Katalog

19 NİSAN 1996 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI •4. ZUNLARICEMİYEf »nı •UVÛ NEREYE GİWW 21. İktisatçılar Haftası başladı Türkiye'yi dış finans çevreleri yönetiyor EkonomiServisi-lstanbul Üniversitesi Iktısat Fakültesi De- kanı Prof. Dr. Esfender korkmaz. koalısyon hükümetini spe- külatörlerin oyuncagı olmakla suçladr Bankalann. "Yıırtdı- şındaki stoklardabulunan döviz rezerslerimizi Hazine'ye borç vereüm" önensınin hükümet tarafından dıkkate alınmadığı- nı ıddia eden Korkmaz, "IMF"den 10 milyar dolar kredi iste- yecekler. Belli ki butercih spekülatörierin baskısıyla>apılı\or" diye konuştu. iktisatçılar Haftası panel etkinlikleri koalisyon hükümeti- nin uyguladığı borçlanma politikalarına yöneltilen yoğun eleştirilerle başladı. Hafta nedeniyle düzenlenen panellerin l *KüreseHeşmeveLlusDevlet"konuludünkLİ ilk bolümünde konuşan Esfender K.orkmaz. hükümetın borçlanma politıka- lannı eleştırdı. Sıyasi \e ahlakı sorunların. iktısadi kaygıia- nn önüne geçtigini be- Iç borç stoku 2 katrilyon ANKARA(ANKA)-Hazine'nın ıç borç stoku yılın ilk üç ayında 500 tnlyon liradan fazla artış gösterdi ve 2 katrilyon lira düzeyine çok yak- laştı. Malıye Bakanı Lütfullah Kaya- lar'ın yaptıgı açıklamaya göre. ıç borç stoku mart sonunda 1.5 katril- yon lıralıkbirbüyüklüğeenşti. Ha- zıne'nin iç borçlannın sadece ana- para kısımlan dikkate alınarak be- lirlenen ıç borç stokunun 613 tril- yon lıralık bölümünün tah\ ıl borç- lanndan. I katrilyon 18 trılyon li- ralık bölümünün bonolardan. 260 trilyon liralık bölümünün kısa va- deli avanstan. 26 trilyon lıralık bö- lümünün de kur farklarından kay- naklandığı bıldırildi. lırten Korkmaz. "*Bu nedenle ekonomistle- rin artık >apacağı bir şe> kalmanuştır. Eski- den iktisatçı sayısı az- dı. Şimdi ülkemizin dörtte üçii iktisatçı ol- du. Panelinıize ilginin azolnıasıda bunu gös- teriyor" dedi. Millet\ ekıllerının neredeyse seçilmek yennetayin edildığini ve bunlann genel baş- kanlanna hizmet et- mekten başka bir şey yapmadığını belirten Korkmaz. şöyle ko- nuştu: "Siyasi ve demok- ratik altyapı \erine, yozlaşma ve volsuzltı- ğun olduğu urtamda iktisadi etkinlik sağla- yamazsınız. Kronik eııflasvon olmasaydı, belki ahlaki yo/laşma da bu boyuta gel- mezdi. Neden rant \ergisi 2000 yılına ertelendi? N'eden men- kul değerlerin 1995 yılındaki getirisine variık \ergisi almıyo- ruz? Neden bankalann 1995 cirulan üzerinden \ergi almıyo- ruz? Bankalar küçük kriz dönenılerinde hemen yüksek faiz- ler uygulayıp krizi facia haline getiriyorlar. Geçnıiş döneme ah olması da problem değil, hukuki sorunlar çözülebilir." Daha sonra konuşan eskı Dünya Bankası Ba^kan Yardım- cısı Atilla Karaosmanoğlu. küreselleşmenin ulus de\ let ka\- ramını sarsıntıya uğrattığını tleri sürdü. ODTL öğretim üye- si Prof. Yakup Kepenekde küreselleşme süreciyie birlıkte ge- lişmiş ülke ekonomılerinde rant kavgası yaşandığını belirtti. Panelin