Katalog

19ARALIK1995SALI *<Saw^--*^W^;e^»SîW'y^^S^Rteö?^=s^S: W!s^yS^5«#^flW!^^^"'*9>'-5?*! Kî 3^396?W! î-' ^oocr Kars'ta etnik köken tercihiERGÜN AKSOY KARS -Serhat şehri. yoklardiyan Kars'ta, par- tılerin seçım çalışmalan tatlı bir etnik köken yarı- şına dönüşmüş Kürt, Yer- li. Terkeme. Azeri ve Türkmenlerden oluşan bu mozaik. par- tileri ikıncı plana ıtmış. Karslılar, lıste- lerdeki adaylann etnik yapısına baka- rak tercihlerini yapıyor. Kentı ikıye bölen Kars çayı yer-yer buz tutmuş. Kars çayına paralel olarak kent içıne kadar uzanan yolun asfaltı git- miş, toprağı kalmiş Yol adeta köstebek yuvasına dönmüş. Karsılarkıştnçamur. yazın da tozla mücadeie ediyor. Türkı- ye'de en fazla göç veren kentlenn baş-ın- da gelen Kars'ta. en büyük sorun işsiz- lik. Liseyi bitiren, üniversiteyi kazama- yan gençler. soluğu büyük kentlerde alı- yor. Ermenıstan'lasınırkomşusuolan Kars. bu ülkeye uygulanan ambargodan dırekt olarak etkilenen bir kent. 1992 yılında bavul tıcaretineaçılan ve biryıl sonraka- patılan Doğu sınır kapısının tekrar açıl- masını bekleyen Karslılar. "Ambargo Ermenistan'a değil Kars'a yapıldı" gö- riişünü sa\ unuyorlar Bu koşullarda seçime hazırlanan Kars'ta. partilerden çok adaylann etnik kökenleri ön plana çıkanlıy or Kürt. Yer- li. Terekeme. Azeri ve Türkmenlerden oluşan etnik yapı. partılenn aday lıste- lerinın belırlenmesinın de temel ölçüt Ko- alisyon ortaklan DYP \e CHP oldukça yıpranmışlar. CHP'lı De\let Bakanı Men- Kars Artvin Ardahan Sel.m Kağızma Seçmen sayısı: 157.851 Çıkaracağı milletvekili sayısı: 4 • Milletvekili sayısı: 1991: 5 Gurcistan istan 5 / £ i uj J P- • "7 I9*r STKİn 1991 Partiler ANAP SHP-HEP DSP DYP RP-MHP-IDF SP Genel Oy 39222 72215 39938 62553 16405 1682 Seçimleri Oy|%) M.Vrt. 17 31 17 27 7 1 0 3 0 2 0 0 1994 Partiler ANAP-BBP CHP-SHP DSP DYP RP-DP İP SBP MHP MP YDP YDH YP İl Genel Oy 18016 29193 7185 27027 16446 486 345 18821 745 714 Meclisi Oy (%) M.Vek 14 23 6 22 13 0 0 15 1 1 •(•) 1 1 1 1 O 24 Aralık'ta yapılacak genel seçımlere katılacak siyasal partılenn 27 Mart 1994 İl Genel Meclısı seçım sonuçlanna göre bara/sız d'Hondt sistemıyle çıkaracaklan milletvekili sayısı MHP'nın yuzde 10 ulke barajını aşacağı varsayılarak hesaplanmıştır. met Alp ile DYP milletvekili Sabri Gü- ner'e büyük bir tepki var. Genel merke- zin SHP kökenlıleri dışladıklannı savu- nan CHP'lıler. tepkilerini şöyle dile ge- tınyorlar " Yanlış politikalar nedeniy le solun ka- lesi sayılan Kars'ta CHP'nin bir millet- vekili çıkarması bile güç. Örgüt olarak aday belirlenmesi sırasında. genel mer- keze ön seçim yapılması konusunda iın- zalı dilekçe gönderdik. Ancak bu dikka- te alınmadı. Onseçim yerine merkezyok- laması benimsendi. Mehmet Alp de lis- te başı yapıldı. Oy sa önseçim olsaydı Alp listeye giremezdL Orgütii çiğnedUerf Kars'ta iktıdar parti lerinin yıpranmış- lığından yararlanan siyasal oluşumun başında ANAP geliyor. "ANAP döne- minde yanm kalan