Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
İmtiyaz sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Koordınatörü: Hikmet Çetin-
kaya#Genel Yayın Danışjnanı: Orhan
Erinç^Yazıışlen Müdürlerı: Ibrahim Yıldız
(Sorumlu). Dinç Tayanç • Haber Merkezi Mü-
dürü: Hakan Kara
• Görsel Yönetmen: Aü Acar #Dış Haberler: Er-
gıın Balcı 0 Ekonomı: Abdurrahman Yıldınm •
Istıhbarat: Yalçın Çakır • Yurt Haberleri: Mehmet
Saraç • Makaleler Sami Karaören • Spor: Abdül-
kadir Yüceiman • Düzeltme. Abdullah Yazıcı
Ankara Temsilcisı: Mustafa Balbay •Haber Müdürü Doğan Akın AtatürkBul-
van No:125, Kat: 4, Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 (7 Hat), Telex. 42344, Fax;
4195027 •İzmır Temsilcisı: Serdar Kızık, H.Zıya Blv. 1352 S 2 3 Tel:44l 1220
Telex: 52359, Fax- 4419117 «Adana Temsilcisı. Çetin Yiğenoğlu İnönü Cd. 119 S
No: 1 Kat: 1. Tel: 3522550-3522601-3522492. Telex: 62155, Fax: 3522570
Muessese Müdürü. Erol Erkut • Koordınatör
Ahmet Konıisan • Muhaset* Büient Yener
• Idare: Hüseyin Cürer • tşletme öndef Çetik
• Bılgı-lşlenv Nail Inal •Bılgısayar Sıstem:
Müriivrt Çitef •Reklam: Reha Işrtmm
tıyniıyıanBasaKYenıGün Haber Ajansı. Basın ve Yavıncılık A Ş
Türkocagı Cad. 39 41 Cagaloglu 34334 i» PK 246Islanbu'lTel (0 212)5l2O5O5(2OhaılTele\ 22246. Fax 3IMAYIS1994 Imsak- 3.32 Güneş-5.26 Öğlel3 06 İkındı: P.05 Aksam: 20.35 Yatsı:22 21
SHP'nin okunmuş
şazete kampanyâsı
• İstanbul Haber Senisi - SHP
Büyükçekmece Ilçe Kadın
Komisyonu, "okunmuş gazete
loplama" kampan>ası başlattı.
Komisyon, bu gazetelerin satışıyla
eide edilecek paray la ilçedeki
ılkokullarda okuyan çocuklara
kıtapalacak. Komisyon Başkanı
Ümmühan Uzun. "Elde
edeceğimiz parayla ılçemizde
ılkokulda okuyan öğrencilere
Atatürk'le ilgili kitap satın alıp
dağıtacağız"dedi. Komisyon
u>eleri, gazetelerini vermek
ısteyenlerin 883 48 19 numaralı
telefonu aramalannı istediler.
TV yayıncılığı
paneli
•T\' Senisi - "Televizyon
Yayıncılığı. Özel ve Kamu TV
Yayıncılannın Sorumluluklan
Konusundaki Son Yasal
Gelişmeler" konulupanel, bugün
20.00'de İşletme Fakültesi
Mezunlan Derneği (İFMED)
Lokali "Karizma"da yapılacak.
Can San yönetimindeki panele
Prof. Dr. Erşan İlal. Hilmi
Alişanoğlu, İ. Hayri Cem ile
Aydın Ozdalga katılacak.
Fındık
kalbin dostu
•TRABZON (AA) - Fmdık,
içerdiği yağlar ve özellikle oleik
asıtinin yüksekliği nedeniyle
"kalbin dostu' olarak
nitelendiriliyor. Fiskobirlik Genel
Müdür Vekili Zeki Akdağ yaptığı
açıklamada, fındığın bileşiminde
yiizde 4.5 su. yiizde 2 kül. yüzde 16
protein. yüzde 62-67 yağ ve yüzde
ll-16dakarbonhıdrat
bulunduğunu söyledi. Akdağ,
yağın yapısında ise palmitik.
palmıtoleik. stearik. oleik ve
linoleik asitlerinin yer aldığını
ifadeederek "Fındık, oleik ve
linoleik asitleri içeren birgıda
maddesidır. Oleik asitin
yüksekliği. fındığı kalbimizedost
yapmıştır"dedi.
