Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2 C NİSAN 1996 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
KULTUR 15
Aziz Nesin'i bir kez daha, bir kez daha yaşamak...
'BirtakııııPİKMEN GLRLN LÇARER
Evet. bır kez daha tıyatrosahnesınden
bizlere seslenıvor Aziz Nesin Usta
"•Birtakım Azizlikler"de hıçbır zaman
odun vermedıgıdoğrulannı yınemuzıp
bır se\ ecenlıkle sav unuvor Genco Erkal
da "Azizname"."HerGun Veni Baştan"
(Bertolt Brecht, Nâzım Hikmet. Haldun
T»ner\e Azız Nesın'ıneserlerınden olu-
san bu çalısma vasaklanmı^tı) ve "Mer-
haba'r>
dan sonra. bır kez daha Azız Ne-
sın'le aynı sahnevı paylaşmanın tadını
çikanyor
"Biitiınüvle Aziz Nesin olan tek kisilik
bir gosteri, 1973*ten ben duşunduğum
bir şey di. Bu, biraz da Aziz Be> "in isteği> -
di. Azızname viçalışmava karar \erdi-
ğimizde projeyi kendisine göturdum. O
zaman, "keske bunu tek kı^ılık oyun
yapsan" demişti. Şimdi o ıstegi \erine ge-
tirivonım. Tek uzuntum de, bu oy unu go-
nemeyecek olması" dıvor
Sanatçı bu çalismasmda dıgerçalıs-
malarında kullandıgı metınlere de yer
vermıs ama "Birtakım \zizlikJer~ın uç-
te ıkısı yepyenı metınlerden olusuyor
Öyküler oyunlardan bolumler >nrlerve
koseyazıları
Genco Erkal - Koşe yazıları çok ağır-
hkta Esasındabakıyorumda. tabıı kıher
zaman Azız Nesın'den en se\dıgım, ba-
na yakın buldugunı ve seyırcıye ıletmek
ıstedıklerımı seçıyorum. bu programı
yaptıktan sonra farkına vardım. sahne
ubtunde yapmak ıstedıklenmde ağırlık
koseyazıları ustunde Kose yazılarında
kullandığı gulmece turu esprı benım
ıletmek ıstedıgım espnve çok vakın ge-
lıyor Çok cıddı konular degılmış gıbı.
ama altındd muthıs bır gulmece duygu-
suyla ele aldıgı anlatımlar benı çok etkı-
lıyor Bunlan daha çok kursu basi ko-
nuşmaları gıbı sunuyorum Sankı her^e-
yı bılen bır profesor mu dıyeceğız kon-
feransçı mı> Kursunun basına geçıp çok
cıddı konularda ahkâm kesen bır ınsan
Bu resmın altında muthıs bır gırgır var
tabıı
- Ovunun butununde nasıl bir kurgu
oluşturdunuz?
G E - Genel olarak. ulkemızde her za-
man soz konusu olan ozgürluk. dusunce
ozgurluğu ınsan haklan demokrası gı-
bı kavramlann gosterdığı çarpık gelı^-
meler uzennde duran bır çızgı soz komı-
su Azız Bey 'ın koktendıncılık sorunla-
nna gondermelen olan Sıvasolaylanna
B
utunuyle Azız Nesın olan tek kı^ılık bır gosteri. 1973'ten ben dü^undugum bır ^eydı.
Bu. bıraz da Azız Bey'ın ısteğıydı 'Azızname'>ı çahijmaya karar \erdığımızde
proje\ı kendisine göturdum. O zaman, "Ke^ke bunu tek kı^ılık oyun yapsan' demıştı.
Şımdı o ısteğı yerıne getırıyorum Tek uzuntum de. bu oyunu goremeyecek olmasf.
sıırlerıyle değınen bır vapıtı \ar Ovu-
nun son bolumienndc buna ağırlık ver-
dım
-1 Ikemi/de vaşanmakta olan cehalet
\e şıddet arasındakı doğru orantının al-
tını çizdiniz.