yatınmlara devam " sloganıylaortayaçıkan <\NAP'lılann 1. sım adayı Dr Selaharfin Beyribi. kentte oldukça seviliyor. Yıllardır yoksulları parasız muayeneeden "yerli" diye anı- lan Türkkökenlı Beyribi. ANAP'ın mo- torıze gücü. ANAP Merkez Ilçe Başka- nı HaydarYılmaz. "Kars'ta birinci par- tiyiz. Rakibimiz RP \e DSP. DYP >e CHP'ye hic, şans tanımıyoruz" dıyor. Sloganını Islam kardeşliği üzerine ku- ran RP. Türkıye'nin dığer kentlerinde olduğu gibı Kars'ta da oylan artan bir par- tı. Listesınde ılk 3 sıraya Kürt kökenli adaylaryerleştiren RP. rMDEP'e kaya- cak oy lan bu şekiide önlemey e çalışıyor. RP İl Başkanı Sıddık Demir. partilerine sempatinin arttıgını belirterek. kentin en büyük sorununun etnik köken hastalığı olduğunu savunuyor. Demir. şunlan söy- lüyor: "Bu etnik köken hastalığının diğer adı ırkçılık ve şotenizmdir. Parti olarak ırk- çıltğa bulaşmay u. Biz Kars'a hiznıet için varız. Kars uçurumun kenarında bir kent. El atılmazsa düşecek. İşgallere di- renen kent, yoksulluğa tcslim olmak üze- re." Ilk kez seçimlere katılan HADEP ise. CHP'nin kü;>künlenne ve RP'dekı ema- net oylara güveniyor Kirsal kesime yö- nelık politika yapan HADEP'in. 1 mil- letvekilliğmi zorlayacağınadikkatçeki- lıyor. HADEP kökenli Mahmut Alınak da, bağımsız aday olarak şansını denı- vor. Yerel seçimleri kazanarak büyük bir süpnz yapan MHP'li Beledıye Başkanı Tuncay Mutluer'e "ülküdaşlan" bile ateş püskürüyor. Mutluer'ı partizanlık yapmakla suçlayan bazı MHP'liler. bu partiye olan desteklerinı çekmişler. MHP'lilerinözelliklekırsalkesimdeözel tim elemanlanyla propaganda yaptıkla- rı savlanıyor. HADEP'i hedef alan MHP'lilerin köylerdeki Kürt seçmenle- re "Oyunuzu HADEP'e verirsenizbaşH nıza gelecekleri artık siz tahmin edin. Tercihiniz MHP'den >ana olnıalı" şek- linde tehdıt ettıkleri öne sürülüyor. MHP'nın Kars'taki en büyük açmazla- nndan bin de. Erzurum mılleUekili MHP Genel Başkan Yardımcısı Oktay Öz- türk'ün 1. sıraya yerleştirilmesi. MHP seçmenı Öztürk'e tepkilı. Kars'taki en sorunsuzpartı ise DSR Lıste 1 sırayayer- leştırdikleri Terekeme kökenli Çetin BH- gir'in seçilmesıne kesin gözüyle bakılı- yor. Milletvekili sayısı 4 olan Kars'ta ANAP, DSP ve RP'nin birer mılletveki- linı garantiledikleri gözleniyor Geriye kalan 1 milletvekili için de. bu partıler- le bırlıkte DYP. CHP. HADEP ve MHP'nın kıyasıya bir yarı^a girişecek- leri kaydedıliyor. Partilerden çok etnik kökenlerin ya- nşına sahne olan Kars'ın bu durumunu 65'lık Abbas amca >öyle değerlendiri- yor: "Bey, men Kars'ta bu kadar şö\enci- liği bu vaşıma kadar görmedim. Partiler etnikyapnı sacayağına oturttular. Kars'ta partiler yanşmıvor, etnik yapılar yanşı- yor. Saca>-ağını iyi dengeleyen, iki tence- rede yemeğini pişirecek" KULİS Köyatası, sert mi yumuşak mı?.. DYP Izmır 1. Bölge 6. sıra adayı Meriç Köyatası seçilemeyeceğinı bılmesine karşın partisi için yoğun bir çalışma temposu sürdürüyor. Lıstelerın oluşturulduğu dönemde