Katalog

12 KASIM 1995 PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Personel yetersizliğinden ayaküstü alınan kararlarla verilen cezalar, çocuğun tüm yaşamını etkiliyor HAFTAYA BAKIŞ Suçlu çocuk, ömür boyu mahkııın Cocuk suçlu sayısının toplam hükümlüdeki payı Ülke Adı Avusturya Belcıka Fınlandıya Fransa Hollanda lnqıltere ve Galler Ispanva isveç Isvıcre italva Macanstan Norveç Portekız Turkıye Yaş Sınırı 19 21 21 23 21 21 21 18 - 21 21 18 % 3.2 01 6.7 10.8 27.7 20 7 5.6 5.0 01 1.0 62 60 7.8 32 I • Çocuk mahkemelerınde uygulama bıraz farklı Baronun tayın ettığı nöbetçi genç avukat ılk kez gördüğü yargılanan çocuk içın genellikle ayaküstü okuduğu dosyaya göre savunma yapar Kapsamlı ara^tırma vapılmadan verilen kararlar çocuklann sıcılıne ışlenır \e çocuk ömür boyunca 'suçlu' Mcılınden kurtulamaz. Şımdı sızın ıçın standartlan aşan bır cep telefonu var Kupaklı. O, darbelere davanıklı metal çerçevesnle daha guçlu sınyal alabılen ozel sabıt antenıvle sızın Pratık Turkçe menusu, guçlu hafızasıyla sızın Otomatık deşan ozellığı, uzun bekleme ve konuşma suresi) le sızın Tuşlannı koruvan ozel kapağıyla sızın Kısacası bu 33^ sızın Ericsson Telekomunikasyon A.Ş. garantisiyle sadece K.V.K. ve GEN-PA bayilerinde! Kapaklı >o § c c o c J aı ERİCSSON Türkiye Yetkili Distribütörteri: K.V.K. Mobil Telefon A.Ş. Tel: (0216) 410 85 00 (Pbx) GEN-PA Genel Pazarlama Sanayi ve Ticaret A.Ş. Tel: (0212) 287 17 17 ( 20 Hat ) S E R P İ L G İ N D C Z Sırkecı"de:>ıındıadlı>ebı- njM olarak hıznıet vereıı cs- kı Sansarvan Han a gııdıgı- ııız zaman sağlı sollu ıkı ko- rıdorda ellerı kelepçelı ya da kelepçesız I I-I5>ai}larında vocuklargorursunuz Istan- bul'un I \e 2 ııo'lu çocuk malıkemesıdır burası Her- haııgı bır günde mahkeme kapısındakı lısteye baktığı- nız zjınan çoğu hırsızhktan, Ndhteulıkten >a da ırza geç- mckten yargılanan sanık ço- cuklann ısımlen goze çar- par Duru:;malargızlı vapılır bıırada Çocuklan gefıren jandarmalaı ıse en az onlar kadar "çocuk suratlı*" gen- cccik askerlerdır Çoğuıılugu ekonomık gueten \oksun olducu ıçıı jvukdtiarı d.ı \oktur Istan- bul Barosu nun tayın ettığı nobetçı geiK a\ukatlaı mahkcmclcnnc gırer onla- nn Dosva tamamlanırsa sa\- cı "mutalaasını" venr Yar- gılanan çocugu belkı de ılk kez goreıı nobetçı a\ ukat ıse çoğunlukla av akustu okudu- ğu dosvava gore savunma vapar Istersesiıreister \ya- kustu \enlen kararlar. ço- cuklann Mcılıne ı>lenır Omur bo\ u bu siulden kur- tulamazlar CMUK |C eza Mulıake- nıelcıı Lsıılu kdiıunu) "Ço- cuk vargılanmasındaki ha- /ırlık sorusturmasını sa\cı bizzat \apar" der Ovsd uv- gulama vok tarklıdır İstaıı- bui da gore\ vapan 2 çocıık ınahkemesinın 2 savcisi var- dır \oğunluk nedenıvle ha- zırlık soru^turması \apama- dıkları ıçın ı:?yınepolısebı- r.ıkılınaktadır Orneğın !W7 vılındanC- MUk çıktığı gııne deııın ge- çen surc ıçınde sauılıazır- lık sorıı^tıırnıaMna katılma- dığı iv,ın hakkında "farik ve mume>\i/lik~ (ı^lcdığı >u- çun anlam \e sonuçlarının avırdında olanı ıncelemesı yapılama\an MI anda da ne- rede oldıığu bılınıneven 20- lOva^ındgelmiskısıleı lıak- kında vargıljmalar de\.