Katalog

16 OCAK 1995 PAZARTESİ • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 19 Alevilere Kızılbaş denmesinin ardındaki gerçekler- 3 Mum söndürme ve 'ensest ilişki' MİYASE İLKMJR Tann"yı ınsanda arayan ve do- gadakı her varlığı Tann nın par- çası sayan cınsıyet ayrımcılığı yapmayan \e kendı dın buyuk- lennı bıle sorgulamaktan, hıcvet- mekten çekınmeven Alevı-Bek- taşı ınancı elberte kı tslam taas- su bunu Anadolu'da yaymaya ça- lışanlarca dışlanacak horlana- caktı Kadın ve erkeğın gozgoze gel- mesını bıle zına sayan bır "'zıh- nıyetın", kendı ıbadethanelenn- de kadın-erkek dızdıze oturup ıbadeteden. semah donen Alevı- ler hakkında "birbirlerinin eşle- ri>le cinsel ilişkide bulunma" suçlamasını yoneltmesı şaşırtıcı değıl Geçmıştekı bu zıhnıyetın uzantılan bugun de balede. hey- kelde \e baktığı her şey de cınsel- lıgı anyor ve cinsel açıdan "tah- rik oluyor.*7 Yabancılan cem ay ınıne alma- yan Ale\ ılerı kotuleyerek top- lumsal muhalefetı genletmek ve onlan en can alıcı yerlerınden vurmak ıçın busöylentı çıkanl- mıştır Bu ıddıaya gore Alevıler, ka- dınlı erkeklı bırevetoplanıpor- taya bır mum yakar, sonra da mu- mun yanına bır horoz bağlarlar- mış Horoz çırpınıp kanat çır- pınca mum sönermış Bundan sonra da kadın erktk, kım kıme denk duşerse cinsel ılışkıde bu- lunurmuş Alevılen toplumdan dışlama amacı guden bu karalama kam- panyası. ozellıkle Bektaşı olan Yenıçen Ocağı'nın kaldınlması sırasında Sultan 2 Mahmud'un Bektaşı tekkelennı yakıp yıkma- sı ve hatta Bektaşı mezarlannı tahrıpetmesınden sonra sıstem- lı bır şekılde surdurulmuştur Tas>avvuftagızlılıkesastır Yo- ğun ve çok kulturlu bır tasa\\ uf felsefesını ıçeren Alevı-Bektaşı ınancı belkı guvenlık. belkı de >ol gereğı gızlılığı ılkeedınmış- tır Bu "müphemiyet" bağnaz çevrelenn ılgısını dahadauvan- dırmıştır Ancak, Alevılığm ınançlannın temelını nasıl kı Hak- Muham- met-Alı uçlusune dtryulan sev- gı, saygı ve bağlılık oluşturuyor- sa. yola gırmenın \e yolda kal- manın koşulunu da "eline, beline vedttinesahipolma" "Edep-er- kân" ılkesı oluşturur Hacı Bektaş'ın bu unlu sozu Yunus'un şıınnde şoy le dıle gel- mıştır "Elin tek, dilin pek, belin berktut" Alevı-Bektaşı edebıyatmda oğretıcı ve guzel ahlakı telkın edıcı şurler bınncı sırada gelır Alevı toplum yapısında, en bu- yuk cezatoplumdan dışlamadır Bu ceza. zına vapana ve eşını toplumun nzası ve geçerlı bır ne- den olmaksızınbosayanavenlır Kendı eşını toplumu ıkna edecek geçerlı bır neden bulunmadan boşayan ve zına yapan bır kışıye en ağır cezayı reva goren Alevı toplumunun "mum söndürme" "aile kavramını tanımama" gı- bı ensest ılışkı ıle suçlanması ah- lak dışı olduğu kadarda gulunç- tur Alevı ıbadethanelerınde mum yakıldığı doğrudur Muma Alevılıkte"çerağ"denır Cemde on ıkı hızmetı gorenlerden bın de "çerağcı"dır Inancagoreçe- ragşuayetedayandınlır "Biz se- ni Allah yoiuna ışık saçıcı bir gıi- neş olarak gonderdik." (Ahzab Suresı-6) Alevı-Bektaşı ınancında pey- gamber. ınsanlıgı aydınlatan çe- rağa benzetılmıştır Elektrıfın en uzak koye değın ulaşmasın- dan sonra. cemevını elektnkle aydınlatan Alevıler. sımgesel olarak çerağı yıne de yakarlar Mum sondurme karalaması bugun de bazı çevrelerce Ale\ ı- lere yoneltılır "Kızılbaş" den- mesınden pek rahatsiz olmayan Alevılenn buıftıradançoketkı- lendıklen ve tıksıntı duyduklan bır gerçektır Sıvaslı Alı Kızıltuğ'un son do- nemlerde unlenen bır deyışınde de bu goruluyor Sen gittin gideli deliye dön- düm Her gfin gozyaşımı dökerim 4li Ana bacı kardaş bilmez di- yorlar Duydukça içimiçekerim Ali Zalim yaktı katlimizeferma- nı Tutuyor başımda derdin du- manı Gelcceksen di gel tam da za- manı Yoksa ikrarımdan dönerim AN Kızıltuğ'um pire gonöl bağ- ladım \ ıllar \ar ki, için için ağla- dım Can boğaza geldi