA örgütü, 3 ay önce başlattığı ateşkesi sürdürme niyetinde olduğunu açıkladı. ETA'nın bildirisınde, örgûtün uzun süredır tspanyol hükümetıyle doğrudan tetnas kurmaya açık oldugu, ancak. hükümetle doğrudan bir görüşme gerçekleşmedigi belirtildi. Ispanyol hükümetı, geçen cuma günü ETA'ya. banşı sürdürme konusunda içten olduğunu göstermesi çağnsında bulunmuştu. Türkmenistan'da kadın gazetesi • AŞKABAT(AA)- Türkmenistan'da ilk kadın gazetesi "Ene Mehri" (ArmeSevgisi) yayımlanmaya başlandı. Gazete, BM Uluslararası Yardım Fonu ile Gurbansultan Ece Kadınlar Birlıği tarafından fînanse ediliyor. İki ayda bir yayımlanacak olan gazetenin 2 bin trajlı olduğu belirtildi. Srt Lanka'da 34ÖIÜ • COLOMBO(AA)-Sri Lankacia. meydana gelen şiddet olaylannda 34 kişinin öldüğu bildirildi. Önceki gün güvenlik güçlerinin Oddusuddan kasabasının doğusunda Tamil gerillalannı taşıyan bir traktöre pusu kurduğu, çıkan çatışmada 30 gerillanın öldürüldüğü belirtildi. Önceki gün aynca iki genllanın kuzeydekı Kanakarayakulam kentı yakınlannda öldürüldüğü. Era\ıır kentınde ıse genllalann askeri bir kon\oyael bombası fırlatması sonucu bir askerin öldüğü, 8 askerin de yaralandığı kaydedıldi. Valaıchchenaı kentınde de. bir dükkâna atılan el bombası sonucu bir sıvil öldü. Hindistan'da teknoloji günü • YENİDELHI(AA)- Hındıstan. nükleer deneme yaptığı dünyada 11 Mayıs'ı "Teknoloji Günü" ilan etti. Bilim \e Teknoloji Bakanı Manohar Joshı. 11 \e 13 Mayıs günlerinde toplam üç nükleer deneme yaptıkJannı anımsatarak "Bu denemeler tarihsel öneme sahıp. Denemelenmizden. yalnızca kendilerinı dünyanın bekçisi olarak gören birkaç devlet memnuniyetsizlik duydu" dedi. Kamuoyu yoklamalanna göre soruşturmanın kapanmasını isteyen ABD'lilerin oranı arttı Halk ömton'ıistiyorDış Habeıier Servisi - Azil so- ruşturmasıyla siyasi kariyeri tehli- keye giren ABD Başkanı BU] Clin- ton'a kamuoyu destegi artıyor. ABD halkı. ABD tarihinde seçimle iş- başına gelip de Temsilciler Mecli- si'nden hakkında azil karan çıkan ılk başkan olan Bill Clinton'ın gö- revden uzaklaştınlmasını istemi- yor. ABD Başkan Yardımcısı Al Gore da Senato'yu. "akhn sesine uyarak sorunu bir an önce çöziim- lemekiçin tarafsız bir uzteşma nok- tası bulmaya" çağırdı. Gore, Temsilciler Meclisi'nden cumartesı günü çıkan karan da "anavasa ve ABD halkı acısından yanlış bir karar" olarak niteledi. Gore. ABD Başkanf nın görev sü- • ABD'deki araştırmalar, Temsilciler Meclisi'nin azil karanndan sonra Başkan'ı destekleyenlerin sayısının arttığını ortaya koydu. Senato'nun soruşturmayla zaman yitirmeyip kınama cezasıyla yetinmesini isteyenlerin sesi de yükseliyor. resi sona erene kadar ülkeyi yöne- diği destek giderek artıyor. USA silciler Meclisi'nin azil karanndan teceğini sözlerine ekledi. Temsilciler Meclisi, seks skan- dalı ile ilgili olarak Clinton'a kar- şı getirilen suçlamalann ikisini ka- bul ederek