öğleden sonraki ikinci otorumunun açılış konuş- masını yapan CHP Genel Başkanı Deniz Baykal. "Küresel- leşmeye hazırianmanın temelinde enflasyonun yarattığı den- gesizliklcrin aşılrnası yatıyor. Bu sorun çözülmeden Türki- ye'nin bu büyük konışular içinde hak ettigi > eri alması nıiim- kün değildir. Bu nedenle tartışmalann «loballesme kavramın- dan iç sorunlara y öneltilmesi daha öııtmlidir" dedi. Coca-Cola DirektöriiKozhı(sağda) AnadoiuGrubu'ndan Tuncay Özilhan (solda) ile el sıkıştı. Anadolu Grubu üçte bir pay aldı Coca-Cola'ya biracı orlak geldi Ekonomi Servisi - Türki- ye'nin büyük bıra üretıcılenn- den Anadolu Grubu. Coca- Cola'ya ortak oldu. Yapılan ortaklık anlaşması uyannca Coca-Cola ürünlennin üretimı. ambalajlanması. dağıtım \e satışı konulannda Anadolu Grubu. Türki>e'de Coca-Co- la'nın üretim dagıtım ve satı- şını yapan dört şırketten (\lak- san A.Ş.. Ansan A.Ş.. Meda A.Ş.. ve Coca-Cola Pazarlama A.Ş.) yüzde 33.33 oranında pay aldı. Kurulan yeni ortak- lıkla 10 yıllık bir süre ıçensın- de 400 mılyon dolar yatınm ya- pılması ve bınden fazla yeni is- tihdam yaratılması öngörülü- yor. Anlaşma konusunda bir açıklama yapan Coca-Cola'nuı Türkıye. Kafkasya ve Orta As- ya Cumhunyetlen Bölge Dı- rektörü Dr. Cem M. Kozlu, fırmanın Türkiye'de faalıyete başladıgı günden bu yana hız- lı birgelışmegerçekleştırdığı- nı belırterek. "Coca-Cola şir- ketinin kürestl dene> imleri ile Anadolu Grubu'nun yerel uz- manlığının bir araya gelmesi, her iki tarafın da faaliyetleri- ne büyük ivme kazandıracak- tır" dedi. Coca-Cola ile ortaklık ko- nusunda görüşlennı açıklayan Anadolu Grubu tcra Komıte- sı Başkanı Tunca> Özilhan, " Bu işbirliğinin iki taraficin de olumlu sonuçlar vereceğine inanı\oru2" dedi. Kars Cimento'ya 22 milyon dolar teklif Çimento fabrikaları peş peşe satılıyor ANK.\R\(Cumhuriyet Bü- rosu)-Türkıye Cimento Sana- y i A.Ş'nin (CtTOSAN) fabn- kalannın satış görüşmelen ar- ka arkaya tamamlann or. Kur- talan C'mento Fabnkasf nın ardından dün de Kars \e Erga- ni çimento fabrikalannın ıha- leleri tamamlandı. Kars Çi- mento Fabrikası içın Sema Sa- nayı \e Tıcaret A.Ş 22 milyon 350 bın dolar. ÇİMENTAŞ da 22 milyon 250 bin dolarlık öne- ri \erdi. SEMA fırması. Erga- nı Çimento Fabrikası ıçin de 38 milyon dolarla en yüksek öne- riyı getırdı. Teklıfler. Sanavı \e Tıcaret Bakanlıgı'nın gö- rüşüalındıktan sonra Özelleş- tirme \'üksek Kurulu'nun (ÖYK) ona\ına sıınulacak. ÇlTOSANa aıt 7 çimento. 2 tuğla. I porselen \ e 1 sera- mık fabrikasmm satışı ıçin açı- lan ıhalelerde hafta başında başlayan son pazarlık görüş- melen süriıyor. Ihalenin sonu- cunda Kars Fabnkası ıçin Se- ma Sanayi ve Tıcaret A.