Katalog

2MART1993SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER Afganistan'daki Rus esirleri • KABİL(AA)- Afganistan'da iktidarda bulunanmücahit eruplanndan Cemiyet-i îslami'nin elinde bulunan Rus esirlerinin önümüzdeki günlerde serbest bırakılacağı bildirildi. Afganistan Savunma Bakanı Ahmed Şah Mesub y apüğı açıklamada. Rus hükümetinden bir yetkilinin esirleri almak için kabil'e geldiğini söyledi. Mesud, esirlerin sayısı hakkında bilgi vermedi. Ancak esirlerin sayısınm 20 olduğu tahmin ediliyor. Abramowitz TöPkiye'ye geliyor •ANKARA (Cıımhuriyet Bürosu) - ABD'nin eski Ankara Büyükelçısi Morton Abramovvitz, Washıngton'da başkanlığını yürüttüğü önemli bir siratejık kurum adına Türkiyeye geliyor. Abramovvitz'in özel nitelikli bu ziyaretinde. Türk siyasi yaşamındaki son gelişmeler, Türkiyc'nin çevresindeki sorunlar ve özellikle Bosna-Hersek konusunda lemaslarda bulunacağı bclirtilivor. Suriye-Kürt Uişkileri iyi • ŞAM(AA)-Irakh Kürtlerin liderlerinden Cdal Talabani, Suriye ile Kürtler arasındaki ilişİcilerin düzeldiğıni söyledi. Kürdistan Yurtsever Birliği lideri Talabani, Şam'da AFP"ye verdiği demeçte. Suriye ile ilişkilerde. özellikle geçen mayıs seçimlerinden sonra başgösteren "'yanlış anlama"nın giderildiğini ve ilişkilerin iyileştiğini bildirdi. 16 şubattan ben bulunduğu Şam'da yaptığı görüşmelerde "sınınn yeruden açılması" konusunu gündeme getirdiğini kaydeden Talabani. aynnü vermekten kaçındı. Demjanjuk açlık gpevinde • KUDÜS (AA) - Israil'de "Korkunç İvan' olarak yareılanarak ölüm cezasma çarptınlan John Demjanjuk, üç günlük açlık grevine başladı. İsraılli avukatı VoramSheftd, Demjanıuk'un temyiz istemının "gereksiz bir şekilde geaktirilmesini" protesto amaayla dün açhk grevine başladığını açıkladı. Sheftel. I988yılında E)emjanjuk"un yargılanarak suçlu bulunmasının sadece iki >il aldığını. ancak temyiz istcminin elealınmasınm dokuz aydır sürüncemede bırakıldığını söyleyerek, yargıçlan "çifte standart" uygulamakla suçladı. Fransa'da terör korkusu • PARİS (AA) - Fransız gizli servislennin son günlerde İran'dan gelebilecek terörist eylemlere karşı hazır durumuna geçirildiği bildiriliyor. Iran Cumhurbaşkanı Haşiıni Rafsancani'nın yakın akrabası olan birteröristin Fransa'da tutuklu oluşu ve Tahran'ın bu tutuklunun serbest bırakılması hususunda Fransa nezdinde ısrarlı girişimleri. seçim arifesindesaldın olasılığını güçlendiren bir unsur olarak gÖTÖlûyor. İnönü, Paris'te nıâze gezecek • FARİS (AA) - Başbakan Yaıdıması Erdai İnönü, bu akşım başlayacak Paris gezsi sirasinda yann Ponpidou Kültür Mckezi'nde devam eden Matisse sergisini gezecek. Geıen perşembe günü Cunhurbaşkanı François Miterrand tarafından törmle açılan Henri Matisse (19M-1917)sergisi. Fraısa'da "Yılın Sanat OLai" olarak de-ferlendiriliyor. İrfanda yumuşadı • 1ONDRA(AA)-İrlanda Cunhuriyeü'ndekı yeni kodisyon hükümeti, Kuzey Irlaıda politikasmda esiîkleşme işareti verdi. Htfn Başbakan Albert Rcnolds hem de koalisyon ortğı ilerici demokratlann Iic3<ri Dick Spring, lrlanda ara.yasasmın Kuzey Ir3^ıda'nın da ülkenin bir