Adalet Komisyonu'nun azil karannı onaylamıştı. Soruştur- ma dosyası şimdi Senato'ya gide- cek. Bill Clinton'ın başkanlıktan uzaklaştınlması için Senato'dan 67 oy çıkrnası gerekiyor. Siyasi göz- lemciler, Senato aritmetiğinın, baş- kanın görevden alınması olasılığı- nı düşük kıldıgını ifade ediyor. ABD halkının da. Clinton'a ver- Today ile CNN televizyonun or- takJaşa yürüttüğü bir araştırma, hal- kın yüzde 68'inin Senato'nun Baş- kan'ı suçlu bulmamasmı istediği- ni ortaya koydu. Temsilciler Mec- lisi'ndeki oylama öncesinde bu oran yüzde 63'tü. Araştırmaya katılan- lann yüzde 30'u Clinton'ın istifa et- mesi gerektigini söyledi. Bu oran cumartesi öncesinde yüzde 33'tü. Araştırmaya katılanlann yüzde 73'ü Clinton'ın başkan olarak ba- şanlı olduğu görüşünü savundu. ABD'nin Irak saldınsmdan ve Tem- önce bu oran yüzde 63 "tü. Washington Post ile ABC Nevvs'un yürüttüğü ayn bir çalış- ma. Başkan'ın istıfa'sını isteyenle- rin sayısının azaldığını gösterdi. New York Times ile CBS Nevvs'ın yürüttüğü bir çalışma da Cumhuriyetçi Partı'nm popülari- tesinin yüzde 36'ya düştüğünü or- taya koydu. Cumhuriyetçi Parti'nin popülaritesi, geçen 10 yılda hiç bu kadar düşmemiştı. Cumhuriyetçilerin Senato'da ge- reken 67 oya ulaşma olasılığının düşük olduğunu göz önüne alan bazı etkin senatörler, soruşturma- nın çabuk sona ermesi ıçın ağırlık- lannı koyuyorlar. Senato Adalet Komitesi Başkanı Orrin Hatch. uzun süren bir soruşturmanın "akd- SHca" olacağını söyledi. ABC te- levizyonuna konuşan Hatch. "Önü- müzdeki iki Ue aln ayı bu işle har- camamaüyız" dedi. Demokrat Se- natör John Breaux. "Bu işin aylar- ca sürmesi Amerikafaiann çıkanna değüdir" dıye konuştu. 6 Ocak'ta toplanacak olan Se- nato, soruşturmanın zorunlu olup olmadığı konusunda ikıye bölünmüş durumda. Breaux, soruşturmanın yerine kınama cezası ile yetinilme- stni savunuyor. Isnül askerieri Lübnan-tsrail suıınnı sürekli olarak denetliyor. (Fotograf: REUTERS) İsrailLübnan h vurduDış Haberler Servisi - Israil Hava Kuvvetleri, Lüb- nan'ın doğusundaki Baalbeck bölgesinde bulunan Hiz- bullah me\zılerine4 füze firlattı. Hızbullah, saldında bir kadının ve altı çocuğunun öldürüldüğünü açıkladı. Hızbullah radyosu, kadınla birlikte üç oğlu ve üç kızı- nın Israil saldınsı sırasında öldüğünü duyurdu. Israil ordusunun bir sözcüsü, Israil sa\-as. uçaklannın Bekaa Vadisi'ne saldın düzenlediğini doğruladı. Banş rafa kalkryor Israil yönetimı dün, Batı Şeria'daki tsrail birlilden- nın gen çekilmesinin şimdilik söz konusu olmadığmı bildirdi. Barış sürecinin seçimlere kadar rafa kaldınl- masmdan endışeler artarken Filistin yönetimı tsrail 'ı, Wye Plantation banş anlaşmasının yükümlü]ükJerini ye- rine getırmeye çağırdı. ABD yönetimı de Israil ve Filistin arasmda iki ay ön- ce ımzalanan Wye Plantation anlaşmasına uyulması çağnsında bulundu. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü James Foley, ABD'nın, anlaşmada yeralmayan "jtnT koşullann ileri sürülmesine karşı çıktığmı bildirdi. Fo- ley, "Bizim görüşümüz, VVye Plantation anlaşmasının imzalandığı şeklryle ve yeni şartlar ortaya konulmadan uygulanmasıdır" diye konuştu. ABD'nin. Filıstinlile- rin anlaşmanın gereklerine yerine getirme çabalanndan memnunluk duyduğunu ifade eden Foley, Filistin yö- netiminin Israil'in imhasını hedefleyen maddeleri ana- yasasından çıkardığına ve terorizmle mücadeleyi art- tırdığmadikkatçekti. Foley'inaçıklamalan. "ABD'den Israil'e eleştiri" şeklinde yorumlandı. Israil, nisanda yapılması planlanan erken seçimlere hazırlanırken, kamuoyu yoklamalan. eski Genelkurmay Başkanı General Amnon Lipkin Şahak'ın. başbakan- lık yanşında Benyamin Netanyahu'dan önde gittiğinı gösterdi. tsrail parlamentosu Knesset, Netanyahu'nun banş an- lasması ile ilgili olarak koalisyon hükümetinde artık ço- ğunluğun desteğini alamadığının ortaya çıkması üze- rine önceki gün, genel seçimlerin 2000 yılmdan önü- müzdeki yıla alınmasını oylamıştı. Duma, azil oylaması yapacak Yeltsin'i zor günler bekliyor Dış HaberlerServisi- Rus Par- lamentosu'nun alt kanadı Du- rtıa'nın, gelecek ay Devlet Baş- kan] Boris Yeltsin hakkmda azil süreci başlatılmasmı onaylaya- cağı bildirildi. Rus Sayıştay Mah- kemesi tarafından hazırlanan bir raporda. Yeltsin ve dönemin hü- kümetleri 1995-97 yıllannda devlete ait kurumlarda yolsuz- luk yapmakla suçlanıyor. İnterfax ajansınınhaberi- ne göre muhale- fettekı Komünist Parti üyesi ve Du- ma Başkanı Gen- nadi Selezniyev başkent Mosko- va'nın dışındaki Pavlovsky Posad kentine düzenle- diği resmi ziya- reti sırasında yaptığı açıklama- da, Yeltsin hakkında en az birsuç- lamayla Duma'da azil oylaması yapılacağını söyledi. Selezni- yev, suçlamanın Çeçenistan'da- ki savaşla ilgili olduğunu belirt- ti. Azil sürecinin başlatılabilme- si için Duma'dakı millet\ekille- nnın 3 "te 2'sınin desteğı gereki- yor. Yeltsin' in azledilebilmesi için de Yüksek Mahkeme'nin suçlan ıncelemesi ve parlamen- tonun üst kanadı Federal Kon- sey'in de destek vermesi gere- • Duma'nın, Çeçenistan Savaşı sırasında yanhş kararlar aldığı gerekçesiyle Yeltsin hakkında gelecek ay azil süreci başlatması bekleniyor. kiyor. Komünist Parti ve mütte- fıkleri, Duma'da yeterlı çoğun- luğa sahip olmasına rağmen azil sürecinin başlatılabilmesı için liberal Yabloko blokunun deste- ğine de gerek duyabılecek. Yab- loko, 1994-96 yıllan arasında Çeçenistan'daki aynlıkçılara kar- şı yürütülen savaşa ilişkin Yelt- sin hakkındaki suçlamalar konu- sundadestek ola- cağını açıklamış- tı. Bu arada, Rus Sayıştay Mahke- mesi tarafından hazırlanan rapor- da Yeltsin, 1996 yılındaki seçim kampanyası için devlete ait pefrol firması Gasp- rom ve elektrik firması Unifıed Energy System'den vergi indin- mi karşılığmda parasal destek almakla suçlanıyor. Sayıştay