Ş.. 22 milyon 350 bın dolarlık: Çl- ME'KTAŞ da 22 milyon 250 bin dolarhk öneri verdi. Erga- ni C'mento Fabrikası ıçin deyi- ne Sema fırması 38 milyon do- lar ile en yüksek öneriyı getır- di. Tekhflenn. Sanayi \e Ti- caret Bakanlıgı'nın görüşü alın- dıktan sonra onaylanmak üze- re ÖYK'ye sunulacaği bildiril- dı._ Özelleştırme İdaresi Baş- kanlığı'nda hafta başından bu yana yapılan pazarlıklarda. Bo- züyük Seramık ve Fılyos tug- la fabrikalan ıçin 8 milyon do- larlık. Yarımca Porselen Fab- rikası ıçin de 1 milyon dolar- lık önen \enldi. Yetkılıler. bu önerılerın değer tespıt çalış- malannda belırlenen bedelin çok altında kaldığını. onaya bunulmayacağını bıldırdıler. Bütçe ile ilgili bilgi aktanp stand-by için ikna etmeye çalışacak Söylemez, IMF Başkanı'na gidiyor FUATKOZLLKLl' \\ASHINGTON-Ekono misinin geleceginı yeniden ABD'ye bağlayan Türkiye. Uluslararası Para Fonu (IMF) ile önümüzdeki hafta masa- ya oturacak. IMF'nin ara dö- nem toplantılan için bugün beraberinde 15kişilikbirhe- yetle U'ashington'a hareket edecek olan ekonomiden so- rumlu Devlet Bakanı Ufiık Söylemez, IMF Başkanı Mk- hael Camdesus'tan rande\ u talep etti. SÖylemez'in. Camdesus'la yapacağı görüşmede. bütçe konusunda bilgi vererek ANAYOL hükümetınin eko- nomik hedeflerini anlataca- g\ bildirilivor. Görüşmede, IMF. makro ekonomik dengesizliklere dikkat çekti 1996'da Türkiye ekonomisi belirsiz Ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Söyle- mez'm randevutalebi iae- rine gerçekleşecek görüş- mede hedef. pi\ asalardan düşük faizk kredi saglan- masına olanak tani)acak desteği alabilmek. WASHINGTON (AA) - IMF, Türkiye ekonomisinın geçen yıl hızlı bir büyüme sağladığını. ancak ekonomideki makro dengesizliklerin. ekonomik büyümeyi tehdit ettiğini bildirdi. IMF tarafından yayımlanan "Dünya'nın Ekonomik Göriinümü1 " a'dlı raporda. 1994 yılındaki ekonomik krizin ardından Türkiye'de uyum politikalannın yaşama geçirildiği ve güçlü dış satım. tüketim \e yatınmlar ile 1995'te yüzde 7.5 oranında büyüme sağlandığı ifadeedildi. IMF raporunda geçen yıl için yüzde 7.5'lik oran belirtilmesine karşılık. Türkiye'nin büyüme hızı DlE verilerine göre geçen yıl yüzde 8.1 olmuştu. Ancak raporda. "süregiden makro dengesizlikler Türk ekonomisindeki büyümeyi tehdit ediyor" denildi. Raporda. Türk ekonomisinin 1996 performansı içın "belirsiz" göriişüne yer verilirken kamu maliyesinin güçlendirilmesi gereğinin altı çizildi. Raporda, Avrupa'da görülen ekonomik yavaşlamanın dünyayı etkilediği, ancak gelecek aylarda büyümeye geçileceği de bildirildi. Beklentilere göre dünya ekonomisi bu yıl yüzde 3.8, gelecek yıl ise yüzde 4.3 oranında büyüme kaydedecek. Türkiye'nin. uluslararası piyasalar- dan düşük faizlerle "IMFgüvence- li" kredi bulunmasına da olanak \eren yeni bir stand-by anlaşması yapmak istediğinin diie getirilece- ği kaydedildi. Bir yetkili. stand-by düzenleme- si anlaşması için Türkiye'nin çeşit- li kanallardan niyet belirttiğini sö> - ledi. VVashıngton'daki kaynaklar. stand- by kredi anlaşmasının yeniden yü- rürlüğe sokulması için Türkiye'nin niyet mektubu hazırladığını ve bu yönde Ankara'da teknik çalışmalar gerçekleştinldiğini