kustum soyledim \ ine senden ozur dilerim Ali Cumhunyet donemınde de Alevilere yonelıkıftırakampan- yasi gencı kesımler tarafından alabıldığıne surmustur Bu ıftı- ralann buyuk bır kısmının dın adamlanndan gelmesı ılgınçtır Işıkçılann lıden Huseyın Hıl- mı Işık. kıtaplannda AÎevılere yonelık "bunlarkadınlannı kız- larını da toplantıya getirir içki tçer dansederler. Birisi. birinin kadınını \eya kızmı beğenirse, er- keğe gelip, 'sizin bahçeden bir gul koparacağım' der sonra da operdi. Bu talep karşılıklı olur- sa, iki adam da Baba' nın onune gelip izin ister, sonradan ömurle- ri boyunca birbirle rinin kansı- nı kızını cinsel açıdan kullanır- lardı"" ıftırası hâlâ belleklerde- dır 1957 yılında Istanbul \alı \e Beledıye Başkanı Prof Dr Fah- rettin Kerim Göka> da Bayram Gazetesı nde Rafızı (Alevı)ler hakkında şu \orumu yapmıştı "Hiçbir şeye inanmayan, kudsi- yetleriinkareden Ranziler,cemi- >et içerisinde zehirii baldıranlar- dır... Bunlar manevi kıymetleri yok etmeğe uğraşırlar, Bayram gunünde. eski bir hoca olarak, Tıirk gencine bu sım açıkiamak- tan bahfiyartık duyuyorum" I96Ö U yıllardabaşbakanolan Ismet Inönu, Dıy anet Yasa Tasa- nsı'nda dığer ınanç gruplannın temsıl edılmesıne yone lık mad- deler ekleyınce donemın Zafer. Adalet ve Tercuman gazetelenn- de "İsmet Paşa mum sondurme törenlerini camiiere taşımak is- thor*'şeklındebaşlıklar atılmış- tı Bu yayınlardan sonra bugu- nun ıkı unlu polıtıkacısı SHP Grup Başkanı Sevfi Oktav ıle SHP Genel Başkan Yardımcısı MustafaTimisi'nm daaralann- da bulunduğubır grup genç unı- \ersıtelı 23 Nısan 1963'te olayı protesto eden bıldınler yayınla- mışlardı 1966 yılında da donemın Dı- yanet Işlen Ba^kanı tbrahim El- malı Alevılığı "sapık bir mez- hep" olarak tanımlayınca. ulke çapında tepkılere yolaçmış bu tepkıler sonucunda Alevı ler Turkıye Bırlık Partısı'nı kur- muşlardı Alevıler ıçın aşağılama ama- cıyla soylenen dığer sozlerden bazılan ıse "Kızübaşlann ku>- ruğu var" "kıalbaşın kestiği yenmez, cenaze namazı kılın- ma/" "kızılbaş \li\vi tann bi- lir" "luzılbaşın nefesi yeşüdir" şeklındehalkarabinda yayılmış- tır Ancak son zamanlarda Ale- vılgı tanıtıcı yayınlann yapılma- sı ve Alevılenn kımlıklennı ve ıbadetlennı gızlemekten vazgeç- melenyle bu soylentılerın ger- çek dışı olduğu en cahıl halk ke- sımınde bıle kabul gormuştur BİTTt kaınaklar Bakı Oz-Osmanlıda 4le\ı 4\aklanmaları Fuat Bozkurt- Aleulığm ToptumsalBo\uıları John Kmgsle\ Bırge Bektaşılık Tanhı Is- meı Zekı E\ uhoğlu -Butun ionlern - le Beklaşılık Bıırhan Oğuz-Anadolu Bektaşılığınm Kokenten Atılla Oz- kınmh-4leulık Bektaşıhk Mehmet Yaman-Ale\ıhk\ m m G U N D E M MUSTAFA BALBAY • Baştarafı 1. Sayfada gelıyor Bırleşmeye açılan pencere- lerdekı manzara haylı ılgınç Her pencerede farklı goruntuler var Karayalçın ve Baykal ın yakın çevresınde yapılan hesaplar, "Ya bı- zım olur ya kımseye yar etmeyız" mantığına dayanıyor Karayalçın'ın Anadolu turu, pek pariak geçmıyor Izmır'dekı delege toplantısında boş sandalyeler dıkkat çekıyordu Izmır ll Başkanı Hilmi Değirmenci Kara- yalçın'a yakınlığı ıle tanınan bır kışı Anlaşılan delegeler onu haylı oğut- muş Karayalçın, izmır'den sonra Trab- zon ve Adana'ya gıttı Sırada, son anda bır değışıklık olmazsa, Denızlı, Dıyarbakır, Edırne ve Erzıncan var Ancak SHP lıderının Anadolu da karşılaştıgı tablo kendısı açısından ıç açıcı degıl Delegenın eğılımı şu "Aday olma Baykal da olmasın ' Pekı kım olsun? Bu sorunun "çok net" verılmış bır yanıtı yok Şu aşamada SHP dele- gesı, "kımlerle olmayacağını" sap- , tamış durumda Önumuzdekı hafta ıçınde, "kım- lerle olabıleceğını" duşunmeye başlayacak Ancak bır "Soysal ruzgân" estığı- nı de kabul etmeyen yok SHP nın tavanında ıse soylemeye dılım varmıyor ama "çırkın" hesap- lar yapılıvor Sankı