Katalog

SAYFA CUMHURİYET 12 MAYIS1993 ÇARŞAMBA 8 DIŞ HABERLER Major-Rüşdü görüşmesi • DışHaberlerServisi - Ingiltere Başbakanı John Major dün Hınt asılk tngüiz yazar Salman Rüşdüile görüştü. Görüşmeyle ilgili resmi bır açıklama yapılmamakla birükte Rüşdüyandaşlan Reuter'e yapüklan açıklamada görüşmenin parlamento binasmda yapıldığını ve yanm saat sürdüğünü behntiler. 'Şeytan Ayetleri' btabmda tslam dinine hakaretettiği gerekçesiyle l989yıhndaAyetullah Humeyni taranndan hakkında ölüm fermanı çıkanlan Salman Rüşdû, saklanarak geçırdiği dört yıl içinde ilk kez bır Ingıliz başbakanıyla görüştü. Fîlıstin'den İsraifepet • VVASH3NGTON (AA) - İsrail'in, sınırdışı ettiği 400'den fazla Filistinliden 25'inin daha evlerine dönmesıneizin vereceğini açıklaması Füistinlilerce yetersiz bulundu. Washington'da yürütülen9. Uır Ortadoğu banş görüşmelerine katilan Israil heyetı sozcüsü Yuri Gal, daha önce dönüş ızni verilen 101 Filistinliye ek olarak 25 Filistinliye daha izin verildiğini önceki gün açıkladı. Ancak dün açıklama yapan Filistin heyetı sozcüsü Hanan Aşraıri, 25 kışıye dahaizin verilmesinin, kendılerinesöz verilen sayıdan az olduğunu söyledi. Cezayip 1 de3 • CEZAYte(AA)- Cezayir'de üç radikal dinci idama mahkutn edildi. Cezayir Haber Ajana APS, Chenik Bouzidi, Muhammed Berrahal ve Lakhdar Laazizi adındaki kışılerin, başkent Cezayir'in guneydoğusundakı Ouargla asken mahkemesince gıyaplannda yargılandıklannı bildirdi. Ajans, üç radikal dinanin bir askeri tesıse saldındansuçhı bulunduklannı ve idam cezasına çarptınldıklanru duyurdu. Askeri mahkemcnin dünkü karanyla, 1992şubatayında olağanüstü durum ilan edümesinden bu yana idama mahkum edüen aşın dincüerinsayısı 76'ya yükselmiş oldu. S.AraNstan'a ABDsflalM •SAINTLOUIS(AA)- ABD'nin Suudi Arabistan'a 72adetF-15avcı bombadıman uçağı saoşına ilişkin anlaşma imzalandı. Uçağınyapımcısı McDonnell fırması Başkan Yardımcısı Douglas Pete Von Minden, bu anlaşma ile kendilerine 98milyar dolar tutanndaki siparişi teslim e.tme izninin de resmen verilmiş olduğunu bildirdi. ABD'nin önceki başkanı George Bush, geçen yıl Suudi Arabistan'a söz konusu uçaklann saüşını onaylamış, bu onayla McDonneÜ şirkeünin Saint Louis'deki fabrikalanrun kapanması ve 40binkişininiştep çıkanlması önlenmişti. Kabffdeşhlıtetn IKABtL(AA)- Afganıstan'ın başkenti Kabil'de mücahit gruplan ve hükümet arasmda banş anlaşması unzalanmasına rağmen son altı gündc meydana gelen çatışmalarda çok sayıda kişinin öldüğü ve yaralandığı bildirilıyor.lran yanksı Şii Hizb-i Vahdet ve Suudi Arabistan destekli Sünni İttihad-ı İslami gruplan arasında meydana geldıği tahminedilen çatışmalarda ölen ve yaralananlann tam sayıa bilinmiyor. Dünkü el bombalı ve roketli saldnlarda kent müzesinin de isabet aldığı, 28 yaralının hastaneye kaldınldığı bildirildı. ABirdeTÛPk haftası •NEWYORK(AA)- Geleneksel 12'nciTürkgünü yürüyüşünü deiçeren Türk haftası, 12-19 mayıs tarihlerinde NewYork'ta yapılacak. Haftadolayısıyla Türk ressamlan sergjsi de açılacak. Türkiye'den gelen Mehter takımı kentinçeşitli yerlerinde gösteriler düzenleyecek, fener alayı ilk kez New York sokaklannı dolaşacak ve I>ünyaTürkleri Konseyi "Türk Dünyasında Yeni Gelişmeler" konulu bir setnpozyum düzenleyecek. 