bildinyorlar. Ay- nı kaynaklar. Bakanlar Kurulu'nun onay vereceği niyet mektubunun mayıs ayında lMF'ye gönderilece- ğini belirttiler. IMF'nin 22-23 nisan günlerinde VVashington'da yapılacak ara dö- nem toplantılanna katılacak Türk heyeti. şu isimlerden oluşuyor: Hazine Müsteşar Yardımcısı Cü- neyt Sel, Hazine genel müdürlerin- den Hakan Özyıldız ve Aydın Ka- ragöz, De\let Planlama Teşkilatı (DPT) Müsteşar Yardımcısı Faik Öztırak, Maliye Müsteşarı kemal Kabataş, Merkez Bankası Başkanı Gazi Ercel, Merkez Bankası Araş- tırma Genel Müdürü Ömer ,\ltay \e uzman düzeyinde 8 görevli. Heyetin ayrıca Washington'daki IMF ara toplantılarının ardından çarşamba y a da perşembe günü Ne%v York'a geçerek burada da para pi- yasaları ve rating çevreleri ile görüşeceği de belirtildi. PLASTİK İNŞAAT MALZEMELERİ A.Ş. ÖZET BİLANÇO (1.000. -TL.) AKTIFfVARLKLAR) CAnOÖNEH 01011995/3112.1996 ÛNCaUOÛNEM 01.011994/31 12.1994 g B- Ikjniu tannr ı%c»Naı 3< C- tm vtdm rtr tmnmtmtt i i\ >D4»Kavı««ın»'M||N 3 S. tU4OJH fanMm 9IISK73 2*1*22$ s««2 naatm 4221 1S3B2) P İ U Ş PLA5TK MŞAAT MAL2EMELERIANONIM ŞtRKHI'MN 31 ARAUK1995 VE 1994 TARIHLER1NDE 5ONA EREN HESAP DÖNEMLERME AIT 8AGMSIZ DENETÇIRAPORU PASIF(KAYNAKLAR) CMOâNGH t1.01.1Mai.tt1M> 01İM \tHm 12.1*4 B-Torıtafl»|» ısa» HOBUI •K7» «ta ÎMU» PHUŞ PLASTİK İNŞAAT UAUEMELERİ A.Ş. Û2FT GEUR TABLOSU (1 ÜOO.-TL) E f f Oû£fl fAAL^ETlB«s öELRfR « MflUW M- FNUâuuı GKHfR ^ 0UÛW JSTTJ G£LR£n rt KtfUR 3JHKS5' IB7 3U6'"' »11US 1375 5Î6 PMAŞ PLASTİK İNŞAAT MALZBIELERIAN0MM ŞIRKET131 ARAUK 1995 VE 1994 TAflHL£RMX SONA EREN HESAP DÖNEHLERİNE AfT UAU TABLÛLARIAÇ1KLAYICI NOTLAfl (Aksı beftrtihMdikçe lüyon Târtı L r w ) * KSA VUCU FMHSAL İÛRÇUA nonM (M4BV • | I M i flM>CMM.Iıa.ı. 1)1. 4- OS* VAOalitMf AUCMOM 31 w « «f««p üan* mOm Şrtefr takpt uvan. o »nkT «n3Tluarf«|-9M 9*23' Tl OnıMMnH 31 AnM '985 anh « v ^ |rt« S037 231917 *&SCD an \S94 16 «0 BT1T 23 79C i33ÛfX 517 «-STOKUUt 7- OIÛER DÛIBI VNULJtf 37Î1 13 290 4 007 M1S 523S UED I- fMlttN. DUUM VUUOJUt i 13M7 1UR UJ7I p 9 SOC T L Me Ti- TttMO MR» VtlUC« BOKÇUft 3 ş TOjflı/ MMfl $JW * ı«79S 1i47TH.I»tBI rao5 SK657 5X343 3SS0OO ' 400 000 I362TÛ UC0644 1543» »5ffT 4152? »501 5£ 59501 *1527 »501 41577 41SZ7 I23B 9B336 !S a,KSt'38 181171 VBC3S 54 090 YORUM ÖZTİN AKGÜÇ Karanlık llişkiler Türkiye'de devletin varlığı açısından son yıllarda- ki en vahim, en tehlikeli olay, "Civangate" olarak da adlandırılan karanlık ilişkilerdir. Olay, eski bircumhur- başkanına ve ailesine kadar uzandığından. belki de bu kişiler olayın başlıca aktörleri olduklanndan, iliş- kiler yeterince aydınlanmadan kapatılmaya, örtül- meye çalışılmıştır. Bu ülkeden sanatçılar tedavi için yurtdışına çıkamazken, vergi borçlulannın yurtdışı- na çıkması yasaklanırken, milyaıiarca lira para ce- zasına çarptırılmış, borçlu Selim Edes'in yurtdışına çıkışına göz yumulmuştur. Engin Civan kısa süreli bir hürriyeti kısıtlayıcı