rota, "/Ve pahası- na olursa olsun, koalısyonun deva- mı" yonunde çızılmış Dıyelım kı 28 ocak kurultayında CHP çatısı altında bırlık kararı alındı Karayalçın çevresındekı SHP kur- Solda Çirkin Hesaplar. maylan, halay çekmek ıçın ceplen- ne koyduklan mendıllerı çıkanp bır- lığı boğmak ıçın kullanacaklar Ve SHP delegesıne "CHP çattsına gıt- meme" kararı aldırmaya çalışacak- lar Delege bu oyunu bozabılır mı? Bozabılır Bunu, 24 aralıktakı ku- rultayda kanıtladı Karayalçın çevresı bırlık tarıhını bulanıklaştırmaya çalıştı Delege tepkısını gosterdı ve "Hayır, bırleş- me tanhı kesınlıkle 28 ocaktır" ka- rarı aldırdı SHP lıderının Adana'da yaptığı açıklama da ılgınç "Çekılebılınm Ama Baykal da çe- kılmelı Uçuncu bır aday uzerınde uzlaşılırsa, bunu yapanm." Ilk bakışta çok yapıcı bır onen Ancak Karayalçın'ın bu onerıyı orta- ya atarken Baykal'ın kesınlıkle çe- kılmeyı duşunmedığını ve duşun- meyeceğını bılerek hareket ettığını de unutmamak gerekıyor Tıpkı, Inönu nun artık lıderlığe soyunma- yacağını bıldığı halde, "Inonu evet derse onu destekleyelım, hayır der- se ben olayım" onerısı gıbı Şu aşamada Baykal'a, "Çekıl" deseler, "Çekıldım, 86 kıloyum" karşılığını verır Sozluğunde, "çekıl" karşısında başka bır anlamın yazılı olduğunu sanmıyorum Karayalçın, Anadolu'yu karış karış dolaşıp destek ararken Baykal, ar- kadan dolanıp puan almaya çalışı- yor CHP lıderının randevu lıstesın- • •• de, çoğunlukla SHP delegelen var. CHP cephesınde de "Bırleşme SHP çatısı altında olursa CHP ıçın fesıh karan almama" kulıslerı donu- yor Her ıkı kesımdekı bu kuşkular doğru olmasa bıle, taraflar bırbırlen- ne karşı o kadar guvensız, o kadar yıpratıcı oldular kı bu yuzden her- kes "Doğru olabılır" dıyor Cemal Süreya 198O'lı yılların so- nunda Ikıbın'e Doğru dergısınde "Izduşumler" başlığı altında portre- ler yazardı 18 Ocak 1987 tanhlı ya- zısında Denız Baykal ıçın şunları soyluyor "Polıtıkayı profesyonel bır uğraş, bır meslek olarak gorur Insanlar ıçın değıl, durumlar arası duşunur Populısttır, elıte karşı, burokrasıye karşı reel polıtıkanın adamı Duşun- ceden, ıdeallerden değıl, guç den- gelennden çıkış yapar Nurullah Ataç hayranı Ataç'ın duşuncedekı aşırı kuşkuculuğu, her duşuncenın doğru olduğu kanısı, onda, "Her durum sağlam olabılır" bıçımınde belınr öğrencı derneğı yönetım kuru- lu başkan yardımcısı gıbı bır çalış- ma bıçımınden bır turlu kurtulamı- yor. Kızamığını henuz geçırmedı. Uç kışının ıçınde ahbap, yuz kışının ıçınde yol gostencı, bın kışının ıçın- de hıç " Cemal Sureya, 1 Şubat 1987 ta- nhlı yazısında da bugun, "delege ıs- terse aday olurum " dıyen Ismail Cem ıçın şunlan yazmış "Ismail Cem, bır olçude, Denız Baykal'ın Istanbullu'su ve temızıdır. Cem Eflatun'dan ıcazet almış, Baykal, Machiavellı'den.. Ismail Cem, dıpnottur, Baykal ara başlık Utopyacı değılse de aşın tyımser " Bunlar, usta btr şaırımlzın, yazan- mızın duşuncelerı, benım değıl Yo- rum, okurun Solda bırlık açısından, gerçekten, gerçekten, vallahı de bıl- lahı de gerçekten önemlı bır haftaya gınyoruz. Istenen bırlık gerçekleşmezse ta- bıı kı solun sonü değıl, yenı bır du- rum saptaması yapılır ve devam edılır Ancak sol taban sol partıler- den umudunu daria da yıtırırse, ış gıderek zorlaşacak Solun bugunku butun polıtıkacılara gereksınımı var Karayalçın'a da Baykal'a da Cem e de Gürkan a da tumune Ama bu- gunku acıl sorun, 28 ocaktan nasıl sağlıklı bır yapıyla butunleşerek çı- kılacağı sorusu ıse, yanıtın ılk tum- cesı şu - Kavga etmeden. "Herkes sılahlannı çeker, kazanan lıderdır" dersenız, bunun adı butun- leşme olmaz, dığenm sındırme olur Şu aşamada tabandan esen ruz- gâr, Karayalçın'a, 'Murat, sen bıraz daha terat', Baykal'a 'Baykal, ıkın- cı adam olarak kal' dıyor Polrtıkada 'son' dıye bır şey yok Bu, polıtıkacı