gazetelerde "Fethullah Gülen'in ada>ı" olarak tanıtılan Köyatası. ön seçimde 21. sırada yer almıştı. Ancak Çıller O'nu 6. sıraya getirdi. Bu sıçramayı kimıleri, '•Fethullah Hoca'nın istediği oldu" diye değerlendirdi. Kimıleri de, "Demek ki Gülen'in gücü ancak 6. sırava kadar vetebildi" dedi. Seçım çalışmalannda Gülen'le ilişkısi konusunda sik sık sorularla karşılaşan Köyatası. "Ben politikaya girdim. Her kesimden gelecek desteği niçin kabul etmeyevim" diyor. Köyatası, hafta sonu Esnaf Odalan Lokali'nde muhtarlarla yemeklı birtoplantıya katıldı. Gülen'in adayı diyenlere nıspet "rakı bardaklarını arka arkaya devirdi" Köyatası. Bu arada ne yumuşak çizgisine ne de genel imajına uymayacak bir biçimde yumruğunu kürsüye vurarak, "Ben sizden o> istcmeve gelmedim. Sizi kavgaya, bir büyük kavgaya çağırıyorum. Destek verin, Türkiye ilerlesin" dedi. Kürsüdeki mıkrofonlan yumruklarıvia zıplatan Köyatasi. bu arada sergılediği sertliğin yumu^ak çizgisine uymadığını söyleyen gazetecilere de. "Siz beni Rarşıyakalılara sorun. Onlar kavga adamı olduğumu bilirler. Yumuşak mı sert mi, bilirler" dedi. İzmip için kafadan seçim tahımni Yenı Yüzyıl gazetesinde Izmir'de seçım kulısleri veren Murat Birscl. cumartesi günü "RP'nin giremediği kale: İzmir" başlıklı bir vazı yazdı. Seçim yazısında Birsel. Izmır'de seçım rüzgârların RP'ye karşı estiğini vurguluyor. Birsel. Izmır'de yurttaşlann RP'ye şans vermedığıni ve kendisinin RP'nin "memleketin partisi" anımsatması üzenne Izmirliler'in "Memleketin partisi de, İzmir'in partisi değil" vanıtını aldığını söylüyor. RP'nın lzmir'de aday çıkarmakta bile zorlandıgını belirten Birsel. yazısının bir başka bölümündekı tahminde ise RPye ıki milletvekili veriyor. Murat Birsel'in bu çelişkisınin yanı sıra matematiksel bir yanlış da tahminde yer alıyor. Birinci bölgede 11. ikinci bölgede :. de 13 milletvekilıni partilere göre dağıtıyor. Ancak Izmir'in her ıki bölgesinin de 12'şer milletvekili çıkardığını unutmuş anlaşılan Aşiretler yanşıyor, HADEP öndeDÜRDANE KOCAOĞLU HAKKÂRİ(Cumhu- rhet) -" Hakkâri'yi gör- selerdi Türkiye'vi güm- riik birliğine kabul et- mezferdi" dıyor bir Hak- kârili. Bir diğeri ise "Türkiye. günırük birliğine üye olduğu- na göre Hakkâri de Türkiye birliğine üye oJabiUrmi?"dıyekonuşuyor. Köy boşalt- malanndan en çok etkilenen ıllerden bı- ri olan Hakkâri'de. Batı'ya göç edeme- yecek kadar yoksul olan köylüler. Hak- kâri deki yakınlannın yanına sığınmış. Ba- baları, işsızlıkten ev ineodun kömür, yı- yecek götürememenin ezıkliğinı taşır- ken, çocuklar çöplüklerde anyoryasam- lannı. Işsizliğin had safhada olduğu Hakkâ- ri'de kahveler caddelere taşmış. Hakkâ- ri'nin tek ana caddesı de ışsizlerin vol- ta attığı mekân olmuş. Devleti yalnızca asker ve polıs olarak tanıyan Hakkâri halkı, bu nedenle askeri çözümden ya- na tavnnı koyan doğunun en büyük aşi- retlerinden Pinyanışi aşiretinden DYP Millenekilı Mustafa Zeydan'a tepkıli. Yaklaşık 8 bın