Katalog

8ARALIK1995CUMA CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 Cunta, c baskı \ çamur, çağLa yeşili, öterörEskı gözagnsı yönetmenlen- mızden John Boorman. "Leo" harıç tûmü sınemalarda gostenlmış"Foint Blank-Dönüşu Olma>an YoT, "Hell on tbe Pacıfic-Pasıfikte Cehennem". "Lac the Last-Sonuncu Leo", "Deöverance-Kurtu- hış", "Zardoz-Taş Tann". "Ejcahbur" \ e "The Emerakl Forest-Zumriıt Ormanı" gıbı degışık türlerdekı her zaman coşkuy - la duygusallıgı. gerçekçıhkle mıstısızmı ve şıırselhğı kaynaştıran, ustalıkh anlatı- mıylabırergorselşölenedönüştürdugu ıl- gınç fılmlenyle lngılız sınemasının ulus- lararası çaptakı önemlı ısımlennden bıny- dı, 1970 \e 80 Iı yıllarda kışıselgörselve plastık zevkını yansıttıgı özgun ve seyır- lık nıtelıklere sahıp, az ama öz fılmıyle seçkınleşen Boorman. sürekli degışık tür- lere el atışıvla tanınmiş, degışken ve araş- tırmacı bır yönetmendı 7 yıl kadar önce Istanbul festıvalınde seyrettıgımız. büvûk ölçüde FelBni'nın "AmarconTuna öykünen otobı>ografık "Hope and Glorv-Umut ve Zafer~ının (1987)ardından 1990yapımı "Uherethe Heart ıs" guldurusünun tam anlamıy la gı- şede \atması uzenne bıraz unurulur gıbı olan Boorman ın 5 yıllık suskunluktan sonra Malezya da çektığı ve geçmışte hep odullerle döndügu bu yılın Cannes festıva- lınde ılk kez göstenlen son filmı "Beyond Rangoon-Burma'da Gozyaşlan"1 . gazete- cı telev ızyoncu ve habercının fılan kesın- lıkle gıremedığı astıgı astık kestıgı kestık bır cuntanın çeyrek yüzv ılı aşkın bır sure- den ben çöreklendtgı asken rejım ıktıda- nnın bol kıyımlı, ışkencelı baskısının gü- nümuzde halâ sürdugü Guneydogu Asya ulkesı Bırmanya'ya doğnı dehşetengız bır yolculuga çıkanyor bızı Fılmın başında, kocasıyla çocugunu pek anlamadığımız bır bıçunde oldürulmüş bu- larak acıya \e ruhsal çökünfuye ugravan genç Amenkalı kadın doktor Laura Bovv- man'ı (Patrkıa Arquette) tanıyonız Ha- fıften kafa> ı uşütmuş kadının kendıne gel- mesı v e yenıden vaşama sanlması ıçın, eg- zotıkBırman>a ya gezıvegörürüyorabla- sı (Frances McDormand) Laura'yı, yol- culuk ederek ıçınde bulundugu şoku atla- tıp acısını unutsun dıye, sankı gıdecek baş- Doğu'vla Batı arasındakı ılışkıvı degoz ardı etmeden gonıntuleven bu populer snasal sınema vapıtı 'Burma'da Gozvaşlan'nda vannı voğunu or- ta>a döken. Rosanna'nın gıızel kardeşı Patncıa Arqııette'ın periormansı gerçekten ıztevene zev k venvor. Burma'da Cözyaşları (Beyond Rangoon) Yonetmen John Boorman/ Senaryo AIex Lasker, Bill Rubenstein/ Kamera John Seale/ Muzık Hans Zimmer/ Oyuncular Patricia Arquette, U Aung Ko, Frances Mc Dormand, Spalding Grav, Adele Lutz, Vlctor Slezak, Tiara Jacquelina/1995 ABD (Ozen Fılm) Beyoğlu Alkazar. Harbıye As, Çemberlıtaş Şafak, Bakırköy fncırlı, Kadıköy Hakan sınemalannda ka ülke vokmuş gıbı, bula bula 198^ \gus- tosu nun