ıçın de geçertı. Solun bırleşmesı sağlıklı gerçekleşırse bundan, hder olamayanlar da kazançlı çıkacak Butun sorun, hesabı aylık değıl, yıllık yapmakta.. Mıuncu'nıın heykeli söküldü Şeriat Baştarafı 1. Sayfada Camıı arasındakı bolgeyı veşıl alana donuşruren eskı beledıye başkanı Tahsin Bozoğlu. D\ P"lı baş- kanın yoreye hıçbır ıcraat yapmadığını Mumcu Anıtı olayıyla da gundemı saptırmaya çalıştığını soyledı Ay laronce Uğur Mumcu Meydanf nın adını de- ğıştırmek ıçın şehıtlenn "•araç" olarak kullanıldı- ğını ve kın tohumları atıldığını belırten yurttaşlar şoyle konuştular "Mevdanın ismini degiştinHi aylar olu\»r. He>- kelin kaldınlması ise belediye yonetiminin Lğur Mumcu ismine tahammul edemediğini açıkça gös- terivor. Ataturkculuğün. laik cumhuri>erin en bıı- \uk sa>unucularından olan Lğur Nİumcu'nun ölum yıldonumüyle ilgili ha/ırlıklann sürduğu sı- rada anıtın sokülup ahlması anlamlıdır. \nıtın kı- sa surede eski verine konmasını ısthoruz." Bazı yurttaşlar anıtın kaldınldığı yere karanfıl- ler atarken "1995 hoşgoru yılında. Lğur Mum- cw'ya tahammul edemeyen belediye j-önetimini kH nı>onız*yazılı bırde pankart astılar Ancak pan- kart daha sonra polısler tarafından sokuldu Yurttaşlar. seçıldığı gunden bu yana Susurluk'a bır katkısj olmayan. meydan ısımlen değıştınp, anıt sokerek belırlı ke->ımlere mesaj vermeye kal- kan DYP'Iı Beledıye Başkanı Fahrettın Tan'ı he- sap vermeye ve i(.raatlannı anlatmaya çağırdı Öteyandan Ugur Mumcu'yu anmaetkınlıklen çalışmalan da suruyor Izmır'de Demokrası Plat- formu'nca 24Ocak"tagerçekleştırılecek mıtıngın hazırlıklan tamamlanırken Denızh'dede "Demok- rasi İçin Biriik \e lğur Mumcu'vu Anma Hafta- sı" duzenlendı Denızlı Demokrası Platformu'nca duzenlenen etkınlıkler 16-28 ocak tanhlen arasında gerçekleş- tınlecek Etkınlıkler Ankara SanatTıyatrosu'nun "Sakıncalı Piyade" oyununun s,ergılenmesıy le baş- layacak 22 ocaktakı SHP'nın duzenledığı pane- le Prof Dr Toktamış \teş ve Ressam Bedri Ba>- kam konusmacı olarak katılacaklar Uğur Mum- cu"nun agabeyı Ceyhan Mumcu"nun onur konu- ğu olarak katılacağı etkınlıkler. konserler, toplan- tılar panellerle surecek SSK Işhanı onunde ku- rulacak platformda Ugur Mumcu ıçın anı defterı açılacak Hüzünlü bir iiksmııda Nâzun • Baştarafı 1. Sayfada gerçeklikten doğan ve ona yone- len bir lirizm yaraür. Bu jaraöş- ta biünç, kapsayKi bir iştev yiik- lenmiştir; bakış ise kuşbakışı ba- ktş ozelliğini taşır. Boy ttce şiir,d u- şey olarak daha derink-rc inebi)- mek için engin bir derinlikle ku- caklaşır." ^donıs. odulunu aldıktan son- ra. ^rapçabırşıırınıseslendırdı Sıınnı gozlennı kapayarak. şar- kı soyler gıbı seslendıren Ado- nis. boylece Arapçanın muzıgı- nı şıınne ne kadar başanyla ak- tardığını kanıtlamış oldu Adonıs'ın Turkçe şıırlen ıse Cune>1 Turel tarafından seslen- dınldı Dakıkalarcaayaktaalkış- lanarak sahneye davet edılen ve bır konuşma yapan Azız Nesın. dunya goruşunun oluşmasında en etkılı kışı olan Nâzım Hık- met'ın ozyaşamöykusünü yıllar once yazmak ıstedığını, ancak çok tepkı aldığını belırttı Nesın. bugünlerde, vakıftakı çocuklannın Nâzım Hıkmet ar- şıvını duzenledıklerı en yakın gelecekte onun yaşamoykusunu kateme alacağı mujdesını de ver- dı Nâzım Hıkmet'ın mezarının Turkıye'ye getınlmesıne karşı olduğunu bır kez daha yıneleyen Azız Nesın, bu konudakı gorüş- lennı şu sözlerle ozetledı "Dile- rim ki NâzınVın şiirinde sözunu ettiği çınar kasabalara, koylere Nâzım'ın mezan olarak yayılsın. Bu, Turk insanının yureğinde Nâzım yaşıyor demektir. Tarihi- mizin biı bolumunden hep utana- lını diye, Nâzım'ın mezarının Moskova'dan getirilmesini iste- mivorum. Ne mutlu ona ki. olu- münden sonra. duşmanı olanlar bile onu kabul etmek zorunda kalmışlardır. İşte sanatın saygm- lığı budur." Kultur