G E - Insanların cahıllığınden. ılkel-
lıömden kaynaklanan bu tur olayların
hepsı temeldecüıtımcbağlı Insanlarve-
tenıueeğıtılmedığı vetennceaydınlatıl-
madığı \akıt siddet kaçınılmaz olu\or
Aıle ıçı yapıya baktığınızda da siddet.
dayak ola> ıv laba>lıvor Çouığu do\erek
terbıye etmek Her seyın guçle çozum-
lenebıleceğıne ınanmak Bır ınsanın kar-
sısındakıne \urarak oını doverek istedı-
ğını yaptırabılecegıne ınanması Tama-
men eğıtımsizlık sorunu Insanlann bu
kotugudulennıbırtakıınçevrelerçokgu-
zel kullanıvorlar \onlendmvorlar He-
det gosterıvorlar Insanları bır kere tah-
rık cdıp bellı bu şonc \onlendırdıkten
sonra onıı kontrol cdcnıı\orsuııu/ Ola\-
larenolma\acak vcrleıe kadargıdıvor
- V/ once de sozunu ertiğini/ bu çarpık
geli^mtlvri A/i/ Nesin'in kalcınindtn.di-
linden değeıiendirirken toplunı ularak
hangi ozelüğinıiy one çıktı.'
G.E. - Scssız bır çogunluk olmamız
Ulkenıi7dc demokıası ozgurluk ınsau
haklan gıbı ka\ramların \erlesmemis ol-
ması bu konularda nıucadcle \eren ın-
sanlarınazolusunabaglı Bu\uk bırses-
si7 voğuııkık \ar Bunlaı asken bır dar-
be dc olsa ınsan haklan gıbı ka\ramlar
askıva da alınsa çcsitlı baskılara karsı
(,ıkmı\orlar "Bana dokunnıa\an \ılan
bin \asasın~ dıvorck b\r kosı-vc \ekılı-
\orlar Bovle olmalarının bır ııcdenı de
ulkemi7de genelde bu\ uk baskılar \a;>a-
nıyor İnsanlan sındıren baskılar O\un-
da bu kısilerı hn.\eden bolumleı dıkkat
ı,ekı\or Korkusiından "haur*" dıvemc-
>en. karsi çıkamayan ınsanlar Cocuklu-
gundan berı, evde. okulda. askerlık go-
revını \aparken. ıs ha^atında "aman
bunlara kanşma, haşın derde girer" clı-
>ekorkutulmusbırsessi7t,oüunluk Azı?
Ncsın ı,ok gu/cl elestın>or bunlan Ta-
bıı kı ulkcmızın ydvdığı asken darbeler
ozellıklc cn son darbe \e kalıramanını
elestırdığı bolumler devar Sonlara doğ-
ru az once de altını çızdını cahıl kıtle-
lenıi kımı çevrelerce dın somurusu sa-
pılarak katalarının bellı bırsekılde >on-
İendırılmesını anlatan bolümlere >er ve-
rılı\or
tn sonundada Azız Bev nasıl bıze ve-
daedıpgını>seo turbır \eda ıle bıtıvor
ov un
- Brecht, N'â/ım Hikmet \ e \7İz Nesin.
\kılcılılv,şiirsellik>emizah...Çoksıkbu-
luştuğunuz ııç \azar. Bu uç \azardan alı-
nan a\ rı tatlar... Biraz bu konu ustunde
duralım mı?
G t - Benım \orumlanmda bu uç va-
zar da bırbırını etkılıyor gıbı bırduvgu
ya sahıbım Brecht çok akılcı. fakat mut-
İııs bır gulmeee >anı da olan bır \azar
Olavlara bır gulmece ustası gıbı baktığı
sıırlerı \ar kı benım en çok sevdıklenm
de onlar O zaman Azız Nesın"e yakla-
>ıvor Şaır >anı\la da Nâzım'a Ben
Brecht'ı yorumlarken ona Azız Ne-
sın'den bıraz daha gulmece Nâzım Hik-
met "ten de yurek katıyorum Çunku
Brecht soğuk bır > azar ama benım y a da
Dostlar Tıyatrosu nun onu yorumla>ıs
bıçımımıze her zaman bır Akdenızlı sı-
caklığı getırmeve çahstık O da Nâ-
zım dan gelıyor bence Nâzım dan ona
aktarılan sıcaklık Tabıı uçunıın de ortak
>anları duına gonıslerının bır olması
7aten bu dunva goaı^une tıvatro anla-
> i!>ına u>dukları ıçın bırbırlcsme sozko-
nustı olu\or aramızda
- l'çu de \azgecemediğiniz >a/arlar.
