Katalog

IAYFA CUMHURlYET 29 KASIM 1995 ÇARŞAMBA L2 DIHYAZI M esleğe girdigım yıl. örgü- te de üye oldum. Öftret- men Derneklen Mılİî Fe- derasyonu (TÖDMFt, 1961 "den başlayarak ger- <,ek is,le\ıni bulmaya başladı. 20 Şubat I963'te düzenlediğı "Büjük Öğretmen Mitingi"üzerine Milli Eğitım Bakanı Şev- l*t Reşit Hatipoğlu ile Malıye Bakanı Fe- rit Melen istifa etti. Örgütçülüğün farkı- ra. l%5"te Türkiye Öğretmenler Sendı- Vası"nın (TÖS)kuruimasışla vardım. Ga- zi'y i bıtinpmesleğe yeniden gırer girmez i>k ışimtz. JÖS'e üye olmak ve gittimız yerlerde TÖS şubelen kurmak oldu. Di- yarbakır Dicle'de şube kurunca, hakkınv ca sonışturma açılıp görev yerim değıştı- nldi. TÖS. kısa zamanda büyük bir atılım yaptı 1966'da AP iktidaragelince. TÖS' ü muhatap almadı. TÖSTü yüzlerce öâret- men sürgün edildı. dövüldü, linç edılme- ye kalkıldı. öldürülenler oldu. Kula'dabır öğretmene yular takılıp yerlerde sürük- lendı ve öldü sanılarak bır yere atıldı. TÖS'ün genel başkanlan Fakir Baykurt ve FeyzuHah Ertuğrul. Ankara dışına sürgün ed\ldıler. ıBu olaylann ayrıntılan. Fakır Baykurt"un, Eğitım-lş yayınt olarak çıkardığı tfade: TÖS Savunması adli kı- tapıa bulunabilir) TÖS. Baykurt'un söyleyışiyle "halkı uyandırma görevi" üstlendı. Eğertktı- dar ışveren ona kulak verseydı ve iç mu- halıfler ınsaflı olsaydı TÖS daha bas,arıh bir deneyim bırakacaktı. Örneğın. Eylül 1968 de topladığı **Dev riraci Eğitim Şû- rası" çok iyı bir başlangıçtı. Şubat 1969'da. Ankara'da 42 bin öğretmenin katılımıyli •*Büvük Eğitim YürüyüşîT'gerçekks.n- rilmişti. 1969 Temmuz ayında. TÖS'ün Kayseri'de genel kurulunun toplandığı Akmdar Sineması ateşe verıldi ve 800 öğretmen. askeri bırliğin müdahaksiy, le yanmaktan kurtanldı. Sendikanm. bu olay- tarüzerine ülke çapında yaptığı uyan boy- kotuna 109 bin öğretmen katıldı. 12 Man darbesinin etı ağir faturasını. TÖS yone- tıcılerı \e öğretmenler ödedı. TÖS deneyimi. Türkıye demokrasi ta- rıhı açısından derskrk doludur. Ancak, ne yönetenkr ne de demokrasi mücadek- si verenler, onu tam olarak değerkndire- bUdller. Kendı ıç muhalefeti. TÖS'ü sü- reklı "tutuculukla" v e "pasiflikle" suç- Udı. Bu haksızlıktı. Baykurt. çok akılcı ve gerçekçıjdı. TÖB-PER'in kuruluşu TÖS, 1971 başından 1976 prtalarına değin yargılandı ve aklandı. TÖS'ün ba- şına geleceklen kestiren TÖS'lukr, 3 Ey - lül 197 l'de TÖB-DER'ı kurdular. mal ve örgüt varlığinı ona dev rettıler. TÖB-DER'in ılk isi, tutuklu. açıkta ve ışsizTÖS üyele- nnikucaklamak ve onlan "'namerde muh- tajj" etmemeku. Bu dönemde. kurucu ge- nel baskan Haydar Orhan,ondan sonra- ki genel başkan Ali Bozkurt. onlann ya- nmda yer alan Hamdi Konur, rahmetli İ. Safa Ğüner. Osıtıan K. AkoJ, Musa l'y- sal gıbı hocalanmızın özven ve emekieri unuUılamaz. 1974'e değin gerçek sendikal bir anla- yışla görev yapan TÖB-DER, 1975 ya- zmda toplanan genel kuruldan sonra "'dev- rimci'" bir çizgiye yöneldi. "Devrim ol- madan hiçbir şc> olmajacaktı.'