Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
14 NİSAN 1992 SAL1 CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Kürtdevleti
• tSTANBUL (URA) -
Sosyalist Parti (SP) Gcnel
Başkanı Doğu Perinçek,
Türkiye'ııin Irak, tran ve
Suriye ile birlikte Kürt
örgütleriyle masaya
oturması gerektiğini
belirterek "Kuzey Irak'ta
Türkiye'nin himayesinde
kurulacak bir 'Kürt
devletçiliği' gündeme
almmış bulunuyor. Bu
girişimin arkasında
Pentagon var. Türkiye,
'Özallaşan, Demirel-lnönü
yönetimi' tarafından
ABD'nin Ortadoğu
politikalannın güdümüne
sokulmuştur" dedi. Çin
Komünist Partisi ve Kore
Emekçiler Partisi'nin
davetlisi olarak iki ülkeye
ziyaret yapacak SP
heyetİBİn başkanı, SP Genel
Başkanı Dogu Perinçek,
hareketten önce Atatürk
Havaalanı'nda gazetecilerin
sorulannı yanıtladı.
Perinçek, ABD'nin başını
çektigi "yeni dünya
düzeni"nin karşısında
olduklannı belirterek
Türkiye'nin Ortadoğu'da
Güney ülkelerine ve
halklanna karşı ABD'nin
"koçbaşı" rolünü
reddetmesi gerektiğini
söyledi.
HEP kongresi
davası
• ANKARA (AA) - Halkın
Emek Partisi'nin (HEP) bir
süre önce yapılan olağanüstü
kongresinde "bölücüîük
propagandası yaptıklan"
gerekçesiyle haklannda dava
açılan 6 HEPyöneticisinin.
yargılanmasına başlandı.
Ankara DGM"de bugün
başlayan duruşmaya. HEP
vöneticileri Güven Özata.
Kemal Okutan,
Abdülmuhsin Melik, Salih
Şahin. Hüseyin Turhallı ve
CabbarGeaci katılmadı.
Mahkeme. sanıklann
katılmaması yüzünden
duruşmayı bir başka tarihe
ertelcdi. "Devletinın
bölünmez bütünlüğünü
bozmayı hedefleme ve
bölücüîük propagandası
yapma ' ıddiasıyla
yargılanacak sanıklar
hakkında 5 yıla kadar hapis
isteniyor.
Meclis cinayeti
• ANKARA (AA)-Siirt
Milletvekili Abdülrezzak
Ceylan'ı TBMM"dc tabanca
ile vurarak öldürdükten
sonra tutuklanan ve
milletvekili sıfatı taşıdığı içın
yargılaması durdurulan eski
ANAPSiirt Milletvekili İdris
Ankan'ın yargılanmasına
devam edildi. îdris Ankan.
Ankara 3. AğırCeza
Mahkemesi'ndeki bugünkü
duruşmaya. hastanede tedavi
gördüğü mazeretini
bildirerek katılmadı.'
Mahkeme, duruşmayı ileri
bir tarihe bırakıldı. I989yıh
mart av ında TBMM'de
DYPSiirt Milletvekili
Abdülrezzak Cev lan'ı
öldürdükten sonra suçüstü
hükümlerinegöre
tutuklanan İdris Ankan,
yaklaşık l yıl tutuklu
kaldıktan sonra
yargılanrnası durdurularak
tahliye edilmişti.
Baskana
sorusturma
• BİSMİL(Cumhuriyet)-
Diyarbakır'a bağlı Bismil
İlçesi Belediye Başkanı
Abdurrahman Arslan
hakkında. İçişleri
Bakanhğı'nca yeniden
soruşturmalaraçıldı.
Hakkındaki yolsuzluk ve
usulsüzlük savlannın
incelenmesinin ardından
İçişleri Bakanlığı tarafından
bir yıl süreyle görevinden
uzaklaştınlan, ancak
Yargıtay karanyla görevine
dönen Bismil Beledive
Başkanı Abdurrahman
Arslan hakkında İçişleri
Bakanlığı müfettişlennce bu
kez üç dos> a hazırlandı.
Belediye Başkanı
Abdurrahman Arslan'ın. 59
işçiyi yasal olmayan yollarta
işten çıkanp, çoğunluğu
kendi yakını olan 110 işçiyi
kadroya dahil etmek.
belediye meclisinın süresi
dolmayan üyelerini
değiştirmek gibi keyfı
uygulamalarla suçlandığı
belirtiliyor.