ım etmektedır Ifadenın s.ıhıbı avukat A>nur Tuncel'c gore "farik \e mümmulik' 1 ' mc- seleM v uzunden da\ alar uza maktadır Suçun lîfleıımesın- deıı ıtıbarençok uzun bırsiı- re geçmı> \e sanık çok geç vakalanmissa laılın >-l()vıl OIKC ıvleneıı siıçun tarık \e mumevMzı olııp olmadıgı- nın arastmlniasi doğru de- ğıldır Istanbul Cocuk Mahke- melen Varaıcı l'mran Sole/ Tan, IW~vılında Aııkaıa Istanbul Izmır \e Trab- zonda kurulan çocuk mah- kemelerının \eterlı olmadı- ğını sav unurken Istanbul d.ı ı,O(.uk suçlannda bır patla maolmadıgııi! ancak lıervıl orantılı bırbı«,ınıdcarttığına dıkkat çekı\or Tan sadece Istanbul da geı.en \ ıldan dk tarılan l"()(»ıios\jılebırlık- te bu \ ılııı topldm dosva sa- MMiıın 2600 ıı bulduğunu so\luvor "harik \e munıe>>ı/lık" tartısmalannın gıderek dç- maza gırdığıııı sa\ uııan ^ ır- git, Tan Tuıkıvede "farik\c mnmejjiz'" olan çocugun stıç ıijlemisse tezal'dtıdınldı- gıııa dıkkat çekerek so\le konusiu ~Bu«unku \ asada farik \e nııınıo\\i/ olan >a da olnıa- \an çoctıklara)inım gefinlı- \«r. Çocugıın larik u- mu- nif\ \ i/ kabııl edilmesi duru- niunda da \etışkınden a»- nmsı/ vargılanması so/ ko- nusuduı." Iv\ ı^ıe \e \iınjmj gıbı ulkeleıde farık \e nıume\- Mzlık konusunun hi(,bır se- kildetjrtisilm.idigMKulikk.it ı,eken T.ın "Ç unku çocuk- lar ıçin u>gulanmakta olan \ asada o/ne çiKiıklur. Sııçla- nnın karsılı«ıda\etıskınk'r- dı- »Iduğu <>ibi bir ceza dv0l. onlemdir. Orada 7-S \asında her çocuk farik >c nıume\">\ı kabul edilmektcdır. \ncak bunun bo\lo kabul edilmesı de onun bir U'tıskın ^vi ce- zalandırılmasına \eterli ol- mamaktadır." k.ın,uklenn \e gen<,lerın vetışkınlergfbı ccAilandınl- ınalannın koıuı\ j eğılenleıı ılgılendıniığını so\le\eıı >argıç Tan Tnrkı\ede ço- ı.uk mahkemelerınde u\snı- lanmakta olan Cocuk \lah- kemekrı Nasasi nda \e TB- \l\r\esiınuldugubıldırılen Cocuk M.ıhkeınelen Nds.ı T.isnisi nd.ı dıızenlemeve gıdılmedık^e "farik \e mu- me\\ızlik" taıtismalannın suıet-eöını belırtı\or Hırsızlık birinci sırada \dlı Sıtıl \e istatistık Genel Muduru Hakıın Dr Muslala Nucel'ın Turkı\edC(,ocuk v.ıruılam.isındj Mk karsıla^ılan suvLır ve son ist.ılistıkleı koıuisundı Klınbul Barosu Dereisi nde \eı alaıı ,11.15.11ı masindı voi.uk malıkemelenndekı is \ukunun I4S(> \ihndan bu s.ıııa ıkı k.ıt artı>gosteıdığı belırtılı\or I W \ılında gelen da\aların ancak \uzde 4^ * u kaıara baglanmı^ Bu kararlaıın \uzde ş(ı 9 u nıahkımıı\et \uzde 14 u beıa.ıt ıle sonu(,lanmı^ (.oi.uk mahkcmcloıındc \cııleıı nuhkuını\et kaıarlaıı bırontekı \ ıla goıe \uzde 10 1 oranında azalırken beıaat karaı 1 vuzde 6 6 oıanında aıimı?> (.ocuk mahkemelerıne gelen d.nalaıd.