Bakanı Tımurçın Savaş ise ^zız Nesın"ın göruşlennın tersıne Nâzım Hıkmet'ın meza- nnın Turkıye'ye getınlmesı ge- rektıgını savunuyordu sozlenn- de Nâzım Hıkmet adına ulusla- rarası bır odul konmasının vebu odulun uluslararası bırjun tara- fından degerlendırılmesının. dunyanın Nâzım Hıkmet'e sahıp çıktığının bır gostergesı olduğu- nu vurgulayan Savaş. odul tore- nınde Nâzım Hıkmet'ın mezan- nın Turkıye'ye getınlmesı gerek- lılığıneılışkıngoruşlennıbırkez daha dıle getırdı "Nâzım Hikmet. Türkiye'nin yetistirip dünvaya armağan erti- ğj en bıi> ıik şairimizdir. Mezan- nı Turkiye'ye getirmek istiyoruz. Bunu yalnızca ona karşı olan so- rumluluğumuzu verine getirmek için ıstemiyoruz. \eryuzunun tıim baskıy a uğramış, kıyıma uğ- ramış, duşunur ve sanatçılanna karşı da borcumuzu odemek is- tiyoruz. Nâzun Hikmet Turki- ye'dir. Şüıieri, dizekn dillerimiz- dedir. Oyle ki, Nâam'ı kabul et- mek istemeyenler, artık onun dizeleri ile nutuklar atıvoriar." 45 yıl önce yazılan mektup • Baştarafı 1. Sayfada pında y uzumüzu gulduren. gog- sumuzu kabartan ve butun \\- rupa sanatçılannın takdırle an- dıklan buyuk bır şaır olduğuna dıkkat çeken Kıbrıs Turk Işçı Bırhklen Genel Sekreten u Biz onunla ovunmekteyiz" dedığı mektubunda şu ıfadelere yer ver- dı "Cunıhuriyet yonetiminin yasalan boyle bir cezanın kesil- mesine izin vermediği halde aske- ri mahkeme, onu 28 yıl 4 ay gıbi uzun bir hapiscezasına mahkûm etmiştir ki bıiyuk bir adaletsiz- liktir. Bu adaletsizliği yapanlar, Türk ulusunun seve seve kanını dokmuş olduğu amaca ihanet ediyorlar. Biz Kıbrıs Turk işçileri. cunı- huriyet yasalanna aykın olarak Nâzım Hikmet'in 28 vıUay hap- se mahkûm edilmesinden dolavı buyuk bir uzuntu ıçindeyiz ve mevcut yasa\a aykın dav ranarak boyle bir karar verdiği için aske- ri mahkemevi protesto ederiz. Kıbrıs Turk işçileri, şair Nâzım Eınııiyetten İBDA-C itiıafi • Baştarafı 1. Sayfada yere 'bontbab palto". bır yere de parça tesırlı bomba yerleştırdı Bu ey lemı de dıgerlen gıbı ust- lendı IBDA-C telefonla yaptığı ustlenmelenn yanı sıra yayın or- ganı Taraf dergısınde de eylem- lere genış ver vererek, bunlan başan olarak duyurdu 4995 savaş yıh' Hatta Kutlar'ın tedavı gordu- ğu hastaneye hıçbırguv enlık en- gelıyle karşılaşmadan gırme ce- saretını go^eren tBDA-C mılı- tanlan, Taraf dergısı aracılığıyla Kutlar'ı zıyarete gidenlenn ısım- lerinı yayımlayıp olumle tehdıt ettiler Taraf dergısı son sayısın- da da 1995 ı 'savaşyılT ılan ettı Kutlar ıçın bır sınema salonun- da açılan 'Kutlar köşesi'ndekı deftere "Merhaba, bu mumlar yandıkça daha çok Onat Kutlar oldiıreceğiz. Bu mumlar g gjrsin"dıyeyazıldı Emnıyet yetkılılen. tum bu ustlenme. yayın yoluyla eylem- lerı sahıplenme gelışmelenne karşın, İBDA-C'nın her eylemı sonrası olduğu gıbı "Eylemturü olarak PKK'y i andınyor. Ancak araşbrmalanmız süniyor" açık- lamasını yapmakla yetındıler Mılıtanlann. hastaneye ve Kutlar ıçın oluijturulan koşelenn yer al- dıgı pek çok aydının da hazırbu- lunduğu yerlere nasıl gırdıklen sorulan da yıne emnıyet yetkılı- lennce yanıtsız bırakıldı Adresleri beUL. İBDA-C adlı aşın dıncı ve şe- natyanlısı orgütun 'oncedenbii- direrek' gerçekleştırdığı ey lem- len yayın organı Taraf dergısın- de 'IBDA Cepheleri' başlığıyla yayımlaması, yazar, aydın ve du- şunurlenn fotoğraflannı basıp olduruleceklennı duyurmasına karşın, savcılıklar sadece dergı ıçın toplatma karan verdıler Suçlulann yakalanması konu- sunda ıse Istanbul Emnıyet Mü- durlugu. Istanbul Valılığı, Em- nıyet Genel Mudurluğu ve Içış- len Bakanhğf nın "Soruşturma sdruyor" sozunün dışında 'ses- siz' kalması ıse tepkılere ve or- gutle ılgılı çeşıtlı kuşkulara yol açtı HudavendıgarCaddesı Saffe- tı Paşa Sokak Nun Bey Iş Hanı 11 3 Daıre 6 Sırkeci/Istanbul ad- resınde yayımlanan, 