Katalog

2fl •MUYIS1992PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR 11 Siiınölar, Kadıköy Sahnesi'nde m K-fiJtür Senisi- Şehir Tiyatrolan, bu sezon son olarak Slawomir Mrozek'in "Sıîpnülar" adlı oyununu, 29 nıayıs cuma gûnü Kadıköy Haİdun Taner Sahnesi'nde sahxıeleyecek. Oyunun özel g3st£iimi ıse 6 hâziranda Turkiye İnsan Haklan Vakfı tjrafindan düzenlenen bir gilayla Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi'nde yipılacak. Orhan Alkaya'nın y3»ettiği, Ayhan Kavas ve Oktay Sözbir'in rol aldıklan 'Sığjnülar", yeryûzünde '•müJteci olma durumu" öerinebiroyun. Bafelson jstanbul'da • Kültür Servisi- "Postaa Kapıyı tki Kere Çalar"adlı filmin Amerikah i yönetmeni IBob Rafelson, juzun "ürkiye'de. Ama yaklaşık bir ydır Türkiye'de olan efii edi yaşındaki Rafelson'un cnacı film çevırmek değil, Jkeyı gezmek. Üç hafta oyunca Anadolu'yu baştan aşa gezen Bob Rafelson, önetmenlığının yanısıra gezi itkusuyla da tanınıyor. "ürkiye'de "Postaa Kapıyı fci Kere Çalar"dan sonra Kara Güneş Dağlan" ve Kara Dul" adlıfilmlerinide jediğimiz Rafelson, uıadolu'dan sonra bir süre e İstanbul'u gezip ülkesıne önecek. ialatasaray tenliğiIKûItûrServisi- îalatasaray Lısesi 9. Kültür lenliği'nde bugün saat 4.0O'te, "Türkiye'de "îyatro Eğitimi" konulu bir anel gerçekleştınlecek. "evfık Fikret Salonu'ndaki aneliCevatÇapan önetecek. Konuşrnacılarise Miha Berksoy, Ali 'oyrazoğlu, }.Û-Oyunculaa. Saat. 5 0(Tte Zafer Ataylan, Sıyasi Parti Reklamcılığı" lonulu bir söyleşi yapacak. iosyal Bilimler ^aboratuvan'nda saat 6.00'daki Postmodernizmin Oluşumu eTartışmalan"başlıklı oninerin konuşmaası, frd.Doç.Dr.AliAkay. îalatasaray Lısesi Ortaköy lyatro Kolu, saat 16.30'da ^ehov'un "Bir Evlenme "eklifi" adb oyununu Tevfik Tkret Salonu'nda ahneleyecek. Günün son (kinliğinde ise saat 18.00'de dary Lambert'in "Siesta" ıdlı filmi gösterime unulacak. nyatpofestivali IKüMrServisi-4 Jluslararası Tiyatro : estivau kapsamında bugün Ui Poyrazoğlu Tiyatrosu, ofrey Maddow ve John Driver'in yazdıklan "Uzakta >ıyano Seslen" adlı oyunu, aat20.30'daTaksim jahnesi'nde sahneleyecek. 1992 Orhan Kemal Roman Ödülü'ne değer görülen Talip Apaydın: Köylüııüıı devletteki yerini irdeledim MFRtH AK tZMİR - Orhan Kemal Ro- man Odülü'nü alan Talip Apaydın, 15 yıl beklettikten sonra yayımladığı kitabının ödül kazanmasının kendisini sevindirdiğini söylüyor. Talip Apaydm, "Köylüden söz eden edebiyat arkalara aüldı. Eskisi gibi Ögi görmüyor. Kitaplan- mın okunmadığmı biliyorum. 