Katalog

Cumhuriyel İmtivaısshibi: BerinNadi Genel Yayın Vonetmeııı Özgen Acar •Gene! Yayın Koordınatoru Hıkmet Çetinkaya • Genel Yavın Danışmanı Orhan Erinç • Yaa Işlen Muduru C'elal Başlangıc •Haber Mcrkczı Mu- duru Yfustafa Balbav Gorsel Yönetmen Alı Acar • Duzenieme Mustafa Sağiamer Ankara Temsılciü Cüneyt Arcayürek •Haber Mudurlen Işık Kansu, Hakkı • lstanbul Haberlen Şena) Kalkan »Dış Haberler Ergun Bata Erdem ZGokalp Blv Inkılap S "No 19 4, Tel 4331141-47 Telex 42344. Fax (4)4330565•Iznur Temsılcısı Serdar Kmk, H Zıva Blv 1352S 2 3 Tel 831230 Telex 52359 Fax (51)895360 «Adana Terribilcısı Çeün Yığenoğhı Inonu Cd Î19S No lKat 1 Tel 593752(4 hat), Teiex 62155 Fax (71)5925 78 • lş - Ekonomı Dnç Tayanc •Yurt Haberlen Ylehmet Saraç • Makaleler Sami Karaören «Spor Abdûlkadir Yöcebnan « D u zeltme AbduUah YazM Muessese Mudur V Erol Erkut •Koorduıa- tor Ahmet Korulsan «Muhasebe Büient Ye- ner • İdare Husevın Gürer • lşletme önder Çehk «Bılgı Işlem Naıl tnal »Bılgısavar Sis- tem. Vlürihet Çiler • Reklam Reha Işıtmaıı >»ıml»>an Ye ı GtnHd-erAjdna Basın\e>a>ıncihk <\ Ş BKBI Cumhunvet Matbaaolık veGazetecılıkTAŞ Tjrkocıgı a c 19 41 Cagaloglu 34334 İst PK 246 lstanbul Tel M 2 n"! 0S Tdex 22246 Fd\ 0)51*8595 6\tSAN199'* Imsak Guneş 6 Ogle 11 Ikındı 16 48 19 40 21 01 KaöintanAIDS-e karşıgiçtö • ATINA (AA) - Atına'da duzenlenen Jınekolojı Kong-esı ndj. kadınlara AIDSvırusu bulaşma ıhtımalınn e-keklerder. çok dahaduşüc olduğu bebrtıldı AtınaTıpFakulteii Öğrelım uyesıP Yorgakopulos, kongredevapüğı konusmada kadınınansel ılışkı ıte bdaşan hastalıklara karşı guçlj b r'savunma mekanızmas na' sahıp olduğunu soyledı Yorgakopulos. rahımdekı bu mekanızrna sayesmde mıkroplann ıcadın bunyebin<je "mısafir edılmedıklennı' ve burada gelışmelennın onlendığını bclırttı Konuyla ılgılı olarak y aptıklan araştırmalar sırasında,dış kobaylann rahım bolgesneenjekte edılen mıkroplann sadece uçte bınnın yaşayabıkhğını belırledıklennı soyleyen Y orgdkopulos. erkeİc kobaylardaısebu mıkroplann hıç azalmadan ılk şekıllennı koruduklannı kaydeltı Termik santrallar • *NKARA(4A)- Çayırhan hanç, Turkıye'de kurulu bulunan mecut teknık santrallann tûmünde, havaya yavılan kukurt dıoksıt mıktan, olması gerekenın çok uzennde bulunuyor Termik santrallardan havaya \enlebıleek kukurt dıoksıt mıktan ılgılı \önetmelık gereğı metreküpte 1 000 mıkrogramı aşmaması gerekırken. kırlılık oranı Afşın-Elbıstan Santralı'nda H bın 433 mıkrogram, Yatağan Teknık Santralı'nda 12 bın 513 mıkrogram, Seyılomer Termik Santralı'nda 6 bın 673 mımrogram, Soma I, II, III. IV de 5 bın 737 mıkrogram. Tunçbılek'te 5 bın 804 mıkrogram, Orhanelı Teknık Santrab'nda ıse metrekupte4bın811 