kargaşa ve karmaşaya bogulmuş Bırmanva\ınayollanıyorlarveüstuneust- luk pasaportunu vıtıren Laura ablasıvla enıştesınden aynlıp hıç bılmedığı tehlıke- lerle dolu bu ulkede, yalnız başına kalaka- lıyorbırde Halk kahramanı kadın muhalefet lıden AungSanSuu Kyı'nın surukledığı demok- rası hareketı sırasinda cunta tarafından amansızca. kanlı bıçımde bastınlan ayak- lanmalar. deften durulen ozgürluk muca- delesının adsız kahramanı gençlerle ogren- cılenn oldurulmelen ıktıdara karşı yapılan gostenlerde askerın halka ateş açması. v b gıbı kıyımlann suregeldigı 1948 e kadar Japon ışgalıne de ugrami!} bır lngılız sö- mürgesı olan, bızım Burma d ve bıldıgı- mız, Ingılızlenn Bırmanva vore halkınm- sa Myanmar dedıgı (başkent Rangon a da Yangoon dıyorlar) 1988"dekı devrım çal- kantısıyla uygulanan baskı ve şiddetın art- tıgı, sık ormanlarla kaplı Hındıstan Çın Laos ve Tayland la çevnlı bu acılı, ezık ül- kede. Budıst bır oğretmenın (l Aung Ko) rehberlıgıne sıgınıvor Laura Adeta ölümu ararcasına tehlıkelenn üs- tune ustunegıdıyor asken poliM peşineta- karak Oğrencı hareketlennı destekledıgı ıçın hapse tıkılmış bılge budıst rehberîe bırlıkteolumlevuz vuzegelecegı korkunç olay lan vaşayan. ulkevı kasıp kav uran tun- ta rejmının davanılmaz uvgulamalarına bınncı elden tanık olan Laura hayatını bu- tunüyle degıştıren korkunç gerçeklenn de etkısıyle, yenıden guçlenerek sanlıvor va- şama Sıcağı nemı, her türlu zehırlı sürünge- nın bulundugu nehırlerı, tepelerı ve ner- devse baltanın gırmedıgı yemveşıl bnkı or- tüsuvlealabıldıgıne egzotık gızemlı v e ın- »an haklannın ayaklar altına alındıgı ıçın ıçın kaynayan. namlunun ucundakı bu ul- kede tepeden tırnaga degişım ^recıne gı- ren Laura ylayanındakıler ionundadava- nılmazezıvetlere acılara çamurlara sula- ra bata çıka cuntadan kaçarak komşu Tay- land a geçıyorlarnıce badıreyı atlatarak 1991 Nobel Barış Ödulu verılen partı- sının seçımlen kazanma^ına karşın cunla- nın ıktıdan dev retmey ıp ev \ e goz hapsın- detuttugu 1991 Nobel BarışOdulu nüka- zanmış surgünegıtmeyı reddederek halkı- nın umudu olmayı »urdurmuş muhalefet lıden \ung San Suu kyi'nın de bır ıkı yer- de gorunduğu "Burma'da Gozvaşlan", ılk dunya sava^ında bu ulkede gorev lı bulunan babasından dınledıklenv le vola çıkarı, Bur- ma vı da tıpkı Tıbet gıbı dunvanın sprıtu- el merkezı sayan John BoormaıTın Batılı aydın yaklaşımı ve namuslu tutumuyla dunyanın korkunç gerçeklennden haber- sizkaldıöı. şıddettengevılmeven kan kur- vun ölum ve kıyımın tozu dumana kattıgı bu ûlkedekı olanı-bıtenı aktaran popüler ve etkıleyıcı bır siyasal sınema omegıne dönûşüvor sonuçta Insan haklannın olmadıgı muhalıf ses- lerın anında susturuldugu baskı v e zulmün kol gezdıgı Burma'nın yakın tanhınden sarsıcı (hatta tıpkı on jıl oncesinın ıç bur- kucu "Kıllıng Fields-CHÜm TariaJan" fil- mı