paçası olduğunu belirten 2 ve;. maddelerinin iptali kcDiusunda daha yumuşak açpılamalaryaptılar. Spring 'Üıanayasayı 1937'den bu yasa kullanıyoruz. [>öşik liğe ve ilerlemeye he»:rlıklı olmalıyız"dedi. İsa olduğunu öne süren Davidiyen tarikatınm liderinin adamlanyla FBI ajanlan arasında çatışma çıktı: 6 ölü, 20yaralı 'AmerikalıIsa^ teröristçıktı• Davidiyenler tarikatının li- deri Vemon Howell çatışma sırasında CNN'e telefonla yaptığı açıklamada kendisi- nin de yaralandığını ve iki yaşındaki çocuğımun Öldü- ğünü söyledi. Dış HaberlerServisi - ABD'de Dünya Ti- caret Merkezi'nde geçen hafta meydana ge- len korkunç patlamanın şoku yaşanırken bu kez önceki gece FBI (Federal Araştırma Bü- rosu) ajanlan ile gizli bir tarikatm üyeleri arasında çıkan çatışmada 4 FBI ajanı öldü. Federal ajanlar. önceki gün Teksas eyale- tinde Waco kenti yakınlanndaki bir çiftlikte üslenen Davidiyenler tarikatının lideri Ver- non Howel'in tutuklamak istediler. Ancak 31 hektarlık bir alana yayılmış olan 75 kişilık tankata aı( evlerden ateş açılması üzerine çatışma çıktı. Çatışmada 4 FBI ajanı ile 2 tarikat üyesinin öldüğü. 21 kişinin de yara- landıgı bildirildi. Davidiyenler tarikatının "Jsa olduğunu" ile- ri süren lideri Veron HoweU, çatışma sırası- nda CNN'e telefonla verdiği demeçle kendi- sinin de yaralandığmı ve iki yaşındaki çocu- ğunun öldüğünü söyledi. Olay ile ilgili olarak yayımlanan resmi açı- klamada. önceki sabah çıkan ve yaklaşık 45 dakika süren çatışmada dört ajan ile iki tari- kat üyesinin öldüğü, on dört ajan ile yedi ta- rikat üyesinin de yaralandığı belirtildi. Açı- klamada önceki gece yeniden bir çatışma çıktığı kaydedildi. Teksasta çıkan Waco Tribune Herald ga- zetesine göre tarikat lideri Vernon Hovvell. ;n az 15 kansı olduğunu ve tankata üye kadınlann çoğu ile cinsel ilişkide bulundu- ğunu söyledi. Tarikatm merkezinde İsrail yapısı saldın tüfekleri. AK-47 ve AB-15 tüfekleri ile cok sayıda el bombası bulunduğu bildirildi. 33 yaşındaki Vernon Howell, birsüre önce Teksas'taki çatışmada yaralanan bir FBI ajanı, bayan arkadaşı tarafından teselli ediliyor. Çatışmada 4 FBI ajanmın yaşamını yitirmesinin yanısıra birçok FBF ajanı da yaralandı. bir gazeteciye verdıği demeçte "Eğer İncil doğru ise o zaman ben İsa'yım' demişti. 1950'lerdekunıldu Da\idian tarikatının ABD'de ülke çapın- da 2.OOO-3.OOO üyesi var. Baylor Üniversitesi din profesörü Bill Petts, tarikatm liderlerinin büyük otoriteye sahip olduğunu bıidiriyor. Prof Petts'e göre. tarikatm liderleri pey- gamber olarak kabul ediliyor. 1950lerde kurulan tarikat, 1984"te ciddi bir iç sarsıntı geçirdi. Liderliğe iki aday vardı: Rodsa Ge- orge ve şimdiki lider Vemon HoweII. Şiddete başvurulan mücadeleyi Vernon Hovvell ka- zandı. Tarikatm son zamanlarda giderek daha fazla silahlandığı dikkat çekiyordu. Öte yandan Ncw York'taki Dünya Tica- ret MerkezTndc geçen hafta meydana gelen korkunç patlamanın halkta yol açtığı şok devam ediyor. FBI önceki akşam yaptığı açıklamada. patlamaya otomobıllerden biri- ne yerleştirilen bir bombanın sebep olduğu- nun