mıkrograma ulaşjyor Turizm de • \NTALYA(AA)- Profesyonel Otel Yonetıcıkn Derneğı Genel Sekreten Avnı Aker, tunzm sezonuna çok ıyı başlanıldığını. ıçte ve dışta uzûcü bır olay olmadığı takdırde tunzmın bu yıl çok canlı geçeceğını ve tunst sayısında paılama bekledıklennı soyledı Aker Avrupa'da Paskalya tatılının başlaması nedenıy le, Antalya'y a gelen tunst sayısında artış olduğunu belırterek, "Bırçok otelın doluluk oranı yuzde yuzlere ulaştı Tunzm sezonu ıçın ıyı bır başlangıç v e gelecek ıçın umut vencı gehşme" dedı Organ bağışını teşvik • KONY\(4A)- Turkıve'de. son yıllarda sıkça gundeme gelen organ vedoku bagışlannda bır gelışmc gozlenmedığı, bunun ınsanlann organ bağışı konusunda bılınçsızbğınden kaynaklandığı bıldınldı Konva ve Karaman Tabıp Odası Başkanı Doç Dr Omer Karahan. organ bağışının halk arasında gunah olduğu kanısının yaygın olduğunu belınerek, "Organ bağışı, ınsan hızmetıne sunulduğu ıçın gunah dcğıl, aksıne kutsal bır gorevdır"dedı Çocuklara stkı pertiiz yasak • KONYA(AA)-Kuçük yaştakı çocuklarda hastahklan sırasında sıkı perhız u> gulanmasının yanhş olduğu bıîdınldı Selçuk Ünıversıtesı Tıp FAkültesı Çocuk Hastalıklan Ana Bıhm Dalı Başkanı Prof Dr Ibrahım Erkul, sıkı perhız uygulamarun çocuklarda gebşımı önleyeceğını belırterek, "Dıabet gorülen çocuklarda perhıze ıhtıyaç duyulur Ancakbundada basıt tatlılarla gazoz turu ıçeceklenn yasaklanması yeterlıdır" dedı fıpçalanması • GAZİANTEP(AA)- Insanlann dış fırçalamaya ortalama yanm dakıka ayırdıklan, dış sağlığı ıçın 5 dakıka firçalanması gerektığı bıldınldı SSK Ganantep Bolge Hastanesı Dış Hekımı Zafer Çolakoğlu, dışlen çuruten bakten le n ortadan kaldırmak ıçın en ıyı yöntemın dış fırçalama olduğunu soyledı Lefkoşa ikibinyıllıkbirgecmişintıimtarihselizleriııibugünleretaşıyor. Kuzey Kıbns'takJbinlenxyıIlıku\garlıklarbirikimi,eşsizdoğaIgüzellikJerbuülkeye erişilmez bir ayncalık kazandırıyor. Kuzey Kıbrıs kiıııliğiııi korayabilecek ıııi? Lefkoşa'nınTürk kesiminde korunan tarihsel doku, Rum kesiminde yerini betonlaşmaya bırakıyor... • Öyle görünüyor kı Kıbns'ın uluslararası saygınlığını guçlen- dırebılmek ıçın salt siyasi çabalar yeterlı olmayacak. Bu güzel Akdenız ülkesındekı zengın kültür ve doğa mırasının da spekülasyona karşı korunması, hem evrensel kımlık, hem de "ulusal kışılık" savaşımında önemlı bır yer tutacak... OKTAV EKİNCİ LEFKOŞA - "Turkıye'de neden Lefkoşe denılıyor, anlamıyoruz, bu kentın adı Lefko- şa, Gazı Magosa'run da Mağusa ve bız boyle soyluyor. boyle yaşıyoruz " Kuzey Kıbns'ın kultur kımlıgını korumak ıçın tum yaşamını tanh ve doğa değerlennı ıncelemeye ayıran mımar Ezcan Özsoy, boy- le yakınıyor Doğrusu, bunubızanlayamıyoruz Kuzey