Vazgecemediğiniz, daha doğrusu muthiş
tat aldığını/ bir başka şe> de, tek kisilik
munlar...
G F - E\eı. tıvatro >a>anıım n,ınde
\azgeçenıedığını. onlarsız vapamadığım
uçvazar Brecht. Nazım Hikmet \e Azız
Nesın Donup donup onlann vapıtlarn-
la ugrasiyorum. cebellesıyorum Bır se-
\isme var aranıızda Bu vazarların her
uçu de sankı ben vazar olsavdını bunla-
rı >azmak ısterdım dıve dıısundugum
ıçın hep onlara donuvomm sureklı ola-
rak
Tek kısjilık o>unlara da o?el bırzaatım
oldugunu soylevebıhrım Tıvatronun
bence obur sanatlardan tarkı se>ıru\le
canlı bır ıletısım kurabılmesi Her gece
değüjken olan bır ıletısım kurabılmesi
Her se> ırcı> le her gece a\ rı bır seru\ cn
\asaniyor olması Bu seruvenı doğrusiı.
tek kısılık oNLinkırda st)inına kadarva^a-
\abılı\orum
Gerçekten o\ unculuğıım sureklı değı-
siyor. se> ırcıv le bırlıkte gelısi\or O gc-
cekı seyırcının bana \erdığı tepkılcre go-
re oyunlar hep \enıden \aratılıyor Çok
\aratici bırçahsma bıçınıı gıbı gelıyor
Bıraz da son yıllarda tek kisilik o\unla-
ra takılıp kalmamın oııemlı bır nedcnı
de yurtdı^ı çalı>malarımdan oturu ba-
ûımsız olmak istesjımden ka\ naklanıvor
'Nasreddin Hoca Yılı'
dolayısıyla çeşitli
yanşmalar düzenlencti
Akşehir
Nasreddin
Hoca
Şenlikleri
Kültur Semsi - llkı 195^ \ ılında basla-
yan \e 1973 yılına değın ulubal. 1974 >ı-
İından 1995 yılına dek ise uluslararasi ol-
mak uzere heı yıl gerçeklestırılen Nasıed-
dın HocaŞenlıklerı bııyılda 5-IOtemmuz
tanhlen arasında yapılısor
AksehırNasreddın Hoca veTurızm Deı-
negı'nce duzenlenen senlık kapsamındd.