* De\ nm \ apmaya olanakyoktu. Örgüt. bu dönem- de geriye saydı. sendikal bır ışlev kazan- maşansını yitirdi. Umutlar. hepdevrimson- rasma ertelendı. 19J6 yılında Askeri Yar- gıtay'da aklanan TÖS'ü açmak, kimsenın aklma gelmedi \9 n % şılında toplanan TÖB-DER Genel Kurulu"nda, kavga ve gü- rültü ıçinde oluijturulan "devrimcı ko- alisvon" yonetımi çok tartı^malı oldu;ör- gütparçalanmanoktasınasürüklendi 1979 başından ıtıbaren sikıyönetım. TÖB-DER'i faalıyenen menetti. Sanı 12 Eylül gelme- den çok önce TÖB-DER ışlevinden uzak- laşttnldt. 12 Eylül darbesinden sonra Kenan E\- ren, ılk konuşmasında "der"lı kuruluş- ları suçlamaya özel bir gayret gösterdı. TÖB-DER'li öğretmenler saçma suçla- malarla ışkencehanelere. sıkıyönetim zm- danlanna sevkedildi. Onbınlerce öeretmen. işten çıkanldı. TÖB-DER. 1981 "de sıkıyö- netim mahkemesıncekapatıldı. Ancak ay- nı suçlamalardan 1986'da sıvil marıkeme- de aklandı. Sonuçta TÖB-DER kapatıldı, malvarhğına elkonuldu. 1983 sonunda sözde "sivil iktidar" oluştu,ancakaskeriyönetimin etkısı ve ağır- lığı sürüyordu. Ankara'da bulunan bazı arkadaşlar. bir araya gelip ne yapabılece- ğimizi konuşuyorduk. O zaman ç\kmak- taolan "Bilim ve Sanat" dergisınde ıs- teklı arkadaşlarla buluşarak. bır dergi çı- karma konusunda görüş birliğıne vardık. Birçok eski örgütçü ve devnmct arkada- şımız. yenı bir girişime sicak bakmıvor- du. Sonuçta, bır şirket kurarak dergı çıkar- mayı kararla^tırdık. 8 eski öğretmenırj ku- • 1965'te kurulan Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS), kısa sürede büyük bir atılım yaptı. 1966'da AP iktidara gelince, TÖS'ü muhatap almadı. TOS'lü yüzlerce öğretmen sürgün edildi, dövüldü, öldürülenler oldu. TÖS'ün genel başkanları Fakir Baykurt ve Feyzullah Ertuğrul, .. Ankara dışına sürgün edildi. 1969 Temmuzu'nda Kayseri'de TOS genel kurulunun toplandığı Alemdar Sineması ateşe verildi. 12 Mart darbesinin faturasını, TOS yöneticileri ve öğretmenler ödedi. • TÖS, 1971 başından 1976 ortalarına dek yargılandı ve aklandı. TÖS'ün başma gelecekleri kestiren TÖS'luler, 3 Eylül 1971'deTÖB-DER'i kurup malvarlîğını ona devrettiler. 1974'e dek sendikal bir anlayışla görev yapan TÖB-DER, 1975 yazındaki genel kuruldan sonra "devrimci" çizgiye yöneldi. Bu dönemde sendikal işlev şansını yitiren örgüt, 1978'de parçalanma noktasına sürüklendi. 1979'da sıkıyönetimce faaliyetten men edilen TÖB-DER, 12 Eylül'den önce işlevinden uzaklaştırıldı. Eğitim-lş ve Eğit-Sen arasındaki devir teslim töreni (30 Ocak 1995). racağı şırket. derginin sahıbi olacaktı. **Eğitim-İş" şirketim kurarak dergı çı- kannayolunu seçtık. Yönetıcılığını eski TÖB-DER Genel Başkanı Ali Bozkurt'un y aptığı sirket. "abece" dergısinıçıkarmay a karar verdi. "abece" adını ben onermı^tım. Birçok şeyin >k abece"sinden ba^lamamız gere- kiyordu. Almanya'dan yazdığı bir mek- tupla bu espnyi ilk dile getiTen. Fakir Baykurt oldu. "abece'" kolay gelişmedi. İlk bır yı) sü- rümü, bınibıkbulmadı.