Mahkemesi Başkan Yardımcısı YuriBoldirevGasprom'un 19% yıluıda yaptığı biranlaşmadanel- de ettigi gelirden ödemesi gere- ken \ ergının çok az bir bölümü- nü ödedığmın tespit edildığini söyledi. Rusya Devlet Başkanı \ e dönemin hükümetinin, 1995 yılında bütçeden 7 milyar 400 milyon dolar para aldığı dığer ıd- dialar arasmda. Baloııla dünya tıuiı Çiıı engelini aşb Dış HaberlerServisi-Çin, balonla dün- ya turuna çıkan Richard Branson, Steve Fosset ve Per Lindstrand'ın balonunun yoluna devam etmesi için gereken izni ver- di. Balon. yolculuğun dördüncü gününde rüzgânn da etkisiyle Çin'e doğru yol ahr- ken Pekin yönetimi balonun, Çin hava sa- hasından geçmek için izin almadığı ge- rekçesiyle Çin topraklanna inmesini em- retmışti. Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada. balona verilen iznin, "mûm- kün olan en kısa zamanda Çin hava sa- hasından çıkması" koşuluyla verildiği belirtildi. Sözcü. balonun Çin hava sahasına ya- sal olmayan yollardan girmiş olmasına karşın tngiltere Büyükelçiliği'yle yapı- lan görüşmeler doğrultusunda balonun yo- luna devam etmesine izin verildiğini bil- dirdi. Balon, ABD'nin Irak'a yönelik hava saldınsı yüzünden rotasmı değiştirmek zorunda kalmış ve Tibet üzerindeki uçu- şayasakbölgeyegirmişti. Dağlıkbölge- den geçen balonun inmesinin büyük teh- like yaratacağı belirtilmişti. Branson'un balonunun rüzgârla savrularak Çin hava sahasına girdiği bildirildi. BIÇAK SIRTI EROL MANİSALI Çöllilkisi'Irak İçin Sonun Başlangıcı Sona eren "Çöl Tilkisi", gerçekte sonun başlangı- cı olarak degeriendirilmelidir. Amerika, Irak'ta iki şey istemektedir: Birincisi, Kuzey Irak'ta kendine bağım- lı durumda bir devlet oluşumunu zamana yayarak sağlamak, ikincisi ise Saddam'ı devirterek Bağdat'ta, ABD'nin Ortadoğu polıtıkası ile uyum içınde çalışa- cak yeni bir Bağdat yönetimi getirmek. 1998'in ikin- ci yanşında Amerika, bu amaçlara yönelik olarak ey- lemlerini derinleştirdi ve hızlandırdı. Son operasyonu ile de bu amaçlannın altyapısını sistemli bir biçimde oluşturma yoluna girdi. Doğal olarak son operasyonun bazı önemli yan ürünleri de vardı: Clinton'ın durumunun kurtanlması, tıkanmış görünen Israil-Filistin banş sürecinin önünün açılması, Irak'ın iyice zayrflatılarak israil'in rahatlatıl- ması, 10 dolara düşen petrol varil fiyatının daha da düşmesinin önlenmesi. Saddam artık görevini tamamlamıştı. Iran-lrak sa- vaşının nasıl başlatıldığını biliyoruz. Sonra Kuveyt'i iş- galinde, Saddam'ın nasıl 'cesaretlendirildiğini" de. Körfez Savaşı sonrasında artık ABD, Arap Ortadoğu'su- nun tek hâkimi, tek askeri gücü olmuştu. "Saddamlı Irak" görevini tamamlamıştı. ABD (ve de kuyruğuna takılan Ingiltere'nin) son eyiemleri, artık Irak'tayapmak istedikJeri yeni yaptlanmanın yolunu açmaktj. 