19% y ılının L N ESÇO tarafından 'Nasred-
din Hoca V ÜV olarak ılan edılmesıne kosut
olarak "Nasreddin Hoca Bü> uk Odulu" \ e-
nlmesı kararlaştınldı
\asreddin Hoca \e Turk mızahı alanın-
da bılımbel ve sanatsal çalısmaları değer-
lendırmek yenı çalismalara onam sagla-
mak genç kusakları bu alanlarda çalısma
\apma>a ozendırmek söz konusu alanlar-
da uluslararası ılıskılerı gelıştırmek ama-
cı> la duzenlenen odul bır ya da bırkaç kı-
taba. bu alanda bılımsel bır
çalısma orta\ a koy an kisı \ e
kuruluşlara ^ a da sanat dal- j
larından herhangı bınnde
bır >a da bırkaç yapıt or-
taya koyan kisilere \e-
nİecek
Kısı \e kuruluşlann
oduleaday olabılecek-
len yanşmanın seçı-
cı kurulunu Prof
Dr CevatÇapan
(PE\) Nahya
\kso> (Kultur 01
Bakanlıâı HA-
GEMGn \ld LNESCO) CengizBektaş,
Tan OraL Bekır \ ıldız. \tilla Erden. Tamer
Le^ent(TOBA\ Genel Baskanı)\e İsmet
Şenoğlu (Nasreddın Hoca \e Turızm Der-
neöılolusturuvor Nasreddin Hoca Bu\uk
Odulû Lluslararası Nasreddin Hoca Şen-
lığı çerçevesınde Aksehır'de vapılacak bır
torenle\enlecek
LNESCO tarafından ılan edılen 'Nas-
reddin Hoca \ılı" kapsamında. Nasreddin
Hoca \e Turızm Dernegı o\ku \e ulusla-
rarası karıkatur yarismalarının yanı bira
De\let Tıyatroları Opera \e Balesı Çalı-
sanlan \akfı \la(TOBA\ ) isbırlıgı ıçınde
'Nasreddin Hoca Chun 'Nazma \ansmasi'
duzenlnor Tum dun\a kaııkaturı,ulenne
açık olan '15. L luslararası Karikarur 'Sanş-
ması'na katılan butun sanatçılar bırer 'Nas-
reddin Hoca Dıplomasf alacaklar Kaı ıka-
turlerde daha once hıçbır \ eıde v ay ımlan-
mamis olma sartı aranmayacak Adaylar
vapıtlannı 31 ma\ ib tanhıne dek gondermıs
olacaklar "Nasreddin Hoca Gulmece >a-
nsması' ise Turkçe % azabıien tum o\ ku % a-
zarlannaaçıkolaıakduzenlenıyor Sonka-
tılım tarıhı ^1 ma\is olarak behrlendı
'O\un \azma Narışmasrna ise son katılım
tarıhının 31 mayıs olduğu Narısnıanın so-
nuçları lOTemmuz 19%gunu Aksehıı de
duzenlenecek senlıkte açıklanacak O\ ku
kankatur \e o\ un vazma \ansmalanna ıhs-
kın katılım adresı Nasreddın Hoca \e Tuı-
ızm Dernegı PK 22 42551 Aksehır
1996
'Şarkılar Kitabf ile 1996 Behçet Necatigil Ödülü'nü kazanan Metin Cengiz:
Yazcbğaıı şiîr bennrTçı^ığıındır
Dl'VGLDURGLN
19% Behçet Necatıgıl Odulu nu
"Şarkılar Kitabf adlı yapıtıyla
kazanan Metin Cengi/'ın ı^ıırını
anlayabılmek ıçın oncehkle su
sozlerıne kulak \emıelı okur "Şiirsaf
bK'imdir. i<;eriği de o biçimde \er atır."
Cengiz ın sım kadar sıır uzerıne
dusuncelennde de kaı^ımıza çıkıyor
bu anlayiş
Odulunu Necatigil'ın eşı Huri>e
Necatigirın elınden alırken de
belırttıgı gıbı "Şaır, gelenege sırtını
\asla\arak gerçekliğı \akalanıada, \eııı
bir biçim \aratma\ı bilmelidir'*
dıisuncesiyle uretı\or Metin Cenızız
Sadece sıır değıl sanatın tum
kollarında da asıl n,erığın bıçım
oldugunu sa\unu\or "Sanatçı,
yapıtına \eni bir biçim \erirken bir
içerik de kazandırmış olur." Pekı
sanatçı bıçımı yaratırken nelerın
farkında olmalı' "Ben dile çok onem
\eririm. Dil. konuşmacının kendisini
anlattığı. sonra bir tarafa atttğı
sözcuklerden oluşur. Ama sanatçı °bu
dılle neler varatabılınrrfin
mucadelesine girdigi zaman dilin
gerçekleri gostermede muazzam bir
engel oldugunu görur. O zaman, kendi
dilini kendinin \aratması gerekliliği ile
karşılaşır..".