gıbı, sınırlen allak bullak edıcı) kesıt- lersunan Boorman'ın.buulkenın korkunç koşullannı tam anlamıyla vermeie de ış- lenen reıım suçlannı genış kıtleye ıletıp duyunbılen bu son fılmı yeryeroldukça etkıleyıcı 'kanlı baskı rejimi tabtolan'nı g07umüze sokuyor John Seale'ın başarılı gorüntülen ve Hans Zimmer'ın Ennıo Morncone"\an müzıgı eşlığınde V onetmenın "Kurtuluş", "Pasıfikte Ce- hennem", "Zümnıt Ormanı", v b gıbı es- kı fılmlennı çagrıştıran anlatım bıçımı Guneydogu Asvadakı bu ulusal trajedıvı psıkolojık ve sıyasal dokundurmaları da ıçeren dramatık tansıyonu veaksıvonuyer yer çarpıcı. sürükleyıcı bır seruvene dö- nuşturüyor "Beyond Rangoon"u Sıradan Amenkalı kadının gozunden yansıtılmış msanla doganın mucadelesı fonunda geçen, hem ıçsel bır aray ı»ı hem de her türlu vaşama ve ınsan hakkmın as- kerpostalıaltındaezıldıgı bır ulkede yaşa- nanlara tanıklıgı. Dogu'yla Batı arasında- kı ılışkıyı de göz ardı etmeden goruntule- yen bu populer sıyasal sınema yapıtında varını yogunu ortaya doken Rosanna nın gûzel kardeşı Patricia Arquettc'c de şapka çıkardık dogrusu, polıtık \e ahlakı mesa- jımızı alırken Kızcagız gorkemlı gogusle- nnı sallaya sallaya koşuşturmaktan hıç yuksunmemış. onca s>uya. çamura pısl'ge ve tehlıkelere bulamrken John Boor man'ın dönüşüne ılgısız kalamavan sıne- maseverlenn kesınlıkle kaçırmaması ge reken bır sıyasal film u Burma'da Gözyas- lan" kuşkusuz Sandra Bullack ve romantizmin önlenemez yükselişi, yeni bir Hollywood masalında dile getiriliyor Beyaz atlı prens komada, kızın gönlü kardeşinde..Uzaktan kumandalı TV lı evı kedısı. ışı olan ama sevgı dolu, sı- cak bır aıle yuvasından yoksun Chıcagolu oksuz, yetım ve yalnız bır genç kızdır Lucy Moderatz (Sandra Buliock). Metro gışesınde jeton satan. guzel ve ıyı yureklı Lucy'ımız, duşlennın beyaz atlı prensı olarak her gün gordugu ve fena halde abayı yaktıgı, yakışıklı ve kıbırlı bır yuppıe'vı tren rayla- nnda parçalanmaktan kurtanyor noel anfesı bır gunde Hastaneve zıyarete gıttıgınde kendı kendıne gelın guvey olarak sevdalandıgı ama henuz tanışmadıgı Peter Cal- laghan adındakı ve komadakı bu yakışıklıyı (Peter GaDagher) gore- bılmek ıçın uydurduguyalan evde kaldıgıbellı aşın romantık ve ışgu- zar bır hemşırenın dıllendmp yay- masıyla. artık gen donemeyeceğı bır yanlış anlama-anlaşılma oyunu- nun ıçıne M^kuyor yalnız, guzel emekçı kızımızı deıien Ruyalan- nın erkegının kalabalık aılesı de nışanlısı zannetnklen ogullarının hayatmı kurtarmış, kuşkusuz mut- lulugu da hak eden. Florartsa'va gı- debılmek ıçın yanıp tutuşan şınn masum bır melekten farksız, güzel Lucy"cıgı bagnna basıyor Mustak- bel gelınımız, komadakı prensının uyanacagı gune kadar hıç tatmadı- gı bır aıle sıcaklıgını da doyasıva yaşıyor Hayat boyu Peter ın göl- gesınde kalmış Callaghan aılesı- nın mobılyacılık ışını