cezadan sonra, ailesi ile bitiik- te ortadan yok olmuş, yurtdışına çıkmasını engelle- mek için hiçbir önlem alınmamıştır. Olay hakkında, dahadoğrusu planlı bir Emlak Bankası soygunu hak- kında bilgisi olanlar ya susturulmuş ya da yurtdışına çıkmaları özendirilerek konuşmaları engellenmiştir. Bir ülkede devletin işlevlerini yapmaması kadar devletin saygınlığını, varlığmı tehlikeye düşürebilecek bir olay yoktur. italya, temiz eller operasyonu ile baş- bakanlık yapmış kişilerle mafya ilişkilerini sorgulaya- biliyorsa, politikacıları mahkûm edebıliyorsa; ABD VVatergate gibi Türkiye için olağan sayılabilecek bir olay için Nixon gibi bir cumhurbaşkanını istifaya zor- layabiliyorsa, amaç, devleti yaşatabilmektir. Devlet, bazı karanlık ilişkilerin üzerine yürümezse. yürüye- mezse, yansız davranamazsa, etkinliğıni ve variık nedenini yitirir; belirii kesimlerin çıkarlarını koruyan bir güç haline dönüşür. Bir devletin geleceği açısın- dan bundan daha tehlikeli bir gelişme yoktur. Biz demokrat, laik bir ülke. bir hukuk devletiyiz di- ye övünüyoruz. Bunun gereklerini yerıne getırmek zo- rundayız. Kuşkuları yanıtlamak, gerekirse sorumlu- lan sorgulamak durumundayız. Sözde milliyetçilik. söz- de ülkeseverlik, külah kapmak için milliyetçilik olmaz. Gerçek bir ülkesever, ülkedeki hertürlü karanlık iliş- kinin aydınlanması için çaba harcar. Yozlaşmaya, çürümeye, soyguna karşı çıkar; toplumun değer yar- gılannın sağlıkh olmasma çahşır Karanlık ilişkilerin bek- çisi olacaksın, sonra da dürüstlükten. ülke sevgisin- den, devletin bütünlüğünden. faziletten sözedecek- sin. Bu çelişki. bu içtensizlik bızim gibi tepkisiz top- lumlarda dahi dikkati çeker. Son günlerde partiler arası dosya savaşı başlamış- tır. Karşılıklı hazırlanan dosyalarla partiler belki de bir- birierinin gözlerini korkutmaya, şantaj yapmaya ça- lışmaktadırlar. Suçlamalar hangi partiden gelirse gel- sin araştınlmalı, eğer yolsuzluklar varsa gizli kalma- malı. örtülmemelidir. Türkiye gibi biıiiğin yoğun oldu- ğu bir ülkede hesap sormak zor olmakla beraber etik kuralların, ahlaki değerlerin egemen olması için gereken çaba fazla umut taşımasa da harcanmalı- dır. Türkiye'nin çıkarı, karanlık ilişkileri ortaya çıkar- mak, kaynaklan açıklanamayan servetleri songulamak- tır. Türkiye'de en sakıncalı yöntemlerden biri de ka- mu kesesinden bazı kişilere sus payı verilerek, çıkar sağlanarak, kamuoyunun yönlendirilmesidir. Bu bağ- lamda partiler, özellikle iktidardaki parti ile medya ara- sındaki ilişkiler önem kazanmaktadır. Medyayı, ka- mu kesesinden besleyerek. partisel ve kişisel çıkar- lar için kullanmak. 