12 Eylül'ün getirdiği baskıdan en çok toplumsal yazınımız za- rar gördü" diyor. Kurtuluş Savaşı'na köylü yö- nünden bakarak yazdığı "Toz Duman İçınde", "Vatan Dedi- ler" üçlemesinin son kıtabı olan "Köylüler" ile ödül kazanan Talip Apaydın'ın yaşamında Orhan Kemal'in ağırhklı bir yen var. "Orhan Kemal benim çok sevdiğim, çok yararlandığun, çok önem verdiğim bir roman- cı. Onun için onun adına konan bir ödülü almaktan çok mutlu oldum. Orhan Kemal bizim ye- tişme çağımızda isim yapmıştı. Bizım ılk romanlanmızı yayınr- ladığuıuz yıllarda bizi ısrarla tevşik etti, özendirdi. Zaman zaman buluştuk. Bizleri beğen- diğini, ileride daha iyi bir yazar olacağımızı söyleyerek daha çok çalışmaya, okumaya teşvik etti. Dünya görüşü olarak da sanatsal beğeni olarak da yara- nnı gördüğümüz bir ağabeyi- mız. Onun için onun adına ko- nan bir ödülü almak beni son derece memnun etmiştir." - Orhan Kemal'in yazarbğı için neler sö>leyebilirsiniz? - Tabii, bızım favonmiz olan yazarlardan bir tanesi. Yaşar Kemal, Orhan Kemal, bir ölçü- de Kemal Tahir, Samim Koca- göz. Bizden 8-10 yıl önce meş- hur oldular ve bız onlann etkisi altında kaldık. İçlerinde bizim en çok özendığimiz, bir süre benzemeye çalıştığımız ve favo- rimız de Orhan Kemal'di. Çünkü halktan insanlan, iş- çileri, köylüleri en iyi anlatan, onlan en iyi tanıyan yazar Or- han Kemal. - Bir de Köy Enstitükri var,si- zin yaşanumzda ağırlıkh... - Köy Enstıtüsü mezunu öğ- retmenlerdenim. Köy Ensti- tüsü'nde okurken kitap oku- maya, ders dışı çakşmalara özendirdiler. O alışkanlığı ka- zandık. Böylece öğrenciliğim- den bu yana hem okumaya, hem de yazmaya eğilim duy- dum. Özellikle kendi ülkemiz- •Ödülü 'Toz Du- man İçinde', 'Vatan Dediler' ve 'Köylü- ler'den oluşan üçlü- süyle alan Talip Apaydın, köylü- den, işçiden söz eden edebiyatın, ar- kalara atıldığı görü- şünde: "12 Eylül'ün getirdiği baskılar- dan en çok toplum- cu yazmımjz zarar gördü. Özellikle okullanmızda bu tür edebiyat okutul- muyor." deki edebiyatı, yurtdışmdan tercüme edilen romanlan ve öyküleri okudum. öğrencüi- ğımden bu yana da yazmaya başladım. - ödûle değer görûkn üçleme- nizde köylülere nasıl yaklaşto- nn? - ödül kazanan romanım üç ciltlik Toz Dnman tçinde, Vatan Dediler, Köylüler. Bunlar üç ro- mandan oluşan bir dizi. Köylü- müzün cumhuriyetten önceki Osmanlı Devleü'nin son döne- mındeki köylümüzü, Kurtuluş Savaşı içindekı köylümüzü ve Kurtuluş Savaşı'ndan sonra kurulan Türkiye Cumhuriyeti'- nin ilk yıllarındakini anlatıyo- rum. Yani köylülerin Kurtuluş Savaşı öncesinde, sırasında ve sonrasında kurulan devlette ye- rini irdeledim. Bu köylü neler bekliyor? Ben şimdi bir köylü olarak, köyden gelen bir yazar olarak Kurtuluş Savaşı ile ilgili yazı yazan bütün yazarlanmızı oku- dum. Onlan inceledim. Tarih- sel yayınlan okudum. Şunu gördüm, Istanbul'dan, An- kara'dan büyük kentlerden ge- len yazarlar köylümüzü sözcü- ğün tam anlamıyla anlatmıyor- lar, anlatamıyorlar. Subaylan, sivü aydınlan, eşrafı anlatıyor- lar. Fakat köylünün içinde