DYP'ye geçenler
• ORDU (Cumhuriyet) -
Ordu'nun Kabataş ilçesi
DSPil genel meclis üyesi
Mehmet Kura, Alankent
kasabası DSP belediye
başkan adayı Osman Keskin.
Peh'tözü kasabası DSP
belediye başkan adayı
BurhanTokat, 128arkadaşı,
Kabataş ilçesi ANAP
• belediye meclis üyesi Temel
Düzgün de 87 arkadaşıyla
birlikte partiden istifa ederek
DYP'ye geçtiler. DSP ve
ANAP'tan istifa ederek
DYP'ye geçenler için tören
düzenlendi.
Sol Düşünce Forumu ve Toplumda Diyalog Forumu, Prof. Uskül'ün taslağını t
Sivil iktidar için yeni anayasaAYŞENUR ARSLAN
İSTANBUL -TBMM'de si-
yasi partıler. anayasa değişikli-
ği için görüşme masasına otu-
rurken, İstanbul'da da toplu-
mun çeşitli kesimlerinin temsil-
cileri. "anayasayı konuşmaya"
başlıyor. Toplumda Diyalog
Forumu bünyesinde hazırla-
nan bir anayasa taslağı, önce
önümüzdeki cumartesi günü
Sol Düşünce Forumu'na sunu-
lacak. Taslak, daha sonraki
günlerde Toplumda Diyalog
Forumu'nda tartışılacak.
İslamcı diişünceden TÜ-
SİAD'a TBKP'den Aydınlar
Ocağı'na kadar çeşitli görüşle-
rin temsil edildiği Toplumda
Diyalog Forumu'nun. Düzen-
leme Kurulu şu isimlerden olu-
şuyor: Murat Belge, Münir
Ceylan, Prof. Aysel Çelikel.
Züİfü Diçleli, Bülent Eczacıba-
şı. Prof. Cstün Ergüder. Hüse-
yin Ergün. Korel Göymen,
Prof. Ekmeleddin İhsanoğlu.
Prof. Coşkun Özdemir. Prof.
Burhan Şenatalar. Erdal Talu.
Fıkret Toksöz, Prof Nevzat
Yalçmtaş ve Prof. Memduh
Yaşa.
Taslağı hazırlavan Prof. L's-
kül. son dört yıl içinde, anavasa
konusunda orta>a çıkan tas-
laklann. görüşlerin ve tartışma-
lann değerlendirildiğıni belirlli.
Kişisel görüş ve tercıhlennı
mümkün olduğunca ikinci
"SİVtL ANAYASA" diye tanımlıyor taslağı Prof. Zafer Üs-
kül. Ama bu "si\ illiğin" sınırlarını, taslağı tartışacak kesimlerin
çizeceğini de vurguluyor. Üskiil, taslakta kendi görüşlerini öne
çıkarmamava çalışırken, "karşı" görüşlere yer vermiş. Ama
paranteziçlerinde.(Fotoğraf: ERDOĞAN KÖSEOĞLL)
44SORUDÂ ANKET
Anayasanız nasıl olsun?
İç Politika Servisi -18 nisan cumartesi günü
Sol Düşünce Forumu'nun toplantısına,
anayasa taslağıvla birlikte. birde"anayasa
anketi" sunulacak. Toplam 44 sorunun yer
aldığı anket. İstanbul Cniversitesi Hukuk
Fakültesi öğretim üyelerinden Doç. Semıh
Gcmalrriaz ile Dr. Osman Doğru ve Ozan
Erözden tarafından hazırlandı. Milletvekili
>emininden "ötenazi" hakkına kadar tartışılan
pekçok konuya değinilen sorulardan bazılan
şöv le:
• Hak veözgürlüklerlistesinibelırlerken.
bizim anay asalanmızda yer verilenlerlemı
vetinilmeli. yoksa ulusalüstü insan haklan
belgelcnndedüzcnlenmiş olup bızde henüz
tanınmayan haklar ve özgürlükler de bu listeye
dahil edilmeli midir?
• Hertürlügörüşün. banşçıl biçimde
sav unulması tek ölçü alınarak. sıvasal
örgütlenmesı güvencc altına alınmalı mıdır?
• Anayasa Mahkemesi'ndedoğrudan
bire> lerin de dava açabilmesini sağlayacak
olan "anayasa şikayetı" sistemi getirilmeli
midir?