sılahlı asken olduğu be- lirtılen ve kendisine aıt köyler boşaltıl- mayan Mustafa Zeydan'ın, gücünü gi- derek yıtirdiği söyleniyor. Seçımın aşiretler arası yanşa dönüş- tüğü Hakkâri'de Jirki aşireti ise MHP'yı Hakkâri Van Seçmen sayısı: 63.43 7 Çıkaracağı milletvekili sayısı: 2 • Milletvekili sayısı: 1991: 2 1991 Genel Seçimleri 1994II Genel Meclisi Partiler Oy 0y(%) M.Vek. ANAP SHP-HEP DSP DYP RP-MHP-IDP SP 20813 9214 508 14329 3071 458 43 19 1 30 6 1 Partiler Oy 0y(%) M.VeM*) ANAP-BBP CHP-SHP DSP DYP RP-DP İP SBP MHP MP YDP YDH YP 109505 7983 0 14517 7650 390 0 1762 304 110 25 18 0 33 18 1 0 4 1 0 1 C) 24 Aralık'ta yapılacak genel seçımlere katılacak siyasal partılenn 27 Mart 1994 İl Genel Meclısı seçım sonuçlanna göre barajsız d'Hondt sistemiyle çıkaracaklan milletvekili sayısı MHP'nin yuzde 10 ülke barajını aşacağı varsayılarak hesaplanmıştır destekliyor. Jirki aşiretinden FevziOzbek MHP'nin birinci sırasında yer alıyor. Ancak. jandarma. özel tim ve bir grup korucunun da desteklediği MHP'nin mil- lervekili çıkarma şansı bulunmuyor. Geylani ailesı ise ikiye bölünmüş du- rumda. Aileden Hamit Geylani HA- DEP'ten. Naim Geylani ise ANAP'tan liste başı. Aynı aileden ıki aday çıkma- sına karşın her ıki aday da şanslı gözü- küyor. Toplam 63 bin seçmenı bulunan Hakkâri'de en çok oyu HADEP'in al- ması beklenivor HADEP'lileriki mıllet- \ekilınin ikisinı de alabıleceklennı dü- şünürken. milletvekilliklerini HADEP ve ANAP'ın paylaşması daha güçlü bir olasılık olarak görülüyor. HADEP'in Türkiye baraıına takılması durumunda ise ANAP'ın bir. DYP'nin de bir milletve- kili çıkaracağı tahmin edilıyor. RFde liste rahatsızlığı RP'de, doğu ve güneydoğudaki he- men hemen tüm illerde olduğu gibi lis- te rahatsızlığı yaşanıyor. Hakkâri teşki- latinın tüm çabalanna karşın genel mer- kez. yörenin sevilen ısimlerinden Ah- met Şen'ı listeye koymamış. RP Genel Merkezı. 25 yıl önce Hakkâri'yi terk e- den Naci Seven'i liste başı yaptı. Böyle- ce, RP'nin Hakkân teşkilatı çalışmaşev- kini kaybedince milletvekili çıkarma şansını da yıtirdi. Bazı RP'lilere göre parti yönetimi, do- ğu ve güneydoğuda feodal düzeni yık- mak istıyor. bu nedenle yörelerinde se- vılen, ancak aşiretlere dayanan insanla- rı özellikle ön plana çıkarmıyor. Bu arada. RP listesine konmayan Ah- metŞen'ın HADEP'İ destekleyebilece- ği belirtılıyor. CHP^nin dağı var 1991 seçimlennde ANAP lıstesinden milleUekilı seçilen. daha sonra CHP'ye geçen Esat Canan, bir süre Yükseko- va'da kaldıktan sonra Hakkâri 'deki seçim bürosunu açarak çalışmalanna başlamış. Ancak işı zor. CHP'li belediye başkanı. listeden duy- duğu rahatsızlık nedeniyle, il teşkilatı ile koordinelı ve seçimlere yönelık birça- lışma içine girmemiş. Hatta, Met-TV'de CHP Hakkân Be- lediye Başkanı Abdurralunan Keskin'in HADEP'i destekleyeceği yolunda bir haber çıkmış. *\bdurrahman Keskın. bu haberı ya- lanlayarak. "Partimebelliölçülerdekır- gmım. Aday listelerine baştan