515 05 92 numaralı telefonu kullanan. Ab- dullah Kiracı adına Garantı Ban- kası Fındıkzade Subesı'nde do- vız ve Turk Lırası karşılığı ıkı ayn abone hesabı bulunan, so- rumlu yazıışlen mudurluğunu Ahmet Arslan ve \avın kurulu uyelıklennı Serdar Yavuz, Ah- med Arslan, Ahmet Cemgil, Ab- dullah Kiracı. Emin Cabbar, Si- nan Bala ve Seyfi Çabukel'ın yaptığı Taraf dergısı ya da so- rumlulan hakkında polısın ne gı- bı bır operasyona gınştığı soru- su da yanıtsız kaldı Yalnızca savcılıklann verdıgı toplatma kararlan nedenıyle dergının ım- tıyaz sahıbı ve sorumlu yazıışle- n muduru statusu nedenıy le Ab- dullah Kiracı tutuklanarak ceza- evıne konuldu 'Bir şey yapamıvoruz! J Istanbul Emnıyet Mudurlu- ğu'nden bır ust duzey yetkılı ıle yaptığımız goruşme ıse haylı ıl- gınç ve duşundürücu noktalan ıçerıyor Emnıyet orgutunun senclerce sol orgutlere karşı eğıtılerek ya- pılandırıldığını. bu nedenle aşı- Hiknıefin hemen serbest bırakıl- masını yuce kişiliğinizden iste- mektedir. Turkiye Buy uk Millet Meclisi. Turkiye'degerçekten bir demok- rası, cunıhuriyet yönerimi oldu- ğunu sav unuyorsa hemen Nâzım Hiknıet'in serbest bırakılması için karar almalıdır. İşbtı isteği- mizin, V uksek Meclisiniz tarafın- dan yerine getirileceğini ümit eder ve Kıbns Türk işçilerinin en derin sevgi ve saygılarını size bil- dirmeyi borç bilirim.'" n lslamcı orgutler konusunda son yıllarda bılgılenme yoiuna gıdıldıgını belırten bu yetkılının sözlerı şoyle u Son eylemler, öncelikle yapı- hşbiçimiitibanyla PKKizlenimi \erdi. Ancak ustlenme olduğu söyleniyor. Tabii herhangi biri de açıp Bız yaptık' dive bir örgiıt adına ustlenebilir. Çok yonlii so- ruşturmak gerekir. Elimizde bu örgutun İBDA-C olduğu konu- sunda bulgular var. Ancak PKK olasılığı uzerinde de duruyoruz. Ama olayı İBDA-C'nin gerçek- leştirdigi konusunda kesin delil yok. Yani birilerinin telefon açıp İBDA-C yaptı demesi yetmez. PKK de olabilir. \ma ne delil var, ne de gorgu tanığı. Bu nedenle son patlamalaria ilgili soruştur- mada bir ileıieme kaydedilmiş değil." OSMAN A Y D O C A N ANKARA - Anayasa degışık- lıklenne 24 maddenın de alın- ması konusunda dayatan RP'nın parlamentodakı "muhafazakâr" mıllervekıllennı kullanarak 21 maddelık paketı engelleme ola- sılığına karşı. devlet duzenının dın kurallanna dayandınlamaya- cağı hükmünden tavız venlmek ıstenıyor Anayasa değışıklığınm ıkı kez yapılacak gızlı oylamayla ger- çekleştınleceğıne dıkkat çeken AN \P Grup Başkanvekılı Eyûp Aşık, "14 ve 24 bu işe katılmazsa kampanya başlatılabılır. RP bazı çevreleri ayağa kaldırabilır. O çevreier de sonuçta partilerinin içierineetkjedebilir n dıye kaygı- lannı dıle getırdı ANAP'ın, SHP'yı dışlayarak, 24 maddeyı degıştırme gınşımlenne DYP so- ğuk bakarken, üç partının temsıl- cılen bugun yenıden bır araya gelecek RP'nın 24 maddedekı değı- şıklık ıstemlerı SHP tarafından kabul edılmeyınce 21 maddelık anayasa değışıklığı gırışımının dışında kalması lslamcı çevrele- nn etkısındekımuhafazakârmıl- Ietvekıllenne sahıp ANAP ve DYP'detedırgınlıkyarattı Bınn- cı değışıklık paketıne DYP ve SHP'yle bırhkte ımza atan ANAP, RP'nın bu paketı engel- lememesı ıçın bu kez SHP'ye dışlayarak DYP ve RP'yle bır- hkte 24 maddeyı ıçeren ıkıncı paket ıçın hazırlığa gınştı Cu- ma gunu DYP Grup Başkanvekı- lı thsan Saraçlar ve RP Grup Başkanvekılı Oğuzhan Asiİ- tûrk'le bırhkte 14 ve 24 madde- ler ıçın bır araya gelen ANAP yo- netıcılerı, uzlaşma sağlayabıl- mek ıçın bugün yenıden toplan- tı yapacaklar Aşıkkaygıh 14 v e 24 maddelerın de ı mza- ya açılarak her ıkı değışıklık pa- ketının Anayasa Komısyonu'nda bırleşmesınde yarar olduğunu soyleyen ANAP Grup Başkan- vekılı Eyup Aşık. "SHP'niıı de bu işe katılmasında yarar var. Yoksa dığer değişiklikîer de teh- likeye girer" dıyerek kaygılannı dıle getırdı Ozel radyo ve tele- \ ızyonlara yayın olanağı tanıyan anayasa değışıklığınm TBMM'- de genış bır uzlaşmayla sağlan- dığını anımsatan Aşık, şoyle ko- nuştu "TBMM'deki tiim partiler an- laşmışlardı. Ama değişiklik 302 oyla gerçekJeştirildi. Anlaşılmış bir konu bile 302 oyla geçti ki, 5 kişi daha oy vermesevdi değişik- lik gerçeklcşmeyecekri ya da çok daha uzun bir yol olan referandu- ma gidilecekti. ANAP. SHP ve DYP'nin toplam milktvekili say> sı 328. DSP ve CHP'den de geîe- cek destekle sayı 340'a çıkabili- yor. Zaten. 