bu- lunduğu koşullan, yerini irdele- miyorlar. Pek tanımıyorlar. Yakup Kadri, Halide Edip da- hü. Bir de benim babam Kurtu- luş Savaşı'na kaülmıştı, 15-16 yıl çeşitli cephelerde savaşmış bir insandı ve benim çocuklu- ğum bunlan dinleyerek geçti. Bu anlaülanlan, kitaplan oku- dum. Ikisi arasında gittim gel- dim. Aydın ve köylü nasıl bakı- yor diye baküm. Bunlann ikisi- ni birleştirdim. tçimden, Kurtuluş Savaşı'nı köylü açısından yazayun de- dim. Böylece üç ciltlik bir kitap çıktı karşıma. Bu üçüncü cilt epey eümde bekledi. Yayımlan- ması biraz sakıncalı bulundu. Zaten ikincisi için sıkıyönetim tarafmdan soruşturma açılmış- tı. Yayınevi biraz çekindi. Böy- lece yayımlanmak için 15 yıl bekledi. En sonunda ne olursa olsun dedik. - Ya okurla Oişkileriniz? - Çok şeyler söylenebilir. Bi- raz bekleyen bir roman oldu Köylüler. Bu arada dönem çok değışti. Okurlar bambaşka bir ikfime girdi. Köylüler'in ince- lenmediğini söylemek müm- kün. Az da olsa okurum yine de var. Eskisi gibi ilgi gösterilmedi. Okur azaldı. Bizim için köylü- den, işçiden, halktan, toplum- dan söz eden edebiyat çok arka planlara aüldı. Eskisi gibi değil artık. 12 Eylül'ün getirdiği çeşitli türdeki baskılardan en çok top- lumcu yazınımız zarar gördü. Çok okunan yazarlan inceledi- ğimizde bireyci, kişisel sonınla- n anlatan romanlar okunuyor. Toplumcu edebiyat arka plan- lara atıldı. özellikle okullan- mızda bu tür edebiyat okutul- muyor. Hem öğrenci, hem öğ- retmen, hem okur yıldınldı. Pa- halılık da üzerine bindi. Artık biz okunmaz olduk eskisi gibi. Bunun farkındayım. Hiçbir za- man umutsuz değilim. Bir gün gelecek okuyacaklar. 1987'de yitirdiğimiz sanatçının 30 tablosu Toprak Sanat Galerisi'nde Aile koleksiyonımdaıı ElifNaci •Toprak Sanat Gale- risi'nde bugün açılacak olan Elif Naci resim sergisi, 27 hazirana ka- dar açık kalacak. Ser- şde, Elif Naci'nin aile- sinin koleksiyonunda bulunan 30 yağlıboya tablosu yer ahyor. Kühûr Senisi- Ressam, mü- zeci, gazeteci ve yazar Elif Na- cı'nın resim sergisı Toprak Sa- nat Galerisi'nde bugün açılıyor. 8 mayıs 1987'de 89 yaşında yi- tirdiğimiz Elif Naci, 1930 yuında Alayköşkü'nde Türki- ye'de ilk kez kişisel resim sergisi açması ve 1933 yılında beş aka- demili arkadaşıyla birlikte D Grubu'nu kurmasıyla Türk re- sim sanatında önemli bir atılım yapmıştı. Hat sanaündan esinlenerek gerçekleştirdiği soyut kompo- zisyonlanyla tanınan Elif Naci, Sanayi-i Nefıse Mekteb-i Ali- si'nde lbrahim Çalh'nın atölye- sinde resim eğitimi gördü. 1937'de Türk ve Islam Eserlen Müzesı Müdür Yardımcüığı"- na, ıki yıl sonra da müdürlüğü- ne geünldi. Daha sonra Topka- pı Sarayı Müzesi Müdür Yar- dıması oldu ve 13 Temmuz 1963'teemeklioldu. Elif Naci, 25 yıllık müzecilik yaşamının bir bölümünde ba- sında da çalıştı. Müliyet, Ik- dam, tleri ve Tan gazetelerin- den sonra 1937 yılında Cumhu- riyet gazetesine giren Elif Naci, tam 40 yıl boyunca gazetemizın arşiv servisini yönetti. 