Kıbns ta her KKTC bayrağının yanında bır de Turk bayrağı var. para Turk parası. dıl oz be oz Turkçe, lehçe farkı yazıya yansımıyor. BRT spıkerlenrun konuşmalan son derece duzgun ve ozenh bır lstanbul Turkçesı. he- men tum sozcukler ve ısımler de bızımle ayru. fakat Lefkoşa ıle Mağusa'yı neden de- ğıştırmışız Kıbnshlar belh kı buna çok ıçerlıyorlar ve kentlenrun "doğru" adlannı soylerken, oz- gûn bır halk ve "kımlığı olan" bır ulke ol- duklannı da sankı bır anlamda vurgulamış. kanıtlamış oluyorlar Aslında bu ozgun kımlık. ne Mağusa'nın, ne de Lefkoşa'nın salt adlannda gozlenı- yor Adanın kulturel zengınlıklen de "ayn bır ulkede olunduğunun" yeterlı karutlannı oluşturuyor Kuzey Kıbns'takı bmlerce vıllık uygarlıklar bınkımı, eşsız doğal guzel- hkler ve kauksız Akdenız ıklimıyle bu ulkeye zaten enşılmez bır ayncalık kazandınyor 1200'lu yıllardan bu yana Kıbns"ta ege- menlık kurmuş hemen tum devletlere baş- kentlık yapan Lefkoşa, Venedıklılenn 16 yuzyılda ınşa etüklen gorkemlı surlarla çev- nlı bır tanh hazınesı sankı Kentın ılk kuruluşu ıse daha çok eskı ve I Ö 280 yılında Mısırlılar tarafmdan uy- garlık tanhıne kazandınlmış Kral I Pto- lemy'ın oğlu Leucus, aynı bölgede yuzlerce yıl yaşadıktan sonra yıkılmış olan antık Led- ra kentını şımdıkı Lefkoşa'nın buhuıduğu yerde yenıden ınşa etürmış Roma Impara- toru Luzınyan donemınde kent oldukça ge- lışmış ve zengın yapılarla donatılmış Vene- dıklıler ıse soyleruldığıne gore bu yapılann taşlannı kullanarak, bugunkü tanhsel kent merkezını çevreleyen buyuk surlan ınşa et- mışler Osmanlıların 1571'de Kıbns'ı alma- lanndan sonra Sunçı bolgesı bu kez Turk yapılanyla bezenmeve başlanmış 19 yuz- yıldan sonra ıse Ingılız somurge yöneümı donemme aıt özgun mımanyle kentın zengın kultur mozaığı tamamlanmış Tarihsel dokuda ayrışma Sunçı bolgesının bu tanhsel kımlığı. 1970'lere dek onemlı olçude korunarak tum kente ayncalıklı bır karakter kazandırmış Ne v ar kı 1974'ten sonra kent ıkıye bolundu- ğunde ve Sunçı'nın guney yansı Rumlarda kalıp. kuzeyı de Türk bolgesı olarak aynldığında, Lefkoşa nın tanhsel dokusun- da da aynşma başlamış ve bugunku "çıfte goruntu" ortava çıkmış Kentın Turk kesiminde, 1960'h yıllarda ınşa edılen Saray Otel'ın damına çıkarak çarpıcı panoramaya bakıyoruz Sunçı bölgesmın guneyındekı Rum kesı- mı. tanhsel dokuyu ezereİc yukselen yuzlerce yuksek bına ıle "yenı kımlıgını" hemen belb edıyor Kentın ozgun sıluetı, Turk-Rum sınınnda bıçak gıbı kesılerek anıden yok olu- yor Türk kesiminde ıse esku Lefkoşa, aralar- dakı bazı uygunsuz yapılara karşın onemlı olçude tanhsel karaktennı koruyor 14 yiizyılda St Sophıa Katedralı olarak ınşa edıldıkten sonra Osmanlı donemınde