1991 'den bugüne kadar ABD'nin ve Ingiltere'nin Irak'a yönelik politikalan incelendiğinde, ortaya net bir resim çıkı- yor: Kuzey Irak'ı Bağdat'tan ayırmak ve kendi dene- timlerinde bir devlet kurmak. Dediklerine değil, yap- tıklanna bakmamtz gerekir. Boyle diyortar, güvence ve- riyortar türünden değerlendirmeler, ancak dedikleri ile uyguladıklan politikalar örtüştüğü zaman bir anlam taşır. Son saldında Saddam'ın askeri gücü en alt düze- ye indirilmiştir. Umanlar, rafineriler, bazı temel ekono- mik altyapı tesisleri ve silolar, yerle bir edilmiştir. Bun- lann kimyasal ve biyolojik silahlaria uzaktan yakından ilişkisi yoktur. ABO, Bağdat'ta yönetimi değiştirme operasyonlannın faturasını aslında Saddam'a değil, Irak halkına ödetmektedir. Çöl Tilkisi ile yeni sürecin askeri harekâtı başlatıl- mış olmaktadır ve bu eylemler ABD tarafından, "ge- rektiği dönemlerde" sürdürülecektir. ABD ve Ingilte- re sonunda, büyük bir olasılıkla, Bağdat'a yeni bir yö- netim getireceklerdir. Kendi getirecekleri bu yönetim ABD'nin ve Ingiltere'nin K. Irak'ın sunulması planına "karşı çıkmayan" bir yönetim olacaktr. Böylece Sevr"in bir ayağı, şimdilik Türkiye sınırian dışında uygulanma- ya konacaktır. Ancak bu kolay kolay gerçekleştirebi- lecekleri bir plan değildir. Yalnız Türkiye'yi değil, Iran ve Suriye'yi de karşılannda bulacaklardır. Ancak şu da var ki bugüne kadar, K. Irak'ın kopanlması konusun- da ABD ve Ingiltere yolun yansına gelmişlerdir, fiili bir kopma söz konusudur. ABD, PKK teröf örgütüne karşı çıkmakla birlikte Kürt Konferansı'na sıcak bakmaktadır. Bu, K. Irak'ta başlatılmak istenen yeni oluşumla doğrudan doğru- ya ilgilidir. Avrupa Birliğı, ABD'nin Irak ve K. Irak'taki etkinliğine karşılık PKK örgütüne, özellikle son 5 yıl için- de "gerekli hoşgörüyü" göstererek Irak'taki ve böl- gedeki "yenioluşumlarda", devredışt kalmak isteme- mektedir. Bütün bunlar, bölgede güçlü birTünkiye "istenme- mesinin" sadece bazı gerekçeleridir. PKK terör öraü- tünü Tüfkiye'ye karşı kullanan Iran ve Suriye de bu yap- tıklannın faturasını ödemek zorunda kalacaklar. İşin bu noktaya getirilmesinde, her iki ülke de farkında ol- madan ABD'ye ve bazı Avrupa ülkelerine yardımcı ol- muşlardır. Türkiye'yi zayıflatmak isterken kendilerine de büyük zarar verecek bir durumun oluşmasına kat- kıda bulunmuşlardır. 16-17 yıldan beri, ABD'nin kuk- lası durumuna düşen Saddam'ı da Iran ve Suriye'ye eklemek gerekir. ABD, önümüzdeki yıllarda, küçülmüş ve ABD'ye ba- ğımlı bir Bağdat yönetimi ile Bağdat'tan kopanlmış ba- ğımsız, ancak ABD güdümünde bir K. Irak yönetimi sağlamak için Saddam'ı belki birkaç defa daha vura- cak veya vurduracaktır. Bundan sonra önemli olan Tür- kiye'nin ve diğer sınır komşulanmızın bu gerçekler doğrultusunda, kesin ve açık politikalannı ofuşturma- lıdır. Ankara bu konuda bazı adımlar atmıştır. Ancak ortaya çıkan sonuçlar, Ankara'nın başanlı olmasını engellemiştir. Suriye, PKK konusunda 1984'ten beri izlediği yan- lış politikanın