3%etiPûâtıüıgtonJlost 'a göre ABD Başkanı, Bosna'da askerimüdahaleyle savaşın durdurulabileceğine inanmıyor Clintonaskeriönlemdenvazgeçti• Müttefiklerin ve kongrenin muhalefetiyle karşılaşan Bill Clinton, Bosna-Hersek için yeni strateji oluşturdu. Clinton'm plamnda Müslümanlann silahlandmlması ve ABD'nin bir an önce sahneden cekilmesi öngörülüyor. Bosna'da silah eşitliği sağlanırsa taraflann sonunda savaşmaktan yorularak banş yapacaklan düşünülüyor. D«ş Haberier Servisi - ABD Başkanı Bül Clınton'ın Bosna-Hersek'teki savaşı dur- durmak için Amenkan askeri gücünü kul- lanmaktan'vazgeçtiği bildirildı. The VVashington Post gazetesmin haberine göre müttefiklerini bu türlü ıkna edemeyen, aynca ülke icınde muhalefetle karşılaşan Başkan Clınton'ın bu ortama uygun olarak şekÜlendirdiği strateji, Bosna'da savaşan ta- raflan silah bakımından eşit duruma getir- meyi ve ABD'nin bir an önce Bosna bunalı- mından sıynlmasını öngörüyor. Bosna'da savaşın ve ölümlerin durdunüması ise Clin- ton'ın plamnda yer almıyor. Yorulacaklar Beyaz Saray'ın tezine göre Müslümanlar sılahlandınlıp eşitlik sağlanırsa, Bosna'da savaşan taraflar eninde sonunda banşı ka- bul etmek zorunda kalacaklar. Bu arada Müslümanlan yeni silahlann kullanılması için eğitmek de gerekecek. Beyaz Saray'ın tahminine göre Sırplar Müslümanlar'ın silahlandınldığıru görünce bir an önce nıhai zaferi kazanabümek için "•buyük bir saldınya" geçecek. İşte bu nokta- da ABD müdahale ederek kısa vadeli hava akınlan ile Müslümanlan koruyacak. Müs- lümanlar yeni süahlan kuUanabılecek duru- ma gelince de ABD sahneyı terk edecek. tki tarafın silah durumu eşıtlenince Sırplarla Müslümanlar sonunda çarpışmaktan yoru- larak banş yapmak zorunda kalacaklar. Süahlann finansmanı VVashıngtondakı yetkihler Müslümanla- ra verilecek silahlannfinansmanıiçin birdizi ülke ile temaslar yapüdığını bildirdiler. Clinton yöneümi Suudi Arabistan gibi Boşnaklar'a sempati duyan Müslüman ül- kelerin süahlan başka ülkelerden alıp Bos- na-Hersek'e göndermesinı istiyor. Washing- ton ise buişlemlerde arabulucu rolü oynaya- cak. Bir ABD'li yetkili, Suudi Arabistan'tn Boşnaklar'ın silahlanmasına 100 milyon do- larlik katkıda bulunacağını umut ettıklennı söyledi. Washington, Müslümanlar'ın ahşık olduğu silahlarla uyum sağlayabilmesi için Bosna'ya Sovyet yapımı sikh gönderilmesi- ni istiyor. Üst düzeydeki bir Beyaz Saray yetkilisi şöyle dıyor: "Soyyet yapısı silahlannı her yerde bulmak mümkün. Eski Doğu Bloku ülkeleri Çek ve Slovakya cumhuriyetleri, Polonya ve Macaristan'da bu silahlar bol mıktarda var. Bu ülkeler silah satıp döviz kazanmak için fırsat