Şıır nasıl yazılır. hangı sozcuklerle
yazılır gıbı sorulara yanıt ararken
>aırın tıpkı bır'söz a\cıs>" gıbı
gerı,eklığe bakı^ını o gerçeklıgı yenı
bır dılle bıçımle ortaya koyması
gerektığını duı^ıtnuyor Metin Cengiz
"Sanat bıçimdır çunku %e sanatçının
onundeki en bu\ uk engel olan dilin
olanaklarını kırmaktır." Pekı y a
anlam ' "Sanatın ille de bir anlamı mı
olmalı.' Şiirde bir ileti aranıak bence
>anlış. Şiir her turliı çağrışıma
açıktır".
Genış anlamda sanat yapıtının ozel
olarak snrın tek bır ıletı\e
ındırgeneme\eı.eğını du^unen Cengiz.
bır sanat yapıtını anlayabılmek ıçın.
vapıtı ortaya koyan kışının
dunyasından değıl. yaratının hangı
ogelerden meydana geldığınden yola
s gı.ıekua.ını Ivlııtıyor
"İnsanlara. ola> lara bakış her bireye
doğduğu andan itibaren oğretilmiştir.
Bu gelenekten geliş şiirde de >ardır.
Ben. rurkşıirini\enidenoku\arak.
\ommla\arak kendimi
gerçeklestirİMinjm. Gelenekten
kopabilirsiniz >a da ondan
vararlanarak \eni\i aravahilirsini/.
Her iki durumda da geleneğin bir
parçası olursunuz. Ben de şiirde
geleneğe bakı\orum. Benden once
neler olmuş, neler so\ lenmış.. A\ rupa
şiirine olduğu kadar, bır parçası
olduğumuz doğu coğratŞasına da.
Çiınkü herkes eninde sonunda
anasının diline dönmck znrundadır.
Se\diğiniz, küfrettiğini/ o dile \ani."
Cengız'e
gore.
modern şıır. yalnız
bırejın. oncelıkle ve
özellıkle toplumdan
soyutlanmiij.
ozgurleîjinış. ortak
nesneden (akıldan)
uzakta bır durus.
almış bıreyın urunu
Toplum olarak
Kafka'nın
yapıtlarında
anlattığı turden bır
yabancılaşma>ı
ya^adığımız
gunumuzde Metin
Cengiz." Benım
ijiırım de bu
vabancıla^manın,
ınsanın kendı
yarattığı dunyaya \e
gıderek kendisine
yabanala^masının
şıın' dıyor
Dı\an siınne de bu aıruçla yonelıyor
Cengiz dıvan •siırının ha\asını yenıden
varatmak \e anlam butunlugunıı
gunumuz dılıyle yenıden
bulusturabılmek ıçın
Şıırı topluınsal ko>ullardan ayırmak.
saırın bu kosullaıdan bağımsiz olarak
urettığını dusunmek olasi degıl ama
viırın toplumun \a da bellı btr sinıtın
sozcusu olmak adına daha bastan
kendısını sınırlaması da bır bu> uk
\anlis Metin Cengiz e gore
"Nazdığım şiir benim çığlığımdır.
Bire>e ait bir çığlık \ani. \ine insana
ait. Bire\cilik-toplumsalcılık gibı artık
çok gereksiz bir tartışma karşısında
şairin\arolabilmesi Ben \anm
\ası\orum varatıyorum demesinden
gecKor." 'Şiirin Göcıi' adlı kıtabında
belırttıgı gıbı ^aırm \erılı dunyaya
sirtını donmek onu reddetmek
zorunda oldugunu soyluyor Metin
Cengiz Necatıgıl den \erdıgı bır
ornekle "Necatigil hep e* lerden so/
eder. Mutlu olduğumuA sığındığımız
mekânlar olan e\ lerin aslında bize acı
\eren \anma da dikkat çeker.
Orada. Necatigil'in gerçeği \eniden
yaratan şiirini goruru/. İşte bu > u/den
sairin. ha/ır \erilerden yana olmaması
gerek.