• Devlet Güvenlik Mahkemelcri'nin
anayasal sistemimiz içinde korunması sizce
uvgunmudur?
• Zorunlu askeriik kaldınlmalı mıdır? Eğer
kaldınlması görüşündeyseniz, aşağıdaki
formüllerden hangisini benımsemektesiniz?
a) zorunlu askerlık tümden kaldınlarak
tamamen gönüllülük esası getirilmelidir,
b) zorunl u askerlık korunmakla birlikte
dileyenlere, silah altına alınmak yerine, sivil
sosyal hızmetlerde çalışma olanağı
sağlanmalıdır.
• 12 Eylüldönemitasarruflanndandoİayı
idari. mali \ecezai sorumluluk yolu açılmalı
mıdır?
• Aşağıdaki ibarelcrden hangisinin
anayasada >er almasını tercih edersiniz?
aj"De\letindıli Türkçedir"
b) "Dcvleiin resmi dılı Türkçedir"'
• Ü nı ter de\ let biçimınden farklı bir devlet
biçimınejörneğın federasyon) geçışi mümkün
kılacak biregemenlik tanımı ve devlet şekli
tanımı anayasada yeralmalı mıdır°
• De\rimyasalan (örneğin Şapka Kanunu
\ b.) anayasa! korunmadan vararlanmalı
mıdır?
planda tutmaya çalıştığını kay-
deden Prof. Üskiil. çalışmasına
ilişkin şunlan söyledi:
"Anayasanın renksiz bir ana-
yasa olmasına çaba harcadım.
Bu nedenle. Türk sözcüğüne.
Atatürk İlke \e İnkılapları ıl'a-
desine hiçbır ycrde yer verme-
dim. İdeolojilerin yerinin ana-
yasa değil. siyasal partilerin
programlan olması düşüncesi
doğru göründü."
Prof. Zafer Üskül. anayasa
taslağıyla ilgili olarak sorulan-
mızı yanılladı.
- Önce "yok"lardan başlaya-
lım. Mevcut anayasada olupda
taslağınızda olmavanlar neler?
CSKÜL- Herşeyden önce.
bu laslakta "değiştirilemeye-
cek" hüküm vok. Buna, devrim
kanunlannın korunmasına da-
ir hükümler de dahil. Aynca.
devletın demilitarize edilmesi
herkesçe kabul ve talep edildiği
için Millı Güvenlik Kurulu, sı-
kıvönctım ve asken yargı, tas-
lakta yeralmıyor. DevletT. "laik
bir devlet" olarak korumak,
bunun için de dınle ilgisini kes-
Bağımsız Milletvekili Nizamettin Toğuç
'Kürdistan'dabaskı
aynendevamediyor'
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su)- Batman Bağımsız Mıllet-
vekılı Nizamettin Toğuç.
işkenccde ağır varalanan Şe\ki
Akıncı için HEP'tc düzenlenen
basın toplantısında. Güney-
doğu'da otoritenin "seçilmiş-
lerde değil, atanmışJarda"
olduğunu savunarak. "1980
sonrası u>guiamalar, Kiirdis-
tan'da yine devam ediyor" dedi.
Mardin Bağımsız Milletvekili
Mehmet Sincar da. güvenlik
güçlerince öldürülcn bazı yurt-
taşlann, kamuoyuna "terörist"
olarak duvurulduğunu söyledi.
HEP Ğenel Sekreter Yar-
dımcısı Hanın Çakmak. Mar-
din'in Dargeçıt ilçesi Tanyeri
köyündeki silah aramalan sıra-
sında, jandarmanın kendisine
işkence yaptığını sö>leyen Sev-
ki Akıncı için dün Genel
Merkez'de basın toplantiM dü-
zenledi. Çakmak. ayaklannda
ve vücudunun çeşitli yerlerinde
ağır yanık izlen bulunan 16 >a-
şındaki Akıncf nın çıplak ola-
rak yatınldığı yatağın yanında
yaptığı açıklamada. "burada
gördûgünüz bu genç. Kürt halkı-
na uzatıldığı söylenen şefkat
elinin ne olduğunu açıkça gös-
termektedir" dedi.