kesinleştiğıni bildirdi. FBI'ın New York bürosu şefi James Fox önceki akşam yaptığı açıklamada "FBI'ın görüşüne göre paılama kesinlikle bomba- dan kaynaklanmîştır" dedi. James Fox. eylemi gerçekleştirenleri ise henüz saptayamadıklannı söyleyerek şöyle devam etti: "Uyuşturucu kaçakçılan ya da Amerikan politikasını onaylamayan bazı örgütler ola- bilir. Şimdiye kadar40'a yakın telefon geldi. Olayı dikkatle inceliyonız." FBI mudürü William Sessions ise Balkanlar'daki bunalı- mla bağlantılı olabıleceğini söylemişti. Rum Yönetimi Başkanı New York'a gidecek, ancak Düşünceler Dizisi'nin değiştirilmesini istiyor KleridesAT'ye gmnektekararh• Klerides "Kıbns sorununa banşçı yollardan çözüm bul- mak için dürüstlük ve içtenlikle uğraş vereceği yönünde. Kıbnslı Rum ve Türklere güvence verdiğini" söyledi. Klerides. bu yöndeki görüşlerini Rum başkanlık görevine resmen başladıktan sonra önceki akşam yaptığı ilk konuşmada açıkladı. Klerides. bu konuşmada ilk kez Kıbnslı Türklerin de sözünü ederek soruna çözüm bulmak için dürüsl- lük ve içtenlikle uğraşacağina ilişkın güvence verdi. Klerides. Rum Tem- silciler Meclisi'nde ant içtikıen son- ra yaptığı ilk konuşmada. seçim ön- cesinde söyledikleriyle seçim süre- cinde vaat ettiklerini bir bir yürürlü- ğe koymaya başladığının ilk işaret- lerini de ortaya koydu. ATye tam üyelik LEFKOŞA- Kıbns Rum Yönetimi Baş- kanı Glafkos Klerides 'Gali Düşünceler Di- zisi'nin yeniden gözden geçiri- !ip düzeltilme- sini istiyor. "AT üyelığının tum Kıbnslılann ge- leceği için etkili garantiler sağlaya- cağmı" da yineleyen Klerides, Kıbns sorununa çözüm bulunması için BM'ce sürdürülen sürece bağlı kalarak görüşmelere gitmeyi kabul edivor. ""ATye üyeliğin. tüm Kıbnslıla- nn güvenlıği için etkili garantiler sağlayacağını" ıleri süren Klerides "'Galı Düşünceler Dizisi'nde işleye- bilir bir çözüme ters düşen ve gecici dönemde Kıbns Cumhunyeti'nın bütünlüğünü güvence altına alma- y an nokuılann yeniden gözden geçi- rilerek düzeltilmesini isteyeceğini" açıkladı. "ATye üyelik için sağlanacak ilerlemenin Kıbns sorununun çözü- müne yardımcı olacağmı" öne süren Klerides 'Bunu, BM Genel Sekrete- ri Butros Gali'ye anlatmaya çalışa- cağmı" kaydetti. Klerides. Rum başkanlığına seçil- diktcn sonra Yunan televizyonuna da verdiği özel demeçte "Kıbns so- rununa bulunacak 'doğru' bir çözü- mün anahtannın. Kıbns'ın ATye tam üyeliğine bağlı olduğunu" ileri sürmüş: "Böylece her iki taraftaki korku ve endişeler ortadan kalka- caktır" demişti. Kıbns sorununa çözüm bulun- ması için BM'de sürdürülen sürece bağlı kalacağını belirten Klerides "Hükümetinin de BM Genel Sekre- teri'nin yaptığı çağnya uyarak gö- rüşmelere gitmeyi reddetmeyeceği- ni" açıkladı. Klerides "Kıbns sorununa doruk anlaşmalan ile BM yasası ve Avru- pa İnsan Haklan sözleşmesi uyann- ca banşçı yollardan adil. yaşayabilir vc işleyebilir bir çözüm bulmak için dürüstlük ve içtenlikle uğraş verece- ği yönünde. Kıbnslı Rum ve Türk- lere güvence verdiğini" de söyledi. Kıbns Cumhuriyeti'nin bağım- sızlığı. egemenliği ve toprak bütün- lüğünü sağlamaya