'Çağdaş İpeky olu'
Kampanyâsı
• ANKARA (ANKA) - AN AP
Giresun Milletvekili Rasim
Zaimoğlu, 'Çağdaş İpekyolu'
olarak nitelendirilen 'Karadenız
Otoyolu Projesi' için açtığı
kampanyada milyonlarca imza
topladığını bildirdi. ANAP'lı
Rasim Zaimoğlu, çeşitli
kesimlerden çok sayıda insana
mektup göndererek herkesin iç
politik gelişmelerle
ilgilenmesinden önümüzdeki
yıllarda gerçekleştirilecek projeleri
gözardı etmesinden yakındı.
35 milyon görmeyen
insan var
• KÖLN (ANK A) - Uluslararası
Körlüğü Önleme BirliğTnce
yapılan araştırmalar sonucunda
çoğunluğu gelişmekte olan
ülkelerde yaşayan, yaklaşık 35
milyon gözü görmeyen insanın
bulunduğu belirlendi. Özellikle
gelişmekte olan ülkelerdeki
körleşmeyi önleyici programlar
üzerinde yoğunlaştınlan
Uluslararası Körlüğü Önleme
Birliği Genel Kurul toplantısı
Berlin'de gerçekleşti.
Çevre pîkniği
• İstanbul Haber Senisi -
"Doğaya ve Kültüre Açılan
Pencere" sloganıyla kurulan
Pimapen Kültürevi, Perşembe
günü ağaç dikme amacıy la
"Çev re Pikniği" düzenliyor. 15
bin fıdanın dikilmesi hedeflenen
piknik. Büyük Çamlıca'da
oluşturulan Pimapen
Korusu'nda yapılacak. İstanbul
Valisi Hayri Kozakçıoğlu ile
ilkokul öğrencisi ve çevreye
duyarlı kişi ve kuruluşlann
katılacağı piknikte palyaço
gösterileri, müzik gruplan
eşliğinde çeşitli yanşma, oyun ve
ikramlar yer alacak.
TDK, TÜPkçe'yi
arındınacak
• ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu) - Türk Dil Kurumu
(TDK), Türkçe'yi yabancı sözcük
işgalindenkorumakveTürk
dilınin gelişmesini sağlamak için
"Yabancı Sözcüklere Karşılık
Bulma Komisyonu" oluşturdu.
Türk Dili ve Edebiy atı
uzmanlanndan oluşturulan
komisyon, her ay toplanarak.
önceden belirlenen sözcükler için
önerilen karşılıklan
değerlendirecek ve her sözcük için
birkaç karşılık üzerinde
anlaşmaya varacak.
Mormonların
lideri öldü
• SALTLAKECITY(AA)
-Mormon tarikatı lideri Ezra Taft
Benson öldü. Mormon Kilisesi
tarafından yapılan açıklamada,
94 yaşındaki Benson'un geçirdiği
bir kalp krizı sonucunda, Salt
Lake City kentinde öldüğü
belirtildi. ABD'nin Tanm Bakanı
olan Benson. dünyadaki 8.7
milyon Mormonun lideriydi.
Dünya Sigara Içmeme Günü'nde, dğerlerimizi dinlendirelim, içmeyenlere saygı gösterelim
Hâlâsigaraiçiyormusunuz!• Sigara kaynaklı akciğer
kanserinden ölenlerin
sayısı 40 yılda 2.5 kat arttı.
Her yıl yaklaşık üç milyon
kişi sigara nedeniyle erken
ölüyor. Ülkemizde yılda
90-100 bin kişinin akciğer
kanserine yakalandığı
sanılıyor
GÜNDÜZjMŞtR
Bugün, "Dünya Sigara
Içmeme Günü." Her yıl 3
milyon kişinin erken ölü-
müne yol açan sıgaranın başta sağlı-
ğımız olmak üzere bütçemize kadar
çok yönlü zararlan bulunuvor. Si-
gara tiryakılen için hayli anlamlı bu
günde sigarayı bırakmalan için sıra-
lanan yüzlerce nedenden belki de en
önemlisi sayılan "akciğer kanseri"nı
istatistiklerle göz önüne sermek ısti-
yoruz.