camı- ye çevnlen Selımıye, tum sanatsal mıman- sıyle eskı kent dokusu ıçınde bır anıt gıbı yukselıyor Turk* Rum, Ermenı ve İngılız sı- vıl mımansının bırbırlenne "saygılı' ve üyumlu bırhktelığı, ozgun sokaklar ve mey- danaklan sarmalayarak tum kente yayılı- yor Ne var kı bu anlamh "dayanışma". Lef- koşa'nın Rum kesiminde hızla yok oluyor ve tanhı yerleşmenın guney yansı. sıradan bır Amenka kentını andınr goruntuye kavu- şuyor Her ıkı Lefkoşa'yı karşılaştıran kımı Kıbnslı Turkler, guneydekı "modern" kent- leşmeyı, ekonomık gelışmeye ve "zengınb- ğe" bağhyorlar p Oysa, Saray Otel'den gorûnen manzara, tanhsel kentlenn yuksek ve yoğun yenı yapı- lar altında yok edılmesının, asbnda kal- kınma adına ışlenen bır uygarlık anayetı ol- duğunu, "kulturel yoksullaşma" anlamma geldığını açıkça gozler onune senyor KKTC Mechs Başkanı Hakkı Atım, Kuzey Kıbns'takı "henuz" yıtınlmemış ta- nhsel mıras ıçın şu değerlendırmeyı yapıyor "Dunyaya şunu da anlatmaya çahşıyoruz Bu topraklarda yaratılan tum uygarbk urünlennı korumak ve yaşatmaktan ya- nayız Çunku Kıbns'ın tanhsel zengınlığı, ınsanlığın mırası " Bakabm, şu son yıllarda Kıbns'ın da kıj. lanna, tanm alanlanna ve tanhsel toprak- lanna saldınnaya başlayan "yazlık konut kooperatıflen" ve "yap-satçılar". Hakb Atun'un bu değerlendırmelenne kulak asa- caklar mı° Yağma ve talan ekonomisi Çunku. Gırne'nın ve Mağusa nın yeşıl kıyı kuşağında "patlamaya" yuz tutan Tur- kıye benzen tunzm betorüaşması, adanın eş- sız guzellıklennı yağma ve talan ekonorrusı- nın acımasız kıskaana almaya başlamış bıle Öyle gorunuyor kı Kıbns'ın uluslararası saygınlığını guçlendırebılmek ıçın salt sıyası çabalar yeterb olmayacak Bu guzel Akdenız ülkesındekı zengın kül- tur ve doğa mırasırun da spekülasyona karşı korunması, hem evrensel kımlık. hem de "ulusal kışıbk" savaşımında önemb bır yer tutacak Kanserdeçevre faktörü• En ıyı bılınen kanser yapıcılan katran, asbest, vınıl klorür ve boya sanayımde kullanılan baa maddeler Mesleklen nedenıyle radyasyona maruz kalan doktor. radyoterapıst, nükleer tıp uzmanı gıbı kişılerin de aldıklan radyasyon dozunu sık sık kontrol ettirmelen gerekıyor ADANA (AA) - Türk Ka- içilmesiniıı önJenmesi, bu has- nser Araştırma ve Sa\aş Kunı- mu Adana Şube Bakanı Prof. Dr.tlhan Tuncer, öliim nede- nleri arasında ilk sıralarda yer alan kanser türlennin gelişme- sinde, yüzde 70-80 oranînda çevresel faktörlerin rol oy- nadtğını bildirdi. Kanser yapıcı etkileri bilinen raaddelerden korunmay ı he- defleyen i)irincil korunma'nın gerçekleştirilmesi durumunda, kanser sıkbğının azalabıleceği- ni belirten Prof. Dr. Tımcer, ikincil koruma' olarak adlandınlan erken tanı ve teda- vinin de t