Gorulmeyenı, deta> larda gi/li olanı
gostermesi, başkalarının farkına
%aramadığını go/ler onune scrmesi,
nıuhalif olması gerek." Şııı \e muhalıf
olmak arasındakı ıliskıvı nasıl
tanımlıyor' "Benim şiirde muhalefet
etmek >a da duruş. ta\ır dediğim şe>
gerçekligin gayri insanı \anlanm
gostermektir. Şairin, insan tarafından
tasarlanmış \eni bir şe\ >aratmasıdır,
bu da >erili gerçeğe baştan beri
muhalif olmakla gerçekleşebilir. Bir
anlamda, Tannlaşmaktır soz konusu
olan"
Bugunun siırının 'kendini korumak.
çckildiği \erde muhkem me>ziler
oluşturmaya çalışmak. kendini gunluk
politikadan, gunluk kııllanım dilinden.
mcd\adan korumak için oluşturduğu
me\/ıde hayata karşı bir duruş
geliştirdikçe' \arolabıleceğını
du!;unen Cengiz bu simıı bugunden
geleceğe doğru Turk sıırını
bclırleyeceğını soyluyor 80 sonrası
Turk siırının geleneğe yaslanarak
onu yenıden yorumlamaya basladığma
dıkkat çeken Cengız"e gore saır artık
toplumun sozcusu değıl. bırey olarak
urettığı ıçın"Modern şiir, öncelikle \e
ozellikle toplumdan so> utlanmış,
ozgurleşmiş, ortak nesneden (akıldan)
uzakta bir duruş almış bire\in urunu.
Valnız bire\in." Toplum olarak
kafka nın vapıtlarında anlattığı turden
bır sabancılasmayı yasadığıınız
gunumuzde Metin Cengiz "Benim
şiirim de bu vabancılaşmanın. ınsanın
kendi yarattığı dumava \e gıderek
kendisine vabancılaşmasıııın şiiri"
dıvor
Aziza Mustafa Zadeh, AnkaraMan sonra Istanbul'da
Kultur Scr\isi - C emal Rosit Re\ konseı
Salonıı caz-bkıes konserler dızisinı son
vılların en çok se\ ılen caz sanatı,ılarından
Aziza Mustafa Zadeh ıle siırdurıı\or
Geçen \ıl Lluslararası Istanbul Caz
Festnalı nde \erdığı konser ıle bu\uk ola\
varatan buvılda \nkaia Muzık
restı\ah'nde bır konser \eren Azeıı sanatçı
A/ıza Mustafa Zadeh 21 ınsan pazargunu
saat 20 30 da C RRde lıa\ranlan\la
\enıden bukisacak
Azen ezgıleıı caz \e klasık bıııkımını
lıarmanladıgı bestelerıvle uluslararasi
alanda tanınan Aziza Mıistata Zadeh
memleketı Azerba\can ın tolklor \c ıııuzık
mırasından esinlendığı temaları busuk bır
us'ılıkl ı c ız nıuziüine rah ıtı,a
Li\arla\abılen \etenekli bır genç pıvanıst ve
ses sanat^ısı llk eguımını Azen cazının
kurucularından babasi \agı Mustafa dan
alan sanatçı be^ buçuk vasındavken
Bulbul Muzık Okıılu na kabul cdılmis
Sekız vasiııa geldığınde babasıvla lıflis
C az Festıvalı'nde konserlere katılan Aziza
Mustata Zadeh Lzevır Hacıbey
Konservatuvarı Pıyano Bolumu nden
mezun olmus
Ogrencılık vıllarında vurtdisinda koıiserler
\eien sanatçı 1988 vılında Tlıeolonıous
Monk ^anşması nda bırıncılık elde ederek
tum dunvada tanındı
"\ziza Mustata Zadeh" ve "Al»a>s" adlı
ılk ıkı albunuınde ustalıkla çaldığı pıvano
ve seslendırdıöı ezmlerledınlevicisinı
tarklı muzık ortanılarına tasıvan sanatçı
1993 vılmda Almanvadakı Phonographıc
Dernegı nce \ılın en ıvı caz vapıtı ıçın
verılen ECHO odulunu aldı
"Danceof Fire" albumunde Stanlev Clark.