Dünya Sağlık Teşkilatı istatistik-
leri. dünya ülkelerinin birçoğunda
en çok rastlanılan ve en çok ölüme
yol açan nedenler arasında ilk sıra-
da yer alan akciğer kanserinin son
40 yılda yüzde 250 artış gösterdiğini
ortaya koyuyor. Amenka Bırleşik
Devletleri'nde her yıl ortalama 160
bin kişi. akciğer kansenne yakala-
nırken en az 140 bin kışı de bu hasta-
lıktan yaşamını yitınyor. Ülkemiz-
de ise yılda 30-40 bin kişide kanser
göriilüyor Erkeklerde yüzde 40
oranıyla akciğer kansen tüm dığer
kanserleri gende bırakıyor. Ancak
ülkemizde kanser ıstatistiklennin
gerçek rakamlan yansıtmaması ve
her kanser olgusunun istatistiklere
geçmemesi nedeniy le ülkemizde
90-100 bin kişide kanser görülmesı-
nin olası olduğu belirtiliyor.
Sigara y üzünden her yıl üç milyon kişi yaşama erken veda ediyor
Doç. Dr. .Ahmet Rasim Kücükus-
ta, Türkıve'de kadınlardaki akciğer
kanserinin henüz önemli bir orana
ulaşmadığını belırterek konu hak-
kında şunlan söylüyor: "Bu sapta-
mamız 30 yıl önceki gelişmiş ülkeler-
de görülene benzer bir dırumdur.
19601ı yıllarda akciğer kanseri, ka-
dınlarda kansere bağlı ölümler 5. sı-
radayken >e erkek kadın oranı 7/1
iken, daha sonraki yıllarda kadınlar-
daki akciğer kanserinde büyük artış-
lar olmuştur. I98O"1İ yılların sonu-
na doğru, akciğer kanseri kadınlarda
meme kanseri kadar sık göriilür \e
ölüme yol açar oldu. Erkek, kadın
oranı 2/1 'e düştü. İstatistiklere göre
de kadınlarda akciğer kanseri hiçbir
kanserde olmadığı kadar hızlı arttş
göstermeye başladı. Ülkemizde de si-
gara tiryakiliğinin hanunlar arasında
hızla yaygınlaşmasımn, önümüzdeki
yıllarda kadın akciğer kanserinde bü-
yük bir patlama yapması beklenmek-
tedir."
4000'den fazla bileşik var
Uzmanlar akciğer kansennın ne-
denleri arasında sigarayı ilk planda
ele alıyor.
Erkeklerdeki akciğer kan-
serinin yüzde 90"ı ve kadınlardaki-
nin ise yüzde 80"inin sigaraya bağlı
olduğunu belirten uzmanlar. diğer
nedenleri ise şöyle sıralıyor: "Sigara
dumanında 4 binden fazla bileşik var-
dır.
Bunlar içinde farmakolojik ola-
rak aktif, toksik. karsinojenik olan-
lar bulunur, En önemli karsinojenler
ise poliaronatik hidrokarbonlar. he-
terosiklik. aromatik aminler, aldehit-
ler, inorganik bileşikler ve radyoaktif
elementlerdir. Kanser oluşunda. han-
gisinin en önemli olduğu kesin olarak
bilinmemekıedir. Ancak karsinojen-
lerin sigaraıın "katran" kısmında bu-
lunduğu deneysel olarak da gösteril-
miştir. Katran miktarı düşük sigara
içenlerde kanser riski daha azdır.
Bunun için de sigaraların katran
miktarlarınn azaltılması yoluna gi-
dilmiştir. 1957'lerde 35 rng olan kat-
ran miktan günümüzde 13 mg'a
indirilmiştir. Bu ise fıltreler kullanı-
larak. sigaradaki tütün azaltüarak,
sigara uzunluğu ve sigara kâğıdı ge-
çirgenliği değiştirilerek sağlanmış-
tır."
Akciğer kanseri faktörlerî
KentHIetvniski
13 kat dahafazlaSigara içme süresi, pasıf
içicilik. mesleki faktörler,
hava kirliliği akciğer
kanserinde etkin rol o>nuyor. Doç.
Dr. Ahmet Rasim Küçükusta akciğer
kanseri riskini arttıran faktörleri
şöyle özetlivor:
1- Sigara içme süresi: a) Günde
içılen sigara sayısı, b) Sigaranın cınsi,
c) Dumanın denn olarak içe
çekilmesi. d) Sıgarav a başlama yaşı.