yurüten, bu- tün olan-bıtenden pırelenıp hıç de Peter ın tıpı sayılmayacak Lucy yı sorguladıkça aslında kıza gonlûnu kaptıran, aılenın otekı oglu, masa- lımızın da esas oglanı olan, kalen- dervemuzıp Jack ın(BiUPuilman) devreye gırmesıyle duygusallıgın one çıkıp yedıden yetmışe herkesı tutsak edecek bır romantizmin fe- na halde agır bastıgı, \menkan va- pımı bu yepyenı romantık komedı mendıl ıslatan malum bır fınale baglanıyor beklendıgı uzere Tabıı kı Lucy de komada yatan tek ba- şaklı prensının kardeşıne kesıktır ablında "Speed"ın hızlı surûcusu olarak tanınan, son donemm yuk- selen genç oyunculanndan. görur gormez ınsanın kanına ışleyen bır guzellıge sevımlılıgevekomedyen yeteneklenne sahıp hoş ve şınn Sandra Buliock ı Hollyvvood'da zırveye çıkaran "Sen UyTirken*", gostenm zamanı da uygun duşen karlı yenı yıl kutlamaları fonunda geçen, Lucy "cıgın bakış açısı ve an- latımından dmleyıp seyrettığımız ve mecburen bazı beklentılere, mantığa fılan boş verdığımız mo- dern bır pen masalı Son dönemde gemı azıya alan romantık komedı türünun uzantısı "VVhile You VVere Sleeping-Sen Uyurken", o bıldık 'HollvTvood usulu romantizmin dayandmazbu- yusü'nü bır kez daha canlandırma- ya sıvanıyor Bızı yme klınık bır ro- mantızm vakasıy la karşı karşıya bı- rakan sevgı anlayış ve sevecenlı- gın ıç baydıgı. varlıklı Callaghan aılesınınkıyle Lucy'nın dunyası arasında gıdıp geldığımız, kıme nı- yet kıme kısmet tarzı oldukça klı- Sandra Bullock'un başrolunu ÜV nadığı 'Sen L) urken" adlı film özellikle duvgusal gıilduru turunun meraklılan ıtın. şe ve yapaylık duygusu uyandıran bu modern pen masalını çagdaş Amerıkan toplunıunun etnık mo- zaıgını çagnştıran bırtakım renklı karakterlerleçeşnılendırmış yonet- men Jon Turteltaub. Dısney tarzı aıleye yonelık. espnlı duygusal tı- raşlarla, ortalama sevırcının gonul tellerını tıtreteı.ek bıçımde kotanl- mış fılmde bu tur fılmlerın gedık- IIM GhnısJohns'unuçukkaçık tat- lı buyukannelerı oldugu Callag- han laı Irlandaasılh aılenm40yıl- Iıkkomşusu. yakını Peter ındesut babası olan Saul (Jack Uarden) yahudı Lucy nınhempatronuhem de her konudakı danışmanı olan tonton zencı (Jason Bernard) \f- rıka asıllı sureklı Lucv ye askıntı olan, evsahıbının uvanık geçınen hamal kılıklı dangıl dungul oğlu dd (Mıchael Rıspoli) İtalyan a>1111 \menkalilar \slında romantık ko- medı klasıkkrının baş erkek karak- terlerınınozellıklenyledonatılmış, ıkı kardeşın ve Callaghan aılesının gonlunetahtkuran Lucv rolundekı Sandra Buliock fılmı sürukleven oyuncu oluyor çogu kez, Bıll Pull- man la mukemmel bırçıft oluştu- rarak Yogun bır romantizmin »ıg sularına demır atan, kuşkusuz ka- gıt mendıl tuketımıne katkıda bulu- nacak ve pop corn eşlıgınde kolay- casındırılecek.bazı sevımlıbolum- lere de sahıp, Hollyvvod fabrıkası- nın taze mamullennden bu duygu- sal gulduru