ıkı suı, turu dagılımına bakıldıgında hıisızlık \uzde "'O S muessır ful vüzde 14 oranında \ogunluk gosterı\or Turkıve'deçocuk mahkemeleıındekı oıtalama vaıgılama süresımn bıroncekı \ıla gore I0I gun artarak '68 gun oldugu saptanını^ KÇSKk TI Z( K VE Kl Rl CIL VK kl Kl LT UI TOPL^DI 6 Tabela sendikasını kabul etmeyiz' • Kurulta\da bır konuşma yapan İijçı Partısı Genel Başkanı Doğu Perınçek. partıs,ının seçımlerde ışçılere \e kamu çalışanlarına mıllet\ekılı adaylığı onerdığını so>ledı ANK.ARA (Cunıhurı\e( Burosu) - kamu Çalısanları Sendıkal.ın konfederd'-\onljsma kurulu (kÇSkk) Tuzuk \e kuıuıaılaı kıı rultavı toplandı Kurul Donem Sozcusu \e Bırlesık Tası- macılarSendıkası Genel B.ı^kanı Osman \\- ruğ kamu çalısanlarının gre\lı toplusozles- melı sendıkal haklarının gasp edıldığını be- 11 rterek "Tabela sendikasını asla kabul etme- vecegiz" dedı KCSkk Tuziik \e kurueulaı kurultavı dün başladı Kuıııla uve ''O sendıkadan ^00 delegenın katıldığı kıırultavda bırkonu^ma vapan DISK Genel Bask.inı Rıd\an Budak sos\al hııkuk de\ letını ancak orgutlu bırsen dıkanın varatabıleccğını vurgulavarak "Ka- mu çalışanlan.hııkııkdc\lotinın\edcmokra- sinın Ncriesnıt'si için bu\ıik bir orgut >ararh- lar" dedı kamu (.alısanlarının sendıkal huklan 1^ın \erdıklerı mucadelevı ı^çılenn \eı^çı sendı- kalarının veıeııiKe desteklemedıklerını be- lırten Budak memurlaıia ı^ılerın onak I1.1 reket etmeleıı gereklıgını :,o\ledı kC Skk Donem Sozcusu Altugda kamu «,alı>anlannın gre\ Iı toplusozleşmelı sendıkal • DİSK Genel Başkanı Budak, sos\al hukuk de\ letını örgütlu bır sendıkanın varatabıleceğını \urguladı Budak. nıemurlarla ışçılerın ortak hareket etmelerı gerektığını söyledı hakları ıçın >aklaşık 6 Mİdır muLddele ettık- lerını belırterek buvukenjellerlekar^ıla^tık- hrıııı so\ledı \lm.adeleleı 111ın temelını "Hakvcnlmcz,alınır" telsetesmın olu^turdu- gıınu anlatan Altug tum baskılara kar;,ın bu- gun bır kontederas\on kıırma a^anıjsuıa gel- dıkleıını Mirguladı Topiu sozlesme \ e gre\ lukkının kaıııuov ıı taratınd.ın kabul edılmisolnıasına kaisin sı- vasi ıktıdann bu haklarını ~gasp"etnıe\eç.ı- hstıgını sovleven Altııg "Toplusozleşnıe \e grevlı scndika hakkı kamu lalışanlarının en doğal hakkıdır. Bizlere da\ atılan. toplıı sozleş- me \e grvı hakkından Miksun bır tabela sen- dikasını asla kabul etmivoruz" d>.dı kuıııltıvda bır koıuısma \ ıp.in Kt,ı Partı- si Genel Başkanı Doğu Pennçek de panisi- nın sevimlerde ı^çıleıe \e kamu (,a1ı>ınları- na mıllet\ekılı ada\lığı oııeıdıgıııı so_\ledı Bııle^ık Sos\alist Paıtı Genel Ba>kanı Sa- dun \rende seınıa\e \eempai\alizm kaı^ı- siııda ııisanljrın soz sjlııbı olmalannın tek volunun orgııllı.