Bunlar akciğer kansenni arttıran
faktörler.
Aynca 20 yıl günde 2 paket sigara
ilgili gibi görünmektedir. Nitekim.
Hollanda ve Danımarka gibi puro ve
pipo dumanının derin olarak içe
çekılmesımn adet olduğu ülkelerde
nsk, sigara ıçenlennkı kadardır.
Sigaranın bırakılması: Sıgaranın
bırakılması ile nsk yüzde 20-90
oranında azalır. ama hiçbir zaman hiç
sigara ıçmeyenlerinkı kadar olmaz.
Risk azalması. özellikle ilk 5 yıl
gectikten sonra daha fazladır
Filtresiz sigara ıçmış olanlarda risk
azalması daha yavaştır.
Pasif sigara içimi: Bazı kanserojen
içen kişide. akciğer kanseri riskı 60-70 maddeler. sigara vanmakta ıken
kat fazladır. Günde40'tan fazla ' ' "" J J
sigara içenlerdeki risk, 20 tane
içenlere göre 2 kat fazladır. Sigaraya
15 v aşından önce başlayanlarda risk,
25 yaşından sonra başlayanlara göre
4 kat daha fazladır. Puro ve pıpo
ıçılmesı de kanser nskinı arttınr.
Ama nsk. sigaradakı kadar yüksek
değildir. Bu oranlar daha az
ıçilmesı ve daha az içe çekilmesıy le
Sigara
veklanuna
yasak
istenriHaber Merkezi - İstanbul Ta-
bip Odası Başkanı Doç. Dr.
Zeki Karagülle, "Dünya Sigara
İçmeyenler Günü" nedeniyle
yaalı olarak yaptığı açıklama-
da. kamuya açık kapalı ortam-
larda sigara içilmemesine yöne-
lik önlemlerin vaygın biçimde
uygulanması ve sigara reklam-
lannın yasaklanmasını istedi.
Karagülle'nin açıklaması şöy-
le: "İstanbul Tabip Odası, sigara
içme alışkanlığını ülkemizin
önemli bir halk sağlığı sorunu
olarak görmektedir. Bu anlamda
'31 Mayıs Dünyada Sigarayı Bı-
rakma Günü'nde tüm halkımızı
bu sonına karşı ta\ır abnaya >e
alışkanlığı olanları da bundan
vazgeçmeye çağırıyoruz. Her
şeyden önce tüm meslektaşları-
mızın bu konuda hastalarına ör-
nek olacak bir davramş içinde ol-
malannı beldivoruz.
Aynca kamuya açık kapalı or-
tamlarda sigara içilmemesine yö-
nelik önlemlerin bir an önce
vaygın bir şekilde uygulanması >e
sigara reklamlarınm yasaklan-
masını talep ediyoruz."
Kitle iletişimi
Dünya Sağlık Örgütü. si-
garanın zararlanyla ilgili eğıtım
ve bilgilendirme çalışmalannda-
ki başansı nedeniyle "tütüne
karşı kitle iletişimi" temasını
kullanıyor. Dünya Sağlık Örgü-
tü. tütünün zararlan konusunda
yapılacak kitle iletişim yayı-
nlannda üstlenilmesi gereken
çalışmalan şöyle sıralıyor-
- Sigara içenleri. sigaranın çok
ciddi zararlarının olduğunun an-
latıunası için bu yönde yayınlar
yaparak bUgilendirmek.
- Pasif içicilerin de hemen he-
men sigara içenler kadar siga-
ranın yarattığı zararlara maruz
kaldığını ve risk altında bulun-
duklannı göstermek.
- Tütün endüstrisinin ürettiği
yanlış bilgilere karşı propaganda
yaparak halkın yanlış bilgilendi-
rilmesini önlemek.
Paneller
31 Mayıs nedeniyle. "Türki-
ye'de Basın Yayın Organlarında
Sigara" konulu bir panel düzen-
lendi. Sağlık Bakanlığı'ndan ya-
pılan açıklamaya göre panele.
gazeteci Teoman Erel. kitle iletı-
şimci Prof.Dr. Korkmaz Alem-
dar, psikoloji konusunda Prof.