çeşıtlemesı, genelde ba- şarılı oyuncu kadrosu herkeü bır vere kadar duygulandınnayı bece- ren masaKı öykusü, gozpınarlannı derhal harekete geçırmeye kılıtlen- mış toz pembe yapısıyla kolayca sevredılıptuketılıyor Sonuç olarak çok onemlı saymasak da türun ge- regı, kaçınılmaz bıçımde, ıç gıcık- lay ıcı pembe dızı hıssıyatıv la degı- şık kanallardan saldırarak dort bır yandan seyırusını kuşatan kuçuk gulümsemelerle gozyaşlannın bır- bınne paralel gıttıgı bu bevlık aşk masalı "ıvı ve guzel bir genç kızın finalde lavık otduğu ıvı sona ulaştı- ğını' hıkave ederek bır buçuk saat- lık hoş veboşbırkaçış vaatedıyor seyırcısıne Hollvvvood'un yenı prenseslıgıtahtına goz dıken Sand- ra Buliock un çekıcılığı bıle başlı başına çekılır kılıyor "Sen Lvur- ken"ı "VVhen Harrv Met Salh "den "Sleepless ın Seattte'a v b gıbı romantık masallara kadar uza- tılacak bu turun kralıçesı Meg Ryan'ın saltanatı gerçekten tehlı- kede' Buliock un ve romantizmin önlenemez yuksehşını ornekleyen tılm ozellıkleveöncelıkleduygu- sal gulduru turunun meraklısı ıçın Ev içi, soğuk savaş tabloları Ayrılık (La Separation) Yonetmen Christian Vlncent/ Senaryo DanFranck.C. Vlncent/ Kamera Denis Lenoir/ Muzık Johan-Sebastian Bach/ Oyuncular IsabeUe Huppert. Danıel Auteuil, Jerome Deschamps, Karin Vlard, Nina Morato/1994 Fransa (UIP-Lmut Sanat) Bevoğlu Alkazar. AJtunızade Capıtol. Kadıkoy Bahanye sınemalannda Bu gecesınemada Pıeıre (Danıel -iuteuıl) Atme m (IsabeUe Huppert) elmı lııtmak ııze- re laamr Ancak mhatsı: ola?ı kadın elmı gen çekeı Bunun ıızenne eıkek kendısını ıvddedıl- mış hısseder Bu kısacık un bır <, ıftın a\ nli) o\<- taısıınu başlatacaktır habelle Huppeı t ıle Da- nıel 4ureuıl m o\ nadıgı "Ayrılık-La Separa- tion " senan onun ı azılmasına da katkıda hıı- lıman Dan Franck 'm bestseller romamndan bevazpenievemaıiananbıi Fransızfılmı Hup- pert veAuteıııl \illardırbeıvt i \aşa\ıpbıı de çocuk •iahıbı olduklan halde \avu$ \cnaşa\- nlığın eşığıne «elen Pans lı bu < ıfr Sınema dakıogecedensonnjçıfhnarmınıkıkıııçuntJiı zaman geçhkçe dennleşmeve ba$ lar Artık ve- mekler w kadaşlaıia yaptıklan çezmtılerde hep vurumeven bır şe\ ler mrdıı O\sa mutsuz ol- salaı da bıriıkte\aşama\nsurdünnek ı<,mge- ıvken heı şe\len\ardıt Paııs tt bu apanman daııvsı ıkna^ı/hlahıı oğlan onlaıvheı zunıaıı destek çıkaıı aıkadaşlan Bu gece bu partı- den sonm 4nne Pıeııv ebaşknbıı efkegeaşık olduğımu ıtımfedeı Ancak şa}iı rıc ı olan oınm ıtınıfı degıl Pıerre m lepkısıdu Bımııhtnavn bu olgınu olaıak kabııl eden P ıne bazı \a- kıcı sontları soıinaktan özellikle ka^ ınıı 4m ak Anne bızım hıç gonnedıgıımz olth adcıınla bıtluşnun ı sıııriııruı Pıeııv ın da\ nınışlaı ı«; deıvk keskınle$ır\eanılanndah dukıımılama \an anlaşüamavan bulakım sonmlaı gıderek fnnwne\e \e çoğalma\a ha$lw Ortada ttk geıçek\aıxiıı )ıllanaçabala\arakkııırhıkla- 