Şırketın 1 milyon 600 bin lirası. üç ayda bitti. Ali Bozkurt. tüm becerısını kulİanarak dostlardan pa- radevşirdi ve dergı. y ayınmı aralıksız sür- dürdü. Derginin \azim Bavata gıbi son derece yeteneklı ve ûileke^ yaym yönet- meni. ömrünüörgutlerde tuketmis, sorum- lulan vardı. Dergi. 1.5-2 y ıl >onra 7 bin ti- raja ulaştı. Öğretmen olmayan birçok ay- dın da derginin destekçısiydı. •'abece". ülkeyi yönetenkrın ve baskı- cılann gözhapsindeydı. Yazarlarımız Ha- lit Çelenk ve Muzaffer İlhan Erdost. bır gece emniyette tutuldular. DGM'de yargtlandılar.Tahsin Saraç ve Metin De- mirtaş'ın.DenizGezmişüzenne^iırinin konulduğu 14 sayı toplatıtdı. daha sonra serbest bırakıldı. Birçokarkadaşımtz, *abe- ce"ye "üye" buluyordu. " l Ü)e"sözcüğü. örgütçülükten kalmaydı Derginin temcl amacı, ılk sayısinda belirtıldığı gıbı "öğ- retmenleri çağdaş örgütlenmelere ka- vuşturrnaktı." \manasıl örgütlenilecek- tı? Öğmmenkr içın örgüt yasağı getiril- mişti. Çare olarak çe^ıtli nedenkrle görev- den av nlmış eski örgütçü öûretmenlenn bır dernek kurmasi formülü bulundu Bazı arkadaşlar. doğnıdan sendıkaya geçılme- si taraftanvdı. Bazı hukukçular.kamu gö- rev likrının sendika kurması konu^unda anayab.a ve vasalarda engel bulunnıadığı kanısındaydılar. Şubat 1988'de. eski ör- gütçü 1 arkada^ımız. Ali Bo/kurt'un lider- hğinde "Esitirnciler DerneğP'nı (Eğıt- Der) kurdular Öğretmenler. Eğu-Der'de birıkmeye ba^ladılar. 1990yılınagehndi- ğinde sendika kurabikeek potansiyel ya- kalanmı^tı. Eğıt-Der'm4Subatl989'daioplananilk olağan genel kurulunda. anlayışolarak 11 Eyltil 1980'e geri dönüldö. Eğıt-Der Yö- netım Kurulu. çok kısa süre sonra 5/4 ola- rak ıkıye bolündü. 5'li ekıp. önce Eğit- Der'de örgütlenılmesinu sonra sendıkaya geçilmesını savunuyordu. Eğitim-ls'in Kurulu$u Sonuçta Eğıt-Der vönetimi, 15 Şubat 1990 günü çıkardıgı bır yazıyla sendıka- las.ma çağnsı vaptı. Eğit-Der Ankara Şu- besi'ne başvuran 32 öğretmen. sendika kurmak Utediğını bıldirdı. 30 Mart 1990 günü toplanan ögretmenlerden 9'u kuru- culuktan vazgeçtı. K.alan 23 öğretmen. 2S Mavıs 1990'a kadar zaman tanıvıp sendi- ka kuran olursa. sendika kurmaktan vaz- geçıp o sendikayı destekleyecegini bıldır- di. Ama ses çıkmadı. Eğıtim-U'i. bövle bır ortamda kurduk. Arkada^lanm. benım lı- derlığime k'atlandılarve sonuna kadarböy- k sürdü Eğmm-lş. (Eğitim l^kolu Kamu Gorev- lılcrı Sendikası). birçok \onden özgim bir denemevdı." Haklar, >asalardan öncege- Hr"ınancıylaorta\ a çıkan Eğıtım-W. ken- dı hakkını yaratanlann esendır. Iktncı öz- günlüğü. eğitim ışkohında çalışanlan. hıç- bır ayırım gözetmeden uyelığe kabul et- mesidır. Eğıtım-İş. kendini dahakurulu^ aşama- sında bır "toplu pazarlık örgütü" ola- rak ortaya koymu'j ve bunun gereğını de yapmıştır. Toplu