Dr. Nuray Karancı. halk
sağlıkçısı Prof.Dr. Nazmi Bilir
ve Sağlık Bakanlığı Temel
Sağlık Hizmetleri Genel Müdür
Yardımcısı Dr. Muzaffer Keçeci
katılacak.
Hersabah aynada gözlertnlzln lclnebakarak "ben sigarayı btraktım" deyln
Sigarayıbırakmadayeniyöntemler
Sigarayı bıraktıktan son-
ra canınızın hala sigara iste-
mesini azaltmak ve zaman-
la yok etmek için bazı teknikler kul-
lanabilirsiniz. Yapılan çahşmalar
sonunda bu isteğin giderilme yollan
konusunda geliştirilen çeşitli teknik-
lerdan bazılannı aşağıda sıralaya-
cağız.
Bu vöntemlerden en az iki tanesi-
ni hemen uygulamaya başlayın. Bir
tekniği ne kadar çok uygular ve pra-
tığıni yaparsanız. o kadar daha etki-
li hale gelecektir.
1- Bırakma inancı:
Kendi kendinıze "Bir sigara içsem
de içmesem de şu andaki istek geçe-
cek" deyiniz. Hatırlarsanız. fızyoîo-
jik olarak sigara ıçtikten bir süre
sonra vücut bir sigara daha ıstiyor.
Halbuki her sigara isteğini içmeden
geçiştirmek, o isteğin sıklığının ve
şiddetinin azalarak yok olmasına
yol açacak.
2- Derin nefes alma:
Ağzınızdan denn bir nefes alın, 3
saniye tutun ve yavaşça sanki sigara
dumanı üfler gibi nefesinizi verin.
Sigara ısteği geçene kadar tekrar
edin.
3- Sigaranın körü etkilerini göz
önüne getirme:
Sizin için önemli olan sigaranın
kötü etkılerinden bir tanesini seçin.
Örneğm nefes tıkanıklığı. akciğer
kansen, ülser ağnsı, kontrolsüz peş
peşe sigara içmek gibi. Seçtiğinız
manzarayı mümkün olduğu kadar
detaylı. gerçek ve canlı bir şekilde 15
saniye gözünüzün önüne getirin.
Canlı olabilmesi için bu sahneye.
Canınız istediğinde kendi kendinize teşekkür ederim içmiyonım' prariği vapın.
görüntü. ses, koku ve tat gibi değişik
duyulan dahil edın. Kötü sahneyi
15 dakika hayal ettikten sonra sizin
için rahatlatıcı olan bir sahneyi bir-
kaç dakika hayal edin. Örneğin, sı-
cak bir plaj. dağ veva çayır manza-
rası. rahatbirkoltuk.
Eğer sigara isteğı devam eder ise
vine 15 saniye kötü manzarayı ve
ardından birkaç dakika rahaılatıcı
manzaravı haval edin İstek geçene
kadar tekrar edin.
4- Sigaraya sırtını dönme:
Eğer herriangi bir durum veya gö-
rüntü sigara isteğine vol açıyor ise
hemen o durumdan çıkmaya gayret
edin. Kısa bir yürüyüş yapın, oda-
dan çıkın veya sadece sigarayı hatır-
latan sinyale sırtınızı dönün. Sigara-
va bakarak iradenizi zorlamayın.
5-Dost desteği:
Yakın bir dostunuzun desteğin-
dcn yararlanın. Grup arkadaşlan-
nızdan bınsine vanı sigarayı bırak-
mavı deneyen arkadaşlannızdan bı-
risıne telefon edin. Çevrenızdekiler
sizin hedefinıze ulaşmanıza var-
dımoı olmaktan memnunluk duva-
caktır.
6- Mantıksız düşünceleri yenme:
Hissettiğiniz rahatsızlıklan. canı-
nızın sıgara isıemesini, sigarayı bı-
rakmaya bağlamayın. Kendi kendi-
nizle olumlu ve yapıa bir şekilde ko-
nuşun.
Unutmayin: gerginlik. sinirlilik.
canın sigara istemesi. sigarayı bırak-
manın değil, onca yıl sigara içmiş ol-
manın sonuçlan. Sigara içmeyi du-
rumsal özelliklerden ayırt etmeyi
öğrenin.
Rapor hazırlayan, otomobilin
lastiğini değiştiren. dersleri öğrenen
sigara değil.