kolluyorlar." Savunma süahlan Amenkah yetkililer Müslümanlara saldın degil, savunma süahlan göndermeyi tasarla- dıklannı belirtiyorlar. ttneğın Sırp tanklan- na karşı Müslümanlara unk değil, Sovyet yapımı "Sagger" tanksavarfiizelerigönderi- lecek. Wasbington'daki yetkililere göre Doğu Avrupa ülkelerine ek olarak Sovyet silah- lanna sahip olan Mısır da bu süahlan sat- mayıkabuleder. Belgrad'ın Sırp ambargosulafta Dç Haberier Servisi- Bosna- Hersek'te anlaşmaya yanaşma- yan Sırplara karşı Sırbistan ta- rafmdan ambargo uygulanaca- ğına dair açıklamanın sonucu Avrupa ülkelerince merakla beklenirken Sırbistan sınınnda- kı trafığin eskisi gibi devametti- ğı bildirildı. Bir Yunan gazete- sine demeç veren Sırbistan Baş- bakanı Nikolai Zainoviç de am- bargoyu çok katı bır şekilde uy- gulamayı düşünmedikleriru söyledi. International Herald Tri- bune'de yayımlanan bir habere göre Sırbistan gümrüğündeki muhafızlar. perşembe günüilan edüen ambargoyla ilgüı olarak herhangi bir emir almadıklannı belirttiler. Zvornik başta olmak üzere tüm smır kapılannda mal ve insan trafiği, ambargo önce- sındekı gibi devam ediyor. Boşnaklara karşı etnik temiz- lik uygulayan Bosna Hersek'li Şırplar, Sırbistan'dan gelen ma- li ve askeri yardıma çok şey borçlular. Sınınn iki yanındaki Sırplar da Sırbistan'ın gerçek anlamda bir ambargo uygula- yacağı yolundaki düşünceyi is- tihzalı bir yaklaşımla reddedi- yorlar. jiihşetyine kapak koiüMi Cnlü haber dergisi Time, Bosna-Hersek'teki MusJûmanlara yaşatdan Sırp vahşetini bir kez daha kapak konusu yapta. Time, yaklaşık bir VT) önce yayımladığı ve Sırp aske- rinin âgarasmı içmevi sûrdurecek kadar rahat bir biçimde > aralı Boşnak'ı kurşuna dizerken gösteren yukandaki fotoğrafı son saysmda yioe kapakta kullandL "ABD uluslararast bir güç ıçınde kara kuvveti kullansın " TML Mıcilsi iytsi FfMi McOMkty "6aha etkin hareket için çok gecikildi" "Askeri müdahaleden kaçmak ınsafsızlık. Bir katliam söz konusu " UlyTkatchip "Bu görüntüler hükürrvetlen tahriketmese de harekete gecmeliler." LmlOvnı "Avrupa, birtçsavaştataraf otmamalı" S«ntirJıftı6lM "Kesınçözümyolu bu lamıyorum. Sezar da bulamamıştı" "Kuvvetkullanimınagklersek, çıkışyotu da bulmalıyız" IVH. PMCSM UjMI WWl "ABD'nin Balkanlar'dakara kuvvetlerini kullanmasını gerektirecek bir durum yok." Yukandaki tablo Newsweek'ten ahnınıştır. Clinton, çatışmalannTürkiye dışındaAmavutluk veYunanistan'a da yayılabileceğini söyledi Bosna'dakisavaşTürkiye'yeaçrayabilirDış Haberier Servisi - ABD Başkanı Bill Clinton, Bosna'daki caftşmalann Türkiye, Amavutluk ve Yunanistan'a ya- yüabîkceği uyartsında bulundu. Clinton, Chkago'ilan bir grup öğrenci- yi kabulünde yapüğı konuşmada "Bosna'daki catışmaUnn Türkiye, Ar- navutluk ve Yunanistan gibi diğer bölge- Jere yayümasını engelieınefc aroacıyla çatışmaİan sınıriandırmak istiyoruz" de- di. CHnton, çabşmalarm yayıhnası duru- munda AvTupa'daki banşın, geüşmemn ve demokratik