11 beıvbeılık, temehnden ç alınla\ ıp dannada ğın olmak ıızeıvdu Bır çıftın ılışkısı nasıl ravından çıkar' Bu- na ıçerden bakmak ısteyen bu Fransız ya- pımı.kadınlaerkegın, farklıçızgılerdeyuru- yen duygu \e duşuncelerını vansıtma ıddı- a-,inda Erkeklenn sınınne gıdecek bır ben- cıllıgın tavırlanna sındığı Anne ın kendı ge- lecegmın bundan sonra na.sıl olacagına kata yordugu filmde Pıerre'cık>egununü kurtar maya ve kadının degışen ddvranişlarını jn lamaya çabalıyor Danıel Auteuıl un başarı- lı performansının götmezden gelınemeyece- gı "Aj nlık" belırsizlığın getırdığı ev ıçı te- ror ve soguk savaş ortamını gözleronüne se- rıyor Mız mız ve agır bır tempoda yuruyen fılm voğunduygusallıklabezelı epev ozen v e emek harcanmış sahnelerıyle bır vere ka- darılgı çekıvor Çıftınarasındakıgenlımus- tüne yogunlaşan fılmde Kabelle Huppert tepkı alan nankor bır rolde Uitalıgını konuş- turuyor ^lısılmışın tersıne cınbel ozgurlüğunun arayışındakı taraf bu kez Kabelle Huppert ın oy nadıgı Anne Eleştınnen -\lexander\Val- ker ın belırttığı gıbı çıftın aynlıgının ılk işa- retı bır sınema salonıında eelıvor Burada Rossellını nın 1951 yılında çektığı ve baş- rolunde Ingrid Bergman ın oynadıg bır fil- mı seyrederlerken kadın Pıerre ın şefkatle uzananelını reddedıyor Ortada ılgınçbırdu- rum var Çunku gerçek hayatta da Bergman bır başka erkek ıçın hem kocasını hem de çocugunu terketmıştı Acaba Anne o sırada perdede kendı aynlıgının sebeplennı mı sey- retmektedır' Sorunlu beraberlıkçeşıtlemesı ustune çok başarılı sayılmasa da rahatlıkla seyredılen •\ynhk" bevlık devışle Fransız sınemasının tadını ıçerıvor COSTERIMDEKI FILMLERIN DECERLENDIRMESI * • • ••• ••• • • • •••• • Aşk ve Yalanlar / Somethıng to Talk About Aynlık / La Separation Burma'da Gozyaşları / Beyond Rangoon CesurYurek / Braveheart Fransız Opucuğu / French Kıss Ilk Şovalye / Fırst Knıght Sen Uyurken / Whıle You VVere Sleepıng Su Dunyası / Waterworid Yağmurdan Once / Before the Raın Yargıç / Judge Dredd (Çılgın Ikilı / Bad Boys, Fırlama Şovalye / A Kıd ın Kıng Arthur's Court, Uçan Fıl / Operatıon Dumbo Drop gorulmedı.) KEDIGOZU VECDİ SAYAR Bertolt Brecht mi? James Bond mu? Geçenlerde bır gazetenın unlu bır koşe yazannın koşesındetırnak ıçındeşu ozdeyışyeralıyordu 'Bır daha asla 'asla' deme " Bu sozlenn altında Bertolt Brecht ımzasını beklıyorsunuz, değıl mı'? Yanıldınız ışte imza James Bond. Ne olmuş yanı, yanlış mı? Yoo James Bond'un "Never Say Never adlı bır filmının olduğunu ınkâr edecek değıhz elbet Bu sozlerle bırlıkte Brecht'ın değıl de Bond un anımsanmasına da şaşırmamayı oğrendık nıcedır Bu memlekette populer kultur ege- men beyler Sız hâlâ kendınızı kedıler ulkesınde mı sanıyorsunuz'' Bu ulkenın kralı Miıslüm Gürses, kralıçesı Bülent Ersoy'dur Kırk yılda bır gerçek bır sanatçı koşke çağrılsa