pazarlık örgütü olmanın yokı. lîjverenk masava oturmaktan geçer. Eğıtım-ls. toplusözkşme laslağı hazırla- \ıp ı^verenı toplusözk^meye çağırmı*. ancak "tşverenle ortak iş vapıyor" di- ve >uçlanmıştır Eğitim-lş'in kurulacağı açıklanınca. dö- nemin Mıllı Eğitim Bakanı Avni Ak>oU öğretmenlenn sendika kurınasina yasa! olanak bulunmadığını. Lluslararası Ça- lı^ına Örgutü ılkelerıne göre sendika kur- manın. kendt ukısal yavatarma kars.ı çık- ma anlamına gekceğını, kendı yasaları yenne bu ılkekre uyan öğretmenlenn niev- lek ahlakından ^üphe edıkceğmı açıkla- dı. \k\ol. bakanlık-öğretmen ışbırlığıvle kurulabılecek bır örgütknmemn hazırlığı- nı yaptırdığını da bıldirdı. Sonuçta kurdu- ğumuz sendıkayı herkes kabul etmek zo- runda kaldı 2S Mav ıs 1990günü Ankara Valiligi. sen- dika bildınmimizı almayarak dılekçe hak- kımızı gasp cttı. Valı S'ardımcısı Yahya Milli Eğitim Bakanı Köksal Toptan ile görüşme (20 Kasım 1992). Gecekondu bölgelerini modern kenüere çevirmek Prof. Dr. SEMİH S. TEZC AN Boğüziç! Cmversıtesi öğreiim ııyesı lstanbul. çok çirkın ve çok çarpık bir kentles,me ömeğı sergılemektedir. Nüfusun yüzde 60"ı imarplan- src ve gecekondu bölgelerinde yaşıyor. Kullanıla- bîir arazinin sadece yüzde 25'iplanlıdır. Plansız ara- züer. kaçak ınşaat mafyasının insafına terk edil- mştir. Önümüzdeki 15 yılda. yani 2010 yılınaka- dır Istanbul'un nüfusu en muhafazakâr bır tahmın- U7.6 milyonkişi artacaktır (1). Yılda ortalama ar- tı> 507 bin kişidir. İmar Kanunu. 7.6 milyonluk bir nifus artış.ı içtn okul, sa|lik binası. yönetim bina- lan. sosyal ve ticari tesiskr olmak üzere toplam 172 milyon metrekareyeni bina inşaatmı öngörmek- hdir Bu kadar kışınin yeni yeşil alan ıhtıyacı 10.640 k-ktar. gerekli konut alanı ihtıyacı ise 190 milyon netrekaredir. Yollar. su, enetji. telefon. ye^ıl aîan. ıtyapı ve konut inşaatı gibı tüm şehırles,me ihtıya- cnın lstanbul'a göç eden her yeni kışi ba$ına yatı- -m bedeli yaklaşık 26 bin dolardır. Dolayisıyla 7.6 nılyon yeni Istanbullu için 15 yılda toplam 200 lilyar dolarlık bir yatınma ıhtiyaç vardır. Bu da or- •Jama 13 milyar dolar eder. Konut hariç sadece oplam altyapı yalınm mıktarı yılda ortalama 9 mil- ar dolardır. Istanbul'daki bekdiye bütçeleri altya- pı yatınmları toplamının yırmı katı olan bu finaııs- manı kım sağlayacaktır 1 Yapılacak ilk i^ mücavirbölgekrde ve imar pla- nı bulunmayan yerlerde derhal I 5.000Tik imar planlannı hazırlamaktır Planlı. ruhsatlı ve yasal yerleşım. göç olay ını kontrol altına alabikcek en güç- İüçözüm yoludur. Bunun ıçın üniversitelerle Bay ııı- dırlık Bakanlığı vebeledıyekryakın bır işbırliğıiçın- de çahşabılirkr. Nitekım bir yıldjr Boğaziçi Üniversitesi Rektö- ru Sayın Prof. Dr Üstün Ergüder ile Mımar Sinan Cniversitesi Rektörü Sav ın Prof. Dr Gündüz Gök- çe'nın desteklenyk eski Karayollan Genel Müdü- rü Dr. Vecdi Diker'in coşkulu takıpçılıği ve Sayın Prof. Dr. Gülav Altav Aşkar'ın, Karayollan P'ncı Bölge Müdürü \aman Kök'ün \e çok ^a>ıda de- ğerli bılim adamı v e işadamının katkılarıyla ''İstan- bul"un Gelece§i" konusunda çok genış kapsamlı ve etkin çahşmalar sürdürülmektedir (2). Göç ola- vı. arazı planlaması. ulas.