21 maddelik pakette tam bir mutabakat vok. Seçme seçilme yaşını düzenleyen madde ile memur sendikalarına pek çok kışi karşı çıkıvor. Oy lama iki kez ve gizii olarak yapılacak. 40 mU- lenekili fire veıilebilir. 14 ve 24 bu işe katılmazsa kampanva başla- tılabilır. RP bazı çevreteri ayağa kaldırabilır. O çev reler de sonuç- ta partilerinin ıçlerine etkı edebi- lir. O zaman değişiklikîer gerçek- leşemez." RP'nın ve aşın dıncı çevrele- nn 24 madde konusunda hare- kete geçıreceğı mılletvekılleny- le 21 maddelık paketı engelle- memesıne çalıştıklarını ıfade eden Ey up Aşık, "Budcgişiklik- ler tehlikeyc girmemeli. Baştan bır karşı direnişe /emin hazıria- mamak laam. 14 ve 24'u de ka- tahm, anayasa değişikliği konu- sunda bir cephe oluşmasın. Boy- lece anayasa değişikliği garanti altına alınmış olur" dedi Aşık karşı cephe oluşmaması ıçın uz- laşma zemını hazırlamaya çalış- manın dışında bır amaçları ol- madığını soy ledı DYPsoğuk ANAP'ın organıze ettığı ıkın- cı değışıklık paketı toplantısına katılan DYP ıse 24 maddenın "SHP'ye rağmen" getınlmesıne karşıçıktı "21 maddeyieilgiliça- lışmalar sonuca bağlandı" dıye- rek24 maddenın ayncakatılma- sını ıstemedıklennı bıldıren Dev- let Bakanı Bekir Sami Daçe. bu paketın ımzalarının tamamlana- rak salı gunu TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk'a venle- ceğını soyledı 24vel4 madde- lenn yanı sıra başka değışıklık onenlennın de bulunduğunu ve bunlann 21 maddelık paketten bagımsız olarak ele alınmasını ıstedıklerını soyleyen Daçe, "Bunlar uzerinde çalışmaiar ya- pılacak. Diğer partilerden de uz- laşma sağlandığı takdirde onlar da başkanhğa verilir" dedı 'Vlcdanlanvla flgüi 5 Gızlı oy konusunda "Milletve- killerinin aklı selimi \e vıcdanıy- la ilgüi'" dıyen Daçe. parlamento- da sağduyunun hâkım olmasını dıledığını bıldırdı Tum partılerın çekıncelerını ortadan kaldırmayı hedefledık- lennı belırten Daçe "Dayatma- cı bir tavrın içinde olunmamalt. Hiçbir parti bundan prim sağla- maya çalışmamalıdır. Bu prim doğrudan parlamentonun ve riım partiJerin olacakrır. eğer uz- laşmayısağlayabilirsek'" dıye ko- nuştu RP'nın tehdıtlen uzenne ıste- dığı doğrultuda değıştınlmek ıs- tenen anayasanın 24 maddesı, devletın laık duzenını guvence altına alıyor Değışıklıkle bu maddedekı. "Kimse, devletin sosyal. ekono- mik.siyasi veya hukuki temel du- zenini kısmen de olsa. din kural- lanna dayandırma veya siy asi ve- ya kişisel çıkar yahut nufuz sağ- İama amacıyla her ne suretle olursa obun. dini veya din duygu- lannı yahut dince kutsai say ılan şeyleri istismar edemez ve kotu- ye kullanamaz" hukmunun çıka- nlması amaçlanıyor OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK • Baştarafı 1. Sayfada SHP'nın genledtğı ızlenmek- tedır. Muhalefettekı solun RP'nın ardından rkıncı partı olarak gelışmesı, olumlu bır gostergedır CHP'nın kuruluşu, başarı- sız bır gınşım olarak kalmış- tır SHP'nın durumunun çok kotu olduğu, tum gozlemcı- lerın dıle getırdıklerı bır ger- çektır Bu gıdışı partılıler de gorduklen ıçın bır çare ara- maktadıriar Gelışen fıkır şoyle ozetle- nebılır SHP ıle CHP ayrılığına son verılmelidır Bu ıkılığe son venlemezse, bu pçrtıtenn sonu gelecektır Bırleşme surecı, şımdıye