herkes hayretten kuçuk dılını yutar Mıllet ıkı kampa ayrılır, başlar atışmaya "Çıkmalı mıydP Çıkmamalı mıydı ?" Televızyonda bır Yılmaz Güney fılmı oynasa solcular ayağa kalkar "Neyanı, bır Gu- ney fılmı oynadı dıye duzenle barışmamız mı ge- rek7 " Anlayacağınız bu ulkede olumsuzluklara oy- lesıne koşullanmıştır kı ınsanlar, olumlu bır şey olsa, nasıl tepkı vereceklerını bılemezler Işte bu yuzden sız sız olun kedı kardeşlerım, asla şaşırmayın Brecht'ın değıl de Bond un anımsanma- sına Ulkenın butun sınemalarının Amenkan ışgah al- tında olmasına, sıyası partılerın sanatçılann adını bol bol kullandıktan sonra lıstelerın arka sıralarında on- ları konuk etmelerıne Bu ulkenın sanatçıları çoktan alışmışlardır bu "du- zen"e Değerlennın bılınmemesıne, ulkelennın "onu- ru"değıl "utancı"olarak tanıtılmaya Artık, devletten katkı beklemek gıbı "kotu alışkanlıklannı da terk et- meye başladılar bırer ıkışer Işte ulkesını pek çok uluslararası platformdatem- sıl etmış bır sınemacı Yavuz Ozkan da bunlardan bın 'Devletten hıçbır şey beklemıyorum dıyordu geçen akşam bır ozel televızyon kanalında (Devlet televızyonunda dıyecek degıl ya) ve eklıyordu 'Dev- letın kultur-sanatla ılgılı kalıcı bır polıtıkası yok " Bu saptamadan hareketle sınemanın en temel sorun- lanndan bınne egıtım sorununa çozum aramak ıçın kolları sıvamış Yavuz ve kendı parasıyla bır sınema okulu açmış James Bond'dan once Bertolt Brecht'ı anımsayacak bır kuşak yetıştırme çabasına şapka çıkartılmaz da ne yapılır? Tabıı, bu mucızeler ulkesınde en aklıevvel kedıyı bıle şaşırtacak cınsten daha ne kahramanhklar var Gezgın fılm festıvallen duzenleyenler ılle de sınema dergısı çıkanp, sınema kıtabı yayımlamakta dırenen- ler, hatta hatta gosterecek salon kalmasa da Turk filmı çekmeyi ınatla surdurenler Asla, asla demeyen- ler Kımı zaman devlet cephesınde de şaşırtıcı gelış- meler oluyor Bır Kultur Bakanı çıkıp Nâzım Hık- met'ın ve Leyla Gencer'ın heykellerını dıktırıyor (Melıh Gokçek'ın çaydanlıklarına ınat), sonra da kaikıp sanatçılarla bır protokol ımzalıyor "UlusalSa- nat Kurulu"nun oluşumunu onaylıyor Yanı yetkıle- nnı sanatçı orgutlerının temsılcılerı ıle paylaşmayan- za gosterıyor Ben sıze dememış mıydım bu ulke- de hıçbır şeye şaşırmayın dıye Ne var kı kedı kardeşlerım şaşırmamak yetmez Fikn Sağlar'a bu ıyı nıyetlı yaklaşım.ndan oturu te- şekkurlerımızı sunmak da yetmez işın bundan son- rası sıze kalıyor Bu olanagı değerlendırmek ya da çar çur etmek elınızde Bu kurulun çalışmalarına destek olmak, gelecek ıktıdan (kım gelırse gelsın) net bır programla karşılamak gerekıyor Bu ulkede dev- letın sanata karşı yukumluluklennı anımsatmak ve bu yukumluluklennı yonlendıncı belırleyıcı olmadan ye- nne getırmesı gerektıgını vurgulamak ıçın el ele ver- menız gerekıyor Ulusal Sanat Kurulu'nun ozerk bır sanat kurumu- na