istikrann tehlikeye girebi- leceğini söyledi. Başkan Clinton, Bosna'ya uygulanan silah ambargosunun Bosnah Sırplara haksız avantaj sağladığuu da belirtti. CHnton, BV1 tarafindan uygulanan silah ambargosunun Sırplann Uderüğjndeki Yugoslavya hukümeti tarafindan ihlal edfldiğini söyteyerek çatJSmalann şiddet- lenebileceği gerekçesiyle bazı ülketerin karşı çıkmasuıa karşuı Bosnalı Müstü- manlara silah ambargosunun kaldınlma- sı gerektiğjni kaydetti. Ateşkese rağmen çatışma Bosna'nm güneyindeki en bûyük kent- lenien biri olan Mostar'da, Hırvaüar ile Müslümanlar arasmdaki çatışmalann devam ettiği bildirildi. Hırvat ve MüsJüman gûçler arasında Mostar kentinde yaşanan şiddetli çatış- malar, iki taraf arasmda vanldiğı bildiri- len ateşkes anlaşmasma rağmen devam ediyor. BM sözcüsünün verdiği bilgiye göre kentte dün havan topu ve sUah sesîe- ri duyuldu. Mostar'daki Hırvat gûçkrin, kente giriş ve çıkışlan sınırladıklan, ken- te yardunlann BM'de görevti İspanyol askerter tarafindan ulaşünlmasma çalı- şddığıkaydedM. Bu arada, Bosna'nm orta kesimindeki Kisdyak'ta bir araya gelen Bosna-Her- sek ordusu komutanı Sefer Haliloviç ile Bosnalı Hırvat güçlerin komutanı MUi- jov Petko>iç, önceki gün varılan ateşke- sin nasıl uygulanacağı konusunu görüşü- yoriar. Müslüman ve Hırvat gücleri arasındaki ateşkes anlaşması, Bosna- Hersek Cumhurbaşkanı Alia Izzetbego- viç ile Bosnalı Hırvadarm lideri Mate Boban tarafından imzalanmıştı. Güvenlik Konseyi tarafindan dün yapı- lan açıklamada, Bosna'daki Hnrat gûç- krinin Mostar, Jablanica ve Dreraka kentlerine karşı sürdürdükleri saldmla- nn ciddi endişe kaynağı olduğu bildirildi. Bosna konusundaki Vance-Owen ba- nş planma Hınatlann attıklan imzaya tamamıyla ters düştüğü kaydedilen son saldırılann Güvenük Konseyi tarafindan şiddetle kınandığı vurgulandı. Hm atlar- dan Mostar, Jablanica ve Dreznica'ya karşı saldırdanna son vermekri ve Bosna hukümeti ile vardıkları ateşkes anlaşma- sma uymalan istendi. Sırp borabardunamndan kacarak dağ- lık kesime sığınan Bosna'nm doğusunda- ki Zepa halkı, bölgenin BM tarafindan 'gmenli bölge' ilan edilrnesinden sonra kasabaya dönmeye başladı. Ajanslar, dağlardan kasabaya gelen halkın perişan bir dununda olduğunu belirtiyorlar. Savaştan önce 5 bin nüfusu bulunan Zepa'ya savaş svasında 35 bin dolaymda kişi sığınnuştı. Sırp bombardımamndan sonra kasabaya gelen BM göziemcüeri, sadece 50 kişi bulabilmişlerdi. öte yandan Sırp denetimindeki Banya-Luka kentinde önceki gece bir ca- minin minaresinde patiama olduğu ve büyük hasar meydana gefcfiği büdirUdL BMBAMŞGÜCÜ Rusya'dan ilkveto Kıbnsiçdn Uhş Haberier Servisi - BM Güvenlik Konseyi daimi üyele- rinden Rusya, 1984 yılından bu yana ilk kez veto hakkını kulla- narak Kıbns'taki BM Banş Gücü'nün yeniden yapılanma- sını öngören tasarıyı reddetti. BM Güvenlik Konseyi dün Kıbns'taki Banş Gücü'ne tüm BM üyesi ülkelerin zorunlu ola- rak ekonomik katkıda bulun- malanru