1976 yı- lında emekli olan Elif Naci, daha sonra resim çalışmalanna ağırlık verdi. Elif Naci'nin ilk resim çalış- malan, empresyonist akımın etkisiyle yaptığı peyzaj ve na- Kendisini, "D Gnıbu'nun Papaganı" diye Unımlayan Elif Naci, nüktedan bir Istanbal beyefendisiydi. türmortlann yanı sıra figürlü kompozisyonlardan oluşmak- ta. Türk ve İslam Eserleri Mü- zesi'nde görevi sırasında özel- likle Selçuk halılanndan, Os- manlı çini, minyatür ve hat sa- natından etkilenerek, stilize motifleri ve Arap harflerini us- talıklı bir renk uyumuyla tablo- lanna yerleştirdi. 1933'ten son- ra D Grubu içinde soyut anlayı- şa yönelen Elif Naci, bu yapıt- lannda da çok renkli iç dün- yasmı yansıtmaya çalışarak, kendi deyimiyle içini tablolan- na döktü. "Türk resim sanatını Alpler'in ötesinde değil, Toros- lar'm eteklerinde aramalıdır" görüşüyle son yülannda da ye- niden peyzaj ve natürmort çalış- malarına ağırlık verdi. Elif Naci'nin Türk resim tari- hindeki en önemli çıkışı, " D Grubu" hareketiyle oldu. Gü- nün koşullanna uygun moder- nist eğüımleri Türkiye'de tanıt- mak ve yaymak için Zeki Faik, Nurullah Berk, Cemal Tollu, Abidin Dino ve Zühtü Müri- doğlu'yla birlikte kurduklan grup, uzun yülar etkinliklerini sürdürerek, Türk resminin önemli basamak taşlanndan bi- risi oldu. O yıllarda Ülkü dergisinde Türk sanatında çağdaşlaşma sorununu ele alan yazılar yazan Elif Naci, bu döneminde Klee ve Braque gibi cağdaş ustalann yanı sıra Yakut-ı Musta'sımi, Hafız Osman, Yesari Mehmed Esad gibi hat ustalanndan da etkilendi. Son dönem çahşmalannda peyzajlara ağırlık veren Elif Naci, resmin evrensel değerleri olduğunu, bunun da zorlama- larla kolay kolay değiştirileme- yeceğini, gene de Türkiye'de yapılan resimle Avrupa'daki resmin özde kendiliğinden bazı biçım arayışlanna gireceğini söylemişti. Kendini " D Gnıbu'nun pa- pağanı" olarak tanımlayan Elif Naci, nüktedan bir İstanbul be- yefendisiydi. Ailesinin koleksi- yonunda bulunan 30 yağlıboya esennin yer alacağı sergi 27 ha- zirana dek sürecek. Elif Naci resim sergisi j Top- rak Sanat Şişli Galerisi / 28 mavıs - 27 haziran / 23165 58 Açılışı Kültür Bakanı Sağlar yapacak Çiııili Köşkyeııideıı zîyarete açıbyor Kültür Senisi- tstanbul Ar- keoloji Müzeleri içinde yer alan Türk Çini ve Keramik- leri Müzesi bugün yeni düzen- lenmiş biçimiyte, Çinili Köşk'te ziyarete açılıyor. Açüışı saat 18. 30'da Kültür Bakanı Fikri Sağlar yapacak. 400 dolayında eserin sergi- di. 1875 yılında müze olarak kullanılmasına karar verilince, içinde birtakım değişiklikler yapılarak, 1880 yılında "Mü- ze-ı Humayun" Imparatorluk Müzesi olarak ziyarete acıldı. Bina uzun süre arkeolojik ve ıslam eserlerinin sergilenmesi için kullanıldı. 