değın onde gorunen ve lıderlık yarışla- rında çok sınanıp sıyasette yorulmuş olan ısımlerın gerı çekılmelerıyle kolaylaştırıl- malıdır Murat Karayalçın ve Denız Baykal'ın bu oz- venyı gostermelerı, ote yan- dan sıyasal yaşamda gele- ceklerını kurtarmalarıyla da eşanlamlı bır değer kazan- maktadır Sosyal demokrat partının once fikırde saydamlaşması kısa surede yıpranan neolı- beralızme karşı cıddı bır al- ternatıf yaratması gerekıyor, bu açıdan Mümtaz Soy- sal'ın adı uzerinde bırleş- mek en mantıklı polıtıkayı oluşturuyor iki partı ve ıkı partının ge- nel başkanları ıçın de en doğru yol budur Ikı partının yaklaşık ıkı bın delegesı değışık etkıler ve duşunceler altında kalabılır- ler Partı orgutlennın dışında kalan halk kıtlelerı ıse olan bıtenlerı uzaktan ızlıyorlar, kamuoyu ıçın SHP ıle CHP ayrılığının hıçbır anlamı yok- tur Ikı partının orgutlennın halkın duygularını değerlen- dırmesı gerekıyor Eğer bu yolda başarıya uiaşılamaz- sa, ış ışten geçmış olacaktır • • • ÇiHer'le görüşürüın B Baştarafı 1. Sayfada halinde de bizi savaşla tehdıt edi- yor. Gerginliğe sebep olan bu du- rum, Ege'de sıcak bir olaya da v ol açabilir" dıye konuştu Papandreu demecınde "Bu tehlike. sadece Tıirki>e"nin ulus- lararası yasal duzene saygı gos- termesi ile ortadan kalkabilir Ta- raflar arasında 1988 vilında va- nlan ve Arina ile Istanbul muta- bakatlanndaki guven arttırıcı onlemler de bu tehlıkenin orta- dan kaldınlmasını hedeflemek- teydi. Fakat Turk tarafi. bu mu- tabakatlara uymadı" dedı Ege kıta sahanlığının Lahev'e goturulmesı ıle ılgılı Yunan one- nsının Turkıve tarafından redde- dıldığını belırten Papandreu bu- nunla bırhkte yakınlaşmadan ya- na olduğunu sovledı Papandreu şoyle konuitu "Yunanistan, Turkiye ile iyi ilişkilerin vanı sı- ra, bu ulkenin Avrupa ile vakın- laşmasını da ıstemektedir Biz. Turkiye ile adım adım vaktnlaş- mavı başarmak için gavret sarf edrvoruz. İki ulke arasında dışiş- leri daıre muduıien tarafından sürdurulen diyalog. genel sekre- terierduzeyineçıkanlabilir. Hat- ta ileride. şartlar olgunlaşırsa dı- şişleri bakanlannın ve iki ulke başbakanlannın buluşmaları da mumkundur." Papandreu demecınde aynca Arnavutluk ve Makedonya'vı uzlaşmazlıkla suçlayarak ABD Başkanı BillClinton'ın, buulke- lerle şartsız diyalog kurması önerısını de reddettı Gebze'de Üçok'un büstünün başı çalındı SÜLEVMAN TOSLNOĞLU GEBZE - Gebzede 'Prof. Dr. Bahriye Üçok Parkı'ndakı Bah- nye Uçok bustune saldıran kım- Iığı belırsız kışıler büstun kafa kısmını çaldılar SHP llçe Yonetım Kurulu Uyesı Mustafa Kul. saldıny ı nef- retle kınayarak "Gebze halkının olaya tepki göstermesini istiyo- nım" dedı Gebze Cumhunyet Başsavcılığı da olayla ılgılı ola- rak soruşturma başlatılacağını bıldırdı Prof Dr Bahnye Uçok Parkı, SHP'lı Beledıye Başkanı M. Emin Akın tarafından uç y ıl on- ce yaptınlmış eski Dışışlen Ba- kanı Hikmet Çetin tarafından açılmıştı Prof Dr Bahnye Uçok bustunun kafa bolumunun çalın- mış olduğunu yaklaşık ıkı hafta once fark eden SHP llçe Yone- tım Kurulu Uyesı Mustafa Kul RP lı Beledıye Başkanı Ahmet Penbegullu'den olaya duyarlı ol- masını ıstedı Bustun yenısının bır an once yaptınlmasını talep eden Kul "Eğer siz yaptırmayacaksanız o zaman biz yapalım" dedı SHP llçe \ önetım Kurulu Uyesı Mustafa Kul "Saldınyı nefretle kınıyor, bu olaya Gebze halkının tepkigöstermesiniistiyorum" dı- ye konuştu Olayla ılgılı olarak soruştur- ma çalışmalannı surduren Geb- ze Cumhunyet Başsavcısı Ah- met Algul "Belediye Başkanı bi- ze bir teUigat gondererek Prof. Dr. Bahriye l'çok Parkı'na saldı- n olduğunu. parkta bulunan Bahriye L çok bustuniın kafa kıs- mının çalındığını bey an ettiler. Biz savcılık olarak arastırma ya- pılması için emniyet mudurluğıi- ne gereken emirieri verdik" dıye konuştu