çalışacağını da vurguiayan Klerides. Demokratik Birlik (DİSİ) Partısı başkanlığından da aynlarak görevini tüm Kıbnslıla- nn cumhurbaşkanı olarak yürütece- ğini ileri sürdü. Klerides, Kıbns Türk tarafının te- zine ters görüşler ortaya koyarken "Kıbns sorunu için panetnik (Ulu- sal) bir konferans ve strateji saptan- ması için uğraş vereceğini tekrarla- d^ Türkiye'nin planlan Klerides, Güney Kıbns'taki ant içme töreninden sonra yaptığı ilk konuşmada olduğu gibi Yunan tele- vizyonundaki söyleşisinde de "Kıb- ns konusunda panetnik bir konfe- rans toplanmasının ulüsal birgerek- lilik olduğunu" söylemiş; "Kıbns sorununa çözüm bulunsa bile Tür- kiye'nin Kıbns konusundaki kısa. orta ve uzun vadeli planlannın bu- lunması ve bunlan uygulaması do- layısıyla sorunun sürüp gidcceğini" öne sürmüştü. TÜRKİYE-RLSYA Karabağiçin işbirliği MOSKOV A (AA) - Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin. Törkiye ile Rusya'nın, Azerbaycan ile Ermcnistan arasında Karabağ'- da süren çattşmalann sona erdi- rilmesi için ortak bir siyasi giri- şim başlarmaya karar verdikle- rini açıkladı. Çetin dön Moskova'ya gide- rek Rusya Dışişleri Bakanı And- rei Kozire*'Ie göriiştü. Türk >e Rus neyetleri arasında yaklaşık 1 saat 15 dakika süren görüşme- lerden sonra Çetin ve Kozirev bir basın topianttsı dûzenlediler. Hikmet Çetin. Türkîye ve Rusya'nın, bulundukları bölge- nin en büyük iki de> leti olduğuna ve Bosna-Hersek >e Karabağ gi- bi sorunlann bu iki ülkeyi ilgilen- diren bölgelerde yaşandığma dikkat cekerek, fürkiye ile Rusya'nın bu sorunlarda '*sa- vunduğu ortak değeriere bağlı kahnarak banşçı çözümlere ula- şılması için" çaba göstermeye ve işbirliği yapmaya kararlı olduk- larını söyledi. Rusya Dışişleri Bakanı And- rei Kozirev de Çerin'in bu görü- şüne (amamıvla katıldığını vur- guladı. Çetin, Moskova ziyaretinin sonunda yaptığı bir basın toplan- tısında da karabağ'daki Azeri- Enneni çatışmasının sona erdi- riunesi yolundaki işbirliği için ön hazırlıklann tamamlanmasının şart olduğuna işaret etti. Her iki ülke liderinin de banş yanJısı ol- duğunu bildiğini söyleyen Çetin, Türk-Rus ortak siyasi girişimi- nin "bartsı istemeyen güçİerin çabalannı aşmayı hedeflediğini" .kaydetti. Ancak girişimin za- manlaması ve ayrıntıları hak- kında bilgi vermedi. Dışişleri Bakanı Çetin dün ge- ce Turkiye'ye döndü. Ö|e yandan İtaJva'nın baş- kentı Roma'da Karabağ sorunu- na çözüm bulmak amacıyla sü- ren Roma Konferansı'nda Azeri ve Ermeni görüşmecilerin ateş- kes konusunda ilke anlaştnasına vardıklan bildirildi. Reuter'c açıkama yapan bir İtalyan yetkili, ateşkes ardaşma- sının bugün açıklanmasını bekle- diklerini söyledi. KIBRIS Ankara,A T karşıçıkıyor • Türkiye, AT'nin Kıbns görüş- melerinin devam ettiği bir dö- nemde Kıbns'ın üyeliğine sıcak yaklaşmasının beklenmediğini vurguluyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türk tarafı. Kıbns'ın Avrupa Topluluğu'na (AT) üye olmasını kabul etmiyor. Anka- ra. Kıbns Rum Yönetimi Başkanı Glaf- kos Klerides in. Kıbns'ın ATye üye ol- ması gerektiği yolundaki açıklamalannın