beri itiraz ettinı. ancak hiç dikkate alınmadı. Ancak. ben bir parrinin üyesiy ken bir başka par- tiye çalışacak kadar ahlak dışı kuraÛara sahip değilim. Henüz partimdeyim \e ça- lışmalanmı sürdürüyorum" dedi. "Sümbül dağı benim. Buna ait elimde bir ferman var" dıyen CHP İl Başkanı AbdülganiÇallı ve CHP teşkılatının dağ- dan başka yaslanacak yerleri kalmamış. Aşırı milliyetçi bulunan ve Kürt sorunu- nu dışladığı savlanan DSP ise bölgede- ki diğer tüm illerde olduğu gibi Hak- kâri'de de hiçbir varlık gösteremiyor. TLAR / ORAL ÇALIŞLAR L iderlen ekran başında sıcak bırev ortamın- da ızlemek varken. neden günlerdir onla- nn peşinde koşturuyoruz diye kendi ken- dime söylendim. Önceki gece tüm parti li- derierı ekran başında arzı endam ettıler. bız de otu- rup konuşmalan kendimızce değerlendirdik. HADEP adayı eski Insan Haklan Derneğı Genel Başkanı Akm BirdaL CHP Genel Başkanı DenizBay- kal ve YDH Genel Başkanı Cem Boyııer'in konuş- malan etkiliy di. Konuşma tarzı açısından Cem Boy - nerdikkat çekiyordu. Deniz Baykal ise seçmenleri kazanmak ve aüven vermek noktasında başanliy- dı. HADEP adayı Akın Birdal ıseen ıçerikli konuş- mayı yaptı. "Dağlardaölümleyüzvüzeolançocuk- lannızı düşünün. sizi ölnıeye çağıranlan değil banş önerenleri desteklejin" derken onemli bir gerçegı vurguluyordu. Deniz Baykal. güven veren etkıli bir konuşma ya- parken, ciddi projeler sunamadı. Örneğin Güney- doğu'da binlerce insanırruzın canına mal olan ve eko- nomiyi kaosa sürükleyen savaşa nasıl son verece- ğine ilişkin tek söz etmemesi doğnısu çok garip bir durum yaratıyor. 4yıl iktidarortaklığı yapan SHP-CHP'nındemok- ratikleşme konusundakı başansızlık gerekçesı, DYP Ekrandaki liderler...çoğunluğunun bu ıhtiyaca ayak dıredıği şeklindey- dı. Bir yere kadar kabul edilebilir bu gerekçe, se- çım meydanlannda değiştirilnıelı ve bir sosya! de- mokrat parti olarak CHP. temel vurgulannı banş ve özgürlükler yönünde yapmalıydı Güneydoğu'da savaş nasıl sona erdirilecek, Kürt sorunu nasıl çö- zülecek? CHP gibi iktidar adayı olduğunu söyleyen bir partinin bu noktada projelere sahip olması ge- rekir. Baykal. etkilı ve güzel Türkçesiyle Kürt so- rununa ilişkin köklü çözüm önerilerini anlatabile- cekken bundan sürekli uzak durmayı tercıh ediyor. Demokratikleşme paketini de bir türlü açmak iste- miyor. Propaganda konuşmasında da benzer bir gö- rününı çizdi. Sanınnı birbildıği vardır. ama gerekçesi rte olur- sa olsun bu konudaki suskunluğunu anlamak müm- kün değil. Tansu Çiler'ın, Mesut Yılmaz'ı eleştirirken söy- lediği. "Bunun adanıları Apo'yla bile görüşebiliriz diyorlar, katiUerle masaya oturulur mu?" sözleriy- le Yılmaz'ı şahinlıkte geçmeye nıyetli olduğu me- sajını verdi. Mesut Yılmaz ise dürüstlük ve temiz siyaset vur- gulanylapuantoplamayaçalıştı. Güçlü kadrolan ve cıddı programı olduğunu söyledi ama bu programı- nın ne olduğu anlaşılmadı. Parti lıderlerinin ekran konuşmalannı toptan göz- den geçirince, gelecek