Tanyeri köyüne 9 Nisan Per-
şembe günü yurttaşlardan silah
toplamak üzere gelen gelen bin
civannda askerin bütün köv
üzerinde terör estirerek işkence
yaptığını öne süren Çakmak
şövledevametti:
"Kö>de bulunan Şevki Akın-
cı, evine gelen askerlere, silahlan
ounadığını sö> lemişse de, üç ast-
subayın komutasındaki asker-
lerce gö/leri bağlanarak köyün 3
kilometre dışına götüriilmüş. ön-
ce işkence yapılmış, ardından
yaktıkları ateşin közleri üzerin-
de çınlçıplak sovularak zorla
yatırılmış, kalkmaması için de
tüfek dipçiği>le boğazına bastı-
nlmıştır."
Basın toplantisına HEP kö-
kenlı Batman Bağımsız Millet-
vekili Nizamettin Toğuç ile
Mardin Bağımsız Milletvekili
Mehmet Sincar da katıldı. To-
ğuç. toplantıdan sonra gazete-
cilere vaplığı açıklamada.
Doğu ve Güneydoğu Ana-
dolu'da otoritenin sivil yöne-
timde olmadığını öne sürerek.
"1980 sonrası uvgulamalar, yine
Kürdistan'da devam ediyor. Hü-
kümetler dt-ğisi\or, ama baskıeı
de\let politikası 70 vıldır değiş-
medi, değişmeyecek gibi de
geliyor" dedi. toğuç. "atama-
larla iş başına gelen insanlar,
seçimlerle iş başına gelen insan-
ları >öneti>or. Hükümetler,
pecete gibi kullanılıp atılıyor"
dive konuştu. Toğuç Genelkur-
may'in 1937 yılındaki açıkla-
maİannın. uradan 55 yıl
geçmesine karşın aynen yine-
lendığıni ıfadcettı.
Mardin Milletvekili Mehmet
Sincar da. 8 Nisan Çarşamba-
günü Dargeçit'in Çukurca kö-
yünde öldürülen iki yurttaşın
televizşonda "terörist " olarak
duvurulduğunu ıfade ettı Sin-
car. 29 Mart Pazar günü Dar-
geçit'in Sümer köyüne yapılan
baskında köyün dışına çıkan-
lan 67 kışı arasında bulunan 18
yaşındaki Şeyhmuz Aktürk ile
60 vaşındaki Yusuf Ertan'ın öl-
dürüldüğünü. Mardin Valisı'-
nin bu kişilerin üzerinde
Kalaşnikof tüfek veel bombası
bulunduğunu sövledığmı belır-
terek. "60 yaşındaki kişinin ne
derece terörist olacağı şüpheli.
Buniar kesinlikle kö> ün sakinle-
rinden" dıve konuştu. Sincar.
güvenlik güçlerinin işkence
>aptığını söyledıği Aktürk vc
Ertan'ın kafalanna kurşun sıkı-
larak öldürüldüklerinı ifadc
ctti.
Dargeçit-Tanyeri kövünde gö/altına alınan 15 yaşındaki Şevki Akıncı köz halindeki ateşin üzerine yatırılarak işkence
gördüğünüsö>ledi. (Fotoğraf: FARLK ALTlNf AŞ)
Insan Hakları Derneği'nden Dargeçif te işkence savı
Köz halindeki ateşe yatırddıBATMAN (Cumhuriyet) - Dargeçit Jandarma Karakolu'na
bağlı güvenlik güçlerinin Tanyeri köyünde gözaltına aldıklan
6 yurttaşa işkence yaptıklan öne sürüldü. İşkence gördüğü bil-
dirilen 15 yaşındaki Şevki Akıncı, güvenlik güçlerinin kendisi-
ni köz halindeki ateşin üzerine yatırdığını öne sürdü.
Dargeçit'teki işkence iddialan İnsan Haklan Derneği Batman
Şubesi'nden yapılan yazıb açıklamada dile getirildi. Bölgede sü-
ren işkencelerın Nazi yöntemlerini aratmadığı ifade edilen açık-
lamada şöyle denildi:
"9 Nisan 1992 tarihinde Dargeçit'in Rover (Tanyeri) ve ciw
köylerinde yapılan v«hşi, insanlık dışı işkenceler sonucu 6 köy-
lü ağır şekilde yaralanmış, bir köylü de bilinmeyen bir yere gö-
türülmüştür. Köylülerin anlatımlarına göre köyün etrafı sarıl-
dıktan sonra evlerden dışan çıkılması yasaklanmış, buna uy-
mayanlann yüzü çe\>e ile sanlmış, daha sonra dayak aülan köy-
lükrden silah teslim etmeleri istenmiştir. Aramalar sırasında köy-
lülerin erzaklan birbirine kanşünlarak bir daha kullanılama-
yacak hak getirilmiş, ancak anunalarda hiçbir suç unsuruna rast-
landmamıştır. Aynca köy içme suyunun sağlandığı kuyu taşla
doldurulmuştur."