yeni olmadığını vurgulayarak ATnin Kıbns görüşmelennin devam ettiği bir dönemde Kıbns'ın üyeliğine sıcak yak- laşmasının beklenmediğini vurguluyor. Kıbns'ın ATye üye olması gerektiği. Rum tarafının öteden beri savunduğu bir görüş. Türkiye'nin müdahalesinden önce her iki kesimi de kapsayan Kıbns devleti. ! ATye üyelik için başvurmuş ve katılma anlaşması imzalanmıştı. Türkiye'nin mü- dahalesinden sonra. dünyanın Kıbns'- taki devlet olarak Rumlann Kıbns Cum- huriyeti'ni tanımış olması ATye üyeliğin yasal zeminini oluşturdu. Klerides, seçim kampanyası sırasında Kıbns Cumhuriyeti'nin AT tarafından tam üye olarak kabul edilmesini sağlaya- cağını ve iki loplum arasındaki görüşme- lerde AT desteğinın kendi arkasında ola- cağmı açıklamıştı. Klerides'in Atina ile görüştükten sonra Avrupa başkentlerin- de yapacağı ziyaretlerde bu konuyla ilgili olarak destek aravacatı belirtilivor. Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin, Moskova'da Rus mesJektası Kozirev ile görüşfü. e göre Refah Partisi yeni yüzüyle kentlilere de hitap etmeye başladı Lslaııı, Türk içpolitik; • Dergide çıkan yazıda Erbakan başkanlığındaki RP'nin yeni kuşak politikacılarca yürütülen sofıstike kampanya- larla seçim mekanizmasına ayak uydurduğu belirtildi. Dış Haberier Servisi - İngiltere'nin dürülmesıyle ortaya çıktı. Kimse saygm dergilerinden The Economist ağırlığımkoyuyor Erbakan, Batı'nm dikkatini çekiyor Islam'ın Türkiye iç politikasmda ye- niden ağırlığını duyurmaya başladı- ğını bildirdi. Dergide çıkan bıryaa- da Refah Partisi'nin (RP) başansı- nın nedenleri arasında ANAP'tan dinci kanadm tasfiye edilmesi de gösterildi. Yazıda özetle şu görüşle- re yer verildi: Necmettin Erbakan Türkiye'de bır İslami canlanma yaratmak için var gücüyle calıştı. Başkanı bulun- duğu Refah Partisi yeni kuşak poli- tikacılarca yürütülcn sofistike kam- panyalarla seçim mekanizmasına ayak uydurdu. Erbakan yeniden politize edilen İslam'ın saygın yüzünü oluşturu- yor. İslam'ın farklı bir yüzü Tür- kiye'de laikliği savunan önde gelen yazarlardan Uğur Mumcu'nun öl- Erbakan'ın destekçilerinden kuşku- lanmıyor. Kimileri cinayetıen PPK ile savaşımda yararlanmak amacıy- la bizzat hükümetçe kurulan Kürt Hizbuîlahı'nı sorumlu tutuyor. Mumcu'nun çalıştığı gazete de ara- lannda bulunmak üzere kimi çevre- ler ise parmaklannı Güneydoğu'da üslenmiş İran destekli bir tcrör ör- gütüne doğrulttular. Mumcu'nun ölümü. Türkiye'nin. Balkanlar'dan Ortaasya'ya dek uzanan alanda laik ve demokratik ilkelcre bağlı bir İslam ülkesı olarak nüfuz yaratmaya çalıştığı dönemc rastladı. Iran'ın temsil ettiği nıkip İslami model. gözlcrini özellikle eski SSCB topraklanna dikmiş bulunu- yor. Ankara İran'ı Kum kenti yakın- lanndaki biraskeri kampta suikası- çılan eğitmekle. Tahran da Tür- kiye'yi siyasi rakiplerine ülkede et- kinlikte bulunma olanağı vermekle suçluyor. Mumcu'nun öldürülmesinden kim sorumlu olursa olsun birçok ki- şi, bu cinayetle Türkiye'de orduyu içine alan kesimle İslama yönelen yeni siyasi gruplar arasında bir ça- tışma yaratma amacı güdüldüğünc