Jean-Luc Pontv, Al dı Meola, Omcr Hakım.
Bıll F.\ans ve Kai E. Korpeh deCarmego
gıbı usta muzisvcnlerle çalisan Azızı
Mustata Zadeh'nın son albuınu "Se%enth
Tnıth." Bu albumde pıvano \e kongo çalıp
sovleven sanatçiva Hınt vurınalı
çalgılanv la Ramiş Şotam eslık edıvor
Zadeh "Biraz geleneksel Azeri nıu/iği
ezgılennı, bıraz babamın çalışmalannı
kullandım" dıvor
Aziza Mustata Zadeh ılkbaharda
Alnıanvada bır konseı tııınesine çıkac ık
DUŞUNCEYE SAYGI
MEMET FUAT
Niçin Öyküye Yöneldiler
1930 oncesınde az sayıda oykucu vajken,
1930 dan sonra nıçın belırgın bırgelışme oldu yazar
adaylarını oykuye çeken neydı nıçın oyku yazarlıgı-
na yöneldiler''
Bu sorunun karşılığını arayacaktık
Bılındığı gıbı bır alanda goze batan bır başarı ser-
•gılenırse o alana bır yonelış olur
1930 oncesınde M.Ş.E. ıle Sabahattın Alı gıbı ıkı
oykucu var Bırıncısı yazdıklarını 1925 te yayımlama-
ya başlamış ıkıncısı ise 1928 de
Onlann gordugu ılgı elbette bır etkı yaratmıştır
Ama bu etkıyı fazla buyutmemek gerekır boylesıne
belırgın bır gelışmenm başka nedenlerı de olmalı
Aklıma gazetelenn oyku sanatına gosterdığı duş-
kunluk gelıyor Istem sunmayı kışkırtır
llk oykulennı 1930 ıle 1950 arasında yayımlayan oy-
kuculerın gazetelerle ılışkılennı bır araştırahm
Yazılanların yayımlanr -> yerı de çok onemlı çunku
Gazetelerde her gun oyku yayımlandıgını gor
en bır
yazar adayı bunun bır çıkış yolu oldugunu duşunup
oyku yazmaya yonelebılır
Tahir Alangu'nun Cumhunyetten Sonra Hıkâye ve
Roman'\n\ açalım onumuze
Nahit Sırn Örik yazın dunyasına Cumhunyet" ga-
zetesınde çalıştığı sırada gırmış kıtaplarına almayıp
dergılerde gazetelerde bıraktıgı oykulerının sayısı az
degılmış
Bekir Sıtkı Kunt oykuculuge Vakıt' gazetesınde
başlamış, oykulerının çogunu bu gazetenın ekınde
yayımlamış
Umran Nazıf'ın Zonguldak takı yerel gazetelenn
yanı sıra Istanbul dakı Tan ıle 'Cumhunyet' gaze-
telerınde de oykulerı çıkmış
Saıt Faık'ın oykulerı 1936-40 yılları arasında Va-
kıt" gazetesı ıle eklerınde yer almış
İlhan Tarus oykuculuge 'Haber gazetesmın ıste-
dıgı 30 oykuyu bırden yazıp vererek başlamış daha
sonra Cumhunyet Vatan' Mıllıyet" gazetelenn-
de de oykulerı basılmış
Degışık takma adlarla bırçok yayın organında yaz-
mış olan Mehmet Seyda'nın gazetelerde çıkan oy-
kulennı saptamak kolay degılmış
Kemal Bılbaşar oykulennı dergılerden çok De-
mokrat Izmır gazetesınde yayımlamış
Halıkarnas Balıkçısı'nın ılk oykulerı 'Tan ' gaze-
tesmın kuçuk cep kıtaplan dızısınde Orhan Kemal'ın
ılk oykulerı Ikdam gazetesınde Kemal Tahır'ın ılk
oykulerı Tan gazetesınde çıkmış
OktayAkbal'ınçocukdergılerındebaşlayanoyku-
culugu pıyasa yazarlarının etkısınde kalarak yazdık-