ım çıkmazı gıbi çeşıtlı ko- nularda aynntılı çözüm önerikn olu^turulmuştur. Bu akademik ve profesyonel çalısmalara sıyasi oto- ritenin kulak v ernıesi halınde İstanbul ıçın çok ısa- betlı atılımlann gerçekksmesı mümkundür. Göç dalgası bır plana oturur ve caydırılır. kaçak ın^aat gerçekten önlenır, temiz su havzaları cıddi koruma- ya alınır. Şehirksme ve yeni yerkşim bölgekri çağ- daş kentleşme kurallanna uyar. Henüz bir v ev a ıkı kattan fazla bina bulunmayan kaçak olarak yüksek katlı yapılaşmay a henüz geç- memış ve gömkkdeğü}tırmemış olan. bırıncı nesıl derme çatmabinaların bulunduğubirçok gecekon- du mahalksini Baîılı anlamda çağdaş. modern kent- lere çev irmemız mümkundür. İlk uy gulama bölge- si olarak Kuruçeşme sırtları. Tarabya sırtları. Sarı- yer. Kavacık. Armutlu, Hı^arüstü. Ayazağa. Noter Sitesi altı. \'enıköy sırtları gıbı deniz manzarası olan rant değen çok yüksek prestıjlı bölgeler seçikbilır (.3). Böyk bır gecekondu bölge^inı çağda^ ve mo- dern bır kente dönü^ıürebilmek ıçın hıçbır fınans- mana gerek yoktur. Sadece projeyi benımsemek ye- terlıdır, çünku bu ıs. otofinansman yoluyla gerçek- kştırilecek ve bekdıyekrımize ve veya Hazıne'ye büyük gelır sağlayacaktır (4). Bu projenin malı olurluluğunu küçük bır örnek- k açıklamak kabildır. Bir katlı gecekondu yerine dört katlı modern meskenknn yapılacağını varsayalım. Bitecek in^aatlann ıkı metrekaresını bu ıs.ı yapan mü- teahhıde.bırmetrekaresıni gecekondu salııbıne.bır metrekaresını de bekdıyeye ve vçy a Hazıne'ye ver- mek suretiy k herkes bu projeden kârlı v e mutlu çı- kacaktır. Mütes.ebbis in>aatçı yüzde 60"ın üzerınde Gür'egöreanayasaveyasalar. memurla- rın ^endika kurmasını vasaklıvordu Sen- dika bıldinmı noterce de ahnmavınca. PTT aracılığıyla \ahlığe iktıldı. 30 Mavıs 1990 günü bildırıını alan valılık. savcıhöabaş- v ururak sendtkanın kapatılma>ını. kurucu- lann da cezalandınlmasmı ıstedi. Savcı- hk. kuruculann suç ı^ledığıne dairyasa hük- mü bulunmadığını. >endıka hakkınm bu- lunup bulunmadığının belırknmesi yet- kisinın iş mahkemesine aıt olduğunu be- lırterek. 12 Haziran 1990 aünü "takipsiz- lik" karan verdı Eğıtım-îs'ın kurulu^uy- la Mindıka hakkının yolu açılmı^ oldu. Sorunlar bununla bitmedı. \'alılık. da- vayı mahkemedeızkdı. \nkara2. İş Mah- kemesı. usulüne uvgun dava açılmadığı- nı belırterek. 1 Kasım 1990 günü Eğıtim- Is. dava dosyasını kapattı. Yargıtay ise da- vanın açılmıi) sayıldığına. ancak davaya aslıve hukuk mahkemesinin bakmasına karar verdı. Yaklas.ık 4 yıl süren da\ a, An- kara 4. Aslıve Hukuk Mahkemesi'nce 5 Mayıs 1994 günü Eğitım-ts, lehıne >onuç- landınldı. Dosya. Yargıtav'da inceleme- de. Dava sürerken Ankara Valihği. 