Açıklamada işkence gördüğü ileri sürülen köylülerden 15 ya-
şındaki Şevki Akınci'ıun anlatımlanna da yer verildi. Akıncı olay
konusunda şunlan söyledi:
"Gözlerimi bağlayıp evden çıkardılar. Bu esnada dayak atıp
küfür ediyoriardı. Köyden 500 metre uzaklaştıktan sonra göz-
lerimi açtılar ve köz haline gelmiş ateşi göstererek "ya bize si-
lah verirsin ya da seni ateşe atarız' dediler. SUahımın olmadığı-
nı söyleyince beni sırt ustü ateşe yatırdılar. Kaçmamam için de
ayaklanyla göğsüme bastınyorlardı. Bunu 5-6 kez tekrarladı-
lar ve sonra orada bıraktüar. Bacaklanm, ayaklan ve sırtım yü-
rüyemevecegim halde yanmıştı. Süriinerek köye geldim. Daha
sonra da tedavi için Batman Devlet Hastanesi'ne getirildim."
7.5 milyar lira istedi, şimdilik 200 milyon alabildi
CımıhurbaşkanıOzal, tazminatrekortmeni
Avukatlan. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın kişi-
lik haklarına saldırdığı iddiasıyla en çok gazeted
ve politikacıları mahkemeye sevkettiler. Mahke-
meler. genellikle Özal'ı haklı buluyor ama istediği
kadar tazminata karar vermiyor.
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su)- Başbakan Sükyman
Demirel'den de 13 mılvon lira
tazminat alan Cumhurbaşkanı
Turgut Özal. bu alanda rekort-
men oldu. Cumhurbaşkanı
Özal. kendisine hakaret edildi-
ği. kişilik haklanna saldınldığı
gerekçelenyle çoğunluğu politi-
kacı ve gazeteciler hakkında
olmak üzere açtığı davalarda
toplam 7.5 mil>ar lira tazminat
istedi.
Ancak Cumhurbaşkanı
Özal. bugüne kadar sonuçla-
nan davalarda yalnız 200
milyon liıa tazminat alabildi.
Cumhurbaşkanı Özal'a haka-
retten. Başbakan Demirel'in
yanı sıra TBMM Başkanı Hü-
samettin Cindoruk da mahkum
oldu.
Cumhurbaşkanı Özal, bugü-
ne kadar toplam 37 tane tazmi-
nat davası açtı. Cumhurbaşka-
nı Özal. buvük bölümü
politikacılar ile gazeteciler hak-
kında açılan bu davalarda
toplam 7 milyar 430 mılvon lira
tazminat isteminde bulundu.
Bu davalann tiimü. "hakaret
edilmesi ve kişilik haklarına sal-
dırıda bulunulması" gerekçclc-
ri>leaçıldı.
Davarekortmenieri
Cumhurbaşkanı Özal. en çok
SHP Tunceli Milletvekili Ka-
mer Genç ile Sabah Gazetesi
hakkında davacı oldu. Özal.
Genç'ten 3 davada 130 milyon
lira tazminat isterken. Sabah
Gazetesi hakkında açtığı 6 da-
vada ise 5 milyar 330 milyon
lira tazminat isteminde bulun-
du. Cumhurbaşkanı Özal. bir
süre önce ölen gazeteci-yazar
Muammer Yaşar Bostancı'nın
"şükran mektubu" habcn ıçın
bu gazete hakkında açtığı 5 mil-
yar lıralık davayla da bu alanda
bir rekorun sahibi oldu.
Cumhurbaşkanı Özal. ayn-
ca. Devlet Bakanı Gökberk
Ergenekon. SHP Genel Sekre-
teri Cevdet Sehi. SHP Grup
Başkanvckili Mahmut Alınak.
DYP GİK üyesi Esat Kıratlrağ-
lu. SHP Denizli Milletvekili
Adnan Keskin. SHP eski Millet-
vekıllerinden Beşer Baydar ve
Ahmet Ersin, DYP Âksaray
Mılletvekıli Mahmut Öztürk ile
SHP Gaziantep Milletvekili
Mustafa Yılmaz hakkında da
tazminat davalan açtı.