için umutlu olacak bir fikir kınntısının bile olmaması hayal kınklığı yaratıyor. Erbakan, din istismarcılığı dışında cıddi hiçbir şey önermiyor. Türkeş ise vurguyu, Türk milliyetçili- ğine yaparak." vatanın ve milîetin bölünmez bütün- lüğü" demagojisinin asıl sahibinin MHP olduğunu ilan ediyor. Türkiye, ciddi bir siyasi ve ekonomik dönemeç- ten geçiyor. Seçimlerden hemen sonra Kürt soru- nunun çözümü yeniden gündeme gelecek. Güney- doğu'da silahlann susmasını sağlayacak ortam için tartışmalar kaçınılmaz olarak en öııemli sorun ol- maya devam edecek. Buna rağmen partiler. bu en önemli sorunda susmayı veya genel geçer demogo- jiler yapmayı tercih edıyorlar. Sorunun etrafında dolaşmayı, kendi kısa çıkarları açısından yararlı gördükleri anlaşılıyor. Zordönemlerde. zorluğa karşı mücadeie etmesi- ni bıleıı ve tabulann üzerine yürüyebılen liderler. bü- yük liderlerdir Herkes Atatürk'ten söz edıyorama. onun gericiliğin üstüne yürüyen cesaret ve kavga- cılığından hıçbirinde eser yok. Bugünün cesareti. Kürt sorununda banşçı ve de- mokratik tutumu savunabilmektir. Hiçbir partıde bu cesaretin olmaması çok acı. Hepsi. geri düşün- celere seslenmeyi marifet sayıyorlar. Kısa vadede belki bu tür tutumlardan bazı kazançlar elde edile- bilir. ancak uzun vadede yaşadığımız acılar sürer gı- der. Bütün bu nedenlerle HADEP'in banş çağrtsının çok büyük önemi var. Bu çağrıya kulak verilmeli, bu olanak değerlendirilmelıdir. Binlerce Kürt seç- menin HADEP'e seçim meydanlannda gösterdığı ilgınınbiranlamı olsagerek. Onlar meydar lan dol- durarak, Kürt sorununun banşçı çözümü çagnsmı yapıyorlar. Şiddet ve silah dışında başka yollarola- bileceğini de kanıtlıyorlar. Bu seçımlerde HADEP'ın kazanacağı başarı. Kürtler içinde yasal ve banşçı çözüm olanağını güçlendirecektir. Akın Birdal'ın konuşması böyle bir ortam için- de anlam kazanıyor. HADEP'e yönelen ilgi. yaba- na atılmaması gereken bir ilgidir. Bu seçimin bel- ki de en önemli sonuçlanndan birisi Meclis'ten atı- lan HADEP'lılerin yeniden yerierinı alıpalamayacak- larını göstermesı olacaktır. GUNDUZ GOZUYLE MELİH CEVDET ANDAY Bir IVIektup Eski dostum Talip Apaydın'ın gönderdiği mektubu yazıma alıyorum: "Sayın Melih Cevdet Ağabey. değerli dost, Haftalık yazılarınızı, fıkralarınızı her zaman yararlana- rak, beğenerek okuyorum. Buyük bir yazınsal tad alı- yorum. Elinize kaleminize sağlık. Son cuma günkü ya- zınızda 5. senfoniyi dinleyerek yazdıgınızı, ama zaman zaman ara verdiğinızi, dikkatinızin hep müziğe yönel- dıginı belirtıyorsunuz. Ne güzel bir saptama! Bende de hep öyle oluyor. Çok denemişimdir, Beethoven i din- lerken, okuduğumu anlayamam. Aklım hep müziğın akışına kayar. Neden böyle oluyor? Çünkü Beetho- ven'in müzıği en yüksek düzeyde düşünce müziği. Bir- kaç yıl önce bir şiir yazmıştım. 