8. İş Mahkemesine ba>vurarak Eğitım-U'in 16-1" Kasım 1990'da toplayacağı ılk ge- nel kurulunu engelleme karan çıkardı Hu- kuk açısıııdan >avunulacak hıçbır yönü bulunmayan bu karar yüzûnden ılk genel kurulumuz 22.5 ay sonra toplanabıldı Bu arada. Içişlen Bakanlığı Mûsteşan N'ecdiGönürünımzasıylavalilıkleregön- derılen bır genelgeyle memurlann sendi- ka hakkı bulunnıadığı bildirıldî. Oysa bu yetkı yargınındı. Caydırıcı etkı yapan bu • > >asakc,f genelge. Eğitım-U'ın açtı|ı dava üzenne Danıs,ıay tarafından ıptal edil- di. Bakan Avnı Akyol da kurucular hak- kındasorusturma açtınptümkuruculan An- kara dı>,ına. özellıkle Dogu ve Güneydo- ğu ıllenne sürgün ettı. Genel seçımlerin gün- deme gelme>iyk bu sürgünler. bir kışinın dmnda gerçekkş.tırikmedi.Tüm kurucu- lara verilen bır gün ayhktan kesme ceza- ları ıse mahkemekrce iptal edildi. Ankara Valılığı. "Çocuklar sınıfta bı- rakıimamah" yonundekı açıklamamdan dolayı. 13Temmuz 1990'dabeniaçığaal- dı. Öy^a Akyol, aynı günlerde sınıfta bı- rakmayacakbır sıstem geliştırmek ıçin uz- manlar tojîlantısı yapıyordu. Nitekım, kre- dı ve ders geçme sıstemı. bu toplantılar so- nucunda ortaya çıktı. Akyol,benım açığa alınmama enge! olmadı. 1.5 yıl açıktakal- dıktan sonra. 1991 yılında kurulan DYP- CHP koalisyonu göreve döndürdü. Tüm baskı ve engellemeler. özverilı ve inançlı arkadaşlarımızı yolundan alıkoyamadı. Eğıtim-tş, büyüyüp güçlendi ve 45 bin üyeye. 425 şubeye ulaştı. Yarın. Eğitim üzerine dü$ünceler kâr elde edecek, gecekondu sahibi birkaç yüz mil- yon liralık gecekondusu yerine ıki milyarhk modern bır daireye kav uşacak. mülkünün defierini en az do- kuza katlayacak. beledıyekr ve< veya Hazine yılda 10 bm konut hesabı ile en az 30 tnlyon lıra ek ge- lir sağlay acaklardır. Kat kar^ılığı ins.aat yapacak müteahhitle gecekondusu yenııe modern bır daire- ye kav u^acak mal sahibi bu projey i gözetim ve de- netım altında tutacak, bekdiye de kârlı çıkacaktır. Yeier ki teı>ebbüse yeşil ı%ık yakılsın. (1) Tezcan, S.S. (1993), "lOOO'li Yıllara Gırer- ke>ı Türkiye'de Koııııi Sorıınu ". Vran Kültiir Elkın- iıklcri, Konferansfar Paneller No. 3. Altunizade. Tophanehoğlu 56, Üsküılaı; s.83-102. (2> Boğaziçi Ütmersıtcû ve Mimar Sınan İ'ni- verutesi "istanbul ve Göı, " Seminen. 22 Aralık IW4. Bebfk. l\!üiıhul (3) Tezcan, S.S., (1994). "İstunbul'ım Pluniı Ge- lişmesi Için Yascd ve İduıi Önjemler". Boğaziçi İnnersıtesi vc Mımar Sinaıı üniverstiesı "htan- hul ve Göç' Seminen, 22 Anıhk 1994. Bebek, ts- hmbul. (4) YerlUi. l.