1950'lerin "beslemebasın"anla- yışı günümüzde de değişik yöntemlerle sürmekte. bu- nun karşılığı da övgü düzdürülerek alınmakta, sığ olan kamuoyu etkilenmektedir. Türkiye'ye çok zara- rı dokunan kişiler, vizyon sahibi lider, ileri görüşlü li- der gibi övücü sıfatlarla kamuoyuna sunulabilmek- tedir. Transfer değerlerı yüksek kiralık kalem ve ağız- lar bu görevlerini yerine getirmekle, minnet borçla- rını ödemektedirler. Türkiye'de karanlık ilişkiler ortaya çıkanlmadığı, yolsuzlukların.haksızservetedinimlerininüstünegi- dilmediği sürece, ahlaki değerleri, etık kurallan, sağ- lıkh değer yargılannı yerleştirmeye olanak yoktur. Ül- kemizde yoz örnekler, en azından kamu vicdanında mahkûm edilmelidir. Yozluğa övgü ile hiçbir ülke kal- kınamadı, sağlıkh bir gelişme yoluna giremedi. Kira- lık kalemler, kamu kesesinden beslenenler karşı çık- salar da karanlık ilişkiler deşilmeli, gün ışığına çıkanl- malıdır. Makedonya ile ekonomik ilişkiler geliştirilecek. ITO iş, Makedonya imtiyaz istedi Ekonomi Servisi -Make- donva'da küçük ve orta öl- çekh ışletmeler için iş ola- naklan araştıran İstanbul Ti- caret Odası (İTO). Makedon- ya'nın ticari ilışkilennde im- tiyaz isteği ile karşı karşt^a kaldı. Makedonva tktisat Oda- sı Başkanı Duşan Petreski. iki ülke arasındaki ticari ilişkile- rin gelıştırılmesi için günv rük me\ zuatlannın kolaylaş- tınlmasını ısterken. İTO Yö- netim Kurulu Başkanı Meh- met Yıldınm. da Türk özel sektörü içın Makedonya'da ciddi yatınm olanaklan bulun- duğunu vurguladı. ITO'nun iki ülke arasında- ki ticari ilişkileri geliştırmek üzere Makedonya'ya düzen- lediği inceleme gezısi sona erdi. İki gün süren gezi sıra- sında odalar arasında arasın- da işbirligini öngören tican ış- birliği protokolü imzaladı Makedonya hükümetinin seç- tiği ekonomik modelın kü- çük ve orta ölçekli işletmele- nn geliştirilmesine dayalı ol- duğunu söyleyen İTO Baş- kanı Mehmet Yıldırım. Türk özel sektörü için Makedon- ya'da ciddi yatırımolanakla- rı bulunduğunu \urguladi Makedonyalı ışadamlarının ticari ılişk'ilerde kendilerine imtiyaz tanınmasını istedik- lerini belirten Yıldınm. bunun ıçin gerekli çalışmalan baş- latacaklarını bildirdi. Ticari masraflann azaltıl- ması için gerekli kolay lık sağ- lanmaması halinde başka çö- züm yollarının deneneceğinı açıklayan Yıldınm. "İhraç ettiğimiz tekstil üriinUnün fer- muannı. \ada düğmesini dik- me>iz. Binlect ara mal olarak ihraç etmiş olunız. Masraflar da düşer" dıye konuştu. Alan tespiti yapıldı Türkiye ile Makedonya ara- sında tıcaret yapılacak alan- lan tespit ettiklerini söyleyen Mehmet Yıldınm. Makedon- ya'daki özelleştirme çalışma- îannı da yakından takip ede- ceklerini bildirdi. Makedonya Iktisat Odası Başkanı Duşan Petreski de. daha önceden de iki ülke ara- sında ekonomik anlamda iş- birligi anlaşması imzalanmış olmasma karşın beklenen ne- ticeyi alamadıklarını vurgu- ladı. İki ülke arasındaki eko- nomik işbirliğinin siyası ışbir- liğinin gerisinde kaldığını vurgulayan Petreski."İki ül- kede ortak yatınmlan ve iire- rimi teşvik etmeli\ iz. Ticare- ti oiumsuz \önde etkile>en en- gelleri kaldırmalıyız. Nitelik \e nkeliği artnrmalıyız. t çün- cü ülke pazarlanna ortakola- rak katılmalıvız" dedi.