larıyla gelışmış bu ılk karalamaları Ikdam ı\e'Yenı-
Sabah gazetelerınde yer almış
Azız Nesın ılk oykulennı Tan gazetesındekı ya-
zılarının mızah gucu ılgı çektıgı ıçın yazmaya başla-
yıp gene aynı gazetede yayımlamış
Haldun Taner oyku yazarlıgını Yunus Nadı Hıkâ-
ye Yanşması "nda dordunculuk alarak ılgı kurduğu
"Cumhunyet' gazetesınde çıkan oykulerıyle gehştır-
mış
Tarık Buğra, ' Yunus Nadı Hıkaye Yanşması nda
ıkıncılık almış bırara Mıllıyet' gazetesıne haftada uç
oyku yazmış
Bu ıçlı dışlılığa bakarak şoyle dıyebılırız 1930 ıle
1950 arasında oykuculugumuzun belırgın gelışmesı-
ne gazetelenn oyku yayımlamalarının etkısı yadsına-
maz
Oyku yazanlara yaym olanağı sağlamanın ötesın-
de gazetelerde çalışan yazarlar da bırbırlerını oyku
yazmaya yureklendırmışler
Ornekse bırısı Azız Nesın e yazılarındakı mızah do-
zunun çok yuksek oldugunu mızah oykulerı yazma-
sını soyluyor Bır başkası oyku bulmakta zorlandığı
ıçın İlhan Tarus tan otuz oyku yazıp getırmesını ıstı-
yor Ayrıca bu para kazanmak ıçın yapılan bır ış bır
uğraş
Oyku yazariığının 1930 lardakı ılk belırgın gelışme-
sı bana buyuk oranda gazetelerdekı her gun bır oy-
ku yayımlama yarışının olumlu sonucu gıbı gelıyor
istem sunmayı kışkırtmış
1950 den sonrakı gelışme oykuculugumuzun ıkın-
cı belırgın gelışmesı ise boyle degıl
1950 de artık guzel orneklerı verılmış el ustunde
tutulan ovgulere bogulan bır oyku sanatı var
Yazar adaylarını bu alana oykuculugun goze batan
başarıları çekıyor
Genç yazarlar guzelduyusal kaygılarla oyku sana-
tımızı çeşıtlendırmeye derınleştırmeye, damıtmaya
yonelıyortar
Bu ışın artık ıstemle fılan bır ılışkısı olmaz dıye du
şunulurken
Gazetelerın ılgısızlıgı yayımcıların ılgısızlıgı
Şaşılacak şey
Bugun oykuculerımız bır haftahk pazar ekını bes-
leyecek verımlıhkten bıle uzaklaşmış gorunuyorlar
21 nisan Dünya Şiip Günü'
Kultur Senısı - 21 nisan Dunva >nı Guıuı olarak
kutlanacak Mazhar Candan Taıık üunersel Mehmet H
Doğan Gıılselı Inal Tılat Halman Şukıaıı Ko7alı Hakan
Isten Nalan M ıhseıevi C ımen keskın C engız Nalçın \e
Bora Oktas ın olustuıdugu î>ııı Lzavı laboıalu\aıı nca
kutlanacak siıı gununde dunvanın butun saırleıı ve
sıırscvenlerı 1001 dılde vazılmis siırleıı pavlasacak
Feneıbahçe Buınu ııdakı C afe Romantıkada bıı arava
gelecek siırseveıler Honıeros \lev lana ^unıı^ Emn.
Dante Shakespeaıe Goethe Hugo gıbı buvuk saııleıı
anacaklar Şehıı TıvatıosuovııiKusu Avla Algaıı da sıır-
tıvatıo ılışkısı uzerıne oınekleı sunaı. ık (^>^2I 4M
-SosyaJ
eşlayaiar,
halklan ıçln Kapolycn
öaecüıydıler ve hak-
tannda czle» ve gurur
doiu turkûler yajalAu'
t. â H0BSBAWM
(ALAN
Kaset ve CD
ÇIKTI
Tel: (0212) 512 35 !3Fa\:528 11 34