donuşmesı surecının ne gıbı engellerie karşılaşa- bıleceğını tahmın etmek zor değıl Bır yanda, Dev- let parayı venrse duduğu de çalmalıdır" dıyenler, ote yanda, "James Bond fılmlenne devlet destegı mı var, sanat alanını tumuyle ozelleştınrız, olur bı- ter"cıler Bu ulkenın sanatsal geleceğının Kultur Bakanlık- larının ıkı dudağı arasından kurtulmasını ozluyorsa- nız, bır gun "resmı ve de "beyaz ' bır sınema ıle kar- şı karşıya kalmak ıstemıyorsanız bu alanın "ozerk" bırstatuye kavuşması ıçın çaba gostermenız gerek Uzerınızdekı olu toprağını atın artık, bır şeyler yapın Bu ulkede sansurun kalkması ıçın Kultur Bakanı ça- ba gostenyor Sız ne yapıyorsunuz 7 Robert Parrish öldü VORK ( \ \ ) - Amerıkdiı sınema dunyası bır devını daha kaybettı Şehrın Işıkları " ve Batı Cephesınde Yenı Bır Şey Yok fılmlennın unutulmaz oyuncusu Robert Parnsh 79 vaşında oldu Sınema hayatınaovuncu olarak başlavan Parnsh 1931 vılında Charlıe Chaplın ıle Şehır Işıkları 1930 da Levvis Mılestone ıle 'Batı CepheMiıde \enı Bır !jey \ok \e 1935 yılında John Ford ıle Vluhbır ' fılmlerınde rol aldı John Ford un ısran uzenne fılm montajı ısıne gıren Parnsh başta 'Gazap Lzumlen olmak uzere 'Stagecoach \e Voung Nlr Lıncoln gıbı fılmlenn montajı ıle adını bır kez daha duyurdu Ikıncı Dunya Savaşı'ndan sonra Ford ıle belgesel alanında çalışmaya de\am eden Pırrish 1947 \ılında Robert Rossen ıle çalıştıgı Body and Soul tılmı ıle Oscar kazandı Rossen ıle uyumlıı beraberlıgı Parnsh e "Kralın Butun \damlan adlı fılm ıle 1949 yılında en ıyı goruntu dalında Oscar odulu getırdı Parnsh daha sonra kamera arkasina geçtı ve pek çok unlu fılme ımzaattı Bunlardan bazılan. 19^1 vılında Dıck Povvell ın başrolunu ov nadığı Cry Danger' 1954 te Gregorv Peck ın oynadığı The Purple Paın ' ve 1959 yılında Robert Vfıtchum un oynadığı bır vvestern olan "The \Vonderfu! Country Parnsh Fılm bır buyudur ' cumlesı ıle de sınema dunyasına damgasinı vurmuştu Atilla Birkiye kitaplarını imzalıyor Kultûr Servisi-Geçen kışaçılan Istıklal Caddesı Bekâr Sokak No 17 dekı Afa kıtabevı ımza gunlenne başlıvor \ann gunun saat 16 00-18 00 arasında gerçekle^tınlecek ılk ımza gununun konuğıı •\tilld Bırkıve Bırkıve venı vavımlanan 'Aşk Uçlemesı' olarak adlandırdığı sennın ıkıncı kıtabı "Soldan Sağa adlı romanını ve dığer kıtaplannı ımzalavacak 'Kandeş TüPküter' Kultûr Servisi -Insan Hdkları Demeğı Insan Haklan Haftası etkınlıklen kapsammda Dans-Muzık Gostensı duzenlıyor C tımartesı gunun saat 15 30 ve 20 30da ıkı seans lıalınde ITU Maçka Sosyal Tesısler G Amfısı nde duzenlenecek etkınlıklerde, Boğazıçı Gosten Sanatlan Topluluğu bu topraklarda yaşayan Turk Ermenı, kurt Laz Cerkez Azerı Vahudı ve Alevı topluluklarının muzıklcrındcn ve kulturlennden demetler sunacak Bıletler, Insan Haklan Derneğı nden ve salon gınşıııden temın edılebılır