Şu ana kadar trafik sıkıştığında.
beklediğıniz kişi randevusuna geç
kaldığında. çev renizdekiler hata
yaptığında hep sigara yakmaya
alışık iseniz bundan bövle rahatla-
ma tekniklerinden bırisini deneyin.
7- "Sigara içmiyorum" deme pra-
tiği:
Her sabah aynada kendi gözlen-
nizın ıçine bakarak. "Ben sigara iç-
miyonım. Ben sigarayı bıraktım" de-
yın. Çev renizdekılere sigarayı bı-
raktığınızı ilan edin. Canınız sigara
istediğinde kendi kendinize "Teşek-
kür ederim, ben içmiyonım" deme
pratıği yapın. Hisleriniz kendiniz
hakkında görüşlerinizle vakından
ilişkili... Kendi kendinızi sigara iç-
meyen binsi olarak algılar ve düşü-
nürsenız o zaman canınız da sigara
çekmeyecektır
8- İsteği cezalandırma:
Bileğınıze bir paket lastiğı takın.
Sigara isteğinın güçlendığını hısse-
derseniz lastiğı gerip bırakın. Böyle-
ce canınızı vakarak kendinize siga-
ranın hoş olmadığını hatırlatın.
havaya kanşan dumanda çok daha
fazladır Nitrosamin. naftelen,
benzopyzen gibi. Amerika Bırleşik
Devletleri'nde yılda 5 bin kişinin pasıf
sigara ıçimıne bağlı akciğer
kansennden öldüklen hesaplanmıştır.
Eşlerden bıri sigara içiyorsa sigara
ıçmeyen eşte nsk yüksektır.
2- Mesleksel faktörler: Çeşitli
mesleklerde çalışanlarda, hiç sigara
içmeseler de
akciğer kanseri
nski artmıştır. Bu
kanserojen
maddelennen
önemlılen Asbest,
klormetil eter,
nıkel.arsenik ve
arsenık bıleşıkleri,
alümin>um,
berilvum ve
kromatlardır.
3-Radon:Radon.
uranyumun
parçalanması sırasında radyumdan
oluşanbirgazdır Bınalardakı
radonun kavnağı topraktır. Radon.
topraktan süzülerek. temeldekı ve
bınadaki yanklardan gecerek bina
havası ıçıne kanşır. Binalar ıçındeki
havada mutlara radon ve parçalanma
ürünleri vardır ve bu, çok farklı
konsantrasyonlarla olabılır.
Bu etki birlikte sigara dumanına
maruz kalındığında daha da artar,
yani sigara içenler radonun etkilerine
karşı daha hassastırlar. Amerika
Bırleşik Devletleri'nde yılda 14 bin
kişinin bina havasındaki radona bağlı
akciğer kanserinden öldüğü ve
radonun sigaradan sonra ikinci
önemli akciğer kanseri risk faktörü
olduğu ilen sürülmektedir.
4- Genetik faktörler: Bazı ailelerde
akciğer kanserinin birden fazla kişide
görüldüğü bilmmekle beraber. bunun
nedenınin sigara alışkanlığının ailesel
olması ve pasif sigara içiciliği ile ilgili
olması akla daha vatkındır.
5- Hava kirliliği: Hava kırhliğinin
de akciğer kansen oluşumunda rolü
olabileceğı. şehır ve kırsal bölgelerdekı
kanser sıklığı ve ölüm oranlannın
farklı olmasından anlaşılmıştır.
Akciğer kansen. şehırlerde kırsal
bölgeye göre 1.5 kat daha fazladır.
Amerika Bırleşik Devletleri'nde hava
kırliliğinın çok olduğu ev aletlerde
akciğer kanseri de fazladır. Bu
fazlalık. özellikle petro-kımvasal
tesislerin bulunduğu yerlerde daha
belirgindir.
6- Diyet: Son v ıllarda diyetin de
başka k'anserlerde olduğu gibi,
akcığer kansen oluşumunda önemli
olabileceğı anlaşılmıştır. Bıtkısel
kaynaklı A vıtamınıni fazla tüketen
sigara tiryakilerinde akciğer kansen
riskı daha düşük bulunmuştur.
Deneysel olarak da
A vitaminıninepitel hücrelerinin
farklılaşması ve kanserleşmenin
baskılanmasında rolü olduğu
kanıtlanmıştır. A vitaminınden başka
C v e E vitamini ve selenvumun da
kanserden koruyucu etkisi olabileceği
sanılmaktadır.