\ (1994). "A Wu \foılel for Tıırnıng Suııatter Setılemeııts ınto Mtukrn Rcsideıuial Dist- rut\". tnı Jom jor Housıng Science, Vol. 18>4. POLTriKAVEOTESI MEHMEDKEMAL Deneyden Deneye... Spartaküs'ten Che Guavera'ya değin uzanan türlü türiü devrim vardır. Başanhdır, başansızdır; de- nenmek ıstenmiştır, yarı yolda kalmıştır. Biri başarı- lı olmuştur, bıri başansız. Ünlü Fransız Devrimi so- kakta başlamış, sokakta bitmiştır. Kentlinin krala başkaldırısıdır. Eskiler, cafcaflı olsun dıye Fransız "ihtilal-i Kebıri" derler. Sovyet Devrimi; köylü. asker ve işçinın çara kar- şı ayaklanmasıdır. Kerenski'nin kıl payı öndegitme- sıyle Lenin kazanmıştır. Elbette ki devrimler kıl pa- yı gecikmesiyle olmaz; işın şaka yanı boyle. Çin Devrimi bır köylü devrimıdir. Meraklısı. devrimler tarihını açıp okursa yüzlerce brneğıne rastlar. Yüzlerce örnek. binlerce yöntem! 1968 gençliğini ardına alıp Küba devrımini gerçek- leştıren Che Guavera, devrimi Siera Maestara Dağ- lan'ndan Havana'ya indırmiştir. Che Guevera, keyif- lı bir zamanında devrimin şakasını şöyle yapar: "Biz dağa çıktık devrimci olduk, köylü kente indi, devrimci oldu. Böylece devrimciler yer değışti, de- ğiştirdi." Che Guavera'nın oldürüldükten sonra kalan tere- kesi arasında bır '•günluk"û vardır; bır gerilla eyle- minin ağır ağır nasıl geliştığini ve bir devrime dönüş- tüğünü sade bir dille anlatır. Onun gerilla savaşı da tekdüze bir savaş değildir. Bır devrim Kuba dağla- nnda nasıl gelişır, Bolivya dağlarında nasıl ürer? Devrim birinde stndinlmış bır lokma gıbıdır. ötekın- de boğazda kalır. Küba dağlan nerededır, Bolivya dag- lan nerede! Kübalı Che Guevara'nın devrimi sınamak içın git- tığı Bolivya'da mezarı bıle bulunamamıştır. Bir yarı çılgın subayın tabancasını ateşledikten sonra toplu mezarlarda yıtırdiğı ölü... Şımdi bu ölüye sahıp çıkanlar var. Bir ajans habe- rinde şu satıriara rastiadım; LA PAZ (AA) - Bolivya Devlet Başkanı Gonzalo Sanchez de Lozado, silahlı kuvvetlere Ernesto Che Guevera'ntn toplu mezarda gomülü ölüsünun kesin yerinin bulunması ve uygun bır cenazetöreni düzen- lenebilmesi ıçın topraktan çıkarılmasını buyurmuş- tur. Küba Dışişleri Bakanı Roberto Robaina da bu konuda her turlü yardıma hazır olduklannı bildirmiş- tir. Robaina, "Guevara'nın yaşamının ve ölümünün Kübalılariçın çok özel ve derin biranlamı vardır" de- miştir. Küba devnminin önderlerinden ve devrimci '68 gençliğinin simgesı olan Arjantınli Dr. Ernesto Che Guevera, 1967'de Küba yönetimındekı görevlerinin hepsini bırakarak devrimi kıta çapında yaygınlaştır- mak için Boüvya'ya gelmış, kısa süreli gerilla sava- şına girişmiştır. Gerıllasavaşını sürdürürken bır sar- hoş milis tarafından tanınmış ve oracıkta öldürülmüş- tür. Önce tşkence yapmak ıstemışler, sonra ölüsün- den çekinmışierdir. Öyle olur ki bazı insanların ölü- sü dirısinden daha değerlı olur. Bolivyalı emeklı bir general, Guevera'nın oldürül- dükten sonra ülkenın güneyindekı bir toplu mezara gömüldüğünü soylemiştir. Derhal aramayakoyulmuş- lar, ipin ucunu bulmuşlardır. Gerilla, denizdeki balığa benzer; suya bir dalar, bir yiter... Bizim '68 gençlığı sokak gerillasını denemiş, bo- yunun ölçüsünü almıştır. Bugün