'Derin bir suyun öıbınöe yurürken Seslerle düşünüyor, sözcükler yetmeyince...' diye başlıyordu. Gerçekten Bach'ı, Mozart'ı ve başka bes- tecileri dinlerken okuyabiliyorum, yazabiliyorum, ama Beethoven'ı dınlerken olası değil. Yeri gelmişken söy- liyeyim. hep şaşmışımdır. rahmetli Nadir Nadi, 'Dos- tum Mozart'\ yazdı. Nadır Nadi bir düşun adamıydı. Onun asıl dostu Beethoven olabilırdı. Mozart'ı küçüm- şemiyorum, asla. Yeryüzüne gelmiş geçmiş en yetenek- li besteci. Onu da çok seviyorum. Hatta son yapıtlan Beethoven'e çok yakındır. Ama genel olarak neşeli, ço- | cuksu, gençlik müzığidir Mozart'ın müziği. Beethoven gibi düşünce müziği değildir. Bence Nadir Nadi Beet- hoven'e daha yakındır. Müzık begenisi konusunda sizınle ortak bir yanımız olması bana kıvanç veriyor. Yıllar var ki hemen her gün saat 17-19 arası. yani en zor geçen saatlerde (özellik- le tutukevlerinde öyle ımış) odama kapanıp müzik din- lıyorum, okuyorum, yazıyorum. Kaset, dısk. çok sayı- da müzik yapıtlan var elımde. Bazılarını belki yüz kez dinledim. ezberledım. Hangi sesin hangı çalgıdan ne za- man geleceğinı bılıyorum. Önümde iyi bir orkestra ol- sa gözükapalı yonetebılirım. Bazı yapıtlar var kı hiç usanmadan tekrar tekrar dinleyebilıyorum. 5. Senfoni. 7. Senfoni, hele hele 9. senfoni bunlar arasında. Beet- hoven senfonilerı, elbet evet, tamam. Ama ya piyano konçertolan? Özellikle 3. piyano konçertosu, ya o gü- zelim üçlü (triyo) konçerto... Elbet orkestralar, şefler. yorumlayan virtiyozlar da önemli. Bende üç ayrı 9. senfoni var, ille de Berlin flar- moni ve şef Karayan... Ondan dinleyeceksin Beetho- ven'ı. Son ikı üç yıldır Rahmaninof u çok seviyorum. He- le 2. ve 3. piyano konçertolan. Öyle bir sardı ki beni, ger- çekten piyano edebıyatının doruk noktalan. Chopin ayrı elbet, pıyanonun şairi o. Brams, Grik, Çaykovski, Dvarjok... Hepsi hepsi, Ro- men besteci Inesku. Fınli Sibelyüs, Fransız Lalo... Hepsınin üstünde Beethoven... Seslerle şu dunyayı na- sıl güzellemışler, ne büyük anlamlar katıp yuceltmışler. Bizim insanlanmız bu evrensel güzelliklerden yoksun ya- şıyor, ne acı! Bazan dınlerken düşünüyorum, gözlerim yaşarıyor, ağlayasım geliyor. Şu bizim politikacılar, üst katlara tırmanmış küçük adamlar, sanat ve kültur yok- sunları. nelerie uğraşıp duruyoriar. Ve bu adamlar ülke- yı nereye getirdiler! Düşündukçe acı çekiyorum. Elım- de yetki olsa. bunları kapatıp odalara, günde bir saat. kitap okuturum, bir saat müzık dinletırim. Bıraz adam olun derim. Müzikle, şiırle, kültürle beslenin derim. Yap- tıklannıza yapacaklannıza biraz ınsan sıcaklığı katın de- rim. Saygıdeğer Ağabey, Ne yana baksak bir bataklık içindeyız. Atatürk'ün ve arkadaşlarının en iyi niyetlerle ve bilinçle kurduklan Tür- kiye Cumhuriyetı. bu kultür yoksunu adamlar elinde ne hale geldi? Insan utanıyor. Bız ulusça buna layık degil- dik... İyi ki sizler varsınız. Bir llhan Selçuk var, bir Server Tanilli var. Yaşıyorsunuz ve aydınlatıyorsunuz. Saygılar sevgiler sunuyorum, sağlıklı günler diliyorum." Mektubun yalnızca bir yerine kısaca dokunacağım. Ben rahmetli Nadir