ıınıek oldııgunıı \uı juladı kurulıavın bıuunku bolumunde kontede- ras\onun tıızugu ve kuıulıın geçıtı vönetım kurulu belırlenecek AHMET TANER KIŞL4LI Esintiler... Geçenlerde bır yazımda Yaşar Kemal 1 savun- muştum Bır kıtabındakı bırkaç satıra ya da sayfa- yabakarak bırçırpıda 'bolucu 'damgasını vurmanın yanlışlıgını dıle getırmıştım Çok saygı duydugum bır koşe yazarından "ıtıraz geldı Itıraz bır anı kıtabındakı bır bolumu kanıt olarak gostenyordu Konuya yenıden donup donmemek konusunda ka- rarsızdım Ama tam o sırada İsveç ten gelen bır ha- ber benı rahatlattı Sevındırdı Isveçlı bır gazetecı ıle Yaşar Kemal arasında şu ko- nuşma geçmıştı Bır Kurt yazarı olarak Guneydogu da olup bıten- ler sızı rahatsız etmıyor mu' - Bır kere ben b>r Kurt yazarı degıiım Kurt asıllı biı Turk yazarıyım1 Ikı anadılım var Bınsı Kurtçe dıge- n Turkçe Atatürk un 1928 yılında -bır sıvıl toplum orgutu olarak- kurdugu Turk Egıtım Dernegı çarşamba gu- nu Izmır de bır toplantı duzenlemıştı Ataturk'un Kul- tur Polıtıkalar, konulu toplantıda bu olayı anlattım Ve ekledım - Hıçbır toplum ulusaHaşmadan çagdaşlaşama- mıştır Ataturk, 24 etnık kok'enden bır ulus yaratma amacındaydı Laık-demokratık-ulusa! nıtelıklı Kultur Devrımı'nın taşıdıgı ulusal kımlık anlayışı, ışte bu dur! *•* Yıllar onceydı Ahmet Adnan Saygun un 70 yılı kutlanıyordu Konuşmacılardan Umıt Haluk Bayulken ın bır anı- sı, benı çok etkılemıştı Olay Sayın Bayulken ın Tur- kıye'yı Bırleşmış Mılletler de temsıl ettıgı doneme aıt- tı Saygun'un olumsuz Yunus Emre Oratoryosu ' BM bınasında buyuK bır orkestra ve koro tarafından Ingılızce olarak-uygulanmıştı Sonrasını konuşma- cı şoyle anlattı - Konserın ertesı gunuydu BM korıdorlarında kar- şılaştıgımızda bıraz tepeden bakan. adeta lutfen se- lam veren bazı Batılı ulkelenn buyukeıçılennı gorme- lıydmız 1 Artık bıze bır başka saygı gostenyorlardı Bu duzeyde bırsanat olayını gerçekleştırebılen bırulke- nın temsılcısı olaraK bızım de başımız bır başka "dık' ıdı Olay ulusallıktan evrensellıge uzanan surecın çok guzel bır omegıydı Kemalıst devrım Osmanlı nın horiadıgt, unuttur- maya çalıştığı bır kultur bıreşımını yenıden gun ışığı- na çıkarmıştı Ustelık ona "evrensel kultur un ola- naklarını sunmuştu Ulusal ozun yarattıgı urun de boylece evrenselleşmıştı Ataturk un ulusal kultur"an\ay\şt ışte budur' • • • Izmır toplantısında Prof Ergun Aybars'ın aktar- dıgı bır olay da çok anlamlı ve onemhydı Daha çı- çeg: burnunda bır olay 1 Geçen mart ayında Rıyad Muftusu şoyle bırfetva yayımlamış "Dunya duzdur Tersını one surmek dıne aykırı- dır Bunu yapanlann kath vacıptır' ' Osmanlı'dakı ılk gozlemevı 1580 de Şeyhulıslarr'ın fetvası ıle yiKtırılmadı mı? Basımevınden Muslur^an- ların da yararlanması "ıznı" Gutenberg den ancak 270 yıl sonra çıkmadı mı? Copemıc"ten ıkı yuzyıl sonra bıle, Osmanlı hala 'dunya merkezh guneş sıs- temı"n\ okutmuyor muydu? Daha geçen yuzyılda bı- le, 'Anatomı dersınde Musluman kadavra kjllanıla- maz" fetvaları ıle Tıbbıve nın kurulması engellenme ye çalışılmıyor muydu 9 'Uçgenın ıç açıları toplamı ne kadardır' dıye so- ran Baron de Todd'a ıkı Osmanlı hendesecı bon bon bakarken uçuncusu şu yanıtı vermemış mıydı "Uç genıne gore degışır' Astronomı eskıçag vefelsefe kıtapıannı kıtaphklar- dan attıran Şeyhulıslam efendılerı unutmaya olanak var mı 9 Rıyad Muftusu, benı çok gerılere kadar goturdu Ve Fransa Muslumanlannın -geçen yıl olen- manevı onderı Arap kokenlı Şeyh Abbas ın sozlerı canlan- dı anılarımda "Ataturk cehalete karşı savaşP Islama karşı de- ğıl' " Yağ birikimi hastalık riskini artırıyor Belini ince tut, kalbinikoru Gl\DLZİM!