bu deneyden kalan- lar, legal partiler içinde sıyaset yapmaktadırlar. Ba- kın aday lıstelerine, her partide kaçını görürsünüz; geçen seçımde kaçı Meclis'e gırmiştı... Her deneyimin yararlı bir yanı vardır. B U L M A C A SEDATYAŞAYAN SOLDAN SAĞA: 1/Önemlıbırola- yı kutlamak ıçın kentın bellı yerle- nnı ışıklandırarak yapılan şenlık. II Tecrübelı. usta... Yük ta^ımacılığın- da kullanılmak üzere düzenknmış gemı. 3/ Rubıd- yum elementınm simgesı... Hındu,- lar'ınkutsalkıtabı. 4/Birışteyardım- cı olarak çalışan erkek... Garez. 5/ Kum bu- yüklüfiünde tanecikkrden oluşan tortul kayaçlann genel adı... Molibden ekmentınm simgesı. 6/ Bır meyve... Ana- dolu"nun bazı yöreknnde to- huma verilen ad. 7/ Akdenız hav zasında görülen çok sıcak bir rüzgâr. 8/ Hamurtopağı... Yapılmış. gerçekleşmış iş. 9/ Eksik bir şeyı tamamlama.. Yeniçeri kışîası. YUK.\R1DAN AŞAĞIYA: 1/ Ilahı okuyan Mevlevı den ı>ı. gezıcı derv ış... Başma gel- diği sözcüğe olumsuz anlam katan bır önek. 2/ llave... Be- zekçilıkte kullanılan yeşil v e pembe dalgalt bır çeşit sedef. 3/ XX. yüzyıl başlannda Italyan edebıyatında özellıkle $ı- ırde ortaya çıkan ve sözcükkrın anlamlarından çok tınılan- na önem veren akım. 4/ Sıcak bolgekrde yetışen yağlı bir ağaç... Satüm gezegeninınbır uydusu 5/ Yenıek... Kıliman- jaro'nun en yüksek doruğu. 6/ Mımarhkta sutunlann yuze- yındekı yan yana ıçbükey oluklara venlen ad... Ekmek ufa- ğı. II Yabanıl incır ağacına v e bu asaçlarda dölknmeyı s>ağ- layan sıneğe venlen ad... Soy u tükenmış.. uçamayan bir kuş türü. 8/ Bir kimseye yardım eden, yanında bulunan kadın arkadas.... îlkel benlık. 9/ Yakup Kadri'nm bır romanı. İLAN T.C. DENİZLİ 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESt'NDEN Dosya No. 1993 1593 - 1995.667 Davacı SSK Genel Müdürlüğü vekılı Av. Esin Dül- ger tarafından davalı FatmaTürkmenoğlu aleyhine açı- Tan tazmınat davasının yapılan açık duruşması sonun- da: Davalı Fatma Türkmenoâlu adma çıkanlan teblıga- tın tebhğ edilemedığı ve bu nedenle yapılan araştırma- da da adresı bulunamadığından adı geçenetebligatm ila- nen yapılmasma karar verılmıs. ve bu defa mahkeme- mızceveriten8.9.1995 tarihlıkararıle 15 9.1995 tarih- Inemyizdılekçesmindeılanenteblığıne karar venlmek- le mahkememızce venlen 8.9.1995 tarihli karar ile ku- rum zaran olan 61 156.128.45.- TL'nın bağlanar 61.041.257.25- TL. peşın sermaye deSerli gelırlerır onay tanruolan28 3.1991 tanhindenıtıbaren 114.871.20. TL masraf ve geçıci işgörmezük değerinrn 59 926.20 TL'si için sarf tarihi olan 18.3.19X8 tanhınden ıtıbarer 54.945 lırasının ödeme tanhı olan 25.5 1988 tanhinde ıtıbaren yüzde 30 kanunî faizi ile birlıkte davalı Fatrr Türkmenoğlu'ndan tahsilıne ve masraflann kendısiı den almmasına daır venlen karar ve bu kararm da SS tarafından temyız edılmış olmakla karar ve temyız c lekçesinin tebliöı yerine kaım olmak üzere ılandır. Basın. 49388