Nadi'nın Mozart dostluğunu hiç yadırgamamışımdır. Ben de bir Mozart dostuyum. Es- ki arkadaşımın hoşgörüsune sığınarak söyleyeyim; mü- zik alanı bir özgürlükler alanıdır. pek sıra-düzen kaldır- maz. Diyanet İşleri Başkanı Yılmaz: Catıil Müslümanlar üerlenıeye engel ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Diyanet Işlen Baş- kanı Mehmet\uriYüma7in önceki gün katıldığı bir panel- de Kuran'a gönderme yapı- larak uygulanan el kesme. ayak kesme ve taşlama ceza- larının çağdaş ceza anlayı- şıyla bağda>madığını belırt- mesı. şenatçı basının sert tep- kısıne yol açtı. Refah Partisi'nin yayın or- ganı olarak bılinen Mıllı Ga- zete. dünkü sayısında. Yıl- maz'ın görüşlerine, binncı say fadan "Bu başkan kimin?" başlığı altındaverdiğı haber- le tepki gösterdi. Yıbnaz. Mı- raç Kandılı nedeniyle yayım- ladığı mesajda ise İslam dün- yasının gen kalmasının. ca- hıl Müslümanlann sergıledı- ğı tutumlardan kaynaklandı- ğını bıldirdı. Mehmet Nuri Yılmaz. Ye- nı Asya Egıtim. Kültür ve Araştırma Vakfi'nca düzen- lenen "tslamda Ceza Huku- ku" konulu panelin açılışın- da yaptığı konuşmada. recm (taşlama) konusunda Ku- ran'da ayet bulunmadığını be- lirterek şunları ^öyledı: " Kişinin hay atına son >cre- ceksiniz. neye göre son vere- ceksiniz? Ayet yok. kdran-ı Kerim'de muaşeret adabına dair bile ayet bulunurken, böy- le insan lîayatını ilgilendiren bir konuda nasıl ayet olmaz. Veya ayet vardı da niçin kal- dınldı? Buniann hepsi insa- nın kafasında bir isrifham(s«- ru) oJusrurmaktadır... .Ancak el kesme, ayak kesme \e recm gibi bedensel cezalar. günü- müz ceza anlay ışıvla bağda$- nıamaktadır." Yılmazın bu sözlerini I C. Hukuk Fakültesi öğretım iiye- lerınden Prof Dr. Hüseyin Hatemi. "tarihi" olarak ni- telerken. Diyanet işleri Baş- kanı'nı kutladıgını açıkladı. KlSA... KlSA.. • ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz'ın, Necati Doğru tarafından yazılan bir köşe yazısında kendisine "ayı" denildiği gerekçesiyle Sabah Gazetesi ve Doğru aleyhine açtığı tazminat da\asına Ankara 18. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde devam edildi. • Pır Sultan Apdal Derneğı Başkanı Murtaza Demir genel seçimlerde CHP'yi destekleyeceklerini açıkladı. • Geçirdiği kalp krizi sonucu cumartesi günü ölen eski Kartal Belediye Başkanı Mehmet Ali Büklü'nün cenazesi dün İstanbui'da toprağa verildi. H Türkiye Sinema Emekçileri Sendikası (Sine-Sen), dün yaptığı yazılı açıklamada. kürt sorununa adil ve demokratık bir çözümün ancak. samımı bir banş ortamında sağlanabileceğıni belırtildı. Doğu Türkistan eski liderlerinden Yusuf Alptekin. önceki akşam Ataköy'deki evinde kalp yetmezliğinden öldii. • Tarım-lş Genel Başkanı ve Türk-lş Teşkilatlandırma Sekreteri Sabri Özdeş, "Oyianmız Işçi Partisi'ne kampanyasına katıldı. • Kalp ve solunum yetmezliği nedeniyle Alman Hastane'sinde tedavi altına alınan, eski Bayındırlık ve İskan Bakanı Kasım Güiek'in sağlık durumunun iyi olduğu bildirildi.