yüz güldürücü' sonu- çlar verdiğini bildirdi. Kansere y akalanma riskinin, tûtûn ve rürün ürûnleri. alkol, güneş tşığı. katran, asbest, vinil klorür, boya sanayiinde kulla- nılan maddeler ve radyasyoıüa temasın kesilmesiyte azala- cağinı ifade eden Prof. Dr. Tu- ncer, şunları söyledi: "Kanser kaynaklı ölümlerin yüzde 30-40'ı, tutün ve ürünle- riyle ilgili olduğuna göre sigara talığın tedavisine yöneük çaltş- malardan daha çok yarar sağlay acaktır. Ne y azık ki ulkemizde sigara rükefimı gün gectikçe azalaca- ğına artmaktadır. Sigara ile sa- vaş sadece doktorlara bırakıl- mamalıdır. Aileler, devlet, eği- tim ve basın kuruluşları bu ko- nuya gereken önemi vermelidir. Kısacasu sigara ile savaş bir de- »let polifikası haline geriril- melidir." Prof. Dr. İlhan Tuncer, uzun sure fazla alkol alan kişilerde ağız, yemek borusu ve karaci- ğer kanserlerine daha sık rast- landığını belirterek, "Alkol, si- gara ile biriikte kullanıldığında daha etkili ohnaktadır" diye konuştu. Mesleklen nedeniy le, kanser yapcı maddelerle tetnas etmek zorunda kalanlar için işyerle- rinde korunmay a yöneuk öo- lemlerin alınması, eğitsel ve hukuksal düzenlemeler yapıl- ması gerektiğini kaydetti. İspanyol yazar Antonio Gala'nın Bir Türke Tutulmak romanı vitrinlerin baş köşesinde Büyük aşkın çırkinleşen yüzü Antonio Gala Beyazıt Meydanı ve Sultanahmct'te kameralara poz vererek kitabının tanıhmmı yaptı. (Lstte) Roman, bir ispanyol gazetesine bu karikatürü esinlemiş (Sağda). NEYİREGÜLIŞIK MADRİD-Önde gelen İspanyol yazarlanndan Antonio Gala'nın 11 martta alışılmadık bır kampanya ıle basına İstanbul'da tanıttığı 'La pasıon turca' (BırTurke Tutulmak) romanı Madnt'te kıtapçı vıtnnlennde baş koşede İspanyol basın ve televızyonu, Planeta Yayınevı nın tanıtma kampanyasıyla bırbkte, İstanbul'un tanhsel ve tunsük kımhğıne de buyıik yer ayırdı Çift anlamlı mekân BeyaatveSultanahmet te kameralara poz veren Gala. kentımızı büyuk luksle kapkara yoksulluğu, en eskıy le en yenıyı, Doğu'yla Batı'yı, Av rupa ıle Asy a'yı bırleştıren. o celışkın kımlığıyle hem çok çekıcı hem de ıtıcı gelen, zıyaretçıde zıt tepkıler uyandıran, hayranlık kadar duşmanlık da esmleyen bır dekor olarak seçtığını açıkladı "Boyleçıft anlamlı bır mekan, anlatmak ıstedıgım olumcul tutkuya, aşkın ınsanı gıderek • Beyazıt ve Sultanahmet'te kameralara poz veren Gala, kentımızı büyük lüksle kapkara yoksulluğu, en eskıyle en yenıyı. Doğu'yla Batı'yı. Avrupa ile Asya'yı bırleştıren, o çehşkın kırrilığıyle hem çok çekıci hem de ıtıci gelen, zıyaretçıde zıt tepkıler uyandıran. hayranlık kadar duşmanlık da esınleyen bır dekor olarak seçtiğini açıkladı.'Böyle çift anlamlı bır mekân, anlatmak istedığim