Cumhurbaşkanı Özal aynca,
Hürriyet. Yeni Asır. Bugün. Ga-
zete gazeteleri ile 2000'e Doğru
dergisi hakkında dava açarak,
tazminat isteminde bulundu.
Ceza davalan
Cumhurbaşkanı Özal'a ha-
karet ettikleri gerekçesiyle.
aralannda bir ortaokul öğren-
cisi ile bir marangozun da
bulunduğu 50'nin üzerinde kişi
hakkında da ceza davalan açıl-
dı. Bu davalarda çoğunluğu
yine gazeteler ile gazeteciler
oluşturdu. Cumhuriyet'in belir-
lemelenne göre bu davalann
vandan fazlası gazeteciler hak-
kında açıldı.
Hakkında Cumhurbaşkanı
Özal'a hakaret ettiği gerekçe-
sivle ceza davası açılanlar ara-
sında TBMM Başkanı
Hüsamettın Cindoruk da yer
aldı. Milletvekili seçılmeden
önce bulunduğu DYP Genel
Başkanlığı görevi sırasındaki
sözlerinden ötürü Cindoruk
hakkında 5 ayn ceza davası
açıldı. Bu davalardan 2'sinden
beraat eden Cindoruk, 3 dava-
da ise 2'şer ay 27'şer gün hapis.
14 bin 583 lira da ağır para ce-
zasına çarptınFdı. Mahkeme.
Cindoruk'un "iyi halli olması"
nedeniyle bu hapis cezalannı
önce toplam 122 bin 49 lira pa-
ra cezasına dönüştürdü. ardın-
dan da teciletti.
Cumhurbaşkanına hakaret
ettiklen gerekçesiyle bazı mizah
dergileri ile karikatürcüler dc
vargıç önüne çıklılar.
mek öngörüldü. Bunun gereğj
olarak, taslakta Diyanet İşleri
Başkanlığı yok. Taslağa göre,
okullarda din dersi okutulama-
yacak, devletin din adamı yetiş-
tiren okulu olamayacak
- 21. yüzyıla çok az kaldı.
2000'li yıllann dünyası yeni so-
runlar ve yeni tartışma konulan
dayatıyor. Taslağmız, bunlan
nasıl öngördü? Nasıl bir top-
lumsal model öngörerek haar-
ladınız taslağı ?
ÜSKÜL- 21. yüzyıhn en
önemli sorunlanndan biri "çev-
re" olacak. O nedenle, taslakta
"çevre hakkı" öngörülüyor.
Ama asıl olarak, toplumsal ya-
pıya ilişkin öngörüler var. Dün-
yadaki gelişme. parçalanarak
birleşme yönünde gelişiyor.
Ulus bütünü içinde farklı kül-
türler varlıklannı daha belirgin
bir biçimde ortaya koyuyorlar.
Ama bir yandan da daha bü-
yük topluluklar içine giriyorlar.
Örneğin Belçika'da Valonlar ve
Flamanlar. her geçen gün biraz
daha aynşıyorlar. Ama Avrupa
Topluluğu içinde bütünleşiyor-
lar. İspanya'da da bu böyle,
başka ülkelerde de... Türkiye'-
de de bu gelışmeler ister istemez
olacak.
- "Kürt realitesT'nı mi kaste-
diyprsunuz?
ÜSKÜL- Onu da kastediyo-
rum. Taslağın bir maddesinde
şöyle deniyor: "Devlet, Tür-
kiye'nin çoğuku etnik yapısını
ve külrürçeşitliliğini, ülke bütün-
lüğü içinde, konımak ve geliştir-
mek için gerekli tüm koşullan
hazırlar." Burada. dikkat eder-
senız, bir hakkı tanımamn öte-
sınde devlete bir görev veril-
mektedir. Örneğin. bir Kürt
Enstitüsü... Bunun kurulma
hakkını tanımakla kalmıyoruz,
devlete bu konuda görev veri-
yoruz. Bunu. "devletin temel
amaç ve görevlcn"nden biri sa-
yıyoruz. Taslakta. 2000'li yılla-
nn toplumu için öngörülen bir
hüküm de "yerel yönetimlerin
düzenlenmesi" konusunda.
- Nasıl düzenleyeceksiniz ye-
reljönetimleri?