inanıyor. Ancak Türkiye henüz böylesine kesin bir aynşma içerisin- dc bulunmuyor. Din Türkiye'de siyasci sahncsin- den hiç inmedi. Devlet. imam maaş- lannı ödeyen Diyanet'i fınanse edi- yor. ANAP'ta Islama birkanat bu- lunuyordu. Sonunda bu kanal tasfi- ye edildi veparti 1991'deiktidardan düştü. Dcmırel dini akımlara ters düşmck istemeyen muhafazakar bir politikacı. Bununla birliktc Türki- ye'deki Alcvilcr SHP'yc oy vcriyor. RP'nin 1991'dckı seçim başansı- nın nedenlerinden biri ANAP'tüki aynşmaydı. Bır diğer neden RP'nin Türkiye'yi Arap yatınmlanna aç- mak isteyen ve Istanbul ile Marma- ra bölgesindeki zenginliğe kin du- yan bir taşra partisi özelliğinden kurtulmasıydı. RPartık gelişen böl- gelerde yaşayan kentlilere hitap edı- yor. Son belediye başkanlığı se- çimlennde RP'nin söylemi. Î970'- lerde sosyal dcmokrat politikacı Bü- lent Ecoit'e büyük kitle desteği sağlayan adil düzeneilişkin talepler- le sınırlı dcğildi. RP'ye yeni bir yüz kazandınnak için çalışmış bulunanlar arasında. masonlar ve gayri müslim banker- lerle sınırlı vizyonundan dolayı biz- zat Erbakan'ı partinin gelişiminc engel olarak görenler de var. Laik rejime karşı çıkmalanyla ve katı hoşgörüsüzlükleriylc Erbakan'dan daha da aşın bir kanat daha var. Bir RP milletvckili. hem de partinin in- san haklan komitesinde bulunan bır milletvckili. bir kcrcsinde Hitler'in tüm Yahudileri ortadan kaldırma- dığmdan yakındı. Görüşmeleri tıkar Türk tarafı. Kıbns'ın ATye üye ol- masının Türkiye'nin yasalarl'a verilmiş olan garantörîük hakkını "sulandıra- cağını" sav unarak karşı çıkıyor. Ankara, AT üyelerine Kıbns'ın tam üye olarak kabul edilmesi durumunda toplumlar arası görüşmelerin lıkanacağını bildir- mişti. Türkiye'nin AT'ye tam üye ol- masının önündeki enge! olarak Kıbns so- rununun çıkanldığına dikkat çekerek Kıbns'taki taraflardan birinin AT'ye üye kabul edilmesinin ATnin tutarlılığını or- ladan kaldıracağını savunuyor. Ankara. ATnin bu nedenle Kıbns'ı tam üye olarak kabul etmesinin beklen- medığini vurgulayarak, ancak bazı AT. üyesi ülkelerin bu kozu. Turkiye'ye karşı Kıbns görüşmelerinde kullanabileceği değerlendirmesini yapıyor. Klendes'ten önce görevde bulunan Yorgo Vasiliu da. Kıbns'ın ATye üye ol- ması fikrini geçen yıl Nev. York'taki Kıbns görüşmeleri sırasında da yinele- mişti. Ankara. Rum liderlerin Kıbns der- ken şu andaki kendi devletlcrini kastetıi- ğine dikkat çekerek bu tutumun Rum- lann iki toplumun görüşmelerle oluşlura- cağı Kıbns devletinde Türk kesiminin Rumlann devleti içindeeritilmesi niyetini ortaya çıkardığını belirtiyor. Türk tarafı Klerides'in. Kıbns'ın AT üyesi olması konusunu, Adada vanlması gereken çözüm için tcme! koşul olarak ortaya koy arsa Gali'nın başlattığı sürecin Rum tarafının tutumu nedeniyic kesilme- si sonucunu doğuracağını düşünüvor. Çünkü BM Genel Sckreten Butros Gali'- nin öncrmış olduğu Fikirlcr Dizisi'nde Kıbns'ın AT'ye üycliği ycralmıyor. Türk tarafı. kesin tutum takinılması için Klen- des'in Atina vc çeşitli Avrupa başkcnlle- rinde yapacağı görüşmelerin beklenmesi gcrektiğini beliniyor.