>IR Bedenın bel bolgesınJekı a^ııı vaâ bırıknnı koıoııeı kalphastalıgı n,ınonemh bır ıiiketkenıolusturu\or >jpı- lan son ara^tııınalara jore vuksek tansıvon \e lıpıt uıbı risk taktorlennın belıılen- mesınde va da koroner k ılp hastalıgı ıle dı\abet gıbı b.ı- zıhjstalıklaıınunismdn vıı- cutt.ıkı \ag dagılımını en ı\ı bel-kaka 01 anı \eııvor Bel kalt,a oıanı kı^ının bel ve\- resının kalça çe\ıebine bo- lunme->ı\leeldeedılı\oı Lz- ınanlar btı degerlenn eıktk ıçın I 0 kadın ı<,m 0 S oldıı- gunu belııtıvor Bunlaıın uzeıındekı a>ııı degerle ıse artan saglık ıiskleıının isaıe- tı olaraCkabul edılıyoı L Ikemızdekalp *aglıgı ve saghklı beslenıne bılınLinın vavgınla^masi amacıvla çc- sıtlı kampaınalaı duzenle _\en BeceL son olaıak kamu ovunu bılgılendııme\e vı>- nelık 'Kalp Saglığı Danışrııa Merkezi' kuıdu kalp-danıaı hastalıklaıı- 11111 dunvadakı olıım neden- leıı aıasinda \akla^ık _\ıızde ^0 lıkbıı pa\asalııpoldLigu- nıı belırteıı lnıle\ı>r vctkılı- lerı venı danişma ııı«.ıkezını tanıtmak amacıvla duzeıık- dıkleıı toplantıda "Şişman- lık \e konıner kalp hastalık- lan etkıleşinıı' konuMiıuı 1^ ledıler Haeettepe L nıveisitesi Saglık Teknoloıısi 'S ü Be^ leııme \e Dıveletık Boluııuı ogıetıııı u\esi Pıot Dı V- \ınç \ uct'san vapısal voıı den si^ııı.ıııli;.'! uiLiıtt.ıkı \.iü ıiıiktdiınm aıtnıasi ol 1 lak laııımlavarak v uuıi agıı- lıgının olnıasi geıekeııden \ uzde 20 tazlalıgının sis- ıııaıılık olaıak kabul edıldıgı nı vııi-'Liladı \ üı.utt.ıkı \ag d.ıgılıınııııi! k.'lp-damaı h.istalıkl.11 ının goı ulme riskı Lizeımde onenılı bıı etkıve salııp olduguna dıkkat çcken Pıot Sevırn, ^ı in.es.111 kalp ^dglıgmın koı unm.isind.ı dıkkat edılecek UIISLIILIII ^o\le siıaladı "Şi'! nıanlık »ı kanlıpıtlerı uzerınde. \emek \eme du/e- nınin deerkılı olduğu goruşu \ardır. ^apılan araştırmalar çok sa\ ıda oğunltî beslenme- nın. şı^nıanlık. v uksek koles- tenıl \e konınor kalp hastalı- ğını azalrhöını ortava çıkar- dı Nanı alınan besin miktarı değıs,meden ^e gunluk ener- jı alımını artnrmadan \eme sıklığfnın çoğalnlması kalp sağlığına \ararh bulundu Şişnıanlık \e kalp damar hastalıklanndan korunmak i<,m diMttt vağdan gelen en^rjı oranını \ uzde Mi \e al- tına ındırmek »erekıvor. Çunku \ağın enerjı değeri \ uksek olduûundan «jenelde \ağlı dnet. şışııunlık rıskını arttımor. Avrıea şişmanlık \e kalp damar hastalıMarın- dan korunmak H,III besınks rin ha/ırlannıası \e pısırıl- nıesınde haslama. ı/»ara \e fınnda pişırnıevı tercih et- mek gerekıvoı Etle pışirikn vemeklere \ağ ko\nıamak. \emeklere \ağı vakmadan eklemek. kı/artnıalardan kaçmmak. p.ısia. kek. kura- bı\ı. borck ^ıbı hanıur i>le- nndı çok fa/la \ağ kııllanıl- dı«ı ıçın hıınlan a/ \emek f^1 - rekıvor "