Tvabzon'da Nataşa
krizibüyüyor
AHMET ŞEFIK
TRABZON - Trabzon'da RP'li Beledıve Başkanı Asım
Aykan tarafından başlatılan "Nataşaları temizleme ope-
rasyonu" kentteki birçok kesim tarafından tepkıvle karşı-
lanırken. olayın bazı kesimlerce "yabancı düşmanlığı"na
götürebileceği kaygılan artma\a başladı Başkanı destek-
leyen RP'li bayanlar, "Bu işi siz halletmezseniz biz hiç arzu
etmediğimiz çözüm yollarına başvurmak dunununda kala-
cağız" dıyerek önümüzdeki günlerde "Nataşa krizi"nin
alacağı boyut konusunda da bir mesaj vermiş oldular.
Belediye Başkanı Asım Aykan tarafından ba> ramla bir-
likte başlatılan otel ve kafeterya denetimlerinde bir kısım
işveri kapatılmış. bir kısmına da ceza kesilmişti. Denetim-
ler sırasında Başkan Aykan'ın turistlere özel sorular sor-
ması ve bunlann bazı özel kanallarda gösterilmesi çeşitli
kesımler tarafından büyük tepkilerle ka"rşılanmıştı. Sağlık
ve temizlık denetimi görüntüsü altında BDT'li hayat ka-
dınlanna savaş açan RP'li başkanın bu tutumunun. hayat
kadınlannın ötesinde bütün BDTli tunstlere yöneleceği
yolundaki kaygılar Trabzon'da gergınliğı arttırdı.
Çeşitli kesimlerin RP'li başkanın bu tutumundan vaz-
geçmesi için ginşimlerde bulunması ve tepkisini dile getir-
mesinden sonra RP'li kesim de moral destek için harekete
geçti. İlk destek RP'li bayanlardan geldi. Aykan'ı ziyaret
eden bayanlar. bazı otel ve kafeteryalarda Müslüman
Türk insanına yakışmayacak hareketlerin gözlendiğini
söyledıler \e hanımlann bu durumdan çok sıkıntı duy-
duklannı belirttiler
Türkiye'nin ilk çift
kalptihastası taburcu
ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Hacettepe Üniversite-
si Tıp Fakültesi'nde hasta kalbi alınmadan kalp nakli
yapılan 39 yaşındaki polis memuru Mehmet Kentli. 26 gün
yattıktan sonra dün taburcu oldu.
HÜ Tıp Fakültesi'nde hastayı basın mensuplanna tanı-
tan Rektör Prof. Dr. Yüksel Bozer. Türk lıbbınınjbaşansı-
nı göstermek gerektiğini belirtti. Şu ana kadar bu'hasta ile
birlikte 7 kişive kalp nakli vaptıklannı. hastalardan 4'-
ünün değişik nedenlerden dolayı hayatlannı yitirdiklerini
anlatan Bozer. diğer 3 hastanın durumlannın çok iyı oldu-
ğunu belirterek şöyle dedi:
'Kalp alınmadan kalp nakli'
"Yedinci hastaya Türkiye'de ilk uygulanan bir yöntemle
"hasta kalbi alınmadan kalp nakli" gerçekleştirildi". Bu yeni
yönteme. akciğerlerdeki basınç nedeniyle ihtiyaç duyuldu.
kalbin akciğerlerle yakın ilişkisi var, kalbin gücü arttınldı."
3.5 yıl önce kalp nakli gerçekleştırdiğı tek kalpli hastası
32 yaşındaki Niyazi Kaplan'ı da basına tanıtan Bozer. has-
tasının kalp naklinden sonra hiçbir problemi kalmadığını
ve normal yaşamına devam ettiğıni kaydetti.
Ameliyatı gerçekleştiren Prof. Dr. İlhan Paşaoğlu da
ikinci transplantasyon metodunun geliştınldığıni ve bu
yöntemin Türkiye'de ilk defa uygulandığını belirterek bı-
şanlı bir ameliyat gerçekleştirdiklerini ifade etti.
Bu arada. taburcu olan Mehmet Kentli, kendisini çok
iyi hissettiğini ve ilk fırsatta görevine dönra-k istediğini
söyiedi.