USKÜL- Türki>e'deki yerel
örgütlenmeyi. bölgeler. ıller ve
geri kalan tüm belediyelerdüze-
yindc düşünüyoruz. Örneğin
Türkiye -sayısını taslakta be-
lırtmedim ama 15 kadar olabi-
lır- bölgelere aynlacak. Bura-
larda bölge özel idareleri oluş-
turulacak. O bölgenin halkı,
bölge özel idaresinin meclisini
seçecek.
- Bir tür yerel parlamento mu
yani?
ÜSKÜL- O sözcüğü kullan-
mıyorum, ama bır anlamda öy-
le. Ve bu bölge meclislen. kendi
içinden bir başkan seçecek. Böl-
genin yerel yöneticisıni... Bu
bölge yönetimi. kendi sınırlan
içindeki eğitim sorununu çöz-
mekten kendi polis örgütünü
kurmaya. kendi tunzm planla-
masını yapmaya kadar bir yel-
pazede yetkilere sahip olacak.
- Cumhurbaşkanı Turgut
Özal. Güneydoğu sorununa
ilişkin olarak. "belediye baş-
kanlannı bölge halkının seçtiği-
ni, valilerin de seçimle gelmesi
halinde. bölgede kimsenin daha
fazla birşe> talep etmesinin ze-
mıni kalmayacağını" söylemiş-
ti. Yani. Kürtsorunununçözü-
müne bir nevi böyle bakıyordu.
ÜSKÜL- Büyük ölçüde doğ-
ru. katılıvorum. Ama teknik
aynntılarda farklı düşünüyo-
rum. Örneğin valinin seçilmesi-
ne karşıyım. Bir merkezi yöne-
tim var. bir de yerel yönetim...
Merkezi yönetimin yetkilerini
sınırlıyoruz, ama sahip olduğu
yetkileri bütün ülkede kullan-
mak durumunda.
HEP Genel Sekreteri Karataş:
Kürt partisi için
kararı halk verirADANA (Cumhuriyet Gü-
ney bleri Bürosu) - Halkın
Emek Partisi (HEP) Genel
Sekreteri Ahmet Karataş,
"Kürt partisi" için HEP veya
bazı Kürt aydınlann karar ve-
remeyeceğüii belirterek "Buna
ancak Kürt halkının kendisi ka-
rar verir" dedi. Ahmet Kara-
taş, HEP'e alternatif olabilecek
ilerici, demokratik oluşumlan
destekleyeceklerini söyledi.
Partisi tarafından düzenle-
nen "HEP ile Dayanışma Ge-
cesi"ne katılmak üzere Ada-
na'da bulunan Genel Sekreter
Ahmet Karakaş, Cumhuriyet'e
bir açıkiama yaparak SHP'den
ayrılan 14 milletvekili ve bu
milletvekillerinin kuracağı
"hülle partisi"ne ilişkin değer-
lendirmelerde bulundu. Kara-
taş, SHP'de kalan HEP köken-
li diğer milletvekillerinin de kı-
sa süre içinde istifa edecekleri-
ni bildirdi.
Yeni bir partinin kurulması
için SHP'de kalan diğer millet-
vekillerinin istifasının beklene-
ceğini ve daha sonra parti kur-
ma çalışmalarına başlanacağı-
nı anlatan Ahmet Karataş, "Ba
parti belirti sol ve demokrat in-
sanlar grubundan (oplayacağı
üyeierle birlikte HEP ile birle-
şecektir. HEP'in kapısı berke-
se açıkür" diye konuştu. Kara-
taş, kendilerinin "Kürt partisi
kurulsun" ya da kesinlikle ku-
rulmasın deme hakkına sahip
olmadığına da dikkat çekerek
böyle bir karann "Kürt halkı"
tarafından alınabileceğini
kaydetti.
Devletin, büyüyen HEP ha-
reketini boğmak için siyasi mü-
cadele başlattığını savunan ve
yeni oluşumdan yararlanmak
isteyeceğîni ileri süren Genel
Sekreter Ahmet Karataş, özet-
le şunlan aktardı:
"SHP'de kalan arkadaslan-
mızuı istifası zaman meselesi-
dir. Mutlaka aynlacaklardır.
Bu istifalardan sonra oluşturu-
lacak parti ülke mücadelesine
alternatif olmalıdır. Böyle bir
oluşumu HEP mutlaka destek-
kyecektir. Belki de sadece Kürt
partisi kurmak gdişen, yol kay-
dedeo mücadeleyi tıkayacakur."