karşılığını Türkiye'den gördü ve geri adım attı. Dikkat edilirse Türkiye-Suriye askeri krizi ABD'den destek gördü, Avrupa Biriiği'nin (AB) büyük- leri karşı çıkmadı. Çünkü bu kriz, ABD (ve Ingilite- re)'nin Irak ve Ortadoğu'daki yeni Irak politikalanna da yardım ediyordu. Türkiye-Suriye krizinde Türkiye'ye "haksızsın" demeyen Avrupa, son 5 yıldır PKK örgü- tüne hoşgörü ile kucak açmıyor muydu? Bunda bir çelişki yok mu? Irak'ta son safhayı başlatmak isteyen ABD, Çöl Til- kisi ile düğmeye basmış bulunuyor. Uygulanmak is- tenen bu polrtika, en az Irak kadar Türkiye'yi de ilgi- lendirmektedir. Çünkü, yalnız yönetimlerin değişme- si değil, bazı harrtalann da değişmesi istenmektedir. Cumhuriyet k ı t a p I a r ı Üstün Akmen BİR GUNLÜK DOST 150sayfa, 1. hamur ACIKAYBIMIZ Vezire Gençağa'nın hayat arkadaşı ve sevgili eşi, Hasan Gençağa'nın çok kıymetli babası, Gülseren Gençağa'nın kayınpederi, Murat ve Eylül'ün biricik dedeleri Değerli insan Emekli Vali TAHÎR GENÇAĞA 21 Arahk 1998 Pazartesi günü Hakkın rahmetine kavuşmuştur. Cenazesi 23 Aralık 1998 Çarşamba günü (bugün) Erenköy Galip Paşa Camii'nde kılınacak öğle namazını müteakip Kanlıca Mezarlığı'nda toprağa verilecektir. AİLESt Çelenk gönderilmemesi, arzu edenlerin Türk Eğitim Vakfı 'na bağışta bulunmaları rica olunur. KULTÜR • SANAT 293 89 78 (3 HAT) »Mfl» dntigone:azan: Sophokles Ceviren: Sabahattin Ali : Yöneten: O. Coşkun Irmak Dekor-Kostüm Nalan Türkoğlu Işık: Şükrü Kırımoğlu ''" ik: Tunay Uzuner Perşembe, Cuma, Cumartesi: 20.00 Cumaıtesı, Pazar: 15.00 Atapark Haluk Ongan Sahnesi GişeTel: (0-462) 230 21 95 E F E S Pilsen 'in kültür ve sanata katkıları artarak suıecek. umhuriyet jandası fumhuriyefj "îtncibirinançla kuttu ımhuriyeı ^YAYSAT B a y i l e r i n d e "Üstün Akmen'in gezi notlan, izlenimleri; öykü, deneme, günlük türlerinden oluşmuş yepyeni bir türdür ve edebiyatımızın ilklerindendir." MUZAFFER BUYRUKÇU Çağ Pazartama A.Ş. Türkocağı Cad No:39/41 ^ kitap kulübû (3d334)Cağaioğlu-İstanbui Tel. (212)514 01 96 Romanlarınız ve ansiklopedileriniz yerinizden alınır. Tel: 554 08 04 Nüfus kâğıdımı kaybettim. Hûkümsüzdür. GÜLAYBEKTAŞ Nüfus kâğıdımı kaybettim. Hûkümsüzdür. ELlFBEKTAŞ SATILIK CHEVROLET BLAZER 1993model, 105.000 milde Chevrolet Blazer, metalik bordo, çok temiz, sahibinden satılık. 32.000 $ Tel: 274 51 22/ 275 29 80 ter Cumhuriyet kitap kulübü Çağ Pazarlama A.Ş Türkocağı Cad No 39/41 (34334)Cağaloğlu-istanbul Tel- (212)514 01 96 Ehliyetimi kaybettim, hûkümsüzdür. NEDRET DEMtR DUZELTME İLANI 21.12.1998 günü çıkan Cumhuriyet Gazetesinde Basın: 64312 no ile çıkan satış ilanında yapılan yanlışlığın "satış yerinin Alemdağ Caddesi; 42 nolu menkullerin satış saatlerinin 11.20-11.30 ve 43 nolu menkullerin satış saatlerinin 11.40-11.50 olarak düzeltilip ılanına. Basın Tashihı (Kadın Sağlığı ve Aile Planlaması) Hizmet Sistemi Bilgi Hattı: 212-257 06 46