ölümcül tutkuya, aşkın ınsanı gıderek mahkûm ettığı onulmaz yalnızlığa en uygun düşendı." mahkum ettığı onulmaz yalnızlığa en uygun düşendı " "Sevmek zaten tehlıkelı uğraş, ınsan lstanbul sokaklannda sevınce tehbke busbutun vahımleşıyor " Gala'ya gore romanı ınsan yaşamında ışığa açılan bır pencere olan aşkın nasıl bır dıpsızkuyuya donuşebıleceğını, sevenı dunyaya bağlamak yenne, nasılherşeyden koparabıleceğını anlatıyor "Aşkta restını oynayanlann varacağı son hep aynıdır ' Öte yandan, sevgılılenn arasındakı ıletışımsızlığın dort dortluk olması ıçın "araya • kultur dın.dılavnlıgının gınnesı, yaşam ve olum, acı ve neşe kavramlannın da farklı olması" gerekıyormuş Batılı ön\ argısının üriinü Bır ba^ka dey ışle Antonio Gala, Türkıye'ye ılk tunstık yolculuğundan ben, ulkemızle İspanya arasındakı sımetnk karşıtlık ıbşkısını yakalamış ve kendınce dıle getırmış bulunuyor Yapıtın nasıl nıtelenebıleceğıne gelınce İşını bılen bır Yeşılçam yönetmenının ebnde ıyı bır arabesk fıbne donuşöbıleceğıne kuşkuyok Yazar çok satması ıçın gereken hıçbır oğeyı gozardı etmemış, kendı deyışıyle "pornografıyevaran bırerotızm" dayakyıyenve peşkeş çekılen bır kadın, uyuşturucu kaçakçıbğı buyuleyıa ve urkutucu mekanlanyla on mılyonluk bır kentın karmaşası Antonio Gala, "sol göstenp sağ vuran" bır yazar, kalem ve çozumleme ustabğına "kışısel deneyımlennı de katarak" (artık nasıl oluyorsa 9 ) bır kadının bedenınde fıak aşkın duy umsanışını dıle getırmesmı "çağdaş, bırcuret orneğı" dıye sunmasına karşılık, konuya yaklaşımı dupeduz tutucu Körükörüneaşk Katobk nıkahıyla bağh bulunduğu ıyı nıyet dolu İspanyol eşını, sonuçta salt gecelennı şenlendırmekte yetersız kabyor dıye terk edıp kendısıne bedensel hazlann kapısını açan bır Turkun kapatmasına donüşen İspanyol kadın, duştukçe duşuyor koru körune aşık olmak gıbı bır hafıfletıa sebebe karşın ve sonunda gunahını hayatıyla oduyor, onu kotu yoldan kurtarmak ıçın çırpınan Interpol ajanı durust İspanyol dostuna da ancak cesedını yurduna goturmek kabyor Bu- yabancı y azann değerlendınlmesı ıçın olçüt elbette b bızım ulkemıze yaklaşımının olumluluk y a da olumsuzluk oranı değıldır Bu bağlamda cıddı bır eleşürel v aklaşım soz konusu olsa "olumsuz bakış" da sayılmayabıhr Aynca Gala nın kasıth dav randığı pek söylenemez, hatta "ayn kulturu" çızebdmek ıçın konuya dennbk katma gınşımlennde de bulunmamış değıl Ortava çıkan yaprt Ne var kı sonuçta ortaya koyduğu yapıt bır ispany ol okurun tanımlamasıyla "pembedızının alaturkası" olmaktan ve Turk gerçeğını ya da kulturünu yakalamak şöyle dursun, tersme, yuzlerce yılhk tıpık Batıb önyargısının ürünu 'ahlaksız ve kaba Turk" ımgesını beslemekten oteye gıderruyor