1939 yılında leneceği Türk Çini ve Kera- Topkapı Saray Müzesi'nde mikleri Müzesi'nde eserler be- devredilen Çınılı Köşk'ün ıçin- lirli bir zaman dizini içinde gö- dekı eserler, çeşitli müzelere rülecek. Müzede, 12. yüzyıl Selçuklu Çinilen, 15-16 yüzyıl İznik Çı- nileri, 17-18 ve 19. yüzyıl Kü- tahya Çinileri ve günümüze dek ulaşan sü- recte Çanakka- lelere yer venlı- yor. 1472 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafı- ndan inşa ettiri- len Çinili Köşk, tarih boyunca geçirdiği deği- şikliklere karşın, revaklı girişi, eyvankn \jjfr K a n d ü : 1 6 . y^^ ve çınilenyle Selçuklu biçemini yansıtan bul Arkeoloji Istanbul'daki tek sivil Os- manlı mimari örneği. Bugün- kü 14 sütunlu mermer revak, ahşap olan ilki 1737 tarihinde yandıktan sonra l.Abdülha- mit (1774-1789)zamanında yeniden yaptınldı. İçini ve dışını süsleyen çini- lerden ötürü "Sırça Saray" ya da "Kasr-ı Kaşi" olarak bili- nen Çinili Köşk'ün, önündeki Ağa Çayın denilen alanda spor yanşmalanrun yapıldığj biliniyor. Yangından sonra Çinili Köşk, bir süre Saray ağalannın kullanımına veril- dağıtılınca bir süre müze olarak işlevini yitirdi. İstanbul'un Fethinin 500. Yıh(1953)do- layısıyla Fatih Sultan Meh- met'e ait eşya- lar vg eseıietiD Çinili Köşk'te sergilenmesi uygun görüle- rek.onanldı ve 'Fatih Müze- si" adı altında ziyarete acıldı. Daha sonra, Türk İslam ve Osmanlı çini ve keramiklerinin sergılendiği müzeye dönüş- türülen bina, 1981'de İstan- Müdürlüğü'ne bağlandı. btanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Alpay Pasınli, "Müze- de 1950'li yıllarda yapılmış teş- hir sürüyordu. Daha sonra müze bir dönem ziyarete ka- pandı. Yeni düzenleme çalı- şmalanna ikı yıl önce başlandı. Çalışmalar kapsamında Çinili Köşk'ün içi boyandı. Işık düze- ni yeniden kuruldu ve bütün viîrinler değişti"diyor. Ytong A.Ş.'nin maddi yönden destek- lediği düzenleme calışmalannın mali portesi birkaç milyon ola- rak belirtiliyor. Kültür • Sanat 20SCAFfÖDÜLÜ ALTIN KÜRE EN İYİ FİLM ÖDÜLÜ "10 N U M A R A ! Bugsv'deherşey var Yoğun bir oyun, biraz erotizm, biraz da dehşet." Oarl Franklın KABC TV WARREN BEATTY - ANNFTTE BENING BUGSY 1 SSCS.*' ÇM1C2U) ) (13SV1 12) BAT1 {4WtİZİt MTTH«TP**A (431 K 1S» 3 30-16 15-19 00-21 . *0O-'63O-i9»-2i 12.00-15^0-1*002100 »•l*00-16 30- 9CO-21 30 TR1 W STAR Yılmaz Güney Gözüyle Can Çek'şen Çelişkiler Ülkesi... S Ü R Ü TARIK AKAN - MELİKE DEMİRAĞ - TUNCEL KURTİZ Yönetmeıı:ZekiÖKTEN S«ıaryo:YJm« GÜNEY Ortaköy OKM 258 6 9 8 7 13 00-15 30-18 00-20 30 Sinema • Tiyatro Gösteri 232 64 26 • 23O 21 87 KÖR TTALIH,-..