öngören karar tasan- sını görüştü. Tasan, gönüllülük ilkesine dayandınlarak sağla- nan ekonomik desteğin, zorun- lu hale getırilmesini öngörüyor- du. Kıbns'taki Banş Gücü'ne ağırlıklı olarak İngiltere, Avus- turya ve HoUanda asker ve eko- nomik destek veriyor. Bu ülke- ler, bunun yıllık malıyetının 50 müyon dolar (500 milyar TL) olduğunu belirterek, ekonomik yükümlülüğün tüm BM üyele- rince paylaşılmasını istiyorlar. BM'de 1990'dan bu yana hiçbir ülke veto hakkını kullan- marruşu. Taykmd'da korkımçyangin: 210 ölü Dış HaberierServisi -Tayland'ın başkenti Bangkok'un yakmlannda bir oyuncak fabrikasında önceki gün çıkan yangında ölü sayısı 210'ayüksekü. Ajanslannkurtarma ekiplerinedayanarak bildirdiğine göre ölenlerin yaklaşık yüzde 90' ı kadın. Yangın sonucunda 500'ü aşkın kişi de yaralandı. Yangjn çıktığı sırada fabrikada 4 bin çalışan bulunduğu bildiriliyor. Dört katlı fabrika bınasında çıkan yangın kısa sürede denetim alüna ahnıp söndürüldü, ancak o zamana kadar alevler tüm binayı kaplamış bulunduğu için ölü sayısmm artmasından korkuluyor. Kurtarmaçalışmalanna halk da yoğun biçimde katıhyor. Yetkililer korkunç yangmı Tayland tarihinin en büyük felaketi olarak niteüyor. (REUTER) DIŞBASEV Newsweek'ten Sırbistan'ı zorlamaL Bosna'daki savaş, garip bir niteliğe büründü. Büyük Sırbistan'ın bayraktan Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç, şimdiye dek milliyetçi duygulanru tahrikettiği Bosnah Sırplar'a BM banş planını kabul etmesi için baskı yapıyor. Miloseviç, şimdiyedek Bosnalı Strplar'ı desteklediği için hakh biçimde savaş suçlusu olarak niteJenmişti. Ama ambargo, Sırbistan ekonomisine ağır darbe indirdiğinden ve asken müdahale olasılığı güçlendiğİTiden, Miloseviç Vance-Owen planını kabul etmeye karar verdi. Ne var ki Bosnalı Sırplar'ın parlamentosu Miloseviç'i dmlemeyerek planı reddetti. Arıcak unutmamalı ki Bosnalı Sırplar'ın tek yanlı ilan ettikleri pariamentonun bir yasal dayanağı yoktur. Miloseviç, Vance-Owen planının savunucusu rolünde inandıncı olmak isüyorsa dahaçok çaba harcamahdır. Bosnab Sırplar'a ambargo uygulanacağım acıklamak yetmez. Miloseviç, bu ambargoyu derhal sıkı biçimde uygulamaya başlamabdır. Yoksa diğer ülkeler Müoseviç'in oyalama taktiğine başvurduğuna inanacaktır. Bosna-Hersek trajedisinin baş sorurnlusu olan Miloseviç'in ansızm banşın anahtan konumuna gelmesi garip bir rastlantı. Ama kabul etmeli ki Müoseviç'in yaptığı çıkış Başkan Clınton'ı rahatlatmıştır. Clinton'ın iki aşamalı Bosna politikası sendeliyor. Başkan Sırp mevzilerinin bombalanmasını ve Müslümanlann silahlandınlmasına istiyor. Ne var ki müttefıkier bu politikayadireniyor. öte yandan kongre ve Amerikan halkı da Bosna'ya askeri müdahaleyesıcak bakmıyor. Şu anda en büyük tehlike, Başkan Clinton'ın çıkmaanı gören Sırplar'ın bundan yüreklenerek saldınlannı sürdünnesidir. Bu nedenle Miloseviç'e Bosnalı Sırplar'ı ikna etmesi için baskı yapılmasıdır. (10 mayıs)