*. MARTIN SHORT • DANNY GLOVER "szoda" S<l ICEIT (24- 6203' 11«M3OO-1515-17 15-1930-21« Bevoglu »TUU 2437575ı 12IB-l<lS-t«30-1B4Wt 15 K3C»o) OC»K 33E3 7 71 1100-13 00-1500-1700-191X^130 An«s a K T M T K . ı425 74 78ı 1215-1430-16 4 5 - W » - 2 1 1 5 S T E P H E N K I N G'den THE LAWNMOWER MAN UIUUI-I4JI-I1MII5 On ıı«ı<]j-u»ıı<ı-nn Bir GABRIEIJE SA1VAT0RES Fümi /,.«o \ r S S S / — AKDENİZ^V-^MEDITERRANEO 2. HAFTA KUZENIM JOE PESCI Yon: Jonathan Lynn 29 MAYIS'da SİNEMALARDA 9 ı/2 HAFTA kyoîb DÜNYA (249 93 61) 14.1S-18.45 BETTY BLUE Ka4koyJlS (334 00 50) 11.00-1330 16.00-18.30-21.15 KURALDIŞI KADIN Beyojh DUNYA (249 93 61) 1200163021 15 KARANLIGIN OTESI ÜffiSAFAK-4 (51626 60) 11.00-1330-16.00 232 64 26 • 23O 21 87 BULUNMAZ TİYATRO İ S T A N B U L H. Hilmi Bulunmaz Yönetiminde TİYATRO KURSU IsHkldCad. 186/2 Beyoğk) Teİ251 60 90-513 74 31 522 65 85-515 10 71 NAZIM HIKMET SAHNESI BULUNMAZ TİYATRO İ S T A N B U L Ez*l Kalkan Yönetiminde çocuklar ıçın TİYATRO KURSU btikUCad 186/2 Bevoğlu Tel:251 60 90-513 74 31 522 65 85-515 1071 NAZIM HİKMET SAHNESİ REKLAM FlUMlDAeiTlMINDA 249 50 33 Siı Tiyatro Gösteri 232 64 26 23O 21 87 ^ m İ S T A N B U L B E L E D I Y E S İ 1 ^ Ş E H İ R T İ Y A T R O L A R I 1 8 . GENÇLİK GÜNLERİ 4-29 MAYIS 1992 HARBİYE MÜHSİN ERTUĞRUL SAHNESİ ETKİNLİKLERİ 28 MAYIS 1992 PERSEMBE 12.00 KISA METRAJLI FİLM HARABELER / KİRALIK DAİRE 15.00 SÖYLEŞİ YAKIN İLİŞKİLERDE DUYGUSAL DOYUM YÖNETEN:MERAL PALANDUZ BAHAR İLHAN GÜNGÖREN - AYSEL GÜREL 19.00 OYUN ERKEK SİNEKLERİN AVİZELER ALTINDAKİ DÜĞÜN DANSI ŞOK TİYATROSU Kısa Metrajlı Filmin Gösterilmesi Olanağını Sağhyan TRTAnkara TV Mödürlüğüne Teşekkür Ederiz. S E R G İ L E R AYDIN SOFU ReWDesen ULKU ACAR Şurler Panoda GÜLDEN KUT Yağlıboya - Desen MEHMET BAYHAN Fotoğraf GİRİŞLER ÜCRETSİZDİR 5. U L U S L A R A R A S I YAPI K R E D İ G E N Ç L İ K F E S T İ V A L İ Festivalde bugün f ^ g ^ y hem tiyatro, iŞjFF^ hem müzik var!.. /*x Aktıonstheater/Avusturya f ^ F ^ r ^ ^ Rumöıhısan. saat: 21.00 ^m £ - Carolıne Trettıne/Ingıltere ^ H E ^ ^ ^ ^ . Kalamış Manna. saat 21.00 * ^ H ^ 7 ^ ^ ^ Festıval Orkestrası Gavvthorpe Brass. saat 18.00 de. ^ ^ ^ J ^ ^ û Beyoğlu Istıklâl Caddesı nde bir gosten sunacakür ^ ^ ^ ^ H ^ B İSTANBUL ^ ^ H BUYUKŞEHİR BELEDIYESİ ^ ^ Ş CEMAL REŞİT REY KONSER SALONU 30 Mayıs 1992 Cumartesi Saat 1900 ÖZEL KONSER VE GÖSTERİLER Prof. Dr. ALTAN GÜNALPİN ANISINA SAINT PETERSBURG ODA ORKESTRASI VLADIMIRALTSCHULER Şef Mozart, Glinka, Barber, Scbönberg "V Türk Hova Yolan Katfcılanyla • ]5 KİŞINİN USTIJNDEKI GRUPIABA * 25 INDIRİM UYGUIANIR • OC8ENCİ. OCRETMEN VE EMEKÜ İNDİBİMİ TUM YERIERDE * 50'DIR KI.I Sohs Y^Tİ: Kon.«- Solonu 7İ8 53 92 Akm Oi>J«H 251 56 00 Vofcksrama Suadiy. 360 90 90 Napa Muılı C«nt«r Si>li-Alrium v . Kuılloprok Msros 2^0 28 iS/560 83 39/337 10 41